I

At the little town of Vevey, in Switzerland, there is a particularly comfortable hotel. There are, indeed, many hotels, for the entertainment of tourists is the business of the place, which, as many travelers will remember, is seated upon the edge of a remarkably blue lake--a lake that it behooves every tourist to visit. The shore of the lake presents an unbroken array of establishments of this order, of every category, from the "grand hotel" of the newest fashion, with a chalk-white front, a hundred balconies, and a dozen flags flying from its roof, to the little Swiss pension of an elder day, with its name inscribed in German-looking lettering upon a pink or yellow wall and an awkward summerhouse in the angle of the garden. One of the hotels at Vevey, however, is famous, even classical, being distinguished from many of its upstart neighbors by an air both of luxury and of maturity. In this region, in the month of June, American travelers are extremely numerous; it may be said, indeed, that Vevey assumes at this period some of the characteristics of an American watering place. There are sights and sounds which evoke a vision, an echo, of Newport and Saratoga. There is a flitting hither and thither of "stylish" young girls, a rustling of muslin flounces, a rattle of dance music in the morning hours, a sound of high-pitched voices at all times. You receive an impression of these things at the excellent inn of the "Trois Couronnes" and are transported in fancy to the Ocean House or to Congress Hall. But at the "Trois Couronnes," it must be added, there are other features that are much at variance with these suggestions: neat German waiters, who look like secretaries of legation; Russian princesses sitting in the garden; little Polish boys walking about held by the hand, with their governors; a view of the sunny crest of the Dent du Midi and the picturesque towers of the Castle of Chillon.

I hardly know whether it was the analogies or the differences that were uppermost in the mind of a young American, who, two or three years ago, sat in the garden of the "Trois Couronnes," looking about him, rather idly, at some of the graceful objects I have mentioned. It was a beautiful summer morning, and in whatever fashion the young American looked at things, they must have seemed to him charming. He had come from Geneva the day before by the little steamer, to see his aunt, who was staying at the hotel--Geneva having been for a long time his place of residence. But his aunt had a headache-- his aunt had almost always a headache--and now she was shut up in her room, smelling camphor, so that he was at liberty to wander about. He was some seven-and-twenty years of age; when his friends spoke of him, they usually said that he was at Geneva "studying." When his enemies spoke of him, they said--but, after all, he had no enemies; he was an extremely amiable fellow, and universally liked. What I should say is, simply, that when certain persons spoke of him they affirmed that the reason of his spending so much time at Geneva was that he was extremely devoted to a lady who lived there--a foreign lady--a person older than himself. Very few Americans--indeed, I think none--had ever seen this lady, about whom there were some singular stories. But Winterbourne had an old attachment for the little metropolis of Calvinism; he had been put to school there as a boy, and he had afterward gone to college there--circumstances which had led to his forming a great many youthful friendships. Many of these he had kept, and they were a source of great satisfaction to him.

After knocking at his aunt's door and learning that she was indisposed, he had taken a walk about the town, and then he had come in to his breakfast. He had now finished his breakfast; but he was drinking a small cup of coffee, which had been served to him on a little table in the garden by one of the waiters who looked like an attache.

At last he finished his coffee and lit a cigarette. Presently a small boy came walking along the path--an urchin of nine or ten. The child, who was diminutive for his years, had an aged expression of countenance, a pale complexion, and sharp little features. He was dressed in knickerbockers, with red stockings, which displayed his poor little spindle-shanks; he also wore a brilliant red cravat. He carried in his hand a long alpenstock, the sharp point of which he thrust into everything that he approached—the flowerbeds, the garden benches, the trains of the ladies' dresses. In front of Winterbourne he paused, looking at him with a pair of bright, penetrating little eyes.

"Will you give me a lump of sugar?" he asked in a sharp, hard little voice-- a voice immature and yet, somehow, not young. Winterbourne glanced at the small table near him, on which his coffee service rested, and saw that several morsels of sugar remained.

"Yes, you may take one," he answered; "but I don't think sugar is good for little boys." This little boy stepped forward and carefully selected three of the coveted fragments, two of which he buried in the pocket of his knickerbockers, depositing the other as promptly in another place. He poked his alpenstock, lance-fashion, into Winterbourne's bench and tried to crack the lump of sugar with his teeth.

"Oh, blazes; it's har-r-d!" he exclaimed, pronouncing the adjective in a peculiar manner. Winterbourne had immediately perceived that he might have the honor of claiming him as a fellow countryman.

"Take care you don't hurt your teeth," he said, paternally.

"I haven't got any teeth to hurt. They have all come out. I have only got seven teeth. My mother counted them last night, and one came out right afterward. She said she'd slap me if any more came out. I can't help it. It's this old Europe. It's the climate that makes them come out. In America they didn't come out. It's these hotels."

Winterbourne was much amused. "If you eat three lumps of sugar, your mother will certainly slap you," he said.

"She's got to give me some candy, then," rejoined his young interlocutor. "I can't get any candy here: any American candy. American candy's the best candy."

"And are American little boys the best little boys?" asked Winterbourne.

"I don't know. I'm an American boy," said the child.

"I see you are one of the best!" laughed Winterbourne.

"Are you an American man?" pursued this vivacious infant. And then, on Winterbourne's affirmative reply--"American men are the best," he declared.

His companion thanked him for the compliment, and the child, who had now got astride of his alpenstock, stood looking about him, while he attacked a second lump of sugar. Winterbourne wondered if he himself had been like this in his infancy, for he had been brought to Europe at about this age.

"Here comes my sister!" cried the child in a moment. "She's an American girl."

Winterbourne looked along the path and saw a beautiful young lady advancing.

"American girls are the best girls," he said cheerfully to his young companion.

"My sister ain't the best!" the child declared. "She's always blowing at me."

"I imagine that is your fault, not hers," said Winterbourne. The young lady meanwhile had drawn near. She was dressed in white muslin, with a hundred frills and flounces, and knots of pale-colored ribbon. She was bareheaded, but she balanced in her hand a large parasol, with a deep border of embroidery; and she was strikingly, admirably pretty. "How pretty they are!" thought Winterbourne, straightening himself in his seat, as if he were prepared to rise. The young lady paused in front of his bench, near the parapet of the garden, which overlooked the lake. The little boy had now converted his alpenstock into a vaulting pole, by the aid of which he was springing about in the gravel and kicking it up not a little. "Randolph," said the young lady, "what are you doing?"

"I'm going up the Alps," replied Randolph. "This is the way!" And he gave another little jump, scattering the pebbles about Winterbourne's ears. "That's the way they come down," said Winterbourne.

"He's an American man!" cried Randolph, in his little hard voice.

The young lady gave no heed to this announcement, but looked straight at her brother. "Well, I guess you had better be quiet," she simply observed. It seemed to Winterbourne that he had been in a manner presented. He got up and stepped slowly toward the young girl, throwing away his cigarette.

"This little boy and I have made acquaintance," he said, with great civility. In Geneva, as he had been perfectly aware, a young man was not at liberty to speak to a young unmarried lady except under certain rarely occurring conditions; but here at Vevey, what conditions could be better than these?-- a pretty American girl coming and standing in front of you in a garden. This pretty American girl, however, on hearing Winterbourne's observation, simply glanced at him; she then turned her head and looked over the parapet, at the lake and the opposite mountains. He wondered whether he had gone too far, but he decided that he must advance farther, rather than retreat. While he was thinking of something else to say, the young lady turned to the little boy again.

"I should like to know where you got that pole," she said.

"I bought it," responded Randolph.

"You don't mean to say you're going to take it to Italy?"

"Yes, I am going to take it to Italy," the child declared.

The young girl glanced over the front of her dress and smoothed out a knot or two of ribbon. Then she rested her eyes upon the prospect again.

"Well, I guess you had better leave it somewhere," she said after a moment.

"Are you going to Italy?" Winterbourne inquired in a tone of great respect. The young lady glanced at him again. "Yes, sir," she replied. And she said nothing more.

"Are you--a-- going over the Simplon?" Winterbourne pursued, a little embarrassed.

"I don't know," she said. "I suppose it's some mountain. Randolph, what mountain are we going over?"

"Going where?" the child demanded.

"To Italy," Winterbourne explained.

"I don't know," said Randolph. "I don't want to go to Italy. I want to go to America."

"Oh, Italy is a beautiful place!" rejoined the young man.

"Can you get candy there?" Randolph loudly inquired.

"I hope not," said his sister. "I guess you have had enough candy, and mother thinks so too."

"I haven't had any for ever so long--for a hundred weeks!" cried the boy, still jumping about.

The young lady inspected her flounces and smoothed her ribbons again; and Winterbourne presently risked an observation upon the beauty of the view. He was ceasing to be embarrassed, for he had begun to perceive that she was not in the least embarrassed herself. There had not been the slightest alteration in her charming complexion; she was evidently neither offended nor flattered. If she looked another way when he spoke to her, and seemed not particularly to hear him, this was simply her habit, her manner. Yet, as he talked a little more and pointed out some of the objects of interest in the view, with which she appeared quite unacquainted, she gradually gave him more of the benefit of her glance; and then he saw that this glance was perfectly direct and unshrinking. It was not, however, what would have been called an immodest glance, for the young girl's eyes were singularly honest and fresh. They were wonderfully pretty eyes; and, indeed, Winterbourne had not seen for a long time anything prettier than his fair countrywoman's various features—her complexion, her nose, her ears, her teeth. He had a great relish for feminine beauty; he was addicted to observing and analyzing it; and as regards this young lady's face he made several observations. It was not at all insipid, but it was not exactly expressive; and though it was eminently delicate, Winterbourne mentally accused it--very forgivingly--of a want of finish. He thought it very possible that Master Randolph's sister was a coquette; he was sure she had a spirit of her own; but in her bright, sweet, superficial little visage there was no mockery, no irony. Before long it became obvious that she was much disposed toward conversation. She told him that they were going to Rome for the winter--she and her mother and Randolph. She asked him if he was a "real American"; she shouldn't have taken him for one; he seemed more like a German--this was said after a little hesitation-- especially when he spoke. Winterbourne, laughing, answered that he had met Germans who spoke like Americans, but that he had not, so far as he remembered, met an American who spoke like a German. Then he asked her if she should not be more comfortable in sitting upon the bench which he had just quitted. She answered that she liked standing up and walking about; but she presently sat down. She told him she was from New York State--"if you know where that is." Winterbourne learned more about her by catching hold of her small, slippery brother and making him stand a few minutes by his side.

"Tell me your name, my boy," he said.

"Randolph C. Miller," said the boy sharply. "And I'll tell you her name"; and he leveled his alpenstock at his sister.

"You had better wait till you are asked!" said this young lady calmly.

"I should like very much to know your name," said Winterbourne.

"Her name is Daisy Miller!" cried the child. "But that isn't her real name; that isn't her name on her cards."

"It's a pity you haven't got one of my cards!" said Miss Miller.

"Her real name is Annie P. Miller," the boy went on.

"Ask him HIS name," said his sister, indicating Winterbourne.

But on this point Randolph seemed perfectly indifferent; he continued to supply information with regard to his own family.

"My father's name is Ezra B. Miller," he announced. "My father ain't in Europe; my father's in a better place than Europe;." Winterbourne imagined for a moment that this was the manner in which the child had been taught to intimate that Mr. Miller had been removed to the sphere of celestial reward. But Randolph immediately added,

"My father's in Schenectady. He's got a big business. My father's rich, you bet!"

"Well!" ejaculated Miss Miller, lowering her parasol and looking at the embroidered border. Winterbourne presently released the child, who departed, dragging his alpenstock along the path.

"He doesn't like Europe," said the young girl. "He wants to go back."

"To Schenectady, you mean?"

"Yes; he wants to go right home. He hasn't got any boys here. There is one boy here, but he always goes round with a teacher; they won't let him play."

"And your brother hasn't any teacher?" Winterbourne inquired.

"Mother thought of getting him one, to travel round with us. There was a lady told her of a very good teacher; an American lady--perhaps you know her--Mrs. Sanders. I think she came from Boston. She told her of this teacher, and we thought of getting him to travel round with us. But Randolph said he didn't want a teacher traveling round with us. He said he wouldn't have lessons when he was in the cars. And we Are in the cars about half the time. There was an English lady we met in the cars—I think her name was Miss Featherstone; perhaps you know her. She wanted to know why I didn't give Randolph lessons--give him 'instruction,' she called it. I guess he could give me more instruction than I could give him. He's very smart."

"Yes," said Winterbourne; "he seems very smart."

"Mother's going to get a teacher for him as soon as we get to Italy. Can you get good teachers in Italy?"

"Very good, I should think," said Winterbourne.

"Or else she's going to find some school. He ought to learn some more. He's only nine. He's going to college." And in this way Miss Miller continued to converse upon the affairs of her family and upon other topics. She sat there with her extremely pretty hands, ornamented with very brilliant rings, folded in her lap, and with her pretty eyes now resting upon those of Winterbourne, now wandering over the garden, the people who passed by, and the beautiful view. She talked to Winterbourne as if she had known him a long time. He found it very pleasant. It was many years since he had heard a young girl talk so much. It might have been said of this unknown young lady, who had come and sat down beside him upon a bench, that she chattered. She was very quiet; she sat in a charming, tranquil attitude; but her lips and her eyes were constantly moving. She had a soft, slender, agreeable voice, and her tone was decidedly sociable. She gave Winterbourne a history of her movements and intentions and those of her mother and brother, in Europe, and enumerated, in particular, the various hotels at which they had stopped.

"That English lady in the cars," she said--"Miss Featherstone-- asked me if we didn't all live in hotels in America. I told her I had never been in so many hotels in my life as since I came to Europe. I have never seen so many--it's nothing but hotels."

But Miss Miller did not make this remark with a querulous accent; she appeared to be in the best humor with everything. She declared that the hotels were very good, when once you got used to their ways, and that Europe was perfectly sweet. She was not disappointed--not a bit. Perhaps it was because she had heard so much about it before. She had ever so many intimate friends that had been there ever so many times. And then she had had ever so many dresses and things from Paris. Whenever she put on a Paris dress she felt as if she were in Europe.

"It was a kind of a wishing cap," said Winterbourne.

"Yes," said Miss Miller without examining this analogy; "it always made me wish I was here. But I needn't have done that for dresses. I am sure they send all the pretty ones to America; you see the most frightful things here. The only thing I don't like," she proceeded, "is the society. There isn't any society; or, if there is, I don't know where it keeps itself. Do you? I suppose there is some society somewhere, but I haven't seen anything of it. I'm very fond of society, and I have always had a great deal of it. I don't mean only in Schenectady, but in New York. I used to go to New York every winter. In New York I had lots of society. Last winter I had seventeen dinners given me; and three of them were by gentlemen," added Daisy Miller. "I have more friends in New York than in Schenectady-- more gentleman friends; and more young lady friends too," she resumed in a moment. She paused again for an instant; she was looking at Winterbourne with all her prettiness in her lively eyes and in her light, slightly monotonous smile. "I have always had," she said, "a great deal of gentlemen's society."

Poor Winterbourne was amused, perplexed, and decidedly charmed. He had never yet heard a young girl express herself in just this fashion; never, at least, save in cases where to say such things seemed a kind of demonstrative evidence of a certain laxity of deportment. And yet was he to accuse Miss Daisy Miller of actual or potential inconduite, as they said at Geneva? He felt that he had lived at Geneva so long that he had lost a good deal; he had become dishabituated to the American tone. Never, indeed, since he had grown old enough to appreciate things, had he encountered a young American girl of so pronounced a type as this. Certainly she was very charming, but how deucedly sociable! Was she simply a pretty girl from New York State? Were they all like that, the pretty girls who had a good deal of gentlemen's society? Or was she also a designing, an audacious, an unscrupulous young person? Winterbourne had lost his instinct in this matter, and his reason could not help him. Miss Daisy Miller looked extremely innocent. Some people had told him that, after all, American girls were exceedingly innocent; and others had told him that, after all, they were not. He was inclined to think Miss Daisy Miller was a flirt--a pretty American flirt. He had never, as yet, had any relations with young ladies of this category. He had known, here in Europe, two or three women--persons older than Miss Daisy Miller, and provided, for respectability's sake, with husbands--who were great coquettes--dangerous, terrible women, with whom one's relations were liable to take a serious turn. But this young girl was not a coquette in that sense; she was very unsophisticated; she was only a pretty American flirt. Winterbourne was almost grateful for having found the formula that applied to Miss Daisy Miller. He leaned back in his seat; he remarked to himself that she had the most charming nose he had ever seen; he wondered what were the regular conditions and limitations of one's intercourse with a pretty American flirt. It presently became apparent that he was on the way to learn.

"Have you been to that old castle?" asked the young girl, pointing with her parasol to the far-gleaming walls of the Chateau de Chillon.

"Yes, formerly, more than once," said Winterbourne. "You too, I suppose, have seen it?"

"No; we haven't been there. I want to go there dreadfully. Of course I mean to go there. I wouldn't go away from here without having seen that old castle."

"It's a very pretty excursion," said Winterbourne, "and very easy to make. You can drive, you know, or you can go by the little steamer."

"You can go in the cars," said Miss Miller.

"Yes; you can go in the cars," Winterbourne assented.

"Our courier says they take you right up to the castle," the young girl continued. "We were going last week, but my mother gave out. She suffers dreadfully from dyspepsia. She said she couldn't go. Randolph wouldn't go either; he says he doesn't think much of old castles. But I guess we'll go this week, if we can get Randolph."

"Your brother is not interested in ancient monuments?" Winterbourne inquired, smiling.

"He says he don't care much about old castles. He's only nine. He wants to stay at the hotel. Mother's afraid to leave him alone, and the courier won't stay with him; so we haven't been to many places. But it will be too bad if we don't go up there." And Miss Miller pointed again at the Chateau de Chillon.

"I should think it might be arranged," said Winterbourne. "Couldn't you get some one to stay for the afternoon with Randolph?"

Miss Miller looked at him a moment, and then, very placidly, "I wish You would stay with him!" she said.

Winterbourne hesitated a moment.

"I should much rather go to Chillon with you."

"With me?" asked the young girl with the same placidity. She didn't rise, blushing, as a young girl at Geneva would have done; and yet Winterbourne, conscious that he had been very bold, thought it possible she was offended. "With your mother," he answered very respectfully. But it seemed that both his audacity and his respect were lost upon Miss Daisy Miller.

"I guess my mother won't go, after all," she said. "She don't like to ride round in the afternoon. But did you really mean what you said just now--that you would like to go up there?"

"Most earnestly," Winterbourne declared.

"Then we may arrange it. If mother will stay with Randolph, I guess Eugenio will."

"Eugenio?" the young man inquired.

"Eugenio's our courier. He doesn't like to stay with Randolph; he's the most fastidious man I ever saw. But he's a splendid courier. I guess he'll stay at home with Randolph if mother does, and then we can go to the castle."

Winterbourne reflected for an instant as lucidly as possible-- "we" could only mean Miss Daisy Miller and himself. This program seemed almost too agreeable for credence; he felt as if he ought to kiss the young lady's hand. Possibly he would have done so and quite spoiled the project, but at this moment another person, presumably Eugenio, appeared. A tall, handsome man, with superb whiskers, wearing a velvet morning coat and a brilliant watch chain, approached Miss Miller, looking sharply at her companion. "Oh, Eugenio!" said Miss Miller with the friendliest accent. Eugenio had looked at Winterbourne from head to foot; he now bowed gravely to the young lady.

"I have the honor to inform mademoiselle that luncheon is upon the table." Miss Miller slowly rose.

"See here, Eugenio!" she said; "I'm going to that old castle, anyway."

"To the Chateau de Chillon, mademoiselle?" the courier inquired. "Mademoiselle has made arrangements?" he added in a tone which struck Winterbourne as very impertinent. Eugenio's tone apparently threw, even to Miss Miller's own apprehension, a slightly ironical light upon the young girl's situation. She turned to Winterbourne, blushing a little--a very little.

"You won't back out?" she said.

"I shall not be happy till we go!" he protested.

"And you are staying in this hotel?" she went on. "And you are really an American?"

The courier stood looking at Winterbourne offensively. The young man, at least, thought his manner of looking an offense to Miss Miller; it conveyed an imputation that she "picked up" acquaintances.

"I shall have the honor of presenting to you a person who will tell you all about me," he said, smiling and referring to his aunt.

"Oh, well, we'll go some day," said Miss Miller. And she gave him a smile and turned away. She put up her parasol and walked back to the inn beside Eugenio.

Winterbourne stood looking after her; and as she moved away, drawing her muslin furbelows over the gravel, said to himself that she had the tournure of a princess. He had, however, engaged to do more than proved feasible, in promising to present his aunt, Mrs. Costello, to Miss Daisy Miller. As soon as the former lady had got better of her headache, he waited upon her in her apartment; and, after the proper inquiries in regard to her health, he asked her if she had observed in the hotel an American family--a mamma, a daughter, and a little boy.

"And a courier?" said Mrs. Costello. "Oh yes, I have observed them. Seen them--heard them--and kept out of their way." Mrs. Costello was a widow with a fortune; a person of much distinction, who frequently intimated that, if she were not so dreadfully liable to sick headaches, she would probably have left a deeper impress upon her time. She had a long, pale face, a high nose, and a great deal of very striking white hair, which she wore in large puffs and rouleaux over the top of her head. She had two sons married in New York and another who was now in Europe. This young man was amusing himself at Hamburg, and, though he was on his travels, was rarely perceived to visit any particular city at the moment selected by his mother for her own appearance there. Her nephew, who had come up to Vevey expressly to see her, was therefore more attentive than those who, as she said, were nearer to her. He had imbibed at Geneva the idea that one must always be attentive to one's aunt. Mrs. Costello had not seen him for many years, and she was greatly pleased with him, manifesting her approbation by initiating him into many of the secrets of that social sway which, as she gave him to understand, she exerted in the American capital. She admitted that she was very exclusive; but, if he were acquainted with New York, he would see that one had to be. And her picture of the minutely hierarchical constitution of the society of that city, which she presented to him in many different lights, was, to Winterbourne's imagination, almost oppressively striking.

He immediately perceived, from her tone, that Miss Daisy Miller's place in the social scale was low.

"I am afraid you don't approve of them," he said.

"They are very common," Mrs. Costello declared. "They are the sort of Americans that one does one's duty by not--not accepting."

"Ah, you don't accept them?" said the young man.

"I can't, my dear Frederick. I would if I could, but I can't."

"The young girl is very pretty," said Winterbourne in a moment.

"Of course she's pretty. But she is very common."

"I see what you mean, of course," said Winterbourne after another pause.

"She has that charming look that they all have," his aunt resumed. "I can't think where they pick it up; and she dresses in perfection--no, you don't know how well she dresses. I can't think where they get their taste."

"But, my dear aunt, she is not, after all, a Comanche savage."

"She is a young lady," said Mrs. Costello, "who has an intimacy with her mamma's courier."

"An intimacy with the courier?" the young man demanded.

"Oh, the mother is just as bad! They treat the courier like a familiar friend--like a gentleman. I shouldn't wonder if he dines with them. Very likely they have never seen a man with such good manners, such fine clothes, so like a gentleman. He probably corresponds to the young lady's idea of a count. He sits with them in the garden in the evening. I think he smokes."

Winterbourne listened with interest to these disclosures; they helped him to make up his mind about Miss Daisy. Evidently she was rather wild.

"Well," he said, "I am not a courier, and yet she was very charming to me."

"You had better have said at first," said Mrs. Costello with dignity, "that you had made her acquaintance."

"We simply met in the garden, and we talked a bit."

"Tout bonnement! And pray what did you say?"

"I said I should take the liberty of introducing her to my admirable aunt."

"I am much obliged to you."

"It was to guarantee my respectability," said Winterbourne.

"And pray who is to guarantee hers?"

"Ah, you are cruel!" said the young man. "She's a very nice young girl."

"You don't say that as if you believed it," Mrs. Costello observed.

"She is completely uncultivated," Winterbourne went on. "But she is wonderfully pretty, and, in short, she is very nice. To prove that I believe it, I am going to take her to the Chateau de Chillon."

"You two are going off there together? I should say it proved just the contrary. How long had you known her, may I ask, when this interesting project was formed? You haven't been twenty-four hours in the house."

"I have known her half an hour!" said Winterbourne, smiling.

"Dear me!" cried Mrs. Costello. "What a dreadful girl!"

Her nephew was silent for some moments. "You really think, then," he began earnestly, and with a desire for trustworthy information--"you really think that--" But he paused again.

"Think what, sir?" said his aunt.

"That she is the sort of young lady who expects a man, sooner or later, to carry her off?"

"I haven't the least idea what such young ladies expect a man to do. But I really think that you had better not meddle with little American girls that are uncultivated, as you call them. You have lived too long out of the country. You will be sure to make some great mistake. You are too innocent."

"My dear aunt, I am not so innocent," said Winterbourne, smiling and curling his mustache.

"You are guilty too, then!" Winterbourne continued to curl his mustache meditatively. "You won't let the poor girl know you then?" he asked at last.

"Is it literally true that she is going to the Chateau de Chillon with you?"

"I think that she fully intends it."

"Then, my dear Frederick," said Mrs. Costello, "I must decline the honor of her acquaintance. I am an old woman, but I am not too old, thank Heaven, to be shocked!"

"But don't they all do these things--the young girls in America?" Winterbourne inquired.

Mrs. Costello stared a moment. "I should like to see my granddaughters do them!" she declared grimly.

This seemed to throw some light upon the matter, for Winterbourne remembered to have heard that his pretty cousins in New York were "tremendous flirts." If, therefore, Miss Daisy Miller exceeded the liberal margin allowed to these young ladies, it was probable that anything might be expected of her. Winterbourne was impatient to see her again, and he was vexed with himself that, by instinct, he should not appreciate her justly.

Though he was impatient to see her, he hardly knew what he should say to her about his aunt's refusal to become acquainted with her; but he discovered, promptly enough, that with Miss Daisy Miller there was no great need of walking on tiptoe. He found her that evening in the garden, wandering about in the warm starlight like an indolent sylph, and swinging to and fro the largest fan he had ever beheld. It was ten o'clock. He had dined with his aunt, had been sitting with her since dinner, and had just taken leave of her till the morrow. Miss Daisy Miller seemed very glad to see him; she declared it was the longest evening she had ever passed.

"Have you been all alone?" he asked.

"I have been walking round with mother. But mother gets tired walking round," she answered.

"Has she gone to bed?"

"No; she doesn't like to go to bed," said the young girl. "She doesn't sleep--not three hours. She says she doesn't know how she lives. She's dreadfully nervous. I guess she sleeps more than she thinks. She's gone somewhere after Randolph; she wants to try to get him to go to bed. He doesn't like to go to bed."

"Let us hope she will persuade him," observed Winterbourne.

"She will talk to him all she can; but he doesn't like her to talk to him," said Miss Daisy, opening her fan. "She's going to try to get Eugenio to talk to him. But he isn't afraid of Eugenio. Eugenio's a splendid courier, but he can't make much impression on Randolph! I don't believe he'll go to bed before eleven." It appeared that Randolph's vigil was in fact triumphantly prolonged, for Winterbourne strolled about with the young girl for some time without meeting her mother.

"I have been looking round for that lady you want to introduce me to," his companion resumed. "She's your aunt." Then, on Winterbourne's admitting the fact and expressing some curiosity as to how she had learned it, she said she had heard all about Mrs. Costello from the chambermaid. She was very quiet and very comme il faut; she wore white puffs; she spoke to no one, and she never dined at the table d'hote. Every two days she had a headache.

"I think that's a lovely description, headache and all!" said Miss Daisy, chattering along in her thin, gay voice. "I want to know her ever so much. I know just what YOUR aunt would be; I know I should like her. She would be very exclusive. I like a lady to be exclusive; I'm dying to be exclusive myself. Well, we Are exclusive, mother and I. We don't speak to everyone--or they don't speak to us. I suppose it's about the same thing. Anyway, I shall be ever so glad to know your aunt." Winterbourne was embarrassed.

"She would be most happy," he said; "but I am afraid those headaches will interfere."

The young girl looked at him through the dusk.

"But I suppose she doesn't have a headache every day," she said sympathetically. Winterbourne was silent a moment.

"She tells me she does," he answered at last, not knowing what to say. Miss Daisy Miller stopped and stood looking at him. Her prettiness was still visible in the darkness; she was opening and closing her enormous fan.

"She doesn't want to know me!" she said suddenly. "Why don't you say so? You needn't be afraid. I'm not afraid!" And she gave a little laugh. Winterbourne fancied there was a tremor in her voice; he was touched, shocked, mortified by it.

"My dear young lady," he protested, "she knows no one. It's her wretched health." The young girl walked on a few steps, laughing still.

"You needn't be afraid," she repeated. "Why should she want to know me?" Then she paused again; she was close to the parapet of the garden, and in front of her was the starlit lake. There was a vague sheen upon its surface, and in the distance were dimly seen mountain forms. Daisy Miller looked out upon the mysterious prospect and then she gave another little laugh.

"Gracious! she IS exclusive!" she said. Winterbourne wondered whether she was seriously wounded, and for a moment almost wished that her sense of injury might be such as to make it becoming in him to attempt to reassure and comfort her. He had a pleasant sense that she would be very approachable for consolatory purposes. He felt then, for the instant, quite ready to sacrifice his aunt, conversationally; to admit that she was a proud, rude woman, and to declare that they needn't mind her. But before he had time to commit himself to this perilous mixture of gallantry and impiety, the young lady, resuming her walk, gave an exclamation in quite another tone.

"Well, here's Mother! I guess she hasn't got Randolph to go to bed." The figure of a lady appeared at a distance, very indistinct in the darkness, and advancing with a slow and wavering movement. Suddenly it seemed to pause.

"Are you sure it is your mother? Can you distinguish her in this thick dusk?" Winterbourne asked.

"Well!" cried Miss Daisy Miller with a laugh; "I guess I know my own mother. And when she has got on my shawl, too! She is always wearing my things."

The lady in question, ceasing to advance, hovered vaguely about the spot at which she had checked her steps.

"I am afraid your mother doesn't see you," said Winterbourne. "Or perhaps," he added, thinking, with Miss Miller, the joke permissible--"perhaps she feels guilty about your shawl."

"Oh, it's a fearful old thing!" the young girl replied serenely. "I told her she could wear it. She won't come here because she sees you."

"Ah, then," said Winterbourne, "I had better leave you."

"Oh, no; come on!" urged Miss Daisy Miller.

"I'm afraid your mother doesn't approve of my walking with you."

Miss Miller gave him a serious glance. "It isn't for me; it's for you--that is, it's for Her. Well, I don't know who it's for! But mother doesn't like any of my gentlemen friends. She's right down timid. She always makes a fuss if I introduce a gentleman. But I DO introduce them--almost always. If I didn't introduce my gentlemen friends to Mother," the young girl added in her little soft, flat monotone, "I shouldn't think I was natural."

"To introduce me," said Winterbourne, "you must know my name." And he proceeded to pronounce it.

"Oh, dear, I can't say all that!" said his companion with a laugh. But by this time they had come up to Mrs. Miller, who, as they drew near, walked to the parapet of the garden and leaned upon it, looking intently at the lake and turning her back to them.

"Mother!" said the young girl in a tone of decision. Upon this the elder lady turned round.

"Mr. Winterbourne," said Miss Daisy Miller, introducing the young man very frankly and prettily. "Common," she was, as Mrs. Costello had pronounced her; yet it was a wonder to Winterbourne that, with her commonness, she had a singularly delicate grace.

Her mother was a small, spare, light person, with a wandering eye, a very exiguous nose, and a large forehead, decorated with a certain amount of thin, much frizzled hair. Like her daughter, Mrs. Miller was dressed with extreme elegance; she had enormous diamonds in her ears. So far as Winterbourne could observe, she gave him no greeting--she certainly was not looking at him. Daisy was near her, pulling her shawl straight.

"What are you doing, poking round here?" this young lady inquired, but by no means with that harshness of accent which her choice of words may imply.

"I don't know," said her mother, turning toward the lake again.

"I shouldn't think you'd want that shawl!" Daisy exclaimed.

"Well I do!" her mother answered with a little laugh.

"Did you get Randolph to go to bed?" asked the young girl.

"No; I couldn't induce him," said Mrs. Miller very gently. "He wants to talk to the waiter. He likes to talk to that waiter."

I was telling Mr. Winterbourne," the young girl went on; and to the young man's ear her tone might have indicated that she had been uttering his name all her life.

"Oh, yes!" said Winterbourne; "I have the pleasure of knowing your son."

Randolph's mamma was silent; she turned her attention to the lake. But at last she spoke. "Well, I don't see how he lives!"

"Anyhow, it isn't so bad as it was at Dover," said Daisy Miller.

"And what occurred at Dover?" Winterbourne asked.

"He wouldn't go to bed at all. I guess he sat up all night in the public parlor. He wasn't in bed at twelve o'clock: I know that."

"It was half-past twelve," declared Mrs. Miller with mild emphasis.

"Does he sleep much during the day?" Winterbourne demanded.

"I guess he doesn't sleep much," Daisy rejoined.

"I wish he would!" said her mother. "It seems as if he couldn't."

"I think he's real tiresome," Daisy pursued. Then, for some moments, there was silence.

"Well, Daisy Miller," said the elder lady, presently, "I shouldn't think you'd want to talk against your own brother!"

"Well, he IS tiresome, Mother," said Daisy, quite without the asperity of a retort.

"He's only nine," urged Mrs. Miller.

"Well, he wouldn't go to that castle," said the young girl. "I'm going there with Mr. Winterbourne."

To this announcement, very placidly made, Daisy's mamma offered no response. Winterbourne took for granted that she deeply disapproved of the projected excursion; but he said to himself that she was a simple, easily managed person, and that a few deferential protestations would take the edge from her displeasure.

"Yes," he began; "your daughter has kindly allowed me the honor of being her guide."

Mrs. Miller's wandering eyes attached themselves, with a sort of appealing air, to Daisy, who, however, strolled a few steps farther, gently humming to herself.

"I presume you will go in the cars," said her mother.

"Yes, or in the boat," said Winterbourne.

"Well, of course, I don't know," Mrs. Miller rejoined. "I have never been to that castle."

"It is a pity you shouldn't go," said Winterbourne, beginning to feel reassured as to her opposition. And yet he was quite prepared to find that, as a matter of course, she meant to accompany her daughter.

"We've been thinking ever so much about going," she pursued; "but it seems as if we couldn't. Of course Daisy--she wants to go round. But there's a lady here--I don't know her name-- she says she shouldn't think we'd want to go to see castles HERE; she should think we'd want to wait till we got to Italy. It seems as if there would be so many there," continued Mrs. Miller with an air of increasing confidence. "Of course we only want to see the principal ones. We visited several in England," she presently added.

"Ah yes! in England there are beautiful castles," said Winterbourne. "But Chillon here, is very well worth seeing."

"Well, if Daisy feels up to it--" said Mrs. Miller, in a tone impregnated with a sense of the magnitude of the enterprise. "It seems as if there was nothing she wouldn't undertake."

"Oh, I think she'll enjoy it!" Winterbourne declared. And he desired more and more to make it a certainty that he was to have the privilege of a tête-à-tête with the young lady, who was still strolling along in front of them, softly vocalizing. "You are not disposed, madam," he inquired, "to undertake it yourself?"

Daisy's mother looked at him an instant askance, and then walked forward in silence. Then--"I guess she had better go alone," she said simply. Winterbourne observed to himself that this was a very different type of maternity from that of the vigilant matrons who massed themselves in the forefront of social intercourse in the dark old city at the other end of the lake. But his meditations were interrupted by hearing his name very distinctly pronounced by Mrs. Miller's unprotected daughter.

"Mr. Winterbourne!" murmured Daisy.

"Mademoiselle!" said the young man.

"Don't you want to take me out in a boat?"

"At present?" he asked.

"Of course!" said Daisy.

"Well, Annie Miller!" exclaimed her mother.

"I beg you, madam, to let her go," said Winterbourne ardently; for he had never yet enjoyed the sensation of guiding through the summer starlight a skiff freighted with a fresh and beautiful young girl.

"I shouldn't think she'd want to," said her mother. "I should think she'd rather go indoors."

"I'm sure Mr. Winterbourne wants to take me," Daisy declared. "He's so awfully devoted!"

"I will row you over to Chillon in the starlight."

"I don't believe it!" said Daisy.

"Well!" ejaculated the elder lady again.

"You haven't spoken to me for half an hour," her daughter went on.

"I have been having some very pleasant conversation with your mother," said Winterbourne.

"Well, I want you to take me out in a boat!" Daisy repeated. They had all stopped, and she had turned round and was looking at Winterbourne. Her face wore a charming smile, her pretty eyes were gleaming, she was swinging her great fan about. No; it's impossible to be prettier than that, thought Winterbourne.

"There are half a dozen boats moored at that landing place," he said, pointing to certain steps which descended from the garden to the lake. "If you will do me the honor to accept my arm, we will go and select one of them."

Daisy stood there smiling; she threw back her head and gave a little, light laugh.

"I like a gentleman to be formal!" she declared.

"I assure you it's a formal offer."

"I was bound I would make you say something," Daisy went on.

"You see, it's not very difficult," said Winterbourne. "But I am afraid you are chaffing me."

"I think not, sir," remarked Mrs. Miller very gently.

"Do, then, let me give you a row," he said to the young girl.

"It's quite lovely, the way you say that!" cried Daisy.

"It will be still more lovely to do it."

"Yes, it would be lovely!" said Daisy. But she made no movement to accompany him; she only stood there laughing.

"I should think you had better find out what time it is," interposed her mother.

"It is eleven o'clock, madam," said a voice, with a foreign accent, out of the neighboring darkness; and Winterbourne, turning, perceived the florid personage who was in attendance upon the two ladies. He had apparently just approached.

"Oh, Eugenio," said Daisy, "I am going out in a boat!" Eugenio bowed. "At eleven o'clock, mademoiselle?"

"I am going with Mr. Winterbourne--this very minute."

"Do tell her she can't," said Mrs. Miller to the courier.

"I think you had better not go out in a boat, mademoiselle," Eugenio declared.

Winterbourne wished to Heaven this pretty girl were not so familiar with her courier; but he said nothing.

"I suppose you don't think it's proper!" Daisy exclaimed. "Eugenio doesn't think anything's proper."

"I am at your service," said Winterbourne.

"Does mademoiselle propose to go alone?" asked Eugenio of Mrs. Miller.

"Oh, no; with this gentleman!" answered Daisy's mamma. The courier looked for a moment at Winterbourne--the latter thought he was smiling--and then, solemnly, with a bow, "As mademoiselle pleases!" he said.

"Oh, I hoped you would make a fuss!" said Daisy. "I don't care to go now."

"I myself shall make a fuss if you don't go," said Winterbourne.

"That's all I want--a little fuss!" And the young girl began to laugh again.

"Mr. Randolph has gone to bed!" the courier announced frigidly.

"Oh, Daisy; now we can go!" said Mrs. Miller. Daisy turned away from Winterbourne, looking at him, smiling and fanning herself.

"Good night," she said; "I hope you are disappointed, or disgusted, or something!"

He looked at her, taking the hand she offered him. "I am puzzled," he answered.

"Well, I hope it won't keep you awake!" she said very smartly; and, under the escort of the privileged Eugenio, the two ladies passed toward the house. Winterbourne stood looking after them; he was indeed puzzled. He lingered beside the lake for a quarter of an hour, turning over the mystery of the young girl's sudden familiarities and caprices. But the only very definite conclusion

he came to was that he should enjoy deucedly "going off" with her somewhere.

Two days afterward he went off with her to the Castle of Chillon. He waited for her in the large hall of the hotel, where the couriers, the servants, the foreign tourists, were lounging about and staring. It was not the place he should have chosen, but she had appointed it. She came tripping downstairs, buttoning her long gloves, squeezing her folded parasol against her pretty figure, dressed in the perfection of a soberly elegant traveling costume. Winterbourne was a man of imagination and, as our ancestors used to say, sensibility; as he looked at her dress and, on the great staircase, her little rapid, confiding step, he felt as if there were something romantic going forward. He could have believed he was going to elope with her. He passed out with her among all the idle people that were assembled there; they were all looking at her very hard; she had begun to chatter as soon as she joined him. Winterbourne's preference had been that they should be conveyed to Chillon in a carriage; but she expressed a lively wish to go in the little steamer; she declared that she had a passion for steamboats. There was always such a lovely breeze upon the water, and you saw such lots of people. The sail was not long, but Winterbourne's companion found time to say a great many things. To the young man himself their little excursion was so much of an escapade--an adventure-- that, even allowing for her habitual sense of freedom, he had some expectation of seeing her regard it in the same way. But it must be confessed that, in this particular, he was disappointed. Daisy Miller was extremely animated, she was in charming spirits; but she was apparently not at all excited; she was not fluttered; she avoided neither his eyes nor those of anyone else; she blushed neither when she looked at him nor when she felt that people were looking at her. People continued to look at her a great deal, and Winterbourne took much satisfaction in his pretty companion's distinguished air. He had been a little afraid that she would talk loud, laugh overmuch, and even, perhaps, desire to move about the boat a good deal. But he quite forgot his fears; he sat smiling, with his eyes upon her face, while, without moving from her place, she delivered herself of a great number of original reflections. It was the most charming garrulity he had ever heard. he had assented to the idea that she was "common"; but was she so, after all, or was he simply getting used to her commonness? Her conversation was chiefly of what metaphysicians term the objective cast, but every now and then it took a subjective turn.

"What on Earth are you so grave about?" she suddenly demanded, fixing her agreeable eyes upon Winterbourne's.

"Am I grave?" he asked. "I had an idea I was grinning from ear to ear."

"You look as if you were taking me to a funeral. If that's a grin, your ears are very near together."

"Should you like me to dance a hornpipe on the deck?"

"Pray do, and I'll carry round your hat. It will pay the expenses of our journey."

"I never was better pleased in my life," murmured Winterbourne. She looked at him a moment and then burst into a little laugh. "I like to make you say those things! You're a queer mixture!"

In the castle, after they had landed, the subjective element decidedly prevailed. Daisy tripped about the vaulted chambers, rustled her skirts in the corkscrew staircases, flirted back with a pretty little cry and a shudder from the edge of the oubliettes, and turned a singularly well-shaped ear to everything that Winterbourne told her about the place. But he saw that she cared very little for feudal antiquities and that the dusky traditions of Chillon made but a slight impression upon her. They had the good fortune to have been able to walk about without other companionship than that of the custodian; and Winterbourne arranged with this functionary that they should not be hurried-- that they should linger and pause wherever they chose. The custodian interpreted the bargain generously--Winterbourne, on his side, had been generous--and ended by leaving them quite to themselves. Miss Miller's observations were not remarkable for logical consistency; for anything she wanted to say she was sure to find a pretext. She found a great many pretexts in the rugged embrasures of Chillon for asking Winterbourne sudden questions about himself--his family, his previous history, his tastes, his habits, his intentions--and for supplying information upon corresponding points in her own personality. Of her own tastes, habits, and intentions Miss Miller was prepared to give the most definite, and indeed the most favorable account.

"Well, I hope you know enough!" she said to her companion, after he had told her the history of the unhappy Bonivard. "I never saw a man that knew so much!" The history of Bonivard had evidently, as they say, gone into one ear and out of the other. But Daisy went on to say that she wished Winterbourne would travel with them and "go round" with them; they might know something, in that case.

"Don't you want to come and teach Randolph?" she asked. Winterbourne said that nothing could possibly please him so much, but that he unfortunately other occupations.

"Other occupations? I don't believe it!" said Miss Daisy. "What do you mean? You are not in business." The young man admitted that he was not in business; but he had engagements which, even within a day or two, would force him to go back to Geneva.

"Oh, bother!" she said; "I don't believe it!" and she began to talk about something else. But a few moments later, when he was pointing out to her the pretty design of an antique fireplace, she broke out irrelevantly, "You don't mean to say you are going back to Geneva?"

"It is a melancholy fact that I shall have to return to Geneva tomorrow."

"Well, Mr. Winterbourne," said Daisy, "I think you're horrid!"

"Oh, don't say such dreadful things!" said Winterbourne--"just at the last!"

"The last!" cried the young girl; "I call it the first. I have half a mind to leave you here and go straight back to the hotel alone." And for the next ten minutes she did nothing but call him horrid. Poor Winterbourne was fairly bewildered; no young lady had as yet done him the honor to be so agitated by the announcement of his movements. His companion, after this, ceased to pay any attention to the curiosities of Chillon or the beauties of the lake; she opened fire upon the mysterious charmer in Geneva whom she appeared to have instantly taken it for granted that he was hurrying back to see. How did Miss Daisy Miller know that there was a charmer in Geneva? Winterbourne, who denied the existence of such a person, was quite unable to discover, and he was divided between amazement at the rapidity of her induction and amusement at the frankness of her persiflage. She seemed to him, in all this, an extraordinary mixture of innocence and crudity.

"Does she never allow you more than three days at a time?" asked Daisy ironically. "Doesn't she give you a vacation in summer? There's no one so hard worked but they can get leave to go off somewhere at this season. I suppose, if you stay another day, she'll come after you in the boat. Do wait over till Friday, and I will go down to the landing to see her arrive!"

Winterbourne began to think he had been wrong to feel disappointed in the temper in which the young lady had embarked. If he had missed the personal accent, the personal accent was now making its appearance. It sounded very distinctly, at last, in her telling him she would stop "teasing" him if he would promise her solemnly to come down to Rome in the winter.

"That's not a difficult promise to make," said Winterbourne. "My aunt has taken an apartment in Rome for the winter and has already asked me to come and see her."

"I don't want you to come for your aunt," said Daisy; "I want you to come for me." And this was the only allusion that the young man was ever to hear her make to his invidious kinswoman. He declared that, at any rate, he would certainly come. After this Daisy stopped teasing. Winterbourne took a carriage, and they drove back to Vevey in the dusk; the young girl was very quiet.

In the evening Winterbourne mentioned to Mrs. Costello that he had spent the afternoon at Chillon with Miss Daisy Miller.

"The Americans--of the courier?" asked this lady.

"Ah, happily," said Winterbourne, "the courier stayed at home."

"She went with you all alone?"

"All alone."

Mrs. Costello sniffed a little at her smelling bottle. "And that," she exclaimed, "is the young person whom you wanted me to know!"

II

Winterbourne, who had returned to Geneva the day after his excursion to Chillon, went to Rome toward the end of January. His aunt had been established there for several weeks, and he had received a couple of letters from her. "Those people you were so devoted to last summer at Vevey have turned up here, courier and all," she wrote. "They seem to have made several acquaintances, but the courier continues to be the most intime. The young lady, however, is also very intimate with some third-rate Italians, with whom she rackets about in a way that makes much talk. Bring me that pretty novel of Cherbuliez's--Paule Mere-- and don't come later than the 23rd."

In the natural course of events, Winterbourne, on arriving in Rome, would presently have ascertained Mrs. Miller's address at the American banker's and have gone to pay his compliments to Miss Daisy.

"After what happened at Vevey, I think I may certainly call upon them," he said to Mrs. Costello.

"If, after what happens--at Vevey and everywhere--you desire to keep up the acquaintance, you are very welcome. Of course a man may know everyone. Men are welcome to the privilege!"

"Pray what is it that happens--here, for instance?" Winterbourne demanded.

"The girl goes about alone with her foreigners. As to what happens further, you must apply elsewhere for information. She has picked up half a dozen of the regular Roman fortune hunters, and she takes them about to people's houses. When she comes to a party she brings with her a gentleman with a good deal of manner and a wonderful mustache."

"And where is the mother?"

"I haven't the least idea. They are very dreadful people."

Winterbourne meditated a moment. "They are very ignorant-- very innocent only. Depend upon it they are not bad."

"They are hopelessly vulgar," said Mrs. Costello. "Whether or no being hopelessly vulgar is being 'bad' is a question for the metaphysicians. They are bad enough to dislike, at any rate; and for this short life that is quite enough."

The news that Daisy Miller was surrounded by half a dozen wonderful mustaches checked Winterbourne's impulse to go straightway to see her. He had, perhaps, not definitely flattered himself that he had made an ineffaceable impression upon her heart, but he was annoyed at hearing of a state of affairs so little in harmony with an image that had lately flitted in and out of his own meditations; the image of a very pretty girl looking out of an old Roman window and asking herself urgently when Mr. Winterbourne would arrive. If, however, he determined to wait a little before reminding Miss Miller of his claims to her consideration, he went very soon to call upon two or three other friends. One of these friends was an American lady who had spent several winters at Geneva, where she had placed her children at school. She was a very accomplished woman, and she lived in the Via Gregoriana. Winterbourne found her in a little crimson drawing room on a third floor; the room was filled with southern sunshine. He had not been there ten minutes when the servant came in, announcing "Madame Mila!" This announcement was presently followed by the entrance of little Randolph Miller, who stopped in the middle of the room and stood staring at Winterbourne. An instant later his pretty sister crossed the threshold; and then, after a considerable interval, Mrs. Miller slowly advanced.

"I know you!" said Randolph.

"I'm sure you know a great many things," exclaimed Winterbourne, taking him by the hand. "How is your education coming on?"

Daisy was exchanging greetings very prettily with her hostess, but when she heard Winterbourne's voice she quickly turned her head.

"Well, I declare!" she said.

"I told you I should come, you know," Winterbourne rejoined, smiling.

"Well, I didn't believe it," said Miss Daisy.

"I am much obliged to you," laughed the young man.

"You might have come to see me!" said Daisy.

"I arrived only yesterday."

"I don't believe that!" the young girl declared. Winterbourne turned with a protesting smile to her mother, but this lady evaded his glance, and, seating herself, fixed her eyes upon her son.

"We've got a bigger place than this," said Randolph. "It's all gold on the walls." Mrs. Miller turned uneasily in her chair. "I told you if I were to bring you, you would say something!" she murmured.

"I told You!" Randolph exclaimed. "I tell You, sir!" he added jocosely, giving Winterbourne a thump on the knee. "It IS bigger, too!" Daisy had entered upon a lively conversation with her hostess; Winterbourne judged it becoming to address a few words to her mother.

"I hope you have been well since we parted at Vevey," he said. Mrs. Miller now certainly looked at him--at his chin. "Not very well, sir," she answered.

"She's got the dyspepsia," said Randolph. "I've got it too. Father's got it. I've got it most!"

This announcement, instead of embarrassing Mrs. Miller, seemed to relieve her. "I suffer from the liver," she said. "I think it's this climate; it's less bracing than Schenectady, especially in the winter season. I don't know whether you know we reside at Schenectady. I was saying to Daisy that I certainly hadn't found any one like Dr. Davis, and I didn't believe I should. Oh, at Schenectady he stands first; they think everything of him. He has so much to do, and yet there was nothing he wouldn't do for me. He said he never saw anything like my dyspepsia, but he was bound to cure it. I'm sure there was nothing he wouldn't try. He was just going to try something new when we came off. Mr. Miller wanted Daisy to see Europe for herself. But I wrote to Mr. Miller that it seems as if I couldn't get on without Dr. Davis. At Schenectady he stands at the very top; and there's a great deal of sickness there, too. It affects my sleep."

Winterbourne had a good deal of pathological gossip with Dr. Davis's patient, during which Daisy chattered unremittingly to her own companion. The young man asked Mrs. Miller how she was pleased with Rome.

"Well, I must say I am disappointed," she answered. "We had heard so much about it; I suppose we had heard too much. But we couldn't help that. We had been led to expect something different."

"Ah, wait a little, and you will become very fond of it," said Winterbourne.

"I hate it worse and worse every day!" cried Randolph.

"You are like the infant Hannibal," said Winterbourne.

"No, I ain't!" Randolph declared at a venture.

"You are not much like an infant," said his mother. "But we have seen places," she resumed, "that I should put a long way before Rome." And in reply to Winterbourne's interrogation, "There's Zurich," she concluded, "I think Zurich is lovely; and we hadn't heard half so much about it."

"The best place we've seen is the City of Richmond!" said Randolph.

"He means the ship," his mother explained. "We crossed in that ship. Randolph had a good time on the City of Richmond."

"It's the best place I've seen," the child repeated. "Only it was turned the wrong way."

"Well, we've got to turn the right way some time," said Mrs. Miller with a little laugh. Winterbourne expressed the hope that her daughter at least found some gratification in Rome, and she declared that Daisy was quite carried away. "It's on account of the society--the society's splendid. She goes round everywhere; she has made a great number of acquaintances. Of course she goes round more than I do. I must say they have been very sociable; they have taken her right in. And then she knows a great many gentlemen. Oh, she thinks there's nothing like Rome. Of course, it's a great deal pleasanter for a young lady if she knows plenty of gentlemen."

By this time Daisy had turned her attention again to Winterbourne. "I've been telling Mrs. Walker how mean you were!" the young girl announced. "And what is the evidence you have offered?" asked Winterbourne, rather annoyed at Miss Miller's want of appreciation of the zeal of an admirer who on his way down to Rome had stopped neither at Bologna nor at Florence, simply because of a certain sentimental impatience. He remembered that a cynical compatriot had once told him that American women--the pretty ones, and this gave a largeness to the axiom—were at once the most exacting in the world and the least endowed with a sense of indebtedness.

"Why, you were awfully mean at Vevey," said Daisy. "You wouldn't do anything. You wouldn't stay there when I asked you."

"My dearest young lady," cried Winterbourne, with eloquence, "have I come all the way to Rome to encounter your reproaches?"

"Just hear him say that!" said Daisy to her hostess, giving a twist to a bow on this lady's dress. "Did you ever hear anything so quaint?"

"So quaint, my dear?" murmured Mrs. Walker in the tone of a partisan of Winterbourne.

"Well, I don't know," said Daisy, fingering Mrs. Walker's ribbons. "Mrs. Walker, I want to tell you something."

"Mother-r," interposed Randolph, with his rough ends to his words, "I tell you you've got to go. Eugenio'll raise--something!"

"I'm not afraid of Eugenio," said Daisy with a toss of her head. "Look here, Mrs. Walker," she went on, "you know I'm coming to your party."

"I am delighted to hear it."

"I've got a lovely dress!"

"I am very sure of that."

"But I want to ask a favor--permission to bring a friend."

"I shall be happy to see any of your friends," said Mrs. Walker, turning with a smile to Mrs. Miller.

"Oh, they are not my friends," answered Daisy's mamma, smiling shyly in her own fashion. "I never spoke to them."

"It's an intimate friend of mine--Mr. Giovanelli," said Daisy without a tremor in her clear little voice or a shadow on her brilliant little face. Mrs. Walker was silent a moment; she gave a rapid glance at Winterbourne.

"I shall be glad to see Mr. Giovanelli," she then said.

"He's an Italian," Daisy pursued with the prettiest serenity. "He's a great friend of mine; he's the handsomest man in the world-- except Mr. Winterbourne! He knows plenty of Italians, but he wants to know some Americans. He thinks ever so much of Americans. He's tremendously clever. He's perfectly lovely!"

It was settled that this brilliant personage should be brought to Mrs. Walker's party, and then Mrs. Miller prepared to take her leave.

"I guess we'll go back to the hotel," she said.

"You may go back to the hotel, Mother, but I'm going to take a walk," said Daisy.

"She's going to walk with Mr. Giovanelli," Randolph proclaimed.

"I am going to the Pincio," said Daisy, smiling.

"Alone, my dear--at this hour?" Mrs. Walker asked. The afternoon was drawing to a close--it was the hour for the throng of carriages and of contemplative pedestrians. "I don't think it's safe, my dear," said Mrs. Walker.

"Neither do I," subjoined Mrs. Miller. "You'll get the fever, as sure as you live. Remember what Dr. Davis told you!"

"Give her some medicine before she goes," said Randolph.

The company had risen to its feet; Daisy, still showing her pretty teeth, bent over and kissed her hostess.

"Mrs. Walker, you are too perfect," she said. "I'm not going alone; I am going to meet a friend."

"Your friend won't keep you from getting the fever," Mrs. Miller observed.

"Is it Mr. Giovanelli?" asked the hostess.

Winterbourne was watching the young girl; at this question his attention quickened. She stood there, smiling and smoothing her bonnet ribbons; she glanced at Winterbourne. Then, while she glanced and smiled, she answered, without a shade of hesitation, "Mr. Giovanelli--the beautiful Giovanelli."

"My dear young friend," said Mrs. Walker, taking her hand pleadingly, "don't walk off to the Pincio at this hour to meet a beautiful Italian."

"Well, he speaks English," said Mrs. Miller.

"Gracious me!" Daisy exclaimed, "I don't to do anything improper. There's an easy way to settle it." She continued to glance at Winterbourne. "The Pincio is only a hundred yards distant; and if Mr. Winterbourne were as polite as he pretends, he would offer to walk with me!"

Winterbourne's politeness hastened to affirm itself, and the young girl gave him gracious leave to accompany her. They passed downstairs before her mother, and at the door Winterbourne perceived Mrs. Miller's carriage drawn up, with the ornamental courier whose acquaintance he had made at Vevey seated within.

"Goodbye, Eugenio!" cried Daisy; "I'm going to take a walk." The distance from the Via Gregoriana to the beautiful garden at the other end of the Pincian Hill is, in fact, rapidly traversed. As the day was splendid, however, and the concourse of vehicles, walkers, and loungers numerous, the young Americans found their progress much delayed. This fact was highly agreeable to Winterbourne, in spite of his consciousness of his singular situation. The slow-moving, idly gazing Roman crowd bestowed much attention upon the extremely pretty young foreign lady who was passing through it upon his arm; and he wondered what on earth had been in Daisy's mind when she proposed to expose herself, unattended, to its appreciation. His own mission, to her sense, apparently, was to consign her to the hands of Mr. Giovanelli; but Winterbourne, at once annoyed and gratified, resolved that he would do no such thing.

"Why haven't you been to see me?" asked Daisy. "You can't get out of that."

"I have had the honor of telling you that I have only just stepped out of the train."

"You must have stayed in the train a good while after it stopped!" cried the young girl with her little laugh. "I suppose you were asleep. You have had time to go to see Mrs. Walker."

"I knew Mrs. Walker--" Winterbourne began to explain.

"I know where you knew her. You knew her at Geneva. She told me so. Well, you knew me at Vevey. That's just as good. So you ought to have come." She asked him no other question than this; she began to prattle about her own affairs. "We've got splendid rooms at the hotel; Eugenio says they're the best rooms in Rome. We are going to stay all winter, if we don't die of the fever; and I guess we'll stay then. It's a great deal nicer than I thought; I thought it would be fearfully quiet; I was sure it would be awfully poky. I was sure we should be going round all the time with one of those dreadful old men that explain about the pictures and things. But we only had about a week of that, and now I'm enjoying myself. I know ever so many people, and they are all so charming. The society's extremely select. There are all kinds--English, and Germans, and Italians. I think I like the English best. I like their style of conversation. But there are some lovely Americans. I never saw anything so hospitable. There's something or other every day. There's not much dancing; but I must say I never thought dancing was everything. I was always fond of conversation. I guess I shall have plenty at Mrs. Walker's, her rooms are so small."

When they had passed the gate of the Pincian Gardens, Miss Miller began to wonder where Mr. Giovanelli might be. "We had better go straight to that place in front," she said, "where you look at the view."

"I certainly shall not help you to find him," Winterbourne declared.

"Then I shall find him without you," cried Miss Daisy.

"You certainly won't leave me!" cried Winterbourne.

She burst into her little laugh. "Are you afraid you'll get lost-- or run over? But there's Giovanelli, leaning against that tree. He's staring at the women in the carriages: did you ever see anything so cool?"

Winterbourne perceived at some distance a little man standing with folded arms nursing his cane. He had a handsome face, an artfully poised hat, a glass in one eye, and a nosegay in his buttonhole. Winterbourne looked at him a moment and then said, "Do you mean to speak to that man?"

"Do I mean to speak to him? Why, you don't suppose I mean to communicate by signs?"

"Pray understand, then," said Winterbourne, "that I intend to remain with you."

Daisy stopped and looked at him, without a sign of troubled consciousness in her face, with nothing but the presence of her charming eyes and her happy dimples.

"Well, she's a cool one!" thought the young man.

"I don't like the way you say that," said Daisy. "It's too imperious."

"I beg your pardon if I say it wrong. The main point is to give you an idea of my meaning."

The young girl looked at him more gravely, but with eyes that were prettier than ever.

"I have never allowed a gentleman to dictate to me, or to interfere with anything I do."

"I think you have made a mistake," said Winterbourne. "You should sometimes listen to a gentleman--the right one."

Daisy began to laugh again. "I do nothing but listen to gentlemen!" she exclaimed. "Tell me if Mr. Giovanelli is the right one?"

The gentleman with the nosegay in his bosom had now perceived our two friends, and was approaching the young girl with obsequious rapidity. He bowed to Winterbourne as well as to the latter's companion; he had a brilliant smile, an intelligent eye; Winterbourne thought him not a bad-looking fellow. But he nevertheless said to Daisy, "No, he's not the right one."

Daisy evidently had a natural talent for performing introductions; she mentioned the name of each of her companions to the other. She strolled alone with one of them on each side of her; Mr. Giovanelli, who spoke English very cleverly—Winterbourne afterward learned that he had practiced the idiom upon a great many American heiresses-- addressed her a great deal of very polite nonsense; he was extremely urbane, and the young American, who said nothing, reflected upon that profundity of Italian cleverness which enables people to appear more gracious in proportion as they are more acutely disappointed. Giovanelli, of course, had counted upon something more intimate; he had not bargained for a party of three. But he kept his temper in a manner which suggested far-stretching intentions. Winterbourne flattered himself that he had taken his measure.

"He is not a gentleman," said the young American; "he is only a clever imitation of one. He is a music master, or a penny-a-liner, or a third-rate artist. D__n his good looks!" Mr. Giovanelli had certainly a very pretty face; but Winterbourne felt a superior indignation at his own lovely fellow countrywoman's not knowing the difference between a spurious gentleman and a real one. Giovanelli chattered and jested and made himself wonderfully agreeable. It was true that, if he was an imitation, the imitation was brilliant.

"Nevertheless," Winterbourne said to himself, "a nice girl ought to know!" And then he came back to the question whether this was, in fact, a nice girl. Would a nice girl, even allowing for her being a little American flirt, make a rendezvous with a presumably low-lived foreigner? The rendezvous in this case, indeed, had been in broad daylight and in the most crowded corner of Rome, but was it not impossible to regard the choice of these circumstances as a proof of extreme cynicism? Singular though it may seem, Winterbourne was vexed that the young girl, in joining her amoroso, should not appear more impatient of his own company, and he was vexed because of his inclination. It was impossible to regard her as a perfectly well-conducted young lady; she was wanting in a certain indispensable delicacy. It would therefore simplify matters greatly to be able to treat her as the object of one of those sentiments which are called by romancers "lawless passions." That she should seem to wish to get rid of him would help him to think more lightly of her, and to be able to think more lightly of her would make her much less perplexing. But Daisy, on this occasion, continued to present herself as an inscrutable combination of audacity and innocence.

She had been walking some quarter of an hour, attended by her two cavaliers, and responding in a tone of very childish gaiety, as it seemed to Winterbourne, to the pretty speeches of Mr. Giovanelli, when a carriage that had detached itself from the revolving train drew up beside the path. At the same moment Winterbourne perceived that his friend Mrs. Walker--the lady whose house he had lately left—was seated in the vehicle and was beckoning to him. Leaving Miss Miller's side, he hastened to obey her summons. Mrs. Walker was flushed; she wore an excited air.

"It is really too dreadful," she said. "That girl must not do this sort of thing. She must not walk here with you two men. Fifty people have noticed her."

Winterbourne raised his eyebrows. "I think it's a pity to make too much fuss about it."

"It's a pity to let the girl ruin herself!"

"She is very innocent," said Winterbourne.

"She's very crazy!" cried Mrs. Walker. "Did you ever see anything so imbecile as her mother? After you had all left me just now, I could not sit still for thinking of it. It seemed too pitiful, not even to attempt to save her. I ordered the carriage and put on my bonnet, and came here as quickly as possible. Thank Heaven I have found you!"

"What do you propose to do with us?" asked Winterbourne, smiling.

"To ask her to get in, to drive her about here for half an hour, so that the world may see she is not running absolutely wild, and then to take her safely home."

"I don't think it's a very happy thought," said Winterbourne; "but you can try."

Mrs. Walker tried. The young man went in pursuit of Miss Miller, who had simply nodded and smiled at his interlocutor in the carriage and had gone her way with her companion. Daisy, on learning that Mrs. Walker wished to speak to her, retraced her steps with a perfect good grace and with Mr. Giovanelli at her side. She declared that she was delighted to have a chance to present this gentleman to Mrs. Walker. She immediately achieved the introduction, and declared that she had never in her life seen anything so lovely as Mrs. Walker's carriage rug.

"I am glad you admire it," said this lady, smiling sweetly. "Will you get in and let me put it over you?"

"Oh, no, thank you," said Daisy. "I shall admire it much more as I see you driving round with it."

"Do get in and drive with me!" said Mrs. Walker.

"That would be charming, but it's so enchanting just as I am!" and Daisy gave a brilliant glance at the gentlemen on either side of her.

"It may be enchanting, dear child, but it is not the custom here," urged Mrs. Walker, leaning forward in her victoria, with her hands devoutly clasped.

"Well, it ought to be, then!" said Daisy. "If I didn't walk I should expire."

"You should walk with your mother, dear," cried the lady from Geneva, losing patience.

"With my mother dear!" exclaimed the young girl. Winterbourne saw that she scented interference. "My mother never walked ten steps in her life. And then, you know," she added with a laugh, "I am more than five years old."

"You are old enough to be more reasonable. You are old enough, dear Miss Miller, to be talked about."

Daisy looked at Mrs. Walker, smiling intensely. "Talked about? What do you mean?"

"Come into my carriage, and I will tell you."

Daisy turned her quickened glance again from one of the gentlemen beside her to the other. Mr. Giovanelli was bowing to and fro, rubbing down his gloves and laughing very agreeably; Winterbourne thought it a most unpleasant scene.

"I don't think I want to know what you mean," said Daisy presently. "I don't think I should like it."

Winterbourne wished that Mrs. Walker would tuck in her carriage rug and drive away, but this lady did not enjoy being defied, as she afterward told him.

"Should you prefer being thought a very reckless girl?" she demanded.

"Gracious!" exclaimed Daisy. She looked again at Mr. Giovanelli, then she turned to Winterbourne. There was a little pink flush in her cheek; she was tremendously pretty. "Does Mr. Winterbourne think," she asked slowly, smiling, throwing back her head, and glancing at him from head to foot, "that, to save my reputation, I ought to get into the carriage?" Winterbourne colored; for an instant he hesitated greatly. It seemed so strange to hear her speak that way of her "reputation." But he himself, in fact, must speak in accordance with gallantry. The finest gallantry, here, was simply to tell her the truth; and the truth, for Winterbourne, as the few indications I have been able to give have made him known to the reader, was that Daisy Miller should take Mrs. Walker's advice. He looked at her exquisite prettiness, and then he said, very gently, "I think you should get into the carriage."

Daisy gave a violent laugh. "I never heard anything so stiff! If this is improper, Mrs. Walker," she pursued, "then I am all improper, and you must give me up. Goodbye; I hope you'll have a lovely ride!" and, with Mr. Giovanelli, who made a triumphantly obsequious salute, she turned away.

Mrs. Walker sat looking after her, and there were tears in Mrs. Walker's eyes. "Get in here, sir," she said to Winterbourne, indicating the place beside her. The young man answered that he felt bound to accompany Miss Miller, whereupon Mrs. Walker declared that if he refused her this favor she would never speak to him again. She was evidently in earnest. Winterbourne overtook Daisy and her companion, and, offering the young girl his hand, told her that Mrs. Walker had made an imperious claim upon his society. He expected that in answer she would say something rather free, something to commit herself still further to that "recklessness" from which Mrs. Walker had so charitably endeavored to dissuade her. But she only shook his hand, hardly looking at him, while Mr. Giovanelli bade him farewell with a too emphatic flourish of the hat. Winterbourne was not in the best possible humor as he took his seat in Mrs. Walker's victoria.

"That was not clever of you," he said candidly, while the vehicle mingled again with the throng of carriages.

"In such a case," his companion answered, "I don't wish to be clever; I wish to be EARNEST!"

"Well, your earnestness has only offended her and put her off."

"It has happened very well," said Mrs. Walker. "If she is so perfectly determined to compromise herself, the sooner one knows it the better; one can act accordingly."

"I suspect she meant no harm," Winterbourne rejoined.

"So I thought a month ago. But she has been going too far."

"What has she been doing?"

"Everything that is not done here. Flirting with any man she could pick up; sitting in corners with mysterious Italians; dancing all the evening with the same partners; receiving visits at eleven o'clock at night. Her mother goes away when visitors come."

"But her brother," said Winterbourne, laughing, "sits up till midnight."

"He must be edified by what he sees. I'm told that at their hotel everyone is talking about her, and that a smile goes round among all the servants when a gentleman comes and asks for Miss Miller."

"The servants be hanged!" said Winterbourne angrily. "The poor girl's only fault," he presently added, "is that she is very uncultivated."

"She is naturally indelicate," Mrs. Walker declared.

"Take that example this morning. How long had you known her at Vevey?"

"A couple of days."

"Fancy, then, her making it a personal matter that you should have left the place!"

Winterbourne was silent for some moments; then he said, "I suspect, Mrs. Walker, that you and I have lived too long at Geneva!" And he added a request that she should inform him with what particular design she had made him enter her carriage. "I wished to beg you to cease your relations with Miss Miller-- not to flirt with her--to give her no further opportunity to expose herself--to let her alone, in short."

"I'm afraid I can't do that," said Winterbourne. "I like her extremely."

"All the more reason that you shouldn't help her to make a scandal."

"There shall be nothing scandalous in my attentions to her."

"There certainly will be in the way she takes them. But I have said what I had on my conscience," Mrs. Walker pursued. "If you wish to rejoin the young lady I will put you down. Here, by the way, you have a chance."

The carriage was traversing that part of the Pincian Garden that overhangs the wall of Rome and overlooks the beautiful Villa Borghese. It is bordered by a large parapet, near which there are several seats. One of the seats at a distance was occupied by a gentleman and a lady, toward whom Mrs. Walker gave a toss of her head. At the same moment these persons rose and walked toward the parapet. Winterbourne had asked the coachman to stop; he now descended from the carriage. His companion looked at him a moment in silence; then, while he raised his hat, she drove majestically away. Winterbourne stood there; he had turned his eyes toward Daisy and her cavalier. They evidently saw no one; they were too deeply occupied with each other. When they reached the low garden wall, they stood a moment looking off at the great flat-topped pine clusters of the Villa Borghese; then Giovanelli seated himself, familiarly, upon the broad ledge of the wall. The western sun in the opposite sky sent out a brilliant shaft through a couple of cloud bars, whereupon Daisy's companion took her parasol out of her hands and opened it. She came a little nearer, and he held the parasol over her; then, still holding it, he let it rest upon her shoulder, so that both of their heads were hidden from Winterbourne. This young man lingered a moment, then he began to walk. But he walked--not toward the couple with the parasol; toward the residence of his aunt, Mrs. Costello.

III

He flattered himself on the following day that there was no smiling among the servants when he, at least, asked for Mrs. Miller at her hotel. This lady and her daughter, however, were not at home; and on the next day after, repeating his visit,

Winterbourne again had the misfortune not to find them. Mrs. Walker's party took place on the evening of the third day, and, in spite of the frigidity of his last interview with the hostess, Winterbourne was among the guests. Mrs. Walker was one of those American ladies who, while residing abroad, make a point, in their own phrase, of studying European society, and she had on this occasion collected several specimens of her diversely born fellow mortals to serve, as it were, as textbooks. When Winterbourne arrived, Daisy Miller was not there, but in a few moments he saw her mother come in alone, very shyly and ruefully. Mrs. Miller's hair above her exposed-looking temples was more frizzled than ever. As she approached Mrs. Walker, Winterbourne also drew near.

"You see, I've come all alone," said poor Mrs. Miller. "I'm so frightened; I don't know what to do. It's the first time I've ever been to a party alone, especially in this country. I wanted to bring Randolph or Eugenio, or someone, but Daisy just pushed me off by myself. I ain't used to going round alone."

"And does not your daughter intend to favor us with her society?" demanded Mrs. Walker impressively.

"Well, Daisy's all dressed," said Mrs. Miller with that accent of the dispassionate, if not of the philosophic, historian with which she always recorded the current incidents of her daughter's career. "She got dressed on purpose before dinner. But she's got a friend of hers there; that gentleman--the Italian--that she wanted to bring. They've got going at the piano; it seems as if they couldn't leave off. Mr. Giovanelli sings splendidly. But I guess they'll come before very long," concluded Mrs. Miller hopefully.

"I'm sorry she should come in that way," said Mrs. Walker.

"Well, I told her that there was no use in her getting dressed before dinner if she was going to wait three hours," responded Daisy's mamma. "I didn't see the use of her putting on such a dress as that to sit round with Mr. Giovanelli."

"This is most horrible!" said Mrs. Walker, turning away and addressing herself to Winterbourne. "Elle s'affiche. It's her revenge for my having ventured to remonstrate with her. When she comes, I shall not speak to her."

Daisy came after eleven o'clock; but she was not, on such an occasion, a young lady to wait to be spoken to. She rustled forward in radiant loveliness, smiling and chattering, carrying a large bouquet, and attended by Mr. Giovanelli. Everyone stopped talking and turned and looked at her. She came straight to Mrs. Walker.

"I'm afraid you thought I never was coming, so I sent mother off to tell you. I wanted to make Mr. Giovanelli practice some things before he came; you know he sings beautifully, and I want you to ask him to sing. This is Mr. Giovanelli; you know I introduced him to you; he's got the most lovely voice, and he knows the most charming set of songs. I made him go over them this evening on purpose; we had the greatest time at the hotel." Of all this Daisy delivered herself with the sweetest, brightest audibleness, looking now at her hostess and now round the room, while she gave a series of little pats, round her shoulders, to the edges of her dress.

"Is there anyone I know?" she asked.

"I think every one knows you!" said Mrs. Walker pregnantly, and she gave a very cursory greeting to Mr. Giovanelli. This gentleman bore himself gallantly. He smiled and bowed and showed his white teeth; he curled his mustaches and rolled his eyes and performed all the proper functions of a handsome Italian at an evening party. He sang very prettily half a dozen songs, though Mrs. Walker afterward declared that she had been quite unable to find out who asked him. It was apparently not Daisy who had given him his orders. Daisy sat at a distance from the piano, and though she had publicly, as it were, professed a high admiration for his singing, talked, not inaudibly, while it was going on.

"It's a pity these rooms are so small; we can't dance," she said to Winterbourne, as if she had seen him five minutes before.

"I am not sorry we can't dance," Winterbourne answered; "I don't dance."

"Of course you don't dance; you're too stiff," said Miss Daisy. "I hope you enjoyed your drive with Mrs. Walker!"

"No. I didn't enjoy it; I preferred walking with you."

"We paired off: that was much better," said Daisy. "But did you ever hear anything so cool as Mrs. Walker's wanting me to get into her carriage and drop poor Mr. Giovanelli, and under the pretext that it was proper? People have different ideas! It would have been most unkind; he had been talking about that walk for ten days."

"He should not have talked about it at all," said Winterbourne; "he would never have proposed to a young lady of this country to walk about the streets with him."

"About the streets?" cried Daisy with her pretty stare. "Where, then, would he have proposed to her to walk? The Pincio is not the streets, either; and I, thank goodness, am not a young lady of this country. The young ladies of this country have a dreadfully poky time of it, so far as I can learn; I don't see why I should change my habits for THEM."

"I am afraid your habits are those of a flirt," said Winterbourne gravely.

"Of course they are," she cried, giving him her little smiling stare again. "I'm a fearful, frightful flirt! Did you ever hear of a nice girl that was not? But I suppose you will tell me now that I am not a nice girl."

"You're a very nice girl; but I wish you would flirt with me, and me only," said Winterbourne.

"Ah! thank you--thank you very much; you are the last man I should think of flirting with. As I have had the pleasure of informing you, you are too stiff."

"You say that too often," said Winterbourne.

Daisy gave a delighted laugh. "If I could have the sweet hope of making you angry, I should say it again."

"Don't do that; when I am angry I'm stiffer than ever. But if you won't flirt with me, do cease, at least, to flirt with your friend at the piano; they don't understand that sort of thing here."

"I thought they understood nothing else!" exclaimed Daisy.

"Not in young unmarried women."

"It seems to me much more proper in young unmarried women than in old married ones," Daisy declared.

"Well," said Winterbourne, "when you deal with natives you must go by the custom of the place. Flirting is a purely American custom; it doesn't exist here. So when you show yourself in public with Mr. Giovanelli, and without your mother--"

"Gracious! poor Mother!" interposed Daisy.

"Though you may be flirting, Mr. Giovanelli is not; he means something else."

"He isn't preaching, at any rate," said Daisy with vivacity. "And if you want very much to know, we are neither of us flirting; we are too good friends for that: we are very intimate friends."

"Ah!" rejoined Winterbourne, "if you are in love with each other, it is another affair."

She had allowed him up to this point to talk so frankly that he had no expectation of shocking her by this ejaculation; but she immediately got up, blushing visibly, and leaving him to exclaim mentally that little American flirts were the queerest creatures in the world. "Mr. Giovanelli, at least," she said, giving her interlocutor a single glance, "never says such very disagreeable things to me."

Winterbourne was bewildered; he stood, staring. Mr. Giovanelli had finished singing. He left the piano and came over to Daisy.

"Won't you come into the other room and have some tea?" he asked, bending before her with his ornamental smile.

Daisy turned to Winterbourne, beginning to smile again. He was still more perplexed, for this inconsequent smile made nothing clear, though it seemed to prove, indeed, that she had a sweetness and softness that reverted instinctively to the pardon of offenses.

"It has never occurred to Mr. Winterbourne to offer me any tea," she said with her little tormenting manner.

"I have offered you advice," Winterbourne rejoined.

"I prefer weak tea!" cried Daisy, and she went off with the brilliant Giovanelli. She sat with him in the adjoining room, in the embrasure of the window, for the rest of the evening. There was an interesting performance at the piano, but neither of these young people gave heed to it. When Daisy came to take leave of Mrs. Walker, this lady conscientiously repaired the weakness of which she had been guilty at the moment of the young girl's arrival. She turned her back straight upon Miss Miller and left her to depart with what grace she might. Winterbourne was standing near the door; he saw it all. Daisy turned very pale and looked at her mother, but Mrs. Miller was humbly unconscious of any violation of the usual social forms. She appeared, indeed, to have felt an incongruous impulse to draw attention to her own striking observance of them.

"Good night, Mrs. Walker," she said; "we've had a beautiful evening. You see, if I let Daisy come to parties without me, I don't want her to go away without me." Daisy turned away, looking with a pale, grave face at the circle near the door; Winterbourne saw that, for the first moment, she was too much shocked and puzzled even for indignation. He on his side was greatly touched. "That was very cruel," he said to Mrs. Walker.

"She never enters my drawing room again!" replied his hostess.

Since Winterbourne was not to meet her in Mrs. Walker's drawing room, he went as often as possible to Mrs. Miller's hotel. The ladies were rarely at home, but when he found them, the devoted Giovanelli was always present. Very often the brilliant little Roman was in the drawing room with Daisy alone, Mrs. Miller being apparently constantly of the opinion that discretion is the better part of surveillance. Winterbourne noted, at first with surprise, that Daisy on these occasions was never embarrassed or annoyed by his own entrance; but he very presently began to feel that she had no more surprises for him; the unexpected in her behavior was the only thing to expect. She showed no displeasure at her tête-à-tête with Giovanelli being interrupted; she could chatter as freshly and freely with two gentlemen as with one; there was always, in her conversation, the same odd mixture of audacity and puerility. Winterbourne remarked to himself that if she was seriously interested in Giovanelli, it was very singular that she should not take more trouble to preserve the sanctity of their interviews; and he liked her the more for her innocent-looking indifference and her apparently inexhaustible good humor. He could hardly have said why, but she seemed to him a girl who would never be jealous. At the risk of exciting a somewhat derisive smile on the reader's part, I may affirm that with regard to the women who had hitherto interested him, it very often seemed to Winterbourne among the possibilities that, given certain contingencies, he should be afraid--literally afraid--of these ladies; he had a pleasant sense that he should never be afraid of Daisy Miller. It must be added that this sentiment was not altogether flattering to Daisy; it was part of his conviction, or rather of his apprehension, that she would prove a very light young person. But she was evidently very much interested in Giovanelli. She looked at him whenever he spoke; she was perpetually telling him to do this and to do that; she was constantly "chaffing" and abusing him. She appeared completely to have forgotten that Winterbourne had said anything to displease her at Mrs. Walker's little party. One Sunday afternoon, having gone to St. Peter's with his aunt, Winterbourne perceived Daisy strolling about the great church in company with the inevitable Giovanelli. Presently he pointed out the young girl and her cavalier to Mrs. Costello. This lady looked at them a moment through her eyeglass, and then she said: "That's what makes you so pensive in these days, eh?"

"I had not the least idea I was pensive," said the young man.

"You are very much preoccupied; you are thinking of something."

"And what is it," he asked, "that you accuse me of thinking of?"

"Of that young lady's--Miss Baker's, Miss Chandler's--what's her name?—Miss Miller's intrigue with that little barber's block."

"Do you call it an intrigue," Winterbourne asked--"an affair that goes on with such peculiar publicity?"

"That's their folly," said Mrs. Costello; "it's not their merit."

"No," rejoined Winterbourne, with something of that pensiveness to which his aunt had alluded. "I don't believe that there is anything to be called an intrigue."

"I have heard a dozen people speak of it; they say she is quite carried away by him."

"They are certainly very intimate," said Winterbourne.

Mrs. Costello inspected the young couple again with her optical instrument. "He is very handsome. One easily sees how it is. She thinks him the most elegant man in the world, the finest gentleman. She has never seen anything like him; he is better, even, than the courier. It was the courier probably who introduced him; and if he succeeds in marrying the young lady, the courier will come in for a magnificent commission."

"I don't believe she thinks of marrying him," said Winterbourne, "and I don't believe he hopes to marry her."

"You may be very sure she thinks of nothing. She goes on from day to day, from hour to hour, as they did in the Golden Age. I can imagine nothing more vulgar. And at the same time," added Mrs. Costello, "depend upon it that she may tell you any moment that she is 'engaged.'"

"I think that is more than Giovanelli expects," said Winterbourne.

"Who is Giovanelli?"

"The little Italian. I have asked questions about him and learned something. He is apparently a perfectly respectable little man. I believe he is, in a small way, a cavaliere avvocato. But he doesn't move in what are called the first circles. I think it is really not absolutely impossible that the courier introduced him. He is evidently immensely charmed with Miss Miller. If she thinks him the finest gentleman in the world, he, on his side, has never found himself in personal contact with such splendor, such opulence, such expensiveness as this young lady's. And then she must seem to him wonderfully pretty and interesting. I rather doubt that he dreams of marrying her. That must appear to him too impossible a piece of luck. He has nothing but his handsome face to offer, and there is a substantial Mr. Miller in that mysterious land of dollars. Giovanelli knows that he hasn't a title to offer. If he were only a count or a marchese! He must wonder at his luck, at the way they have taken him up."

"He accounts for it by his handsome face and thinks Miss Miller a young lady qui se passe ses fantaisies!" said Mrs. Costello.

"It is very true," Winterbourne pursued, "that Daisy and her mamma have not yet risen to that stage of--what shall I call it?--of culture at which the idea of catching a count or a marchese begins. I believe that they are intellectually incapable of that conception." "Ah! but the avvocato can't believe it," said Mrs. Costello.

Of the observation excited by Daisy's "intrigue," Winterbourne gathered that day at St. Peter's sufficient evidence. A dozen of the American colonists in Rome came to talk with Mrs. Costello, who sat on a little portable stool at the base of one of the great pilasters. The vesper service was going forward in splendid chants and organ tones in the adjacent choir, and meanwhile, between Mrs. Costello and her friends, there was a great deal said about poor little Miss Miller's going really "too far." Winterbourne was not pleased with what he heard, but when, coming out upon the great steps of the church, he saw Daisy, who had emerged before him, get into an open cab with her accomplice and roll away through the cynical streets of Rome, he could not deny to himself that she was going very far indeed. He felt very sorry for her--not exactly that he believed that she had completely lost her head, but because it was painful to hear so much that was pretty, and undefended, and natural assigned to a vulgar place among the categories of disorder. He made an attempt after this to give a hint to Mrs. Miller. He met one day in the Corso a friend, a tourist like himself, who had just come out of the Doria Palace, where he had been walking through the beautiful gallery. His friend talked for a moment about the superb portrait of Innocent X by Velasquez which hangs in one of the cabinets of the palace, and then said,

"And in the same cabinet, by the way, I had the pleasure of contemplating a picture of a different kind-- that pretty American girl whom you pointed out to me last week." In answer to Winterbourne's inquiries, his friend narrated that the pretty American girl--prettier than ever--was seated with a companion in the secluded nook in which the great papal portrait was enshrined.

"Who was her companion?" asked Winterbourne.

"A little Italian with a bouquet in his buttonhole. The girl is delightfully pretty, but I thought I understood from you the other day that she was a young lady du meilleur monde."

"So she is!" answered Winterbourne; and having assured himself that his informant had seen Daisy and her companion but five minutes before, he jumped into a cab and went to call on Mrs. Miller. She was at home; but she apologized to him for receiving him in Daisy's absence.

"She's gone out somewhere with Mr. Giovanelli," said Mrs. Miller. "She's always going round with Mr. Giovanelli."

"I have noticed that they are very intimate," Winterbourne observed.

"Oh, it seems as if they couldn't live without each other!" said Mrs. Miller. "Well, he's a real gentleman, anyhow. I keep telling Daisy she's engaged!"

"And what does Daisy say?"

"Oh, she says she isn't engaged. But she might as well be!" this impartial parent resumed; "she goes on as if she was. But I've made Mr. Giovanelli promise to tell me, if She doesn't. I should want to write to Mr. Miller about it--shouldn't you?"

Winterbourne replied that he certainly should; and the state of mind of Daisy's mamma struck him as so unprecedented in the annals of parental vigilance that he gave up as utterly irrelevant the attempt to place her upon her guard. After this Daisy was never at home, and Winterbourne ceased to meet her at the houses of their common acquaintances, because, as he perceived, these shrewd people had quite made up their minds that she was going too far. They ceased to invite her; and they intimated that they desired to express to observant Europeans the great truth that, though Miss Daisy Miller was a young American lady, her behavior was not representative-- was regarded by her compatriots as abnormal. Winterbourne wondered how she felt about all the cold shoulders that were turned toward her, and sometimes it annoyed him to suspect that she did not feel at all. He said to himself that she was too light and childish, too uncultivated and unreasoning, too provincial, to have reflected upon her ostracism, or even to have perceived it. Then at other moments he believed that she carried about in her elegant and irresponsible little organism a defiant, passionate, perfectly observant consciousness of the impression she produced. He asked himself whether Daisy's defiance came from the consciousness of innocence, or from her being, essentially, a young person of the reckless class. It must be admitted that holding one's self to a belief in Daisy's "innocence" came to seem to Winterbourne more and more a matter of fine-spun gallantry. As I have already had occasion to relate, he was angry at finding himself reduced to chopping logic about this young lady; he was vexed at his want of instinctive certitude as to how far her eccentricities were generic, national, and how far they were personal. From either view of them he had somehow missed her, and now it was too late. She was "carried away" by Mr. Giovanelli. A few days after his brief interview with her mother, he encountered her in that beautiful abode of flowering desolation known as the Palace of the Caesars. The early Roman spring had filled the air with bloom and perfume, and the rugged surface of the Palatine was muffled with tender verdure. Daisy was strolling along the top of one of those great mounds of ruin that are embanked with mossy marble and paved with monumental inscriptions. It seemed to him that Rome had never been so lovely as just then. He stood, looking off at the enchanting harmony of line and color that remotely encircles the city, inhaling the softly humid odors, and feeling the freshness of the year and the antiquity of the place reaffirm themselves in mysterious interfusion. It seemed to him also that Daisy had never looked so pretty, but this had been an observation of his whenever he met her. Giovanelli was at her side, and Giovanelli, too, wore an aspect of even unwonted brilliancy.

"Well," said Daisy, "I should think you would be lonesome!"

"Lonesome?" asked Winterbourne.

"You are always going round by yourself. Can't you get anyone to walk with you?"

"I am not so fortunate," said Winterbourne, "as your companion."

Giovanelli, from the first, had treated Winterbourne with distinguished politeness. He listened with a deferential air to his remarks; he laughed punctiliously at his pleasantries; he seemed disposed to testify to his belief that Winterbourne was a superior young man. He carried himself in no degree like a jealous wooer; he had obviously a great deal of tact; he had no objection to your expecting a little humility of him. It even seemed to Winterbourne at times that Giovanelli would find a certain mental relief in being able to have a private understanding with him--to say to him, as an intelligent man, that, bless you, HE knew how extraordinary was this young lady, and didn't flatter himself with delusive-- or at least TOO delusive--hopes of matrimony and dollars. On this occasion he strolled away from his companion to pluck a sprig of almond blossom, which he carefully arranged in his buttonhole.

"I know why you say that," said Daisy, watching Giovanelli. "Because you think I go round too much with Him." And she nodded at her attendant.

"Every one thinks so--if you care to know," said Winterbourne.

"Of course I care to know!" Daisy exclaimed seriously. "But I don't believe it. They are only pretending to be shocked. They don't really care a straw what I do. Besides, I don't go round so much."

"I think you will find they do care. They will show it disagreeably."

Daisy looked at him a moment. "How disagreeably?"

"Haven't you noticed anything?" Winterbourne asked.

"I have noticed you. But I noticed you were as stiff as an umbrella the first time I saw you."

"You will find I am not so stiff as several others," said Winterbourne, smiling.

"How shall I find it?"

"By going to see the others."

"What will they do to me?"

"They will give you the cold shoulder. Do you know what that means?"

Daisy was looking at him intently; she began to color. "Do you mean as Mrs. Walker did the other night?"

"Exactly!" said Winterbourne.

She looked away at Giovanelli, who was decorating himself with his almond blossom. Then looking back at Winterbourne, "I shouldn't think you would let people be so unkind!" she said.

"How can I help it?" he asked.

"I should think you would say something."

"I do say something"; and he paused a moment. "I say that your mother tells me that she believes you are engaged."

"Well, she does," said Daisy very simply.

Winterbourne began to laugh. "And does Randolph believe it?" he asked.

"I guess Randolph doesn't believe anything," said Daisy. Randolph's skepticism excited Winterbourne to further hilarity, and he observed that Giovanelli was coming back to them. Daisy, observing it too, addressed herself again to her countryman.

"Since you have mentioned it," she said, "I AM engaged." * * *

Winterbourne looked at her; he had stopped laughing. "You don't believe!" she added. He was silent a moment; and then, "Yes, I believe it," he said.

"Oh, no, you don't!" she answered. "Well, then--I am not!"

The young girl and her cicerone were on their way to the gate of the enclosure, so that Winterbourne, who had but lately entered, presently took leave of them. A week afterward he went to dine at a beautiful villa on the Caelian Hill, and, on arriving, dismissed his hired vehicle. The evening was charming, and he promised himself the satisfaction of walking home beneath the Arch of Constantine and past the vaguely lighted monuments of the Forum. There was a waning moon in the sky, and her radiance was not brilliant, but she was veiled in a thin cloud curtain which seemed to diffuse and equalize it. When, on his return from the villa (it was eleven o'clock), Winterbourne approached the dusky circle of the Colosseum, it recurred to him, as a lover of the picturesque, that the interior, in the pale moonshine, would be well worth a glance. He turned aside and walked to one of the empty arches, near which, as he observed, an open carriage--one of the little Roman streetcabs--was stationed. Then he passed in, among the cavernous shadows of the great structure, and emerged upon the clear and silent arena. The place had never seemed to him more impressive. One-half of the gigantic circus was in deep shade, the other was sleeping in the luminous dusk. As he stood there he began to murmur Byron's famous lines, out of "Manfred," but before he had finished his quotation he remembered that if nocturnal meditations in the Colosseum are recommended by the poets, they are deprecated by the doctors. The historic atmosphere was there, certainly; but the historic atmosphere, scientifically considered, was no better than a villainous miasma. Winterbourne walked to the middle of the arena, to take a more general glance, intending thereafter to make a hasty retreat. The great cross in the center was covered with shadow; it was only as he drew near it that he made it out distinctly. Then he saw that two persons were stationed upon the low steps which formed its base. One of these was a woman, seated; her companion was standing in front of her. Presently the sound of the woman's voice came to him distinctly in the warm night air.

"Well, he looks at us as one of the old lions or tigers may have looked at the Christian martyrs!" These were the words he heard, in the familiar accent of Miss Daisy Miller. "Let us hope he is not very hungry," responded the ingenious Giovanelli. "He will have to take me first; you will serve for dessert!"

Winterbourne stopped, with a sort of horror, and, it must be added, with a sort of relief. It was as if a sudden illumination had been flashed upon the ambiguity of Daisy's behavior, and the riddle had become easy to read. She was a young lady whom a gentleman need no longer be at pains to respect. He stood there, looking at her-- looking at her companion and not reflecting that though he saw them vaguely, he himself must have been more brightly visible. He felt angry with himself that he had bothered so much about the right way of regarding Miss Daisy Miller. Then, as he was going to advance again, he checked himself, not from the fear that he was doing her injustice, but from a sense of the danger of appearing unbecomingly exhilarated by this sudden revulsion from cautious criticism. He turned away toward the entrance of the place, but, as he did so, he heard Daisy speak again.

"Why, it was Mr. Winterbourne! He saw me, and he cuts me!"

What a clever little reprobate she was, and how smartly she played at injured innocence! But he wouldn't cut her. Winterbourne came forward again and went toward the great cross. Daisy had got up; Giovanelli lifted his hat. Winterbourne had now begun to think simply of the craziness, from a sanitary point of view, of a delicate young girl lounging away the evening in this nest of malaria. What if she Were a clever little reprobate? that was no reason for her dying of the perniciosa.

"How long have you been here?" he asked almost brutally. Daisy, lovely in the flattering moonlight, looked at him a moment. Then--"All the evening," she answered, gently. *** "I never saw anything so pretty."

"I am afraid," said Winterbourne, "that you will not think Roman fever very pretty. This is the way people catch it. I wonder," he added, turning to Giovanelli, "that you, a native Roman, should countenance such a terrible indiscretion."

"Ah," said the handsome native, "for myself I am not afraid."

"Neither am I--for you! I am speaking for this young lady." Giovanelli lifted his well-shaped eyebrows and showed his brilliant teeth. But he took Winterbourne's rebuke with docility.

"I told the signorina it was a grave indiscretion, but when was the signorina ever prudent?"

"I never was sick, and I don't mean to be!" the signorina declared. "I don't look like much, but I'm healthy! I was bound to see the Colosseum by moonlight; I shouldn't have wanted to go home without that; and we have had the most beautiful time, haven't we, Mr. Giovanelli? If there has been any danger, Eugenio can give me some pills. He has got some splendid pills."

"I should advise you," said Winterbourne, "to drive home as fast as possible and take one!"

"What you say is very wise," Giovanelli rejoined. "I will go and make sure the carriage is at hand." And he went forward rapidly.

Daisy followed with Winterbourne. He kept looking at her; she seemed not in the least embarrassed. Winterbourne said nothing; Daisy chattered about the beauty of the place.

"Well, I HAVE seen the Colosseum by moonlight!" she exclaimed. "That's one good thing." Then, noticing Winterbourne's silence, she asked him why he didn't speak. He made no answer; he only began to laugh. They passed under one of the dark archways; Giovanelli was in front with the carriage. Here Daisy stopped a moment, looking at the young American.

"Did you believe I was engaged, the other day?" she asked.

"It doesn't matter what I believed the other day," said Winterbourne, still laughing.

"Well, what do you believe now?"

"I believe that it makes very little difference whether you are engaged or not!"

He felt the young girl's pretty eyes fixed upon him through the thick gloom of the archway; she was apparently going to answer. But Giovanelli hurried her forward. "Quick! quick!" he said; "if we get in by midnight we are quite safe."

Daisy took her seat in the carriage, and the fortunate Italian placed himself beside her.

"Don't forget Eugenio's pills!" said Winterbourne as he lifted his hat.

"I don't care," said Daisy in a little strange tone, "whether I have Roman fever or not!" Upon this the cab driver cracked his whip, and they rolled away over the desultory patches of the antique pavement.

Winterbourne, to do him justice, as it were, mentioned to no one that he had encountered Miss Miller, at midnight, in the Colosseum with a gentleman; but nevertheless, a couple of days later, the fact of her having been there under these circumstances was known to every member of the little American circle, and commented accordingly. Winterbourne reflected that they had of course known it at the hotel, and that, after Daisy's return, there had been an exchange of remarks between the porter and the cab driver. But the young man was conscious, at the same moment, that it had ceased to be a matter of serious regret to him that the little American flirt should be "talked about" by low-minded menials. These people, a day or two later, had serious information to give: the little American flirt was alarmingly ill. Winterbourne, when the rumor came to him, immediately went to the hotel for more news. He found that two or three charitable friends had preceded him, and that they were being entertained in Mrs. Miller's salon by Randolph.

"It's going round at night," said Randolph--"that's what made her sick. She's always going round at night. I shouldn't think she'd want to, it's so plaguy dark. You can't see anything here at night, except when there's a moon. In America there's always a moon!" Mrs. Miller was invisible; she was now, at least, giving her aughter the advantage of her society. It was evident that Daisy was dangerously ill. Winterbourne went often to ask for news of her, and once he saw Mrs. Miller, who, though deeply alarmed, was, rather to his surprise, perfectly composed, and, as it appeared, a most efficient and judicious nurse. She talked a good deal about Dr. Davis, but Winterbourne paid her the compliment of saying to himself that she was not, after all, such a monstrous goose.

"Daisy spoke of you the other day," she said to him. "Half the time she doesn't know what she's saying, but that time I think she did. She gave me a message she told me to tell you. She told me to tell you that she never was engaged to that handsome Italian. I am sure I am very glad; Mr. Giovanelli hasn't been near us since she was taken ill. I thought he was so much of a gentleman; but I don't call that very polite! A lady told me that he was afraid I was angry with him for taking Daisy round at night. Well, so I am, but I suppose he knows I'm a lady. I would scorn to scold him. Anyway, she says she's not engaged. I don't know why she wanted you to know, but she said to me three times, 'Mind you tell Mr. Winterbourne.' And then she told me to ask if you remembered the time you went to that castle in Switzerland. But I said I wouldn't give any such messages as that. Only, if she is not engaged, I'm sure I'm glad to know it."

But, as Winterbourne had said, it mattered very little. A week after this, the poor girl died; it had been a terrible case of the fever. Daisy's grave was in the little Protestant cemetery, in an angle of the wall of imperial Rome, beneath the cypresses and the thick spring flowers. Winterbourne stood there beside it, with a number of other mourners, a number larger than the scandal excited by the young lady's career would have led you to expect. Near him stood Giovanelli, who came nearer still before Winterbourne turned away. Giovanelli was very pale: on this occasion he had no flower in his buttonhole; he seemed to wish to say something. At last he said, "She was the most beautiful young lady I ever saw, and the most amiable"; and then he added in a moment, "and she was the most innocent." Winterbourne looked at him and presently repeated his words, "And the most innocent?"

"The most innocent!"

Winterbourne felt sore and angry. "Why the devil," he asked, "did you take her to that fatal place?"

Mr. Giovanelli's urbanity was apparently imperturbable. He looked on the ground a moment, and then he said,

"For myself I had no fear; and she wanted to go."

"That was no reason!" Winterbourne declared.

The subtle Roman again dropped his eyes. "If she had lived, I should have got nothing. She would never have married me, I am sure."

"She would never have married you?"

"For a moment I hoped so. But no. I am sure."

Winterbourne listened to him: he stood staring at the raw protuberance among the April daisies. When he turned away again, Mr. Giovanelli, with his light, slow step, had retired.

Winterbourne almost immediately left Rome; but the following summer he again met his aunt, Mrs. Costello at Vevey. Mrs. Costello was fond of Vevey. In the interval Winterbourne had often thought of Daisy Miller and her mystifying manners. One day he spoke of her to his aunt--said it was on his conscience that he had done her injustice.

"I am sure I don't know," said Mrs. Costello. "How did your injustice affect her?"

"She sent me a message before her death which I didn't understand at the time; but I have understood it since. She would have appreciated one's esteem."

"Is that a modest way," asked Mrs. Costello, "of saying that she would have reciprocated one's affection?"

Winterbourne offered no answer to this question; but he presently said, "You were right in that remark that you made last summer. I was booked to make a mistake. I have lived too long in foreign parts."

Nevertheless, he went back to live at Geneva, whence there continue to come the most contradictory accounts of his motives of sojourn: a report that he is "studying" hard--an intimation that he is much interested in a very clever foreign lady.

-- End -

I

W szwajcarskim miasteczku Vevey znajduje się wyjątkowo komfortowy hotel. Jest tam, prawdę mówiąc, wiele hoteli, to turystyka to podstawa istnie­nia tej miejscowości. Jak przypomina sobie wielu podróżnych, leży ono na skraju niezwykle błękitnego jeziora, jeziora, które każdy turysta obejrzeć po­winien. Brzeg jeziora stanowi nieprzerwany ciąg tego rodzaju budowli - wszelkich możliwych kategorii: od najbardziej nowoczesnego „Grand Hotelu” z kredowobiałą fasadą, setką balkonów i tuzinem flag powiewających z dachu do małego staroświeckiego pensjonatu z wypisaną pseudogotykiem na różo­wej czy żółtej ścianie nazwą i koślawą altanką w kącie ogrodu. Jeden z hoteli w Vevey cieszy się jednak sławą, a nawet ustaloną sławą, wyróżniając się spośród swych licznych parweniuszowskich sąsiadów statecznym i równocze­śnie luksusowym wyglądem. W miejscowości tej podróżujący Amerykanie pojawiają się przez cały czerwiec niezwykle licznie; można rzeczywiście po­wiedzieć, że Vevey nabiera w owym czasie cech amerykańskiego kurortu. Niektóre widoki i dźwięki wywołują wizje lub echo Newport czy Saratogi. To tu, to tam przebiegają zgrabne młode dziewczęta, słychać szelest muślinowych falbanek, dźwięki tanecznej muzyki w godzinach porannych i przenikliwe głosy o każdej porze dnia. Gromadzi się te wrażenia siedząc w pierwszorzęd­nej restauracji hotelu „Trois Couronnes” i przenosząc się w wyobraźni do „Ocean House” czy „Congress Hall”. Trzeba jednak dodać, że w „Trois Co­uronnes” widzi się i inne charakterystyczne obrazki, bardzo różne od wymie­nionych: schludnych niemieckich kelnerów, którzy wyglądają jak sekretarze poselstwa, rosyjskie księżniczki przesiadujące w ogrodzie, małych polskich chłopców spacerujących z guwernerami, trzymającymi ich za rękę, w dali zaś ośnieżony szczyt Dent du Midi oraz malownicze wieże Chateau de Chillon.

Sam nie wiem, czy to analogie, czy różnice przeważały w myślach młodego Amerykanina, który przed paru laty siedział w ogrodzie hotelu „Trois Couronnes” spoglądając leniwie na niektóre z obiektów, jakie wymie­niłem. Był piękny letni ranek i młodemu Amerykaninowi otaczający go świat musiał się wydawać wprost zachwycający. Przyjechał poprzedniego dnia ma­łym parowcem z Genewy, by odwiedzić ciotkę, która zatrzymała się w hotelu. (Genewa była od długiego czasu miejscem jego zamieszkania). Ciotka miała jednak ból głowy - prawie zawsze bolała ją głowa - i zamknęła się w swoim pokoju wdychając kamforę, mógł więc swobodnie powałęsać się trochę. Młody ów człowiek miał lat blisko dwadzieścia osiem. Kiedy przyjaciele rozmawiali o nim, mówili zwykle, ze „studiuje” w Genewie. Kiedy rozma­wiali o nim jego wrogowie, mówili … ale właściwie nie miał on wrogów, był niezwykle miły i ogólnie lubiany. Powinienem po prostu powiedzieć, że gdy pewne osoby mówiły o nim, dawały do zrozumienia, że przyczyna, dla której spędzał tyle czasu w Genewie, było niezwykłe oddanie dla pewnej mieszkają­cej tam damy - cudzoziemki, starszej od niego. Bardzo niewielu Amerykanów - prawdę mó­wiąc chyba żaden - nie widziało nigdy owej damy, o której krążyły dziwne opowieści. Winterbourne czuł od dawna jakieś przywiązanie do małej stolicy kalwinizmu. Tutaj jako chłopiec oddany został do szkoły, a potem uczęszczał nawet na próbę do college'u. Próbie tej poddał starą szarą „akademię” wzno­szącą się na stromym kamienistym zboczu. Dzięki temu zawarł liczne mło­dzieńcze przyjaźnie. Wiele z nich podtrzymał do dziś, co było dla niego źró­dłem dużego zadowolenia.

Zapukał do drzwi ciotki, a dowiedziawszy się, że źle się czuje, poszedł na spacer po mieście, a potem wrócił na śniadanie. Skończył już posiłek, lecz z przyjemnością pił filiżankę kawy, którą podał mu na stoliku w ogrodzie jeden z kelnerów wyglądających jak attaches. Dopił ją i zapalił papierosa. Po chwili nadszedł ścieżką mały chłopiec - łobuziak dziewięcio- czy dziesięcioletni. Chłopczyk, mały na swój wiek, miał dorosłą minę, bladą cerę i drobne ostre rysy. Ubrany był w krótkie spodenki i czerwone pończoszki, które uwydat­niały jego słabe cienkie nóżki; nosił też jaskrawoczerwony krawat. W ręku trzymał długą ciupagę alpejską, której ostrym końcem kłuł wszystko, do czego się zbliżył: klomby, ławki ogrodowe, treny damskich sukien. Zatrzymał się przed Winterbournem, przyglądając mu się jasnymi przenikliwymi oczkami.

- Czy da mi pan kawałek cukru? - zapytał piskliwym, donośnym głosi­kiem: dziecinnym, a jednak w jakiś sposób dorosłym.

Winterbourne spojrzał na lekki stoliczek stojący obok niego, na którym stała zastawa do kawy, i spostrzegł, że zostało tam parę kostek cukru.

- Tak, możesz wziąć jeden - odpowiedział - za dużo cukru nie jest chyba wskazane dla małych chłopców.

Chłopczyk podszedł i ostrożnie wybrał trzy pożądane kawałki, z których dwa schował do kieszeni spodenek, a trzeci włożył szybko gdzie indziej. Dźgnął swoją laską, jak lancą, ławkę, na której siedział Winterbourne, i spró­bował schrupać w zębach kawałek cukru.

- O, do licha, twar-rde! - wykrzyknął pozbawiając samogłoski i spółgłoski należnej im miękkości.

Winterbourne spostrzegł natychmiast, że może cieszyć się z zaszczytu na­zwania go swoim rodakiem.

- Uważaj, żebyś sobie zębów nie połamał - ostrzegł go po ojcowsku.

- Nie mam zębów do połamania. Wszystkie wypadły. Mam tylko siedem. Mama liczyła je wczoraj wieczorem, a jeden wypadł zaraz potem. Powie­działa, że da mi klapsa, jeśli jeszcze jakiś wyleci. Nic na to nie poradzę. To ta stara Europa. Wypadają z powodu klimatu. W Ameryce nie wypadały. To te hotele!

Winterbourne był bardzo ubawiony.

- Jeśli zjesz trzy kawałki cukru, mama na pewno da ci klapsa - odważył się powiedzieć.

- Będzie mi wtedy musiała dać cukierka - odpowiedział jego mały roz­mówca. - Nie mogę tu dostać cukierków, nie ma tu wcale amerykańskich cu­kierków. A amerykańskie cukierki to najlepsze cukierki.

- A czy amerykańscy mali chłopcy to też najlepsi mali chłopcy? - zapytał Winterbourne.

- Nie wiem. Ja jestem amerykańskim chłopcem.

- I to jednym z najlepszych, jak widzę! - roześmiał się młody człowiek.

- Czy pan jest Amerykaninem? - pytał dalej żywy chłopczyk. A na po­twierdzającą odpowiedź swojego nowego przyjaciela oświadczył z przekona­niem: Amerykanie to najlepsi ludzie.

Towarzysz jego podziękował za komplement. Chłopiec siedział okrakiem na swojej lasce, patrząc na niego i gryząc drugi kawałek cukru. Winterbourne zastanawiał się, czy on sam jako dziecko był do niego podobny, bo przywie­ziono go do Europy mniej więcej w tym wieku.

- O, idzie tu moja siostra! - zawołał jego młody rodak. - To amerykańska dziewczyna, słowo daję!

Winterbourne spojrzał na ścieżkę i zobaczył nadchodzącą piękną młodą damę.

- Amerykańskie dziewczyny to najlepsze dziewczyny na świecie - rzucił wesoło swemu małemu gościowi.

- Moja siostra nie jest najlepsza - odparł szybko chłopczyk. - Zawsze się na mnie złości.

- Przypuszczam, że to twoja wina, nie jej - powiedział Winterbourne.

Tymczasem młoda panna podeszła blisko. Ubrana była w białą muślinową suknię z mnóstwem falbanek, koronek i kokard z pastelowej wstążki. Na gło­wie nie miała nic, a w ręku trzymała duży parasol z szerokim haftowanym szlakiem. Była wyjątkowo, zadziwiająco piękna. Jakaż ona ładna! - pomyślał nasz przyjaciel i wyprostował się na ławce, jakby szykując się do wstania.

Młoda panna zatrzymała się przed ławką, w pobliżu ogrodowej balustrady wznoszącej się nad jeziorem. Chłopczyk przeistoczył teraz swoją laskę do wspinaczki w tyczkę do skoku i opierając się na niej skakał po ścieżce wzbi­jając przy tym chmury piasku.

- Randolph - zaczęła żywo siostra - co ty wyprawiasz?

- Wspinam się na Alpy! - odkrzyknął Randolph. - O, w ten sposób! - I wykonał następny dziki skok, tak że żwir przeleciał koło głowy Winterbo­urne'a.

- W ten sposób schodzi się w dół - odezwał się ten ostatni.

- To Amerykanin! - zawołał Randolph swoim przenikliwym głosikiem.

Młoda panna nie zwróciła na te słowa uwagi, lecz popatrzyła surowo na brata.

- Uważam, że powinieneś się uspokoić - oświadczyła.

Winterbourne uznał, że w jakiś sposób został przedstawiony. Wstał i od­rzuciwszy papierosa podszedł wolno do uroczej istoty.

- Zawarliśmy już znajomość z tym chłopczykiem - powiedział bardzo uprzejmie.

W Genewie - z czego zdawał sobie doskonale sprawę - młody człowiek nie mógł odezwać się swobodnie do nieznajomej damy z wyjątkiem pewnych wyjątkowych okoliczności. Ale tu w Vevey - jakież mogły się trafić lepsze okoliczności, gdy ładna amerykańska dziewczyna z pełnym zaufaniem staje przed tobą w ogrodzie? Ładna amerykańska dziewczyna, czegokolwiek miało to dowodzić, usłyszawszy uwagę Winterbourne'a spojrzała tylko na niego, a potem odwróciła głowę i popatrzyła ponad balustradą na jezioro i wznoszące się w oddali góry. Zadał sobie pytanie, czy posunął się za daleko, lecz zdecy­dował, że musi raczej śmiało iść naprzód, niż się cofać. Gdy namyślał się, co by tu jeszcze powiedzieć, młoda panna zwróciła się znów do chłopca i zapy­tała go, jak by byli zupełnie sami:

- Chciałabym wiedzieć, skąd wziąłeś ten kij?

- Kupiłem go! - zawołał Randolph.

- Nie masz chyba zamiaru zabierać go do Włoch?

- Tak, wezmę go do Włoch - oznajmił mały.

Dziewczyna spojrzała na przód swojej sukni i wygładziła kokardy. Potem znów skierowała łagodne spojrzenie na roztaczający się przed nią widok.

- Myślę, że lepiej, żebyś go gdzieś zostawił - dorzuciła po chwili.

- Czy pani jedzie do Włoch? - zdecydował zapytać z szacunkiem Winter­bourne.

Obrzuciła go miłym, przelotnym spojrzeniem.

- Tak, proszę pana - odpowiedziała. I zamilkła.

- A czy ma pani w planie … Simplon? - ciągnął nieco mniej pewnie.

- Nie wiem - odparła. - To pewnie jakaś góra. Randolph, jaką górę mamy w planie?

- W planie? - Chłopiec wlepił w nią wzrok.

- No, jaką chcemy zdobyć?

- W drodze dokąd?

- No, do Włoch.

Winterbourne wyczuł, że o coś między sobą rywalizują.

- Nie wiem - powiedział Randolph. - Ja nie chcę jechać do Włoch. Chcę jechać do Ameryki.

- O, Włochy to piękny kraj! - rzekł ze śmiechem młody człowiek.

- Czy można tam dostać cukierki? - zapytał w odpowiedzi Randolph.

- Mam nadzieję, że nie - powiedziała jego siostra. - Uważam, że miałeś dość cukierków, i mama też tak uważa.

- Nie miałem ich już od tak dawna! Od stu tygodni! - wykrzyknął chłopiec, ciągle podskakując.

Młoda panna zrobiła znów przegląd swoich falbanek i wygładziła wstążki. Winterbourne zaryzykował po chwili uwagę na temat pięknego widoku. Prze­stał się wahać, bo dostrzegł, że dziewczyna nie okazuje najmniejszego zakło­potania. Możliwe, że była chłodna, poważna, nawet sztywna. Bo tak widocz­nie - doszedł już do tego ogólnego wniosku - postępowała większość amery­kańskich „zachowujących się z rezerwą” dziewcząt: przychodziły i stawały tuż przed tobą, by pokazać, jak są nieugięcie nieprzystępne. Na jej świeżej ładnej twarzy nie było śladu rumieńca; widocznie nie czuła się ani obrażona, ani speszona. Składała się - i to widywał już poprzednio - ze ślicznych szcze­gółów, które nie pasowały do siebie i nie tworzyły żadnej całości. A jeśli pa­trzyła w inną stronę, gdy mówił do niej, i zdawała się nie bardzo go słuchać, był to po prostu jej zwyczaj, jej sposób bycia, wynik tego, że nie miała pojęcia o jakichkolwiek „formach” (z takim dodatkiem w postaci gaduły-Randolpha gdzież na świecie mogłaby je nabyć?) przyjętych dla tego rodzaju spotkań. Ponieważ mówił dalej i wskazał na parę interesujących szczegółów w widoku, który mieli przed oczyma, a który zdawał się jej być zupełnie nie znany, stop­niowo poświęciła mu mimo wszystko trochę więcej łaskawej uwagi, nadal nie okazując najmniejszego skrępowania. Nie można było jednak nazwać tego czelnością, bo wyraz twarzy dziewczyny był tak przejrzyście niewinny jak najczystsza woda. Oczy jej w najbardziej uroczy sposób wyrażały zrozumie­nie. Winterbourne od dawna nie widział nic ładniejszego od różnorodnych szczegółów twarzy swojej pięknej rodaczki: cera, nos, uszy, zęby - wszystko było śliczne. Na ogół efekty te budziły w nim zainteresowanie i zwykł je za­uważać, a nawet notować w pamięci; zrobił więc w tym wypadku parę spo­strzeżeń na temat twarzy młodej panny. Nie wydawała się ona wcale bez­duszna, a równocześnie nie była specjalnie wyrazista - jakiż wyraz mogła mieć, na miłość boską? I choć rysy jej były urocze i czyste, w duchu oskarżał ją - wybaczając to natychmiast - o brak finezji. Uznał, że prawdopodobnie właścicielka jej miała doświadczenie w zakresie siły oddziaływania swoich wdzięków, w wyniku czego niewątpliwie nabrała pewności siebie. Lecz jeśli nawet wykorzystywała to głównie dla zabawy, jej jasna, miła twarzyczka nie przejawiała ani ironii, ani szyderstwa. Wkrótce okazało się, że jakkolwiek przedstawiały się sprawy, była jak najbardziej skłonna do rozmowy. Powie­działa Winterbourne'owi, że jadą na zimę do Rzymu - ona z matką i Randol­phem. Zapytała go, czy jest „prawdziwym Amerykaninem”; nie wzięłaby go nigdy za Amerykanina; wygląda raczej na Niemca - kwiatek ten został nie­jako zerwany z dużego pola porównań - zwłaszcza kiedy mówi. Winterbourne śmiejąc się odpowiedział, że spotkał Niemców, którzy mówili jak Ameryka­nie, ale, o ile pamięta, żadnego Amerykanina o tym podobieństwie, jakie za­obserwowała. Potem zapytał, czy nie byłoby jej wygodniej, gdyby usiadła na ławce, z której właśnie wstał. Odrzekła, że woli postać, lecz mimo to po chwili opadła z rezygnacją na ławkę. Oznajmiła, że pochodzi ze stanu Nowy Jork - „jeśli wie pan, gdzie to jest”. Nasz przyjaciel przyspieszył bieg spraw: schwycił wyślizgującego mu się z rąk jej braciszka i zmusił go do tego, by stanął na parę minut przy nim.

- Powiedz mi, jak się naprawdę nazywasz, mój chłopcze - zaryzykował sprytnie.

W odpowiedzi na to chłopiec odrzekł po prostu:

- Randolph C. Miller. I powiem panu, jak ona się nazywa. - Przy tych sło­wach wskazał laską siostrę.

- Lepiej zaczekaj, aż cię ktoś o to zapyta - powiedziała swobodnie młoda panna.

- Bardzo chciałbym znać pani imię - odważył się powiedzieć Winterbo­urne.

- Ona nazywa się Daisy Miller! - wykrzyknął łobuziak. - Ale to nie jest jej prawdziwe imię, to nie jest imię z jej wizytowych biletów.

- Szkoda, że nie masz tu jednego z moich biletów - zauważyła z całkowitą prostotą panna Miller.

- Naprawdę to ona się nazywa Annie P. Miller - ciągnął dalej chłopiec.

O dziwo, wywarło to dobry skutek.

- Zapytaj teraz pana o nazwisko. - Wskazała na ich nowego przyjaciela.

Lecz Randolph okazał w tym względzie kompletną obojętność; dostarczał więcej informacji na temat własnej rodziny.

- Mój ojciec nazywa się Ezra B. Miller. Nie ma go w Europie. Jest w lep­szym miejscu niż Europa. - Winterbourne sądził przez chwilę, że dziecko zo­stało nauczone, by w ten sposób informować, że pan Miller przeniósł się do lepszych światów. Lecz Randolph dorzucił: - Mój ojciec został w Sche­nectady. Prowadzi tam dużą firmę. Mój ojciec jest bogaty, słowo daje.

- No, wiesz! - wykrzyknęła panna Miller opuszczając parasolkę i przyglą­dając się jej haftowanemu brzegowi.

Winterbourne puścił po chwili chłopca, który oddalił się ciągnąc po ścieżce swoją ciupagę.

- On nie lubi Europy - powiedziała szczerze dziewczyna. - Chce wracać.

- Do Schenectady?

- Tak, chce wrócić prosto do domu. Nie ma tu żadnych kolegów. Jest jeden chłopiec, ale zawsze chodzi ze swoim wychowawcą. Nie pozwalają mu się bawić.

- A brat pani nie ma wychowawcy? - zapytał Winterbourne.

Pytanie to poruszyło strunę zaufania.

- Matka myślała o zaangażowaniu dla niego wychowawcy, żeby z nami podróżował. Jedna pani powiedział jej o bardzo dobrym wychowawcy. Ame­rykanka, może ją pan zna, pani Sanders. Zdaje się, że z Bostonu. Mówiła jej o tym wychowawcy i myśleliśmy o zabraniu go ze sobą w podróż. Ale Ran­dolph powiedział, że nie chce wychowawcy, który by z nami podróżował. Powiedział, że nie chce mieć lekcji w pociągu. A my naprawdę połowę czasu spędzamy w pociągach. Spotkaliśmy w pociągu jedną Angielkę, zdaje się, że nazywała się panna Featherstone; może ją pan zna. Pytała, dlaczego ja nie uczę Randolpha, nie „udzielam mu lekcji”, tak się wyraziła. Sądzę, że on mógłby nauczyć mnie więcej niż ja jego. Jest bardzo zdolny.

- Tak - powiedział Winterbourne. - Wydaje się bardzo bystry.

- Matka zamierza wziąć do niego nauczyciela, jak tylko przyjedziemy do Włoch. Czy można tam znaleźć dobrych nauczycieli?

- Myślę, że bardzo dobrych - odparł z pośpiechem Winterbourne.

- Albo znajdzie dla niego jakąś szkołę. Powinien się uczyć dalej. Ma do­piero dziewięć lat. Pójdzie do college'u.

Panna Miller mówiła dalej w ten sposób na temat spraw rodzinnych i na inne tematy. Siedziała złożywszy na kolanach wyjątkowo ładne rączki, ozdo­bione lśniącymi pierścionkami, i ładnymi oczami to zaglądała w oczy Winter­bourne'a, to błądziła po ogrodzie, ludziach, którzy ją mijali, i pięknym wi­doku. Zwracała się do swego nowego znajomego tak, jakby go znała od dawna. Uważał, że to bardzo miłe. Dawno już nie spotkał młodej dziewczyny mówiącej tak dużo. A o tej, która przyszła i usiadła przy nim na ławce, można był powiedzieć, że paple. Zachowywała się bardzo spokojnie, siedział w uro­czej, spokojnej pozie; lecz jej wargi i oczy były w nieustannym ruchu. Miała łagodny, wysoki, miły głos, a ton je był wyraźnie towarzyski. Złożyła Winter­bourne'owi sprawozdanie ze swoich planów i podróży po Europie, a także z planów matki i brata, i wyliczyła szczegółowo liczne hotele, w których się za­trzymywali.

- Ta Angielka w pociągu - mówiła - panna Featherstone, zapytała mnie, czy w Ameryce wszyscy mieszkają w hotelach. Odpowiedziałam jej, że w ży­ciu nie byłam w tylu hotelach jak teraz, gdy przyjechałam do Europy. Nigdy ich tyle nie widziałam: nic, tylko hotele.

Panna Miller nie zrobiła wcale tej uwagi w formie utyskiwania; zdawała się być ze wszystkiego jak najbardziej zadowolona. Oświadczyła, że hotele są bardzo dobre z chwilą, gdy się człowiek do nich przyzwyczai, i że Europa jest wprost zachwycająca. Nie jest nią wcale rozczarowana - ani trochę. Może dlatego, że tyle o niej przedtem słyszała. Miała zawsze wielu bliskich przyja­ciół, którzy często odwiedzali Europę, i stale była dokładnie poinformowana. A następnie miała zawsze tyle rzeczy i sukien z Paryża. Ilekroć kładła na sie­bie paryską suknię, czuła się tak, jakby była w Europie.

- To coś jak czapeczka magiczna spełniająca życzenia - uśmiechnął się Winterbourne.

- Tak - odrzekła natychmiast panna Miller nie zastanawiając się nad tą analogią. - Zawsze pragnęłam wtedy być w Europie. Ale nie potrzebowałam robić tego dla sukien. Jestem pewna, że wszystkie najładniejsze wysyłają do Ameryki. Tu widzi się same okropne. Jedyna rzecz, która mi się nie podoba - mówiła dalej - to towarzystwo. Nie ma tu właściwie żadnego towarzystwa, a jeśli jest, to nie wiem, gdzie się podziewa. A pan wie? Przypuszczam, że musi gdzieś być jakieś towarzystwo, ale ja go nie widziałam. Bardzo lubię towarzy­stwo i zawsze miałam go dużo. Nie tylko w Schenectady, ale i w Nowym Jorku. Jeździłam tam każdej zimy. W Nowym Jorku miałam moc towarzy­stwa. Ubiegłej zimy wydano na moją cześć siedemnaście obiadów, a trzy z nich wydali dżentelmeni - ciągnęła Daisy Miller. - Mam więcej przyjaciół w Nowym Jorku niż w Schenectady, więcej przyjaciół-dżentelmenów i więcej przyjaciółek: młodych dam - dodała po chwili. Umilkła znów i popatrzyła na Winterbourne'a szczerymi szarymi oczami z tym samym jasnym uśmiechem. - Zawsze miałam bardzo dużo najlepszego towarzystwa - powtórzyła.

Biedny Winterbourne był ubawiony i zakłopotany, a przede wszystkim oczarowany. Nigdy jeszcze nie słyszał młodej dziewczyny wyrażającej się w ten sposób; nigdy w każdym razie prócz wypadków, gdy mówienie takich rze­czy oznaczało równocześnie nieco skomplikowane zamysły. Czyż mógł jed­nak oskarżać pannę Daisy Miller o rzeczywistą lub potencjalną arriere-pensee, jak mówią w Genewie? Czuł, że przebywał tam tak długo, iż jego wy­czucie moralne straciło ostrość, nie potrafił ocenić właściwie tonu młodej Amerykanki. Nigdy zaiste, od kiedy dorósł dostatecznie, by móc zdobywać się na oceny, nie spotkał młodej rodaczki o tak „zdecydowanym” typie. Nie­wątpliwie była czarująca, lecz jakże niezwykle szczera i jak przerażająco swobodna! Czy była po prostu ładną dziewczyną ze stanu Nowy Jork - czy one wszystkie tam to takie ładne dziewczyny obracające się wśród licznego towarzystwa dżentelmenów? Czy była może sprytną, bezczelną, krótko mó­wiąc doświadczoną osóbką? Tak, jego instynkt w tych sprawach zawiódł, a rozum mógł przecież być omylny. Panna Daisy Miller wyglądała niezwykle niewinnie. Niektórzy mówili mu, że w gruncie rzeczy amerykańskie dziew­częta są niewinne, inni twierdzili, że jednak - nie. Reasumując musi traktować ją jako kokietkę, miła amerykańską kokietkę. Nigdy dotąd nie miał do czynie­nia z przedstawicielkami tej klasy społecznej. Znał w Europie parę kobiet - starszych od panny Daisy Miller, przebywających ze względów przyzwoitości w towarzystwie mężów - które okazały się wielkimi kokietkami. Były to nie­bezpieczne, straszne kobiety; niefrasobliwe stosunki z nimi mogły naprawdę stać się groźne. Lecz to urocze zjawisko nie było tego rodzaju kokietką; to po prostu bezpośrednia, ładna, trzpiotowata amerykańska dziewczyna. Winterbo­urne poczuł się prawie pocieszony znalazłszy formułkę, którą mógł zastoso­wać do panny Daisy Miller. Przechylił się do tyłu na oparcie ławki; zauważył w duchu, że dziewczyna ma najładniejszy nosek, jaki widział w życiu. Zasta­nawiał się, jakie są normalne warunki i ograniczenia w obcowaniu z ładną flirciareczką. Niebawem stało się jasne, że znajduje się na drodze do przeko­nania się o tym.

- Czy był pan w tym starym zamku? - zapytała dziewczyna wskazując pa­rasolką na lśniące w oddali mury Chateau de Chillon.

- Tak, dawniej bywałem nieraz - odrzekł Winterbourne. - Pani też, przy­puszczam, go zwiedzała?

- Nie, nie byliśmy tam. Okropnie chce się wybrać. Nie wyjadę stąd, jeśli nie zobaczę tego starego zamku.

- To bardzo ładna wycieczka - rzekł młody człowiek - i bardzo łatwa. Może pani pojechać tam lub popłynąć małym parowcem.

- Można pojechać autobusem - powiedziała panna Miller.

- Tak, można pojechać autobusem - zgodził się Winterbourne.

- Nasz przewodnik mówi, że autobusy dojeżdżają do samego zamku - cią­gnęła dalej. - Chcieliśmy pojechać w ubiegłym tygodniu, ale matka zrezy­gnowała z tego projektu. Cierpi bardzo na niestrawność. Powiedziała, że nie będzie tam mogła pojechać… - W tym miejscu panna Miller urwała swoje wyjaśnienia.- Randolph też nie chce jechać. Mówi, że nie obchodzą go stare zamki. Ale myślę, że pojedziemy tam w tym tygodniu, jeśli zdołamy namówić Randolpha.

- Brat pani nie interesuje się starymi zabytkami? - zapytał pobłażliwie Winterbourne.

Wyciągał ją już teraz - jak by to sama przypuszczalnie określiła - bez wa­hania na rozmowę.

- Nie. Mówi, że niewiele obchodzą go stare zamki. Ma dopiero dziewięć lat. Chce zostać w hotelu. Mama boi się zostawić go samego, a nasz przewod­nik nie chce z nim zostać. Dlatego nie byliśmy w wielu miejscach. Ale byłoby szkoda, gdybyśmy tam nie pojechali. - Tu panna Miller wskazała znowu Chateau de Chillon.

- Sądzę, że można by to urządzić - odważył się powiedzieć Winterbourne. - Czy nie znalazłby się ktoś, kto pozostałby przez jedno popołudnie z Randol­phem?

Panna Miller patrzyła na niego przez chwilę, a potem odrzekła pogodnie:

- Chciałabym, żeby pan z nim został.

Udał, że się nad tym zastanawia.

- Wolałbym raczej pojechać z panią do Chillonu.

- Ze mną? - spytała obojętnie.

Nie zaczerwieniła się, co zrobiłaby młoda panna w Genewie. Świadom jednak tego, że posunął się bardzo daleko, pomyślał, że dziewczyna może się wycofać.

- I z matką pani - dodał tonem pełnym szacunku.

Wyglądało jednak na to, że zarówno jego śmiałość, jak i szacunek nie działały na pannę Daisy Miller.

- Sądzę, że mama nie zechce jechać… dla pana - rzekła z uśmiechem. - Zresztą nie ma w ogóle wielkiej ochoty. Nie lubi wyjeżdżać po południu. - Po czym dodała poufale: - Ale czy naprawdę miał pan na myśli to, co pan powie­dział przed chwilą, że chciałby pan tam pojechać?

- Myślałem o tym jak najpoważniej - oświadczył Winterbourne.

- No, to możemy to załatwić. Jeśli matka zostanie z Randolphem, myślę, że Eugenio się zgodzi.

- Eugenio? - powtórzył jak echo młodzieniec.

- Eugenio to nasz przewodnik. Nie lubi zostawać z Randolphem… to naj­bardziej grymaśny człowiek, jakiego w życiu widziałam. Ale wspaniały prze­wodnik. Myślę, że zostanie w domu z Randolphem, jeśli i matka zostanie, a wtedy będziemy mogli pojechać do zamku.

Przez głowę Winterbourne'a przemknęła myśl, że „my” może oznaczać je­dynie ich dwoje. Perspektywa wydawała się nieomal zbyt piękna, by w nią uwierzyć; poczuł, że powinien ucałować dłoń młodej damy. Zrobiłby to pew­nie i zupełnie zepsuł swoje szanse, lecz w tej chwili pojawiła się na widowni nowa osoba - przypuszczalnie Eugenio. Był to wysoki przystojny mężczyzna ze wspaniałymi bokobrodami, ubrany w aksamitny żakiet, z grubą dewizką przy zegarku. Podszedł do młodej panny, przyglądając się bystro jej towarzy­szowi.

- O, Eugenio! - powiedziała niezwykle uprzejmie.

Eugenio obrzucił wzrokiem Winterbourne'a od stóp do głów, a potem ukłonił się z powagą pannie Miller.

- Mam zaszczyt zameldować Mademoiselle, że lunch podany.

Mademoiselle podniosła się z wolna.

- Popatrz, Eugenio! Pojadę jednak do tego starego zamku.

- Do Chateau de Chillon, Mademoiselle? - zapytał przewodnik. - Made­moiselle się umówiła? - dodał tonem, który wydał się Winterbourne'owi im­pertynencki.

Ton Eugenia wyrażał najwidoczniej, nawet w mniemaniu panny Miller, pewną ironię wobec jej postawy, bo z lekkim rumieńcem zwróciła się do Winterbourne'a:

- Nie wycofa się pan?

- Nie będę szczęśliwy, dopóki tam nie pojedziemy - odparł gorąco.

- Mieszka pan w tym hotelu? - pytała dalej. - I jest pan naprawdę Amery­kaninem?

Eugenio ciągle stał sugerując tym coś obraźliwego dla młodego człowieka, który wyczuł w nim milczące potępienie zachowania się panny Miller oraz in­synuację, że „zaczepia” ona obcych panów.

- Będę miał zaszczyt zapoznać panią z osobą, która wszystko pani o mnie powie - powiedział Winterbourne z uśmiechem myśląc o swojej ciotce.

- Dobrze, pójdziemy do niej któregoś dnia - odrzekła z wdziękiem. Potem uśmiechnęła się i odwróciła, by odejść. Podniosła parasolkę i weszła do re­stauracji u boku Eugenia. Winterbourne stał i patrzył na nią, a gdy szła wlo­kąc za sobą po ścieżce muślinową falbanę, pomyślał z zachwytem o jej wro­dzonej dystynkcji.

II

Zobowiązał się jednak do zrobienia więcej, niż okazało się wykonalne, obiecując zapoznać pannę Daisy Miller ze swoją ciotką, panią Costello. Gdy tylko damie tej minął ból głowy, odwiedził ją w zajmowanym przez nią apar­tamencie i okazawszy należytą troskę o jej zdrowie zapytał, czy zauważyła w hotelu amerykańską rodzinę - mamę, córkę i niesfornego chłopczyka.

- Niesfornego chłopczyka i okropnego wysokiego przewodnika? - spytała pani Costello. - O, tak, zauważyłam ich. Widziała, słyszałam i usuwałam im się z drogi.

Pani Costello była zamożną wdową i osobą bardzo dystyngowaną; wspo­minała często, że gdyby nie straszna skłonność do migren, wywarłaby praw­dopodobnie większy wpływ na swoją epokę. Miała długą blada twarz, wy­datny nos i bardzo gęste, wyjątkowo białe włosy, które układała w duże pukle i piętrzyła na czubku głowy. Była matką dwóch żonatych synów mieszkają­cych w Nowym Jorku i trzeciego przebywającego obecnie w Europie. Ten młody człowiek prowadził wesołe życie w Hamburgu, a choć kierował się osobistymi upodobaniami, rzadko, jak zaobserwowano, odwiedzał miasta wy­brane w danej chwili na miejsce pobytu przez matkę. Siostrzeniec jej, który przyjechał do Vevey specjalnie po to, by się z nią zobaczyć, okazywał jej, jak mówiła, o wiele więcej troskliwości niż własny syn. Przesiąkł w Genewie po­jęciami, że należy być nienagannym w zachowaniu tego rodzaju form. Pani Costello nie widziała go wiele lat, cieszyła się więc nim teraz ogromnie i oka­zywała swe zadowolenie wtajemniczając go w wiele sekretów swoich towa­rzyskich wpływów i pragnąc, jak zauważył, by nabrał przekonania, że wy­wiera je istotnie ze swojej twierdzy przy Czterdziestej Drugiej Ulicy. Przy­znawała, że jest bardzo ekskluzywna, ale gdyby znał lepiej Nowy Jork, zro­zumiałby, że trzeba być taką. A obraz drobiazgowo hierarchicznego układu społeczeństwa w tym mieście, który ukazywała mu w różnych aspektach, wywarł na wyobraźnię Winterbourne'a nieomal przygnębiające wrażenie.

Poznał natychmiast po tonie ciotki, że miejsce panny Daisy Miller na dra­binie społecznej nie było wysokie.

- Wydaje mi się, że ciocia ich nie pochwala - przemówił nawiązując do swych nowych przyjaciół.

- Są okropnie wulgarni. - Było to całkowicie jasne. - To ten rodzaj Ame­rykanów, w stosunku do których spełnia się swój obowiązek nie dostrzegając ich po prostu.

- I ciocia ich nie dostrzega? - Młody człowiek uwierzył w to bez zastrze­żeń.

- Nie mogę inaczej, kochany Fryderyku. Chciałabym nie być do tego zmu­szona, ale jestem.

- Mała jest bardzo ładna - zaczął po chwili.

- Oczywiście, jest bardzo ładna. Ale jest też w najwyższym stopniu wul­garna.

- Rozumiem, naturalnie, co ciocia ma na myśli - przyznał po dłuższym milczeniu.

- Wygląda uroczo jak one wszystkie - podjęła znów ciotka. - Nie potrafię wyobrazić sobie, skąd się tego uczą. I ubrana jest doskonale… nie, ty nie wiesz nawet, jak dobrze jest ubrana. Nie wiem, skąd one mają tyle gustu.

- Ależ, droga ciociu, to nie jest w końcu dzikuska ze szczepu Komanczów.

- To młoda dama - powiedziała pani Costello - pozostająca w zażyłych stosunkach z przewodnikiem swojej matki.

_”W zażyłych stosunkach”? Z nim? Ach, więc tak to wygląda!

- Nie ma na to innego określenia. A ta mała chuda matka! Taka sama jak i ona! Traktują tego przewodnika jak zaufanego przyjaciela: jak dżentelmena i człowieka wykształconego. Nie byłabym zdziwiona dowiedziawszy się, że siada z nimi do stołu. Prawdopodobnie nigdy nie widziały człowieka o takich manierach, tak wytwornie ubranego, tak podobnego do dżentelmena lub do człowieka wykształconego. Przypuszczalnie odpowiada on pojęciu młodej panny o tym, jak wygląda książę. Siaduje z nimi wieczorami w ogrodzie. Pewnie pali dmuchając im dymem w twarz.

Winterbourne słuchał z zainteresowaniem tych rewelacji; pomogły mu wy­robić sobie sąd o pannie Daisy. Oczywiście była trochę nieobyta.

- No, ja nie jestem przewodnikiem - powiedział - i nie puszczałem jej dymu w twarz, a jednak była dla mnie bardzo miła.

- Trzeba mi było od razu powiedzieć - odrzekła z godnością pani Costello - że zawarłeś już tę cenną wiadomość.

- Spotkaliśmy się po prostu w ogrodzie i rozmawialiśmy trochę.

- Schadzka, nie? O, to jeszcze nastąpi! Co mówiłeś, proszę?

- Mówiłem, że chciałbym przedstawić ją mej cudownej ciotce.

- Twoja cudowna ciotka jest ci tysiąckrotnie zobowiązana.

- To ma być rękojmią mojej przyzwoitości.

- A kto, proszę cię, zaręczy za jej przyzwoitość?

- O, ciocia jest okrutna! - powiedział młodzieniec. - To niewinna dziew­czyna.

- Nie wierzysz chyba w to, co mówisz - odrzekła pani Costello.

- Jest zupełnie niewykształcona - przyznał Winterbourne - ale śliczna i jednym słowem przemiła. Dla udowodnienia, że jest to moje przekonanie, zamierzam zabrać ją do Chateau de Chillon.

Pani Costello zrobiła zdziwioną minę.

- Chcecie jechać tam we dwójkę? Powiedziałabym, że dowodzi to rzeczy wprost przeciwnej. Czy mogę zapytać, jak długo ją znałeś, kiedy powstał ten interesujący projekt? Nie minęło nawet dwadzieścia cztery godziny, odkąd przyjechałeś.

- Znałem ją pół godziny - odrzekł z uśmiechem Winterbourne.

- No, to jest taka, jak przypuszczam.

- A co ciocia przypuszcza?

- Że jest okropna.

Nasz młodzian milczał chwilę.

- Naprawdę więc myśli ciocia - zaczął, pragnąc uzyskać wiarygodną in­formacje - naprawdę myśli ciocia, że… - Zamilkł znowu, a ciotka czekała, aż skończy.

- Myślę, że co, mój panie?

- Że to taka młoda panna, co oczekuje, że mężczyzna prędzej czy póź­niej… no, określmy to słowem: porwie ją?

- Nie mam najmniejszego pojęcia, czego takie panny oczekują od mężczy­zny. Ale naprawdę uważam, że nie powinieneś zadawać się z amerykańskimi dziewczynami, które są niewykształcone, jak to łagodnie określiłeś. Za długo przebywałeś za granicą. Na pewno popełnisz jakiś poważny błąd. Jesteś zbyt naiwny.

- Nie tak znów bardzo, droga ciociu, jeśli o to chodzi! - zaprotestował ze śmiechem podkręcając wąsika.

- W takim razie jesteś bardzo zepsuty.

Nadal w zamyśleniu muskał palcami wspomniana ozdobę swej twarzy.

- Nie pozwoli więc ciocia przedstawić sobie tej biednej dziewczyny? - spytał w końcu.

- Czy to istotnie prawda, że ona ma zamiar pojechać z tobą do Chateau de Chillon?

- Nie wątpię, że ma z pewnością ten zamiar.

- Wobec tego, drogi Fryderyku - rzekła pani Costello - rezygnuję z za­szczytu zawarcia z nią znajomości. Jestem starą kobietą, lecz dzięki Bogu, nie na tyle starą, by się uczciwie nie zgorszyć.

- Ale czyż one wszystkie… te amerykańskie dziewczęta… nie robią takich rzeczy u siebie w kraju? - zapytał Winterbourne.

Pani Costello wpatrywała się w niego przez chwilę.

- Chciałabym widzieć moje wnuczki postępujące w ten sposób - odrzekła surowo.

To zdawało się rzucać nieco światła na sprawę, bo Winterbourne przypo­mniał sobie, że słyszał, jak w Nowym Jorku nazywano jego przystojne ku­zynki, dwie wnuczki tej oto damy, „okropnymi flirciarami”. Jeżeli więc panna Daisy Miller przekraczała liberalną swobodę przyznawaną tym młodym ko­bietom, to prawdopodobnie nawet jak na amerykańską liberalność posuwała się zbyt daleko. Winterbourne z niecierpliwością oczekiwał chwili, gdy ujrzy ją znowu, i był zły, a nawet z lekka upokorzony, że intuicyjnie nie ocenił jej, jak należało.

Choć tak niecierpliwie pragnął ją znów zobaczyć, nie bardzo wiedział, jak wytłumaczy odmowę ciotki zawarcia z nią znajomości, przekonał się jednak dość prędko, że przy pannie Daisy Miller nie trzeba chodzić na palcach. Spo­tkał ją tego samego wieczoru w ogrodzie; spacerowała w blasku gwiazd, ni­czym leniwa syfilda, i wachlowała się największym wachlarzem, jaki w życiu oglądał. Była godzina dziesiąta. Zjadł obiad w towarzystwie ciotki, siedział z nią potem czas dłuższy i właśnie przed chwilą pożegnali się do jutra. Nasz młody przyjaciel ucieszył się szczerze z ponownego spotkania panny Miller; oświadczyła, że to najnudniejszy wieczór, jaki kiedykolwiek spędziła.

- Była pani cały czas sama? - zapytał bez żadnej złośliwej intencji, o co go zresztą wcale nie posądziła.

- Spacerowałam z mamą. Ale ją to męczy - wyjaśniła panna Miller.

- Poszła się położyć?

- Nie, nie lubi kłaść się wcześnie. Śpi nie więcej niż trzy godziny zaledwie. Mówi, że nie wie, w jaki sposób żyje. Jest okropnie nerwowa. Myślę, że śpi więcej, niż jej się wydaje. Poszła gdzieś szukać Randolpha. Chce zapędzić go do łóżka. On tego nie lubi.

Łagodna bezstronność jej constatations, jak to określił Winterbourne, była czymś jedynym w swoim rodzaju - zdawały się one czynić z niej małą uroczą fatalistkę.

- Miejmy nadzieję, że go na to namówi - powiedział zachęcająco.

- Będzie go przekonywała, jak potrafi, ale on tego nie lubi. - Tu panna Daisy otworzyła i zamknęła swój wachlarz. - Chciałaby namówić Eugenia, by z nim porozmawiał. Ale Randolph nie boi się go wcale. Eugenio to wspaniały przewodnik, lecz nie ma wielkiego wpływu na Randolpha. Nie sądzę, by po­szedł do łóżka przed jedenastą. - Brak krytycznego sądu Daisy w tej sprawie wydawał się jej towarzyszowi niezrównany. Okazało się, że Randolph prze­dłużał triumfalnie swoje nocne czuwanie, bo Winterbourne towarzyszył pan­nie Miller na spacerze przez czas dłuższy, zanim spotkali jej matkę.

- Rozglądałam się za tą panią, której pan chciał mnie przedstawić - podjęła Daisy. - To pewnie ciotka pana.

Kiedy potwierdził i wyraził zdziwienie, skąd się o tym dowiedziała, odrze­kła, że wie wszystko o pani Costello od pokojówki. Jest bardzo spokojna i bardzo comme il faut; nosi białe loki; nie rozmawia z nikim i nigdy nie jada przy wspólnym stole. Co trzeci dzień ma migrenę.

- Bardzo mi się to wszystko podoba: ta migrena i w ogóle - dorzuciła panna Daisy paplając swoim cienkim wesołym głosikiem. - Bardzo chcę ją poznać. Wiem już, jaka będzie pańska ciotka, wiem, że ją polubię. Będzie się zachowywała z wielką rezerwą. Nie rozmawiamy z nikim… i do nas nikt się nie zwraca. To chyba na tym polega. W każdym razie będę bardzo zadowo­lona, gdy poznam pana ciotkę.

Winterbourne czuł się zakłopotany - mógł jedynie odtrąbić odwrót.

- Czułaby się też najszczęśliwsza z tego powodu, ale boję się, że należy zawsze pamiętać o tych męczących bólach głowy.

W otaczającym ich zmierzchu dziewczyna spojrzała na niego.

- No, sądzę, że nie co dzień boli ją głowa.

Musiał robić dobrą minę do złej gry.

- Mówiła mi, że, o dziwo, tak! - Nie wiedział, co innego powiedzieć.

Panna Miller zatrzymała się i stała patrząc na niego. Jej uroda była wi­doczna nawet w ciemności; trzepotała swym ogromnym wachlarzem.

- Ona nie chce mnie poznać! - wybuchnęła. - Czemu pan tego po prostu nie powie? Nie potrzebuje się pan obawiać. Ja się nie boję! - zawołała uba­wiona.

Winterbourne wyczuł jednak w jej tonie jakąś fałszywą nutkę, był wzru­szony, zmartwiony, udręczony.

- Droga pani! Ona nie zna nikogo. Idzie przez życie jak zamurowana. To wina jej nieszczęsnego zdrowia.

Młoda dziewczyna przeszła parę kroków ciesząc się dalej tym tematem.

- Nie potrzebuje się pan obawiać - powtórzyła. - Dlaczego miałaby chcieć mnie poznać? - Zamilkła znowu. Stała tuż przy ogrodowej balustradzie; przed nią rozciągało się lśniące w świetle gwiazd jezioro. Na jego powierzchni od­bijał się przyćmiony blask, w dali majaczyły zarysy gór. Daisy Miller popa­trzyła na te blaski i cienie i raz jeszcze wesoło wyraziła swą obojętność: - Boże! Ależ ona jest ekskluzywna!

Winterbourne zadał sobie pytanie, czy czuła się naprawdę urażona, i przez chwilę nieomal pragnął, żeby uczucie obrazy było w niej tak silne, by wypadał mu pocieszyć ją i dodać jej odwagi. Miał miłe wrażenie, że dozwoliłaby z pewnością w tej chwili na pełną szacunku serdeczność. Był całkowicie gotów poświęcić ciotkę - w rozmowie; przyznać, że to dumna, szorstka kobieta, i dowodzić, że nie potrzebują się nią przejmować. Lecz zanim zdołał przyjąć tę wątpliwą postawę galanterii pomieszanej z brakiem szacunku, młoda panna podjęła spacer i wykrzyknęła zupełnie innym tonem:

- O, mama! Sądzę, że nie udało jej się zapędzić Randolpha do łóżka.

W dali zamajaczyła postać damy, mało widoczna w ciemności; zbliżała się wolnym, chwiejnym krokiem; nagle przystanęła niepewnie.

- Czy to na pewno matka pani? Czy może ją pani rozpoznać w tych ciem­nościach? - zapytał Winterbourne.

- No - roześmiała się dziewczyna - sądzę, że znam moją matkę. A tym bardziej, gdy ma na sobie mój szal. Zawsze nosi moje rzeczy.

Dama, o której mowa, przestała się zbliżać i krążyła niepewnie wokół miejsca, gdzie się zatrzymała.

- Boję się, że matka nie widzi pani - powiedział Winterbourne - A może - dodał uważając, że w obecności panny Miller żart jest dozwolony - może czuje się winna z powodu tego szala.

- O, to okropna starzyzna - odrzekła spokojnie jego towarzyszka. - Powie­działam jej, że może go nosić, jeśli nie boi się wyglądać jak straszydło. Nie chce tu podejść, bo widzi pana.

- No, to może lepiej odejdę? - zaproponował Winterbourne.

- Nie, chodźmy! - nalegała dziewczyna.

- Boję się, że matka pani nie pochwala mego spaceru z panią.

Spojrzała na niego bardzo dziwnie, jak mu się wydawało.

- To nie ze względu na mnie, to ze względu na pana… ze względu na nią samą. Zresztą nie wiem. Matka nie lubi żadnego z panów, z którymi się przy­jaźnię. Czuje się w ich towarzystwie onieśmielona. Jest zawsze bardzo zde­nerwowana, kiedy przedstawiam jej jakiegoś dżentelmena. Ale ja to robię… prawie zawsze. Gdybym nie przedstawiała moich znajomych mamie - dodała panna Miller swoim cienkim, monotonnym głosem - uważałabym, że jestem nieszczera.

- Aby mnie przedstawić - zauważył Winterbourne - musi pani znać moje nazwisko. - I wymienił je.

- O, Boże! Nie potrafię wymówić tego wszystkiego! - wykrzyknęła jego towarzyszka ogromnie ubawiona. Lecz przez ten czas podeszli do pani Miller, która, gdy się zbliżali, postąpiła parę kroków ku ogrodowej balustradzie i oparła się o nią wpatrując się uważnie w jezioro, odwrócona do nich plecami. - Mamo! - odezwała się zdecydowanym tonem dziewczyna, na co starsza dama odwróciła się. - Pan Fryderyk Forsyth Winterbourne - powiedziała jego nowa przyjaciółka powtarzając dopiero co wyuczoną lekcję i przedstawiając go z wdziękiem i prostotą. Może i była „wulgarna”, jak określiła ją pani Co­stello. Ale jakie zastrzeżenie mógł wzbudzić ten epitet wobec jej oryginal­nego, wrodzonego wdzięku?

Matka Daisy była niską, szczupłą, jasnowłosą kobietą o rozbieganych oczach, zaledwie dostrzegalnym nosie i wydatnym jakby dla uzupełnienia czole ozdobionym ponad łysiejącymi skroniami - co zauważył w duchu Win­terbourne - mocno skręconymi w loczki rzadkimi włosami. Podobnie jak córka, pani Miller ubrana była z niezwykłą elegancją; w uszach miała ogromne brylanty. O ile młodzieniec zdążył zauważyć, nie pozdrowiła go, a z pewnością nie patrzyła na niego. Daisy podeszła bliżej i poprawiła na niej szal.

- Po co się tu wałęsasz? - zapytała tonem bynajmniej nie ostrym, co mo­głyby sugerować jej słowa.

- Sama nie wiem - odrzekła dama i odwróciła się znów ku jezioru.

- Chyba nie jest ci potrzebny ten szal? - mówiła dalej poufale Daisy.

- Owszem, potrzebny - odparła matka tonem, w którym Winterbourne wy­czuł dziwną nutę, coś pośredniego między wesołością a rozpaczą.

- Czy zapędziłaś Randolpha do łóżka? - zapytała Daisy.

- Nie, nie mogłam go do tego skłonić. - Pani Miller zdawała się przyzna­wać do tej samej łagodnej rezygnacji, co jej córka. - Chce porozmawiać z kel­nerem. Lubi z nim rozmawiać.

- Właśnie mówiłam o nim z panem Winterbournem - ciągnęła dziewczyna. W uszach młodzieńca ton, jakim wyrzekła te słowa, zabrzmiał tak, jakby po­wtarzała jego nazwisko całe życie.

- O, tak - potwierdził. - Miałem przyjemność poznać syna pani.

Mama Randolpha milczała; patrzyła dalej z uwagą na jezioro. Na koniec westchnienie wyrwało się z jej piersi:

- Nie rozumiem, jak on żyje!

- W każdym razie nie jest tak źle, jak było w Dover - zaopiniowała Daisy.

- A co się stało w Dover? - zapytał z zaciekawieniem Winterbourne.

- Nie chciał się wcale położyć spać. Wydaje mi się, że całą noc siedział w salonie hotelowym. O dwunastej nie był jeszcze w łóżku, jakby nie mógł się ruszyć z miejsca.

- Było pół do pierwszej, kiedy zrezygnowałam - opowiadała pani Miller z beznamiętną dokładnością.

Winterbourne uznał to za bardzo interesujące.

- Czy on dużo śpi w ciągu dnia?

- Wydaje mi się, że niewiele - odrzekła Daisy.

- Chciałabym, żeby chciał spać - powiedziała matka. - Przecież musi to jakoś nadrobić.

- Sądzę, że my to nadrabiamy! Moim zdaniem on jest naprawdę męczący - rzuciła Daisy.

Po tych słowach zaległo na chwilę milczenie.

- No, Daisy Miller - wybuchnęła nieoczekiwanie starsza dama - nie są­dziłam, że będziesz występować przeciwko własnemu bratu.

- Ale on jest męczący, mamo - odrzekła dziewczyna bez zbytniego naci­sku.

- Ma dopiero dziewięć lat - broniła łagodnie pani Miller.

- W każdym razie nie chciał jechać do tego zamku - odrzekła córka jakby dla złagodzenia dyskusji. - Pojadę tam z panem Winterbournem.

Na to spokojne oświadczenie rodzicielka Daisy nie odpowiedziała wcale. Winterbourne przyjął, że jest temu przeciwna, lecz równocześnie powiedział sobie, że to naiwna, łatwa do pokierowania osoba i że pełna szacunku perswa­zja zmieni jej postawę.

- Tak - wtrącił zatem - córka pani uprzejmie uczyniła mi zaszczyt pozwa­lając być swoim przewodnikiem.

Rozbiegane oczy pani Miller spoczęły z błagalnym wyrazem na jego towa­rzyszce, która przeszła parę kroków dalej, nucąc cicho pod nosem.

- Sądzę, że chcecie jechać autobusem? - zauważyła obojętnie jej matka.

- Tak, lub statkiem - odpowiedział Winterbourne.

- No, sama nie wiem, jak lepiej - odpowiedziała pani Miller. - Nigdy nie byłam w tym zamku.

- To szkoda, że pani nie była - zauważył Winterbourne zaczynając się upewniać, że nie będzie z jej strony sprzeciwu. Był jednak przygotowany na to, że z pewnością zechce towarzyszyć córce.

Właśnie w tym względzie został oświecony.

- Myślałyśmy zawsze, żeby tam pojechać, ale zdaje się, że to niemożliwe. Naturalnie Daisy chce jechać wszędzie. Ale jest tu jedna pani (nie znam jej nazwiska), która mówi, że nie powinnyśmy oglądać zamków tutejszych, lecz zaczekać, aż znajdziemy się we Włoszech. Tam podobno jest ich bardzo dużo - ciągnęła pani Miller nabierając coraz większego zaufania - a my oczywiście chcemy obejrzeć tylko te najważniejsze. Zwiedzałyśmy kilka w Anglii - do­dała po chwili.

- Tak w Anglii są piękne zamki - powiedział Winterbourne. - Ale Chillon jest naprawdę wart obejrzenia.

- No, jeśli Daisy czuje się na siłach… - powiedziała pani Miller tonem, który zdawał się załamywać pod ciężarem takich pomysłów. - Zdaje się, że nie ma rzeczy, na którą się ona nie odważy.

- O, jestem prawie pewny, że się pannie Miller spodoba - oświadczył Winterbourne. Pragnął coraz bardziej upewnić się, iż będzie miał wyłączne prawo do tête-à-tête z młodą panną, która nadal spacerowała przed nimi pod­śpiewując cicho. - A czy pani nie czuje się na siłach, Madame - zapytał - od­być tę ciekawą wycieczkę?

Na to pytanie matka Daisy popatrzyła na niego przez chwilę z ukosa i z pewnym przestrachem, a potem w milczeniu ruszyła przed siebie. Po chwili odrzekła po prostu:

- Myślę, że lepiej, aby Daisy pojechała sama.

Dało mu to okazję do stwierdzenia, że był to typ matki bardzo odmienny od owych czujnych matron, które wiodły rej w kołach towarzyskich w starym mrocznym mieście na drugim końcu jeziora. Rozmyślania przerwał mu dźwięk jego własnego nazwiska, wyraźnie wymówionego przez samodzielną córkę pani Miller.

- Panie Winterbourne! - zawołała śpiewnie z pewnej odległości.

- Słucham panią - odpowiedział młody człowiek.

- Czy zechce mnie pan przewieźć łódką?

- Teraz?

- Oczywiście! - odrzekła wesoło.

- Annie Miller! - wykrzyknęła jej matka.

- Proszę, niech pani pozwoli, Madame - błagał gorąco. Natychmiast uprzytomnił sobie romantyczną stronę tej wyprawy: kierowanie w letnią gwiaździstą noc łódką z siedzącą w niej piękną młodą dziewczyną.

- Sądzę, że nie powinna jechać - powiedziała matka - a raczej wrócić do domu.

- Jestem pewna, że pan Winterbourne chce mnie zabrać - oświadczyła Da­isy. - Jest mi tak bardzo oddany.

- Zawiozę panią do Chillonu wiosłując pod gwiazdami.

- Nie wierzę w to - roześmiała się Daisy.

- Coś podobnego! - wydyszała starsza pani, jakby ganiąc tę swobodę.

- Nie odezwał się pan do mnie od pół godziny - mówiła dalej córka.

- Odbyłem bardzo miłą rozmowę z matką pani - odrzekł Winterbourne.

- Ech! Chcę, żeby mnie pan przewiózł łódką - mówiła Daisy, jakby o ni­czym innym nie było mowy.

Zatrzymali się wszyscy, a ona odwróciła się i popatrzyła na swego nowego znajomego. Na twarzy jej widniał uroczy uśmiech, śliczne oczy lśniły w ciemności, wachlowała się swoim dużym wachlarzem. Nie, nie było na świe­cie ładniejszej dziewczyny!

- Tam na przystani jest kilka przycumowanych łódek. - Wskazał na parę stopni, które prowadziły z ogrodu do jeziora. - Jeśli zechce mi pani wyświad­czyć zaszczyt i przyjmie moje ramię, pójdziemy i wybierzemy sobie jedną z nich.

Stała uśmiechając się; odrzuciła głowę do tyłu i roześmiała się, jakby usły­szała coś zabawnego.

- Lubię, kiedy mężczyzna zachowuje formy.

- Zapewniam panią, że to formalna propozycja.

- Byłam pewna, że skłonię pana do odezwania się - zadrwiła wdzięcznie Daisy.

- Widzi pani, ze to nietrudne - odpowiedział Winterbourne. - Ale obawiam się, że pani się ze mnie wyśmiewa.

- Sądzę, że nie, proszę pana - nieśmiało broniła córki pani Miller.

- No więc, niech pani pozwoli przewieźć się łódką - nalegał zwracając się do Daisy.

- Bardzo to pan miło proponuje! - zawołała, jakby chciała wynagrodzić swoje poprzednie słowa.

- Jeszcze milej będzie zrealizować ten projekt.

- Tak, będzie bardzo miło. - Ale nie ruszyła się, by pójść z nim; stała niczym wytworne uosobienie lekkiej, szczerej ironii.

- Zobacz lepiej, która to godzina - wtrąciła bezbarwnym tonem matka.

- Jedenasta, Madame - odezwał się z bliskiej ciemności jakiś głos o cudzo­ziemskim akcencie.

Winterbourne odwróciwszy się rozpoznał barwną postać, którą widział już w tym towarzystwie. Widocznie mężczyzna ów podszedł w tej chwili.

- O, Eugenio! - powiedziała Daisy. - Jadę łódką z panem Winterbournem!

Eugenio skłonił się.

- O tej porze, w nocy, Mademoiselle?

- Jadę z panem Winterbournem - powtórzyła ze swym promiennym uśmie­chem. - I to zaraz.

- Powiedz jej, że nie może tego robić, Eugenio - zwróciła się do przewod­nika pani Miller.

- Sądzę, że lepiej, żeby pani nie jechała łódką, Mademoiselle - oświadczył tenże.

Winterbourne zapragnął gorąco, by ta ładna dziewczyna nie pozostawała w tak poufałych stosunkach ze swoim przewodnikiem; ale nic nie powiedział, a ona dorzuciła:

- Przypuszczam, że uważasz, iż to nie wypada. Och! - jęknęła. - Eugenio wszystko uważa za niewłaściwe.

- Niemniej jestem całkowicie do pani usług - pospiesznie dorzucił Winter­bourne.

- Czy Madamoiselle zamierza jechać sama? - zwrócił się Eugenio z pyta­niem do pani Miller.

- O, nie, z tym panem! - zawołała matka Daisy dla uspokojenia go.

- To znaczy: sama z tym panem. - Eugenio patrzył przez chwilę na Win­terbourne'a (temu zaś zdawało się, że ujrzał na jego twarzy lekko arogancki wyraz, jakby szydziła z obu pań), a potem dodał uroczyście, z ukłonem: - Jak Mademoiselle sobie życzy…

Daisy przerwała:

- Och, wiedziałam, że urządzisz awanturę. Teraz nie zależy mi już na tym, by jechać.

- Ale ja zrobię awanturę, jeśli pani nie pojedzie - oświadczył żywo Win­terbourne.

- Tego tylko chciałam: małej awantury. - I znowu zaczęła się śmiać.

- Panicz Randolph poszedł spać - oświadczył ważnym tonem Eugenio.

- Och, Daisy, możemy wobec tego iść do domu! - wykrzyknęła pani Mil­ler.

Córka odwróciła się do nowego znajomego z ożywieniem pełnym dziwnej, właściwej jej przewrotności.

- Dobranoc. Zapewne jest pan rozczarowany, zrażony lub coś w tym ro­dzaju?

Popatrzył na nią poważnie, ujmując rękę, którą mu podała.

- Jestem zdziwiony, jeśli panią to interesuje - odpowiedział.

- No, mam nadzieję, że nie spędzi to panu snu z powiek - odpowiedziała żywo. I pod eskortą uprzywilejowanego Eugenia obie damy ruszyły ku do­mowi.

Winterbourne śledził je wzrokiem; był naprawdę zdumiony. Spacerował kwadrans nad jeziorem zaintrygowany nieoczekiwaną poufałością i kaprysami dziewczyny. Lecz jedna określona konkluzja, do jakiej doszedł, streszczała się w tym, że cieszyłby się diabelnie mogąc z nią gdzieś pojechać.

W dwa dni później wyruszyli we dwójkę do zamku Chillon. Czekał na nią w dużym hotelowym hallu, gdzie siedzieli bezczynnie, gapiąc się na siebie, przewodnicy, portierzy i zagraniczni turyści. Nie było to miejsce, które wy­brałby na spotkanie; ale ona je spokojnie wyznaczyła. Zbiegła lekko po scho­dach zapinając długie rękawiczki, przyciskając złożoną parasolkę do swej zgrabnej figurki, ubrana w sposób, który najlepiej w jego pojęciu pasował do ich wyprawy. Winterbourne był człowiekiem pełnym wyobraźni - i jak ma­wiali nasi przodkowie - uczuciowym. Kiedy objął wzrokiem uroczą postać i usłyszał zbliżający się po schodach niecierpliwy, pewny krok, nuta z jakiegoś krótkiego wdzięcznego romansu, nie głośna, lecz wyraźna i miła, zadźwię­czała mu w uszach. Uwierzył wreszcie, że naprawdę z nią jedzie. Poprowa­dził ją poprzez tłum zebranych w hallu ludzi - wszyscy patrzyli na dziew­czynę wzrokiem twardym, surowym. Gdy tylko do niego podeszła, zaczęła paplać. Miał ochotę pojechać do Chillonu powozem, lecz ona wyraziła gorące życzenie udania się tam małym parowcem - będzie taki miły powiew nad wodą i zobaczą tyle ludzi. Podróż nie trwałą długo, lecz towarzyszka Winter­bourne'a znalazła czas na wiele oryginalnych uwag i wypowiedzi, które nie­kiedy były w swej bezbrzeżnej naiwności nieco kłopotliwe. Młodemu czło­wiekowi ta mała wycieczka wydawała się czymś tak cudownie niezwykłym i stwarzającym nieoczekiwaną między nimi zażyłość, że mimo charaktery­stycznego dla Daisy poczucia niezależności oczekiwał, iż okaże ona, że znaj­duje w tej wyprawie ten sam urok. Lecz trzeba tu wyznać szczerze, że w tym względzie nieco się rozczarował. Panna Miller była bardzo ożywiona i w świetnym humorze, ale wyraźnie nie znajdowała się wcale w stanie nerwo­wego podniecenia, które w jakimkolwiek stopniu odpowiadałoby jego napię­ciu. Nie unikała ani jego wzroku, ani niczyjego innego; nie czerwieniła się z zakłopotania ani patrząc na niego, ani widząc, że ludzie patrzą na nią. A ludzie nadal bardzo jej się przyglądali. Winterbourne mógł przynajmniej znajdować przyjemność w świadomości, jak wytwornie wygląda jego śliczna towa­rzyszka. W głębi duszy obawiał się, że będzie ona mówić głośno, śmiać się za dużo, a nawet kręcić się po statku. Ale zupełnie zapomniał o swych obawach. Siedział uśmiechając się ze wzrokiem utkwionym w jej twarzy, a ona nie ru­szając się z miejsca wygłaszała wiele oryginalnych poglądów. Był to najbar­dziej urocze, niewinne paplanie, jakie w życiu słyszał, bo dotychczasowe do­świadczenie nauczyło go, że gdy młode osoby były tak naiwne, to okazywały się mniej rozmowne, a gdy były tak pewne siebie, okazywały się bardziej skomplikowane. Jeśli pogodził się z myślą, że Daisy jest w każdym razie „wulgarna”, to czy potwierdzała to w końcu swoim zachowaniem, czy on po prostu przyzwyczaił się do jej wulgarności? Rozprawiała przeważnie o rze­czach mało ważnych i powierzchownych, które ich w tej chwili otaczały, ale chwilami sięgała wzrokiem dalej i przejawiała nieoczekiwaną wnikliwość.

- Co pan taki poważny? - zapytała niespodziewanie utkwiwszy w przyja­cielu swe łagodne oczy.

- Ja poważny? - zadał w odpowiedzi pytanie. - Wydawało mi się, że uśmiecham się od ucha do ucha.

- Wygląda pan tak, jakby mnie pan wiózł na nabożeństwo lub na pogrzeb. Jeśli to ma być uśmiech, to uszy pańskie są bardzo mało od siebie oddalone.

- Czy chciałaby pani, żebym zatańczył na pokładzie taniec marynarski?

- Proszę, niech pan to zrobi, a ja obejdę zebranych z kapeluszem. Pokry­jemy w ten sposób koszta naszej podróży.

- Nigdy w życiu nie byłem tak zadowolony - odrzekł Winterbourne.

Patrzyła na niego przez chwilę i znów dała wyraz swemu rozbawieniu:

- Lubię skłaniać pana do wypowiadania takich rzeczy. Dziwnie skompli­kowany z pana człowiek.

Kiedy wyszli na brzeg i udali się do zamku, nic nie mogło rywalizować z jej wesołym, swobodnym zachowaniem. Biegała po sklepionych salach, szele­ściła spódniczkami na krętych schodach, wyskakiwała z uroczymi okrzykami i cała drżąca z ciemnych kątów i słuchała uważnie wszystkiego, co Winterbo­urne opowiadał jej o zamku. Lecz spostrzegł, że mało obchodziła ją historia średniowiecza, a ponure duchy Chillonu stawały przed nią w bardzo niewy­raźnych zarysach. Mieli szczęście mogąc błąkać się po zamku sami z jednym tylko przewodnikiem. Umówił się z nim, że nie będą się spieszyli, lecz będą chodzić sobie wolno i przystawać, gdzie zechcą. Przewodnik uczciwie do­trzymał umowy - Winterbourne ze swej strony okazał się hojny - i w końcu zostawił ich samych. Uwagi panny Miller cechował zupełny brak logiki; dla wszystkiego, co chciała powiedzieć, umiała znaleźć pretekst. Znalazła ich bardzo wiele - w krętych pasażach i chropawych framugach okien - by zada­wać towarzyszącemu jej młodzieńcowi niespodziewane pytania dotyczące jego samego, jego rodziny, jego dotychczasowych losów, jego gustów, zwy­czajów, planów i by dostarczać informacji na podobne tematy związane ze swoją osobą. Co się tyczy jej własnych gustów, zwyczajów i projektów, uro­cza dziewczyna przygotowana była na jak najbardziej dokładne i, prawdę mówiąc, korzystne sprawozdanie.

- No, wydaje mi się, że pan wie aż za dużo! - zawołała, gdy Winterbourne naszkicował jej historię nieszczęsnego Bonnivarda. - Nigdy nie widziałam człowieka, który by tyle wiedział! - Historia Bonnivarda oczywiście weszła jednym uchem, a wyszła drugim. Niemniej ten popularny wykład wydał jej się cudowny i wkrótce upewniła się w przekonaniu, że pragnie, aby Winterbourne podróżował i „zwiedzał świat” razem a nimi; i oni wtedy będą się mogli cze­goś nauczyć. - Czy nie chciałby pan uczyć Randolpha? - zapytała. - Wydaje mi się, że zyskałby on mając za nauczyciela dżentelmena. - Winterbourne był pewien, że nic nie mogłoby go bardziej zadowolić, lecz oświadczył, że nie­stety ma inne zajęcia. - Inne zajęcia! Nie wierzę ani trochę - zaprotestowała. - Co pan chce przez to powiedzieć? Przecież pan nie prowadzi interesów. - Młodzieniec przyznał, że istotnie nie, lecz ma zobowiązania, które za dzień zmuszą go do powrotu do Genewy. - Och, niech to licho! - żachnęła się. - Nie wierzę. - I zaczęła mówić o czym innym. Lecz w parę chwil później, kiedy pokazywał jej interesujący rysunek na starożytnym kominku, przerwała bez związku.

- Nie chce pan chyba powiedzieć, że wraca pan do Genewy?

- To smutny fakt, ale muszę się tam zameldować jutro.

Zareagowała na to z żywością, która mogła mu jedynie pochlebić.

- Uważam, że jest pan okropny!

- O, niech pani nie mówi takich strasznych rzeczy - poprosił całkiem szczerze - i to właśnie na koniec.

- Na koniec - wykrzyknęła dziewczyna. - Ja to nazywam samym począt­kiem. Jestem prawie zdecydowana zostawić pana tutaj i jechać prosto do ho­telu sama.

Przez następne dziesięć minut nie robiła nic innego, tylko wmawiała w niego, że jest okropny. Biedy Winterbourne był naprawdę zdumiony. Żadna młoda dama nie zaszczyciła go dotąd tak gwałtowną reakcją na wzmiankę o jego osobistych planach. Przestała po tym zwracać uwagę na osobliwości Chillonu i na piękno jeziora; zaczęła natomiast napomykać o pięknej pani, która była powodem - panna Miller zdawała się nie mieć co do tego żadnej wątpliwości - jego pospiesznego powrotu do Genewy. Skąd panna Daisy wie­działa tyle o jego życiu osobistym? Winterbourne, który zaprzeczył istnieniu takiej osoby, nie umiał zupełnie tego dociec; doznawał podwójnego uczucia: zdziwienia nad szybkością jej indukcyjnego wnioskowania i ubawienia z po­wodu jej bezceremonialnej krytyki. Zdumiała go znowu w tym wszystkim jako niezwykłe pomieszanie niewinności i braku taktu.

- Czy ona nigdy nie zwalnia pana na więcej niż trzy dni? - zapytała iro­nicznie panna Miller. - Czy nie daje panu urlopu w lecie? Nikt nie jest tak za­pracowany, by nie mógł wyjechać gdzieś w tym okresie. Przypuszczam, że gdyby pan został dzień dłużej, przyjechałaby tu za panem łódką. Niech pan zaczeka do piątku, a ja zejdę do przystani, by ją powitać. - Zaczął w końcu przypuszczać, że mylnie osądził nastrój, w jakim jego dama wsiadła na statek. Jeśli brakowało mu w nim osobistej nuty, to teraz pojawiła się ona wyraźnie. Bardzo dobitnie w końcu się zaznaczyła, gdy panna Miller oświadczyła, że przestanie mu „dokuczać”, jeśli obieca solennie przyjechać do Rzymu tej zimy.

- To nietrudna obietnica - zapewnił spiesznie. - Moja ciotka wynajęła od stycznia mieszkanie w Rzymie i prosiła mnie już, bym przyjechał ją odwie­dzić.

- Nie chcę, żeby pan przyjeżdżał dla ciotki - odrzekła Daisy - ale właśnie dla mnie.

Była to jedyna aluzja, jaką usłyszał od niej na temat swej niesympatycznej krewnej. Obiecał Daisy, że w każdym razie na pewno przyjedzie, po czym przestała go drążnic. Winterbourne wynajął powóz i wrócili o zmierzchu do Vevey; dziewczyna siedząca u jego boku, gdy minęło jej podniecenie, była te­raz wyjątkowo bierna.

Wieczorem wspomniał pani Costello, że spędził popołudnie w Chillonie z panną Daisy Miller.

- Ci Amerykanie… od tego przewodnika? - spytała dama.

- Przewodnik na szczęście został w domu.

- Pojechała z tobą zupełnie sama?

- Zupełnie sama.

Pani Costello powąchała buteleczkę z solami.

- I to małe paskudztwo chciałeś mi przedstawić! - wykrzyknęła.

III

Winterbourne, który wrócił do Genewy nazajutrz po wycieczce do Chil­lonu, z końcem stycznia udał się do Rzymu. Ciotka osiadła tam już od dłuż­szego czasu i otrzymał kilka typowych dla niej listów. „Ci ludzie, którym poświęcałeś tyle uwagi i energii ubiegłego lata w Vevey, przyjechali tutaj, przewodnik i cała reszta - pisała. - Zdaje się, że porobili trochę znajomości, ale przewodnik jest nadal najbardziej intime. Młoda panna jest jednak również bardzo zaprzyjaźniona z różnymi Włochami trzeciej kategorii, z którymi afi­szuje się głośno, co wywołuje komentarze. Przywieź mi tę ładną powieść Charbulieza >Paule Mere< i nie przyjeżdżaj później niż dwudziestego trze­ciego”.

Nasz przyjaciel, zgodnie z naturalnym biegiem rzeczy, przybywszy do Rzymu, zamierzał dowiedzieć się u amerykańskiego bankiera adresu pani Miller i pójść przywitać się z panną Daisy.

- Po tym, co działo się w Vevey, sądzę, że mogę złożyć im wizytę - po­wiedział do pani Costello.

- Jeśli po tym, co się działo… w Vevey czy gdzie indziej… pragniesz pod­trzymywać tę znajomość, rób, co chcesz. Oczywiście nie jesteś wybredny: mężczyzna może zawierać wszelkie znajomości. Mężczyźni mają pewne przywileje.

- A cóż takiego „działo się”, proszę cioci: tutaj na przykład? - zapytał Winterbourne.

- Dziewczyna spaceruje sama z tymi wyraźnie wulgarnymi cudzoziem­cami. Co dzieje się potem… możesz się poinformować gdzie indziej. Znalazła sobie kilku typowych rzymskich łowców posagowych bardzo niskiego rzędu i wprowadza ich do tych domów, gdzie sama może się wkręcić. Kiedy zjawia się na przyjęciu (na takim przyjęciu, na które może przyjść), przyprowadza ze sobą pana o bardzo dobrych manierach i wspaniałym wąsie.

- A gdzie jest jej matka?

- Nie mam pojęcia. To naprawdę okropni ludzie.

Winterbourne zastanowił się, w jak odmiennej znaleźli się sytuacji.

- Są bardzo nieobyci, naiwni i zupełnie nieucywilizowani. Ale z pewnością nie „zepsuci”.

- Są rozpaczliwie wulgarni - odpowiedziała pani Costello. - Czy rozpacz­liwa wulgarność dowodzi zepsucia, to zagadnienie dla metafizyków. W każ­dym razie są dostatecznie zepsuci, by się za nich czerwienić. A jak na nasze krótkie życie, to zupełnie wystarczy.

Wiadomość, że jego mała przyjaciółka, dziecię natury znad szwajcarskiego jeziora, obraca się teraz w towarzystwie kilku wspaniałych wąsaczów, ochło­dziła zapał Winterbourne'a, by udać się od razu do niej. Nie pochlebiał sobie wprawdzie, że pozostawił w jej sercu niezatarte wrażenie, niemniej zaniepo­koił się usłyszawszy o aktualnym stanie rzeczy, tak mało zgodnym z obrazem, jaki ostatnio widział w swej wyobraźni; był to obraz ślicznej dziewczyny wy­glądającej ze starego rzymskiego okna i zadającej sobie natarczywie pytanie, kiedy przyjedzie pan Winterbourne. Jeśli jednak postanowił zaczekać trochę, nim przypomni tej młodej damie o swej pretensji do tej wiernej pamięci, a tym większym pośpiechem odwiedził kilku innych swoich przyjaciół. Była wśród nich pewna Amerykana, która spędziła parę zim w Genewie, gdy miała dzieci w szkole. Była to kobieta bardzo wytworna, a mieszkała na Via Gregoriana. Winterbourne zastał ją w małym karmazynowym saloniku na trzecim piętrze; pokój zalewało południowe słońce. Nie upłynęło jeszcze dziesięć minut od jego przyjścia, gdy na progu ukazał się służący i zaanonsował uprzejmie: „Madame Mila!” Zaraz po tej zapowiedzi wszedł mały Randolph Miller, za­trzymał się na środku pokoju i stał wpatrując się w Winterbourne'a. A w chwilę później przekroczyła próg jego ładna siostra; po dłuższej chwili weszła wolnym krokiem matka tej pary.

- Zdaje się, że ja wiem, kto pan jest - zaczął natychmiast Randolph.

- Jestem pewien, że wiesz bardzo dużo. - Mówiąc to jego stary przyjaciel chwycił go z zaciekawieniem za ramię. - Jak tam twoja nauka?

Daisy zajęta była miłym paplaniem z panią domu, lecz gdy usłyszała głos Winterbourne'a, odwróciła szybko głowę, ze słowami: - Och, naprawdę! - co przyjął uśmiechem.

- Powiedziałem pani przecież, że przyjadę.

- Nie wierzyłam w to - odrzekła.

- Jestem pani za to bardzo zobowiązany - roześmiał się młodzieniec.

- No, to mógł mnie pan przyjść odwiedzić - ciągnęła Daisy, jakby rozstali się tydzień temu.

- Przyjechałem dopiero wczoraj.

- Nie wierzę w to - oświadczyła znowu dziewczyna.

Winterbourne zwrócił się z uśmiechem protestu do jej matki, ale pani ta unikała jego spojrzenia i usiadłszy utkwiła wzrok w synku.

- My mamy ładniejsze mieszkanie niż to - przerwał Randolph. - Ściany są całe złote.

Pani Miller, w nastroju więcej niż kiedykolwiek fatalistycznym, zaczęła się wiercić z zakłopotaniem w fotelu.

- Mówiłam ci, że jak cię wezmę, powiesz na pewno coś takiego - oświad­czyła jakby pod adresem tych z obecnych, którzy mogli ją usłyszeć.

- I ja tobie mówiłem - odrzekł Randolph. - Powiadam panu - dodał we­soło, uderzając Winterbourne'a po kolanie - że nasze mieszkanie jest też większe.

Ponieważ Daisy zajęta była jeszcze rozmową z panią domu, Winterbourne uznał za stosowne zamienić parę słów z jej matką:

- Mam nadzieję, że czuła się pani dobrze, od kiedy rozstaliśmy się w Vevey?

Pani Miller niewątpliwie popatrzyła teraz na niego - to znaczy na jego brodę.

- Niezbyt dobrze, proszę pana - odpowiedziała.

- Ma niestrawność - wtrącił Randolph. - Ja też mam. I ojciec też. Ale ja najgorszą.

To oświadczenie, zamiast wprawić panią Miller w zakłopotanie, zdawało się łagodzić jej nastrój wskrzeszając atmosferę, do której była przyzwycza­jona.

- Cierpię na wątrobę - pożaliła się przyjaźnie Winterbourne'owi. - Myślę, że to wina tego klimatu, jestem mniej odporna niż klimat w Schenectady, zwłaszcza w zimie. Nie wiem, czy pan wie, że mieszkamy w Schenectady. Powiedziałam do Daisy, że na pewno nie znajdę nikogo takiego jak doktor Davis, i nie wierzę, żebym w życiu znalazła. O, w Schenectady ma on opinię najlepszego lekarza, bardzo tam cenią doktora Davisa. Ma tyle pracy, ale dla mnie gotów był zrobić wszystko. Mówił, że nigdy nie widział podobnej jak moja niestrawności, ale czuł się w obowiązku zabrać się do niej. Pewna je­stem, że nie ma środka, którego by nie próbował. Nie zważałam na to, co ze mną robi, byle tylko sprawił mi ulgę. Właśnie zamierzał spróbować jakiejś nowej kuracji, a ja marzyłam o niej, kiedy wyjechaliśmy. Mój mąż uznał, że Daisy powinna zobaczyć Europę. Zmuszona byłam jednak napisać parę dni temu, że może to dla Daisy bardzo korzystne, lecz ja nie wiem, czy będę mo­gła obejść się dłużej bez doktora Davisa. W Schenectady ma on niesłychane wzięcie, zresztą dużo tam chorób. Bardzo źle sypiam teraz.

Winterbourne gawędził dłuższą chwilę na temat patologii z pacjentką doktora Davisa, a Daisy w tym czasie paplała nieprzerwanie z gospodynią. Młody człowiek zapytał panią Miller, jak jej się podoba Rzym.

- Muszę stwierdzić, że jestem rozczarowana - wyznała. - Tyle słyszałyśmy o tym mieście… chyba zbyt wiele. Ale trudno. Oczekiwałyśmy czegoś in­nego.

Winterbourne miał jednak pod dostatkiem pocieszających zapewnień.

- Niech pani zaczeka trochę, a bardzo polubi pani to miasto.

- Ja go co dzień bardziej nienawidzę! - krzyknął Randolph.

- Zupełnie jak mały Hannibal - roześmiał się jego przyjaciel.

- Nie, ja nie jestem jak żaden… żaden mały… - oświadczył śmiało Ran­dolph.

- To prawda. I nigdy nie byłeś - poparła go matka. - Ale widzieliśmy miej­scowości - podjęła - które stawiam dużo wyżej od Rzymu. - Na pytanie Winterbourne'a, jakie to miejscowości, odrzekła: - Zurych na przykład, tam w górach. Uważam, że to naprawdę ładne miasto, a nie słyszeliśmy nawet po­łowy tego o nim, co o Rzymie.

- Najlepsze miejsce, jakie widzieliśmy, to „City of Richmond” - oświad­czył Randolph.

- On mówi o okręcie - wyjaśniła pani Miller. - Przypłynęliśmy tym okrę­tem. Randolph bawił się doskonale na „City of Richmond”.

- To najlepsze miejsce, jakie znam - powtórzył chłopiec. - Tylko ten okręt płynął w złą stronę.

- No, może kiedyś popłyniemy w dobrą - powiedziała pani Miller z wymu­szonym, lecz słabym optymizmem. Winterbourne wyraził nadzieję, że przy­najmniej córka jej ocenia różne dobre strony Rzymu, na co pani Miller z pew­nym ożywieniem odrzekła, że Daisy jest pełna entuzjazmu. - To z powodu stosunków towarzyskich: towarzystwo jest tu wspaniałe. Bywa wszędzie, za­warła moc znajomości. Bywa oczywiście więcej ode mnie. Musze przyznać, że wszyscy okazali się bardzo mili, przyjęli ją dobrze. I zna też wielu panów. Uważa, że nie ma jak Rzym. Naturalnie, że to dużo przyjemniej dla młodej panny, kiedy zna więcej młodych ludzi.

Tymczasem Daisy skierowała znów swą uwagę na Winterbourne'a, zwra­cając się do niego z tą samą co poprzednio swobodą.

- Opowiadałam pani Walker, jaki nikczemny pan się okazał.

- A jakie dała pani na to dowody? - zapytał mimo całej swej galanterii tro­chę speszony, że nie docenia ona żarliwości wielbiciela, który w drodze do Rzymu nie zatrzymał się ani w Bolonii, ani we Florencji, gnany do niej sym­patią, nie mówiąc o zaciekawieniu. Przypomniał sobie, jak jakiś cyniczny ro­dak powiedział mu kiedyś, że Amerykanki - te ładne, co pogłębiało jeszcze ów pewnik - mają największe w świecie wymagania, a jednocześnie są naj­mniej obdarzone poczuciem wdzięczności.

- Był pan straszliwie podły w Vevey - powiedziała Daisy. - Nie chciał pan nic dla mnie zrobić. Nie chciał pan zostać, kiedy prosiłam o to.

- Najmilsza pani! - wykrzyknął Winterbourne z szlachetnym uniesieniem. - Czy dlatego odbyłem długą drogę do Rzymu, by być jedynie rażonym pani słownymi pociskami?

- Niech pani tylko posłucha! - zawołała dotykając kokardy na sukni swej gospodyni. - Słyszała pani kiedyś coś równie niezwykłego?

- „Niezwykłego”, droga moja? - powtórzyła jak echo, ale bardziej krytycz­nie pani Walker tonem stronnika Winterbourne'a.

- Sama zresztą nie wiem - mówiła dziewczyna skubiąc nadal kokardy zdo­biące suknie pani Walker. - Proszę pani, chcę pani coś powiedzieć.

- Ma-mo - przerwał Randolph akcentując mocno sylaby. - Mówię ci, że musimy iść. Eugenio będzie się złościł.

- Nie boję się Eugenia - odrzekła Daisy potrząsając głową. - Wie pani - zwróciła się znów do pani Walker - przyjdę na pani przyjęcie.

- Z przyjemnością to słyszę.

- Mam śliczną suknię.

- Jestem tego zupełnie pewna.

- Ale chcę panią o coś poprosić: czy mogę przyprowadzić jednego z przy­jaciół?

- Z radością zobaczę każdego z pani przyjaciół - powiedziała pani Walker zwracając się z uśmiechem do pani Miller.

- O, to nie są moi przyjaciele! - wykrzyknęła ta dama z zakłopotaniem. - Chyba nie zwracają na mnie w ogóle uwagi. Nigdy z żadnym z nich nie roz­mawiałam.

- To mój bliski przyjaciel, pan Giovanelli - ciągnęła Daisy bez drżenia w swoim jasnym głosie i bez cienia rumieńca na twarzy.

Pani Walker umilkła i rzuciła szybkie spojrzenie na Winterbourne'a.

- Z radością zobaczę pana Giovanelli - odpowiedziała po chwili.

- To naprawdę najwspanialszy typ Włocha - mówiła Daisy z uroczą pogodą. - Mój wielki przyjaciel i najprzystojniejszy mężczyzna na świecie… z wyjątkiem pana Winterbourne'a. Zna mnóstwo Włochów, ale chce poznać paru Amerykanów. Wydaje się zbzikowany na punkcie Amerykanów. Jest niezwykle inteligentny i strasznie miły.

Ustalono, że ów wzór doskonałości zostanie przyprowadzony na przyjęcie do pani Walker, po czym pani Miller zaczęła się szykować do wyjścia.

- Sądzę, że wrócimy prosto do hotelu - zauważyła zdradzając zupełny brak wyobraźni.

- Ty możesz wrócić do hotelu, mamo - odparła Daisy - ale ja idę się przejść.

- Idzie na spacer z panem Giovanelli - wyjaśnił bez skrupułów Randolph.

- Idę się przejść po Pincio. - Daisy uśmiechnęła się pojednawczo, a sposób, w jaki „wybaczała” podobne rzeczy, nieomal wzruszył Winterbourne'a.

- Sama, moja droga, o tej porze? - zapytała pani Walker. Popołudnie odbiegało końca: była to godzina natłoku pojazdów i bezczynnie snujących się przechodniów. - Nie uważam, żeby to było bezpieczne, Daisy - stwierdziła stanowczo pani domu.

- I ja też - odważyła się dodać pani Miller. - Na pewno złapiesz febrę. Pamiętaj, co mówił ci doktor Davis.

- Daj jej trochę tego lekarstwa, zanim wyjdzie - zaproponował Randolph.

Towarzystwo podniosło się z miejsc. Daisy, ciągle ukazując ładne zęby w uśmiechu, schyliła się i pocałowała panią domu.

- Jest pani naprawdę niezrównana - powiedziała po prostu. - Nie idę sama. Idę spotkać się z jednym z przyjaciół.

- Przyjaciel nie uchroni cię przed febrą, gdyby nawet chciał - zauważyła pani Miller.

- Czy to pan Giovanelli jest tą niebezpieczną atrakcją? - zapytała bezlitośnie pani Walker.

Winterbourne obserwował atakowaną dziewczynę; to pytanie wzmogło jego uwagę. Daisy stała i wygładzała wstążki kapelusze; w jej oku pojawił się błysk, uśmiechnęła się, a potem stwierdziła bez cienia wahania:

- Pan Giovanelli, tak, piękny Giovanelli.

- Moja kochana przyjaciółko - przeszła do próśb pani Walker biorąc ja za rękę - nie wałęsaj się po Pincio o tej porze, by spotkać tam pięknego Włocha.

- On mówi świetnie po angielsku- wtrąciła bez związku pani Miller.

- Och, Boże! - powiedziała śpiewnym tonem Daisy. - Nie chcę przecież robić nic, co byłoby ze szkodą dla mego zdrowia… i reputacji. Ale łatwo temu zapobiec. - Wzrok jej nadal przesuwał się wesoło po postaci Winterbourne'a. - Pincio jest o sto kroków stąd, a jeśli pan Winterbourne jest tak uprzejmy, jak twierdzi, zaofiaruje się pójść tam ze mną.

Uprzejmość Winterbourne'a ujawniła się natychmiast, a dziewczyna pozwoliła mu łaskawie towarzyszyć sobie. Zeszli po schodach na dół wyprzedzając jej matkę. Pod drzwiami ujrzał powóz pani Miller, a w nim dekoracyjnego przewodnika, z którym zawarł znajomość w Vevey.

- Do widzenia, Eugenio! - zawołała Daisy. - Idę na spacer.

Drogę z Via Gregoriana do pięknego ogrodu na drugim końcu wzgórza Pincio przemierza się istotnie szybko. Jednakże z powodu cudownej pogody i natłoku pojazdów oraz licznych przechodniów spieszących przed siebie lub wałęsających się bez celu para młodych Amerykanów posuwała się wolno naprzód. Winterbourne był z tego ogromnie zadowolony, mimo że zdawał sobie sprawę ze swej szczególnej sytuacji. Poruszający się wolno i rozglądający leniwie rzymski tłum zwracał wiele uwagi na niezwykłą urodę młodej kobiety rasy angielskiej, która wymijała go z pewnym trudem, wspierając się na ramieniu młodzieńca. Ten zaś zadawał sobie pytanie, co, u licha, strzeliło Daisy do głowy, gdy postanowiła poddać się samotnie ocenie tego tłumu. Jego zadanie w pojęciu dziewczyny miało najwidoczniej polegać na przekazaniu jej w ręce pana Giovanelli. Lecz rozdrażniony a równocześnie zadowolony postanowił, że tego nie zrobi.

- Dlaczego nie przyszedł mnie pan odwiedzić? - zapytała tymczasem. - Nie wykręci się pan z tego.

- Miałem już zaszczyt poinformować panią, że dopiero co wysiadłem z pociągu.

- Musiał pan siedzieć w nim długo, gdy się zatrzymał! - wykrzyknęła szyderczo. - Przypuszczam, że pan usnął. Miał pan jednak czas pójść odwiedzić panią Walker.

- Poznałem panią Walker… - zaczął wyjaśniać Winterbourne.

- Wiem, gdzie ją pan poznał. W Genewie. Powiedziała mi to. A mnie poznał pan w Vevey. To tak samo się liczy. Więc powinien był pan przyjść. - Nie zadawała mu poza tym innych pytań; zaczęła paplać o własnych sprawach. - Dostaliśmy w hotelu wspaniałe pokoje. Eugenio mówi, że to najlepsze pokoje w Rzymie. Zamierzamy spędzić tu całą zimę… jeśli nie umrzemy na febrę. Czuję, że zostaniemy. Dużo tu przyjemniej, niż myślałam. Sądziłam, że będzie okropnie nudno. Przewidywałam, że będziemy spacerować cały czas z jednym z tych okropnych staruchów, co to objaśniają obrazy i inne rzeczy. Ale mieliśmy tego tylko tydzień, a teraz bawię się dobrze sama. Poznaje ciągle tylu ludzi i wszyscy są tacy czarujący! Towarzystwo jest niezwykle wytworne. Są tu różni ludzie: Anglicy, Niemcy i Włosi. Wydaje mi się, że Anglicy są najprzyjemniejsi. Lubię ich sposób rozmowy. Ale jest tu i paru miłych Amerykanów. Nigdy nie widziałam takiej gościnności. Co dzień coś innego. Niedużo się tańczy, ale muszę powiedzieć, że nigdy nie lubiłam specjalnie tańca. Zawsze natomiast lubiłam rozmowę. Sądzę, że użyję sobie na przyjęciu u pani Walker, jej mieszkanie jest takie małe. - Kiedy przeszli bramę ogrodów na Pincio, panna Miller zaczęła się zastanawiać, gdzie może być pan Giovanelli. - Chodźmy lepiej prosto tam, skąd wszystko widać.

Winterbourne przystanął.

- Ja z całą pewnością nie pomogę pani go znaleźć.

- No, to znajdę go bez pana - odrzekła żywo Daisy.

- Na pewno nie zostawi mnie pani samego - zaprotestował.

Parsknęła znanym mu śmiechem.

- Czy boi się pan, że pan się zgubi lub zostanie przejechany? O, to Giovanelli, tam, oparty o drzewo. Przygląda się kobietom w powozach. Ale nic go to wszystko nie wzrusza.

Winterbourne dostrzegł w tej chwili w pewnej odległości małego człowieczka stojącego z założonymi rękami, w których tkwiła laska. Miał przystojną twarz, kunsztownie włożony na głowę kapelusz, monokl w oku i bukiecik w butonierce. Przyjaciel Daisy przyglądał się mu chwilę, a potem spytał:

- Czy zamierza pani rozmawiać z tym typem?

- Czy zamierzam z nim rozmawiać? Nie sądzi pan chyba, że będę się z nim porozumiewać na migi.

- Proszę, niech pani zrozumie - odrzekł młody człowiek - że ja zamierzam zostać z panią.

Daisy zatrzymała się i popatrzyła na niego bez śladu zakłopotania; w twarzy jej nie dostrzegało się nic prócz ślicznych oczu, ślicznych zębów i wesołych dołeczków. Ona jest zimna jak ryba - pomyślał.

- Nie podoba mi się sposób, w jaki pan to mówi - oświadczyła. - To zbyt despotyczne.

- Przepraszam panią, jeśli źle się wyraziłem. Rzeczą zasadniczą wydaje mi się dać poznać pani, co myślę.

Dziewczyna spojrzała na niego poważniej i jeszcze ładniej.

- Nigdy nie pozwalam mężczyźnie, by dyktował mi cokolwiek lub wtrącał się do tego, co robię.

- Myślę, że na tym polega pani błąd - odparował. - Powinna pani czasem słuchać mężczyzny: tego właściwego.

Znowu zaczęła się śmiać.

- Nie robię nic innego, tylko słucham mężczyzn. Proszę, niech mi pan powie, czy pan Giovanelli to ten właściwy?

Pan z bukiecikiem na piersi spostrzegł teraz parę naszych przyjaciół i zbliżał się do panny Miller z ugrzecznionym pośpiechem. Skłonił się Winterbourne'owi i jego rodaczce; na swój błazeński sposób zdawał się jaśnieć pragnieniem podobania się i świadomością własnego rozradowania.

Winterbourne osądził go jednak jako przystojnego mężczyznę. Mimo to powiedział do Daisy:

- Nie, to nie jest ten właściwy.

Potrafiła w sposób zupełnie naturalny dokonać swobodnej prezentacji; wymieniła z niewymuszonym wdziękiem nazwiska obu panów przedstawiając ich sobie wzajemnie. Potem ruszyła przed siebie idąc w środku pomiędzy nimi. Pan Giovanelli, który mówił biegle po angielsku - Winterbourne dowiedział się potem, że wyćwiczył się w tym języku obcując z wieloma amerykańskimi milionerkami - opowiadał Daisy bardzo grzecznie mnóstwo głupstw. Maniery jego były jak najlepsze, a młody Amerykanin, który się nie odzywał, rozmyślał nad dyplomatyczną chytrością Włochów (tak dziwnie sprzeczną z angielską prostotą) umożliwiającą im tym większą zewnętrzną uprzejmość, im bardziej są niezadowoleni. Giovanelli liczył oczywiście na jakieś bardziej poufałe spotkanie; nie był przygotowany na to, że odbędzie się ono we troje. Maskował jednak swój zły nastrój w sposób, który nasuwał na myśl o dalekosiężnych zamiarach. Jest wszystkim, tylko nie dżentelmenem - powiedział sobie. - Nie jest nawet jakąś pozornie wiarygodną imitacją dżentelmena. To nauczyciel muzyki, pismak lub trzeciorzędny artysta. Robi, co może, by wypaść dobrze w tej próbie, ale niech licho weźmie te jego piękne oczy! Pan Giovanelli miał istotnie duże zalety. Drugi przyjaciel Daisy czuł jednak głęboki niesmak; uważał, że powinna była instynktownie poznać się na tym typie. Giovanelli paplał, żartował i starał się być uprzejmy zgodnie ze swymi czysto rzymskimi cechami. Jeśli był imitacją, imitacja ta była dobrze wystudiowana. Mimo wszystko - mówił sobie Winterbourne - przyzwoita dziewczyna powinna mieć rozeznanie. I znów powróciło kłopotliwe pytanie, czy to jest naprawdę przyzwoita dziewczyna. Czy przyzwoita dziewczyna - nawet dopuszczając, że to mała amerykańska kokietka - umówiłaby się z cudzoziemcem przypuszczalnie gminnego pochodzenia? Randez-vous w danym wypadku odbywało się co prawda w biały dzień, w najbardziej ludnym zakątku Rzymu; ale czy wyboru tego właśnie miejsca i tej pory nie należało uważać za dowód wulgarności raczej niż za cokolwiek innego? Jakkolwiek może się to wydać dziwne, Winterbourne był zirytowany, że dziewczyna spotkawszy swego amoroso nie okazywała zniecierpliwienia z powodu jego towarzystwa, a ściśle mówiąc irytował go własny nastrój. Niemożliwością było uważać ją za kwiat zupełnie nie splamiony, brakowało jej do tego pewnej niezbędnej subtelności. Bardzo uprościłaby sytuację możność traktowania jej jako przedmiotu doznań określanych przez powieściopisarzy nazwą „niskich namiętności”. Gdyby pragnęła pozbyć się jego towarzystwa, pomogłoby mu to traktować ją mniej poważnie, a gdyby mógł traktować ją w ten sposób, stałaby się mniej zagadkowa. Daisy w każdym razie nadal prezentowała się jako niepojęte połączenie bezwstydu i niewinności.

Spacerowała tak z kwadrans w asyście swoich dwóch kawalerów

odpowiadając z dziecinną wesołością - co przede wszystkim uderzyło jednego z nich - na piękne przemowy drugiego, kiedy jakiś powóz oderwawszy się od sznura toczących się pojazdów podjechał do ścieżki. W tej chwili Winterbourne spostrzegł, że w powozie siedzi i kiwa na niego ręką jego przyjaciółka, pani Walker, dama, której dom niedawno opuścił. Porzuciwszy pannę Miller pospieszył posłusznie na wezwanie - i zastał ją w wypiekach, podnieconą, zgorszoną.

- To naprawdę okropne! - zwróciła się poważnie do niego. - Ta zwariowana dziewczyna nie powinna robić takich rzeczy. Nie powinna spacerować tu z dwoma mężczyznami. Mnóstwo ludzi ją zauważyło.

Winterbourne - nagle i niewiadomo czemu tym zirytowany - uniósł gęste brwi.

- Myślę, że nie ma sensu robić o to za wiele szumu.

- Nie ma sensu pozwalać dziewczynie gubić się?

- Ona jest bardzo niewinna - dowodził, sam w rozterce.

- Jest lekkomyślna - wykrzyknęła pani Walker - i licho wie, jak daleko (jeśli pozostawi się sprawę własnemu biegowi) to zajdzie! Czy widział pan kiedy kogoś równie niemądrego jak jej matka? Gdy wyszliście ode mnie, nie mogłam usiedzieć spokojnie myśląc o tym. Uznałam, że to będzie żałosne, jeśli przynajmniej nie spróbuję jej uratować. Zamówiłam powóz, włożyłam kapelusz i przyjechałam tu, jak mogłam najprędzej. Chwała Bogu, odnalazłam was.

- Co pani zamierza z nami zrobić? - spytał z zakłopotanym uśmiechem Winterbourne.

- Poprosić ją, by wsiadła do powozu, przejechać się z nią jakieś pół godziny, tak by świat zobaczył, że nie lata jak szalona, a potem odwieźć ją bezpiecznie do domu.

- Nie uważam, by to była myśl bardzo szczęśliwa - odpowiedział po namyśle - ale może pani spróbować.

Wobec tego pani Walker spróbowała. Młodzieniec ruszył w pogoń za młodą panną, która skinąwszy z uśmiechem głową nowej opiekunce w powozie, poszła dalej ze swym towarzyszem. Dowiedziawszy się, że pani Walker przyjechała za nią, wróciła jak najchętniej po własnych śladach, z ogromnym wdziękiem - i z panem Giovanelli u boku. Oznajmiła, że jest „zachwycona” mając okazję przedstawienia tego pana swej przyjaciółce, i natychmiast dokonała prezentacji oświadczając równocześnie, jakby to było niemniej ważne, że nigdy w życiu nie widziała nic równie ładnego jak pled w powozie damy.

- Cieszę się, że się pani podoba - rzekła jej bezradna prześladowczyni uśmiechając się słodko. - Może wsiądzie pani i pozwoli mi otulić się tym pledem?

- O, nie, dziękuję. - Daisy była nieugięta. - Będę go podziwiała jeszcze bardziej, gdy zobaczę, jak pani pojedzie nim okryta.

- Proszę wsiąść i przejechać się ze mną - prosiła pani Walker.

- Byłoby to rozkoszne, ale jest mi szalenie przyjemnie tak, jak jest. - Powiedziawszy to dziewczyna obrzuciła promiennym spojrzeniem obu panów.

- Może jest przyjemnie, drogie dziecko, ale to tutaj nie w zwyczaju - nalegała dama w powozie wychylając się z niego z błagalnie złożonymi rękami.

- To wielka szkoda - roześmiała się z niewzruszonym spokojem Daisy. - Umrę, jeśli się nie przespaceruję.

- Powinna pani spacerować ze swoją matką, moja droga! - zawołała pani Walker tracąc cierpliwość.

- Z moją matką, moja droga? - powtórzyła jak echo rozbawiona dziewczyna. Winterbourne spostrzegł, że przeczuwa ona, iż ktoś może przeciwstawić się jej zamiarom. - Moja matka w życiu nie zrobiła dziesięciu kroków. A poza tym, wie pani - dodała łagodnie - ja mam już więcej niż pięć lat.

- Ma pani dość lat na to, żeby być rozsądna. Jest pani wystarczająco dorosła, by stać się przedmiotem plotek.

Daisy okazała niepojęte zdumienie.

- Przedmiotem plotek? Co ma pani na myśli?

- Proszę wsiąść do powozu, a powiem pani.

Daisy zwróciła swe błyszczące oczy najpierw na jednego z panów, potem na drugiego. Pan Giovanelli kiwał głową, gładził rękawiczki i śmiał się bez sensu. Winterbourne uznał tę scenę za nad wyraz niemiłą.

- Nie mam ochoty dowiadywać się, co pani ma na myśli - powiedziała po chwili dziewczyna. - I nie sądzę, by mi to odpowiadało.

Winterbourne pragnął jedynie, by pani Walker opatuliła się w pled i odjechała. Dama owa jednak, jak powiedziała mu potem, nie sądziła, by mogła „na tym poprzestać”.

- Czy woli pani, by uważano panią za lekkomyślną dziewczynę? - zapytała pojednawczym tonem.

- O Boże! - wykrzyknęła Daisy. Popatrzyła znowu na pana Giovanelli, a potem zwróciła się do swego drugiego towarzysza. Na policzkach jej ukazał się lekki rumieniec; była niezwykle ładna. - Czy pan uważa - zwróciła się gorąco do Winterbourne'a - że dla uratowania mojej reputacji powinnam wsiąść do powozu?

Poczuł się naprawdę zakłopotany. Przez chwilę szukał jakiegoś wyjścia - tak dziwnie było słyszeć ją mówiącą o swej „reputacji”. Ale musiał odpowiedzieć szarmancko. Najpiękniejszą galanterią w tym wypadku byłoby powiedzieć jej prawdę; a prawda dla naszego młodzieńca - zgodnie z kilku uwagami, jakie wypowiedziałem dając go poznać czytelnikowi - wyglądała tak, że jego urocza przyjaciółka powinna usłuchać głosu cywilizowanego społeczeństwa. Ocenił raz jeszcze jej niezrównaną urodę, a potem powiedział

dobitnie: - Uważam, że powinna pani wsiąść do powozu.

Daisy nie mogła opanować rozbawienia.

- Nigdy nie słyszałam o takich rygorach. Jeśli to jest nieprzyzwoitość, proszę pani - ciągnęła - w takim razie jestem całkowicie nieprzyzwoita i może lepiej zrezygnuje pani ze mnie. Do widzenia! Mam nadzieję, że odbędzie pani miłą przejażdżkę. - I odeszła z panem Giovanelli, który złożył triumfalnie grzeczny ukłon.

Pani Walker siedziała w powozie i patrzyła za nią, w oczach jej pojawiły się łzy.

- Proszę, niech pan wsiada - powiedziała do Winterbourne'a wskazując mu miejsce obok siebie.

Młody człowiek odrzekł, że czuje się zobowiązany towarzyszyć pannie Miller. Na to dama w powozie oświadczyła, że jeśli odmówi jej tej grzeczności, nigdy więcej się do niego nie odezwie. Była wyraźnie dotknięta. On zaś pospieszył, aby dogonić Daisy i jej wierniejszego sojusznika; podając rękę dziewczynie powiedział, że pani Walker zażądała kategorycznie, by jej towarzyszył. Oczekiwał, że Daisy odpowie swobodnie, co jeszcze bardziej podkreśli jej lekkomyślność, od której głos publiczny przez usta ich zmartwionej przyjaciółki tak poważnie usiłował ją odwieść. Lecz usunęła rękę. A jeszcze na dodatek pan Giovanelli powiedział mu do widzenia, wymachując z przesadą kapeluszem.

Winterbourne nie był w najlepszym humorze zajmując miejsce obok osoby, która zmusiła go do poświęcenia.

- To nie było roztropne z pani strony - powiedział szczerze, kiedy powóz wmieszał się znów w sznur pojazdów.

- W takim wypadku - odparła towarzysząca mu dama - nie chcę być roztropna, lecz jedynie uczciwa.

- Pani uczciwość dotknęła tę dziwną istotę, spowodowała, że uciekła.

- Bardzo dobrze się stało - zaaprobowała swoje postępowanie pani Walker. - Jeżeli jest całkowicie zdecydowana kompromitować się, im prędzej stanie się to wiadome, tym lepiej: można będzie postępować stosownie do tego.

- Przypuszczam, że nie miała złych zamiarów - wyraził swoje zdanie Winterbourne.

- I ja tak myślałam miesiąc temu. Ale posunęła się za daleko.

- Cóż takiego robi?

- Wszystko, czego się tu nie robi. Flirtuje z każdym spotkanym mężczyzną, wysiaduje po kątach z tajemniczymi Włochami, tańczy cały wieczór z tymi samymi partnerami, przyjmuje gości o jedenastej w nocy. Jej matka znika, gdy oni się zjawiają.

- Ale jej brat - dorzucił ze śmiechem Winterbourne - wysiaduje do drugiej rano.

- Musi być zbudowany tym, na co patrzy. Opowiadano mi, że w hotelu wszyscy mówią o niej i cała służba uśmiecha się, kiedy przychodzi jakiś pan i pyta o pannę Miller.

- Och, nie należy przejmować się służbą - zauważył pobłażliwie Winterbourne. - jedyna wada tej biednej dziewczyny - dodał - to zupełny brak wychowania.

- Jest z natury niedelikatna - dowodziła pani Walker. - Niech pan weźmie na przykład dzisiejszy ranek. Jak długo znał ją pan w Vevey?

- Parę dni.

- Niech więc pan oceni jej takt, skoro usiłowała przedstawić pana wyjazd jako swoją sprawę osobistą.

Przyznał, że takt nie jest mocną stroną rodziny Millerów, po czym zamilkł na parę chwil. W końcu dorzucił:

- Wydaje mi się, że my z panią za długo mieszkaliśmy w Genewie. - A potem oznajmił, że z radością dowiedziałby się, w jakim celu pani Walker zaprosiła go do swego powozu.

- Chciałam przekonać pana, jak ważne jest, by pan zerwał stosunki z panną Miller; by pan nie stwarzał pozorów, że pan z nią flirtuje, by pan nie dawał jej już okazji do afiszowania się z panem; by pan, krótko mówiąc, zostawił ja w spokoju.

- Bożę się, że nie będę mógł zastosować się do tych instrukcji - odrzekł. - Ona mi się strasznie podoba, wie pani.

- Tym większy powód, by nie pozwolić jej na skandal.

- Nie będzie nic skandalicznego w moich atencjach w stosunku do niej - obiecał skwapliwie.

- Ale z pewnością w sposobie, w jaki one je przyjmie. No, powiedziałam, co miałam na sercu - mówiła pani Walker. - Jeśli chce pan wrócić do tej młodej damy, proszę, niech pan wysiada. O, a propos, ma pan dobrą okazję.

Powóz wjechał w tę część alei na wzgórzu Pincio, która wije się nad rzym­skimi murami i skąd widać piękną Villa Borghese. Skrajem alei ciągnie się szeroka balustrada, przy której stoi kilka ławek. Jedna z nich była zajęta przez jakąś parę; pani Walker wskazała ją ruchem głowy. W tej samej chwili osoby te wstały i podeszły do balustrady. Winterbourne kazał stangretowi zatrzymać się i wysiadł. Towarzyszka jego obserwowała go w milczeniu, a potem, gdy uniósł kapelusza, odjechała z miną majestatyczną. On zaś stał tam, gdzie wy­siadł. Zwrócił wzrok na Daisy i jej kawalera. Najwidoczniej nie widzieli ni­kogo, całkowicie zajęci sobą. Podszedłszy do niskiego ogrodowego muru przystanęli na chwilę patrząc na duże kępy sosen o płaskich koronach, rosną­cych wokół Villa Borghese. Potem towarzyszący dziewczynie wielbiciel usiadł swobodnie na szerokim kamiennym występie. Słońce w zachodniej stronie nieba sączyło jasne promienie poprzez zasłonę z chmur; po chwili piękny Giovanelli wziął z ręki Daisy parasolkę i otworzył ją. Ona przysunęła się bliżej, a on trzymał parasolkę nad nią opierając ją w ten sposób o ramię dziewczyny, że głowy ich zostały przed Winterbournem zakryte. Młodzieniec stał jeszcze chwilę w miejscu; potem ruszył przed siebie. Ale nie w kierunku pary pod parasolem, lecz ku rezydencji swojej ciotki, pani Costello.

IV

Nazajutrz z przyjemnością myślał o tym, że służba nie wymieniała uśmiechów, kiedy zapytał o panią Miller w jej hotelu. Ani tej pani, ani jej córki nie było; a gdy Winterbourne następnego dnia ponowił wizytę, znów spotkał się z przeczącą odpowiedzią. Trzeciego dnia wieczorem odbywało się przyjęcie u pani Walker i mimo różnicy zdań, jaka nastąpiła przy końcu jego ostatniej rozmowy z tą wyrazicielką krytyki społecznej, nasz młody człowiek znalazł się wśród zaproszonych gości. Pani Walker była jednym z tych pielgrzymów z Nowego Świata, którzy znalazłszy się na terenie Starego uważają za punkt honoru, według ich własnego określenia, studiowanie europejskiego towarzystwa. Przy wspomnianej okazji zgromadziła parę okazów różnego pochodzenia społecznego, by spełniały niejako rolę podręczników. Kiedy Winterbourne przyszedł, nie było tam osóbki, którą najbardziej pragnął zastać. Lecz po chwili ujrzał panią Miller; wkroczyła sama bardzo onieśmielona i żałosna. Włosy damy nad martwą pustynią jej skroni były mocniej niż zawsze skręcone w loczki. Kiedy zbliżyła się do gospodyni domu, Winterbourne podszedł także.

- Jak pani widzi, przyszłam sama - powiedziała bezradna rodzicielka. - Jestem tak przerażona, że nie wiem, co robić. Po raz pierwszy znajduję się sama na przyjęciu - i to w tym kraju. Chciałam zabrać ze sobą Randolpha, Eugenia lub kogokolwiek, ale Daisy wyprawiła mnie samą. Nie jestem przyzwyczajona wychodzić bez towarzystwa.

- A czy córka pani nie zamierza zaszczycić nas swoim towarzystwem? - zapytała z naciskiem pani Walker.

- Daisy jest już całkiem ubrana - stwierdziła zapytana tonem spokojnym, kronikarskim, nieomal filozoficznym, jakim mówiła zawsze o bieżących wydarzeniach w życiu córki. - Ubrała się umyślnie już przed obiadem. Ale przyszedł ten jej przyjaciel, ten pan… najprzystojniejszy z Włochów, którego chciała ze sobą przyprowadzić. Zasiedli do fortepianu… i wygląda na to, że nie mogą od niego wstać. Pan Giovanelli śpiewa cudownie. Sądzę, że zjawią się niebawem - zakończyła pełnym nadziei tonem pani Miller.

- Przykro mi, że przyjdzie… w ten sposób - pozwoliła sobie zauważyć pani Walker.

- Mówiłam jej, że nie ma celu ubierać się przed obiadem, jeśli ma czekać trzy godziny - odrzekła mama Daisy. - Nie wiem, po co wkłada na siebie taką suknię, by siedzieć z panem Giovanelli.

- To naprawdę straszne - powiedziała pani Walker zwracając się do Winterbourne'a. - Elle s'affiche, la malheureuse. To zemsta za to, że odważyłam się skrytykować jej postępowanie. Kiedy przyjdzie, nie będę z nią rozmawiała.

Daisy przyszła po jedenastej, lecz nie była to młoda dama, która w takich okolicznościach czeka, aż ktoś się do niej odezwie. Promienna i urocza

wbiegła szeleszcząc spódniczkami, uśmiechając się i paplając, z dużym bukietem w ręku, w asyście pana Giovanelli. Wszyscy umilkli i obróciwszy się patrzyli, jak sunęła w kierunku pani Walker.

- Obawiałam się, iż pomyśli pani, że nigdy nie przyjdę, więc wysłałam mamę, by panią uprzedziła. Chciałam, żeby pan Giovanelli przed przyjściem tutaj przećwiczył parę kawałków. Wie pani, on pięknie śpiewa, chciałabym, żeby na pani prośbę i tu zaśpiewał. Oto pan Giovanelli. Przedstawiałam go już chyba pani. Ma najcudowniejszy w świecie głos i zna przeurocze piosenki, mieliśmy świetną zabawę w hotelu. - Wszystko to Daisy mówiła ożywiona z hałaśliwym tupetem, spoglądając to na panią domu, to rzucając okiem na pokój i wygładzając lekkimi ruchami wycięcie swej sukni, odsłaniające śnieżnobiałe ramiona. - Czy ja tu kogoś znam? - zapytała nie zrażona.

- Myślę, że wszyscy znają panią - odrzekła pani Walker z wyraźną intencją. I bardzo chłodno przywitała się z panem Giovanelli. Ten zaś zachowywał się szarmancko; uśmiechał się, kłaniał, pokazywał białe zęby, podkręcał wąsa, przewracał oczami, jednym słowem robił wszystko, co powinien robić przystojny Włoch na wieczornym przyjęciu. Zaśpiewał bardzo ładnie parę piosenek, choć pani Walker oświadczyła potem, że zupełnie nie wie, kto go o to prosił. Z pewnością nie lansująca go Daisy, bo młoda dama usiadła w pewnej odległości od fortepianu i choć publicznie ogłosiła się jego muzyczną patronką i protektorką, oddawała się głośnej, wesołej rozmowie, podczas gdy on wyciągał swoje trele.

- Szkoda, ż te pokoje są takie małe, nie możemy zatańczyć - powiedziała do Winterbourne'a, jakby pożegnała go pięć minut temu.

- Nie martwię się, że nie możemy tańczyć - odparł pogodnie. - Nie potrafię zrobić jednego kroku.

- Oczywiście, że pan nie potrafi - przyznała dziewczyna. - Przypuszczam, że nogi musiały panu zesztywnieć od tak długiego siedzenia w tym powozie.

- Były naprawdę bardzo żwawe trzy dni temu - roześmiał się przyjaźnie. - Jedynym ich pragnieniem było tańczyć w służbie pani.

- O, mój drugi przyjaciel, przyjaciel w potrzebie, nie opuścił mnie. Wydaje się bardziej zespolony ze swymi kończynami niż pan, musze to przyznać na jego korzyść. Ale czy słyszał pan kiedy coś równie bezwzględnego - spytała Daisy - jak ton, jakim pani Walker zażądała, żebym zostawiła biednego pana Giovanelli i siadła do jej powozu, i to od pretekstem, że tak wypada? Ludzie mają dziwne pomysły! Byłby to przecież szczyt niegrzeczności. Mówił o tym spacerze przez dziesięć dni.

- Nie powinien był wcale o tym mówić - zdecydował się odpowiedzieć Winterbourne. - Nigdy nie zaproponowałbym żadnej ze swoich rodaczek, by spacerowała z nim po ulicach Rzymu.

- Po ulicach? - wykrzyknęła wlepiając w niego śliczne oczy. - Gdzież więc miał jej proponować spacer? Zresztą sądzę, że Pincio to nie są ulice. A poza tym, chwała Bogu, nie jestem Włoszką. Włoszki nudzą się tu straszliwie, o ile zdążyłam zauważyć. Nie widzę powodu, dla którego miałabym zmieniać moje zwyczaje dla takich idiotek.

- Obawiam się, że zwyczaje pani to zwyczaje kokietki bez serca - powiedział Winterbourne z umyślną surowością.

- Oczywiście!- Miała najwidoczniej nadzieje, że wprawi go tym w osłupienie. - Jestem straszną, przerażającą kokietką. Czy słyszał pan kiedy o jakiejś miłej dziewczynie, która by nią nie była? Ale przypuszczam, że powie mi pan teraz, że nie jestem miłą dziewczyną.

Spoważniał istotnie pod wrażeniem jej cynicznego wyznania.

- Jest pani bardzo miłą dziewczyną, ale chciałbym, żeby pani flirtowała ze mną, tylko ze mną.

- A, dziękuję, dziękuję bardzo! Jest pan ostatnim mężczyzną, z którym przyszłoby mi na myśl flirtować. Jak miałam już przyjemność zakomunikować panu, jest pan za sztywny.

- Powtarza to pani zbyt często - zauważył z pretensją.

Daisy roześmiała się wdzięcznie.

- Gdybym mogła mieć słodką nadzieję na rozzłoszczenie pana, powiedziałabym to jeszcze raz.

- Niech pani tego nie robi, kiedy jestem zły, staję się jeszcze sztywniejszy. Jeśli nie chce pani flirtować ze mną, to niech pani przynajmniej przestanie flirtować ze swym przyjacielem, który stoi w tej chwili przy fortepianie. Oni nie rozumieją się tutaj - oświadczył jakby w przypływie współczucia dla „nich” - na tych rzeczach.

- Wydawało mi się, że rozumieją się wyłącznie na tym! - wykrzyknęła Daisy z niepokojącą znajomością świata.

- Nie, jeśli chodzi o młode panny.

- Wydaje mi się to właściwsze w stosunku do młodych panien niż do starych mężatek - odparła.

- Kiedy przestaje pani z tubylcami - rzekł Winterbourne - musi pani stosować się do miejscowych zwyczajów. Kokieteria amerykańska to czysto amerykańska głupia zabawa. Nie ma na nią, z jej naiwną niedorzecznością, miejsca w tym systemie społecznym. Więc gdy pani pokazuje się publicznie z panem Giovanelli… bez matki…

- Boże mój, biedna matka…- Nie kończąc zdania zrobiła wdzięczną minkę.

Winterbourne nie zmienił swej postawy, mimo że go to poruszyło.

- Choć pani rzeczywiście może tylko flirtuje, pan Giovanelli ma co innego na myśli.

- W każdym razie nie prawi mi kazań - odpaliła. - A jeśli chce pan naprawdę wiedzieć, to wcale nie flirtujemy, ani trochę. Jesteśmy na to zbyt dobrymi przyjaciółmi. Jesteśmy naprawdę bardzo zaprzyjaźnieni.

Chwilami stwierdzał nadal, że jest ona niezrównana.

- No, jeśli się kochacie - osądził - to zupełnie inna sprawa.

Do tej pory pozwolił mu wypowiadać się tak szczerze, że nie pomyślał o pogłębieniu jej siłą swej logiki. Teraz jednak wstała nagle, zaczerwieniwszy się wyraźnie, w momencie gdy doszedł do wniosku, że młodziutkie amerykańskie kokietki są uosobieniem niekonsekwencji.

- Pan Giovanelli przynajmniej - powiedziała rzuciwszy mu tylko jedno dziwne spojrzenie, dziwniejsze niż kiedykolwiek - pan Giovanelli nigdy nie mówi mi takich niemiłych rzeczy.

Podziałało to na niego: stał z utkwionym w nią wzrokiem. Przedmiot ich sporu skończył śpiewać; odszedł od fortepianu, a jego reakcję na uznanie, którego nikt mu nie okazał, choć wypadło to trochę niezręcznie, można było bądź co bądź porównać do zachowania się oklaskiwanego tenora operowego składającego serię ukłonów przy podniesionej kurtynie. Skłonił się następnie przed Daisy.

- Czy nie chciałaby pani przejść do drugiego pokoju napić się herbaty? - zapytał proponując lekki poczęstunek pani Walker tak, jakby ofiarowywał wszystkie królestwa świata.

Daisy zwróciła wreszcie na Winterbourne'a bardziej naturalne i życzliwe spojrzenie. Speszyło go to jednak jeszcze bardziej, bo taki niekonsekwentny uśmiech nic nie wyjaśniał - co najwyżej zdawał się dowodzić jej łagodności i dobroci, które skłaniały instynktownie do wybaczenia urazu.

- Panu Winterbourne'owi nie zdarzyło się nigdy, by zaproponował mi herbatę - powiedziała z leciutką nutą triumfu i chęci dręczenia.

- Udzieliłem pani za to doskonałej rady - pozwolił sobie mruknąć młody człowiek.

- Ja wolę słabą herbatę! - wykrzyknęła Daisy i wyszła z pokoju wraz z olśniewającym Giovanellim. Zasiadła z nim w przyległym pokoju we framudze okna na całą resztę wieczoru. Odegrano jakiś ciekawy utwór na fortepianie, lecz oni zajęci rozmowa nie zwrócili na to uwagi. Kiedy Daisy podeszła, by pożegnać się z panią Walker, dama ta świadomie postarała się odrobić słabość charakteru, jaką wykazała w momencie pojawienia się dziewczyny. Odwróciła się tyłem do panny Miller i pozwoliła jej spokojnie odejść. Winterbourne znajdował się przypadkiem blisko drzwi i widział wszystko. Daisy zbladła silnie i spojrzała na matkę, lecz pani Miller w swej prostocie nie uświadomiła sobie jakiegokolwiek naruszenia form czy też odchylenia od przyjętych zwyczajów. Zdawał się odczuwać niedorzeczną chęć zwrócenia uwagi na własny uderzająco zgodny z konwenansami sposób zachowania.

- Dobranoc pani - powiedziała do pani Walker. - Spędziłyśmy przemiły wieczór. Widzi pani, jeśli nawet pozwalam Daisy przychodzić na przyjęcia beze mnie, nie chcę, by wychodziła z nich sama.

Daisy - drobna biała piękność o przygasłym wdzięku - odwróciła się i popatrzyła na grono osób stojących przy drzwiach. Winterbourne spostrzegł, że w pierwszej chwili była tak wstrząśnięta i zaskoczona, że nie okazywała nawet oburzenia. I on ze swej strony był ogromnie poruszony.

- To było niesłychanie okrutne - rzekł do pani Walker.

Lecz twarz owej damy była kamienna.

- Ona nigdy więcej nie przekroczy progu mego salonu.

Ponieważ - wobec tego oświadczenia- Winterbourne nie mógł spotykać Daisy w salonie pani Walker, chodził, jak mógł najczęściej, do hotelu pani Miller. Panie rzadko bywały w domu, lecz gdy je zastawał, oddany Giovanelli był zawsze obecny. Bardzo często olśniewający mały rzymianin, pogodny i zadowolony ze swego sukcesu, ale nie zarozumiały, przebywał sam na sam z Daisy w salonie ukwieconym dzięki staraniom Eugenia, bo pani Miller była najwidoczniej zdania, że dyskrecja to najlepszy rodzaj troskliwości. Winterbourne zauważył, początkowo ze zdziwieniem, że Daisy w takich chwilach nie była ani zmieszana, ani zirytowana jego przyjściem. Niebawem jednak zaczął sobie uświadamiać, że nie stanowi już ona dla niego źródła niespodzianek i że naprawdę woli w końcu nie zgłębiać, do czego jest zdolna. Nie okazywała niezadowolenia, gdy przerywano jej tête-à-tête z Giovanellim; potrafiła paplać równie swobodnie i beztrosko z dwoma panami jak z jednym, a swoboda ta zdumiewała zawsze jej dawnego przyjaciela, bo w gruncie rzeczy do niczego nie prowadziła. Winterbourne myślał sobie, że jeśli Daisy poważnie interesuje się Włochem, to dziwne, iż nie stara się bardziej strzec nienaruszalności ich spotkań; tym bardziej lubił ją za niewinną z pozoru obojętność i niewyczerpaną wesołość. Nie wiedział właściwie dlaczego, ale wydał mu się młodą kobieta niezdolną do wzbudzania irytującej zazdrości. Choć czytelnik uśmiechnie się może czytając te słowa, faktem było, że w stosunku do kobiet, które go do tej pory interesowały, w pewnych przypadkach Winterbourne stwierdzał, że się boi - dosłownie boi się - tych pań. Miła była myśl, że gdyby nawet wiele rzeczy się zmieniło i Daisy pokochałaby go, a on wiedziałby o tym i cieszył się z tego powodu, nigdy by się jej nie bał. Należy dodać, ze to jego przeświadczenie nie było wcale dla niej pochlebne: dowodziło, że płochość jest jej jedyną cecha indywidualną.

Lecz wyraźnie interesował ją bardzo Giovanelli. Wpatrywała się w niego, ilekroć się odezwał; stale mówiła mu, by robił to czy tamto; nieustannie droczyła się z nim i przekomarzała. Zdawał się zupełnie zapominać, że jej drugi przyjaciel powiedział coś, co rozgniewało ją na przyjęciu u pani Walker. Pewnego niedzielnego popołudnia, zwiedzając w towarzystwie swej ciotki bazylikę Świętego Piotra, Winterbourne zdał sobie w pewnej chwili sprawę, że tak nie lubiana przez tę damę młoda panna spaceruje po ogromnym kościele w asyście swego błazna z Corso. Dla zabawy, po chwili namysłu, wskazał ową przykładna parę - narażając się na stwierdzenie pani Costello, kiedy przyjrzała im się przez swoje face-a-main:

- A, to dlatego byłeś taki ostatnio zamyślony.

- Nie miałem najmniejszego pojęcia, że wyglądałem na zamyślonego - bronił się.

- Jesteś niesłychanie zaabsorbowany, ciągle nad czymś rozmyślasz.

- A jak ciotka przypuszcza, o czym myślę? - zapytał.

- O romansie młodej Baker, Chandler czy jak tam się ona nazywa… panny Miller i tego fryzjerczyka.

- Czy ciocia określa mianem romansu rzecz, która rozgrywa się z tak szczególnym rozgłosem? - zapytał.

- To nierozwaga z ich strony, nie powód do chwały - odpowiedziała pani Costello.

- Nie - upierał się z przejęciem, które może potwierdzało aluzje ciotki - nie sądzę, żeby było tu coś, co można by nazwać romansem.

- No - pani Costello opuściła swoje face-a-main - słyszałam, jak wiele lu­dzi mówiło na ten temat. Opowiadają, że zupełnie oszalała na jego punkcie.

- Trudno zaprzeczyć, że są nierozłączni - przyznał z zakłopotaniem nasz przyjaciel.

Pani Costello wróciła znów jednak po chwili do tego tematu. Winterbourne uznał fakt ów za dalsze potwierdzenie - poza tym, jakiego dostarczał jego własny stan ducha - czaru roztaczanego przez wspomnianą osobę.

- Włoch jest z pewnością bardzo przystojny. Łatwo zrozumieć, na czym rzecz polega. Ona uważa go za najelegantszego na świecie człowieka, za naj­wytworniejszego dżentelmena, jaki istniał kiedykolwiek. Nigdy nie widziała nikogo podobnego: przewyższa nawet ich przewodnika. To prawdopodobnie on go jej przedstawił, a jeśli uda mu się poślubić młodą pannę, przewodnikowi kapnie wspaniała prowizja.

- Nie sądzę, by myślała o poślubieniu go - dowodził Winterbourne - i nie wierzę, by on miał nadzieję na to małżeństwo.

- Możesz być zupełnie pewny, że ona w ogóle nie myśli. Bawi się żyjąc z dnia na dzień, z godziny na godzinę, jak żyli ludzie w Złotym Wieku. Trudno wyobrazić sobie coś bardziej wulgarnego - orzekła pani Costello, której spo­sób rozmowy był dziwnie chaotyczny. - A równocześnie - dodała - bądź pewny, że każdej chwili może ci oznajmić, iż jest „zaręczona”.

- Wydaje mi się, że to więcej, niż Giovanelli naprawdę oczekuje - powie­dział Winterbourne.

- A kto to jest Giovanelli?

- To ten gładki, lecz - oddajmy mu sprawiedliwość - nie śliski mały rzy­mianin. Zasięgnąłem o nim informacji i dowiedziałem się coś niecoś. To chyba jest najbardziej godny szacunku człowieczek. Wydaje mi się, że to jakiś cavaliere avvocato^* na małą skalę. Ale nie obraca się w kręgach, jak to mó­wią, najlepszych. Sądzę, że istotnie nie jest absolutnie niemożliwe, że to przewodnik go przedstawił. Jest najwidoczniej niesłychanie oczarowany panną Miller. Jeśli ona uważa go za najwytworniejszego dżentelmena w świe­cie, on ze swej strony nigdy dotąd nie zetknął się z tak olśniewającym bo­gactwem i z takim osobistym wdziękiem, jak u tej młodej damy. Musi wyda­wać mu się cudownie piękna i interesująca. Istotnie, nie może mieć naprawdę nadziei na zdobycie jej. To wydaje mu się chyba zbyt nieprawdopodobnym szczęściem. Sam nie ma do ofiarowania nic poza ładną twarzą, no, i istnieje przecież zamożny, mogący zareagować burzliwie pan Miller w tym tajemni­czym kraju dolarów i sześciostrzałowych pistoletów. Giovanelli zdaje sobie doskonale sprawę z tego, że nie ma do ofiarowania tytułu. Gdybyż był chociaż księciem lub marchese! Ciekaw jestem, czym on sobie tłumaczy sposób, w jaki on go przyjmuje.

- Tłumaczy to sobie swoją powierzchownością i uważa pannę Miller za młodą osobę, qui se passe ses fantaisies!

- To zupełna prawda - ciągnął Winterbourne - że Daisy i jej matka nie są jeszcze na tym stopniu… jakże to nazwać?… kultury, na którym budzi się myśl złapania księcia lub marchese. Uważam je za intelektualnie niezdolne do takiego pomysłu.

- Ale cavaliere avvocato tak nie uważa! - wykrzyknęła pani Costello.

Winterbourne zdobył owego dnia w bazylice Świętego Piotra wystarcza­jące dowody na to, jakie zainteresowanie budzi „romans” Daisy. Kilkunastu Amerykanów osiedlonych w Rzymie przyszło, by pogawędzić z jego krewną, która siedziała na małym składanym krzesełku u stóp jednego z dużych pila­strów. Nieszpory odprawiały się wśród wspaniałych pień i dźwięków organów na przyległym chórze, w tym zaś czasie pomiędzy panią Costello a jej przyja­ciółmi toczyły się ożywione rozmowy na temat biednej małej panny Miller, która naprawdę posunęła się „zbyt daleko”. Winterbourne słuchał tego z przy­krością. Lecz gdy wyszedł na ogromne schody wiodące do kościoła i ujrzał Daisy, która pojawiła się nagle przed nim, wsiadła ze swym współwinowajcą do otwartej dorożki i odjechała ulicami gardzącego nią Rzymu, uderzyła go myśl, że obrany przez nią sposób postępowania należy po prostu uznać za zjawisko nie podlegające dyskusji. Zrobiło mu się jej serdecznie żal - właści­wie nie dlatego, żeby sądził, iż zupełnie postradała zmysły, lecz przykro było widzieć tyle urody, bezbronności i prostoty, stawianych tak nisko w ludzkim mniemaniu. Spróbował potem napomknąć coś o tym pani Miller. Pewnego dnia spotkał na Corso przyjaciela - także turystę - który właśnie wyszedł z Pałacu Doriów, gdzie przechadzał się po pięknej galerii. Przyjaciel ów opo­wiadał przez chwilę o dużym portrecie Innocentego X pędzla Velazqueza, wi­szącym w jednej z sal pałacu, a potem powiedział:

- A propos, w tej samej sali oglądałem z przyjemnością inny obraz: tę małą Amerykankę, która w o wiele większym stopniu jest dziełem natury niż sztuki, tę, którą pokazałeś mi w ubiegłym tygodniu.

W odpowiedzi na pytanie Winterbourne'a przyjaciel opowiedział mu, że mała Amerykanka - ładniejsza niż kiedykolwiek - siedziała z kimś w ustron­nym kącie, gdzie wisi portret papieża.

- Sama? - usłyszał swoje obłudne pytanie młodzieniec.

- Sama z Włochem, który nosi pęk kwiatów w butonierce. Dziewczyna jest piękna i urocza, ale zdawało mi się na podstawie tego, co mi kiedyś mówiłeś, ze to młoda dama du meilleur monde.

- I tak jest - odrzekł Winterbourne; a upewniwszy się, że jego informator widział interesującą parę nie dalej niż dziesięć minut temu, wskoczył do do­rożki i pojechał odwiedzić panią Miller.

Była w domu, lecz przepraszała, że przyjmuje go w nieobecności Daisy.

- Wyszła gdzieś z panem Giovanelli. Zawsze wychodzi z panem Giova­nelli.

- Zauważyłem istotnie, że są zaprzyjaźnieni - przyznał Winterbourne.

- O, wydaje się, jakby nie mogli żyć bez siebie - rzekła pani Miller. - To jednak prawdziwy dżentelmen. Żartowałam z Daisy, że jest chyba zaręczona.

- A jak córka pani przyjęła ten żart?

- Odpowiedziała tylko, że nie jest. Ale równie dobrze może być - zakoń­czyła filozoficznie matka. - Zachowuje się, jakby tak było. Uzyskałam jednak od pana Giovanelli obietnice, że powie mi o tym, jeśliby nawet Daisy nie po­wiedziała. Powinnam wtedy napisać do męża, nie uważa pan?

Winterbourne odpowiedział, że on by z pewnością w ten sposób postąpił; stan ducha matki Daisy wydał mu się tak bezprzykładny w kronikach rodzi­cielskiej czujności, że zrezygnował z próby przemówienia jej w ciągu jednej rozmowy do sumienia lub rozumu.

Potem nigdy już nie zastawał Daisy w domu i przestał spotykać ją w do­mach wspólnych znajomych, gdyż, jak się zorientował, ci spostrzegawczy lu­dzie zdecydowali ostatecznie, że posunęła się za daleko. Przestali ją zapraszać dając tym do zrozumienia, że pragną podkreślić, i to silnie podkreślić, wobec przestrzegających form Europejczyków, że choć panna Daisy Miller jest ładną amerykańską dziewczyną, jej zachowanie nie jest wcale ładne - przeciwnie, rodacy uważają je za okropne. Winterbourne zastanawiał się, jak ona się czuje wobec wszystkich afrontów, jakich jej nie oszczędzono, a niekiedy stwierdzał ze zniecierpliwieniem, iż podejrzewa, że prawdopodobnie Daisy po prostu nie odczuwa nic lub nie zdaje sobie sprawy ze stanu rzeczy. Uznał ją za tak bez­nadziejnie dziecinną i płytką, za wcielenie takiej płochości i nieuctwa, że nie była zdolna ani rozumieć, ani cierpieć. Kiedy indziej znów nie mógł wątpić, że ta elegancka, nieodpowiedzialna istota ma zuchwałą, zapalczywą, znako­micie wyostrzoną świadomość wrażenia, jakie wywiera. Zadawał sobie pyta­nie, czy zuchwałość owa płynie z przekonania Daisy o własnej niewinności, czy też z faktu, że należy ona do typu dziewcząt nie mających skrupułów. Z czasem zmuszony był przyznać, iż mocne upieranie się przy jej „niewinności” wynikało jedynie ze zbyt subtelnej kurtuazji. Jak już miałem okazję powie­dzieć, musiał z przykrością ograniczyć się do tych prób logicznego myślenia, zirytowany własną omylnością i brakiem instynktu, który by mu podpowiadał, w jakim stopniu jej ekstrawagancja jest cech ogólną i narodową, a w jakim czysto osobistą. Czymkolwiek była, stracił ją i był bezradny, i było już teraz za późno. „Porwał ją” pan Giovanelli.

W parę dni po owej krótkiej rozmowie z jej matką spotkał Daisy w miejscu najwspanialszych ruin znanych pod nazwą Pałaców Cesarskich. Wczesna rzymska wiosna napełniała powietrze wonią kwitnących kwiatów, a nierówna powierzchnia Wzgórza Palatyńskiego pokryła się delikatną zielenią. Daisy po­ruszała się swobodnie po spiętrzonych ruinach osłoniętych porosłymi mchem marmurach i pokrytych ogromnymi inskrypcjami. Wydawało mu się, że Rzym nigdy nie był tak piękny jak w tej chwili. Patrzył na zachwycającą harmonię linii i barw, opasujących w dali miasto, wdychał łagodne, wilgotne wonie i czuł, jak świeżość wiosny i starodawność tego miejsca znajdują swe potwier­dzenie w głębokim wzajemnym przenikaniu. Uderzyło go także, że Daisy nigdy nie wydała mu się równie urocza; ale to przeświadczenie przepełniało go, ilekroć się spotkali. Giovanelli naturalnie towarzyszył jej i on również ja­śniał, jak nigdy dotąd, jakimś blaskiem odbijającym chwałę jego rasy.

- O! - wykrzyknęła zwracając się do intruza, którego tylko z ironią można było określić jako rywala pana Giovanelli. - Myślałam, że pan jest zupełnym odludkiem.

- Odludkiem? - powtórzył z rezygnacją Winterbourne.

- Zawsze spaceruje pan samotnie. Czy nie może pan znaleźć nikogo, kto chodziłby z panem?

- Nie mam takiego szczęścia - odrzekł - jak pani miły towarzysz.

Giovanelli odnosił się do niego od początku wyjątkowo uprzejmie; słuchał z szacunkiem jego uwag; śmiał się, jak należało, z jego żartów; robił, co mógł, by znaleźć wspólny język z chłodnym rodakiem panny Miller. Nie zachowy­wał się absolutnie jak zazdrosny konkurent. Miał wyraźnie dużo taktu; godził się z tym, że można oczekiwać od niego nieco uniżoności. Winterbourne miewał nawet wrażenie, że Giovanelli jako przedstawiciel zdrowego rozsądku tęsknił nieomal kiedy za jakąś osobista rozmową, za okazją do powiedzenia mu jako człowiek inteligentny, że, na Boga, on wie, jak niezwykłą osobą jest towarzysząca mu młoda dama i nie chełpi się ufnymi - albo raczej zbyt uf­nymi i zbyt złudnymi - nadziejami na małżeństwo i dolary. Teraz odszedł od swej uroczej towarzyszki, by zerwać kwitnącą migdałową gałązkę, którą sta­rannie umieścił w butonierce.

- Wiem, dlaczego pan tak mówi - zauważyła tymczasem Daisy. - Uważa pan, że zbyt dużo chodzę z nim. - Ruchem głowy wskazała swego dyskret­nego towarzysza.

- Jeśli pani chce wiedzieć, to wszyscy tak myślą. - Była to jedyna odpo­wiedź, na jaką zdobył się Winterbourne.

- Oczywiście, że chcę wiedzieć - powiedziała z naciskiem. - Ale nie wie­rzę ani jednemu pańskiemu słowu. Oni tylko udają, że są zgorszeni. W grun­cie rzeczy nie obchodzi ich ani trochę, co ja robię. Poza tym ja nie wychodzę tak wiele.

- Myślę, że przekona się pani, iż ich to obchodzi. Okażą to w sposób nie­miły - stwierdził odważnie.

Daisy zastanowiła się nad wagą tego stwierdzenia.

- Jak to niemiły?

- Czy pani nic nie zauważyła? - zapytał ze współczuciem.

- Zauważyłam zachowanie pana. Ale spostrzegłam też od razu, gdy pana zobaczyłam, ze jest pan sztywny, jakby pan kij połknął.

- Przekona się pani, że jestem mniej sztywny niż inni - odrzekł z cierpli­wym uśmiechem.

- Jak się przekonam?

- Obserwując innych.

- Jak oni się w stosunku do mnie zachowają?

- Potraktują panią ozięble. Wie pani, co to znaczy?

Daisy wpatrywała się w niego uważnie; zaczęła się czerwienić.

- Czy pan myśli, że zachowają się tak, jak pani Walker tamtego wieczoru?

- Tak, zachowają się dokładnie tak samo, jak pani Walker tamtego wie­czoru.

Spojrzała na pana Giovanelli, ciągle jeszcze upiększającego się migdało­wym kwieciem. Potem skierowała znów uwagę na sprawę istotną.

- Nie sądziłam, że pozwoli pan ludziom na taką nieuprzejmość.

- Cóż mogłem poradzić?

- Myślałam, że się pan odezwie.

- Chcę pani coś powiedzieć… - Winterbourne zawahał się chwilę. - Chcę powiedzieć, że matka pani wyznała mi, iż sądzi, że jest pani zaręczona.

- Tak, wydaje mi się, że tak sądzi - odrzekła Daisy po prostu.

Młody człowiek zaczął się śmiać.

- Czy i Randolph tak uważa?

- Sądzę, że Randolph nic nie uważa. - To stwierdzenie sceptycznego na­stawienia Randolpha pobudziło Winterbourne'a do jeszcze większej wesoło­ści. Spostrzegł, że Giovanelli zbliża się znów do nich. Daisy, zauważywszy to również, zwróciła się raz jeszcze do swego rodaka:

- Skoro wspomniał pan o tym - powiedziała - a więc jestem zaręczona. - Przestał się śmiać i popatrzył na nią uważnie. - Nie wierzy pan w to - dorzu­ciła.

Zadał sobie pytanie, czy wierzy; przez chwilę sprawdzał niejako bicie wła­snego serca. Potem powiedział:

- Owszem, wierzę.

- O, nie, nie wierzy pan - odrzekła. - Ale gdyby pan przypadkiem uwierzył - ciągnęła jeszcze przewrotniej - no, to nie jestem zaręczona.

Panna Miller i jej stały przewodnik kierowali się już do bramy, więc Win­terbourne, który przyszedł później, pożegnał się z nimi po chwili. W tydzień potem udał się na obiad do pięknej willi na Wzgórzu Celio i przybywszy tam odprawił najętą dorożkę. Wieczór był cudowny, obiecywał więc sobie przy­jemny spacer powrotny do domu pod Łukiem Konstantyna i obok słabo oświetlonych pomników na Forum. W górze widniał księżyc w drugiej kwa­drze; blask jego, niezbyt jasny, przyćmiewała cienka zasłona chmur, która zdawał się rozpraszać go i równoważyć. Kiedy o jedenastej wracając do domu zbliżył się do pogrążonych w mroku kolistych zarysów Koloseum, roman­tyczny jego nastrój wzbudził w nim myśl, że wnętrze budynku zasługuje w taką noc na spojrzenie. Skręcił w bok i ruszył w kierunku jednego z łuków, w pobliżu którego, jak zauważył, stał otwarty powóz, mała rzymska dorożka. Wszedł w głęboki, piwniczny mrok wielkiej budowli i wynurzył się na jasną, cichą arenę. Miejsce to nigdy nie zrobiło na nim większego niż w tej chwili wrażenia. Połowa olbrzymiego cyrku pogrążona była w głębokim cieniu, pod­czas gdy druga spała w przyćmionym blasku. Stojąc tam zaczął szeptać sławne wiersze z Manfreda Byrona^*, lecz zanim dokończył cytaty, przypo­mniał sobie, że choć wieczorne medytacje w tym miejscu są wynikiem bogatej literackiej kultury, niemniej wiedza medyczna z nimi walczy. Otaczała go at­mosfera minionych wieków; zanalizowana jednak na chłodno była ona po prostu pełna szkodliwych zarazków. Winterbourne przesuwał się ku środkowi areny w poszukiwaniu dalszych wizji, zamierzając jednak za chwilę szybko się wycofać. Ogromny krzyż pośrodku był nieomal zupełnie ciemny; dopiero gdy podszedł blisko, rozróżnił go wyraźnie. Dojrzał też dwie osoby na stop­niach tworzących podstawę krzyża. Jedna, która siedziała, była kobietą; towa­rzysz jej stał tuż przy niej.

Po chwili wśród ciepłej nocy dobiegł go wyraźny dźwięk kobiecego głosu:

- On patrzy na nas tak, jak mógł patrzeć na chrześcijańskich męczenników jeden ze starych lwów czy tygrysów.

Słowa te uskrzydlone intonacją przyfrunęły i spoczęły na nim w ciemności niczym nieuchwytne białe gołębie. To panna Daisy Miller pozwoliła im ule­cieć.

- Miejmy nadzieję, że nie jest bardzo głodny - wtrącił wesoło Giovanelli. - Musiałby schwycić mnie pierwszego, pani poszłaby na deser.

Winterbourne stanął jak wryty w ostatecznym już teraz przekonaniu - i, trzeba dodać, z uczuciem ostatecznej ulgi. Tak jakby nagle nastąpiło wyrów­nanie w dwoistej postaci nieszczęsnej dziewczyny i cała zagadka tkwiących w niej przeciwieństw stała się łatwa do odczytania. Była to młoda dama, której przewrotnością i wszelkimi jej odmianami niemądry, zaintrygowany dżentel­men nie potrzebował już nękać swego rozumu i serca. Tym razem wątpliwa całość nie miała żadnych odmian - była jedynie małą ciemną plamką. Stał pa­trząc na nią i na jej towarzysza, nie zastanawiając się nad tym, że choć on wi­dział ich niewyraźnie, sam musi być dokładnie widziany. Był zły z powodu swoich wahań, wstydził się wszystkich subtelnych skrupułów i niemądrych odruchów litości. Chciał podejść bliżej. Lecz znów się zatrzymał; nie ze stra­chu, że potraktuje ją niesprawiedliwie, ale w obawie, że okaże niewłaściwą radość z powodu uwolnienia się od ciężaru zbyt rozważnego krytycyzmu. Zawrócił w kierunku wejścia na arenę; lecz w tej chwili usłyszał znów głos Da­isy:

- O, to pan Winterbourne! Zobaczył mnie i udał, że nie widzi!

Cóż to za sprytna mała szelma! Podziwiał, jak zręcznie udawała, jak na­tychmiast postarała się zagrać wobec niego komedię, zaskoczone i obrażone niewiniątko. Lecz nic nie skłoni go ani do udawania, że jej nie widzi, ani do trzymania się w jakiejś określonej odległości, nawet o ten przysłowiowy „cal” od jej życia. Ruszył znów naprzód i podszedł do dużego krzyża. Daisy wstała, a Giovanelli zdjął kapelusz. Winterbourne pomyślał teraz po prostu, jakie to szaleństwo, że to wątłe młode stworzenie przebywa na powietrzu o tej porze w samym gnieździe malarii, narażając się na niebezpieczeństwo zarażenia tą chorobą. Jeśli nawet jest ona najbardziej zwodniczą małą szelmą, to nie po­wód, by umarła na febrę.

- Jak długo wałęsa się już pani tutaj? - spytał ze świadomą szorstkością.

Daisy, śliczna w srebrnym, złowróżbnym blasku, osądzała przez chwilę tę szorstkość i całe jego zachowanie.

- No, chyba cały wieczór - odrzekła odważnie, a nawet, jak zauważył, z pewną przesadą. - Nie widziałam nigdy czegoś tak niezwykłego.

- Obawiam się - odparł - że nie uzna pani ciężkiego ataku febry rzymskiej za coś niezwykłego. W ten właśnie sposób ludzie się jej nabawiają. Dziwię się - dodał zwracając się do pana Giovanelli - że pan, mieszkaniec Rzymu, po­piera tak niesłychaną nierozwagę.

- Jeśli o mnie chodzi - rzekł zaaklimatyzowany obywatel - nie obawiam się zupełnie.

- I ja nie lękam się o pana - odpalił po francusku Winterbourne. - Mówię z myślą o tej młodej damie.

Giovanelli uniósł swe pięknie zarysowane brwi i ukazał olśniewające zęby, lecz przyjął potulnie tę pełną krytyki naganę.

- Zapewniałem Mademoiselle, że to wielka nierozwaga, ale czy Mademo­iselle jest kiedykolwiek rozważna?

- Nigdy nie chorowałam i nie zamierzam chorować - oświadczyła Made­moiselle. - Nie wyglądam na taką, ale jestem zdrowa. Chciałam koniecznie zobaczyć Koloseum w blasku księżyca, nie mogłam wrócić do domu nie zo­baczywszy tego. I było bardzo przyjemnie, prawda, panie Giovanelli? Jeśli istnieje jakieś niebezpieczeństwo, Eugenio może mi dać pigułki. Eugenio ma wspaniałe pigułki.

- Radzę więc pani - powiedział Winterbourne - jechać jak najszybciej do domu i zażyć taką pigułkę.

Giovanelli uśmiechnął się, jakby to było coś niebywale dowcipnego.

- Bardzo mądrze pan radzi. Pójdę upewnić się, czy powóz czeka. - I od­szedł szybkim krokiem.

Daisy ruszyła za nim w towarzystwie Winterbourne'a. Próbował odmówić sobie miłej udręki patrzenia na nią, lecz oczy jego nie chciał go oszczędzać, a na nie wydawała się bynajmniej zakłopotana. Nie odezwał się słowem. Da­isy paplała zachwycając się pięknością oglądanego widoku:

- No, widziałam Koloseum przy księżycu: tym przynajmniej mogę się za­chwycać. - Spostrzegłszy, że jej towarzysz milczy, zapytała, czemu jest taki sztywny - to było zawsze jej ulubione słowo. Nie odpowiedział, lecz poczuł, że jego śmiech był całkowitym zaprzeczeniem sztywności. Przeszli pod jed­nym z ciemnych łuków. Giovanelli stał obok powozu. Daisy zatrzymała się przez chwilę patrząc na swego rodaka.

- Czy pan uwierzył wtedy, że jestem zaręczona?

- Nie ma teraz znaczenia, w co uwierzyłem wtedy - odrzekł z naciskiem.

Ciekawe, że nic ją to nie speszyło.

- A co pan sądzi teraz?

- Sądzę, że to mało ważne, czy jest pani zaręczona, czy nie.

Poczuł, że jej rozjaśnione oczy pogodnie przenikają gęsty mrok sklepio­nego pasażu, jakby szukała dostępu do Winterbourne'a, jakby go jeszcze nie odkryła. Lecz Giovanelli z pełnym wdzięku brakiem konsekwencji naglił teraz do powrotu.

- Prędzej! Prędzej! Jeśli wrócimy do domu przed północą, jesteśmy zupeł­nie bezpieczni.

Daisy zajęła miejsce w pojeździe, a szczęśliwy Włoch usiadł obok niej.

- Niech pani nie zapomni o pigułkach Eugenia - powiedział Winterbourne unosząc kapelusza.

- Nie dbam o to - wykrzyknęła nieoczekiwanie - czy dostanę rzymskiej febry, czy nie! - W tej chwili dorożkarz trzasnął z bata i powóz potoczył się po nierównym, wyboistym starożytnym bruku.

Winterbourne - trzeba mu oddać tę sprawiedliwość - nie wspomniał ni­komu, że spotkał pannę Miller o północy w Koloseum w towarzystwie męż­czyzny. Mimo jego dyskrecji skandaliczny ten fakt stał się jednak w parę dni później znany wszystkim członkom amerykańskiego kółka, wraz z tysiącem szokujących szczegółów, i był odpowiednio komentowany. Winterbourne osądził, że mieszkańcy hoteli mieli wystarczające podstawy do wydawania sądu i że po powrocie Daisy portier i dorożkarz na pewno wymieniali między sobą żarty. Młody człowiek uświadomił sobie jednak równocześnie, jak zu­pełnie przestał go niepokoić fakt, że o małej amerykańskiej kokietce będzie plotkować ordynarna służba. Owe źródła obiegowych sądów w dwa dni potem wzbogaciły się o dalsze szczegóły: mała amerykańska kokietka zachorowała niebezpiecznie i na scenę wkroczyli lekarze. Winterbourne dowiedziawszy się o tym, natychmiast pospieszył do hotelu po dalsze wiadomości. Przekonał się, że paru litościwych przyjaciół już go uprzedziło. Zabawiał ich w salonie pani Miller wszystkowiedzący Randolph.

- Na pewno jest chora od tego spacerowania po nocy. Zawsze spacerowała po nocy. Nie myślałem, że będzie miała na to ochotę: tak tu okropnie ciemno. Nic nie widać, zanim nie wzejdzie księżyc. W Ameryce nie spaceruje się przy księżycu.

Pani Miller tymczasem w pełni wykorzystywała swój talent wynajdywania sobie zajęć trzymających ją w ukryciu. W salonie widywało się ją mniej niż kiedykolwiek; przypuszczalnie teraz przynajmniej pozwalała córce korzystać ze swego towarzystwa. Jasne było, że Daisy jest niebezpiecznie chora.

Winterbourne wyczekiwał nieustannie nowin z pokoju chorej, które jednak nie docierały do niego bezpośrednio, co go drażniło; raz rozmawiał chwilę z lekarzem biednej dziewczyny, a raz widział się z panią Miller, która była ogromnie zaniepokojona i skutkiem tego, jak mu się wydawało, rozwinęła na szczęście większą aktywność, niż mógłby sobie wyobrazić, a zarazem okazała się najbardziej hałaśliwą i niezdarną z pielęgniarek. Przyzywała często daleki cień doktora Davisa, lecz Winterbourne musiał ostatecznie przyznać, że mniejsza z niej idiotka, niż sądził. Do tej pobłażliwości - może jeszcze bar­dziej zdradliwej - skłoniły go, prawdę mówiąc wypowiedziane przez nią słowa:

- Daisy parę dni temu bardzo miło mówiła o panu. Przeważnie nie wie, co mówi, ale wtedy myślę, że wiedziała. Dała mi pewne polecenie, prosiła, by panu powtórzyć, chciała, by pan wiedział, że nigdy nie była zaręczona z tym przystojnym Włochem, który się ciągle koło niej kręcił. Jestem oczywiście bardzo z tego zadowolona. Pan Giovanelli nie był u nas, od kiedy Daisy za­chorowała. Myślałam, że to prawdziwy dżentelmen, ale trudno powiedzieć, by to było bardzo grzecznie. Pewna pani powiedziała mi, że on się boi, iż ja nie pochwalam jego częstych spacerów z Daisy wieczorami. Oczywiście ich wie­czory nie są tak przyjemne jak u nas. My nie boimy się zarazków. Obawiam się, że doprawdy nie wiem, o co mu teraz chodzi. Ale przypuszczam, iż on wie, że jestem damą i nie znoszę awantur. W każdym razie Daisy chce, by pan wiedział, że nie była zaręczona. Nie wiem, czemu przywiązuje do tego taką wagę, ale powtórzyła mi trzy razy: „Pamiętaj, powiedz panu Winterbo­urne'owi”. A potem powiedziała, bym zapytała pana, czy pamięta pan waszą wycieczkę do zamku w Szwajcarii. Ale odrzekłam, że takiego polecenia nie przekażę. Jeśli ona nie jest zaręczona, muszę przyznać, że jestem rada.

Lecz, jak osądził Winterbourne, prawda w tej sprawie miała obecnie nie­wielkie znaczenie. W tydzień później biedna dziewczyna umarła; był to istot­nie groźny przypadek złośliwej febry. Wybrano dla niej grób na małym prote­stanckim cmentarzyku, w rogu pod murem królewskiego Rzymu, w cieniu cy­prysów, pośród wiosennych kwiatów. Winterbourne stał nad nim wśród in­nych żałobników; liczba ich była większa, niż można się było spodziewać w związku ze skandalem, jaki wywołało zachowanie młodej panny. Obok niego stał Giovanelli, który podszedł jeszcze bliżej, zanim Winterbourne się odwró­cił. Giovanelli, w poprawnym żałobnym stroju, był tylko nieco bledszy niż zwykle. W jego butonierce brakowało bukiecika i najwidoczniej miał coś pil­nego, a nawet przykrego do powiedzenia, co nie bardzo wiedział, komu „po­dać”. Zdecydował się w końcu, blady i zdenerwowany, zwierzyć się Winterbourne'owi.

- To była najpiękniejsza młoda panna, jaką w życiu widziałem, i najmilsza. - A po chwili dodał: - I oczywiście najbardziej niewinna.

Winterbourne zmierzył go twardym wzrokiem, w oczach jego nie było łez; po chwili powtórzył:

- Najbardziej niewinna?

- Najbardziej niewinna.

Wiadomość ta jednak była tak spóźniona, że nasz przyjaciel mógł jedynie przyjąć ją ze zdumieniem.

- Czemu, u diabła, zawiózł ją pan w to fatalne miejsce? - zapytał.

Giovanelli uniósł lekko brwi i ramiona.

- Jeśli chodzi o mnie, nie bałem się wcale. A ona… ona robiła, co chciała.

Winterbourne wbił oczy w ziemię.

- Robiła, co chciała.

Wywołało to dalsze szczere, płynące z serca wyznania pana Giovanelli.

- Gdyby żyła, nic bym z tego nie miał. Nigdy by za mnie nie wyszła.

Powiedział to całkiem otwarcie, jakby chciał dać dowód własnej bezintere­sowności, lecz Winterbourne nie bardzo wiedział, jak przyjąć jego słowa. Od­parł jednak z mniejszą niż jego rozmówca uprzejmością:

- Oczywiście, że nie.

Ten się wcale nie speszył.

- Przez moment miałem nadzieję, ale teraz jestem przekonany, że nie.

Winterbourne przyjął to do wiadomości. Stał patrzą na świeżo kiełkujące kwietniowe stokrotki. Kiedy się znów odwrócił, pana Giovanelli już nie było.

Winterbourne prawie natychmiast wyjechał z Rzymu, ale następnego lata znów spotkał w Vevey swoją ciotkę, panią Costello. Z uroczego miejscowego starego hotelu potrafiła wydobyć ona wartości, których tajemnicy nie posiadła rodzina Millerów. Winterbourne w tym czasie myślał często o najbardziej in­teresującej osobie spośród tej trójki, o jej zagadkowym zachowaniu i dziwnym losie. Pewnego dnia rozmawiając o niej z ciotką powiedział, iż leży mu na sumieniu, że był dla niej niesprawiedliwy.

- Nie jestem tego pewna. - Stara dama okazała rozwagę. - A w jaki sposób dotknęła ją twoja niesprawiedliwość?

- Przed śmiercią poleciła powiedzieć mi coś, czego wtedy nie rozumiałem. Ale potem pojąłem. Ceniła sobie bardzo ludzki szacunek.

- W dziwny sposób się o niego starała! Czy to masz na myśli, że odwza­jemniłaby czyjeś uczucia? - zapytała pani Costello.

Ponieważ nie odpowiedział, po chwili odwróciła się, by badawczo spojrzeć na niego, siedział bowiem trochę z boku; w rezultacie nie odważyła się powtó­rzyć pytania. Po chwili rzekł:

- Miała ciocia rację w tym, co powiedziała ubiegłego lata. Można było z góry przewidzieć, że się omylę. Zbyt długo mieszkałem za granicą.

Tym razem ona nie odpowiedziała.

Niemniej wkrótce wrócił do Genewy, skąd nadal napływały najbardziej sprzeczne relacje na temat motywów jego pobytu w tym mieście: meldunek, że „studiuje” pilnie, i plotka, że interesuje się niezwykle utalentowaną cudzo­ziemką.

^* Cavaliere avvocato (wł.) - prawnik, któremu nadano jeden z najniższych, dość rozpowszechnionych we Włoszech tytułów.

^* … podobnej nocy stałem w Koloseum wśród wielkich ruin potężnego Rzymu… (przekł. J. Paszkowski)

85

---