Akademia Górniczo-Hutnicza

im. Stanisława Staszica

30-059 Kraków, Al. Mickiewicza 30

M A P A Z Ł O Ż O W A

I

O B L I C Z E N I E Z A S O B Ó W

Kowalski Stanisław

Wydział Górnictwa i Geoinżynierii

Studia Inżynierskie niestacjonarne

Rok I, Kurs „A”, grupa 1

Rok akademicki 2007/08

Część opisowa

1. Opis tematu T - 21W

Otrzymałem temat T - 21W składający się z mapy powierzchni w skali 1 ÷ 10 000 z naniesionymi kolorem żółtym warstwicami powierzchni (od warstwicy +340 do +300 m n.p.m.), z zaznaczonymi śladami 3 otworów wiertniczych oznaczonymi kolejno numerami od 1 do 3 oraz naniesionym kierunkiem północnym.

Na temacie przedstawiono profile 3 otworów wiertniczych, na których wyróżniono jeden pokład o grubości 2,6 m, zaznaczony kolorem niebieskim (granatowym).

Uwaga! W przypadku gdy temat dotyczy 2 pokładów należy zdanie powyższe uzdatnić: Na temacie przedstawiono profile......., na których wyróżniono dwa pokłady: pokład górny o grubości 2,6 m zaznaczony kolorem niebieskim oraz pokład dolny o grubości np. 1,9 m zaznaczony kolorem brązowym. Dalsze obliczenia powinny dotyczyć wybranego przez studenta pokładu górnego lub dolnego.

2. Wyznaczanie elementów zalegania pokładu dwoma metodami (podstawową i sprawdzającą)

a) ustalenie kot powierzchni otworów

Powyższy rys. dotyczy powierzchni terenu z tematu T-21W

K₁ = + 330 m npm

K₂ = + 322 m npm

K₃ = + 313,5 m npm

b) ustalenie głębokości poszczególnych otworów (ustalenie głębokości zalegania pokładu od powierzchni)

Z₁ = 11,8 m + 243,5 m + 2,6 m = 257,9 m

Z₂ = 11,8 m + 347,4 m + 2,6 m = 361,8 m

Z₃ = 11,8 m + 397,9 m + 2,6 m = 412,3 m

c) ustalenie kot spągu pokładu w poszczególnych otworach

W₁ = K₁ - Z₁ = 330 - 257,9 = + 72,1 m npm

W₂ = K₂ - Z₂ = 322 - 361,8 = - 39,8 m ppm

W₃ = K₃ - Z₃ = 313,5 - 412,3 = - 98,8 m ppm

Otwór 1 jest najpłytszy (W_p), otwór 2 jest średniej głębokości (W_śr), natomiast otwór 3 jest najgłębszy (W_g) względem poziomu odniesienia (morza).

d) ustalenie różnicy wysokości pomiędzy spągiem pokładu w poszczególnych otworach

h₁ = W_p - W_g= + 72,1 - (- 98,8)= 170,9 m

h₂ = W_p - W_śr= + 72,1 - (- 39,8)= 111,9 m

e) ustalenie odległości pomiędzy otworami (odczytanie z mapy): ustalenie odległości L₁ pomiędzy otworem najpłytszym W_p i najgłębszym W_g oraz odległości L₂ pomiędzy otworem najpłytszym W_p i średniej głębokości W_śr.

W skali 1 ÷ 10 000 1mm na mapie = 10 000 mm w terenie = 10 m

L₁ na mapie = 66,5 mm, L₁ = 665 m

L₂ na mapie = 69,0 mm, L₂ = 690 m

f) wyznaczenie elementów zalegania pokładu metodą podstawową i sprawdzającą

Jako metodę podstawową przyjmujemy metodę ctg , natomiast jako metodę sprawdzającą metodę Baumana lub tg.

Metoda ctg, obliczamy

Metoda tg, obliczamy

Metoda Baumana ma zastosowanie przy kącie nachylenia pokładu wynoszącym powyżej 6°, poniżej należy stosować metodę tg.

3. Sporządzenie mapy złożowej w podanym obszarze górniczym z uwzględnieniem tektoniki (uskok)

a) w obszarze górniczym wykreślamy warstwice spągu pokładu w skali 1 ÷ 10 000

kolorem pokładu

b) mając przebieg uskoku i jego zrzut, wykreślamy warstwice w części zauskokowej

4. Sporządzenie przekroju geologicznego, prostopadłego do rozciągłości, przechodzącego

przez jeden z otworów (rys. )

5. Obliczenie zasobów

a) metoda warstwicowa

Dla poszczególnych wycinków pokładu zawartych między warstwicami obliczamy zasoby i sumujemy. Dają one nam zasoby dla danego pokładu w części przed i zauskokowej.

Wzór tabeli

Obliczanie zasobów pokładu górnego

część przeduskokowa

Nr

Kształt

Wymiary paska

Pole

Ciężar

Grubość

Zasoby

Suma zasobów

wycinka

wycinka

na mapie [ mm ]

w rzeczywistości [ m ]

pow. Srz

obj. γ

pokł.

Q

∑ Q

(paska)

(paska)

a

b

h

a

b

h

[m^2]

[Mg/m^3]

[m]

[ Mg]

[Mg]

Obliczanie zasobów pokładu górnego

część zauskokowa

Nr

Kształt

Wymiary paska

Pole

Ciężar

Grubość

Zasoby

Suma zasobów

wycinka

wycinka

na mapie [ mm ]

w rzeczywistości [ m ]

pow. Srz

obj. γ

pokł.

Q

∑ Q

(paska)

(paska)

a

b

h

a

b

h

[m^2]

[Mg/m^3]

[m]

[ Mg]

[Mg]

Ogółem pokład górny .................Mg

b) metoda sprawdzająca

Obliczone metodą warstwicową zasoby porównujemy z zasobami obliczonymi w następujący sposób:

• dzielimy część przed i zauskokową obszaru na proste figury geometryczne, obliczamy ich powierzchnię osobno dla części przeduskokowej i dla części zauskokowej,

• obliczamy zasoby dla części przeduskokowej i dla części zauskokowej,

• porównujemy zasoby obliczone metodą warstwicową z zasobami obliczonymi metodą sprawdzającą.

Różnica w zasobach nie powinna być większa niż 1 %.

Przykład podziału obszaru na proste figury geometryczne:

Metoda sprawdzająca

skala 1 : 10 000

I II

III

I , II i III - proste figury geometryczne, np. trójkąty, kwadraty, prostokąty

6. Wykreślanie głębinowego wykresu zasobów

Sporządza się go w oparciu o poprzednio obliczone zasoby metodą warstwicową. Na osi poziomej nanoszone są sumaryczne zasoby w Mg (mln lub tysiącach ton), natomiast na osi pionowej głębokość zalegania w metrach. Oś pionowa powinna być taka sama jak na przekroju geologicznym.

∑ Q, Mg

+ 100 + 100

+ 50 + 50

± 0 ± 0

- 50 - 50

- 100 - 100

- 150 - 150

- 200 - 200

- 250 - 250

- 300 - 300

- 350 - 350

H, m

4

---