De online cursus Kleppenstellen

Mercedes Benz benzine motor 1960-1980

(en vrijwel alle andere motoren zonder hydraulisch stelmechanisme)

bron: www.mercedesforums.tk

---------------------Kleppenstellen: De theorie-------------------------

Wat verstaat men onder kleppenstellen?

Onder kleppenstellen verstaat men het afstellen van de speling tussen de kleppen en het bedieningsmechanisme (oftewel de nokkenas/tuimelaars)).

Waarom moet men de klepspeling afstellen?

De kleppen en alle onderdelen van het bedieningsmechanisme zetten uit zodra de motor op bedrijfstemperatuur komt. Er worden voor de kleppen en het mechanisme verschillende soorten materialen en materiaal samenstellingen gebruikt. Hierdoor is het niet te bepalen hoe en waar de uitzetting zal plaatsvinden.

De kleppen moeten onder alle omstandigheden functioneren, dus is er een zekere klepspeling ingesteld om deze werking te garanderen.

Een andere reden voor klepspeling is slijtage. Door het krachtig sluiten van de klep door de klepveer zal de klep in de loop de tijd inslaan op zijn zitting. Hierdoor zal de klepspeling verminderen. Het is verstandig om regelmatig de klepspeling te controleren en indien nodig af te stellen.

Wat gebeurt er als de klepspeling te klein is?

Als de klepspeling te klein is kan de klep open blijven staan waardoor er compressieverlies optreedt. Dit heeft als gevolg een slecht lopende motor, hoger brandstofverbruik en door de overmatige belasting kan de levensduur van de motor nadelig worden beïnvloed. Dit gebeurd wanneer je dus je speling bij het stellen te krap afstelt.

Wat gebeurt er als de klepspeling te groot is?

Als de klepspeling te groot is dan opent de klep niet lang genoeg en niet ver genoeg om een goede cilindervulling te realiseren. Dit heeft als gevolg een lagere compressie, onvolledige verbranding, hoge piektemperaturen en weinig motorvermogen. Door de overmatige belasting kan de levensduur van de motor nadelig worden beïnvloed. Bovendien zullen de kleppen ook duidelijk meer lawaai maken: klepperende kleppen dus.

Wat is een verbrande klep?

Een (uitlaat) klep is een heel klein onderdeeltje, waarlangs heel hete gassen stromen, de enige koeling die hij heeft is via de dunne klepsteel en op het moment dat hij dicht is via de zitting (dit is dus in de cylinder en van buitenaf niet te zien). Is de klepspeling nu te klein dan is de klep korter dicht en kan hij dus minder warmte afgeven en dus minder koelen. In het gunstigste geval lijd dit tot sneller slijten van je kleppen. Met een beetje pech verbrand je klep hierdoor. Hierdoor ontstaat er lekkage langs de klep (en dus vermogensverlies) en moet hij dus worden vervangen. Dat is dus een revisie waarbij de motor uit elkaar moet. Zie hiervoor andere artikelen op dit Forum. (dank aan Frank)

Wat is backfire?

backfire komt door verkeerd afgestelde onsteking.

Versleten kleppen zorgen niet voor terugslagjes, die zorgen voor, gewoon lekker niet lopen (uiteindelijk) (volgens Maarten).

backfire is het ontbranden van een niet volledig verbrand gasmengsel buiten de cylinders. Vaak in de uitlaat, dan geeft dit luide knallen in de uitlaat. Maar ook wel eens via de carburateur (upfire?? :-) ). In het ergste geval scheurt je kleppendeksel omdat de druk niet weg kan.

Volgens Frank is bij LPG is de kans op backfire toch juist veel groter bij niet goed gestelde kleppen.

Hoe dan ook: bij een Mercedes met LPG is het sowieso raadzaam om vaker de kleppen te stellen.

Dieselmotoren:

Diesel kleppen moeten ook gesteld worden, maar veel minder vaak dan benzine/LPG motoren. Hoe vaak eigenlijk?

Wanneer moeten de kleppen gesteld worden?

Uiteraard zodra er zich klachten voordoen in deze richting. Maar het beste is om bij een Mercedes, zeker eentje met LPG, minimaal tweemaal per jaar of na 5.000 kilometer (wat als eerste wordt bereikt), de klepspeling te controleren en indien nodig deze af te stellen. Dit garandeert een lang storingsvrije levensduur van de motor en een economisch brandstofverbruik.

Waarom ook 2 maal per jaar bij lage kilometrages?

Aan het verreden kilometers is niet op te maken hoeveel uren een motor in bedrijf is geweest. Veelvuldig opwarmen en afkoelen van de motor, het rijden van korte afstanden, versneld het slijtage proces. Een controle van de klepspeling iedere 6 maanden werkt preventief en voorkomt hoge kosten in de toekomst.

Wat heb je nodig en wat kost me dat?

Een tweede man is handig. Verder een Mercedeskleppensleutel (eenkele kleppen zijn niet te stellen met een steeksleutel, maar vereisen een kunstig gevouwen sleutel Opnieuw te bestellen bij de MB dealer), een ratel met verlengstuk (een goede doppenset is basisuitrusting!) en een setje voelermaatjes (3 Euro bij de Brezan).

De kosten hiervoor vallen in het niet in vergelijk met het te laten doen bij de garage. Een 4 cylinder laten kleppenstellen kost ca. 65 Euro per keer (!), reken voor een 6 cylinder ca. 80-100 Euro per keer (!).

Een terugverdientijd van minder dan 1 keer dus!

Kosten van het niet doen: een cylinderkop revisie wegens verbrande kleppen.... Veel geld of zelfs einde hobby voor sommigen.

-------------------------Kleppenstellen: De Praktijk----------------------

Het volgende verhaal is m.n. van toepassing op alle /8 benzine modellen (W114/W115) en eigenlijk alle Mercedes benzine motoren tussen '60-'80.

Hoe weet je nu of de kleppen goed afgesteld zijn?

Hierboven hebben we geleerd dat de kleppen van een Mercedes regelmatig moeten worden gesteld. De echte kenner zal het wel kunnen horen, maar of ze goed gesteld zijn weet je eigenlijk alleen maar door de klepspeling te controleren, ze te stellen en het netjes bij te houden. Dus elke 6 maanden of 5000 km (zeker voor LPG).

Ga er maar vanuit dat de vorige eigenaar het minder gedaan heeft of helemaal niet.

----------------------------------------------------------------------

Maatvoering:

De klepspeling moet afgesteld worden bij koude motor mbv een voelermaatje.

Voor de meeste /8 (W114/115) benzine motoren: Inlaat 0,10 mm, uitlaat 0,20 mm

Let op: uitlaat 0,25 mm voor de M110 motor!

Wijs advies: kijk voordat je gaat meten even na wat de maten van jouw specifieke model in een werkplaats handboek. Of vraag het even na bij een (forum)specialist.

----------------------------------------------------------------------

Wat is de in en wat is de uitlaatklep?

De klep die op dezelfde lijn ligt als het inlaatspruitstuk zijn de inlaat kleppen, de kleppen die op lijn liggen met de uitlaat (de roestige pijp) zijn de uitlaatkleppen. Het wijst zich vanzelf.

Hoe lang gaat dit duren?

Het is geen wedstrijd. Het duurt net zo lang als jij ermee bezig bent. 20 minuten tot ???. Maar het zo eenvoudig, dat kan iedereen dus leren in no-Tijd. Je moet het gewoon doen. Heb je echt 2 linkerhanden: vraag dan de eerste keer de hulp van een handige buurman of iemand van het Forum. Of kom naar de a.s. klusdag!

Schoonmaken:

Indien de motor (kleppendeksel, carb etc) ernstig vervuild is, is het aan te raden het zaakje, voor demontage, eens grondig onder handen te nemen met een motor reiniger/kwast met petroleum of diesel. Geen benzine gebruiken!. Dit is zeer brandgevaarlijk en trekt ook nog eens alle vet van het blok en onderdelen zodat ze gaan roesten.

Als je de motor af wilt spuiten op de autowasplaats, doe dat dan met draaiende motor! Anders krijg je hem er gegarandeerd niet meer lopend vandaan!

Je hoeft m natuurlijk niet helemaal schoon te maken: een beetje vuil wat in de motor(olie) komt wordt wel door het oliefilter eruit gehaald, maar beter voorkomen dan genezen.

Demontage:

Eerst schoonmaken. Dan verwijder je het luchtfilter (alleen bij carburateur uitvoeringen) en maakt de witte vacuumslang los die naar de rembekrachtiger loopt. Verwijder vervolgens het kleppendeksel (3 bouten) en demonteer optioneel de bougies (want daardoor is de motor makkelijker te draaien, want er is geen compressie meer). Let wel op de volgorde van de bougiekabels.

Het kleppendeksel kun je nu mooi schoonmaken en zelfs polijsten als je wilt. Ook de zwarte rubberen kleppendeksel pakking ring goed schoonmaken. Die kan, zolang hij maar niet gebarsten of gescheurd is, gewoon opnieuw worden gebruikt en gaat dus jaren mee.

Kleppen stellen:

Om de nokkenas te laten draaien, zodat je de klepspeling kunt meten bij alle in en uitlaatkleppen, moet je nu de motor in beweging krijgen.

Met een handgeschakelde auto is dit eenvoudig: je zet hem in de tweede versnelling en je duwt/trekt de auto elke keer iets heen en weer. Je ziet de nokkenas draaien.

Bij een automaat gaat het iets moeilijker. Je kunt proberen een steeksleutel op de pomp van de stuurbekrachtiging te zetten (die moet er uiteraard wel op zitten) of dop 27 op de krukas poelie te zetten (een enorm gepriegel met halve verlengstukken en je beschadigd je radiator als je niet uitkijkt. Bovendien zit deze bout verborgen in een groot gat in het midden van het vliegwiel en is moeilijk te vinden). Heel kort starten werkt echter ook (maar het duurt soms erg lang voordat je alle kleppen precies goed hebt gehad. Een 2e man is hierbij erg handig.).

Maar het meest 'eenvoudig' bij een automaat werkt het toch om de 'fan' van de radiator voorzichtig met de hand rond te draaien (draag wel handschoenen voor dit klusje, want hij is scherp!).

LET OP: Zorg wel dat je de juiste draairichting opgaat (start de motor en je weet welke kant de goede is!), anders draai je het zaakje kapot. Zet met een zwarte marker een pijl op de bladen. Dan weet je het voor de volgende keer!

Slipt het door op de V-snaren? Door licht te drukken op de V snaren, zet je wat meer druk en gaat het zaakje gemakkelijk rond.

Denk eraan dat je dit alles met beleid doet: dus rustig aan!

Zet onder GEEN BEDING een steeksleutel op de nokkenas (de as die de kleppen aanstuurt onder het kleppendeksel) om zo 'effe' de motor door te draaien. Dan verniel je n.l. gegarandeerd de boel!!!!

Volgens de regels stellen: (1-3-4-2 voor een 4-cilinder en 1-5-3-6-4-2 voor een 6-cilinder)

Zet cilinder 1 (de cylinder het dichtste bij de radiator) "op tuimelen", dus met beide nokken van de nokkenas naar beneden (bij de motoren met 1 nokkenas).

De uitlaatklep is dan bijna gesloten en de inlaatklep gaat bijna open. Meet de speling tussen de nokkenas en de tuimelaar.

Bij de 4-cilinder motor kun je nu ook de kleppen van de 4e cilinder stellen en bij een 6-cilinder motor de 6e cilinder. Je kunt dus 2 spelingen tegelijkertijd meten. Met 12 in en uitlaatkleppen betekent dat dus 6 maal verdraaien. Je werkt zo de gehele ontstekingsvolgorde af.

Het kleppenstellen zelf doe je door de stelbout te verdraaien boven op de klep/onder de tuimelaar mbv de klepstelsleutel en een ratel.

Linksom is meer speling en rechtsom is minder speling.

Bij de 6-cilinder carburateur motoren kun je niet ALLE kleppen stellen zonder een speciale kleppenstelsleutel. Daarvoor zitten er teveel zaken in de weg (zoals je carburateurs). Alleen bij de M110-motor kan de klepspeling met een gewone steeksleutel 17 afgesteld worden.

Niet volgens de regels stellen:

Alle boeken zeggen: Houd de ontstekingsvolgorde aan om de kleppen te stellen (1-3-4-2 voor een 4-cilinder en 1-5-3-6-4-2 voor een 6-cilinder). Eerlijk gezegd werkt het ook prima om alles af te werken in de volgorde dat het zich aan je aandient (zoals bij de kort starten methode). Als je dus maar wel zorgt dat alle kleppen aan de beurt komen! Schrijf dus op wat je gedaan hebt!

Montage:

Maak de rand waarop het kleppendeksel op rust vet en vuilvrij met een schone doek. Monteer het kleppendeksel, waarbij je goed moet controleren dat de rubberen pakking goed zit en aansluit. Haal de bouten van het deksel niet te vast aan, want dan loop je kans dat het deksel verbuigd/bol gaat staan (een redelijk veel voorkomende kwaal).

Monteer vervolgens de vacuumslang van de rembekrachtiger, het luchtfilter en de bougies opnieuw.

Controleer nog even of alles weer goed vast zit. Ook zaken als vacuumslangetjes voor de stoelen (coupe) en slangetjes en draden naar de verdeler etc. Je trekt makkelijk iets los als je niet oplet. Gelukkig is het vaak logisch waar het vandaan komt.

Laat de motor testdraaien, en controleer of de kleppendekselpakking goed aansluit en er geen olie langs het blok lekt. Dus sta klaar om de motor uit te schakelen! Een liter gemorste olie op je garagevloer of op straat is niet leuk en slecht voor het milieu!

Controleer (en vul na) het olie- en koelwaterpeil voordat je gaat proefrijden.

Mogelijke problemen en mogelijke oplossingen:

1. De kleppendeksel pakking is niet goed meer: Nieuwe pakking kopen

2. Er lekt olie langs de pakking: controleer of de rubberpakking goed zit.

3. De pakking zit goed, maar er lekt nog steeds olie: Is het kleppendeksel niet TE STRAK aangedraaid? Hierdoor ontstaat vervorming van het deksel.

4. Mijn kleppendeksel staat inderdaad bol: draai de bouten iets los en probeer het deksel zo te verschuiven dat de lekkage stopt. Zie uit naar een nieuw kleppendeksel.

5. Ik heb zeer hardnekkig vastzittende stelschroeven: Bij zeer vastzittende stelschroef slipt de steeksleutel op de bouten. Oplossing is: demonteer de tuimelaar, haal de veer er af en duw de klep iets naar beneden. Dan met een ringsleutel (die er dan wel overheen past omdat de tuimelaar uit de weg is) alles weer gangbaar maken door enkele keren heen en weer te draaien. Daarna alles weer dan weer in elkaar zetten en de klep met steeksleutel stellen.

Zo kun je overigens geen kleppen stellen, want door de demontage kun je niks meten.

6. De klepstelschroef laat zich niet verder stellen: Er is inmiddels teveel slijtage op de betreffende klep. Raadpleeg een expert inzake een revisie of leer leven met een hoger verbruik en kleppende kleppen.
Voor 200 en 220 motoren kun je met zg klephoedjes de levensduur nog eens 40-50.000 km rekken. Maar dit is een echte noodoplossing. De revisie van de kop zit er echt aan te komen. Bovendien Helpt dit natuurlijk niet tegen verbrande kleppen, maar eigenlijk alleen bij ingeslagen kleppen(Dank aan Nico).

7. Mijn motor liep voorheen prima, maar nu ineens zeer onregelmatig/slecht: Je hebt per abuis 2 bougie kabels omgewisseld of kapot getrokken, een vacuumslang losgetrokken, een draadje losgetrokken of iets anders verkeerd gedaan, teruggezet of losgemaakt etc etc.

Goed gestelde kleppen resulteren absoluut niet in een slechtlopende motor! Controleer alles nogmaals!

Addendum punt 7 , dd 12 Juni 2006:

LET OP: Indien je tandwiel die de verdeler aandrijft versleten is (de distri ketting vreet zich hierin in) KAN het eventueel zo zijn dat door al het gestrek hij een tandje versprongen is. Controleer of de rotor wel wijst naar het punt van de eerste bougie (verdeelkap eraf en je kunt het zien) indien de vliegwiel markering op 0 staat. Zo nee, verdraai dan je verdeler (1 inbusbout loshalen) ) OF verplaats de bougiekabels allemaal 1 plekje in de juiste richting.

Het tandwiel zelf zit achter een klein inspectieluikje aan de voorkant vh blok: kun je zien of die van jou aan vervanging toe is!

---