GLOSSARY - BUSINESS and COMPANIES

51 PAY
base salary	płaca zasadnicza /stała płaca
(get) a pension	(dostać) emeryturę
stock option plan	przydział akcji pracowniczych
benefits	świadczenia
(unlimited) expenses	(nieograniczone) wydatki
income	dochód/ dochody
raise/increase	podwyżka
heath insurance	ubezpieczenie zdrowotne
company car	samochód służbowy
52 HIRING
up and down career	kariera pełna wzlotów i upadków (?)
recruit /to be recruited	rektrutować/ zostać zatrudnionym
sack sb/ to be sacked	wyrzucić/ wylać z pracy zostać wyrzuconym
fire sb/ to be fired
promote	awansować/ dostać awans
demote	zdegradować
make redundant	zostać zredukowanym
appoint sb the position of	mianować kogoś kimś
dismiss	zwolnić
retire (with the good wishes)	wysłać na emeryturę/ pójść na emeryturę
29 BUSINESS IDIOMS
to be on the ball	mieć łeb na karku (to be clever and know what's going on)
to have a good track record	mieć na swoim koncie osiągnięcia (have a good job experience)
play one's cards well/ right	dobrze coś rozegrać (make right decisions)
(success) go to one's head	uderzyć do głowy (have too important opinion on oneself)
lose one's touch	stracić umiejętności/ biegłość (start to make mistakes)
up to one's eyes/ears (in work)	być zawalonym po uszy/ tkwić po uszy w... (have too many things to do)
pass the buck	zrzucać odpowiedzialność na innych/ uchylać się od odpowiedzialności (pass responsibility to others)
put one's foot in it	popełnić gafę (make a big mistake)
give sb a piece of your mind	wygarnąć komuś (talk to sb very directly)
put sb in the picture	wprowadzić kogoś w sytuację /informować kogoś na bieżąco (being told what's happening)
10 JOB DESCRIPTIONS
Managing director	dyrektor zarządzający (general responsibility for the company)
Human Resources Director	dyrektor ds. zarządzania zasobami ludzkimi (company's people manager)
Chief Accountant	główny księgowy (does books and prepare balance sheets)
Secretary	sekretarka (letters,files papers, make appointments for the boss)
Purchasing Manager	kierownik działu zaopatrzenia (buys thing the company needs)
Assistant General Manager	zastępca dyrektora naczelnego (responsible for everything when boss is away)
Director of Research and Development	dyrektor ds. badań i rozwoju (finds and tests new products)
Production Manager	kierownik produkcji (makes the products the company sells)
Marketing Director	kierownik ds. marketingu (provide with products people want to buy)
Sales Director	kierownik działu sprzedaży (is in the charge of people who sell the products)
Public Relation Manager	kierownik ds. PR (makes sure the company has good image)
55 Managing yourself
balance	work is important but so is family and one's private life
career	know about future direction and chance of development in the job
learning from mistakes	do sth wrong but then understand why it went wrong
motivation	need for stimulating and interesting tasks
recognition	uznanie - to tell one has done a good job
reward	expect money you deserve for what you do
risk	there must be some adventure/ sth unknown in the professional life
satisfaction	enjoy what one does
self-esteem	poczucie własnej wartości respect oneself in what he/she do
time management	prioritise the tasks at the start and then work through them

1 Basic business words & 2 Company description

Enter a new market	Wejść na nowy rynek
Market study	Badanie rynku
Competitive price	Cena konkurencyjna
Bargain price	Cena okazyjna
Gross profit	Zysk brutto
Net profit	Zysk netto
Profit after tax	Zysk po odliczeniu podatku
Top quality products	Produkty najwyższej jakości
A wide range of products	Szeroki asortyment
Best-selling products	Produkty osiągające najlepsze wyniki sprzedażowe
Potential customer	Potencjalny klient
Customer complaint	Reklamacja/skarga klienta
Unhappy customer	Niezadowolony klient
Financial support	Wsparcie finansowe
Financial asset	Aktywa finansowe
Financial report	Sprawozdanie/raport finansowy
Financial position	Położenie/pozycja finansowa
Well-trained staff	Dobrze przeszkolona kadra
Recruit more staff	Przeprowadzać rekrutację
Business opportunities	Możliwości rozwoju firmy
Successful business	Zyskowny interes/biznes/przedsięwzięcie
Start a business	Założyć firmę/rozpocząć przedsięwzięcie
Financial management	Zarządzanie finansami
Top/middle/junior management	Kadra zarządzająca najwyższego/średniego/niższego szczebla
Executive pay	Pensja na stanowisku kierowniczym
An executive car/desk	Samochód/biurko kierownika
Company	Firma/spółka/organizacja
Products	Produkty
Leader	Lider
Market share	Udział w rynku
Employees	Pracownicy
Subsidiaries	Filie/przedsiębiorstwa zależne/kontrolowane
Competitors	Konkurencja
Shareholders	Akcjonariusze/udziałowcy
Turnover	Obrót
Profit	Zysk
Share price	Cena akcji/udziału

13BUSINESS PLACES

Annual General Meeting (AGM)		Doroczne walne zgromadzenie akcjonariuszy
Boardroom		Sala posiedzeń
Office		biuro
Open place office		Biuro bez ścianek działowych
Reception		recepcja
Research laboratory		Laboratorium badawcze
Sales showroom		Salon sprzedaży
Trade fair		Targi (handlowe)
Training centre		Ośrodek szkoleniowy
warehouse		Magazyn, skład, hurtownia
	36 Meetings 3
	chair	przewodniczący
	to chair the meeting	prowadzić spotkanie/ przewodniczyć spotkaniu
	salary increase (to get ~)	podwyżka płac
	sales figures	wielkość sprzedaży
	quarter	kwartał
	sales meeting
	the Board	zarząd

	Communication Skills /Become a powerful presenter. Make you audience know that you are right./	Umiejętność komunikowania się / porozumiewania się (?)
	Finance for Non-financial Managers /Plan your profits and improve your cashflow./	Zarządzanie finansami dla początkujących / podstawy zarządzania/zarządzanie finansami/początkujący menedżer
	Leadership Training / Direct your employees! Motivate you workforce!/	Szkolenia dla dyrektorów
	Project Management / Decide what does not need to be done, then what does need to be done, then do it./	Zarządzanie projektem
	Total Quality Management / What it is, what it costs, how to get it, how to make everyone in the organization believe in it./	Zarządzanie przez jakość
	Team Working / Are you a developer, an organizer or an adviser? Find out the role which you like to play and the roles of the other members of your group./	Umiejętność pracy zespołowej
	Negotiating Skills / Learn how to arrive at a win-win agreement with your business partners./	Umiejętność negocjacji
	Handling Customer Calls / Create a positive image of your company on the telephone./	Telefoniczna obsługa klienta
	Time Management /How to decide, start and finish times, how to cut costs, how to create a system of controlling progress, how to keep deadlines./	Zarządzanie czasem
	Writing Reports / The objectives, the structure, facts and opinions, clear presentation of written information./	Pisanie raportów i sprawozdań
Business sectors		Sektory przedsiębiorstw
automotive		motoryzacyjny
construction		budowlany
consumer electronics		elektroniki użytkowej
catering		gastronomiczny
defence		obronny
extractive		wydobywczy
fast food		fast food(ów)
media		mediów
pharmaceuticals		farmaceutyczny
retail		sprzedaży detalicznej
textiles		odzieżowy
toiletries		kosmetyczny
tourism		turystyczny
transport		transportowy
utilities		komunalny / usług użyteczności publicznej
white goods		AGD
Company organization 1
Chairman of the Board		Prezes zarządu
Chief Accountant		Główny księgowy/ Główna księgowa
Finance Director		Dyrektor finansowy/ do spraw finansów/ działu finansów
Human Resources Director the department of an organization that deals with finding new employees, keeping records about all the organization's employees, and helping them with any problems		Dyrektor HR/ Dyrektor zasobów ludzkich
Managing director		Dyrektor naczelny/ Dyrektor generalny
Marketing Director		Dyrektor/ kierownik do spraw marketing
National Sales Manager		Krajowy dyrektor do spraw sprzedaży
Personnel Manager the department of a company or organization that deals with its employees when they first join, when they need training or when they have any problems		Kierownik działu kadr/ Kierownik ds. kadr
Production Director		Kierownik produkcji
Regional Sales Manager		Regionalny dyrektor do spraw sprzedaży
Research and Development Director		Dyrektor działu badań i rozwoju
Company organization 2
White-collar grades		Pracownicy umysłowi
Senior Management		Wyższa kadra kierownicza
Middle Management		Kierownictwo średniego szczebla
Junior Management		Kierownictwo niższego szczebla
Clerical grades		Urzędnicy biurowi
Blue-collar grades		Pracownicy fizyczni
Supervisory grades		Pracownicy nadzoru
Skilled grades		Pracownicy wykwalifikowani
Semi-skilled grades		Pracownicy przyuczeni/ Pracownicy nie w pełni wykwalifikowani
Unskilled grades		Pracownicy niewykwalifikowani

37 types of documents

agenda	porządek dzienny, program -A list of problems or subjects that a government, organization is planning to deal with; -A list of the subjects to be discussed at a meeting;
annualreport	sprawozdanie roczne
contract	umowa, kontrakt
invoice	faktura
mailshot	druki reklamowe (wysyłane pocztą)
memo	notatka służbowa
minutes	protokół
order form	formularz zamówieniowy
sales report	raport sprzedaży
user's guide	instrukcja obsługi
goods are out of stock	produkty są wyprzedane = nie ma 
bargain	okazja
discount	rabat, zniżka
running costs	koszty bieżące
prices are inclusive of VAT, postage and packing	ceny zawierają VAT, opłatę pocztową i pakowanie
supplier	dostawca
purchaser	nabywca

55 Business and the economy

Privately owned industry	Przemysł prywatny
State owned industry	Przemysł państwowy
Banking	Bankowość
Insurance	Ubezpieczenia
Tourism	Turystyka
Machine tool	Obrabiarka
White goods	Sprzęt elektryczny, bielizna pościelowa i stołowa
Economic situation	Sytuacja gospodarcza
Income	Dochód
Labour organization	Organizacja pracy
Exchange rate	Kurs walutowy
Stable	Stały
Income tax	Podatek dochodowy
Manufacturing sector	Sektor wytwórczy, produkcyjny
Sernice sector	Sektor usług
Unemployment rate	Stopień bezrobocia
Recession	Recesja
Trade union	Związek zawodowy
Growth rate	Tempo wzrostu
Workforce	Siła robocza, zatrudnieni
Mixed economy	Gospodarka mieszana
Rate of inflation	Poziom inflacji

56 Business initials and abbreviations - http://www.idg.pl/slownik/index_alfabetyczny.asp?slownik=ak

(fajny słownik akronimów, informatyczny …  )

memo		memorandum	Notatka służbowa
FYI		For Your Information	Do twojej informacji
CEO		Chief Executive Officer	Dyrektor naczelny / generalny
VP		Vice President	Wiceprezydent, wiceprezes, wiceprzewodniczący
HR		Human Resources	Zasoby ludzkie
R & D		Research and Development	Dział badań i rozwoju
AGM		Annual General Meeting	Doroczne walne zgromadzenie akcjonariuszy
ASAP		as soon as possibile	Możliwie jak najszybciej
VAT		Value Addend Tax	Podatek od wartości dodanej
n / a		not applicable / available	Nie dostępny
PA		Personal assistant	Asystent sekretarz / asystentka sekretarka
PA		Public address system	System nagłaśniający, głośniki
OK		okay	ok
	35 Meetings2
	a meeting to maintain contact
	brainstorming meeting			obrady?
	decision- making meeting
	discussion meeting
	information meeting			spotkanie informacyjne
	negotiating meeting			spotkanie negocjacyjne
	planning meeting
	problem- solving meeting
	agenda			porządek spotkania/obrad
	to agree on sth			uzgodnić coś
	to call a meeting			zwoływać zebranie
	a demand for a salary increase			żądanie podwyżek płac
	an union			związek zawodowy

(TO CZEGO BRAKOWAŁO W WYDRUKOWANEJ WERSJI)

Упражнение 27
to sweep sth under the carpet	hide sth		zatuszować coś
to cut some red tape	bureaucracy		zredukować biurokrację
to pour cold water on sth	be discouraging		zniechęcać do czegoś
a guinea pig	experimental subject		królik doświadczalny
to draw the line at sth	refuse		odmówić
a minefield	dangerous situation		grząski grunt
to work round the clock	all the time		24/7
no strings attached	no conditions		bez żadnych zobowiązań
to play the right cards	adopt good tactics		dobrze coś rozegrać
to get a raw deal	be treated unfairly		być pokrzywdzonym
Упражнение 54
a powerful agent		znaczący/potężny czynnik
moral values		wartości moralne
to have a commitment		mieć zobowiązanie
to have a role to play in		odgrywać rolę w
social advancement		awans społeczny
to respect international and domestic rules		przestrzegać międzynarodowych i krajowych zasad
to retail		sprzedawać detalicznie
to co-operate with		współpracować
to treat customers fairly		traktować klientów uczciwie
to provide working conditions		zapewnić warunki pracy
to disclose information		ujawniać informacje
constraints		wymogi, ograniczenia
to promote competitive behaviour		promować konkurencyjność
to demote		zdegradować
37 types of documents
agenda		porządek dzienny, program
annualreport		sprawozdanie roczne
contract		umowa, kontrakt
invoice		faktura
mailshot		druki reklamowe (wysyłane pocztą)
memo		notatka służbowa
minutes		protokół
order form		formularz zamówieniowy
sales report		raport sprzedaży
user's guide		instrukcja obsługi
goods are out of stock		produkty są wyprzedane = nie ma 
bargain		okazja
discount		rabat, zniżka
running costs		koszty bieżące
prices are inclusive of VAT, postage and packing		ceny zawierają VAT, opłatę pocztową i pakowanie
supplier		dostawca
purchaser		nabywca

38 types of document 2

user manual - instrukcja

letter - list

memo - notatka służbowa, okólnik; an official note from one person to another in the same organization

sales brochure - broszura handlowa; it tells possible customers about a new product or service

sales report - raport/ sprawozdanie ze sprzedaży

fax - faks

contract - umowa

invoice - faktura

order form - formularz zamówienia

annual report - sprawozdanie roczne

mailshot - druki/ ulotki reklamowe (rozsyłane masowo)

newsletter - biuletyn; it tells people - usually people inside the company - about the life of the organization

in-house magazine - biuletyn wewnątrzzakładowy; it tells people - usually people outside the company - about the life of the organization

minutes - protokół/ sprawozdanie z posiedzenia

agenda - porządek obrad

catalogue - katalog

directory - książka adresowa/ telefoniczna

39 visuals in written communication

organigram (also organogram/organization chart) - tablica, na której przedstawiona jest struktura danej firmy; organigram; a chart that shows the organization of a company, its hierarchy, and the relationships between departments

bar chart - wykres/ diagram słupkowy

diagram - wykres/ diagram/ schemat

flow chart - schemat blokowy / diagram przepływu; a diagram that shows the connections between the different stages of a process or parts of a system

line graph - wykres liniowy

map - mapa

pie chart - diagram kołowy

plan - plan

table - tabela

48 Business jargon

To take on board - understand and accept - przyjmować do wiadomości, rozumieć
take something on board- to listen to and accept a suggestion, idea etc:

The school refused to take any of the parents' criticisms on board.

Major player - a leading company - wymiatacz madafaka; ew. czołowy `gracz', postać, lider

one of the important people, companies, countries etc that is involved in and influences a situation, especially one involving competition

a major/dominant/key etc player

a firm that is a dominant player on Wall Street

player in/on

a key player in world affairs

business partners - the people one does business with - partnerzy biznesowi

state-of-the-art - adj. up-to-date - aktualny stan wiedzy/rozwoju

using the most modern and recently developed methods, materials, or knowledge:

state-of-the-art technology

His new laptop is state-of-the-art.

User-friendly -easy-to-use - łatwy w obsłudze (w za-stosowaniu)

easy to use, understand, or operate:

a user-friendly guide to computing

— noun user-friendliness

Be proactive - anticipate needs - proaktywny, czynny, aktywny, prewencyjny

making things happen or change rather than reacting to events:

a proactive approach to staffing requirements

tailor-made- personalized - wykonany na zamówienie, dostosowany do wymagań
to design or change something so that it is suitable for a particular person:

All the products can be personalized to the client's exact requirements.

The bottom line - basic objective (usually to make a profit) - to, co zostaje na czysto; saldo, wynik finansowy

used to tell someone what the most important part of a situation is, or what the most important thing to consider is:

In radio you have to keep the listener listening. That's the bottom line.

Synergy- dynamic and productive relationships- synergia, współdziałanie

Technical the additional effectiveness when two or more companies or people combine and work together

Downsize- cut the workforce - redukować (personel, wydatki itp.)

if a company or organization downsizes, it reduces the number of people it employs in order to reduce costs:

The airline has downsized its workforce by 30%.

To not have a level playing field- business conditions are unfair - nierówne zasady gry

a level playing field a situation in which different people, companies, countries, etc can all compete fairly because no one has special advantages:

Small businesses want to compete on a level playing field with larger ones.

Move the goalposts - change the rules - zmienić zasady gry

informal to change the rules, limits etc for something while someone is trying to do something, making it more difficult for them - used to show disapproval

Blow the whistle -protest at unfair treatment ; informować, donosić

blow the whistle on somebody

informal to tell someone in authority about something wrong that someone is doing:

He blew the whistle on his colleagues.

Global -worldwide - globany, światowy, ogólnoświatowy

Ballpark- approximate -orientacyjna liczba

a ball-park figure/estimate/amount a number or amount that is almost but not exactly correct:

He said $25,000 but it's just a ball-park figure.

52 Outsourcing

mail services - usługi pocztowe

catering services - usługi gastronomiczne

payroll administration - kadry (?)

payroll - zatrudnieni, lista płac (a list of the people employed by a company showing how much each one earns; the total amount of money paid to the people employed by a particular company)

switchboard - centrala telefoniczna

security - ochrona

cleaning - sprzątanie

IT (information technology) - technika informacyjna

distribution - zaopatrzenie (supplying for sale), dowóz, rozpowszechnianie

storage - magazynowanie, składowanie

training - szkolenie

53 Business problems

customer complaints - skargi klientów

faulty goods - wadliwe towary

goods damaged in transit - towary uszkodzone/zniszczone podczas przewozu

reduction in the workforce - redukcja zatrudnienia

overstretched (people) - przeciążeni (ludzie)

pay rises - wzrost(y) wynagrodzenia

to bribe - przekupić, dać w łapę

insider dealing (=insider trading) - wykorzystywanie poufnych informacji (w transakcjach); the illegal buying and selling of company shares by people who have special information because they are involved with the company

to go bankrupt - zbankrutować

slow payers - nie płacący w terminie

to sack sb - wyrzucić/wylać/zwolnić kogoś z pracy

wrongful dismissal (=unfair dismissal) - bezprawne/nieuzasadnione zwolnienie

to resign - zrezygnować

morale - the amount of confidence felt by a person or group of people, especially when in a dangerous or difficult situation

to fail- zepsuć się, wysiąść (the computer system failed)

to drop - spaść (the share price dropped by 70%)

sb/sth is rumoured to … - krążą plotki, że ktoś/coś …

14/15

family company - spółka rodzinna

hostile takeover - wrogie przejęcie

joint venture - przedsięwzięcie podwyższonego ryzyka

merger - fuzja

nationalized

privatised

parent company - spółka macierzysta

partnership

principal shareholders - główni udziałowcy

stakeholders -bukmacherzy

state-owned

subsidiaries - filie

wholesaler - hurtownik

warehouse - magazyn

retailer - detalista

retail outlet - punkt sprzedaży detalicznej

manufacturer - producent

11. Departmental problems

department - dział = one of the groups of people working together to form part of a

large organization such as a company // adj. departmental

Distribution - Dział Dystrybucji // We have ten lorries waiting outside the main warehouse (magazyn) and there's nothing to put in them.

Finance - Dział Finansowy // Cash flow (przepływ gotówki/kapitału) is much worse than I thought.

Information Technology - Dział Informatyczny // There's something wrong with the network: all the screens have gone blank.

Marketing - Dział Marketingu // The latest survey shows that the majority of 18-25 year-old women think our perfume smells terrible.

Personnel - Dział Kadr; Dział Osobowy = the office or department that interviews, appoints, or keeps records of employees. // The unions have just asked for another 10%.

Production - Dział Produkcji // One of the robots on the assembly line (linia montażowa) has stopped working.

Public Relations (PR) - Dział Zajmujący się Relacjami Międzyludzkimi = the professional staff employed to create, promote, or maintain a favourable relationship between an organization and the public // There's a national newspaper on the phone. They want to talk about water pollution near the factory.

Quality - Dział Jakości // As soon as you wash it, holes appear in the material. I think we are going to have to tell all our customers about the problem.

Reception - Recepcja = an area in an office, hotel, etc., where visitors or guests are received and appointments or reservations dealt with // I'm very sorry, madam. We certainly asked the taxi to be here at three o'clock. I'll call them again immediately.

Research - Dział Badań // If we don't start producing some more useful ideas soon, they'll close down the laboratory.

Switchboard - Centrala // I'm very sorry, sir. I've tried to reach hid secretary several times but there's no reply.

Telephone after sales - Serwis Klienta // If this doesn't work, I'll send an engineer to you this afternoon.

12. Business places 1.

head office - centrala, siedziba główna = the main office of a company where senior managers work

local office - siedziba lokalna; biuro lokalne // serving particular areas

local agent - przedstawiciel lokalny

regional headquarters - lokalna siedziba zarządu // any centre or building from which operations are directed

warehouse - magazyn, skład; hurtownia = a place where goods are stored prior to their use, distribution, or sale

depot - skład // a storehouse or warehouse

research and development centre - centrum badań i rozwoju = the place where a company activity applies the results of scientific research to develop new products and improve existing ones

training centre - ośrodek szkoleniowy // where staff is trained

plant - zakład przemysłowy = factory

47 FIGURES

1. THE YEAR 2003: B)TWO THOUSAND AND THREE 

2. $1= DM 1.46 THE EXCHANGE RATE IS: ONE POINT FOUR SIX DEUTSCHMARKS TO THE DOLLAR

3. THE PERIOD FROM ABOUT 1984 TO ABOUT 1986: MID-EIGHTIES

4. 7/10 CORRECT ANSWERS: SEVEN OUT OF TEN RIGHT

5. 3 METERS IN LENGTH AND 2 METERS WIDTH: THREE TO TWO

6. THE RESULT OF AN OPINION SURVEY: ONE IN TEN PEOPLE THINK THAT

7. APPROXIMATELY SIX: SIXISH

8. GERMANY 0, BRAZIL 0 : GERMANY NIL, BRAZIL NIL

9. 9. 3cm³ : THREE CUBIC CENTIMETRES

10. 3:2 AS A RATIO: THREE TO TWO

subsidy	dotacja
49 FINANCE 50 TRAINING
subsidy	dotacja
forecast	prognoza; przewidywanie economic forecast
profit	zysk; dochód
invoicing	fakturowanie invoicing procedure (an invoice=faktura)
spending is over budget	wydatki przekraczają budżet
cashflow	pl przepływy gotówkowe strong/improved cash flow
loss	strata
investment	inwestycja
overheads	pl koszty ogólne
(profit) margin	zysk, marża zysku

---