To jest plan, jeśli chcesz całą pracę, zostaw mi wiadomość. Wszystkie prace na moim chomiku są mojego autorstwa, zaliczone w zależności od maturzysty, od 18 do 20 pkt.

Temat: Bohaterowie w sytuacji wyboru między powinnością moralną a szczęściem. Omów na przykładzie wybranych tekstów literackich.

I Literatura podmiotu

J. Andrzejewski, Popiół i diament, Warszawa 1995

A. Mickiewicz, Konrad Wallenrod, [w] Grażyna Konrad Wallenrod, Warszawa 1998

E. Orzeszkowa, Nad Niemnem, Warszawa 1971

Sofokles, Antygona, Wrocław 1961

S. Żeromski, Ludzie bezdomni, Wrocław 1987

S. Żeromski, Siłaczka, [w] Siłaczka i inne opowiadania, Warszawa 1998

II Literatura przedmiotu

A. Hutnikiewicz, Młoda Polska, Warszawa 1997

M. Łoboz, T. Żabski, Pozytywizm, Wrocław 1999

Z. Jarosiński, Literatura lat 1945-1975, Warszawa 1996

H. Markiewicz, Pozytywizm, Warszawa 1999

J. Matoszko, Szkolny słownik tematów literackich, Białystok 1999

A. Nasiłowska, Trzydziestolecie 1914-1944, Warszawa 1997

M. Podraza-Kwiatkowska, Literatura Młodej Polski, Warszawa 1997

J. Pyszny, A. Zawada, Literatura XX wieku, Wrocław 1999

M. Ursel, Romantyzm, Wrocław 2000

A. Witkowska, R. Przybylski, Romantyzm, Warszawa 1999

A. Zawada, Literackie półwiecze 1939-1989, Wrocław 2001

III RAMOWY PLAN WYPOWIEDZI

1. Określenie problemu

• W zależności od epok literackich zmieniały się życiowe wybory bohaterów.

• Bohaterowie literaccy różnie pojmowali szczęście i powinność moralną.

• W literaturze polskiej głównym czynnikiem deprymującym powinność moralną była miłość do ojczyzny.

• Skutki dokonanych wyborów nie zawsze spełniały oczekiwania bohaterów.

• Wybór między powinnością moralną a szczęściem prędzej czy później okazywał się wyborem dramatycznym.

2. Kolejność prezentowanych argumentów

• Antygona wybrała powinność moralną, choć nie poradziła sobie z konsekwencjami tego wyboru.

• Choć wybór Konrada Wallenroda jest przyczyną cierpienia Aldony, nie rezygnuje z niego, aż osiąga swój cel i popełnia samobójstwo.

• Powinność moralną, rozumianą jako pomoc ludziom żyjącym w nędzy, wybrał Tomasz Judym z „Ludzi bezdomnych” Stefana Żeromskiego, odrzucając miłość.

• Dwa różne wybory młodych idealistów czyli Paweł Obarecki i Stanisława Bozowska z opowiadania „Siłaczka” Stefana Żeromskiego.

• Z miłości świadomie zrezygnowała Marta Korczyńska, bohaterka powieści „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej.

• Jerzy Andrzejewski w „Popiele i diamencie” prezentuje wybory między moralnością a szczęściem dwóch młodych AK-owców.

3. Wnioski

• Literatura polska powstająca w okresie, gdy byt kraju był zagrożony, prezentowała jedyny słuszny wybór, jakim był patriotyzm. Kiedy kraj był wolny, wówczas jako słuszne przyjmowane były idee społeczne.

• Dla bohaterów literackich szczęście to miłość spełniona, rodzina i spokojne życie.

• Powinność moralna pojmowana była jako miłość do ojczyzny, wyrażana poprzez patriotyzm i dążenia wyzwoleńcze, ale również zemsta w imię sprawiedliwości, honor, wyższe ideały, poświęcenie się dla innych, słabszych i bezbronnych.

• Wybory bohaterów literackich były trudnymi wyborami, z często tragicznymi konsekwencjami.

• Bohaterowie nie mogli jednocześnie być szczęśliwi i spełniać swoją powinność moralną.

• Wybór powinności moralnej najczęściej był wyborem niszczącym człowieka.

• Przytoczona literatura wskazuje, że nie było wyborów jednoznacznych, prostych, nie niosących za sobą konsekwencji.

• Bohaterowie w sytuacji wyboru najczęściej wybierają drogę trudną.