Scenariusz lekcji muzyki
(gimnazjum kl. I - III) czas : 45 min.
Temat: Mazurek Dąbrowskiego - narodowy hymn Polski
Cele lekcji
Wiadomości
Zapoznanie uczniów z jednym z rodzajów pieśni romantycznej, a mianowicie z pieśnią patriotyczną. Wskazanie założeń pieśni patriotycznej i genezy powstania tego gatunku. Wyjaśnienie pojęcia hymn, przywołanie znanych przykładów hymnów w literaturze i muzyce. Zapoznanie uczniów z genezą powstania Mazurka Dąbrowskiego oraz analiza i interpretacja tekstu utworu. Odsłuchanie i wspólne zaśpiewanie, przy akompaniamencie nauczyciela, Mazurka Dąbrowskiego.
Umiejętności
Uczeń potrafi:
wyjaśnić termin pieśń patriotyczna w ujęciu epoki klasycyzmu i w dzisiejszych czasach.
wyjaśnić pojęcie hymn oraz wskazać znane przykłady w literaturze i muzyce.
przedstawić genezę powstania oraz rozwój hymnu Mazurka Dąbrowskiego.
omówić i zinterpretować tekst hymnu Mazurka Dąbrowskiego.
zaśpiewać i wyrecytować tekst hymnu Mazurka Dąbrowskiego.
Metoda i forma pracy
Aktywna metoda pracy z książką.
Metoda pogadanki z elementami opisu.
Wspólne zaśpiewanie Mazurka Dąbrowskiego.
Środki dydaktyczne
1. Karta pracy ucznia.
2. Stanowisko do odtwarzania płyt.
3. Płyta z nagraniem Mazurka Dąbrowskiego.
4. Przebieg lekcji
Faza przygotowawcza
Sprawdzenie obecności.
Sprawdzenie zadania domowego.
Wspólne zaśpiewanie piosenki poznanej na ostatniej lekcji.
Zapisanie tematu lekcji.
(10 min.)
Faza realizacyjna
Uczniowie są wprowadzani w temat lekcji metodą pogadanki. Odnosząc się do posiadanej przez uczniów wiedzy, wyjaśnienie pojęć piosenka i pieśń patriotyczna, w ujęciu epoki klasycyzmu oraz w dzisiejszych czasach. Wskazanie przykładów pieśni patriotycznej śpiewanej do dzisiejszych czasów.
Metodą pogadanki i w odniesieniu do posiadanej przez uczniów wiedzy wyjaśnienie pojęcia hymn. Wskazanie przykładów hymnów z literatury polskiej oraz ich muzycznych odniesień.
Notatka:
Hymn - uroczysta pieśń religijna, narodowa lub organizacyjna, symbolizująca określoną ideę.
Wskazanie przez nauczyciela ucznia, który przeczyta notatkę, na temat Mazurka Dąbrowskiego, z podręcznika Wacława Panka: Świat muzyki (rozdział Nasz Mazurek). Po przeczytaniu, metodą pogadanki, wyjaśnienie pochodzenia utworu literackiego, a następnie wskazanie autora hymnu. Przedstawienie i zapoznanie uczniów z postacią generała Jana Henryka Dąbrowskiego, jako bohatera hymnu o wolności.
Wysłuchanie nagrania Mazurka Dąbrowskiego oraz metodą pogadanki analiza tekstu hymnu.
Zapisanie notatki:
Mazurek Dąbrowskiego - towarzyszył żołnierzom podczas wszystkich bitew kampanii napoleońskiej. W okresie Księstwa Warszawskiego, Pieśń Legionów Polskich we Włoszech, odgrywała rolę nieoficjalnego hymnu. Po klęsce Napoleona, w nowo utworzonym Królestwie Polskim pod zarządem księcia Konstantego, próbowano usunąć tę pieśń z narodowej pamięci. Ale już od powstania listopadowego w 1831 roku, znów powszechnie ją śpiewano, jako jedną z najpopularniejszych pieśni patriotycznych. W XIX wieku Mazurek Dąbrowskiego stał się pierwowzorem wielu późniejszych hymnów. Tekst utworu napisał Józef Wybicki. (25 min.)
Faza podsumowująca
Nauka i wspólne zaśpiewanie Mazurka Dąbrowskiego. (10 min.)
Załączniki
Karta pracy ucznia
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Mazurek Dąbrowskiego - narodowy hymn Polski.
Zadanie domowe
Na podstawie podręcznika lub innego źródła, podaj przynajmniej pięciu kompozytorów lub literatów, którzy pisali hymny.