WANDA CHOTOMSKA „LEONEK I LEW”

1. Informacje o autorze.

Wanda Chotomska - urodzona w 1929 roku w Warszawie. Jest poetką, dziennikarką, współpracowniczką czasopism dziecięcych, autorką wielu książek dla dzieci, audycji radiowych i telewizyjnych, scenariuszy do filmów krótkometrażowych i sztuk teatralnych. Jest laureatką wielu konkursów literackich i Damą Orderu Uśmiechu. Debiutowała w 1949 na łamach „Świata Młodych”. Stworzyła popularny cykl programów telewizyjnych dla dzieci Jacek i Agatka (1962-1973).

2. Rodzaj i gatunek literacki.

Rodzaj: epika

Gatunek:

3. Informacje o fabule.

Książka opowiada o przygodzie małego chłopczyka - Leonka, który przyjechał w odwiedziny do wujka do miasta. Chłopiec pochodzi ze wsi i jest w mieście po raz pierwszy - boi się ruchu, tramwajów, wind ponieważ nigdy wcześniej tego wszystkiego nie widział. Jego kuzyn - Waldek - wyśmiewa go i kpi z niego. Wujek zabiera chłopców na zaplecze cyrku gdzie pracuje jego kolega z wojska. Chłopcy mają okazje przyjrzeć się lwu. Leonek boi się zwierzęcia i chowa się za wujem co wywołuje kolejne kpiny kuzyna, jednak z pomocą przychodzi mu kolega wuja. Opowiada Leonkowi historię lwa który stał się odważny, choć wcześniej taki nie był. Kiedy chłopcy wracają do domu na ulicy organizowany jest konkurs rysunku kredą. Leonek i jego kuzyn biorą w nim udział, ale dla Leonka nie wystarcza kredy. Dzieli się z nim dziewczynka której później jego kuzyn kradnie portmonetkę. Leonek zauważa to i zmusza kuzyna do oddania pieniędzy.

4. Język i środki literackie.

Książka napisana jest w sposób prosty i dostępny dla dzieci. Język którym posługuje się autorka jest poprawny i bogaty w różnorodność określeń. W tekście pojawiają się neologizmy. Opisywane sytuacje zobrazowane są wyrazami dźwiękonaśladowczymi. Myśli głównego bohatera są wyrażone w formie rymowanego wierszyka.

Środki literackie:

• opisy,

• dialogi,

5. Wyodrębnienie epizodów ze wskazaniem na wykorzystanie do sytuacji edukacyjnej.

• 
  Wytłumaczenie przez Pana Wacka imienia Leonka i opowieść o kształtowaniu się odwagi lwa. Zapoznanie się z etymologią imienia Leon, wytłumaczenie, że odwaga przychodzi z czasem - każdy jest odważny na miarę swoich możliwości.

• 
  Podzielenie się kredą przez dziewczynką w żółtym kapeluszu Wskazanie dzieciom że należy się dzielić z innymi tym co się ma, że trzeba być koleżeńskim.

• 
  Kradzież portmonetki przez Waldka uświadomienie, że kradzież jest czymś złym i należy reagować na takie sytuacje. Uświadomienie, jak należy zareagować kiedy widziało się kradzież.

6. Opis i charakterystyka postaci.

Leonek- główny bohater. Mały chłopczyk mieszkający na wsi. Jest nieśmiały, przeraża go zgiełk wielkiego miasta, obawia się tego, czego nie zna. Chłopiec jest bojaźliwy, ale zmienia się pod wpływem rad rysowanego lwa - staje się odważnym chłopcem. Leonek ma bujną wyobraźnie.

Lew- postać narysowana przez Leonka na asfalcie, pomaga chłopcu odnaleźć w sobie odwagę do przezwyciężenia strachu przed starszym kuzynem, jest jego doradcą.

Waldek- kuzyn Leonka, jest niegrzecznym chłopcem. Drwi ze swojego kuzyna. Leonek mówi o nim, że jest on „po miejsku wycwaniony”. Nie liczy się z innymi.

Dziewczynka w żółtym kapeluszu - uczestniczka konkursu rysunkowego, jest koleżeńska i życzliwa.

7. Wyodrębnienie tematów i problemów dla sytuacji edukacyjnej.

• Wyśmiewanie innych osób.

• Czy można wyśmiewać innych ludzi?

• Jaki wpływ mogą mieć nasze kpiny na życie drugiej osoby?

• Czy w Waszym otoczeniu spotykacie osoby podobne do Waldka i Leonka?

• Jak należy reagować na kpiny ? - kiedy ktoś nas wyśmiewa, lub osobę w naszym towarzystwie.

• Dzielenie się z innymi - koleżeństwo.

• Czym jest według Ciebie koleżeństwo?

• Czy uważacie że w naszej klasie są osoby koleżeńskie?

• Dlaczego należy być koleżeńskim?

• Sposoby reagowania na nieprawidłowe zachowania innych.

• Dlaczego kradzież jest zachowaniem nieprawidłowym?

• Czy tylko zabranie komuś czegoś wartościowego jest kradzieżą? (Czy celowe zabranie koledze/koleżance np. ołówka lub gumki też jest kradzieżą?)

• Jak dzieci powinny zachować się w sytuacji gdy są świadkami kradzieży?

• Wpływ wyobraźni na postępowanie głównego bohatera

• Co to znaczy mieć bujną wyobraźnię?

• Co to znaczy, że ktoś „żyje w świecie wyobraźni” i czy może mieć to negatywne dla niego skutki?

• Czy wyobraźnia pomaga nam w życiu i czy Wy wykorzystujecie ją w zabawie?

• Jak lew pomógł Leonkowi? - czy w tym wypadku bujna wyobraźnia miała pozytywne skutki?

8. Określenie szerokiego odniesienia lektury w kontekście pozaszkolnym i doświadczeń dziecka.

• Postawy dzieci wobec rówieśników z różnych środowisk (tj. koleżeństwo, drwiny itp.)

• Wykorzystywanie wyobraźni w życiu codziennym i zabawie.

• Umiejętność reagowania na zjawisko kradzieży w szkole i poza nią.

• Doświadczenia dziecka w różnych konkursach plastycznych.

9. Interpretacja dziecka w formie literackiej lub pozaliterackiej.

• Opis postaci - Leonka i Waldka,

• Przeprowadzenie konkursu rysowania kredą np. na podwórku szkolnym,

• Wykonanie ilustracji do lektury - rysowanie lwa,

• Napisanie kilkuzdaniowej wypowiedzi na temat tego, dlaczego nie wolno kpić i wyśmiewać innych.

• Napisanie kilkuzdaniowej wypowiedzi na temat: „Mój ulubiony fragment lektury”.

---