TEMAT: OGNIOWY I ELEKTRYCZNY SPOSOB WYSADZANIA.

CEL

• Nauczyć słuchaczy zasad użycia i techniki wykorzystania środków inicjujących i lontów,

• Nauczyć wykonywania węzłów i sposobów wykonywania układów sieci wybuchowych z lontu detonującego oraz elektrycznych,

• Nauczyć posługiwania się sprzętem elektrominerskim,

• Zapoznać z zasadami przestrzegania przepisów bezpieczeństwa prac,

• Nauczyć wykonywania zapalników lontowych i wysadzania ładunków MW,

• Określić możliwości wykorzystania środków minerskich do wykonania zadań na przewidywanym polu walki.

FORMA: Zajęcia praktyczne

CZAS: 4 x 40' (6 x 40')

MIEJSCE: plac szkolenia z minerstwa

LITERATURA :

- Instrukcja "Prace minerskie i niszczenia"- Inż. 572/94;

- ,,Poradnik metodyczny wykonywania niszczeń" -cz. 1 WSOWI 452/81.

- Wykłady z Minerstwa. Zeszyt 3. WSOWI 577/85

ZAGADNIENIA.

Lp.	ZAGADNIENIA	Czas (min)	Uwagi!
I	CZĘŚĆ WSTRPNA.	20
II	CZĘŚĆ GLOWNA. Pokaz wykonania zapalnika lontowego Wykonywanie zapalników lontowych i wysadzenie ładunków Wykonywanie sieci wybuchowych z lontu detonującego Posługiwanie się sprzętem elektrominerskim - Wykonanie sieci elektrycznej.	120'
III	CZĘŚĆ KONCOWA.	20'
RAZEM		160'

ZABEZPIECZENIE MATERIALOWE

A).Z Wydziału technicznego

Lp.	NAZWA SPRZĘTU	Jm	Ilość
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13	Samochód ciężarowo - terenowy Trotyl 200 g /75g Plastik PMW-8 Spłonka pobudzająca nr 8 ATAT Lont prochowy ZLT - 50 Spłonka nr 8 - ćwicz Zapalnik Erg- ćwicz Nabój wiertniczy 75g - dym Kostka 200g - dym / 400g -dym Lont detonujący Zapałki sztormowe Mina Płomień	szt szt kg szt mb szt szt szt szt szt mb pud kpl	2 15/15 — Stan plutonu+2 30/20 2/3 25 16 13/12 - /16 50 20//0

B).Z pododdziału

Lp.	NAZWA SPRZĘTU	Jm	Ilość
1 2 3 4	Torba sanitarna i opaska sanitarna. Topór Łopata + grabki Notatki	Szt szt szt szt	1 1 1 na stan

C).Z magazynu KZiF i inżynieryjnego.

LP	NAZWA SPRZĘTU	Jm	Ilosc
4.	TNT 75g- ćwicz.	szt.	1
5.	TNT 200g- ćwicz.	szt.	1
6.	TNT 400g - ćwicz.	szt.	1
7	TNT l000g- ćwicz	szt	1
8.	PMW - ćwiczebny	kg	4
9.	Nóż saperski	szt.	8
10.	Obciskacze	szt.	8
11.	Deseczka	szt.	8
13.	Torba minerska	szt.	4
14.	Taśma cz- białe 100 m +6 szt. wiech do ogrodzenia PMMW.	szt.	1
15.	Chorągiewki minerskie cz- białe	szt.	30
K>.	Kolki minerskie	szt.	6
17.	Chorągiewki sygnalizacyjne	szt.	6
18.	Skrzynie na MW i SZ	szt.	2
21	Zapalarka KPM-2	kpl	1
23	Zapalarka TZKl00A	kpl	1/3
24	Omomierz	kpl	1
25	Magistrala	bęb	2
26	Przewód odcinkowy	mb	2x50

WSKAZOWKI ORGANIZACYJNO - METODYCZNE

Zajęcia praktyczne prowadzić w składzie plutonu na placu szkolenia minerskiego z wykorzystaniem ćwiczebnych i bojowych MW i środków zapalających

W I części metodą objaśniająco - pokazową zrealizować pokaz środków i MW bojowych. Następnie drogą pytań kontrolnych przypomnieć zasadnicze wiadomości z ogniowego i elektrycznego sposobu wysadzania jak i przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa. Pozostałe zagadnienia szkoleniowe realizuje się na poszczególnych punktach nauczania pod nadzorem instruktorów.

Podczas szkolenia należy przestrzegać zasad stopniowania trudności oraz przechodzenia od środków ćwiczebnych., ćwiczebno -bojowych do bojowych.

Zwracać uwagę na przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa oraz właściwe wykonanie zapalników lontowych, podając każdemu szkolonemu ocenę za wykonany zapalnik.

Wykonanym zapalnikiem lontowym każdy szkolony wysadza ładunek z plastik PMW-8.

(2 kostki TNT 200g) Wykonanie sieci z lontu detonującego i elektrycznych przeprowadzić w drużynach, zwracając uwagę na właściwe wykonanie oraz przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa podczas użycia lontu detonującego i zapalników elektrycznych. Wykonanie sieci należy pokazać całości plutonu i omówić sposoby ich wykonania i zastosowania.

W części końcowej zajęć sprawdzić zużycie MW I SZ i rejonu wysadzania oraz sporządzić protokół zużycia MW.

P R Z E P I S Y B E Z P I E C Z E N S T W A

PRZEPISY BEZPIECZENSTWA PODCZAS WYSADZANIA SPOSOBEM OGNIOWYM

POSLUGIWAME SIĘ LONTEM PROCHOWYM

Lont prochowy ze względu na swoje właściwości fizyczno - chemiczne i przeznaczenie wymaga specjalnego posługiwania się nim. Poniżej podano zasady i wymagania bezpiecznej pracy z wykorzystaniem lontu prochowego.

1. Sprawdzić prędkość palenia się lontu( 60cm LP czas palenia 60-75 s),

2. Lont przechowywać w suchym i chłodnym miejscu,

3. LP ciąć suchym i ostrym nożem,

4. LP nie należy łamać, zginąć, zgniatać,

5. Minimalna długość lontu w zapalniku lontowym wynosi 50 cm (czas palenia ok. 50 - 60 s -przyjmuje się 1 cm lontu na 1 mb strefy bezpieczeństwa ),

6. Nie wolno ponownie zapalać lontu który zgasł lub nie wypalił się do końca.

POSLUGIWANIE SIĘ SPLONKAMI POBUDZAJACYMI

Ze spłonkami należy obchodzić się szczególnie ostrożnie ze wzglądu na znajdujące się w nich inicjujące MW, które są bardzo wrażliwe na bodźce zewnętrzne typu zgniecenie, uderzenie, tarcie, nakłucie, płomień i iskrę ogniowa..

Posługując się spłonkami pobudzającymi należy bezwzględnie przestrzegać następujących zasad:

1. Przed użyciem sprawdzić stan techniczny spłonki

2. Spłonek uszkodzonych nie należy używać lecz zniszczyć,

3. Nie kręcić końcówka. lontu wewnątrz spłonki

4. Chronić spłonki przed ogniem, iskra. lub nagrzaniem

5. Chronić spłonki przed zgnieceniem, uderzeniem, tarciem i nakłuciem

6. Spłonki przenosić w spłonnikach lub w opakowaniach fabrycznych,

7. Spłonki które nie wybuchły nie wolno powtórnie używać lecz należy je zniszczyć innym zapalnikiem,

8. Odległość między żołnierzami w trakcie wykonywania zapalnika lontowego powinna wynosić co najmniej 5m.

POSLUGIWANIE SIĘ LONTEM DETONUJĄCYM

Wykorzystując lont wybuchowy w pracach minerskich należy przestrzegać następujących przepisów bezpieczeństwa :

1. Podczas prac przygotowawczych LD przechowywać w cieniu;

2. Sieci wybuchowe z LD poddane dłuższemu działaniu promieni słonecznych nie używać powtórnie lecz zniszczyć przez wysadzenie;

3. Przed cieciem LD rozwinąć zwój na odległość co najmniej 10m od miejsca cięcia;

4. LD przecinać czystym i ostrym nożem na drewnianej podkładce;

5. LD uzbrojonego w spłonkę pobudzającą. nie należy ciąć;

6. Uzbrojenie końcówek LD spłonkami należy wykonać przed wykonaniem sieci;

7. Połączenia LD ze spłonką należy izolować taśmą izolacyjną;

8. LD w wodzie może być do 10 h;

9. Do sieci z LD które nie wybuchy podchodzić po upływie 15 min. - podchodzi jeden żołnierz;

10. Podczas wysadzenia grupy ładunków połączonych LD rezultaty wybuchu sprawdza jeden żołnierz.

WYSADZANIE ZAPALNIKQW LONTOWYCH I LADUNKOW

Podczas wykonywania i wysadzania ZL i ładunków obowiązują następujące przepisy bezpieczeństwa:

1. Określić ilość żołnierzy którzy mają odpalać ZL, odległości odejścia po odpaleniu oraz czas palenia się ZL;

2. Jeden żołnierz odpala do 5 ZL;

3. Żołnierz odpalający ZL indywidualnie odchodzi nie czekając na komendy;

4. Prowadzić ściśle rozliczenie ZL, spłonek i wysadzanych ładunków;

5. Do niewybuchów można podchodzić po upływie 15 min. od oczekiwanego czasu wybuchu;

6. W czasie wysadzania ładunków obowiązują następujące komendy;

7. W czasie wysadzania ładunków MW obowiązują jednolite i jednoznaczne komendy:

- ,,UZBROIĆ ŁADUNKI" - na tę komendę żołnierze układają w gniazda ładunków MW spłonki zapalników lontowych i zabezpieczają je przed wypadnięciem;

- "PRZYGOTOWAC SIĘ DO WYSADZANIA" - na tę komendę żołnierze przygotowują. Się do zapalenia lontu lub odpowiednio chwytają zapłonniki tarciowe do ich odpalenia;

- ,,WYSADZAĆ" - na tę komendę żołnierze zapalają końcówki zapalników lontowych;

- "ODCHODZIĆ" - na tę komendę odchodzą wszyscy żołnierze z miejsca wysadzania, również i ci, którzy nie zdążyli zapalić lontu.

Jeżeli po komendzie "WYSADZAĆ" w czasie do 10 sekund nie podana zostanie komenda "ODCHODZIĆ", żołnierze mogą samodzielnie odejść na odległość bezpieczna..

Po zakończeniu prac minerskich, rejon ich wykonywania należy dokładnie sprawdzić. Niewybuchy ładunków MW należy niszczyć wolno przyłożonymi ładunkami materiału wybuchowego. Po sprawdzeniu i oczyszczeniu rejonu prac minerskich, dowódca (kierownik prac) prowadzący zajęcia (ćwiczenia) powinien dać komendę ,,KON1EC WYSADZANIA".

PRPZEPISY BEZPIECZEŃSTWA PODCZAS ELEKTRYCZNEGO SPOSOBU INICJOWANIA WYBUCHU

1. W czasie budowy elektrycznych sieci wybuchowych należy zachować ogólne przepisy bezpieczeństwa dotyczące wykonywania prac z MW i środkami inicjowania wybuchu;

2. Sieci elektryczno- wybuchowe należy zabezpieczyć przed działaniem wyładowań atmosferycznych przez odłączenie i odsunięcie przewodów odcinkowych od przewodów głównych oraz zaizolowanie wszystkich końcówek tych przewodów;

3. Do wykonania sieci elektr- wyb należy używać etatowego sprzętu elektrominerskiego oraz sprawnych i nieuszkodzonych zapalników elektrycznych oraz przewodów elektrycznych;

4. Podczas rozwijania głównych przewodów rozkładać z luzem 10-15 %;

5. Z zapalnikami elektrycznymi należy obchodzić się tak samo ostrożnie, jak ze spłonkami pobudzającymi;

6. Do czasu uzbrojenia ładunków zapalniki sieci wybuchowej powinny się znajdować od nich w odległości co najmniej 0,5m;

7. Zapalniki elektr wstawia się do ładunków bezpośrednio przed wysadzeniem;

8. Końcówki przewodów głównych na PKW zaizolować i dokładnie oznakować wg obiektów i kolejności wysadzania;

9. Zabrania się podłączać źródło prądu do elektr sieci wybuchowej przed uzbrojeniem ładunków i w momencie, gdy w pobliżu znajdują. się ludzie i zwierzęta;

10. Przewodność sieci wybuchowej sprawdzać dopiero po usunięciu wszystkich ludzi z miejsc rozmieszczenia ładunków na bezpieczna odległość;

11. Rejon wybuchów po wysadzeniu ładunków sprawdza jeden żołnierz;

12. Do niewysadzonych ładunków można podchodzić nie wcześniej niż po upływie 5 minut;

13. Stosując zapalniki ze zwłoka, do nie zdetonowanej sieci można podchodzić nie wcześniej niż po upływie 1 5 minut od momentu, w którym wg obliczeń powinna ona wybuchnąć.

SCHEMAT ORGAN1ZACYJNY ZĄCIA

1. PUNKT NUCZANIA (szkolenie w plutonie) - 50'

Urządzenie placu ćwiczeń

Pokaz z objaśnieniem bojowych środków minerskich

Pokaz wykonania zapalnika lontowego

Pokaz działania spłonki pobudzającej nr 8 ATAT

2. PUNKT NAUCZANIA (szkolenie w drużynach) zmiana grup co -30'

Sporządzenie i wysadzenie zapalników lontowych

Nauka ciecia lontu i jego zapalania sporządzenie zapalnika lontowego ćwiczebnego sporządzenie zapalnika bojowego wysadzenie ładunku MW sposobem ogniowym

3. PUNKT NAUCZANIA (szkolenie w drużynach) zmiana grup co -30'

Wykonywanie ćwiczebnych sieci wybuchowych z lontu detonującego

1 zmiana - siec w układzie szeregowym

2 zmiana - siec w układzie równoległym

3 zmiana - siec w układzie mieszanym

4. PUNKT NAUCZANIA (szkolenie w drużynach) zmiana grup co -30'

Posługiwanie się sprzętem elektrominerskim

Wykonanie ćwiczebnych sieci elektrycznych (szeregowa, równoległa, mieszana)

5. PUNKT NAUCZANIA (szkolenie w plutonie) - 20'

Sprawdzenie terenu

Postępowanie z niewybuchami

Rozliczenie zużytych środków minerskich

PRZEBIEG ZAJĘCIA

CZĘŚĆ WSTĘPNA - 20'

• Przyjęcie meldunku i sprawdzenie wyglądu zewnętrznego i sprzętu.

• Pobranie sprzętu z magazynu

• Przegrupowanie do rejonu wykonania zadania.

• Urządzenie placu ćwiczeń zgodnie z wytycznymi na instruktażu.

• Pytania kontrolne.

• Podanie tematu, celu zajęć i organizacji zajęć.

• Postawienie zadań dla instruktorów oraz zapoznanie z przepisami bezpieczeństwa.

CZĘŚĆ GŁÓNA - 120'

I ZORGANIZOWANIE PLACU ĆWICZEŃ DO PROWADZENIA ZAJĘĆ.

Na placu powinny znajdować się następujące elementy:

-PMMW;

-miejsce na magazyn sprzętu i środków pomocniczych;

- place przeznaczone na szkolenie poszczególnych zagadnień;

-plac przeznaczony do wysadzania środków bojowych;

-PKW;

-oznakowanie poszczególnych elementów użytkowych placu oraz określenie granic terenu.

II WPROWADZENIE DO ZAJĘĆ

A. Pokaz z objaśnieniem bojowych środków minerskich;

B. Pokaz wykonania zapalnika lontowego;

100. Pokaz oddziaływania spłonki pobudzającej oraz wybuchu ładunków na elementy konstrukcji drewnianych.

III SZKOLENIE W PODGRUPACH

PKT 1 -> Szkolenie w wykonaniu zapalnika lontowego bojowego i wysadzenie

ładunku MW (75g TNT), PMW- 8 (mikroładunki) i (2*TNT 200g)

PKT 2 -> Szkolenie w wykonaniu połączeń LD, budowy sieci z LD siec w układzie szeregowym i równoległym, kolejność czynności

PKT 3 -> . Szkolenie w wykonaniu sieci elektrycznej ( ćwiczebnej) oraz posługiwanie się sprzętem elektrominerskim Wykonanie sieci bojowych (ogniowych i elektrycznych)pod nadzorem kierownika zajęć

Kolejność czynności podczas wykonania i wysadzania ogniowych sieci wybuchowych

Kolejność czynności d-cy dr powinna być następująca:

- podanie tematu i celu zagadnienia,

- omówienie przeznaczenia, budowy, przepisów bezpieczeństwa podczas wykonania i wysadzania sieci wybuchowych,

- dokonuje pokazu łączenia lontu detonującego rożnymi sposobami,

- pokazuje sposoby uzbrajania ładunków przy użyciu spłonki i bezspłonkowo,

• zapoznaje z kolejnością wykonania sieci:

1. Oznakowanie miejsc rozmieszczenia ładunków;

2. Rozwinięcie głównego odcinka lontu detonacyjnego oraz cięcie LD wg schematu;

3. Uzbrojenie odcinków LD w spłonki ćwiczebne;

4. Połączenie krótkich odcinków LD do głównego odcinka ;

5. Wykonanie dwóch zapalników lontowych /1 = 1m, 1,1m /;

6. Rozłożenie ładunków MW;

7. Uzbrojenie ładunków MW;

8. Uzbrojenie sieci dwoma zapalnikami lontowymi;

-wyznaczona dwójka słuchaczy wykonuje siec pod kierownictwem d-cy dr. zwracając

uwagę na przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa; - po zakończeniu pokazu, dowódca dzieli dr. na dwie grupy i nakazuje samodzielnie

wykonać kolejne rodzaje sieci.

KOLEJNOSC WYKONYWANIA SIECI ELEKTRYCZNEJ:

1. zaznaczenie chorągiewkami miejsc rozmieszczenia LMW;

2. rozwinięcie sieci odcinkowej przewodu głównego;

3. wykonanie PKW i sprawdzenie sieci;

4. rozłożenie zapalników elektrycznych /ZE/;

5. połączenie ZE przewodami odcinkowymi i zaizolowanie złącz;

6. włączenie sieci odcinkowej do sieci głównej; (na r-z d-cy);

7. rozłożenie LMW i uzbrojenie sieci;

8. wyposażenie PKW w sprzęt;

Normy szkoleniowe prac minerskich

wykonywanych w trakcie zajęć

Nr normy

Nazwa czynności

Warunki i sposób wykonania czynności

Czynność wykonuje

Ocena wykonania na ocenę

bdb

db

dst

54

Sporządzenie zapalnika lontowego

Obcięcie lontu prochowego, sprawdzenie stanu spłonki pobudzającej, włożenie końcówki lontu do spłonki, obciśnięcie spłonki. Przepisy bezpieczeństwa

żołnierz

1'30"

2'

2'30"

55

Sporządzenie ogniowej sieci wybuchowej

Wykonanie przez dwóch żołnierzy szeregowej lub mieszanej sieci z lontu detonującego /z 50m/ na 10 ładunkach /5 odgałęzień po 1m. i 5 odgałęzień po 1,5 ml. Przepisy bezpieczeństwa

dwóch żołnierzy

10'

12'

15'

56

Sporządzenie elektrycznej sieci wybuchowej

Wykonanie przez dwóch żołnierzy szeregowej lub mieszanej elektrycznej sieci wybuchowej z 10 zapalników z wykorzystaniem taśmy izolacyjnej ułożeniem na powierzchni gruntu i zbrojeniem ładunków MW. Przepisy bezpieczeństwa

dwoch

20'

25'

30'

żołnierzy

IV SPRAWDZENIEREJONU WYSADZANIA, POSTĘPOWANIE Z NIEWYBUCHAMI I ROZLICZENIE MW

Podczas wysadzania ZL oraz sieci wybuchowych istnieje możliwość pozostania niewybuchu ładunków lub sieci.

Dlatego należy pozostawić w rezerwie dwa zapalniki lontowe, które należy zniszczyć po sprawdzeniu miejsca wysadzania i stwierdzenia czy nie ma niewybuchów. Po wysadzeniu sprawdzić rejon wysadzania.

Razem z d-ca plutonu oraz magazynierem sporządzić protokół zużycia Zapytać czy ktoś nie posiada przy sobie MW, SZ i sprzętu.

CZĘŚĆ KONCOWA - 20'

• Omówienie zajęć i odpowiedz na ewentualne pytania

• Wytyczne do następnych zajęć.

• Zadania dla szkolonych.

• Powrót do rejonu zakwaterowania i zdanie sprzętu.

OPRACOWAŁ:

........................................PLAN WYKONANIA ZAPALNIKA

LINIA WYSADZANIA

LINIA WYKONANIA ZAPALNIKA

LINIA CIĘCIA LONTU

4m

LINIA WYJŚCIA

SPORZĄDZANIE I WYSADZANIE ZAPALNIKÓW LONTOWYCH

(ćwiczebnych i bojowych)

1. wykonanie bojowego zapalnika lontowego

Bojowe środki minersko zaporowe:

(Igr = II) (III = IV)

TNT 75g 12 szt, 13, 12, 13 -razem 50 szt

TNT 200g - 13 szt, 12, 13, 12 -razem 50 szt

Spłonka nr 8 - 4*25 = 100 szt

LP 30m * 4= 120 m

2. Wykonanie ćwiczebnego zapalnika lontowego

Ćwiczebne środki minersko - zaporowe:

• lont detonujący ćw - 50m * 4_gr = 200mb

• spłonka nr 8 A-TAT_ćw - 25 szt*4_gr = 100szt

Pokaz - wykonanie szeregowej sieci wybuchowej- wykładowca

Spłonka nr 8 A-TAT - 5*4=20

LP - 1m *4 =4m

LD - 50*4 =200

TNT 400g - 4*4szt = 16

Pokaz - wysadzania (działania skutków) UŁK, z zapalnikami ZLT - 50 wyznaczony student (3) + wykładowca

UŁK - 4*1= 4 kpl

ZLT - 50 - 4*3=12szt

SCHEMAT ORGANIZACJI ZAJĘĆ I WYKORZYSTANIA ŚRODKÓW MINERSKO - ZAPOROWYCH PODCZAS SZKOLENIA

Zagadnienie 2.

Praktyczne wykonanie elektrycznych sieci wybuchowych

Wykonanie szeregowej sieci elektryczno- wybuchowej /analogicznie ćw- inst/

Środki minersko zaporowe:

TNT 400g - 4 szt.

Zapalnik „Erg” - 4 szt.

Przewód jednożyłowy - 50 mb

Taśma izolacyjna - 1 szt.

Ćwiczebne: - 3 drużyny

Kostka dymna 400g - 12 szt. x 4 gr.

Zapłonniki - 12 szt. x 4 gr.

Przewód jednożyłowy - 100 mb x 4 gr.

Tama izolacyjna - 1 szt. x 4 gr.

●

●

Wykonanie równoległej sieci elektryczno - wybuchowej

Środki materiałowo - zaporowe:

TNT 400g - 4 szt. (TNT 200g - 4 szt.)

Zapalnik „Erg” - 4 szt.

Ćwiczebne: - 3 drużyny

Kostka dymna 400g - 12 szt. x 4 gr.

Zapłonnik - 12 szt. x 4 gr.

Wykonanie mieszanej sieci elektryczno - wybuchowej /analogicznie ćw - instr./

Środki minersko - zaporowe:

TNT 400g - 9 szt. NIE WYKONUJEMY

Zapalnik „Erg” - 9 szt. NA BOJOWO

Ćwiczebne: - 3 drużyny

Kostka dymna - 27 szt.

Zapłonnik - 27 szt.

Uwaga!

Kostka dymna 400g - 4 szt. POKAZ (WYKŁADOWCA) = 16 szt.

Zapłonniki - 4 szt. - „WSTĘP „ = 16 szt.

Pokaz działania (sprawdzenie i odliczanie).

Kostka dymna 400g - 55 szt. x 4 gr. = 220

Zapłonnik (Erg ćw) - 55 szt. x 4 gr. = 220

Na grupę:

17 kostek dymnych 400g x 3 drużyny = 51 szt.

17 zapłonników (Erg ćw) x 3 drużyny = 51 szt.

>50m

W

4kr

4kr

4kr

4kr

4kr

4kr

4kr

W

Pezspłonkowo plastik ćw kg

TNT 400g

TNT 400g

TNT 400g

TNT 400g

Instr

4kr

4kr

ŁK+ ZLT - 50

550g PMW-8 +ZLT- 50

500g PMW-8+ZLT-50

x 4gr

---