poj%EAcia dot kultury doc


Antropologia kultury - wykład 1

WPROWADZENIE - PODSTAWOWE POJĘCIA

AKULTURACJA - proces wdrażania jednostki do kultury innej niż ta, którą nabyła przez wychowanie (socjalizację).

AMALGAMACJA KULTUROWA - mieszanie się elementów kulturowych pochodzących z różnych kultur, prowadzące do wytworzenia swoistego systemu kulturowego.

CYWILIZACJA - zestaw przedmiotów materialnych, idei konstrukcyjnych czy inżynierskich zrealizowanych w tych przedmiotach (a więc inaczej - technologii) oraz umiejętności właściwego w posługiwania się nimi (kompetencji praktycznych).

DOMINACJA KULTUROWA - przewaga jednej kultury nad innymi wynikająca albo z atrakcyjności proponowanego przez nią sposobu życia, albo siły militarnej lub ekonomicznej reprezentujących ją społeczeństw, albo umiejętności i technik indoktrynacyjnych, propagandowych czy marketingowych, albo wszystkich tych okoliczności razem. Efektem jest jednokierunkowa dyfuzja kulturowa i erozja kultur lokalnych.

DYFUZJA KULTURY - przepływ elementów kulturowych lub całych kompleksów czy konfiguracji kulturowych między odmiennymi kulturami.

DYSONANS KULTUROWY - sprzeczność treści kulturowych - oczekiwań normatywnych, sposobów myślenia, stylów konsumpcji - narzucanych jednostce przez różne kultury, którym równocześnie podlega.

ETNOCENTRYZM - przekonanie o oczywistym, niekwestionowanym charakterze sposobu życia własnej społeczności lub nawet o szczególnej wartości własnej kultury i jej przewadze nad innymi.

IMPERATYWY KULTUROWE - kategoryczne żądania pewnego sposobu postępowania lub realizacji pewnego celu, szeroko uznawane w danej społeczności.

IMPERIALIZM KULTUROWY- narzucanie kultury dominującej w skali regionalnej, kontynentalnej czy globalnej.

KOMPLEKS KULTUROWY - powiązany zbiór elementów kulturowych o wspólnej treści lub wspólnej funkcji (np. reguły savoir-vivre'u).

KONFIGURACJA KULTUROWA - zbiór różnorodnych elementów kulturowych skupionych wokół jednego obiektu, idei czy wartości (np. kultura samochodowa, cywilizacja naukowa, kultura konsumpcyjna).

KONFLIKT KULTUROWY - niechęć, wrogość lub walka między stykającymi się między sobą zbiorowościami o odmiennych, kulturowo dyktowanych sposobach życia.

KONTRKULTURA - sposób życia świadomie i celowo przeciwstawiany dominującej w danym społeczeństwie kulturze.

KULTURA - całościowy sposób życia charakterystyczny dla danej zbiorowości, na który składa się to wszystko, co ludzie ,,robią, myślą i posiadają'' jako członkowie społeczeństwa (wzory działania, myślenia i wyposażenia materialnego).

KULTURA IDEALNA - (symboliczna): zbiór charakterystycznych dla danej zbiorowości przekonań, poglądów wierzeń, a także znaczeń wiązanych ze zjawiskami i przedmiotami, zakodowanych najpełniej w języku.

KULTURA MATERIALNA - zbiór charakterystycznych dla danej zbiorowości obiektów - narzędzi, urządzeń, domostw, ubrań, pożywienia, środków komunikacji, zwierząt gospodarskich itp.

KULTURA NORMATYWNA - zbiór charakterystycznych dla danej społeczności reguł postępowania - norm i wartości.

KULTURA PONADNARODOWA - wzory działania, myślenia i wyposażenia materialnego wspólne dla społeczności regionalnych, kontynentalnych czy nawet dla społeczeństwa globalnego (np. kultura europejska, kultura islamu).

NIEKOMPETENCJA KULTUROWA - brak wiedzy, umiejętności, nawyków i odruchów niezbędnych do wykorzystania nowych urządzeń technicznych oraz akceptacji nowych sposobów myślenia i nowych wzorów stosunków międzyludzkich czy form organizacyjnych.

NORMY KULTUROWE - takie reguły, których przedmiotem są właściwe, oczekiwane, obarczone powinnością sposoby czy metody działania, a więc środki stosowane dla osiągnięcia celu.

PARTYKULARYZMY KULTUROWE - wyjątkowe ,,egzotyczne'' sposoby życia, ograniczone początkowo tylko do jednej, konkretnej kultury.

PLURALIZM KULTUROWY - w sensie pierwszym: wielość i różnorodność kultur, zarówno następujących po sobie w wymiarze historycznym, jak i koegzystujących współcześnie. W sensie drugim, stanowisko ideologiczne podkreślające prawo różnych społeczności do odmiennych sposobów życia, a nawet lansujące tezę o pełnej równości wszystkich kultur.

RELATYWIZM KULTUROWY - świadomość ogromnej różnorodności kultur i historycznych uwarunkowań odrębności kulturowych.

RYS KULTUROWY - (inaczej - element kulturowy): najmniejszy wyróżnialny składnik kultury (pojedyncza reguła, idea lub obiekt).

RYTUAŁY - indywidualne albo zbiorowe sposoby działania przebiegające według precyzyjnie i formalnie określonego scenariusza, do którego pod silną presją muszą stosować się wszyscy uczestnicy.

SUBKULTURA - odrębności sposobu życia mniejszych zbiorowości mieszczących się w zasięgu uznanej przez ich członków kultury szerszej, nadrzędnej. Inaczej ,,wariacje'' wokół wspólnego trzonu kultury.

SYSTEM AKSJO-NORMATYWNY - powiązany zespół reguł - norm i wartości - dotyczących wszelkich przejawów życia społecznego, charakterystyczny dla danej kultury.

TOŻSAMOŚĆ KULTUROWA - unikalny dla każdej jednostki zestaw czerpanych z różnych źródeł treści kulturowych, z którymi się identyfikuje, realizowany w życiu tej jednostki.

TRADYCJA KULTUROWA - skumulowany, odziedziczony historycznie dorobek kulturowy danej zbiorowości.

TRZON KULTURY - wartości, idee czy obiekty dla danej kultury centralne, decydujące o jej odrębności.

UNIWERSALIA KULTUROWE - rysy kulturowe spotykane we wszystkich znanych społeczeństwach, historycznych i współczesnych.

WARTOŚCI KULTUROWE - takie reguły, których przedmiotem są pożądane, godne, słuszne cele działań.

ZAPÓŹNIENIE KULTUROWE - asynchronia stopnia rozwoju różnych składników konfiguracji kulturowej (np. brak regulacji prawnej pozwalającej stosować dokonane już odkrycia naukowe czy innowacje techniczne).

ZWYCZAJE - reguły o charakterze konwencjonalnym, w zasadzie obojętne dla dobra innych, spontanicznie wytwarzające się w zbiorowości, dotyczące codziennego przebiegu życia społecznego i stosunkowo słabo sankcjonowane.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
60 Programy Rady Europy dot kultury
filozofiakultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury - wykład 30
filozofiakultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury, Bóg jako pojęcie filozofii kultury - wykład 30
Opracowania tekstów filozofia kultury, simmel pojecie i tragedia kultury, Georg Simmel: Pojecie i tr
dudziński,układy napędowe,Pojęcia dot nap elektr oraz rodzaje i elementy składowe
A.POJĘCIA, Antropologia kulturowa wykłady
W4 Pojecie i definicje kultury
GŁÓWNE KIERUNKI FILMU ŚWIATOWEGO POJĘCIA + LUDZIE, KULTUROZNAWSTWO, Semestr 5 i 6
Teoria kultury - Pojęcia, Antropologia Kulturowa
Pojęcia Semestr I, Kulturoznawstwo
MCiOTH wybrane pojęcia z zakresu kultur świata
Marketing pojęcia dot rynku
Pojęcie antysztuki, Kulturoznawstwo, kulturoznawstwo, Estetyka wykłady prof. Truchlińskiej UMCS

więcej podobnych podstron