Alfabetyczny spis poleceń Pascala
Nazwa funkcji i Opis polecenia Przykład i inne podobne
Abs(x);
Zwraca wartość bezwzględną przekazanego jej Przykład
argumentu. Można ją wywoływać tylko z Writeln (Abs(-1)); { = 1 }
argumentem będącym liczbą całkowitą lub
Writeln (Abs(-1.1)); {= 1.1}
zmiennoprzecinkową.
Addr(x)
Zwraca wskaz
nik zawierający adres zmiennej, Przykład
var wskaz
nik: Pointer;
funkcji lub procedury.
liczba : Integer;
begin
wskaz
nik := Addr(liczba);
end.
Append(plik : Text); Zobacz: Assign, Close, Reset, Rewrite
Otwiera plik określony przez zmienną plikową
do dopisywania. Zmiennej musi być wcześniej
przypisana nazwa pliku przy pomocy polecenia
Assign. Plik musi być tekstowy i musi istnieć,
w przeciwnym razie powstanie błąd.
Arc (x,y : Integer; kąt_pocz, kąt_kon, promień: Patrz także: InitGraph, CloseGraph, Circle,
Word); Ellipse, SetColor
Moduł Graph
Rysuje odcinek okręgu o środku w punkcie (x, Przykład
Arc(100, 100, 0, 90, 60);
y) i danym promieniu. Rysuje od kąt_pocz do
Arc(100, 100, 330,30,80);
kąt_końcowy, oba podane w stopniach.
ArcTan(x : Real); Patrz także: Sin, Cos
Zwraca arcustangens podanej wartości (w
radianach).
W języku Pascal nie ma funkcji arcus sinus i
arcus cosinus. Wartości tych funkcji można
obliczyć korzystając z wzorów:
ArcSin(x) = ArcTan (x/Sqrt (1-Sqr (x)))
ArcCos(x) = ArcTan (sqrt (1-sqr (x)) /x)
Assign(plik : String); Patrz także: file, text, Append, Reset,
Rewrite, Close, Seek, FilePos, Truncate,
Rename, Eof
Procedura przypisuje zmiennej plikowej plik Przykład
var plik_1 : file;
plik o nazwie nazwa. Plik może być zmienną
plik_2 : text;
typu Text. Aby móc odwoływać się do jakiegoś
begin
pliku, zawsze należy najpierw użyć procedury
Assign(plik_1,'plik.bin');
Assign. Przy dalszych operacjach pliki są
Assign(plik_2,'plik.txt');
identyfikowane przy pomocy zmiennej
...
plikowej, a nie nazwy.
end.
Jeśli nazwą będzie '' (łańcuch pusty) to
wszystkie operacje będą się odnosiły do
standardowego wejścia i standardowego
wyjścia.
1
BlockRead(var plik : file ; var bufor ;ile_czytać : Patrz także: file, Assign, Write
word; var ile_przeczytał : word );
BlockWrite(var plik : file ; var bufor ;ile_zapisać :
word; var ile_zapisał : word );
Procedura BlockRead wczytuje z pliku plik do Przykład
var skąd,dokąd:file;
zmiennej bufor nie więcej niż ile_czytać
num_czyt,num_pis:word;
bajtów i umieszcza w zmiennej ile_przeczytał
bufor:Array[1..1024] of
ilość rzeczywiście przeczytanych bajtów (która
Char;
może być mniejsza od oczekiwanej np. ze
begin
względu na rzeczywistą długość pliku)
Assign(skąd,ParamStr(1));
Procedura BlockWrite działa tak samo, tylko
Reset(skąd);
zapisuje do pliku.
Assign(dokąd,ParamStr(2));
Rewrite(dokąd);
Repeat
BlockRead(skąd, bufor, 1024,
num_czyt);
BlockWrite(dokąd, bufor,
num_czyt, num_pis);
Until (num_czyt=0) Or
(num_pisnum_czyt);
close(skąd);
close(dokąd);
end.
ChDir(nowy_katalog : string ); Patrz także: MkDir, GetDir, RmDir
Procedura zmienia bieżący katalog na podany.
Jeśli podany katalog nie istnieje, generuje błąd
i nadaje zmiennej IOResult wartość niezerową.
Chr (kod : byte):char; Patrz także: Ord
Funkcja zwraca znak (wartość typu char) o Przykład
Write(Chr(7));
podanym kodzie ASCII.
Write(#7);
Przy wielu zastosowaniach równoważny jest
zapis:
chr(10) = #10
Close(var plik : file); Patrz także: file, Append, Reset, Rewrite
Procedura służąca do zamykania otwartego
pliku dowolnego typu. Każdy plik otwarty przy
pomocy Append, Reset lub Rewrite powinno
się zamknąć przy pomocy close, aby zapewnić
poprawne zapisanie buforów i zwolnienie
DOSowego uchwytu pliku.
Concat(łańcuch1 [,łańcuch2, ...]): string; Patrz także: Copy, Delete, Insert, Length,
Pos
Funkcja łączy otrzymane łańcuchy w jeden, Przykład
który następnie zwraca. A
ączna długość danych Writeln (Concat ('abc' , 'def' , 'ghi') );
łańcuchów nie może przekroczyć 255, czyli Writeln ('abc' + 'def' + 'ghi');
maksymalnej długości łańcucha. Jeśli
przekroczy, to zwracane jest tylko pierwsze
255 znaków. Podobny efekt można uzyskać
stosując operator '+'.
2
Copy(łańcuch : string; skąd, ile : integer): string; Patrz także: Concat, Delete, Insert, Length,
Pos
Funkcja zwraca podciąg łańcucha zaczynający Przykład
Writeln(Copy('abcde',1,3));
się od indeksu skąd i mający ile znaków. Jeśli
skąd jest większe niż długość łańcucha, to {'abc'}
zwracany jest łańcuch pusty. Jeśli ile podaje Writeln(Copy('abcde',6,3)); {''}
więcej znaków, niż ich jest w łańcuchu od Writeln(Copy('abcde',4,3));
indeksu skąd, to zwraca tyle znaków, ile jest.
{'de'}
Cos(x : real):real;
Sin(x : real):real;
Funkcje zwracają wartość sinusa i cosinusa
kąta wyrażonego w radianach.
Funkcja tangens nie jest zaimplementowana i
trzeba ją obliczać ze wzoru:
Tan(x)=Sin(x)/Cos(x)
Dec(var x ;ile: LongInt ); Patrz także: Inc, Pred, Succ
Procedura zmniejsza parametr x o wartość ile. Przykład
var x : integer;
Jeśli ile nie jest podane, domyślnie przyjmuje
begin
się 1. X musi być zmienną typu porządkowego
x:=10;
- całkowitą lub wyliczeniową.
Dec(x,5); { x=5 }
Dec(x); { x=4 }
end.
Delete(var s : string; początek, ile : integer); Patrz także: Concat, Copy, Insert, Length,
Pos
Procedura usuwa z określonego parametrem s Przykład
var s:string;
łańcucha ile znaków zaczynając od indeksu
begin
początek.
s:='jakiś długi tekst';
Delete(s,7,6);
Writeln(s); {'jakiś tekst'}
end.
Dispose(var p:Pointer [,destruktor]); Patrz także: New, FreeMem, GetMem
Procedura zwalniająca pamięć zmiennej Przykład
type str20 string[20];
dynamicznej wskazywanej przez p,
var p:^str20;
zaalokowanej wcześniej przy pomocy
begin
procedury New. Jeśli p wskazuje na obiekt, to
New(p);
tuż przed zwolnieniem pamięci wykonany
p^ := 'Jakiś tekst';
zostanie destruktor tego obiektu.
Dispose(p);
end.
3
Eof(var plik: file ):Boolean Patrz także: Assign, Eoln, Read, SeekEof
Funkcja zwraca wartość logiczną True jeśli Przykład
var
osiągnięty został koniec pliku.
F: text;
Ch:char;
begin
Assign(F,'c:\autoexec.bat');
Reset(F);
while not Eof(F) do
Begin
Read(F, Ch);
Write(Ch); {pokaż zawartość pliku}
End;
end.
Eoln(var plik: file): Boolean Patrz także: Assign, Eof, Read, SeekEof
Zwraca wartość logiczną True jeśli wskaz
nik
pozycji pliku wskazuje na koniec wiersza.
Erase(var plik:file); Patrz także: Assign, Rename
Procedura kasuje plik na dysku. Nie wolno Przykład
var plik: file;
używać jej na otwartym pliku.
begin
Assign(plik,'prog1.bak');
Erase(plik);
end.
Exit; Patrz także: Halt
Wywołanie procedury Exit powoduje
natychmiastowe opuszczenie bloku programu,
w którym to wywołanie nastąpiło. Można jej
użyć do opuszczenia pętli, wyjścia z
procedury/funkcji lub programu głównego.
Exp(x : real) : real; Patrz także: Sqr, Sqrt, Ln
Funkcja zwraca wartość e do potęgi x.
FilePos(var plik : file) : LongInt; Patrz także: FileSize, Seek
Funkcja zwraca aktualną pozycję pliku. Plik nie Przykład
var plik: file of real;
może być tekstowy i musi być otwarty (np.
r:real;
poleceniem Reset). Wartość zwracana jest w
begin
jednostkach, z których składa się plik.
Assign(plik,'liczby.tmp');
Rewrite(plik);
r:=1;
Write(plik, r, r); {zapisanie
dwóch liczb do pliku}
Writeln(FilePos(plik)); {2}
Close(plik);
end.
4
FileSize(var plik : file) : LongInt; Patrz także
FilePos
Seek
Funkcja zwraca wielkość pliku. Plik nie może Przykład
var plik: file of real;
być tekstowy i musi być otwarty (np.
r: real;
poleceniem Reset). Wartość zwracana jest w
begin
jednostkach, z których składa się plik.
Assign(plik,'liczby.tmp');
Rewrite(plik);
r:=1;
Write(plik, r, r); {zapisanie
dwóch liczb do pliku}
Writeln(FileSize(plik));{2}
Close(plik);
end.
FillChar(var zm; ile : word; znak : char); Patrz także: Move
Procedura zapełnia pierwsze ile bajtów Przykład
Var S: string[80];
zmiennej zm wartością znak.
begin
Nie przeprowadza żadnego sprawdzenia
zakresu - jeśli ile wykroczy poza wielkość { zapisz cały łańcuch spacjami }
FillChar(S, SizeOf(S),' ');
zmiennej, to mogą zostać nadpisane jakieś inne
zmienne. S[0] := #80; { przywróć zmienioną
Znak może być typu char lub Byte długość łańcucha }
end.
Flush(var plik : text); Patrz także: text , Append, Reset, Rewrite,
Write
Procedura opróżnia bufor pliku tekstowego
(zapisuje na dysk). Procedury tej używa się, by
upewnić się, że wszystkie dane zapisane do
pliku przez Write zostały fizycznie
umieszczone w pliku.
Frac( x : real) : Real; Patrz także: Int, Round, Trunc
Funkcja zwraca część ułamkową danej liczby.
Zwraca wartość typu Real.
FreeMem(var wsk : pointer; ile : word); Patrz także: , GetMem, Dispose, Release,
New, Mark
Procedura zwalnia pamięć zaalokowaną przy
pomocy GetMem. Parametr ile określający
długość zwalnianego bloku musi być równy
wielkości podanej w wywołaniu GetMem.
5
GetDir(napęd : integer; var katalog : string); Patrz także: ChDir, MkDir, RmDir
Wypisuje katalog bieżący podanego napędu do
łańcucha katalog.
Napęd
Wartość par. napęd odpowiadający dysk
0 bieżący
1 A:
2 B:
3 C:
4 D:
GetMem(var wsk : pointer; ile : word); Patrz także: FreeMem, MaxAvail, New,
Mark, Dispose, Release, GetImage
Procedura przydziela ze sterty blok pamięci o Przykład
var bufor: pointer;
wielkości określonej parametrem ile i ustawia
wielkość: integer;
wskaz
nik wsk na ten blok. Przydzieloną w ten
begin
sposób pamięć należy póz
niej zwolnić przy
wielkość:=1024;
pomocy procedury FreeMem.
if wielkość > MaxAvail then
Maksymalny blok, który można przydzielić ma
Begin
długość 65,528 bajtów (64k-8). Jeśli nie można
Writeln('Brak pamięci');
przydzielić żądanego bloku (brak pamięci) to
Halt;
generowany jest błąd.
End;
GetMem(bufor, wielkość);
.
. { odwołania do bufora przez bufor^ }
.
FreeMem(bufor, wielkość);
end.
Halt[(kod_błędu : word)]; Patrz także: Exit
Wywołanie powoduje natychmiastowe wyjście Przykład
begin
z programu. Można (opcjonalnie) podać kod
błędu, jaki zostanie zwrócony programowi Writeln('To będzie wykonane');
nadrzędnemu (najczęściej jest to shell systemu Halt;
operacyjnego - command.com). Kod ten można Writeln('A to nigdy');
odczytać np. przez polecenie DOSu errorlevel. end.
Hi( x ) : byte ; Patrz także : Lo, Swap
Funkcja zwracająca starszy bajt parametru. Przykład
Parametr może być typu integer albo word. Writeln(Hi($1234)); {18 = $12}
Inc(var x ;ile: LongInt ); Patrz także: Dec, Pred ,Succ
Procedura zwiększa parametr x o wartość ile. Przykład
var x : integer;
Jeśli ile nie jest podane, domyślnie przyjmuje
begin
się 1. X musi być zmienną typu porządkowego -
x:=0;
całkowitą lub wyliczeniową.
Inc(x,5); { x=5 }
Inc(x); { x=6 }
end.
6
Insert(co : string; var dokąd : String; indeks : Patrz także: , Concat, Copy, Delete, Length,
integer); Pos
Procedura wstawiająca łańcuch co do Przykład
var s : string;
łańcucha dokąd zaczynając od miejsca w
begin
dokąd o numerze indeks. Jeśli wynikowy
s:='To jest łańcuch';
łańcuch miałby ponad 255 znaków, to jest on
Insert(' drugi',s,8);
obcinany (do 255 znaków).
Writeln(s); {'To jest drugi łańcuch'}
end.
Int(x : real) : Real; Patrz także: Frac, Round, Trunc
Funkcja zwraca wartość argumentu x po
obcięciu części ułamkowej.
Zwracana jest wartość typu Real.
Length(łańcuch : string ) : integer; Patrz także: Concat, Copy, Delete, Insert,
Pos
Funkcja zwracająca długość danego łańcucha. Przykład
var s : string[20];
Nie jest to ilość pamięci zaalokowanej dla
begin
zmiennej, ale rzeczywista długość
s:='Tekst';
przechowywanego tekstu. Wywołanie tej
funkcji jest równoznaczne z pobraniem liczby Writeln(Length(s)); { 5 }
łańcuch[0].
Writeln(Integer( s[0] ));{5}
end.
Ln(x : real) : Real; Patrz także: Exp, Sqr, Sqrt
Funkcja zwraca wartość logarytmu
naturalnego z x.
Lo( x ) : byte ; Patrz także: Hi, Swap
Funkcja zwracająca młodszy bajt parametru. Przykład
Parametr może być typu integer albo word. Writeln(Lo($1234)); {52 = $34}
MaxAvail : LongInt; Patrz także: GetMem, MemAvail
Funkcja zwracająca wielkość najdłuższego ciągłego
bloku wolnej pamięci, którą można przydzielić przez
GetMem
MemAvail : LongInt; Patrz także: GetMem, MaxAvail
Funkcja zwracająca ilość wolnej pamięci w
bajtach. Jest to suma długości wszystkich
wolnych bloków pamięci. Z reguły ze
względu na fragmentację pamięci nie można
całej tej pamięci przydzielić jednej zmiennej
dynamicznej.
Move(var skąd, dokąd; ile : word); Patrz także: FillChar
Procedura kopiuje ile bajtów ze zmiennej skąd Przykład
var s:string;
do zmiennej dokąd. Nie jest sprawdzane, czy
r:real;
parametr ile nie wykracza poza zakres
begin
zmiennych.
r:=1111.1111;
move(r,s,6);
{pierwsze 6 bajtów łańcucha zawiera liczbę}
end.
7
New(var wskaz
nik : pointer [; konstruktor]); Patrz także: Dispose, FreeMem, GetMem
Procedura alokuje dla zmiennej dynamicznej Przykład
type str20 string[20];
pamięć na stercie i ustawia wskaz
nik na
var p:^str20;
odpowiedni adres. Jeśli jest to wskaz
nik do
begin
obiektu, to można podać nazwę konstruktora
New(p);
który ma być wykonany przy powstaniu
p^ := 'Jakiś tekst';
obiektu.
Dispose(p);
end.
Odd( x : longint ) : boolean;
Zwraca wartość true jeśli dana liczba jest
nieparzysta.
Ofs(x): word; Patrz także: Addr, Seg
Zwraca przesunięcie (offset) danej w
segmencie.
Ord(x) : longint; Patrz także: Chr
Zwraca numer elementu x. X musi być Przykład
begin
wyrażeniem typu porządkowego- całkowitym
Writeln(Ord('A')); { 65 }
lub wyliczeniowym.
end.
ParamCount: word ; Patrz także: ParamStr
Zwraca ilość parametrów podanych
programowi w linii poleceń. 0 oznacza brak
parametrów.
ParamStr(nr : word ) : string ; Patrz także: ParamCount
Zwraca parametr o danym numerze podany w Przykład
var i:integer;
linii komend. Parametrem o numerze 0 jest
begin
nazwa pliku wykonywanego.
for i:=1 to ParamCount do
writeln(ParamStr(i));
end.
Pi : real ;
Zwraca wartość liczby pi. Przykład
stopnie := radiany * 180 / pi;
radiany := stopnie * pi / 180;
Pos(podciąg, łancuch : string) : byte; Patrz także: Delete, Copy, Insert, Length
Podaje pozycje wyszukanego podciągu w Przykład
var S:string;
danym łańcuchu znaków.
begin
S:=' 125.5';
while Pos(' ', S)>0 do
S[pos(' ',s)]:=0;
end.
Pred(x) Patrz także: Inc, Dec, Succ
Podaje poprzednika liczby podanej jako
parametr
8
Ptr(segment, przesuniecie : word) : pointer; Patrz także: Addr
Funkcja przypisująca zmiennej wartość
podanego miejsca w pamięci.
Random[(zakres : word )]; Patrz także: Randomize
Funkcja służy do losowania wartości z
przedziału <0;zakres -1>
Randomize; Patrz także: Random
Inicjuje wbudowany generator liczb losowych
(sprawia aby liczby były za każdym razem
inne).
Read(parametr) Patrz także: Readkey, Readln, Write,
Writeln
Odczytuje z aktualnego z
ródła to co jest
podane jako parametr.
ReadKey
Funkcja odczytuje wciśnięty klawisz. Przykład:
A:=ReadKey;
Readln(parametr) Patrz także: Read, Write, Writeln
To samo co Read, ale przeskakuje do
następnej linii.
Release(var wskaz
nik : pointer); Zobacz także: Dispose, FreeMem, GetMem,
Mark, New
Zwalnia stos do miejsca zaznaczonego
wcześniej poleceniem Mark.
RemoveDir(S:string); Patrz także: RmDir
Za pomocą tej instrukcji usuwa się puste
podkatalogi.
Rename( F;NowaNazwa) Patrz także: Erase
Zmienia nazwę pliku.
Repeat
Until (warunek);
Miedzy tymi instrukcjami znajdują się
instrukcje, które będą powtarzane dopóki nie
zostanie spełniony warunek.
Reset(F) Patrz także: Append, Assign, Close, Rewrite
Otwiera istniejący plik z nazwą przekazaną do F
poleceniem Assign.
Rewrite(F) Patrz także: Append, Assign, Reset
Tworzy i otwiera nowy plik. F jest nazwą przekazaną
za pomocą polecenia Assign.
RmDir(S:string); Patrz także: ChDir, GetDir, MkDir,
RemoveDir
Usuwa pusty katalog o ścieżce podanej w S.
Round(liczba) Patrz także: Int, Trunc
Zaokrągla liczbę rzeczywistą podaną w
parametrze do liczby całkowitej.
9
RunError [(kod:byte)] Patrz także: Exit, Halt
Instrukcja zatrzymuje wykonywanie się
programu generując błąd podany w
parametrze.
Seek (F;N:Longint); Patrz także: FilePos
Ustawia pozycję w pliku na N.
SeekEof : boolean; Patrz także: Eof, SeekEoln
Funkcja zwraca wartość TRUE jeśli jest
koniec pliku.
SeekEoln : boolean; Patrz także: Eof, SeekEof
Funkcja przyjmuje wartość TRUE jeśli jest
koniec linii w pliku.
Seg(x):word; Patrz także: Addr, Ofs
Zwraca segment obiektu zawartego w X,
gdzie X jest funkcją lub procedurą.
SetColor(parametr);
Instrukcja ustawia kolor pisania i rysowania
w trybie graficznym. Parametrem jest nazwa
lub liczba danego koloru.
Kolory i licz wartości:
Kolor Wartość
Czarny 0
Niebieski 1
Zielony 2
Cyjan 3
Czerwony 4
Magenta 5
Brązowy 6
Jasnoszary 7
Ciemnoszary 8
Jasnoniebieski 9
Jasnozielony 10
Jasny cyjan 11
Jasnoczerwony 12
Jasna magenta 13
Żółty 14
SetTextBuf(F:Text;Bufor) Patrz także: Reset, Rewrite, Append
Ustawia bufor wejścia/wyjścia dla pliku
tekstowego
SizeOf(parametr) Patrz także: virtual
Funkcja zwraca ilość bajtów jaką zajmuje
obiekt podany jako parametr.
10
Str(X;S:string);
Instrukcja zamienia liczbę X na łańcuch
znaków.
Sqr(liczba) Patrz także: Sqrt
Funkcja podnosi liczbę do kwadratu.
Sqrt(liczba : real) : real Patrz także: Sqr
Funkcja pierwiastkuje liczbę.
Succ(parametr) Patrz także: Pred, Inc, Dec
Funkcja podaje następnika parametru
Swap(liczba) Patrz także: Lo, Hi
Funkcja zamienia "wysokie" i "niskie" bity w Przykład:
Swap($abcd)=$cdab
liczbie. Liczba jest typu Integer lub Word
Trunc( liczba:real) : longint; Patrz także: Int, Round
Funkcja skraca liczbę rzeczywistą do liczby
całkowitej.
Truncate(F) Patrz także: Reset, Rewrite, Seek
Skraca plik począwszy od aktualnej pozycji.
UpCase(Ch : char) : char;
Konwertuje znak do wielkiej litery. Przykład:
UpCase('a')='A';
UpCase('B')='B';
Val(S:string;V:integer;error:integer); Patrz także: Str
Funkcja przekształca ciąg znaków na liczbę. Przykład:
val('123',i,error); {i=123}
val('abc',i,error); {error<>0}
Var
Po tym słowie kluczowym następuje
deklaracja zmiennych użytych w programie.
Write( [F;] X); Patrz także: Read, Readln, Writeln
Instrukcja zapisuje wartość parametru X na
aktualne urządzenie wyjścia. Jeżeli podana
jest specyfikacja pliku to zapisz tą wartość do
pliku.
Writeln Patrz także: Read, Readln, Write
Instrukcja działa analogicznie do Write lecz na
końcu przechodzi do następnej linii.
11