Oswald Spengler
Oswald Arnold Gottfried Spengler (ur. 29 maja 1880 w Blankenburg (Harz), zm. 8 maja 1936 w Monachium) - niemiecki filozof kultury i historii. W kręgu jego zainteresowań znalazły się dziedziny takie jak matematyka, nauki przyrodnicze, filozofia, historia i sztuka.
Był inicjatorem czy też symbolem zwrotu Morfologia kultury, autorem
Zmierzchu Zachodu.Zarysu morfologii historii uniwersalnej.
Morfologia kultury Spenglera
Owy zwrot spotkał się z surowa krytyką niemal całego świata akademickiego z powodu:
-autorowi nie zależało na respektowaniu standardów pracy naukowej, szukał czegoś innego; liczył nie na przekonanie uczonych, lecz na wykazanie iż to co robią nie odpowiada potrzebom życia
-o znaczeniu takich dzieł decyduje zawsze nie tyle stopień owej poprawności ile atrakcyjność pomysłu która bywa niezależna od błędów i głupstw towarzyszących jego opracowaniu
-nie wszyscy korzystający z pism autora myśliciele byli świadomi ich pochodzenia i skłonni chwalić się pokrewieństwem ze swoim niemieckim poprzednikiem
Pogląd; wielość i różność kultur ludzkich
Spengler uczynił z ludzkości kategorię pozbawioną wszelkich powiązań kulturowych i moralnych. Ludzkość dla niego jest pojęciem zoologicznym lub pustym słowem. Zamiast monotonnego wizerunku uformowanej liniowo historii powszechnej widział panoramę wielości kultur, z których każda ma swa własna ideę, własne namiętności, własne życie, wolę, czucie, własną śmierć. Każda z tych kultur stanowi organiczną całość i do swojego istnienia i rozwoju nie potrzebuje żadnych innych; są one niezależne od siebie i nie zawdzięczają sobie nawzajem niczego rzeczywiście ważnego, jeżeli nawet jakoś na siebie oddziałują. Według niego cywilizacja jest to tylko schyłkowa faza w rozwoju każdej wielkiej kultury.
Pogląd: kultury jako organizmy
Spengler utrzymywał, że kultury są organizmami. Uważał, że są one całościami wewnętrznie zintegrowanymi, nie zaś mechanicznymi zbiorami elementów i że przechodzą przez analogiczny cykl życiowy jak wszelkie inne organizmy; każda z nich ma swoje dzieciństwo, młodość ,wiek dojrzały i starość, wiosnę, lato, jesień i zimę. Spengler dążył do ujawnienia morfologicznego pokrewieństwa łączącego język form wszystkich dziedzin kultury, do pokazania, iż każda z tych form jest ściśle związana ze wszystkimi innymi, będąc wyrazem jednej i tej samej duszy kultury.
Pogląd: kultura a cywilizacja
Spengler w cywilizacji widział przeznaczenie każdej kultury, jej nieuchronny skutek organiczno-logiczny. Cywilizacja w jego ujęciu to faza rozwoju każdej kultury, chociaż stanowi jak gdyby jej zaprzeczenie, znamionuje ją bowiem wyczerpanie się sił duchowych, która kultura zawdzięczała swój wcześniejszy rozkwit. Na pierwszy plan wysuwa się przeciwstawienie kultury i cywilizacji. Jego zdaniem cywilizacja to kultura , która utraciła duszę-kultura w dobie swojego zmierzchu i obumierania, zewnętrzności i sztuczności, przychodzących z nieubłagalną koniecznością na mocy ścisłej i koniecznej kolejności organicznej. Miejsce duszy zajmuje teraz intelekt, miejsce ludu-masa, miejsce ojczyzny-kosmopolityzm, miejsce serca-intelekt, miejsce pracy nad sobą -ekspansja. Społecznym podłożem tych zmian jest przejście ze wsi do miasta, które przeobraża całkowicie sposób życia i mentalność, tworząc nowy rodzaj człowieka. Cywilizacja to kultura wielkich nowoczesnych metropolii, które doprowadzają do uwiądu prowincję i zabijają jej cnoty.
Wpływ Spenglera
Bezpośredni wpływ Spenglera był mimo rozgłosu, jakim się w swoim czasie cieszył, stosunkowo ograniczony. Niewiarygodny sukces czytelniczy Zmierzchu okazał się krótkotrwały i zależny w dużym stopniu od nastrojów panujących w Niemczech. Kontynuacji myśli Spenglera nie sprzyjała ani natura jego dzieła, ani okoliczności historyczne.
Najważniejsze dzieło tego autora, aczkolwiek coraz rzadziej czytane i z naukowego punktu widzenia pod wieloma względami skandaliczne, stało się układem odniesienia dla wielu poważnych myślicieli XX wieku, których zafrapowały problemy wielości cywilizacji i kryzysu cywilizacji zachodniej.