Fryderyk Chopin Fryderyk Franciszek Chopin (spolszczone nazwisko: Szopen, ur. 1 marca 1810 w Żelazowej Woli, zm. 17 października 1849 w Paryżu) - polski kompozytor i pianista. Jest uważany za najwybitniejszego polskiego kompozytora, a także za wybitnego pianistę i czołowego przedstawiciela muzyki okresu romantyzmu na świecie. Nazywany jest poetą fortepianu.
Przyszedł na świat w rodzinie, w której muzyka była na porządku dziennym. Ojciec, Mikołaj, urodził się we Francji . Wychował swoje dzieci na Polaków. Fryderyk miał trzy siostry. Sam był drugi z kolei.
Wedle legendy Chopin przyszedł na świat przy grze skrzypiec Mikołaja Chopina. Sam Fryderyk i jego matka wspominają kilkakrotnie w listach, że nie urodził się on 22 lutego, lecz 1 marca. Chopin jako dziecko płakał, gdy matka grała na fortepianie, co do dziś należy do znanych anegdot o Chopinie. Jako małe dziecko Fryderyk zasiadał do fortepianu i grał zasłyszane melodie. Rodzice zatrudnili nauczyciela. Po pewnym czasie mały Fryderyk przewyższył zdolnościami swego nauczyciela.
Mając 7 lat w 1817 roku zadebiutował jako kompozytor. Dedykował wtedy Polonez g-moll Wiktorii Skarbek i skomponował Polonez B-dur. Pierwszy zaś publiczny występ Fryderyka odbył się w 1818 roku w pałacu Radziwiłłowskim. Prasa warszawska opisała go jako "małego Chopinka", "cudowne dziecko" i "drugiego Mozarta". Gdy mały Chopin grywał u księcia Konstantego, podczas gry Marsza wojskowego wznosił oczy w górę, że książę go pytał: "Co tam patrzysz w górę mały? Czytasz nuty na suficie?".
Następnie Chopin w latach 1823-1826 pobierał naukę w Liceum Warszawskim, gdzie pracował jego ojciec. Słynna jest również anegdota, mówiąca że został w szkole niegdyś przyłapany na rysowaniu nauczyciela w czasie lekcji. Obrazek tak zadziwił rysowanego, że ten go pochwalił. Fryderyk pisał także dla zabawy wiersze i komedie. Chopin miał zastraszająco prawdziwy dar naśladowania kogo tylko zechciał.
W latach 1826-1829 był studentem warszawskiej Szkoły Głównej Muzyki. Został zwolniony z przedmiotu instrumentu, ponieważ zauważono nieprzeciętny sposób i charakter gry Chopina. Okres ten charakteryzuje się zafascynowaniem muzyką ludową. Powstają wówczas Sonata c-moll, przebojowe Wariacje B-dur op.2, Trio g-moll i pierwsze Mazurki, oparte na motywach ludowych Rondo c-moll i Rondo F-dur a la Krakowiak.
W 1826 Chopin odbywał swoją pierwszą zagraniczną podróż do Berlina i w 1829 do Wiednia.. Lata 1829-1831 są dla Chopina okresem pierwszej miłości (do śpiewaczki Konstancji Gładkowskiej) i pierwszych ogromnych sukcesów kompozytorskich.
W lipcu 1829, niezwłocznie po ukończeniu studiów Fryderyk Chopin wraz z przyjaciółmi wyjeżdża na wycieczkę do Wiednia . Występuje tam, wykonując wraz z orkiestrą Wariacje op. 2 oraz Rondo a la Krakowiak op. 14. Koncert zakończył się sukcesem i uznaniem publiczności.
2 listopada 1830 roku Chopin wyjeżdża z Warszawy. Udaje się do Drezna. Jedzie do Monachium i w końcu udaje się do Paryża. W czasie drogi Chopin pisze dziennik, który jest dokumentem przedstawiającym zmiany jego duszy podczas pobytu w Stuttgarcie, gdzie ogarnia go rozpacz z powodu upadku powstania listopadowego. Komponuje wtedy dramatyczną Etiudę c-moll op.10 "Rewolucyjną".
W Paryżu Chopin zamieszkuje małe mieszkanie. Daje pierwszy z dziewiętnastu publicznych koncertów w Paryżu. Koncert oszałamia publiczność. Przyjaciele nazywają jego mieszkanie Olimpem ze względu na dającą się z stamtąd słyszeć boską muzykę. Z powodu nieciekawej sytuacji finansowej zaczyna dawać coraz więcej lekcji fortepianu. Chopin jako nauczyciel znany był z niezwykłych wymagań i nerwowości.
W 1836 roku zaręcza się z Marią Wodzińską. Była ona niezwykle uzdolniona muzycznie i malarsko. Matka Marii zaczyna nazywać wtedy Chopina swym dzieckiem. Ostatecznie jednak rodzina sprzeciwiła się związkowi, uważając, że Chopin jest zbyt chorowitym kandydatem na męża. W 1836 roku Chopin faktycznie zaczyna poważnie chorować na gruźlicę.
W 1837 roku Chopin poznaje starszą od niego o 6 lat George Sand. Choroba Chopina wzmaga się. Mieszkają tam w byłym klasztorze. Tam po raz pierwszy Chopin pluje krwią. Komponuje wtedy Preludia op.28, z których Preludium Des-dur wspominane jest przez Sand jako straszne. Wedle niej wspomina ona pamiętny wieczór, gdy podczas spaceru rozszalała się burza, a po powrocie do domu Chopin zaczął pluć krwią.
W 1839 roku wracają do Francji, Fryderyk jest wówczas bardzo chory, kaszląc wypluwa ogromne ilości krwi. Chwilowa poprawa zdrowia wnosi okres spokoju do życia przyjaciół, wkrótce jednak następuje ponowne pogorszenie. Chopin wpada w depresję, która doprowadzi go do śmierci. Po rozstaniu z George Sand Chopin popadł w głębokie przygnębienie, które z pewnością przyspieszyło jego śmierć.
Ostatnią kobietą, z którą Chopin był związany, była jego uczennica - Szkotka Jane Stirling, zwana "wdową po Chopinie", z którą wyjechał po wybuchu rewolucji w Paryżu w 1848 r. do Anglii i Szkocji w bardzo wyczerpującą jego siły podróż. Wilgotny klimat Anglii i Szkocji oraz zamęczenie wizytami u angielskiej arystokracji doprowadziły do szybszych postępów choroby.
Zmarł o godzinie 2 w nocy, 17 października 1849 roku, w otoczeniu najbliższych osób, z którymi był związany przez większość swego życia w Paryżu. Ostatnie dni opisał Norwid w słynnym "Fortepianie Szopena". Ostatnimi słowami miały być: "Jestem już u źródła szczęścia". Został pochowany na cmentarzu w Paryżu, na pogrzebie wykonano jego Marsz Żałobny. Jego serce zostało sprowadzone do kościoła św. Krzyża w Warszawie.
1810 - narodziny
1817 - pierwsza próba kompozytorska gdy miał 7 lat
1818 - pierwszy występ estradowy
1823 - rozpoczęcie nauki kompozycji u Elsnera
1826 - studia w Szkole Głównej Muzyki
1829 - wizyta w Wiedniu
1830 - drugi wyjazd z Polski do Wiednia
1831 - przyjazd do Paryża
1835 - zaręczyny z Marią Wodzińską (Walc As-dur)
1836 - spotkanie z George Sand
1837 - zerwanie z Wodzińską
1838 - związek z George Sand, wyjazd na Majorkę, praca nad 24 Preludiami
1839 - powrót do Francji, powstaje Sonata b-moll
1844 - umiera ojciec Chopina
1845 - kłótnie z George i choroba Fryderyka nasilają się
1847 - zerwanie z George
1848 - wyjazd z Jane Stirling do Anglii i Szkocji
1849 - śmierć
Chopin do dziś uważany jest za największego kompozytora polskiego. Sam podczas każdego sukcesu dziwił się tylko. Gdy gazety pisały, że jak z Mozarta Niemcy, tak z Chopina Polacy będą dumni, Chopin nazywał to nonsensem. Paderewski uważał, że Chopin naprawdę nie zdawał sobie sprawy ze swojej wielkości. Od początku komponowania w wieku 7 lat Chopin inspirował się niemal wyłącznie tematami polskimi.
Od 1927 roku odbywa się w Polsce Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, najstarszy na świecie monograficzny konkurs muzyczny. Odbywają się także festiwale muzyki Chopina.
Pomnik Chopina w Łazienkach Królewskich w Warszawie; jego replika w skali 1:1 znajduje się w Hamamatsu w Japonii
Odwołujące się do imienia Chopina Nagrody Akademii Fonograficznej - "Fryderyki", które zaczęto przyznawać w 1995 roku, miały być polskim odpowiednikiem nagrody Grammy. Zamiar ten jednak się nie powiódł, bo w związku z zapaścią w polskiej branży fonograficznej stacje telewizyjne wycofały się z transmitowania gali, na której je wręczano. W 2006 r. po raz pierwszy nie odbyła się ceremonia wręczenia tych nagród. Listę ich zdobywców ogłoszono jedynie w internecie.
Piosenka I like Chopin włoskiego piosenkarza Paula Mazzoliniego (Gazebo) w 1983 roku wspięła się na listy przebojów w całej Europie. Chociaż Mazzolini śpiewał o muzyce Chopina, fortepianowy motyw który przewija się w piosence, nie jest kompozycją Polaka. Przebój Gazebo nadal jest nadawany przez komercyjne rozgłośnie, choć najczęściej jako cover w wykonaniu duetu Modern Talking.