CHARLIE CHAPLIN
Charlie Chaplin:
1889-1977
Angielski aktor i reżyser filmowy, scenarzysta, producent i kompozytor muzyki do swych filmów
Jedna z najwybitniejszych postaci światowego kina.
Stworzył postać trampa kroczącego kaczym chodem, w podniszczonym dandysowatym ubraniu.
Najczęściej grywał role osób odepchniętych i zdeklasowanych, którzy sprytem pokonują ludzi pięknych i bogatych.
Pierwszy połączył błazenadę z wrażliwością na krzywdy ludzi z nizin społecznych
Czołowy reprezentant komedii slapstickowej opartej przede wszystkim na gagach, wprowadzał stopniowo do swych filmów dramatyczne problemy, takie jak nędza, głód, bezrobocie, zagrożenie wojną.
Chaplin był człowiekiem dystyngowanym, pełnym uroku gawędziarzem i ciekawym rozmówcą, bywał wybuchowy i kłótliwy
Stworzył postacie, które go opanowały
Chaplin stwarza świat na nowo
Wygląd:
Twarz biała, niby osypana mąką czy powleczona kredą, chociaż twarz żywego człowieka. Żywa i zarazem niby ulepiona z gipsu. W niej czarne punkty oczu (oczy Chaplin miał wprawdzie jasne, ale obwodził je czarną krechą i kładł wokół nich ciemne cienie). Nad oczami grube krucze brwi, pod nosem czarny, przycięty w "trapez" wąsik. Włosy Charliego także były zawsze kruczo czarne. Biel i owa czerń kontrastowały ze sobą gwałtownie, bez przejść. W ten sposób twarz Charliego stawała się nieruchoma i pozbawiona wyrazu jak twarz kukiełki. Zarazem bogata mimika stale naruszała tę martwotę.
Kochał balet, miał przyjaciół wśród tancerzy, podziwiał ich sztukę. Wiele razy potrafił oglądać te same balety, znał je na pamięć, muzykę i poszczególne role. Podczas spotkań z tancerzami nie tylko analizował ich występy, ale je naśladował chętnie przy tym parodiując
Urodził się w Londynie
Od dzieciństwa występował z rodziną w music hallu, od 1907 w zespole pantomimicznym Freda Karno
W czasie tournee po USA w 1914 roku zaangażowany został przez Macka Senneta do wytwórni Keystone, gdzie początkowo tylko występował, a później także współreżyserował komedie slapstickowe. Następnie stał się samodzielnym twórcą i wykonawcą głównych ról, w których zaczął krystalizować się jego charakterystyczny wizerunek trampa (wąsik, melonik, laseczka). Jego filmy stopniowo przemieniały się z prostych burlesek w wyrafinowane tragikomedie z wyraźnym przesłaniem społecznym.
Już w pierwszych filmach, w których występował, zaskakiwał oryginalnymi zagraniami. Jednym z pierwszych gagów Chaplina było posługiwanie się lewą ręką: w momencie kiedy oto zamykające się drzwi miały już uderzyć go w twarz, a widzowie czekali na gest ręki prawej, Charlie w ostatniej chwili wyciągał lewą. Ten gag należał jednak do "wrodzonych", gdyż Chaplin był mańkutem. Ale były też "odziedziczone" czy podpatrzone. Swój sławny przepraszający uśmiech, z palcami dotykającymi warg, miał podobno po matce; zaś pamiętne mijanie rogów ulicy, kiedy to zakręcał w miejscu, z uniesioną jedną nogą, podpatrzył w dzieciństwie u pewnego starca. Resztę wymyślił; albo wyniósł ze sceny. Chodził kaczym chodem, kłaniał się melonikiem chwytając go od tyłu, jak żongler igrał bambusową laseczką.
Jego film debiutancki nazywa się Charlie się kocha:
Mały człowieczek spotyka w parku swoją sąsiadkę z pobliskiego hotelu i odprowadza ją do jej pokoju. Zazdrosny mąż pozbywa się go brutalnie.
Ostatni film Sennetta z Chaplinem powstał w końcu 1914 roku, kiedy aktor już od kilku miesięcy realizowali własne burleski. Jest to komedia pełnometrażowa, Zabawny romans Charliego i Loloty
Chaplin jest jeszcze raz łotrzykiem. Nosi się elegancko, ma uwodzicielskie wąsiki. Poluje na bogatą pannę. Jego wybór padł na niemłodą już wieśniaczkę, tytułową Lolote. (Marie Dressler) Młody człowiek wywozi ja do miasta, gdzie, wraz ze swoja przyjaciółką Mabel, okrada ofiarę i opuszcza. Po jakimś czasie dowiaduje się jednak, ze bogaty wuj Loloty nie żyje i ona po nim dziedziczy. Odnajduje ja wiec znowu i korzystając, ze panna o spadku jeszcze nie wie, bierze z nią ślub. Dopiero kiedy młodzi małżonkowie wprowadzili się do pałacu po wuju i urządzili światowe przyjęcie, robi się farsa. Taniec dziwacznych postaci zaproszonych na zabawę, a zwłaszcza pląsy potężnej Loloty z miniaturowym mężem - przywodzą na myśl nawet makabreskę. Po czym Lolota, przyklapawszy małżonka sam na sam z Mabel, która wkręciła się do pałacu jako pokojówka, obrzuca oboje ciastkami, grozi im rewolwerem i usiłuje udusić niewiernego męża. są nawet na końcu keystonowskie gliny.
W 1915 roku Chaplin przeniósł się do wytwórni Essanay Tam Chaplin, mając swobodniejszą rękę niż w Keystone. starannie dobierał sobie ekipę:
Związał się z operatorem Rollem Totheroh na wiele lat -współpracowali ze sobą aż do Świateł rampy (1952 r.)
Zaangażował komików:
eleganckiego Leo White'a
jego przeciwieństwo - potężnego i brutalnego Erica Campbella
Bena Turpina - odznaczającego się potężnym zezem i przerysowaną keystonowską grą.
Odrzucił młodą aktoreczkę, która występowała już u Macka Sennetta, późniejszą sławną gwiazdę Glorię Swanson
W Essanay zrealizował 14 obrazów, a wśród nich swe pierwsze arcydzieło-Charliego włóczęgę(Tramp)
W połowie 1916 roku podpisał kontrakt z Mutual Film- powstały tu takie filmy jak Emigrant czy Policjant
W 1919 roku związał się z wytwórnią First National- powstały tu dwa arcydzieła Charlie żołnierzem i Brzdąc
W 1919 roku wraz z Merry Pickford, Davidem Griffithem i D.Fairbanksem założył United Artist
W 1921 r. powstał pierwszy pełnometrażowy film Chaplina Brzdąc, który zyskał wielkie uznanie w USA i w Europie.
Za najważniejsze dzieło Chaplina uchodzi zrealizowana w 1925 roku Gorączka złota. Pomyślana jako parodia filmów przygodowych , stała się kopalnią niezapomnianych pomysłów.
Nadejście ery dźwiękowej przyjął z rezerwą . W wywiadach mówił: "Filmy mówione? Możecie napisać, że ich nie cierpię. One zniweczą najstarszą sztukę świata, sztukę pantomimy. One unicestwią wielkie piękno milczenia.
W okresie kina dźwiękowego nadal najchętniej posługiwał się gagami (Światła wielkiego miasta, Dzisiejsze czasy), nie wierząc w technikę i słowo mówione w filmie.
Chaplin po raz pierwszy przemówił w 1940 r. w Dyktatorze, antyhitlerowskim pamflecie. Tym samym rozstał się z klasyczną postacią włóczęgi.
Ostatnim filmem zrealizowanym przez Chaplina jest Hrabina z Hongkongu. Obraz ten nie spotkał się z życzliwym przyjęciem widzów i krytyki a wielu uważa go za oznakę wyczerpania się inwencji wielkiego twórcy.
W 1954 roku uhonorowano go Światową Nagrodą Pokoju
W roku 1971 nagrodzono Oscarem za całokształt twórczości.
W 1992 roku Richard Attenborough nakręcił film biograficzny o życiu i twórczości Chaplina.
Filmy:
Charlie bokserem/The Champion (1915)
Charlie włóczęgą/The Tramp (1915)
W lombardzie/The Pawnshop (1916)
Charlie gra w filmie/Behind the Screen (1916)
Charlie policjantem/Easy Street (1917)
Emigrant/The Immigrant (1917)
Psia dola/A Dog's Life (1918)
Charlie żołnierzem/Shoulder Arms (1918)
Idylla na wsi/Sunnyside (1919)
Dzień zabawy/A Day's Pleasure (1919)
Brzdąc/The Kid (1921)
Charlie i żelazna maska/The Idle Class (1921)
Paryżanka/A Woman of Paris (1923)
Gorączka złota/The Gold Rush (1925)
Cyrk/The Circus (1928)
Światła wielkiego miasta/City Lights (1931)
Dzisiejsze czasy/Modern Times (1936)
Dyktator/The Great Dictator (1940)
Monsieur Verdoux (1947)
Światła rampy/Limelight (1952)
Król w Nowym Jorku/A King in the New York (1957)
Hrabina z Hongkongu/A Countess from Hong Kong (1966)
TRAMP:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Zdjęcia: Roland Totheroh
Montaż: Charles Chaplin
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, Essanay
Rok produkcji: 1915
Obsada: Charles Chaplin , Edna Purviance,
Film ten po polsku nazywa się Charlie włóczęgą
Należy do najważniejszych wczesnych burlesek Chaplina, a może jest wśród nich w ogóle najważniejszy, przynajmniej jeśli chodzi o jego rolę w dziele artysty. Tu bowiem Charlie po raz pierwszy zakochał się. Jego wybranką jest oczywiście Edna.
Drogą wędruje ku nam Charlie, poprawiając uwierający go but. Nadjeżdża od tyłu samochód, Charlie w ostatniej chwili odskakuje i wywraca się. Ledwie zdążył podnieść się, pędzi prosto na niego drugi wóz, więc Charlie znowu odskakuje i znów się wywraca. Po czym starannie czyści sobie ubranie miotełką wyjętą z kieszeni, żeby zaś wyczyścić także siedzenie, musi włożyć miotełkę miedzy nogi. Jest schludny. Poza tym stara się utrzymać pewien styl życia. Oto w przydrożnym lasku przygotowuje się do śniadania. Wyjmuje chleb z węzełka, czyści paznokcie przed jedzeniem. Lecz czający się za drzewem opryszek, biedny jak on ukradł mu chleb, kładąc na jego miejsce cegłę. Zrezygnowany Charlie, z nie mniejszym smakiem i spokojem, zjada pęczek trawy, przyprawiając go solą i popijając wodą z puszki po konserwach.
Tymczasem trzech opryszków napada córkę farmera z sąsiedztwa i zabierają jej pieniądze. Charlie broni dziewczyny. Przy pomocy cegły w węzełku i kopniaków wreszcie ich obezwładnia. Oddając pieniądze dziewczynie, chwilę się jednak waha. W końcu jest także w nędzy! Główna partia filmu rozgrywa się w obejściu farmera, który przez wdzięczność za pomoc okazaną Ednie zatrudnił Charliego w charakterze parobka. Charlie-mieszczuch ma i kłopoty z widłami, na które nadziewa niemal wszystko dokoła, zarazem jednak potrafi przekroczyć stylisko, kiedy, trzymając je w poprzek, zagrodzi sobie drzwi. Innym razem namawia krowę, żeby się wydoiła do podstawionego wiadra, a ponieważ namowy nie skutkują, usiłuje "pompować" krowę za ogon. Jest tu sporo brutalności i nawet okrucieństwa (Charlie np. wrzuca jajko do otwartej książki deklamującego poezje młodzieńca) i wdzięku (Charlie dziękuje kurze - uchyleniem kapelusza za zniesione jajko). Tymczasem intryga, związana na początku z działaniami opryszków, rozwija się. Dopadają oni mianowicie Charliego i wtajemniczają go w swój plan. Mają w nocy napaść na dom farmera, a Charlie ma im w tym pomóc. Lecz Charlie. który wcale nie był tak bardzo skory do zwrotu pieniędzy Ednie, postanawia jednak bronić farmy. Miał wpuścić opryszków przez okno. Otwiera je więc wprawdzie, zasadza się jednak za nim z potężnym młotem w ręce. Zaczyna się bitwa. Najpierw Charlie młotem oszałamia jednego bandytę, po czym farmer strzela do nich ze strzelby. Napastnicy podają tyły, ostrzeliwując się. Lecz Charlie, któremu jakby było mało odniesionego zwycięstwa, z młotem w ręce rusza za nimi w pościg. Sam zostaje w końcu przez farmera po ciemku postrzelony. Ostatnia partia filmu jest wyciszona. Ranny w nogę Charlie uśmiecha się żałośnie, a podczas opatrywania rany prawie mdleje. Edna ociera mu spocone czoło. Mija jakiś czas. I oto Charlie przed domem przy stole z winem, syfonem wody i cygarami. Obok czytająca mu głośno Edna. Nagle pojawia się przed nimi piękny młodzieniec. Dziewczyna zrywa się wyjaśniając coś Charliemu. Gdy tamci witają się, Charlie wstaje, twarz ma nieruchomą, wchodzi do domu. Chwile tak trwa. Po czym bierze węzełek i laskę, opuszcza dom. Żegna się, kłaniając się kapeluszem jak przechodzień. Ostatni kadr pokazuje go znów wędrującego drogą.
Pierwszym klasyczne dzieło artysty.
Pojawiają się tu wszystkie przyszłe tematy Chaplina i po raz pierwszy, pojawia się dramatyzm.
EMIGRANT:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Zdjęcia: Roland Totheroh
Montaż: Charles Chaplin
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, Mutual
Rok produkcji: 1917
Obsada: Charles Chaplin (emigrant), Edna Purviance (emigrantka), Eric Campbell (kelner), Albert Austin (facet z cebulą), Henry Bergman (artysta), Kitty Bradbury, Frank J. Coleman (oficer statku), Tom Harrington (rejestrant), James T. Kelley (obdarciuch z restauracji), John Rand (pijany konsument), Tiny Sandford (gracz w pokera na statku), Janet Miller Sully (pasażerka), Loyal Underwood
Emigrant Charlie, ubogi Anglik, przybywa do Ameryki, tu jednak też cierpi biedę musi z powodu tej biedy żyć niezbyt uczciwie. Aż spotyka zacną dziewczynę Ednę (którą zresztą poznał już wcześniej, na statku do Ameryki), ona też wprowadza go na drogę cnoty.
Całość składa się z dwóch partii, na statku i na nowym lądzie, oraz z krótkiego epilogu.
Wątek Edny ma charakter melodramatyczny. Jej postać zdobi obraz, ale powinna także niekiedy wzruszać. Tu wzrusza opieką nad chorą matką, z którą podróżuje
"Przybycie do Ziemi Wolności" - głosi napis na ekranie. Do burty statku przyciśnięci przez napierający z tyłu tłum imigrantów - Charlie, Edna, jej matka, brodaty chłop. Na każdym z nich, niby na worku pocztowym, przywieszona kartka. Kamera panoramuje na Posąg Wolności, pokazuje ich, znów posąg. Po czym funkcjonariusze służby imigracyjnej ciasno obwiązują przybyszy sznurem, jak stryczkiem. Charlie, po przybyciu do Ameryki, jest w takiej samej biedzie, w jakiej opuścił Europę. I nagle, wędrując ulicą głodny i bez grosza, przed wejściem do jakiejś restauracji znajduje pięciodolarową monetę. Pierwsze sceny dziejące się w restauracji, do której nasz bohater natychmiast wszedł, byłyby mało ciekawe, gdyby znaleziony pieniądz nie wyleciał mu z dziurawej kieszeni, zanim jeszcze przekroczył próg. Zawisła nad nim groza. Tymczasem mały człowieczek, nieświadomy niczego, szczęśliwy i rozluźniony zajmuje miejsce przy stoliku pod ścianą, obok gra muzyka. Przez chwilę ma kłopoty z brutalnym kelnerem Erykiem, który, nie siląc się nawet na słowa, nonszalanckim gestem daje mu znak, aby zdjął melonik, czego Charlie nie rozumie. Ale już przed nim smakowite danie, paruje talerz z gorącą fasolą. Żeby się nie poparzyć, Charlie je ziarnko po ziarnku. Pod koniec posiłku spostrzega Ednę przy stoliku opodal. Dziewczyna płacze i ociera oczy chusteczką. Chusteczka ma czarny obrąbek. Nasz bohater domyśla się, że matka jej umarła. Pociesza ją, prosi do swego stołu i zamawia dla niej także posiłek. Tłum kelnerów, z Erykiem na czele, młóci bez litości podpitego jegomościa, któremu do zapłacenia rachunku zabrakło 10 centów. Charlie z chełpliwym poczuciem własnego bezpieczeństwa sięga do kieszeni. Okazuje się ona dziurawa i pusta. Jest przerażony. W tym jednak momencie pojawia się włóczęga, który właśnie wszedł i - sadowiąc się przy sąsiednim stoliku - wyciera o spodnie pięciodolarową monetę. Charlie domyśla się oczywiście, że to jego pieniądz. Rozgrywa całą batalię o odzyskanie go. Najpierw próbuje porozumieć się z włóczęgą, niestety - między nimi wciąż kręci się Eryk. W dodatku Charlie nie chce się zdradzić przed Edną ze swoimi kłopotami. Ale oto nowa szansa. Eryk, przyjąwszy monetę od włóczęgi, sam ją gubi. Charlie przydeptuje srebrny krążek butami, lecz robi to tak głośno, że skrzypek i pianista, którzy przygrywają gościom, przestają grać. Charlie bije im brawo. Schyla się po monetę, lecz nadchodzi Eryk. Widzi, że Charlie czegoś szuka, zaczyna więc podejrzliwie szukać również. Moneta leży tuż, tuż. Charlie się modli, żeby Eryk jej nie odkrył. Modlitwa została wysłuchana. Ale Eryk wciąż patrzy na Charliego. Charlie udaje, że spogląda w dal. Eryk robi to również. Charlie chce ten moment wykorzystać, by podnieść wreszcie monetę, lecz nie zdąża. Udaje więc, że poprawia sobie sznurowadło. Eryk krzyczy na niego. Charlie pokazuje coś palcem za nim. Eryk się odwraca. Charlie znów staje butem na monecie. Eryk znów patrzy na Charliego. Ten wciąż udaje, że manipuluje przy sznurowadle, i wyjmuje na koniec monetę spod buta. Eryk kopniakiem odsuwa jego but, ale tam nic już nie ma. Tymczasem nowe nieszczęście. Charlie płaci rachunek, lecz Eryk wręczoną sobie monetę zgina w zębach. Okazuje się fałszywa. Charlie w rozpaczy zamawia kawę dla Edny. Jak w rasowej tragedii winien tu nastąpić dramatyczny finał: człowiek nie wygra z losem. W tym momencie pojawia się przy stoliku zażywny malarz, który oświadcza, że zachwycony jest urodą Edny i chciałby ją malować. Eryk właśnie przynosi kawę i nowy rachunek. Malarz chce zapłacić, Charlie się broni. Certuje się o chwilę za długo i malarz rezygnuje. Płaci natomiast swój rachunek, który przyniesiono z jego stołu. Artysta kładzie na talerzu banknot. Kelner wydaje resztę i odchodzi do innego stolika Artysta z talerzyka bierze część pieniędzy, resztę zostawiając w charakterze napiwku. Z zapałem opowiada coś Charliemu. Charlie nieznacznie kładzie swój rachunek na talerzyk, na którym znajdują się pieniądze, i odstawia go na bok. Z zadowoleniem strzepuje niewidzialny pyłek z obrusa Kelner podchodzi do stolika Charliego, bierze talerzyk, sprawdza monetę w zębach i wydaje resztę. Trąca Charliego, ale ten niedbałym gestem wskazuje, że może sobie resztę zatrzymać w charakterze napiwku. Film zamyka kolejny "nieprawdopodobny" Chaplinowski epilog. Po rozstaniu się z malarzem i - wcześniej - otrzymaniu od niego zaliczki na poczet pozowania Edny, Charlie wnosi ją na rękach do najbliższego probostwa, aby wziąć ślub.
PSIA DOLA:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Zdjęcia: Roland Totheroh, Jack Wilson
Montaż: Charles Chaplin
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, First National Pictures
Rok produkcji: 1918
Obsada: Charles Chaplin (włóczęga), Mut (pies), Edna Purviance (piosenkarka), Syd Chaplin, Charles Reisner (urzędnik), Henry Bergman, Albert Austin (oszust), Tom Wilson (policjant), M.J. McCarty, Mel Brown, Charles Force, Bert Appling, Thomas Riley, Slim Cole, Ted Edwards, Louis Fitzroy, Dave Anderson, Granville Redmond, Minnie Chaplin, Alf Reeves, N. Tahbel (facet od Hot Dogów), Rob Wagner, L.S. McVey, J.F. Parker, Bud Jamison, J. Parks Jones, James T. Kelley, Janet Miller Sully, Loyal Underwood, Billy White, A.D. Blake, Dorothy Cleveland, Margaret Cullington, Margaret Dracup, Jack Duffy, Billy Dul, Richard Dunbar, Ella Eckhardt
Film zaczyna się na przedmiejskim pustkowiu. Jest ranek. Charlie budzi się pod płotem. Przez dziurę w deskach wieje, mały człowiek zatyka dziurę. Ma ochotę jeszcze chwilę się zdrzemnąć, lecz zapach parówek budzi go na dobre. Podkradanie parówek z wózka wędrownego sprzedawcy, który właśnie zatrzymał się za płotem Następna sekwencja pokazuje starania bohatera o pracę :Bohater stoi przed biurem zatrudnienia. Niestety, pod zamkniętymi jeszcze drzwiami już długa kolejka. Wprawdzie Charlie usiłuje ją ominąć lecz czekający odrzucają go na koniec. Po otwarciu biura i okienka powtarza się to samo.
Kiedy zostało uruchomione okienko drugie, Charlie i do niego nie dotarł. Jest mały i słaby -inni potężni, brutalni i, jak on, głodni. W końcu miota się nasz bohater rozpaczliwie między aż trzema okienkami, kiedy zaś do nich wreszcie się dostał, pozamykały się. Druga wielka sekwencja: Charlie, w poszukiwaniu czegoś do jedzenia, grzebie w koszu na śmieci. Obok mały kundel znalazł kość. Inne psy dzielnicy rzucają się na niego. Charlie go broni, chwyta na ręce, usiłuje uciec. Psia sfora jednak pędzi za nimi. Pogoń jest zawzięta, wściekła i rozpaczliwa. Jeden z prześladowców uczepił się spodni Charliego, gotów niemal jego samego zjeść. Przewrócili stragan, rozpędzili ludzi na ulicy. Wreszcie bohaterowi udało się wraz z nowym przyjacielem jakoś uciec.
Druga część filmu jest bardziej różnorodna - ma cechy melodramatu, a także historii kryminalnej. Charlie po raz wtóry natyka się na handlarza parówek. I po raz wtóry usiłuje się posilić jego kosztem. Tym razem lepiej mu się udaje, a także, zwodząc umiejętnie sprzedawcę, karmi psa. Nasyceni, odwiedzają knajpę pod "Zieloną latarnią". Tu występuje Edna, początkująca pieśniarka śpiewa tak wzruszająco, że wszyscy płaczą - a łzy pewnej tęgiej damy siedzącej w loży kapią na Charliego jak deszcz. Pojawia się też motyw kryminalny: dwaj złodzieje okradają zamożnego pijaka i zakopują kradziony portfel na pustkowiu, gdzie nocował Charlie. Tymczasem Charlie tańczy z Edną, ale - nie mając czym zapłacić za konsumpcję - zostaje niechlubnie z knajpy wyrzucony .Wątek Charliego krzyżuje się z wątkiem złodziei; jego piesek, kiedy, chcąc nie chcąc, wrócił nocować na pustkowie, wygrzebał z ziemi portfel. Wiążą się ze sobą wreszcie wszystkie trzy wątki. Charlie jest znowu w knajpie. Po drodze spotkał Ednę wyrzuconą "jak pies" przez właściciela, bo nie kokietowała klientów. Zaprasza ją na kolację. Ale kiedy płaci, złodzieje rozpoznają "swój" portfel. Ogłuszają go i wyrzucają. Edna też musi definitywnie opuścić knajpę.
Gdy złodzieje oblewają odzyskany łup, Charlie zakrada się z powrotem pod "Zieloną latarnię" i zza kotary, obok której oni siedzą, ogłusza jednego z nich. Pozostawia go jednak nadal w pozycji siedzącej i, zamiast jego rękami, operuje rękami własnymi: "pije", dzieli wraz z kumplem łup, wreszcie i jego usypia.
Epilog Psiego życia to kolejny, ironiczny, sarkastyczny, nieprawdziwy Chaplinowski happy end! Bogaty Charlie wraz z Edną nabyli farmę. Mały człowiek sadzi zboże ziarnko po ziarnku. Po czym oboje pochylają się nad koszykiem, w którym leży kundelek Charliego ze szczeniakami.
BRZDĄC:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Muzyka: Charles Chaplin
Montaż: Monta Bell
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, First National Pictures
Rok produkcji: 1921 (1920)
Obsada: Charles Chaplin (włóczęga), Edna Purviance (matka), Jackie Coogan (brzdąc), Baby Hathaway, Carl Miller (artysta), Granville Redmond, May White (żona policjanta), Tom Wilson (policjant), Henry Bergman (nocny stróż), Charles Reisner (spekulant), Raymond Lee, Lillita McMurray, Edith Wilson, Baby Wilson, Nellie Bly Baker, Albert Austin, Jack Coogan Sr., Edgar Sherrod, Beulah Bains, Robert Dunbar, Kitty Bradbury, Rupert Franklin, Flora Howard, Elsie Sindora, Walter Lynch, Dan Dillon, Jules Hanft, S.D.Wilcox, Kathleen Kay, Minnie Stearns, F.Blinn, John McKinnon, Phyllis Allen, Lita Grey, Esther Ralston
Samotna matka zostawia noworodka na tylnym siedzeniu eleganckiego samochodu, licząc na to, że bogaci ludzie zapewnią maleństwu dostatnie wychowanie. Jednak samochód zostaje skradziony i złoczyńcy podrzucają niemowlę w zaułku koło śmietnika. Dziecko znajduje włóczęga Charlie. Zajmuje się nim troskliwie, ale w niekonwencjonalny sposób. Pięć lat później stanowią jedno serce i jedną duszę - chłopiec przejął aż do najdrobniejszego szczegółu nawyki swego opiekuna. Jeden kryje drugiego. Ale szczęście nie trwa długo, ponieważ matka, która tymczasem stała się sławną aktorką, chce odebrać dziecko. Charles próbuje pocieszać się marzeniem, ale rzeczywistość staje się nieomal piękniejsza od marzeń: matka przyjeżdża po dziecko i ojca, który przecież należy do szczęśliwej rodziny.
Film stanowi rozbudowanie i rozszerzenie formuły Psiego życia tytułowy chłopiec zastąpił bezdomnego psa z tamtego filmu (Mitry).
Charlie właściwy zostaje tu "pomnożony" o swoje małe powtórzenie. Nawet zewnętrznie: nosi tak samo nazbyt obszerne spodnie na drobnym ciałku; ma spryt, zręczność, grację Charliego; powtarza jego ruchy i odruchy; i okrągłe, uważne, ciepłe oczy małego Charliego patrzą na nas.
Obydwaj stanowią rodzinę. To ojciec i syn, chociaż nie formalnie. Charlie znalazł podrzutka, wychował, a kiedy pokochał go jak własne dziecko, zaś mały jego jak ojca - rozdzielono ich.
"Brzdąc" jest dramatem.
Wszystko w tym filmie -w przeciwieństwie do poprzednich burlesek Chaplina (i często następnych) dzieje się w świecie quasi-realnym.
Film jest rozdwojony między dramatycznością a komediowością. Postać Brzdąca wypełnia ów rozziew. Charlie gra w tym mniejszą rolę. Czuje się wprawdzie, że mały partner otrzymał wiele od Charliego, ale ze względu na swoją świeżość przeżywania, na genialność dzieciństwa, on przede wszystkim spaja utwór.
Realia filmu, to domy, w których jego autor jako dziecko mieszkał, ulice, przy których stały, są w "Brzdącu" wiernie powtórzone. Mury z brudnej, zadymionej cegły; do drzwi wejściowych prowadzi zwykle kilka stopni; wokół na wpół rozwalone płoty, zrujnowane mury, gruz. Izba, którą zajmuje Charlie z Brzdącem, jest mała jak pokoik z dzieciństwa Chaplina.
"Brzdąc", jak już nieraz bywało z burleskami Chaplina, zakończy się szczęśliwie. O ile jednak w poprzednich happy end miał często posmak ironiczny, tu zwycięża melodramat
Czynnikiem decydującym w filmie jest niepowtarzalna umiejętność przechodzenia autora od tonacji do tonacji, nakładania ich na siebie wzajem i trzymania całości w pięknej równowadze.
Charlie to błazeństwo, Brzdąc to sentyment
Chaplin świadomie dał swojemu małemu partnerowi przewagę nad postacią Charliego. Wszystkie nieszczęścia walą się przede wszystkim na Brzdąca. Porzuca go w niemowlęctwie matka, dwukrotnie porywają go przybranemu ojcu. Charlie w owych sytuacjach - znów grubo rozumując - jest mniej poszkodowany.
PIELGRZYM:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Zdjęcia: Roland Totheroh, Jack Wilson
Montaż: Charles Chaplin
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, First National Pictures
Rok produkcji: 1923
Obsada: Charles Chaplin (pielgrzym), Edna Purviance (dziewczyna), Kitty Brandbury (matka dziewczyny), Mack Swain, Loyal Underwood, Charles Reisner, Dinky Dean, Syd Chaplin, May Wells, Henry Bergman, Tom Murray (szeryf), Monta Bell, Raymond Lee, Frank Antunez (bandyta), Joe Van Meter, Phyllis Allen, Florence Latimer, Edith Bostwick, Laddie Earle, Louis Troester, Beth Nagel, Mrs.C.Johnson, Miss Evans, Frank Liscomb, S.D.Wilcox, Robert Traughbur, Carlyle Robinson, Jack McCredie, Charles Hafler, Bill Carey, Paul Mason
Jedna z najlepszych niemych komedii Chaplina, z nim samym w roli zbiegłego więźnia i ze słynnym zakończeniem, w którym odchodzi w dal, drepcząc jedną nogą po terytorium amerykańskim, a drugą po meksykańskim.
Ukoronowanie dotychczasowej moralistyki Chaplina.
Głównym motywem Pielgrzyma jest strój pastora, w który Charlie się przebrał. Przebranie to pociągnęło za sobą skutki znacznie drastyczniejsze niż wszystkie przebrania poprzednie.
Film zaczyna się od kolejnej ucieczki naszego bohatera z więzienia. Ale samej ucieczki tu nie ma. Na ekranie brama więzienia, list gończy z wizerunkiem uciekiniera w aresztanckim ubiorze. A Charlie już nad brzegiem rzeki porywa strój kąpiącego się pastora. Kłopoty zaczynają się już na stacji, skąd Charlie pragnie jak najdalej odjechać. Bo oto nagle ku naszemu bohaterowi biegnie para młodych, dziewczyna i chłopiec. Dziewczyna uciekła z chłopcem z domu i chcą, aby przypadkowo napotkany pastor dał im ślub. Charlie nic nie rozumie i odruchowo zaczyna uciekać. Tymczasem z naprzeciwka biegnie rozgniewany ojciec dziewczyny, który chce złapać uciekinierów, ale wygląda to tak, że zagradza drogę Charliemu. Charlie nie dojechał do celu i musiał wysiąść wcześniej, gdyż jego sąsiad w wagonie, zresztą szeryf, przegląda gazetę, w której jest już fotografia Charliego. Nasz bohater wysiada więc szybko na pierwszej lepszej stacji. Jako uciekinier. Ale okazuje się, że jest wciąż pastorem. Na peronie mianowicie stoi tłum, z miejscowym szeryfem na czele. Charlie wyciąga ręce, aby dać się zakuć w kajdanki, ale zebrani traktują ów gest jako błogosławieństwo, oczekują bowiem właśnie przybycia nowego pastora Tu Charlie musi całkowicie wejść w rolę kapłana. Ale ponieważ nim nie jest, musi go przynajmniej imitować. Więc imituje, dosłownie: zamiast kazania odgrywa w świątyni pantominę o historii Dawida i Goliata. Najpierw naśladuje Goliata: pokazuje, że jest wysoki, silny, wąsaty. Następnie Dawida: maleńkiego jak karzełek. Goliat usiłuje ciąć Dawida, lecz maluch chwyta kamień i puszcza go z procy. Pocisk uderza olbrzyma w czoło, wychodząc z tyłu głowy. Trafiony chwieje się i pada. Zawzięty Dawid kopie zabitego. Zarazem, równolegle, rozwija się w tejże świątyni motyw Charliego-cywila. Kiedy np. znajduje przed sobą Pismo Święte, odruchowo gotów na nie przysięgać, jak zapewne czynił to niejednokrotnie po sądach. Podczas zbierania datków natomiast, nie kradnie wprawdzie skarbonki, jak w Charlie policjantem, gdyż sam część pieniędzy otrzymuje, lecz bardzo uważnie śledzi, czy wszyscy płacą, a nawet wskazuje zbierającym chętnych czy opieszałych, po czym z dezaprobatą waży w ręku skarbonkę lżejszą - spośród dwóch, które obiegły kościół. Obyczajowa partia filmu - dzieje się ona w domu Edny, gdzie Charlie się zatrzymał i jest podejmowany - wygląda mniej ciekawie. Życie obecnym zatruwa nieznośny chłopiec Jeden tylko gag jest godny uwagi. Przeglądając album rodzinny, nasz bohater natrafia na fotografię nagiej Edny-niemowlęcia i z dyskretnym zainteresowaniem porównuje ją z Edną obecną.
Prowadzony przez przewodniczącego konsystorza-olbrzyma, (Mack Swain) - ze świątyni do domu Edny, Charlie rozpoznał na werandzie miejscowego saloonu niebezpiecznego złodzieja, swego byłego kolegę. Ten także go poznał (przebywali razem w więzieniu, zresztą znali się może już wcześniej, a strój pastora niewiele różnił się od cywilnego ubioru Charliego: tyle, że melonik bardziej płaski i o szerokim roncie oraz surdut dłuższy). I oto złodziej-kolega melduje się w domu Edny. Ale Charlie już jest pastorem nie tylko z ubioru. Kiedy tamten ukradł komuś pugilares, Charlie - wyraźnie w podobnych manipulacjach lepszy - udając sztuczki magiczne, odbiera mu i oddaje właścicielowi. A kiedy bandyta zrabuje pieniądze z domy Edny, Charlie odbierze je w sposób niemal bohaterski. Charlie zostaje ogłuszony. Złodziej uciekł z pieniędzmi. Edna cuci Charliego. Charlie wyrusza w pogoń. Rabunek nastąpił częściowo z jego winy, gdyż tamten jako przyjaciel pastora został zatrzymany na nocleg. Tymczasem na saloon, dokąd złodziej powrócił, napadli bandyci i sterroryzowali wszystkich wraz z nim. W tym momencie przed saloonem zjawia się Charlie. Zorientowawszy się w sytuacji, "przemienia się" na naszych oczach - ów niedawny jeszcze aresztant - w obrońcę sprawiedliwości: wykłada klapy zapiętego dotychczas pod szyję pastorskiego surduta, odwraca koloratkę i robi z niej kołnierzyk, pod szyją zawiązuje wstążkę z kapelusza, a jego denko łamie i układa nakrycie głowy tak, jak nosiłby je kowboj. W takiej postaci wkracza do wnętrza i zwyczajnie, gdy wszyscy - wraz z kolegą-złodziejem - stoją bezwolnie przed lufami napastników, odbiera zrabowane pieniądze. Potem wychodzi nie niepokojony przez nikogo.
Finał, w przeciwieństwie do innych Chaplinowskich finałów, jest najpiękniejszą partią filmu i najbardziej znaczącą. Charlie zdążył oddać Ednie pieniądze, a nawet woreczek z datkami z kościoła. Po czym zostaje przez szeryfa aresztowany. Został rozpoznany. Stróż prawa jednak - wzruszony jego uczciwością - nie zamyka go w areszcie, lecz prowadzi ku meksykańskiej granicy. Na ekranie słup z napisem "International". U góry dwie tabliczki: wskazująca w lewo ma napis "United States", wskazująca w prawo - "Mexico". Szeryf na koniu tłumaczy stojącemu u jego stóp Charliemu, że poza granicę prawo amerykańskie nie sięga. "Aha!" - przytakuje niedomyślny więzień. Więc stróż porządku wysyła go do Meksyku, by narwał kwiatków. Lecz Charlie, widząc, że tamten odjeżdża, dogania go z kwiatami. W końcu szeryf, chwyciwszy więźnia za kark, wrzuca go brutalnie do Meksyku. W tym momencie dopiero mały człowiek zrozumiał. Posyła pocałunek szeryfowi i rozprostowuje ramiona, wolny w wolnym kraju. Lecz oto nadbiegają Meksykanie i wystrzeliwują się wzajemnie. Charlie chce wracać do Stanów, ale tam przecież czeka go więzienie. Więc idzie wzdłuż granicy, jedną nogę stawiając w Ameryce, drugą w Meksyku.
Jest to niezapomniana scena. Wyjawia ona wiele z filozofii Chaplina: wygnanie człowieka
PARYŻANKA:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Muzyka: Charles Chaplin, Louis F.Gottschalk
Montaż: Monta Bell
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, United Artist
Rok produkcji: 1923
Obsada: Edna Purviance (Marie St.Clair), Clarence Geldart (jej ojciec), Charles Chaplin (epizod: tragarz), Carl Miller (Jean Millet), Lydia Knott (jego matka), Charles French (jego ojciec), Adolphe Menjou (Pierre Revel), Betty Morrissey (Fifi), Malvina Polo (Paulette), Nellie Bly Baker (masażystka), Henry Bergman (kelner), Frank Coghlan Jr., Stella De Lanti, Bess Flowers, Karl Gutman, Harry Northrup
Pierwszy dramatyczny film w dorobku Chaplina (do gatunku tego powróci on w Światłach rampy).
Chaplin z niezwykłą subtelnością wyreżyserował film, a sam wystąpił w niewielkiej roli aktorskiej.
W Paryżance Chaplin atakuje francuskie wyższe sfery i opowiada historię tragicznej miłości.
Trzeciorzędny melodramat we francuskim stylu sentymentalnym
Chodzi o prowincjuszkę, która zostaje zmuszona przez rodzinę do rozstania się z ukochanym, młodym malarzem Jeanem: podczas gdy on zostaje przy chorym ojcu, ona - wyrzucona z domu - musi jechać do Paryża. Tam szybko daje się wciągnąć w wir beztroskiego życia i zostaje kochanką zamożnego lwa salonowego. Gdy malarz przyjeżdża i odkrywa prawdę, wpada w rozpacz, ale proponuje kochanej przez siebie Marie powrót i wspólne życie; ta ma chęć zgodzić, ale rezygnuje, słysząc przypadkowo, że matka Jeana odwodzi go od powziętego zamiaru. W konsekwencji Jean popełnia samobójstwo. Dopiero teraz dochodzi do spóźnionego pojednania matki i ukochanej nieszczęśliwego malarz: obydwie postanawiają poświęcić się pracy w sierocińcu.
Filmu Chaplina nie poparła publiczność; niepowodzenie Paryżanki chyba było przyczyną tego, że mistrz komedii porzucił raz na zawsze regiony kina dramatycznego.
GORĄCZKA ZŁOTA:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Muzyka: Charles Chaplin, Max Terr, Carli Elinor, Gerard Carbonara
Montaż: Charles Chaplin, Edward Manson
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, United Artist
Rok produkcji: 1925
Obsada: Charles Chaplin, Georgia Hale (Georgia), Mack Swain (Big Jim McKay), Tom Murray (Black Larsen), Henry Bergman (Hank Curtis), Malcolm Waite (Jack Cameron), Jack Adams, Frank Aderias, Leona Aderias, Lillian Adrian, Sam Allen, Claude Anderson, Harry Arras, Albert Austin, Marta Belfort, William Bell, Francis Bernhardt, F.J. Beuaregard, E. Blumenthal, William Bradford, George Brock, Pete Brogan, William Butler, Cecile Cameron
Akcja rozgrywa się na Alasce wśród poszukiwaczy złota. Charlie jest jednym z nich. Jego przyjaciel, Jim, znajduje żyłę złota. Jednak radość z odkrycia trwa krótko - uderzony w głowę traci pamięć. Tymczasem Charlie zakochuje się w piękności z baru. Umawiają się na kolację w jego domku. Charlie trudzi się jednak na darmo. Dziewczyna nie przychodzi.
Rok 1898, ludzi ogarnęła gorączka złota, każdy, kto może, ściąga do Klondike. Na Alaskę przybywa również Charlie. W czasie burzy śnieżnej chroni się w napotkanej chacie i przy tej okazji poznaje dwóch ludzi znanych w całej okolicy: dobrego "Wielkiego" Jima i złego "Czarnego" Larsena. Odcięci przez nawałnicę i śniegi, przeżywają tam ciężkie chwile, gdy zaczyna im brakować żywności. Zdesperowany Larsen wyrusza w końcu na poszukiwanie jedzenia, a oszalały z głodu Jim omal nie zostaje kanibalem.
Pewnego dnia drobny, delikatny człowiek postanawia wyruszyć wraz z innymi na poszukiwanie złota. Tysiące przeszkód - zimno, głód, śnieżne burze z trudem pozwalają im przetrwać. Któregoś dnia burza śnieżna porywa im chatkę..
Historia opowiedziana w sposób prosty i uniwersalny
Łączy śmiech ze wzruszeniem
Ucieleśnienie optymistycznego pojmowania prawdy życiowej
Magiczna materializacja snów o przygodzie
Wielkie arcydzieło Chaplina
CYRK:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Muzyka: Charles Chaplin
Montaż: Charles Chaplin
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, United Artist
Rok produkcji: 1928
Obsada: Charles Chaplin (włóczęga), Al Ernest Garcia (dyrektor cyrku), Merna Kennedy (woltyżerka), Harry Crocker (Rex, linoskoczek), George Davis (iluzjonista), Henry Bergman (stary klaun), Tiny Sandford, John Rand (maszynista), Steve Murphy (kieszonkowiec), Albert Austin (Klaun), Charles A. Bachman, Eugene Barry, Jack Bernard, Stanley Blystone, Heinie Conklin, Bill Knight (policjant), Toraichi Kono, Betty Morrissey (kobieta która znika), Jack P. Pierce, Hugh Saxon, Armand Triller, Max Tyron, Doc Stone (bokser)
Cyrk jest najsłabszą pozycją dojrzałego okresu twórczości Chaplina- za dużo tu łzawości, przemieszanej z sarkazmem moralnym.
Nie jest jednak to film nieudany.
Pomiędzy innymi pełnometrażowymi utworami Chaplina właśnie Cyrk ma najlepiej wyważoną konstrukcję dramaturgiczną i właśnie w nim spotkać można wiele uderzająco celnych, choć przykrych refleksji o życiu człowieka na dnie.
Tragizm, komizm i liryzm łączą się w jedno
Charlie przez pomyłkę dostaje portfel skradziony przez kieszonkowca. Niespodziewanie wzbogacony postanawia zabawić się w wesołym miasteczku. Jednak Charliego znajduje prawdziwy właściciel portfela i bierze go za złodzieja. Charlie ucieka i nagle wpada na arenę cyrku. Publiczność myśli, że to część przedstawienia i nagradza go oklaskami. Błazen z przypadku zostaje zatrudniony w cyrku. Niestety, w następnych przedstawieniach Charlie wypada fatalnie
Historia trampa, który dla chleba został przypadkowo klownem..
ŚWIATŁA WIELKIEGO MIASTA:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Zdjęcia: Roland Totheroh, Gordon Pollock, Mark Marklatt
Muzyka: Charles Chaplin, José Padilla
Montaż: Charles Chaplin
Dźwięk: Theodore Reed
Produkcja: USA, United Artists, Charlie Chaplin
Rok produkcji: 1931
Obsada: Charles Chaplin (włóczęga), Virginia Cherill (niewidoma), Harry Myers (milioner), Hank Mann (bokser), Florence Lee (babcia niewidomej), Allan Garcia (lokaj), Henry Bergman (kaznodzieja, dozorca), Albert Austin (zamiatacz, oszust), Stanhope Wheatcroft, John Rand (nędzarz), James Donnelly, Eddie Baker (sędzia), Robert Parrish (sprzedawca gazet), Granville Redmond, Jean Harlow, Robert Graves
Wielki mistrz kina, Orson Welles uważał "Światła wielkiego miasta" za najwspanialszy film, jaki kiedykolwiek nakręcono, zaś historycy kina zgodnie nazywają ten obraz arcydziełem, być może najważniejszą pozycją w dorobku Charlesa Chaplina.
W "Światłach wielkiego miasta" Charles Chaplin - reżyser, scenarzysta, producent, kompozytor i aktor w jednej osobie - jeszcze raz wciela się w Małego Włóczęgę Charlie'ego, postać-ikonę, z którą artysta utożsamiany był od lat przez międzynarodową widownię. Błąkając się po wielkim mieście, Włóczęga przypadkiem ratuje życie pijanego milionera. Bogacz z wdzięczności zaprasza bohatera do swego domu i obdarza go serdeczną przyjaźnią. Następnego dnia, na trzeźwo, milioner nie pamięta wprawdzie nowej znajomości, jednak wieczorem, po kilku mocnych drinkach pamięć mu wraca i przyjaźń z Włóczęgą znów trwa w najlepsze - taki scenariusz powtarza się codziennie. Tymczasem Charlie zakochuje się w pięknej, niewidomej kwiaciarce. Korzystając ze środków bogatego przyjaciela Włóczęga stara się pomóc dziewczynie - kupuje od niej wszystkie kwiaty, daje jej pieniądze na czynsz, a potem na kosztowną operację oczu w zagranicznej klinice. Niewidoma kwiaciarka jest przekonana, że Charlie to hojny i zamożny gentleman. Kiedy wróci z udanej operacji oczu będzie mogła wreszcie zobaczyć swojego dobrodzieja i odkryje, że jest nim biedny, bezdomny wędrowiec.
Kiedy Chaplin w 1931 roku kończył zdjęcia do "Świateł wielkiego miasta", już od 4 lata trwała epoka kina dźwiękowego. Mimo, to autor "Gorączki złota" uparł się by nakręcić film niemy. Decyzja ta przerażała producentów przekonanych, że "Światła wielkiego miasta" nie wytrzymają konkurencji filmów z dialogami. Rację jednak miał Chaplin, który jeszcze raz podbił bez reszty serca publiczności. "Światła wielkiego miasta" to kwintesencja kina niemego, którego możliwości i środki wyrazu Charles Chaplin opanował do perfekcji.
Pozbawiony dialogu, posiada jedynie partyturę muzyczną autorstwa Chaplina
Temat: Parweniusz walczący o swą godność i lepszy byt
Karykatura przegadania i w ogóle dźwięku w filmie- „nieartykułowane gęganie” aktorów
Tragikomiczny obraz społeczeństwa mieszczańskiego
Charles Chaplin broni estetyki filmu niemego
NOWOCZESNE CZASY:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Muzyka: Charles Chaplin
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, United Artists
Rok produkcji: 1936
Obsada: Charles Chaplin (robotnik), Paulette Goddard (dziewczyna), Henry Bergman (właściciel kawiarni), Stanley Standford (robotnik obsługujący razem z Chaplinem taśmę automatyczną), Chester Conklin (mechanik), Hank Mann (kolega z celi), Stanley Blystone Lloud Ingraham (dyrektor więzienia), Allan Garcia (prezes Steel Co), Richard Alexander, Cecil Reynolds, Mira McKinney, Murdock MacQuarrie, Wilfred Lucas, Edward Le Saint, Fred Malatesta, Sammy Stein, Juana Sutton, Ted Oliver, Norman Ainsley, Bobby Barber, Heinie Conklin, Gloria DeHaven, Frank Hagney, Chuck Hamilton, Walter James, Edward Kimball, Frank Moran, James C.Morton, Louis Natheaux (narkoman), John Rand, Harry Wilson
Bohater filmu jest robotnikiem w fabryce, której dyrektor chce podnieść wydajność za pomocą najnowocześniejszych metod. Wykończony nerwowo bohater trafia do szpitala a potem trafia na ulicę gdzie popada w konflikt z prawem, ma kłopoty ze znalezieniem nowej pracy, za to poznaje piękną dziewczynę
Ostatnie nieme arcydzieło Charlesa Chaplina, które powstało prawie dziesięć lat po wprowadzeniu dźwięku.
Film atakuje:
Mechanizacje życia
Wielki kapitał
Wyzysk robotników
Bezrobocie
CYR
DYKTATOR:
Reżyseria: Charles Chaplin
Scenariusz: Charles Chaplin
Zdjęcia: Karl Struss, Roland Totheroh
Muzyka: Charles Chaplin, Meredith Willson
Montaż: Willard Nico
Produkcja: USA, Charlie Chaplin, United Artist
Rok produkcji: 1940
Obsada: Charles Chaplin (fryzjer żydowski i dyktator), Paulette Goddard (Hannah), Jack Oakie (Napaloni), Henry Daniell (Garbitsch), Reginald Gardiner (Schultz), Billy Gilbert (Herring), Grace Hayle (pani Napaloni), Carter DeHaven (ambasador), Maurice Moscovitch (Jaeckel), Emma Dunn (pani Jaeckel), Bernard Gorcey (pan Mann), Paul Weigel (pan Agar), Chester Conklin (klient), Esther Michelson, Hank Mann, Florence Wright (sekretarka), Leo White (fryzjer), Eddie Gribbon, Rudolph Anders, George Lynn
Dyktator Hynkel rządzący Tomanią, przygotowuje wraz ze swoim sojusznikiem Napalonim inwazję na sąsiedni kraj Austerlich. Żydzi i przeciwnicy dyktatora są w Tomanii okrutnie prześladowani. Wśród represjonowanych jest również żydowski fryzjer, który zakochuje się w Żydówce Hanah i wraz z nią zostaje osadzony w obozie koncentracyjnym. Dzięki podobieństwu do Hynkla fryzjerowi udaje się ucieczka. Jako Hynkel przeżywa w Tomanii wiele przygód.
Pierwszy dźwiękowy film Chaplina
Ostentacyjna satyra na hitleryzm