Ewidencja przekwalifikowania kredytów do innej kategorii niż normalne

Banki są instytucjami typowo kredytowymi, stąd operacje udzielania kredytów należą do ich podstawowych czynności. Kredyty udzielane różnym podmiotom oraz należne od nich odsetki powinny być spłacane zgodnie z terminami określonymi w umowie. W praktyce jednak, bardzo często występują opóźnienia związane z uiszczaniem spłat. Spowodowało to obowiązek dokonania klasyfikacji należności banku w zależności od terminowości spłaty kapitału i odsetek oraz sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika. Klasyfikacja pozwala wyodrębnić następujące kategorie należności, bez odsetek, w tym skapitalizowanych (tylko kapitał):

• należności normalne,

• należności pod obserwacją,

• należności poniżej standardu,

• należności wątpliwe oraz

• należności stracone.

Należności „normalne” obejmują:

1. Należności, w przypadku których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek nie przekracza 1 miesiąca, a sytuacja ekonomiczno-finansowa dłużników nie budzi obaw;

2. Należności posiadające gwarancje bądź poręczenia Skarbu Państwa lub Narodowego Banku Polskiego do wysokości tych gwarancji bądź poręczeń, bez względu na faktyczną sytuację ekonomiczno-finansową dłużnika.

Należności pod „obserwacją” obejmują:

1. Należności w przypadku których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek przekracza 1 miesiąc i nie przekracza 3 miesięcy, a sytuacja ekonomiczno-finansowa dłużników nie budzi obaw;

2. Należności, które ze względu na ryzyko regionu, kraju, branży, grupy klientów, grupy produktów wymagają szczególnej uwagi.

Należności „poniżej standardu” obejmują:

1. Należności, w przypadku których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek przekracza 3 miesiące i nie przekracza 6 miesięcy; 20% kwoty kapitału (bez odsetek skapitalizowanych).

2. Należności od dłużników, których sytuacja ekonomiczno-finansowa może stanowić zagrożenie terminowej spłaty należności.

Należności „wątpliwe” obejmują:

1. Należności, w przypadku których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek przekracza 6 miesięcy i nie przekracza 12 miesięcy; w wysokości 50% kwoty kapitału.

2. Należności od dłużników, których sytuacja ekonomiczno-finansowa ulega znacznemu pogorszeniu, a zwłaszcza gdy ponoszone straty w sposób istotny naruszają ich kapitały (aktywa netto), tj. fundusz statutowy, kapitał akcyjny lub zakładowy, fundusz udziałowy.

Należności „stracone” obejmują:

1. Należności, w przypadku których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek przekracza 12 miesięcy; w wysokości 100% kwoty kapitału.

2. Należności od dłużników, których sytuacja ekonomiczno-finansowa pogorszyła się w  sposób nieodwracalnie uniemożliwiający spłacenie długu;

3. Należności od dłużników, w stosunku do których ogłoszono upadłość lub których postawiono w stan likwidacji z wyjątkiem, gdy następuje ona na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych;

4. Należności od dłużników, przeciwko którym bank złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego lub rozpoczął zaspokajanie się z przedmiotów zabezpieczeń w innym trybie;

5. Należności kwestionowane przez dłużników na drodze postępowania sądowego;

6. Należności od dłużników, których miejsce pobytu jest nieznane i których majątek nie został ujawniony.

Rezerwy celowe na ryzyko związane z należnościami kredytowymi zaklasyfikowanymi do kategorii „pod obserwacją”, „poniżej standardu”, „wątpliwe” i „stracone”, tworzy się na podstawie indywidualnej oceny ryzyka obciążającego daną ekspozycję, jednak w wysokości co najmniej wymaganego poziomu rezerw, stanowiącego w relacji do podstawy tworzenia rezerw celowych:

1. 1,5% - w przypadku należności normalnych z tytułu udzielania kredytów i pożyczek detalicznych oraz należności „pod obserwacją”,

2. 20% - w przypadku należności „poniżej standardu”,

3. 50% - w przypadku należności „wątpliwych”,

4. 100% - w przypadku należności „straconych”.

2

---