luty 2014 r.
Informacja o cenach mieszkań
i sytuacji na rynku nieruchomości
mieszkaniowych i komercyjnych
w Polsce w IV kwartale 2013 r.
Jacek A
aszek
Hanna Augustyniak
Krzysztof Olszewski
Marta Widłak
Krzysztof Gajewski
Biuro Polityki Makrostabilnościowej
Instytut Ekonomiczny
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Streszczenie
Analiza sytuacji na rynku nieruchomości w Polsce w IV kwartale 2013 r. prowadzi do na-
stępujących wniosków:
żð W IV kw. 2013 r. ceny ofertowe mieszkaÅ„ na rynkach pierwotnych wszystkich miast,
zarówno nowo wystawionych na rynek, jak i będących już w ofercie, były stabilne.
Deweloperzy coraz lepiej dostosowują wielkości oferowanych mieszkań i ich ceny do
potrzeb nabywców. Na rynkach pierwotnych 7 i 9 miast obserwowano stabilizację
cen transakcyjnych. W omawianym okresie wystąpiło wyraz
ne hamowanie spadko-
wej tendencji cen transakcyjnych mieszkań na rynkach wtórnych największych miast
Polski. Natomiast na rynku pierwotnym Warszawy kolejny kwartał z rzędu odnoto-
wano wzrost cen transakcyjnych.
żð Na rynku wtórnym Warszawy i 7 najwiÄ™kszych miast obserwujemy wydÅ‚użajÄ…cy siÄ™
czas sprzedaży, który wynika z niedopasowanych cen ofertowych względem cen
transakcyjnych.
żð W IV kw. 2013 r. utrzymywaÅ‚ siÄ™ stabilny poziom stóp procentowych nowych zÅ‚oto-
wych kredytów mieszkaniowych. W połączeniu z rosnącym wynagrodzeniem wpły-
nęło to na poprawę wskaz
ników kredytowej dostępności mieszkania. Szacunkowe
wypłaty kredytów mieszkaniowych były na poziomie wyższym od notowanych
w poprzednim kwartale oraz tym samym okresie roku poprzedniego. Sprzedaż
mieszkań na rynku pierwotnym i wtórnym była wspierana przez zakupy gotówko-
we.
żð Sprzedaż mieszkaÅ„ na rynku pierwotnym najwiÄ™kszych miast szybko roÅ›nie od czte-
rech kwartałów, a nadwyżka niesprzedanych mieszkań zmierza do stanu, który
można uznać za zrównoważony. Tendencja ta była kontynuowana w IV kw. 2013 r.
żð W 2013 r. oddano do użytku o 6,8 tys. mieszkaÅ„ mniej niż w poprzednim roku, ale
liczba ta jest historycznie patrząc wysoka. W ub. r. najniższa od 2006 r. była liczba
wydanych pozwoleń na budowę mieszkań. Liczba rozpoczętych inwestycji była
w 2013 r. najniższa od 8 lat, jednak w II półroczu ub. r. obserwowano jej wyższy po-
ziom od notowanego w tym samym okresie 2012 r. Jeżeli ta tendencja będzie trwała,
to za dwa lata na rynku pojawi się więcej mieszkań, a wzrost cen będzie umiarkowa-
ny.
żð Produkcja nowych mieszkaÅ„ jest rentowna dla deweloperów. Liczba bankructw firm
deweloperskich zmniejszyła się w porównaniu do poprzedniego roku.
żð Saldo kredytów dla przedsiÄ™biorstw na finansowanie nieruchomoÅ›ci nieznacznie
spadło. Natomiast saldo kredytów dla deweloperów na budowę mieszkań nieznacz-
nie wzrosło oraz lekko poprawiła się ich jakość.
żð Na rynku nieruchomoÅ›ci komercyjnych utrzymuje siÄ™ wzrostowy trend wolumenu
transakcji inwestycyjnych, które wyniosły w 2013 r. 3,5 mld euro.
Narodowy Bank Polski
2
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Niniejsze opracowanie opisuje najważniejsze zjawiska, które wystąpiły na rynku mieszkanio-
wym w największych miastach w Polsce w IV kwartale 2013 r.1 Informacja zawiera też załącznik
z wykresami, na których prezentowane są:
1) ceny mieszkań (wykresy 1 17),
2) dostępność: mieszkania, kredytu, kredytowa mieszkania (wykresy 18-21),
3) wypłaty kredytów mieszkaniowych i stopy procentowe (wykresy 22-32),
4) operacyjna zyskowność mieszkań i projektów deweloperskich, koszty produkcji budowlano-
montażowej oraz sytuacja ekonomiczna deweloperów w Polsce (wykresy 33 58),
5) budownictwo mieszkaniowe i rynek mieszkań w Polsce (wykresy 59-72).
Analiza cen mieszkań na rynku pierwotnym i wtórnym, ofertowych, transakcyjnych oraz hedo-
nicznych2 bazuje na danych pozyskiwanych w ramach badania ankietowego rynku mieszkanio-
wego Baza Rynku Nieruchomości (BaRN)3. Z kolei w ramach nowego badania ankietowego ryn-
ku nieruchomości komercyjnych Baza Rynku Nieruchomości Komercyjnych (BaNK) zbierane
i analizowane są dane dot. czynszów oraz cen ofertowych i transakcyjnych nieruchomości ko-
mercyjnych.
W analizach wykorzystano także dane z baz: PONT Info Nieruchomości (PONT), AMRON
i SARFIN Związku Banków Polskich oraz Comparables.pl. Korzystano również z analiz i rapor-
tów Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) oraz ze zbiorczych danych kredytowych Biura Infor-
macji Kredytowej (BIK). Do analizy strukturalnej rynków wykorzystano dane publikowane przez
Główny Urząd Statystyczny (GUS) oraz wiele opracowań zawierających dane sektorowe.
1 Informacja została przygotowana w Instytucie Ekonomicznym na potrzeby organów NBP i wyrażono w niej opinie zespołu
autorskiego. Dokument nie powinien być traktowany jako materiał o charakterze doradczym ani jako podstawa do podej-
mowania decyzji inwestycyjnych.
2 Indeks hedoniczny cen mieszkań odzwierciedla  czystą zmianę cen, tj. zmianę wynikającą z innych czynników niż różnice w
jakości mieszkań. W niniejszym opracowaniu cena hedoniczna to cena średnia z okresu bazowego mnożona przez indeks he-
doniczny. Cena ta odzwierciedla zatem średni poziom cen ustalonej próby mieszkań z okresu bazowego (stały koszyk miesz-
kań), po uwzględnieniu  czystej dynamiki cen mieszkań, które były sprzedawane w kolejnych okresach. Podawana w ra-
porcie cena hedoniczna informuje więc o tym, ile w kolejnych okresach wynosiłaby średnia cena stałej próby mieszkań z usta-
lonego okresu referencyjnego, biorÄ…c pod uwagÄ™ rzeczywistÄ…,  czystÄ… zmianÄ™ cen transakcyjnych. Indeks hedoniczny wyko-
rzystywany do wyznaczenia ceny hedonicznej odróżnia się tym od dynamiki średniej ceny czy mediany w próbie, że nie rea-
guje silnie na zmianę jakości sprzedawanych w danym okresie mieszkań, (np. indeks hedoniczny powinien słabiej zareago-
wać na zwiększenie liczby mieszkań małych z wyższą ceną m kw. niż wskaz
nik ceny średniej lub mediany). Więcej informacji
w artykule M. Widłak (2010)  Metody wyznaczania hedonicznych indeksów cen jako sposób kontroli zmian jakości dóbr ,
Wiadomości Statystyczne nr 9.
3 Por. Program badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2013. Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
9 listopada 2012 r. w sprawie Programu Badań Statystycznych Statystyki Publicznej na rok 2013 (Dz. U. z 2012 r. poz. 1391).
Badanie cen nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w wybranych miastach Polski, symbol badania 1.26.09 (073),
prowadzone jest przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Wzór formularzy sprawozdawczych został ogłoszony Rozpo-
rządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 września 2013 r. w sprawie określenia wzorów formularzy sprawozdawczych,
objaśnień co do sposobu ich wypełniania oraz wzorów kwestionariuszy i ankiet statystycznych stosowanych w badaniach
statystycznych ustalonych w programie badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2013 (Dz. U. z 2013 r. poz. 1223).
Ponieważ jest to badanie prowadzone przez NBP, Bank zamieszcza ankiety też na swojej stronie internetowej.
Narodowy Bank Polski
3
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
W IV kw. 2013 r. kontynuowane były najważniejsze zjawiska obserwowane w poprzednich
kwartałach. Zmniejszyła się liczba mieszkań deweloperskich oczekujących na sprzedaż na naj-
większych rynkach mieszkaniowych Polski (por. wykres 64). Było to konsekwencją rosnącej
sprzedaży mieszkań oraz racjonalizacji zachowań deweloperów po niewielkim boomie inwesty-
cyjnym zwiÄ…zanym z wprowadzeniem ustawy deweloperskiej4. Na podstawie informacji rynko-
wych oraz obliczeń własnych przyjmujemy, że stabilizacja stóp procentowych kredytów miesz-
kaniowych, przy lekkim wzroście wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw, przełożyła się na
wzrost kredytowego popytu mieszkaniowego na największych rynkach5 (por. szacunki zawarte
w tabeli 1). Jednocześnie sygnały stopniowej poprawy koniunktury gospodarczej spowodowały
wzrost popytu mieszkaniowego finansowanego gotówką (por. szacunki zawarte w tabeli 1). Ro-
snący popyt i malejąca nadwyżka mieszkań na rynku pierwotnym sześciu największych miast
wpłynęły na zahamowanie spadkowej tendencji cen mieszkań na rynku pierwotnym tych miast.
Przełożyło się to również na stabilizację cen mieszkań na rynku wtórnym tych miast. Natomiast
w Warszawie, najbardziej rozwiniętym rynku mieszkaniowym w Polsce, od początku 2013 r.
obserwujemy wzrost średnich cen transakcyjnych na rynku pierwotnym. Badanie prowadzone
na podstawie bazy BaRN NBP wskazuje, że w Warszawie wzrosły średnie ceny mieszkań w
większości przedziałów powierzchni użytkowej (por. wykresy 11-12).
Według informacji firmy REAS liczba sprzedanych mieszkań na rynku pierwotnym sześciu naj-
większych rynków mieszkaniowych w Polsce wyniosła prawie 10,9 tys., tj. zwiększyła się
w ostatnim kwartale 2013 r. o ponad 14% względem poprzedniego kwartału. Patrząc jednak z
perspektywy rocznej wzrost sprzedaży wyniósł ponad 17%. Tak wysoka liczba transakcji jest
porównywalna z notowaną w okresie boomu mieszkaniowego w latach 2007/2008. Wpływ na to
miały czynniki leżące zarówno po stronie popytu na mieszkania, jak też podaży mieszkań. Po
stronie podaży deweloperzy dostosowali swoją ofertę do potrzeb rynku pod względem po-
wierzchni użytkowej, tj. mieli w ofercie więcej mieszkań do 50 m kw., których szukali nabywcy
(por. wykres 67 i 68). Wciąż istnieje pewna nadwyżka oczekujących na sprzedaż mieszkań więk-
szych (powyżej 50 m kw.), przy niedoborze poszukiwanych mieszkań mniejszych (poniżej 50 m
kw.). Jednocześnie poszukujący większych mieszkań mieli wystarczający wybór oferty (por. wy-
kres 68). Szacunki zawarte w tabeli 1 pozwalają wnioskować, że około 44% wartości transakcji
mieszkaniowych finansowanych jest przy pomocy kredytu, a pozostałe ok. 56% z wykorzysta-
niem gotówki. Przyrost popytu kredytowego to efekt historycznie niskich stóp procentowych
4 29 kwietnia 2012 r. weszła w życie Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, tzw.
 ustawa deweloperska (Dz. U. 2011 Nr 232 poz. 1377). Ustawodawca wprowadził m.in. obowiązek zakładania przez dewe-
loperów mieszkaniowego rachunku powierniczego, na który będą przelewane środki nabywców. Wyprzedzające działania
inwestycyjne deweloperów w okresie IV kw. 2011 r.  II kw. 2012 r. związane były z zapewnieniem sobie portfela korzyst-
nych prawnie zamówień na najbliższe lata.
5 Szacunkową wartość rynku pierwotnego 7 miast (Gdańsk, Gdynia, Kraków, A
ódz
, Poznań, Warszawa, Wrocław) obliczono
poprzez przemnożenie średniej ceny m kw. mieszkania przez jego średnią wielkość w m kw. oraz liczbę sprzedanych miesz-
kań (w oparciu o dane firmy REAS). Na podstawie danych ZBP przyjęto, że wartość nowo udzielonych kredytów na zakup
mieszkań na rynkach pierwotnych 7 miast w 2012 r. stanowiła 50% wartości kredytów mieszkaniowych w tych miastach, na-
tomiast pod koniec 2013 r. udział ten wynosił ok. 57%. Szacunek transakcji gotówkowych otrzymano jako różnicę transakcji
na rynku 7 miast oraz wypłat kredytów wraz z udziałem własnym.
Narodowy Bank Polski
4
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
kredytu mieszkaniowego (por. wykres 30) i malejÄ…cego realnego kosztu tego kredytu dla gospo-
darstw domowych (por. wykres 19). Obserwujemy wzrost dostępności kredytu mieszkaniowego
(por. wykres 20) oraz kredytowej dostępności mieszkania (por. wykres 21).
Banki6 zaostrzyły jednak kryteria udzielania kredytów mieszkaniowych w analizowanym okresie
oraz oczekują dalszego zacieśnienia warunków udzielania tych kredytów w I kw. 2014, wobec
wymogu ograniczenia maksymalnej wartości wskaz
nika LtV7. Informacje o przyszłym, bardziej
konserwatywnym podejściu banków do udzielania kredytów mieszkaniowych mogły dodatko-
wo przyspieszać decyzje nabywców o zaciąganiu kredytów oraz zakupie mieszkania
w analizowanym okresie.
Kondycja sektora deweloperskiego poprawia siÄ™, co wynika z hamowania tendencji spadkowej
cen mieszkań, spadku kosztów budowy, spadku liczby niesprzedanych kontraktów na budowę
mieszkań i wzrostu popytu na nie. Ponieważ stopniowo zmniejsza się liczba mieszkań oczekują-
cych na sprzedaż, koszty finansowe ich utrzymania dla deweloperów maleją. Na rynku wciąż
występuje koncentracja produkcji (por. wykres 45), która jednak powoli maleje. Ponadto,
w wyniku dużej konkurencji w sektorze budowlanym oraz względnie złej sytuacji finansowej
podmiotów w nim działających, obserwujemy dalszą, lekko spadkową tendencję kosztów pro-
dukcji budowlano-montażowej (por. wykresy 44 i 46). Powyższe czynniki powinny obniżyć kosz-
ty kończenia rozpoczętych inwestycji, jak też podnieść opłacalność nowych projektów inwesty-
cyjnych firm deweloperskich. W konsekwencji firmy deweloperskie rozpoczynajÄ… nowe inwesty-
cje mieszkaniowe (por. wykres 51).
Liczba bankructw deweloperów w 2013 r. była niewielka w relacji do innych branż gospodarki
(por. wykres 34). Na tle całej gospodarki ogólny stan sektora deweloperskiego oceniamy jako
stabilny. Giełdowe indeksy firm notowanych na GPW od 2011 r. utrzymują się na stabilnym,
niskim poziomie, z nieznaczną tendencją wzrostową w ostatnich czterech kwartałach (por. wy-
kres 33).
Wartość i liczba kredytów firm deweloperskich z problemami przestała się zwiększać, jakkol-
wiek, ze względu na zmianę klasyfikacji należności, trudno określić skalę poprawy zjawiska (por.
wykres 55). W wyniku wzrostu sprzedaży mieszkań deweloperskich nieco polepszył się wskaz
-
nik jakości kredytów dla deweloperów (por. wykres 57). Saldo kredytów dla przedsiębiorstw na
finansowanie nieruchomości nieznacznie spadło.
Pozostałe procesy na rynku mieszkaniowym przebiegały zgodnie z wcześniejszymi trendami.
Udział walutowych kredytów mieszkaniowych w istniejącym portfelu kredytów mieszkanio-
wych spadł poniżej 50% i nadal wykazywał spadek. Banki praktycznie zaprzestały udzielać no-
wych kredytów walutowych oraz następowały ich spłaty (por. wykres 26). Stopy procentowe
6 Por.  Sytuacja na rynku kredytowym. Wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, I kwartał 2014 r. , NBP
2014.
7 LtV  (ang. Loan to Value), wskaz
nik określający wysokości udzielanego kredytu lub pożyczki do wartości zabezpieczeń spłaty
tego kredytu.
Narodowy Bank Polski
5
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
złotowych kredytów mieszkaniowych znajdowały się na historycznie najniższych poziomach
(por. wykres 30), co wspierało popyt na kredyt.
Liczba mieszkań oddanych do użytku w Polsce w 2013 r. była o 6,8 tys. niższa od notowanej
w 2012 r., ale historycznie patrząc nadal była wysoka (por. wykresy 59-60). W 2013 r. odnotowa-
no niższą o 14,4 tys. liczbę noworozpoczynanych inwestycji mieszkaniowych w porównaniu do
poprzedniego roku, jednak w II półroczu ub. r. tendencja spadkowa uległa odwróceniu (por.
wykres 61). Jeżeli ta wzrostowa tendencja będzie trwała, to za dwa lata na rynku pojawi się wię-
cej mieszkań, a wzrost cen będzie umiarkowany. Zjawisko to wymaga dalszej obserwacji. W 2013
r. liczba wydanych pozwoleń na budowę mieszkań była niższa o 26,6 tys. od liczby z poprzed-
niego roku i była najniższa od 8 lat (por. wykres 62). Oznaczać to może dostosowywanie liczby
nowych inwestycji do popytu mieszkaniowego. Należy jednak pamiętać, że deweloperzy mają
możliwości uruchomienia nowych budów na podstawie wcześniej zgromadzonych pozwoleń.
Mimo, iż brakuje oficjalnych, szybko dostępnych danych dotyczących transakcji mieszkaniami na
lokalnych rynkach wtórnych, dane zgromadzone w bazie NBP (BaRN) pozwalają ocenić najważ-
niejsze zjawiska na tych rynkach. Z badań NBP wynika, że na największych rynkach wtórnych
w Polsce w 2013 r. zauważyć można wydłużający się czas sprzedaży mieszkań (por. wykres 71).
Na rynkach wtórnych Warszawy i siedmiu największych miast obserwujemy powiększającą się
rozbieżność pomiędzy cenami ofertowymi a transakcyjnymi (por. wykres 6). Natomiast na ryn-
kach 9 miast rozbieżność ta jest niższa i pozostaje stabilna. W największych miastach sprzedający
mieszkania oczekują wyższej ceny, niż chcą zapłacić nabywcy. Zauważyć można także, że w
Warszawie i 7 największych miastach na rynkach wtórnych brakuje mieszkań małych, tj. do 60 m
kw. (por. wykres 69 i 70), natomiast oferta mieszkań przekraczających 60 m kw. jest wyższa od
popytu na nie (por. wykres 71). Analiza rynku pierwotnego wskazuje, że deweloperzy dopaso-
wują swoją ofertę do potrzeb klientów, a struktura sprzedawanych mieszkań na obu rynkach jest
zbliżona do siebie pod względem powierzchni użytkowej.
Na rynku nieruchomości komercyjnych (powierzchni biurowych, handlowych, magazynowych
i pozostałych) utrzymuje się wzrostowy trend wolumenu transakcji, trwający już od 2010 r.
Zgodnie z danymi Comparables.pl w 2013 r. zanotowano transakcje inwestycyjne rzędu 3,5 mld
euro, co oznacza wzrost o ponad 10% w porównaniu do 2012 r. Warto podkreślić, iż transakcje na
rynku magazynów stanowiły 10% całego wolumenu transakcji i były dwa razy większe niż
w 2012 r. Nadal największy udział w wolumenie transakcji inwestycyjnych mają inwestycje w
powierzchnię biurową oraz handlową (mają po ok. 40% udziału). Wśród inwestorów dominują
wciąż inwestorzy międzynarodowi, a znaczna część transakcji dotyczy zmiany właściciela funk-
cjonującego i wynajętego już budynku komercyjnego. Na rynku biurowym stopy kapitalizacji
kształtowały się w granicach 6-7%, natomiast na rynku handlowym  wokół 7%.
Na koniec 2013 r. w Polsce było 6,3 mln m kw. powierzchni biurowej, z czego najwięcej oferuje
Warszawa (4,11 mln m kw.). Stopa pustostanów dla najważniejszych rynków biurowych wynosi-
Narodowy Bank Polski
6
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
ła 11,9%, wobec 9,1% na koniec 2012 r.8. W budowie jest około 1 mln m kw. powierzchni biuro-
wych, a zgodnie z raportem Colliers International około 600 tys. m kw. powierzchni zostanie
oddane do użytku w br. Z powyższych danych oraz ogólnej sytuacji ekonomicznej można wnio-
skować, że stopa pustostanów będzie rosła, zwłaszcza w starszych lub słabiej zlokalizowanych
budynkach. Czynsze wywoławcze na rynku biurowym w całym kraju pozostają stabilne (w War-
szawie najwyższe czynsze wywoławcze w najlepszych lokalizacjach wynoszą około 25 euro za m
kw. za miesiąc)9. Wzrost podaży powierzchni biurowych może wywierać presję spadkową czyn-
szów na niektórych rynkach. Wnioskować można, że inwestorzy budujący nową powierzchnię
biurową muszą się liczyć z rosnącą konkurencją o najemcę.
Na rynku nieruchomości handlowych w 2013 r. oddano do użytku około 640 tys. m kw., a cał-
kowita podaż powierzchni handlowej wynosiła 9,84 mln m kw.10. Prawie 70% nowo oddanej do
użytkowania powierzchni handlowej zlokalizowana jest w 8 dużych aglomeracjach. Czynsze
handlowe w najlepszych lokalizacjach w całym kraju pozostają stabilne, natomiast w Warszawie
w wyniku rekomercjalizacji11 najlepszych galerii czynsze wywoławcze wzrosły w skali roku o
około 5% i wynosiły na koniec 2013 r. do 85-100 euro za m kw. za miesiąc12. Z raportu Jones Lang
LaSalle można wnioskować, że utrzymuje się popyt najemców na powierzchnie w dobrych loka-
lizacjach w dużych aglomeracjach, natomiast w budynkach zlokalizowanych w miastach z wyso-
kim stopniem nasycenia powierzchnią handlową, prawdopodobnie wystąpi presja na obniżki
czynszów.
8 Porównaj raport Colliers International  Przegląd Rynku Nieruchomości  Podsumowanie 2013 r. .
9 Porównaj raport Cushman&Wakefield  MarketBeat Office Snapshot Q4 2013 .
10 Porównaj raport Colliers International  Przegląd Rynku Nieruchomości  Podsumowanie 2013 r. .
11 Ponowny wynajem obiektów, które były wcześniej wynajmowane.
12 Porównaj raport Jones Lang LaSalle  Rynek Handlowy w Polsce w IV kw. 2013 .
Narodowy Bank Polski
7
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Załącznik statystyczny
1. Ceny mieszkań transakcyjne, hedoniczne13, ofertowe, rynek pierwotny (dalej RP), rynek wtórny (da-
lej RW)
Wykres 1 Transakcyjne ceny m kw. mieszkań  RP Wykres 2 Transakcyjne ceny m kw. mieszkań  RW
10000 10000
9000 9000
8000 8000
Gdańsk Gdańsk
7000 7000
Gdynia Gdynia
6000 6000
Kraków Kraków
5000 5000
A
ódz
A
ódz

4000 4000
Poznań Poznań
3000 3000
Szczecin Szczecin
2000 2000
Wrocław Wrocław
1000 1000
Warszawa Warszawa
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
Wykres 3 Średnia ważona cena m kw. mieszkania, Wykres 4 Średnia ważona cena m kw. mieszkania,
oferty i transakcje  RP oferty i transakcje  RW
11000
11000
10000
10000
9000
9000
8000
8000
Warszawa oferta
7000 Warszawa oferta
Warszawa trans.
7000
Warszawa trans.
6000 7 miast oferta
6000
7 miast oferta
7 miast trans.
5000
5000
7 miast trans.
9 miast oferta
4000
4000 9 miast oferta
9 miast trans.
3000
9 miast trans.
3000
2000
2000
Uwagi do wykresów 3-13: cena ważona udziałem mieszkań w zasobie rynkowym; dla Warszawy cena średnia. Ceny uzyskane od dewe-
loperów i pośredników w ramach bazy BaRN; opis bazy w raporcie rocznym 2012; 7 miast: Gdańsk, Gdynia, Kraków, A
ódz
, Poznań,
Szczecin, Wrocław; 9 miast: Białystok, Bydgoszcz, Katowice, Kielce, Lublin, Olsztyn, Opole, Rzeszów, Zielona Góra.
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
13 Cena hedoniczna mieszkań odzwierciedla  czystą cenę, tj. wynikającą z innych czynników niż różnice w jakości mieszkań.
Analizowana jest zawsze cena wystandaryzowanego mieszkania, wygenerowanego na podstawie modelu ekonometryczne-
go. Koryguje ona średnią cenę z próby badawczej o zmianę jakości mieszkań znajdujących się w tej próbie w każdym z kwar-
tałów. Odróżnia się tym od dynamiki średniej ceny czy mediany w próbie, która reagowałaby silnie na zmianę kompozycji
próby, np. o większą liczbę mieszkań małych z wyższą ceną m kw. Więcej informacji w artykule M. Widłak (2010), Metody
wyznaczania hedonicznych indeksów cen jako sposób kontroli zmian jakości dóbr  Wiadomości Statystyczne nr 9.
Narodowy Bank Polski
8
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
zł / m kw.
zł / m kw.
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 5 Relacja średniej ważonej transakcyjnej ceny Wykres 6 Relacja średniej ważonej ceny m kw. miesz-
m kw. mieszkania - RP do RW kania, ofertowej do transakcyjnej  RW
1,25 1,35
1,20
1,30
1,15
1,25
1,10
1,20
1,05
Warszawa
9 miast
7 miast
1,00 7 miast 1,15
9 miast
Warszawa
0,95
1,10
0,90
1,05
0,85
1,00
0,80
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
Wykres 7 Indeks średniej ważonej ceny m kw. miesz- Wykres 8 Indeks średniej ważonej ceny m kw. miesz-
kania oraz realnej względem CPI (IV kw. 2002 r. = 100) kania oraz realnej względem CPI (IV kw. 2002 r. = 100)
- RP, transakcje - RW, transakcje
280
320
300
260
7 miast trans.
280
240
7 miast trans.
260
220 9 miast trans
240
9 miast trans.
200
220
Warszawa trans.
9 miast
180 200
trans.defl.CPI
180
7 miast trans.
160
7 miast
defl. CPI.
trans.defl.CPI.
160
140
Warszawa
9 miast
140
trans.
120 trans.defl. CPI
120
Warszawa
Warszawa
100
100
trans.defl.CPI
trans.defl.CPI
Uwaga: baza cen mieszkań NBP (BaRN) istnieje od III kw. 2006 r.; fioletowa linia oddziela dane BaRN od szacunków cen według PONT
Info.
y
ródło: NBP, PONT Info, AMRON, GUS. y
ródło: NBP, PONT Info, AMRON, GUS.
Wykres 9 Średnia ważona cena m kw. mieszkania oraz Wykres 10 Cena transakcyjna m kw. mieszkania RW
cena koryg. indeksem hedonicznym*/ - RW, transakcje korygowana indeksem hedonicznym*/, w 8 miastach
10000
10000
9000
9000
8000
8000
Gdańsk
7000
7000
Warszawa hed.
Kraków
6000 Warszawa 6000
A
ódz

7 miast hed.
5000
5000
Poznań
7 miast
4000 Wrocław
4000
9 miast hed.
Warszawa
3000
9 miast 3000
Szczecin
2000
2000
*/ cena m kw. mieszkania z okresu referencyjnego korygowana indeksem dynamiki cen uwzględniającym zmiany jakościowe mieszkań
w kolejnych kwartałach.
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
Narodowy Bank Polski
9
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
I kw. 2003
I kw. 2004
I kw. 2005
I kw. 2006
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
I kw. 2003
I kw. 2004
I kw. 2005
I kw. 2006
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
zł / m kw.
zł / m kw.
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 11 Liczba transakcji mieszkaniowych na RP Wykres 12 Åšrednie ceny transakcyjne m kw. mieszka-
wg. pow. użyt. w Warszawie, w bazie NBP nia na RP wg. pow. użyt. w Warszawie, w bazie NBP
2500 8000
7800
2000
>60,01 >60,01
7600
55,01-60,01 55,01-60,01
7400
1500
50,01-55,01 50,01-55,01
7200
45,01-50,01 45,01-50,01
1000
40,01-45,01 7000
40,01-45,01
35,01-40,01 35,01-40,01
6800
500
30,01-35,01
30,01-35,01
6600
<30,01
<30,01
6400
0
I kw. II kw. III kw. IV kw.
I kw. II kw. III kw. IV kw.
2013 2013 2013 2013
2013 2013 2013 2013
y
ródło: NBP y
ródło: NBP.
Wykres 13 Czas sprzedaży mieszkań będących w ofer- Wykres 14 Średnie stawki najmu m kw. mieszk. w 8
cie na RP w 7 miastach miastach
9,0 55
8,5
50
8,0
45
Gdańsk
7,5
40
A
ódz
Gdynia
7,0
6,5 Kraków 35 Kraków
6,0
Poznań 30 A
ódz

5,5
Trójmiasto 25 Poznań
5,0
Warszawa Szczecin
20
4,5
Wrocław Warszawa
15
4,0
Wrocław
Uwaga: czas sprzedaży liczony w kwartałach jako liczba mieszkań
y
ródło: NBP.
będących w ofercie na koniec kwartału w relacji do średniej sprze-
daży z ostatniego roku.
y
ródło: NBP na podstawie REAS.
Wykres 15 Średnie ofertowe ceny m kw. nowych kon- Wykres 16 Średnie ofertowe ceny m kw. mieszkań 
traktów mieszk.  RP na wybranych rynkach RP w 8 miastach
11000 10000
10000 9000
Gdańsk
9000 8000
A
ódz
Gdynia
8000
7000
Kraków A
ódz

7000
6000
Poznań Kraków
6000
5000
Trójmiasto Poznań
5000
Wrocław Szczecin
4000
Warszawa Warszawa
4000
3000
Wrocław
Uwaga: ceny dotyczą wyłącznie nowych kontraktów, po raz Uwaga: ceny zbierane ze wszelkich dostępnych z
ródeł.
pierwszy wprowadzanych na rynek.
y
ródło: PONT Info Nieruchomości.
y
ródło: REAS.
Narodowy Bank Polski
10
zł / m kw.
liczba mieszkań
sprzedanych
zł / m kw.
liczba kwartałów
I kw.2012
I kw.2013
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
II kw.2012
II kw.2013
III kw.2012
III kw.2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
zł / m kw.
zł / m kw.
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
I kw 2007
I kw 2008
I kw 2009
I kw 2010
I kw 2011
I kw 2012
I kw 2013
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
III kw 2006
III kw 2007
III kw 2008
III kw 2009
III kw 2010
III kw 2011
III kw 2012
III kw 2013
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 17 Opłacalność wynajmu mieszkania (śr. w 8
miastach) wobec depozytów, kredytów. mieszk., 5-
letnich oblig. skarbowych oraz stopy kapitalizacji nier.
komercyjnych (biur i pow. handlowych)
3,0
najem do
dep.GD
2,5
najem do
2,0
kred.mieszk.GD
1,5
najem do obl.5l.
1,0
najem do
kap.nier.kom.
0,5
Uwaga: wartości powyżej 1 oznacza większą opłacalność inwesty-
cji w mieszkanie na wynajem osobom trzecim, od lokowania kapi-
tału w innych inwestycjach. Analiza ta nie uwzględnia wysokich
kosztów transakcyjnych na rynku mieszkaniowym oraz potencjal-
nie długiego czasu wychodzenia z takiej inwestycji.
y
ródło: NBP, GUS.
2. Dostępność mieszkania, dostępność kredytu, kredytowa dostępność mieszkania
Wykres 18 Dostępność mieszkania w m kw. za prze- Wykres 19 Koszty kredytu mieszkaniowego (w zł) dla
ciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw konsumenta deflowane CPI lub dynamiką wynagro-
dzeń w sektorze przedsiębiorstw
8% nom.st.proc.kred.
1,0
mieszk.PLN
7%
6%
0,9
5%
4%
Gdańsk real.st.proc.kred.
0,8
3% mieszk.PLN def.
CPI
Gdynia 2%
0,7
1%
Kraków
0%
real.st.proc.kred.
0,6
-1%
mieszk.PLN przy
A
ódz

-2% kred.RNS def.CPI
0,5
Poznań -3%
-4%
real.st.proc.kred.
Szczecin -5%
0,4
mieszk.PLN
-6%
def.dyn.wynagr.(3
Warszawa
M śr.)
0,3 -7%
-8%
Wrocław
real.st.proc.kred.
mieszk.PLN dla
kred.RNS
def.dyn.wynagr.(3
M śr.)
Dostępność mieszkania  miara potencjalnej możliwości zakupu powierzchni mieszkania w cenie transakcyjnej za przeciętne wynagrodze-
nie. Wyraża liczbę metrów kwadratowych mieszkania możliwych do nabycia za przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w
danym mieście (GUS), przy przeciętnej cenie transakcyjnej na danym rynku (40% z RP i 60% z RW) (NBP). Uwaga: czerwona linia oddziela
zakończenie programu RNS.
y
ródło: NBP, GUS. y
ródło: NBP, GUS.
Narodowy Bank Polski
11
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
m kw. / pzec.mies. wynagr.
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
I kw.2005
I kw.2006
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
III kw.2005
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 20 Dostępny kredyt mieszk. ważony* oraz Wykres 21 Kredytowa dostępność mieszkania w m kw.
zakumulowany indeks polityki kredytowej mieszka- (przy kredycie ważonym*)
niowej banków (ZKPK)
160 2
160
150 1
140
Gdańsk
140 0
Gdańsk
Gdynia
120
130 -1
Gdynia
Kraków
120 -2
100 Kraków
A
ódz

110 -3 A
ódz

Poznań 80
Poznań
100 -4
Szczecin
60
Warszawa
90 -5
Warszawa
Wrocław
80 -6 40
Wrocław
Szczecin
indeks ZKPK
Dostępny kredyt mieszkaniowy  miara określająca potencjalny maksymalny kredyt mieszkaniowy; wyrażona jako krotność miesięcznego
wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw na danym rynku z uwzględnieniem wymogów kredytowych banku i parametrów kredytu (tj.
stopa procentowa, okres amortyzacji, minimalne wynagrodzenie, jako minimalny dochód po spłacie rat kredytowych).
Kredytowa dostępność mieszkania  miara określająca liczbę metrów kwadratowych mieszkania, które można zakupić z wykorzystaniem
kredytu mieszkaniowego przy przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw na danym rynku (GUS), z uwzględ-
nieniem wymogów kredytowych banku i parametrów kredytu (stopa procentowa, okres amortyzacji, minimalne wynagrodzenie, jako
minimalny dochód po spłacie rat kredytowych) przy średniej cenie ofertowej mieszkania na danym rynku (BaRN). Znaczenie informacyjne
ma tempo zmian indeksu i rozpiętość pomiędzy rynkami.
Indeks ZKPK - zakumulowany indeks zmiany kryteriów polityki kredytowej banków; wartości dodatnie oznaczają złagodzenie, a ujemne
zaostrzenie polityki kredytowej w stosunku do okresu poczÄ…tkowego, tj. IV kw. 2003 r. Opis metody liczenia wskaz
nika w Raporcie o stabil-
ności systemu finansowego, grudzień 2012 r., NBP.
Uwaga: ważenie strukturą walutową kwartalnego przyrostu kredytu mieszkaniowego; od początku 2012 r. występują praktycznie wyłącz-
nie złotowe kredyty mieszkaniowe.
y
ródło: NBP, GUS. y
ródło: NBP, GUS.
3. Wypłaty kredytów mieszkaniowych, stopy procentowe
Wykres 22 Stan i kwartalne zmiany należności od Wykres 23 Szacunek kwartalnych wypłat złotowych
gosp. domowych z tytułu kredytu mieszkaniowego po kredytów mieszkaniowych (w mld zł)
korektach oraz struktura walutowa przyrostów kwart.
stanu (w mld zł)
14 400
35
12
IV
300
10
30 III
8
II
200
6
25
I
4
100
2 20
0
0
15
-2
-4 -100
10
5
mieszkaniowe kredyty złotowe (zm.kw.) (L oś)
0
mieszkaniowe kredyty walutowe po korektach (zm.kw) (L oÅ›)
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
stan kredytu mieszkaniowego (P oÅ›)
w tym stan kredytu walutowego (P oÅ›)
Uwaga: szacunek wypłat nowo udzielonych kredytów w Polsce
y
ródło: NBP.
w poszczególnych kwartałach bazuje na przyrostach salda kredytów
mieszkaniowych dla GD. Od 2012 r. jest on korygowany o amorty-
zację kredytów i przepływy pomiędzy portfelem walutowym a
złotowym, dostępne w sprawozdawczości NBP. Uwzględniono cały
system bankowy oraz SKOK-i.
y
ródło: NBP.
Narodowy Bank Polski
12
indeks ZKPK
liczba pzec. mies. wynagr.
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
mld zł
stan w mld zł
zmiany kwartalne w mld zł
I 2004
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 24 Kredyty gospodarstw domowych na nie- Wykres 25 Średnia zapadalność kredytów na nieru-
ruch. mieszka. (w mld zł, L oś) i wskaz
nik kredytów chomości mieszkaniowe i komercyjne, ważona warto-
uznanych za zagrożone (%, P oś) ścią stanu w danym kwartale
350 35%
18
300 30%
16
14
250 25%
12
200 20%
10
150 15%
8
6
100 10%
4
50 5%
2
0 0%
mieszkaniowe - PLN komercyjne - PLN
Kredyty hipoteczne mieszkaniowe (L. oÅ›) mieszkaniowe - EUR komercyjne - EUR
Wskaz
nik kredytów zagrożonych na nieruchomości mieszkaniowe (P oś)
mieszkaniowe - CHF komercyjne - CHF
Uwaga do wykresu 24 i 57: należności (kredyty) ze stwierdzoną
utratą wartości  należności z portfela B, w przypadku których
zostały stwierdzone obiektywne przesłanki utraty wartości
i spadek wartości oczekiwanej przyszłych przepływów pienięż-
nych (w bankach stosujących MSSF) lub które zostały zaliczone do
należności zagrożonych zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane
z działalnością banków (w bankach stosujących PSR).
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
Wykres 26 Struktura stanu należności od gosp. do- Wykres 27 Nowo podpisane umowy kredytowe: war-
mowych z tytułu kredytu mieszkaniowego (w %) tość i liczba w kwartale
18 80
100%
16
70
90%
14
80% 60
12
70%
50
10
walutowe
60%
40
8
50%
30
6
40%
20
4
30%
10
złotowe 2
20%
0 0
10%
0%
wartość PLN wartość walutowe
liczba PLN liczba walutowe
Uwaga: dane informujÄ… o podpisanych umowach kredytowych, a
y
ródło: NBP.
nie o faktycznych wypłatach kredytu.
y
ródło: ZBP.
Narodowy Bank Polski
13
mld zł
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
II kw.2007
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
IV kw.2007
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
IV kw. 2013
III kw. 2013
liczba w tys.
wartość w mld zł
I kw 2012
I kw 2013
I kw. 2002
I kw. 2003
I kw. 2004
I kw. 2005
I kw. 2006
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
gru 02
gru 03
gru 04
gru 05
gru 06
gru 07
gru 08
gru 09
gru 10
gru 11
gru 12
gru 13
cze 03
cze 04
cze 05
cze 06
cze 07
cze 08
cze 09
cze 10
cze 11
cze 12
cze 13
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Tabela 1 Szacunek wypłat brutto kredytów mieszkaniowych dla gosp. domowych w Polsce oraz szacunek
gotówkowych i kredytowych zakupów mieszkań deweloperskich na 7 największych rynkach (w mln zł)
Data Szacunkowa Szacunkowa wartość Szacunek wypłat Szacunek zaku- Szacunkowy udział
wypłata kredytów transakcji mieszka- kredytów wraz z pów gotówko- zakupów gotówko-
mieszkanio- niowych udziałem własnym wych mieszkania wych mieszkania
wych Polsce na RP na zakup mieszkania na RP na RP w 7 mia-
w 7 miastach na RP w 7 miastach stach
w 7 miastach
I kw. 2012 5 354 2 726
917 1 809 0,66
II kw. 2012 8 231 2 783
1 409 1 374 0,49
III kw. 2012 8 036 2 510
1 376 1 134 0,45
IV kw. 2012 7 268 2 839
1 244 1 595 0,56
I kw. 2013 5 530 2 610
985 1 624 0,62
II kw. 2013 7 191 2 899
1 305 1 594 0,55
III kw. 2013 8 645 3 438
1 599 1 839 0,53
IV kw. 2013 8 838 3 947
1 725 2 221 0,56
Uwaga: szacunek opiera się na następujących założeniach: szacunek nowo udzielonych kredytów w Polsce w poszczególnych kwar-
tałach bazował na przyrostach salda kredytów dla gospodarstw domowych skorygowanych o amortyzację kredytów i przepływy
pomiędzy portfelem walutowym a złotowym, dostępnych w sprawozdawczości NBP. Uwzględniono cały system bankowy oraz
SKOK-i. Szacunkową wartość rynku pierwotnego 7 miast (Gdańsk, Gdynia, Kraków, A
ódz
, Poznań, Warszawa, Wrocław) obliczono
poprzez przemnożenie średniej ceny mieszkania przez jego średnią wielkość w m kw. oraz liczbę sprzedanych mieszkań (w oparciu
o dane firmy REAS). Na podstawie danych ZBP przyjęto, że wartość nowo udzielonych kredytów na zakup mieszkań na rynkach
pierwotnych 7 miast w 2012 r. stanowiła 50% wartości kredytów mieszkaniowych w tych miastach, natomiast pod koniec 2013 r.
udział ten wynosił ok. 57%. Szacunek transakcji gotówkowych stanowi różnicę wartości transakcji na rynku 7 miast oraz wypłat
kredytów wraz z udziałem własnym. 7 miast: Gdańsk, Gdynia, Kraków, A
ódz
, Poznań, Warszawa, Wrocław.
y
ródło: NBP.
Wykres 28 Struktura geograficzna wartości wg umów Wykres 29 Struktura geograficzna wartości wg umów
na nowy kredyt mieszkaniowy w Polsce na nowy kredyt mieszk. w 8 miastach Polski
70 7
6
60
5
50
4
40 3
2
30
1
20
0
10
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 I-III kw.
2013
Gdańsk Gdynia Kraków A
ódz

Warszawa 7 miast 9 miast reszta Polski
Poznań Szczecin Warszawa Wrocław
y
ródło: NBP na podstawie danych BIK. y
ródło: NBP na podstawie danych BIK.
Narodowy Bank Polski
14
wartość nowych umów (mld zł)
wartość nowych umów (mld zł)
I kw.2005
I kw.2006
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2005
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 30 Stopy procentowe kredytów mieszkanio- Wykres 31 Marże bankowe (do WIBOR, LIBOR, EU-
wych dla gospodarstw domowych w Polsce RIBOR 3M) przy nowych kredytach mieszk.
9% 5,0%
8% 4,5%
%PLN-
WIBOR3M
7% 4,0%
%CHF-
6% 3,5%
LIBOR3M
PLN nowe
5%
3,0%
PLN stany
%EUR-
4%
2,5% EURIBOR3M
EUR nowe
3%
2,0%
CHF nowe
%PLN-
st.dep.GD
2% CHF stany
1,5%
nowe
1% %PLN-
1,0%
st.dep.GD
stany
Uwaga: Od 2012 r. kredyty walutowe praktycznie nie były udzie- Uwaga: marżę bankową stanowi różnica między stopą kredytu
lane. mieszkaniowego (wg danych NBP) a LIBORCHF3M lub EURI-
BOR3M lub WIBOR3M.
y
ródło: NBP.
y
ródło: NBP.
Wykres 32 Szacunkowa zyskowność złotowych kredy-
tów mieszkaniowych dla banków w Polsce
8% 40%
6% 30%
4% 20%
2% 10%
0% 0%
-2% -10%
-4% -20%
-6% -30%
-8% -40%
Obciążenie kredytów odpisami
Efektywny koszt finansowania kredytów
Efektywne oprocentowanie kredytów
Skorygowana marża odsetkowa na kredytach
ROE (P oÅ›)
Uwaga do wykresu 32: przychody i koszty zwiÄ…zane z portfelem
kredytów mieszkaniowych. Szacunkowe ROE liczone jest jako
skorygowana marża odsetkowa przy kredytach mieszkaniowych w
stosunku do minimalnego wymaganego kapitału własnego. Mini-
malny wymagany kapitał własny oszacowany jest na podstawie
szacunków LtV z danych AMRON oraz wymogów kapitałowych
dla kredytów mieszkaniowych ustalonych przez KNF. Skorygo-
wana marża odsetkowa to wynik dodawania wszelkich dochodów
oraz odjęcia wszelkich kosztów. Efektywny koszt finansowania
został obliczony na podstawie stopy WIBOR przez dodanie sza-
cunkowych kosztów związanych z finansowaniem się banku.
y
ródło: NBP, AMRON.
Narodowy Bank Polski
15
I kw.2005
I kw.2006
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
I kw.2005
I kw.2006
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2005
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
III kw.2005
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
II kw 2009
II kw. 2010
II kw. 2011
II kw. 2012
II kw. 2013
IV kw 2008
IV kw 2009
IV kw. 2010
IV kw. 2011
IV kw. 2012
IV kw. 2013
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
5. Operacyjna zyskowność mieszkań i projektów deweloperskich, koszty produkcji budowlano-
montażowej oraz sytuacja ekonomiczna deweloperów w Polsce
Wykres 33 Przeskalowane indeksy giełdowe: WIG20 Wykres 34 Liczba upadłości w branżach
oraz dla dewelop. i firm budowl. (II kw. 2007 =100)
900
120
800
100
700
80
600
500
60
400
40
300
20
200
100
0
0
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Pozostałe branże w gospodarce
Działalność zw. z obsługą rynku nieruchomości (deweloperzy)
Budownictwo
WIG20 WIG-DEW. WIG-BUD.
Uwaga: dane zostały znormalizowane, II kwartał 2007 r. = 100. WIG Uwaga: podział wg pierwszego wpisu w KRS.
deweloperów notowany jest od II kwartał 2007 r.
y
ródło: Coface Poland.
y
ródło: Giełda Papierów Wartościowych.
Wykres 35 Udział kosztów bezpośrednich budowy Wykres 36 Stopa zwrotu z kapitału własnego z projek-
m kw. pow. użytkowej budynku mieszkalnego (typ tów inwestycyjnych w 6 miastach a rzeczywista stopa
112114 ) w cenie transakcyjnej RP zwrotu firm deweloperskich
60% 22%
20%
55%
18%
50% 16%
Warszawa
14%
Gdańsk
45%
Kraków
12%
Kraków
Gdańsk
40%
10%
A
ódz

Wrocław
8%
35% Poznań
6% Poznań
Warszawa
30%
4% A
ódz

Wrocław
2%
DFD
25%
0%
Uwaga: do II kw. 2008 r. dane roczne. Uwaga: stopa zwrotu z kapitału własnego z typowych projektów
y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud. inwestycyjnych nowo rozpoczynanych, przy założeniu bieżących
stóp procentowych, wymogów bankowych i kosztów produkcji;
obliczone wg schematu z aneksu 3 w Raporcie o sytuacji na rynku
nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w 2011 r. DFD
 ROE przeciętnej dużej firmy deweloperskiej (GUS).
y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud, GUS (F01).
14 Budynek (typ 1121) monitorowany przez NBP od II połowy 2004 r.: przeciętny mieszkalny, wielorodzinny, pięciokondygna-
cyjny, z podziemnym garażem oraz pomieszczeniami usługowymi na parterze; konstrukcja tradycyjna (nadziemna część mu-
rowana z cegieł ceramicznych). Przyjęto dla uproszczenia, że koszt budowy m kw. garażu oraz pomieszczeń usługowych jest
zbliżony do kosztu budowy mieszkania w standardzie deweloperskim. Rzeczywista, oparta na kosztach budowy cena m kw.
mieszkania zależy od udziału zewnętrznych powierzchni, odmiennych dla różnych budynków. Przy obliczaniu ceny m kw.
pow. użytkowej mieszkania dla konsumenta przyjęto 20-procentowy udział powierzchni zewnętrznych w stosunku do po-
wierzchni mieszkania i o tę wielkość skorygowano w górę cenę m kw. mieszkania. Dane dostosowano do nowego modelu
deweloperskiego procesu budowlanego, szerzej opisanego w artykule 3 w Raporcie o sytuacji na rynku nieruchomości mieszkanio-
wych i komercyjnych w Polsce w 2011 r.
Narodowy Bank Polski
16
liczba upadłości
II kw. 2007 = 100
I kw.2004
I kw.2005
I kw.2006
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw.2004
III kw.2005
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw. 2012
III kw. 2013
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 37 Warszawa - struktura ceny m kw. pow. Wykres 38 Kraków - struktura ceny m kw. pow. użyt-
użytkowej mieszk. (typ bud. 1121 15/) dla konsumenta kowej mieszk. (typ bud. 1121 15/) dla konsumenta
9 000 8 000
8 000
7 000
7 000
6 000
6 000
5 000
5 000
4 000
4 000
3 000
3 000
2 000
2 000
1 000
1 000
0 0
robocizna materiały sprzęt
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut skum.zysk dew.brut
Uwaga: dane w wykresach 387-42 od II kw. 2008 r. w układzie kwartalnym, wcześniej dane roczne.
y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS. y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS.
Wykres 39 Gdańsk - struktura ceny m kw. pow. użyt- Wykres 40 Poznań - struktura ceny m kw. pow. użyt-
kowej mieszk.(typ bud. 1121 15/) dla konsumenta kowej mieszk. (typ bud. 1121 15/) dla konsumenta
7 000 8 000
7 000
6 000
6 000
5 000
5 000
4 000
4 000
3 000
3 000
2 000
2 000
1 000
1 000
0 0
robocizna materiały sprzęt
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut
skum.zysk dew.brut
y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS. y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS.
Wykres 41 Wrocław - struktura ceny m kw. pow. użyt- Wykres 42 A
ódz
- struktura ceny m kw. pow. użytko-
kowej mieszk. (typ bud. 1121 15/) dla konsumenta wej mieszk. (typ bud. 1121 15/) dla konsumenta
6 000 6 000
5 000 5 000
4 000
4 000
3 000
3 000
2 000
2 000
1 000
1 000
0
0
robocizna materiały sprzęt
robocizna materiały sprzęt
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
koszty pośrednie zysk budowlany koszty ogólne
projekt ziemia VAT
projekt ziemia VAT
skum.zysk dew.brut
skum.zysk dew.brut
y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS. y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud, REAS.
Narodowy Bank Polski
17
zł / m kw.
zł / m kw.
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
zł / m kw.
zł / m kw.
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
zł / m kw.
zł / m kw.
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
II kw.2008
II kw.2009
II kw.2010
II kw.2011
II kw.2012
II kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
IV kw.2004
IV kw.2006
IV kw.2008
IV kw.2009
IV kw.2010
IV kw.2011
IV kw.2012
IV kw.2013
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 43 Przewidywane zmiany cen robót budowla- Wykres 44 Koszt budowy m kw. pow. użytk. budynku
no-montażowych (+3M) oraz dynamika kosztów budo- mieszk. (typ 1121 15/)
wy pow. użytk. budynku mieszk. (typ 1121 15/)
55%
2 900
45%
2 700
35%
2 500
25%
2 300
15%
2 100
5%
-5% 1 900
-15%
1 700
-25%
1 500
Przewidywane zmiany cen robót bud.-montaż. (+3M) wg ankiety GUS
Kraków A
ódz
Poznań Szczecin
Dynamika faktycznych kosztów budowy wg Sekocenbud
Trójmiasto Warszawa Wrocław
y
ródło: NBP na podstawie danych GUS (ankieta dot. koniunktu- y
ródło: NBP na podstawie Sekocenbud.
ry), Sekocenbud.
Wykres 45 Udział sprzedaży 5 i 10 największych firm Wykres 46 Koszty przeciętnej dużej firmy deweloper-
deweloperskich w całej sprzedaży deweloperskiej du- skiej (DFD)
żych firm (liczone ze sprawozdawczości finansowej)
24 990 120%
100%
100%
19 990
90%
80%
80% 14 990
60%
70%
9 990
40%
60%
4 990
20%
50%
-10 0%
40%
zużycie materiałów i energii usługi obce
wynagrodzenia inne
udział top 10 udział top 5
wsk.poz.kosztów (P oś)
Uwaga: przeciętna duża firma, wg definicji GUS, zatrudnia powyżej
y
ródło: NBP.
50 osób; dotyczy wykresów 46-53.
y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01).
Wykres 47 Udział kosztów własnych w kosztach DFD Wykres 48 ROE i ROA dużych firm deweloperskich
oraz udział zysku deweloperskiego w cenie transakcyj-
nej m kw. mieszkania RP
7%
55%
50%
6%
45%
5%
40%
4%
35%
3%
30%
25% 2%
20%
1%
15%
0%
udział kosztów własnych
ROA ROE Linia trendu ROA Linia trendu ROE
udział zysku deweloperskiego w cenie trans.m kw.mieszkania RP
Uwaga: udział zysku deweloperów do 2007 r. wyłącznie dla ostat- Uwaga: wynik netto w danym kwartale do aktywów (kapitału
nich kwartałów roku. własnego) na koniec danego kwartału.
y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01) i Sekocenbud. y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01).
Narodowy Bank Polski
18
zł / m kw.
I kw.2005
I kw.2006
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
I kw.2004
I kw.2005
I kw.2006
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2005
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
III kw.2004
III kw.2005
III kw.2006
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 49 Wskaz
niki ekonomiczne DFD Wykres 50 Sytuacja DFD
140 8
50 000
45 000
120
40 000
6
100
35 000
30 000 80
4
25 000
60
20 000
40
15 000
2
10 000
20
5 000
0 0
0
bank ziemi mieszkania
przychody koszty ogółem wynik netto
projekty w toku bank ziemi w latach prod. (P oÅ›)
y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01). y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01).
Wykres 51 Struktura aktywów DFD Wykres 52 Struktura kosztów DFD
100%
100%
90%
80%
80%
70%
60%
60%
50%
40%
40%
30%
20%
20%
10%
0%
0%
gotówka należności odbiorcy zapasy materiałów
projekty mieszkania bank ziemi
zużycie materiałów i energii usługi obce wynagrodzenia inne
aktywa trwałe
y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01). y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01).
Wykres 53 Struktura finansowania DFD Wykres 54 Sytuacja płynnościowa firm deweloper-
skich
100%
2,5 0,6
80%
0,5
2,0
0,4
60%
1,5
0,3
40%
1,0
0,2
20%
0,5
0,1
0%
0,0 0
kapitał własny kredyty Wskaz
nik płynności (L oś)
Wskaz
nik wysokiej płynności (P oś)
dłużne pap. wart. przedpłaty klientów
Wygł.wskaz
nik płynności (L oś)
zobow. wobec dost. inne zobow. i rez.na zobow.
Wygł.wskaz
nik wysokiej płynności (P oś)
y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01). y
ródło: NBP na podstawie GUS (F01).
Narodowy Bank Polski
19
mln zł
lata produkcji
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
2007 I
2008 I
2009 I
2010 I
2011 I
2012 I
2013 I
2007 II
2008 II
2009 II
2010 II
2011 II
2012 II
2013 II
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
2007 III
2008 III
2009 III
2010 III
2011 III
2012 III
2007 IV
2008 IV
2009 IV
2010 IV
2011 IV
2012 IV
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 55 Firmy deweloperskie z problemami finan- Wykres 56 Wartość zadłużenia deweloperów (banki
sowymi komercyjne) oraz zadłużenie firm deweloperskich
z problemami finansowymi
30% 22 4,5
20
4,0
25%
18
3,5
16
20%
3,0
14
2,5
12
15%
10
2,0
8
10%
1,5
6
1,0
5% 4
0,5
2
0%
0 0,0
zadłużenie firm dew. (L oś)
udział liczby firm z problemami fin.
zadłużenie firm dew. z problemami (P oś)
udział zadłużenia firm dew. z problemami fin.
Uwaga: firmy, których należności zostały zakwalifikowane przez banki do grupy zagrożonych (dotyczy tylko dużych zaangażowań, tj.
pow. 500 tys. zł); począwszy od III kw. 2013 r. oprócz niewielkiego zmniejszenia udziału firm zadłużonych dane mogą różnić się od
poprzednich ze względu na zmiany w sprawozdawczości dużych zaangażowani.
y
ródło: B300; tylko duże kredyty pow. 500 tys. zł. y
ródło: B300; tylko duże kredyty pow. 500 tys. zł.
Wykres 57 Kredyty przedsiębiorstw na nieruchomości Wykres 58 Wartość transakcji inwestycyjnych (mld
(w mld zł, lewa oś) i wskaz
nik kredytów uznanych za euro)
zagrożone (w %, prawa oś)
50 50%
5
45 45%
40 40%
4
35 35%
30 30%
25 25% 3
20 20%
15 15%
2
10 10%
5 5%
1
0 0%
0
Kredyty na powierzchniÄ™ biurowÄ…
Kredyty na nieruchomości mieszkaniowe
Kredyty na nieruchomości pozostałe
Wskaz
nik kredytów zagrożonych na nieruchomości mieszkaniowe
Biura Obiekty handlowe Magazyny Inne
Wskaz
nik kredytów zagrożonych na powierzchnię biurową
Wskaz
nik kredytów zagrożonych na pozostałe nieruchomości
Uwaga: dane bez BGK. y
ródło: Comparables.pl
y
ródło: NBP.
6. Budownictwo mieszkaniowe i rynek mieszkań w Polsce w wybranych miastach
Wykres 59 Struktura inwestorów w budownictwie Wykres 60 Mieszkania oddane do użytkowania, nara-
mieszk. w Polsce w latach w 2011-2013 stajÄ…co w Polsce
180 000
200 000
180 000 160 000
160 000
140 000
140 000
120 000
120 000
100 000 100 000
80 000
80 000
60 000
60 000
40 000
40 000
20 000
0
20 000
0
oddane rozpoczęte pozwolenia
indywidualne przeznaczone na sprz. i wyn. spółdzielcze pozostałe
8 miast pozost. Polska
Uwaga do wykresów 60-62: fioletowym znacznikiem zostały
y
ródło: GUS.
zaznaczone wyłącznie czwarte kwartały. y
ródło: GUS.
Narodowy Bank Polski
20
mld zł
zadłużenie ogółem w mld zł
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
I 2005
I 2006
I 2007
I 2008
I 2009
I 2010
I 2011
I 2012
I 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
III 2005
III 2006
III 2007
III 2008
III 2009
III 2010
III 2011
III 2012
III 2013
zadłużenie firm z problemami w
TysiÄ…ce
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
mieszkania
mieszkania narastajÄ…co
2010
2011
2012
2013
2010
2011
2012
2013
2010
2011
2012
2013
I kw. 2005
I kw. 2006
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2005
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
 Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 61 Mieszkania, których budowę rozpoczęto, Wykres 62 Pozwolenia wydane na budowę mieszkań,
narastajÄ…co i kwartalnie w Polsce narastajÄ…co w Polsce
260 000
200 60
240 000
180
50 220 000
160
200 000
140
40
180 000
120
160 000
100 30
140 000
80
120 000
20
60
100 000
40
10
80 000
20
60 000
0 0
40 000
20 000
0
8 miast (L oś) pozostała Polska (L oś)
Polska w kwartałach (P oś)
8 miast pozostała Polska
y
ródło: GUS. y
ródło: GUS.
Wykres 63 Wskaz
nik koniunktury produkcji miesz- Wykres 64 Liczba mieszkań wprowadzanych na ry-
kań w Polsce i 8 miastach Polski* (mieszkania rozpo- nek, sprzedanych i znajdujących się w ofercie w 6
częte minus mieszkania oddane) największych rynkach Polski*
60 000
300
250
50 000
200
40 000
150
30 000
100
20 000
50
0
10 000
-50
0
-100
wprowadzone w kwartale sprzedane w kwartale
wskaz
nik pozwolenia na budowÄ™
oferta na koniec kwartału
Uwaga: wskaz
nik stanowi dwunastomiesięczną wartość kroczącą; *Warszawa, Kraków, Trójmiasto, Wrocław, Poznań, A
ódz
.
*Gdańsk, Gdynia, A
ódz
, Kraków, Poznań, Szczecin, Warszawa,
y
ródło: REAS.
Wrocław.
y
ródło: NBP na podstawie PABB i GUS.
Wykres 65 Wskaz
nik przeciętnej ceny m kw. mieszkań Wykres 66 Dostępność kredytowa mieszkania a
wprowadzanych do sprzedaży na RP w 6 najwięk- mieszkania sprzedane na RP w 8 miastach Polski*
szych rynkach Polski* (I kw. 2007 r. = 100) (szacunek popytu i podaży)
14 000 90
130
80
12 000
70
120 10 000
60
8 000
50
110 40
6 000
30
4 000
20
100
2 000
10
0 0
90
80
mieszkania sprzedane 6M
kredytowa dostępność mieszkania 6M ważona*/ (P oś)
3 okr. śr. ruch. (mieszkania sprzedane 6M)
*Warszawa, Kraków, Trójmiasto, Wrocław, Poznań, A
ódz
. *Gdańsk, Gdynia, A
ódz
, Kraków, Poznań, Szczecin, Warszawa,
Wrocław. Kredytowa dostępność ważona strukturą walutową
y
ródło: REAS.
kwartalnego przyrostu kredytu mieszkaniowego.
y
ródło: NBP na podstawie REAS.
Narodowy Bank Polski
21
mieszkania narastajÄ…co
mieszkania w kwartale (w tys.)
mieszkjania narastajÄ…co (w tys.)
I kw. 2005
I kw. 2006
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2005
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
I kw. 2005
I kw. 2006
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2005
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
mieszkania
mieszkania (w tys.)
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
II kw. 2006
II kw. 2007
II kw. 2008
II kw. 2009
II kw. 2010
II kw. 2011
II kw. 2012
II kw. 2013
IV kw. 2005
IV kw. 2006
IV kw. 2007
IV kw. 2008
IV kw. 2009
IV kw. 2010
IV kw. 2011
IV kw. 2012
IV kw. 2013
m kw.
mieszkania
I kw.2007
I kw.2008
I kw.2009
I kw.2010
I kw.2011
I kw.2012
I kw.2013
III kw.2007
III kw.2008
III kw.2009
III kw.2010
III kw.2011
III kw.2012
III kw.2013
II kw. 2007
II kw. 2008
II kw. 2009
II kw. 2010
II kw. 2011
II kw. 2012
II kw. 2013
IV kw. 2007
IV kw. 2008
IV kw. 2009
IV kw. 2010
IV kw. 2011
IV kw. 2012
IV kw. 2013
Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce
Wykres 67 Miernik dopasowania oferowanych miesz- Wykres 68 Miernik dopasowania oferowanych
kań do popytu* względem powierzchni d" 50 m kw., RP mieszkań do popytu* względem powierzchni >50 m
w wybranych miastach Polski kw., RP w wybranych miastach Polski
50% 50%
40% 40%
30% 30%
20%
20%
10%
10%
0%
0%
-10%
-10%
-20%
-20%
-30%
-30%
-40%
-40%
-50%
-50%
-60%
-60%
-70%
-70%
Gdańsk Gdynia Kraków A
ódz

Gdańsk Gdynia Kraków A
ódz

Poznań Szczecin Warszawa Wrocław Poznań Szczecin Warszawa Wrocław
Uwaga: wykres 67 przedstawia procentowe, krótkookresowe niedopasowanie podaży (oferty deweloperskie mieszkań) i szacunkowego
popytu (transakcje) względem wielkości mieszkania, wg danych z bazy BaRN. Niedopasowanie liczone jest jako relacja udziału miesz-
kań o powierzchni użytkowej do 50 m kw., będących w ofercie, do udziału transakcji, których przedmiotem są mieszkania o powierzch-
ni do 50 m kw. (średnia z 4 ostatnich kwartałów). Wynik dodatni (powyżej czarnej linii) świadczy o nadmiarze mieszkań o danej wiel-
kości, ujemny natomiast o niedoborze. Wykres 68 jest analogiczny. Wykresy 69-71 są analogiczne, tylko dla innych przedziałów po-
wierzchni użytkowej mieszkań.
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
Wykres 69 Miernik dopasowania oferowanych miesz- Wykres 70 Miernik dopasowania oferowanych
kań do popytu* względem powierzchni d" 39 m kw., mieszkań do popytu* względem powierzchni >40 d" 59
RW w wybranych miastach Polski m kw., RW w wybranych miastach Polski
40% 40%
20% 20%
0% 0%
-20% -20%
-40% -40%
-60% -60%
-80% -80%
-100% -100%
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Gdańsk Kraków A
ódz
Gdańsk Kraków A
ódz

Poznań Szczecin Warszawa Poznań Szczecin Warszawa
Wrocław Wrocław
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
Wykres 71 Miernik dopasowania oferowanych miesz- Wykres 72 Czas sprzedaży mieszkań na RW w 6 mia-
kań do popytu* względem powierzchni >60 d" 80 m stach
kw., RW w wybranych miastach Polski
160%
300
140%
250
120%
200
100%
80%
150
60%
100
40%
20% 50
0%
0
-20%
-40%
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Gdańsk Kraków A
ódz

Gdańsk Kraków A
ódz

Poznań Szczecin Warszawa
Poznań Szczecin Warszawa
Wrocław Wrocław średnia 7 miast
y
ródło: NBP. y
ródło: NBP.
Narodowy Bank Polski
22
II kw. 2007
II kw. 2008
II kw. 2009
II kw. 2010
II kw. 2011
II kw. 2012
II kw. 2013
IV kw. 2007
IV kw. 2008
IV kw. 2009
IV kw. 2010
IV kw. 2011
IV kw. 2012
IV kw. 2013
II kw. 2007
II kw. 2008
II kw. 2009
II kw. 2010
II kw. 2011
II kw. 2012
II kw. 2013
IV kw. 2007
IV kw. 2008
IV kw. 2009
IV kw. 2010
IV kw. 2011
IV kw. 2012
IV kw. 2013
liczba dni miasta
I kw. 2007
I kw. 2008
I kw. 2009
I kw. 2010
I kw. 2011
I kw. 2012
I kw. 2013
III kw. 2006
III kw. 2007
III kw. 2008
III kw. 2009
III kw. 2010
III kw. 2011
III kw. 2012
III kw. 2013
www.nbp.pl