E-biznes - podstawowe zagadnienia, zalety, wady, przykładowe modele
Definicja i charakterystyka E-biznesu
E-biznes to wykorzystywanie technologii Internetu do usprawnienia kluczowych procesów biznesowych. Termin ten (e-business) wprowadziła w 1995 roku firma IBM (jeden z liderów branży). Wiele przedsiębiorstw rozpoczęło już ewolucję swoich procedur gospodarczych do wprowadzania biznesu elektronicznego. Dostępność i światowy zasięg sieci Internet w istotny sposób zmieniły oczekiwania klientów co do poziomu oraz czasu realizacji usług. Wymaganym aktualnie standardem jest wysoka jakość oraz dostępność 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. Firmy coraz powszechniej wykorzystują sieć WWW do komunikowania się w ramach własnych organizacji oraz z podmiotami zewnętrznymi (partnerzy, klienci itd.), a także realizacji operacji biznesowych. Oczywiście głównymi czynnikami napędzającymi ten proces są dążenia do poprawy wyniku działalności gospodarczej (zwiększenia sprzedaży, ograniczenia kosztów) oraz szukanie sposobu na uzyskanie przewagi na rynku nad konkurencją (m. in. poprzez wykorzystanie bardziej dostępnych i wygodniejszych metod porozumiewania się oraz realizacji transakcji).
W E-biznesie można wymienić przykładowe trzy modele różniące się założonymi celami i grupą docelową. Wysoko rozwinięte systemy będą oczywiście łączyć część lub wszystkie modele.
Business-to-business (B2B) - to model transakcji między firmami. Jak przewidują analitycy, będzie on tworzył największe obroty i zyski (docelowo prawie 90% przychodów). Rynek amerykański obecnie rozwija się właśnie w tym kierunku. Podobnie rzecz dzieje się w krajach Unii Europejskiej. Najważniejszym elementem rozwiązań B2B jest integracja procesów zaopatrzenia. W tej dziedzinie odpowiednio wykorzystane nowoczesne technologie pozwalają uzyskać najlepsze wyniki - obniżyć koszty, usprawnić logistykę. Prawidłowe wykorzystanie możliwości będzie warunkiem zachowania pozycji konkurencyjnej firmy. Rozwój B2B idzie w kierunku coraz większej integracji procesów biznesowych między różnymi podmiotami. Służy to poprawie efektywności m.in. przez obniżenie kosztów i automatyzację przetwarzania danych.
Business-to-Consumer (B2C) - to rozwiązania realizujące transakcje między przedsiębiorstwami a konsumentami. Najczęściej przybierają one formę handlu elektronicznego (e-commerce, e-tailing) dokonywanego za pośrednictwem sklepów internetowych. Handel elektroniczny umożliwia mniejszym firmom konkurowanie z gigantami, zmniejsza bariery geograficzne, zwiększa możliwość wyboru towarów.
Podstawowe zadania systemów B2C:
umożliwianie zakupów on-line,
wspomaganie procesów zaopatrzenia,
zapewnienie wsparcia posprzedażowego,
usprawnienie procesów dystrybucyjnych,
obniżenie kosztów transakcji.
Business-to-public (B2P) - to obszar e-biznesu, który obejmuje relacje między przedsiębiorstwem, a jego makrootoczeniem (głównie społecznym).
Najważniejsze zadania systemu B2P przedsiębiorstwa to:
kreowanie wizerunku firmy (nie tylko internetowego),
promocja marki firmy i jej produktów,
tworzenie więzi między firmą i jej otoczeniem,
przyciąganie nowych klientów.
Politykę public relations przedsiębiorstwa w globalnej sieci można budować na wiele sposobów, ale najlepsze efekty przynosi łączenie poniższych elementów:
odpowiednio zaprojektowana witryna internetowa,
efektywna reklama serwisu WWW,
umiejętne połączenie marketingu on-line z tradycyjnym,
wykorzystanie różnorodnych technik marketingu internetowego.
Ogromne korzyści płynące z jego wykorzystania
Na początku Internet powstał jako projekt militarny i niewiele osób przewidywało, że stanie się on komercyjnym narzędziem. Duże koncerny zaczęły tworzyć ogromne portale internetowe, wchłaniając mniejsze - specjalistyczne firmy. Komercyjny rozwój Internetu kładzie duży nacisk na prędkość przekazu informacji, bezpieczeństwo oraz stabilność. Internet w przeciwieństwie do tradycyjnych form przekazu informacji jest w stanie zapewnić niesamowitą prędkość- dotychczas niespotykaną. Dziś przesłanie dwustustronicowego opracowania zawierającego zdjęcia, wykresy na drugi koniec globu, nie zajmuje dłużej niż kilka minut. Poniżej przedstawiono ważniejsze zalety korzystania z Internetu, które to decydują o wybraniu właśnie Internetu jako środka komunikacji.
Szybki przepływ danych - dostęp do informacji za pomocą Internetu jest o wiele szybszy niż w innych tradycyjnych środkach przekazu. Przesyłanie informacji odbywa się natychmiastowo. Odbiorca po kilku sekundach ma dostarczony e-mail (bez większego znaczenia gdzie mieszka), podczas gdy przesłanie tego samego listu za pośrednictwem poczty trwałoby nie mniej niż kilka dni. Pamiętać należy również, że w przypadku faxu przesłanie np. jakiegokolwiek rysunku technicznego jest niemożliwe ze względu na zniekształcenia, jakie występują na rysunkach po przesłaniu. Pomimo przewagi e mail'a nad faxem niektóre serwisy www oferują wysyłanie faxów bezpośrednio ze strony internetowej.
Dostęp do danych - wraz z podłączeniem się do sieci otrzymujemy ogromną bazę danych. Znajdziemy tam niemalże każdą informacje na dowolny temat, którą poszukujemy. Firmy komercyjne z pewnością najbardziej są zainteresowane zachowaniem konkurencji oraz nowinkami technicznymi z danej branży. Wszystko to jest dla nas w pełni dostępne.
Nowi klienci - internet stał się potężnym rynkiem. Wciąż powstają nowe witryny, wciąż dołączają się nowi użytkownicy. Nie można sobie pozwolić na ignorowanie tak ogromnej rzeszy potencjalnych klientów. Znalezienie klienta jest łatwiejsze z wykorzystaniem Internetu, niż przy pomocy tradycyjnych środków przekazu.
Badania marketingowe - bardzo często możemy spotkać na stronach firmowych różnego rodzaju ankiety, czy też badania marketingowe. Koszt opracowania tegoż przedsięwzięcia jest znacznie niższy aniżeli byśmy przygotowali to w formie tradycyjnej (zlecając to firmie marketingowej).
Kontakt z ekspertami w danej dziedzinie - nierzadko potrzebujemy porady w bardzo wąskim zakresie swojej działalności. I tu pojawia się problem, albo nie możemy znaleźć odpowiedniego specjalisty, albo nas na niego nie stać. Za pomocą Internetu mamy dostęp właśnie do osób, które nas interesują, i co ważne, bardzo często można dostać poradę całkowicie za darmo i szybko.
Pozyskiwanie nowych pracowników - internet oferuje bardzo szeroką gamę biur pośrednictwa pracy. Można przeglądać tam oferty w większości przypadków nie ponosząc żadnych kosztów. Takie bazy znajdziemy np. pod adresem www.jobpilot.pl (serwis pozwalający przeszukiwać zasoby całego świata).
Tworzenie całych katalogów produktów - najlepszym przykładem stosowania katalogów produktów są sklepy internetowe. Możemy tam zapoznać się z dokładnym opisem danego produktu oraz w zależności od charakteru produktu możemy obejrzeć zdjęcie, opis techniczny, film, czy też animację.
Wysoka dostępność - dostęp praktycznie w każdym miejscu na świecie - ostatnio coraz bardziej popularne smartfony oraz tablety w których dostęp do Internetu jest prawie wymagany.
Niewielkie koszty - ostatni punkt, jednak chyba najważniejszy. Wszystko to możemy zrobić ponosząc przy okazji niewielkie koszty.
Wykorzystywanie niekomercyjnych rozwiązań
Darmowe systemy operacyjne jako wydajna platforma internetowa pozwalająca prowadzić działalność komercyjną.
Gdy kilkanaście lat temu światło dzienne ujrzała pierwsza wersja systemu operacyjnego Linux nikt z pewnością nie przypuszczał, iż wkrótce nadejdzie era Open Source - Wolnego oprogramowania. Początkowo, co zresztą zrozumiałe, nie sposób było traktować Linuxa i innych aplikacji Open Source jako konkurencji dla rozwiązań komercyjnych. Jednak ich stały, a co ważniejsze dynamiczny, rozwój przez minione lata sprawił, że dziś są to narzędzia w pełni nadające się do poważnych, profesjonalnych zastosowań. Wolne oprogramowanie jest obecne w coraz większej ilości zastosowań, skutecznie konkurując z narzędziami komercyjnymi a nawet okazując się od nich lepsze. Wobec zjawiska Open Source nie mogli pozostać obojętni także giganci sektora informatycznego, którzy chcąc utrzymać swoją pozycję na rynku wspierają rozwiązania oparte o Wolne Oprogramowanie.
Serwer WWW Apache
Apache jest obecnie najczęściej stosowanym serwerem WWW na świecie. Swojej popularności nie zawdzięcza jedynie temu, że jest produktem dostępnym za darmo. Rzesze firm, w tym największe portale, budują w oparciu o niego swoje serwisy gdyż jest bardziej zaawansowany technologicznie od produktów konkurencyjnych. Istnieje bardzo dużo modułów poszerzających jego funkcjonalność(PHP, SSL) a także rozszerzeń(np. serwery aplikacyjne). Inną cechą charakteryzującą Apacha jest wysoki poziom bezpieczeństwa (problem z robakiem Code Red w ogóle nie dotyczył serwerów pracujących na Apachu). Jako system wieloplatformowy nie wymusza także używania konkretnego systemu operacyjnego.
Język PHP i bazy danych Open Source: szybkie tworzenie serwisów przetwarzających i magazynujących dane.
Rozwój webowych aplikacji e-biznes takich jak portale, sklepy internetowe, platformy B2B wymusił powstanie nowych języków programowania mogących sprostać wymaganiom jakie stoją przed twórcami tego typu serwisów. Od języków tych wymaga się zwięzłości i prostoty, obsługi najnowszych standardów a także współpracy z dowolną bazą danych. Ma to wpływ na możliwości pisanych aplikacji ale przede wszystkim szybkość ich tworzenia. Takim darmowym językiem do tworzenia interaktywnych serwisów internetowych jest PHP. Połączenie PHP z opensourcowymi bazami danych, jak PostgreSQL a zwłaszcza MySQL stanowi jedną z najlepszych kombinacji do tworzenia serwisów operujących na danych.
Otwarte rozwiązania pomocnicze ułatwiające rozwój e-biznesu.
Nieustannemu wzrostowi popularności Linuxa towarzyszy zwiększanie się liczby darmowych aplikacji w tym także wspomagających prowadzenie e-biznesu. Spośród nich warto wymienić jako przykłady:
Samba - pakiet umożliwiający integrację systemów Windows i Linux w w ramach jednej sieci lokalnej;
serwery pocztowe, ftp, proxy;
rozwiązania z dziedziny bezpieczeństwa: firewall; implementacje protokołów SSL, SSH; narzędzia do monitorowania systemów i sieci;
szereg pakietów biurowych np. OpenOffice
aplikacje ERP: JDEdwards;
Kwestie licencyjno-prawne związane z korzystaniem z darmowego oprogramowania.
Wolne Oprogramowanie podlega Ogólnej Licencji Publicznej GNU (GNU GPL) opublikowanej przez organizację Free Software Foundation. Stanowi ona, iż każdy program rozprowadzany na zasadach zapisanych w tej licencji musi być dostarczany odbiorcy wraz z pełnym kodem źródłowym i bez opłat licencyjnych. Odbiorca ma prawo swobodnie go modyfikować i redystrybuować, jednak tylko na warunkach licencji GNU GPL.
Grzegorz Jęczmyk Gr1 Informatyka