Co to jest Internet?
Internet jest ogólnoświatową siecią komputerową, która łączy miliony komputerów na całym świecie i ustanawia nowy sposób komunikowania się ludzi i korporacji. Przekraczając oceany, kontynenty i granice państw rozpoczął erę globalnej komunikacji i nieograniczonego przepływu informacji. Gwałtowny rozwój Internetu rozpoczął się około roku 1993 i był spowodowany wprowadzeniem nowej usługi zwanej World Wide Web (Pajęczyna Oplatająca Świat). Lawinowo rosnąca popularność WWW wynika z możliwości łatwego i taniego dostępu do ogromnych zasobów informacji. WWW jest multimedialnym środkiem przekazu (możliwe jest przesyłanie tekstu, zdjęć, grafiki, dźwięku i ruchomych obrazów), więc informacje te są często przedstawione w bardzo atrakcyjny sposób. Obecnie na świecie znajduje się ponad 4 miliony serwerów internetowych (komputerów, na których składowane są informacje), oferujących różnego typu usługi. Liczba użytkowników Internetu jest trudna do oszacowania, ponieważ niemal każdy komputer wyposażony w modem i odpowiednie oprogramowanie może stać się węzłem tej sieci. Zarówno liczba serwerów jak i użytkowników - a także zakres usług - stale i szybko rosną.
Jak powstał Internet?
Bezpośrednim poprzednikiem Internetu była sieć ARPANET opracowana w latach 70-tych przez agencje ARPA (Advenced Research Projects Agency) departamentu obrony USA. W latach 1973-1974 opracowano standardowy protokół komunikacyjny umożliwiający wyśmiane danych pomiędzy komputerem i siecią - TCP/IP. Protokół ten stal sie szybko integralna częścią systemu UNIX. Wraz z rozprzestrzenianiem sie tego systemu protokół TCP/IP umożliwiał coraz większej liczbie ludzi dostęp do globalnej sieci komputerowej. Początkowo ograniczone to było do środowisk przede wszystkim naukowych i akademickich, wkrótce jednak ta szybko rozwijająca sie siec objęła swym zasięgiem również organizacje rządowe, przedsiębiorstwa komercyjne i co może najważniejsze indywidualnych użytkowników. Bazując na protokole TCP/IP opracowano wiele rożnego rodzaju usług: w drugiej połowie lat 70-tych pojawiły się sie podstawowe usługi służące do zdalnego łączenia sie z dowolnym komputerem, (Telnet), do transferu zbiorów (FTP) oraz do przesyłania poczty elektronicznej (E-mail). W roku 1981 pojawiła się sie usługa służąca do rozpowszechniania wiadomości (Usenet news), a rok później usługa do wyszukiwania informacji (Gopher). W roku 1989 swoja premiere miała usługa określana mianem World Wide Web (WWW) służąca do wyszukiwania, transmisji i prezentacji informacji multimedialnych. W roku 1991 rozpoczęto prace nad nowym rodzajem usługi hipermedialnej określanej jako Hyper-G.
Kto zarządzą Internetem?
Internet jest zbiorem wielu niezależnych sieci (mających kazda z nich swoja własną organizacje), nie posiada wiec jednego centralnego ośrodka zarządzania. Ogólną opiekę nad Internetem sprawuje organizacja Internet Socjety, grupującą ochotników zajmujących sie promocja technologii Internetu. Sprawy techniczne (opracowywanie i sprawdzanie nowych protokołów i aplikacji) leżą w gestii organizacji o nazwie Internet Architecture Board (IAB). Rejestracja nowych komputerów oraz sieci, a także usługami doradczymi zajmuje sie centrum InterNIC (Network Information Center), grupujące komercyjne firmy posiadające największe sieci. Bardziej szczegółowe zarządzanie sieciami pozostawione jest administratorom poszczególnych sieci wchodzących w skład Internetu.
Jaki zasięg ma Internet?
Obecnie dostęp do Internetu posiada ponad 20 milionów użytkowników. Liczba sieci podłączonych do Internetu przekroczyła już 20 tys., a liczba zarejestrowanych hostów - 3,2 mln (stan z października 1994). Aktualne informacje można przeczytac w Internet Domain Survey.
Poczta elektroniczna (e-mail) umożliwia kontakt z pozostałymi użytkownikami sieci poprzez wymianę dokumentów tekstowych. Inne rodzaje dokumentów (obrazy, filmy, dźwięki) musza być przed wysłaniem odpowiednio kodowane. Poczta elektroniczna jest podobna do zwykłej poczty. Każdy użytkownik otrzymuje swój własny adres elektroniczny, który jest odpowiednikiem zwykłego adresu pocztowego. E-mail posiada jednak wiele zalet w stosunku do zwykłej poczty. Jest przede wszystkim o wiele szybszy - przesyłki dostarczane są w przeciągu sekund lub minut. Poprzez poczęte elektroniczna możliwy jest również dostęp do ogromnej liczby baz danych, katalogów itp. Możliwe jest również zapisanie się na tzw. listy dyskusyjne lub dystrybucyjne (mailing lists) . Wysłanie listu na adres listy dystrybucyjnej powoduje powielenie go i dalsze przesłanie do wszystkich osób zapisanych na dana listę. Dzięki czemu otrzymuje się regularnie czasopisma lub tez uczestniczy się w dyskusji prowadzonej przez dziesiątki czy setki ludzi rozproszonych po całym świecie. Listy dystrybucyjnej posiadają na ogol archiwa dostępne poprzez e-mail, w których mogą znajdować się Np. wszystkie dotąd wylane listy.
Elektroniczne wiadomości (electronic news) sa odpowiednikiem tradycyjnej tablicy ogłoszeń. Podzielone sa one na grupy tematyczne koncentrujące się na specyficznych zagadnieniach. Kazda wiadomość wylana do grupy może być przeczytana przez wszystkich czytelników danej grupy. Wśród czytelników można znaleźć zarówno nowicjuszy jak i ekspertów w danej dziedzinie. Wysłanie zapytania do szczególnie aktywnych grup może zaowocować kilkudziesięcioma odpowiedziami w ciągu zaledwie kilku minut. Newsy mogą być również wykorzystywane jako źródło najświeższych informacji, jak to miało miejsce Np. podczas Igrzysk Zimowych 1994, kiedy to wyniki publikowane były w ciągu kilku minut. Niektóre listy dyskusyjne sa dublowane poprzez odpowiednie news-grupy, dzięki czemu każdy może wybrać sobie jemu najlepiej odpowiadający sposób uczestnictwa w dyskusji. Będąc, bowiem zapisanym na szczególnie aktywna listę dyskusyjna (Np. poland-l), jest się zmuszonym do częstego przeglądania skrzynki pocztowej w celu “bycia na bieżąco”. W przypadku elektronicznych wiadomości można samemu wybrać sobie moment, w którym chciałoby by się zapoznać z dyskusja. Aplikacje dla news'ow dają poza tym na ogol lepsze możliwości filtrowania informacji (chociażby poprzez odpowiednie sortowanie korespondencji). Podobnie jak w przypadku poczty, korzystając z news'ow można przesyłać również nie tylko dokumenty tekstowe. Również i w tym przypadku musza one być przed wylaniem odpowiednio zakodowane. Wiele programów dla poczty elektronicznej i news'ow ma takie (de)kodery już wbudowane - dzięki czemu (de)kodowanie może być nawet niezauważone przez użytkownika
IRC, czyli Internet Relay Chat jest usługa umożliwiająca wymianę zdań pomiędzy użytkownikami na żywo. Każdy z nich może otworzyć kanał a następnie dyskutować z innymi użytkownikami, którzy przyłączają się do tego kanalu. IRC bywa wykorzystywany również w sytuacjach kryzysowych. Przykładem może być tu kryzys w Moskwie w roku 1993. Grupa Amerykanów oraz Moskwian utworzyła właśnie kanał IRC, dzięki któremu informacje o aktualnej sytuacji były natychmiast rozprowadzane na cały świat.
Protokół FTP (File Transfer Protocol) służy do przesyłania zarówno tekstowych jak i binarnych zbiorów danych pomiędzy dwoma komputerami. W ten sposób rozprowadzane sa wśród użytkowników Internetu najnowsze wersje programów (shareware, freeware, public domain). Przy pomocy FTP można również sprowadzać publikacje naukowe, pliki archiwalne czasopism, list dyskusyjnych itp. Również pliki dźwiękowe z muzyka lub najnowszymi wiadomościami (Np. dziennik Głosu Ameryki również w wersji polskiej) mogą ta droga trafiać do użytkowników. Aby ułatwić wyszukanie odpowiednich zbiorów, można się posłużyć usługa Archie, dająca odpowiedz na ppytanie:, na jakimkomputerze, w jakim skorowidzu można znaleźć zbiór o podanej przez użytkownika (lub podobnej) nazwie.
Telnet jest usługa dająca możliwość zdalnej pracy w trybie tekstowym na komputerach podłączonych do Internetu i poprzez to korzystania z rożnych zasobów udostępnianych przez dany komputer. Mogą to być bazy danych, katalogi biblioteczne, katalogi programów i inne usługi informacyjne.
WAIS, czyli Wide Area Information Service jest usługa służąca do wyszukiwania informacji znajdującej się w sieci. Użytkownik, WAIS podaje zbiór interesujących go słów kluczowych (w terminologii WAIS - zadaje pytanie). System WAIS przegląda następnie znane mu katalogi (zdefiniowane również przez użytkownika) w poszukiwaniu dokumentów, w których treści występują podane słowa i prezentuje użytkownikowi listę odpowiednich dokumentów. Użytkownika może następnie wybrać najlepiej jego zdaniem pasując dokument i zlecić poszukiwanie dokumentów do niego "podobnych". Dokumentem może być zarówno tekst jak i katalog. Poprzez włączanie znalezionych katalogów do listy katalogów przeszukiwanych możliwe jest sukcesywne rozszerzanie zasięgu poszukiwań.
Gopher to nazwa systemu, w którym zbiory danych na komputerach należących do tego systemu powiązane sa ze sobą poprzez wzajemne referencje. Struktura ta prezentowana jest jako lista skorowidzów, których poszczególne pozycje zawierają referencje do dokumentów lub innych skorowidzów znajdujących się na rożnych komputerach. Posługiwanie się programami typu Gopher jest podobne do obsługi Menadżera Plików systemu MS Windows. Gopher przeznaczony jest przede wszystkim do wyszukiwania i prezentacji zbiorów tekstowych. Inne rodzaje danych (dźwięk, film, obraz) wymagają dodatkowych programów prezentacyjnych. Gopher umożliwia również dostęp do usługi Telnet.
World Wide Web (WWW) jest systemem zapewniającym dostęp do hipermedialnych dokumentów. Dokumenty WWW mogą oprócz tekstu zawierać również informacje graficzna. Każdemu elementowi dokumentu (wyraz, tekst, obraz) może zostać przypisana referencja do innych dokumentów. System ten podobny jest do systemu Help w MS Windows, z ta jednak różnica, ze poszczególne dokumenty mogą być rozproszone po całym świecie. Aplikacje WWW umożliwiają na ogol korzystanie z większości wyżej opisanych usług (FTP, News, Gopher itp.). Dla niektórych rodzajów zbiorów wymagane sa zazwyczaj, podobnie jak w przypadku Gophera, dodatkowe programy prezentacyjne. WWW stal się w ostatnim czasie najpopularniejszym systemem informacyjnym sieci Internet.
Hyper-G jest stosunkowo nowym systemem hipermedialnym, łączącym najlepsze właściwości systemów WAIS, Gopher oraz WWW. System Hyper-G został opracowany jako globalny rozproszony system informacji multimedialnej umożliwiający użytkownikowi nawigacje w dynamicznie zmieniającym się "morzu informacji". W tym celu opracowane zostały różnorodne koncepcje i mechanizmy, dzięki którym użytkownik może być pewien, iż uzyskał pełna informacje na interesujący go temat. Poczucie "zagubienia w hiperprzestrzenni" (lost in hyperspace), jakie często pojawia się przy posługiwaniu się systemem WWW zostało tu wyeliminowane. System Hyper-G poprzez wprowadzenie autoryzacji użytkowników umożliwia tworzenie i aktualizacje rozproszonych hiperdokumentow przez wielu autorów równocześnie. Grupowanie dokumentów w tzw. kolekcje daje możliwość lepszej prezentacji informacji multimedialnej, gdyż Np. filmy mogą być prezentowane równocześnie z dźwiękiem. Aplikacje systemu Hyper-G sa również bardziej rozbudowane w porównaniu do aplikacji Gopher lub WWW - Np. do prezentacji filmów i obrazów nie wymagają dodatkowych programów.
Z jakich usług możesz korzystać, mając dostęp do Internetu?
Trudno tu wymienić wszystkie, ponieważ sieć internetowa stale się rozwija, a dostęp do niej staje się coraz łatwiejszy i coraz bardziej powszechny. Najważniejsze z nich to:
Dostęp do bieżących informacji o interesujących nas firmach, usługach, produktach, ludziach Np. rozkład jazdy pociągów dla całej Polski, notowania giełdowe, najświeższe wiadomości.
Szybka wymiana informacji (tekst, grafika, dźwięk, video) za pośrednictwem poczty elektronicznej. Twój adresat otrzymuje wiadomość od Ciebie w kilka minut, niezależnie od tego, w którym miejscu globu znajduje się, za cenę 1 żetonu telefonicznego.
Składanie zamówień i zapytań przez Internet pozwoli Ci na szybki i tani kontakt z Twoimi partnerami handlowymi.
Umieszczenie własnej witryny (wizytówki) w Internecie doskonale uzupełni działania reklamowe, które prowadzisz. Internet jest nowym medium, które doskonale konkuruje z prasą a nawet telewizją pod względem formy (kolor, ruch, dźwięk), natomiast pod względem oglądalności i kosztów jest nie do pobicia.