WRZESIEŃ

ZAMIERZENIA WYCHOWAWCZO - DYDAKTYCZNE:

1. Wyrażanie swoich życzeń i racji w kontaktach z innymi dziećmi, korzystanie w razie potrzeby z pomocy nauczycielki jako pośrednika.

2. Zgłaszanie przez dzieci potrzeb i napotykanych trudności w czasie zabaw i wykonywanych czynności.

3. Wdrażanie do szanowania wspólnych zabawek i odkładania ich na wyznaczone miejsce.

4. Doskonalenie czynności samoobsługowych w zakresie spożywania posiłków oraz ubierania się.

5. Zapoznanie dzieci z charakterystycznymi cechami polskiej jesieni.

Sporządziła: Regina Szczepańska Odpowiedzialne za realizację:

Treści programowe	Temat kompleksowy	Metody pracy, przewidziane efekty pracy wychowawczo-dydaktycznej	Środki dydaktyczne, literatura
Ostrożne i uważne poruszanie się po sali i innych pomieszczeniach przedszkolnych. Samodzielne korzystanie z toalety. Dba o wygląd swojej sali. Rozwijanie świadomości własnego ciała podczas zabaw.	WITAMY W PRZEDSZKOLU	Rozmowa połączona z obserwacją „Poznajemy naszą salę” - dziecko wie jak wygląda jego sala, łazienka, jak nazywa się grupa, do której będzie uczęszczać poznaje znaczki rozpoznawcze;	Ilustracje, znaczki rozpoznawcze w łazience,
				Zabawa integrująca grupę „Poznajmy się” - dziecko adaptuje się w nowym środowisku; integruje się z grupą. Słuchanie wiersza M. Terlikowskiej „Przyjaciel” inscenizowanego pacynką misia - dziecko wypowiada się na temat wysłuchanego wiersza; rozumie znaczenie słowa przyjaciel; potrafi określić wygląd misia; posługuje się określeniami; miękki, ciepły; chętnie uczęszcza do przedszkola; rozróżnia duże i małe misie.	pacynka, małe i duże misie (po dwa),”Zeszyt 4-latka”, s. 10. wiersz M. Terlikowskiej „Przyjaciel”
				Wypełnianie rysunku znaczka rozpoznawczego różnorodnym materiałem - słuchanie fragmentu wiersza D. Gellner „Kolorowe znaczki” - dziecko utrwala wygląd swojego znaczka; samodzielnie odszukuje swoje półki w szatni i łazience; samodzielnie korzysta z toalety.	Powiększony znaczek rozpoznawczy dla każdego dziecka, wiersz D. Gellner „Kolorowe znaczki”, materiał plastyczny, Zeszyt...,s.11
				Słuchanie wiersza I. Salach „Porządki” -; poznaje stałe miejsca zabaw - kąciki zainteresowań; potrafi wspólnie z innymi dziećmi porządkować miejsce zabawy; dba o estetyczny wygląd sali.	Wiersz I. Salach „Porządki”, ilustracje z książki „Moje 4 lata”, s. 3
				Osłuchanie z piosenką „Jestem sobie przedszkolaczek” - dziecko śpiewa wraz z nauczycielką piosenkę, reaguje w sposób umówiony na słowa piosenki; potrafi zawiązać koło w czasie przerwy w muzyce; maszeruje po kole.	Piosenka U. Smoczyńska-Nachtman „Jestem...” - kaseta z nagraniem.

Zabawy poranne: „Słonko świeci- deszcz pada” „Po wąskiej dróżce” „pociągi” Zestaw zabaw ruchowych nr 1		„Moja zabawka” - malowanie farbami plakatowymi - dziecko umiarkowanie nabiera farbę na pędzel; dziecko zaznajamia się ze sposobem korzystania z zabawek i sprzętu na podstawie wiersza I. Salach „Zabawki”; dziecko uczestniczy w przygotowaniu i sprzątaniu materiału.	wiersz I. Salach „Zabawki”, `Zeszyt...s. 14, ksero dla każdego dziecka, farby, pędzle, woda, gąbki
				Zabawa „Powitanie własnego ciała” - ćwiczenia logorytmiczne - dziecko osłuchuje się z wierszem „Oto ja”; powtarza razem z nauczycielem wskazując wymieniane części ciała; dorysowuje mazakiem poszczególne części ciała na schemacie; ćwiczenia graficzne - dziecko rysuje uśmiechniętą buzię przedszkolaka.	Wiersz „Oto ja”, duży arkusz szarego papieru, mazak gruby, kartki i kredki.
				Zabawa inscenizowana do piosenki „Jestem sobie przedszkolaczek” - dziecko odzwierciedla przeżywane treści, rozwija pomysłowość, rozwija narządy mowy na zgłoskach ram tam tam; potrafi ocenić występ kolegów.	Nagranie magnetofonowe lub pianino

Zwrócenie uwagi na zróżnicowanie regionów Polski; góry, morze. Bogacenie słownictwa przez wyjaśnianie znaczenia nowo poznanych słów. Zabawy poranne: „ Wspinamy się po górach” „Pływamy w morzu” Zestaw zabaw ruchowych nr 1	BYLIŚMY NA WAKACJACH	„Pamiątki z wakacji” - dzieci oglądają przywiezione z wakacji pamiątki, zdjęcia; wypowiadają się, gdzie spędziły wakacje; dziecko wie, że muszelka kojarzy się z morzem; ciupaga z górami; poznaje wygląd gór na podstawie fragmentu wiersza H. Ożogowskiej „Na hali” - poznaje znaczenie słów: hala, Giewont	Pamiątki, zdjęcia, ilustracje gór, morza, wiersz „Na hali” H. Ożogowska
				„ Dom dla lalek” - dziecko buduje dom w grupie, (trzy grupy), potrafi łączyć klocki, śpiewa piosenkę „Dom dla lalek; potrafi przeliczać do trzech; zgodnie współdziała w zespole.	Piosenka „Dom dla lalek”, klocki
				„Morze” - malowanie farbami plakatowymi na tapecie z wytłoczonym wzorem - dziecko wie, co to jest morze; próbuje rozpoznać odgłosy fal morskich, syreny statku, głos mew; ćwiczenia ruchowo-graficzne - dziecko kreśli w powietrzu kształt fal morskich oraz próbuje na tapecie; zna kolor niebieski.	Tapeta, farby pędzle, nagranie odgłosów morza
				Ćwiczenia artykulacyjne na podstawie wiersza J. Chrzanowskiej „Na rybach” - dziecko zapamiętuje słowa wiersza, interpretuje je ruchowo i intonacyjnie: cicho-głośno; szybko-wolno; poprawnie i wyraźnie wymawia głoskę „r”; próbuje rysować łuski ryby, koloruje ją.	Wiersz J. Chrzanowska „Na rybach”, „Moje...”s. 54
				„Góry” - wykonanie ze zgniecionych gazet; zabawy z gazetą; dziecko potrafi gnieść gazetę, nakleja ją na kartkę papieru tworząc górę; potrafi tworzyć pracę przestrzenną; porównuje wielkość gór, potrafi wskazać największą i najmniejszą górę.	Kolorowe gazety, podstawki z kartonika dla każdego dziecka.

Zapoznanie z charakterystycznymi zmianami w przyrodzie: jesień Obserwowanie opadania liści z drzew. Zabawy poranne: „Wirujące i opadające liście” „Zbieramy grzyby” Zestaw zabaw ruchowych nr 2	JUŻ JESIEŃ	Osłuchanie z wierszem T. Śliwiaka „Idzie jesień” - dziecko zapoznaje się z nową porą roku; potrafi wybrać obrazki zwiastujące jesień; wie, czym charakteryzuje się jesień; potrafi powiedzieć wiersz z nauczycielką; miną potrafi pokazać radość (słońce świeci) i smutek (pada deszcz)	Ilustracje pór roku, i charakterystycznych cech jesieni, wiersz „Idzie jesień” Śliwiaka
				Osłuchanie z piosenką „Jesień” - zabawa ruchowa przy w/w piosence - dziecko zapamiętuje słowa piosenki, ilustruje ruchem treść piosenki; śpiewa piosenkę zbiorowo; potrafi nawlekać korale; doskonali sprawność manualną oraz cierpliwość.	Piosenka „Jesien”, koraliki, patyki lub dratew, gruba żyłka
				„Muchomorek”- kolorowanie i naklejanie grzybka - dziecko potrafi złożyć w całość części obrazka muchomorka; zna kolor i budowę grzyba; rozumie pojęcie grzyb niejadalny; rozwija sprawność manualną; dba o estetykę pracy.	farby, pędzle, wycinanka „Zrobię to sam, s. 2, sylwety grzybów jadalnych i muchomora
				Zabawa dydaktyczna „Gdzie jest kasztan? - rozwijanie orientacji w przestrzeni - dziecko w czasie zabawy posługuje się przyimkami określającymi przedmioty w przestrzeni względem innych przedmiotów; zna nazwę drzewa: kasztanowiec; potrafi pokolorować kasztana wg wzoru - rozwija spostrzegawczość oraz gromadzi doświadczenia plastyczne.	Kasztan, liść kasztanowca „ABC 4 latka, s. 11, kredki
				Zabawa relaksująca „Taniec liści” - dziecko rozwija umiejętność estetycznego poruszania się przy różnej muzyce; dowolnie interpretuje muzykę ruchem; śpiewa piosenkę „Jesień'; potrafi połączyć w pary połowy liści.	Nagranie magnetofonowe lub pianino, liść kasztanowca, jarzębiny i klonu, „Moje ..,s. 16.

Obserwowanie drzew owocowych jesienią. Rozpoznawanie owoców zmysłami; posługiwanie się określeniami (słodkie, kwaśne twarde, soczyste) Rozmowy indywidualne podczas posiłków - konieczność jedzenia umytych owoców. Zabawy poranne: „Znajdź sobie parę” „Zrywamy jabłka” Zestaw zabaw ruchowych nr 2	LUBIMY OWOCE	Spacer do sadu - rozmowa połączona z obserwacją drzew owocowych; dziecko rozpoznaje i nazywa drzewa po owocach (śliwa, grusza, jabłoń); określa wygląd danego owocu; rozumie znaczenie słowa sad; potrafi chodzić w parach; nie oddala się od grupy.
				Muzykowanie dzieci - gra na znanych instrumentach tj. grzechotka, kołatka - dziecko potrafi nazwać wskazane instrumenty; rozpoznaje brzmienie instrumentów spośród innych; próbuje wystukiwać proste rytmy; umownie reaguje na dźwięki grzechotki (biega) i dźwięki kołatki (chodzi); śpiewa piosenkę poznaną w grupie 3-latków „Jabłuszko.	Instrumenty perkusyjne, piosenka „Jabłuszko” - „Kalendarz muzyczny”
				„Owoce” - wydzieranka z kolorowego papieru - dziecko odgaduje nazwę owocu po usłyszeniu jego opisu; rozpoznaje dotykiem owoc; ćwiczenia drobnych ruchów rąk; potrafi drzeć papier na małe kawałeczki; ma możliwość wyboru owocu, jaki chciałby wypełnić.	Worek z owocami, ksero: gruszka, jabłko, śliwki, klej, kolorowy papier „Zrobię..s. 3” , ABC.s.8
				Zabawa matematyczna „Ile jest owoców?” - dziecko nazywa owoce po smaku; wie, że owoce mogą być spożywane tylko po wcześniejszym ich umyciu i po umyciu rąk; potrafi przeliczać do trzech; próbuje ustalać równoliczność zbiorów poprzez łączenie w pary i przeliczanie; prawidłowo wykonuje polecenie nauczycielki.	Owoce, cząstki owoców do zagadek, liczmany owoców 3 jabłka i 3 śliwki dla każdego dziecka ABC,s. 10
				Lepienie z masy solnej na temat „Jabłuszko, lub śliwka” zainspirowane oglądaniem owoców -dziecko potrafi wybrać odpowiedni kolor masy solnej do wybranego owocu; potrafią ulepić właściwy kształt owocu; wykorzystują przy pracy podkładki; cieszą się z możliwości pokazania swoich wytworów rodzicom.	Masa solna czerwona i fioletowa, wykałaczki i listki wycięte z zielonego papieru, podkładki

„Przyjaciel” Jak miło misia wziąć do ręki! Jest taki ciepły, taki miękki. Miś lubi wszystko, co i wy; śmieszne mruczanki, bajki, gry. A z kim wieczorem zasypiacie? Z misiem, bo to przyjaciel!	„Kolorowe znaczki” Czy to szatnia czy to łąka? Bo tu motyl, tam biedronka. Tutaj siedzi żółty ptaszek, czasem rzeczy dziobie nasze. Czy to szatnia, czy podwórko? Bo na szafce kaczka z kurką. A tam znowu tygrys dziki czasem gryzie nam buciki. Kolorowe znaczki w naszej szatni, żeby szalik, żeby czapkę znaleźć łatwiej. Kolorowy znaczek, każde dziecko ma, kolorowy znaczek mam i ja.	„Porządki” O zabawki zawsze dbamy po zabawie posprzątamy. Już samochód na wirażu: pędzi prędko do garażu. Lalki suną raźno w rzędzie; bałaganu dziś nie będzie! Każdy przedszkolaczek wie po zabawie sprząta się. Klocki ułożymy w kątku, Krzyś pilnuje dziś porządku. Lalki siedzą na tapczanie, a w garażu auto stanie.
„Zabawki” Gdy zabawkę chcesz zdjąć z półki najpierw o to spytaj panią, a pozwoli gdy zobaczy jaką masz ochotę na nią. Gdy sam nie potrafisz potem jej odłożyć na półeczkę znowu pani ci pomoże szanuj swoją zabaweczkę.	Dbajmy więc o swe zabawki: lalki, klocki, samochody. Niech od dzisiaj nam półeczki porządeczek piękny zdobi.	„Na rybach” Nad jeziorem siedzę sobie I beztrosko ryby łowię. Bierze! Cos strasznego chyba... Niemożliwe - mała ryba?
„Na hali” Na hali, na hali, Na zielonej hali Słychać, ze już owce Górale wygnali. Pasą się owieczki, Brzękają dzwoneczki, Lecą aż pod Giewont Góralskie piosneczki.	„Idzie jesień” Idzie łąką, idzie polem Pod złocistym parasolem. Gdy go zamknie - słońce świeci. Gdy otworzy - pada deszcz. Kto to taki? Czy już wiecie? Tak! To właśnie jesień jest!	„Oto ja” Hopsa-sa, oto ja! Nóżki dwie, rączki dwie, Hopsa-sa każdy wie. Brzuszek, plecy, szyja kark, Hopsa-sa, oto ja! Głowa dwoje uszu ma, Usta, oczy, czoło, nos, No i włosów cała moc. Hopsa-sa, oto ja.
„Jesień” {Na polanie w lesie Chodzi sobie jesień. Sznur korali niesie}. 2* {Koral, koral Sznur korali, Koral jarzębina ma. }2*	„Jestem sobie przedszkolaczek” Jestem sobie przedszkolaczek Nie grymaszę i nie płaczę Na bębenku marsza gram Ram tam tam, ram tam tam. Mamy tu zabawek wiele Razem bawić się weselej. bo kolegów dobrych mam Ram tam tam, ram tam tam. Kto jest beksą i mazgają Ten się do nas nie nadaje Niechaj w domu siedzi sam Ram tam tam, ram tam tam.	Mamy klocki, kredki, farby, To są nasze wspólne skarby. Bardzo dobrze tutaj nam Ram tam tam, ram tam tam.

---