Odsiecz wiedeńska ( Wiktoria wiedeńska)

podręcznik, str. 252-253

1. Przyczyny udziału wojsk polskich w odsieczy Wiednia 12 IX 1683 r. :

1. atak wojsk tureckich ( 100 tys.) pod wodzą wezyra Kara Mustafy na Wiedeń

2. prośby cesarza Leopolda I Habsburga o pomoc krajów europejskich, w tym Rzeczypospolitej ( szlachta i Kościół domagała się rozprawy z Turcją)

cesarz Leopold do Sobieskiego

Nie tyle oczekujemy wojsk Waszej Królewskij Mości, ile osoby waszej, pewni, że osoba wasza królewska na czele naszych wojsk i imię wasze, tak groźne dla wspólnych nieprzyjaciół, same zapewnią mu klęskę.

3. dylemat króla Sobieskiego: pomóc Habsburgom ( choć 10 lat wcześniej nie pomogli Rzeczypospolitej) czy wzmocnić siłę Turcji ( realnie mogła zdobyć Wiedeń, a potem ruszyć na Polskę)

4. sojusz antyturecki Rzeczypospolitej i Habsburgów 1683

5. udział wojsk polskich ( hetmani litewscy skłóceni z królem grabili Słowację) w odsieczy wiedeńskiej 12 IX 1683

• Habsburgowie opłacili wyprawę polską ( 1,2 mln zł)

• austriaccy kandydaci do tronu polskiego zrezygnowali ze swoich pretensji do tronu polskiego

• Habsburgowie umorzyli długi Rzeczypospolitej zaciągnięte w czasie Potopu szwedzkiego

2. Wiktoria wiedeńska 12 IX 1683: ostatnie wielkie zwycięstwo oręża polskiego Rzeczypospolitej szlacheckiej

1. udział 21 tys. wojsk koronnych w walkach o Wiedeń ( zmobilizowano siły 40 tys., reszta wojsk strzegła granic kraju)

2. siły sprzymierzonych: 27 tys. Austria, 30 tys. wojsk krajów niemieckich i 152 działa

3. dowództwo sił sprzymierzonych- Jan III Sobieski i książę Karol Lotaryński

4. siły tureckie: około 90 tys., dowódca wezyr ( premier , dowódca wojsk) Kara Mustafa, w tym 20 tys. janczarów ( doborowa piechota turecka), wielki wezyr nie przygotował się należycie do bitwy: pod Wiedniem zostawił doborowe oddziały oblegające stolicę Austrii, braki w wyżywieniu armii,

5. przebieg bitwy:

• atak piechoty austriackiej i niemieckiej,

• atak kawalerii sprzymierzonych ( w tym polskiej husarii) pod dowództwem Jana III Sobieskiego

• panika w armii tureckiej i ucieczka z pola bitwy,

• straty: muzułmanie: 10 tys. zabitych, 5 tys. rannych, sprzymierzeni- 1,5 tys., 2,5 tys. rannych

• po klęsce pod Wiedniem imperium tureckie przestało zagrażać Europie

• wielka sława w Europie „lwa Lechistanu)- tak na Sobieskiego mówili Turcy) po wiktorii wiedeńskiej ( cesarz austriacki Leopold I Habsburg nie krył swej zazdrości, na jego przyjazd wiedeńczycy nie zareagowali, a nawet pozamykali okiennice)

Sobieski kurtuazyjnie odezwał się po łacinie do Leopolda słowami: „Miło mi jest bracie, żem ci tę wyświadczył przysługę”. 

7. Sobieski o zwycięstwie: król napisał do swojej żony słynny list, w którym król opisał zwycięstwo „o jakim wieki przeszłe nie słyszały”. Napisał też natychmiast list do papieża Innocentego XI zaczynający się od słów „Venimus, vidimus, Deus vicit” (Przybyliśmy, zobaczyliśmy, Bóg zwyciężył 

h. rola kuriera polskiego w bitwie wiedeńskiej Jerzego Franciszka Kulczyckiego ( przekazał cenne informacje o bozie tureckim) - po zwycięstwie Kulczycki mógł wybrać ze zdobytego obozu tureckiego co chciał, a wybrał ku zdziwieniu wszystkich worki z ziarnami kawy ( zdobywcy myśleli że to karma dla wielbłądów) - bohater bitwy otworzył w Wiedniu pierwszą kawiarnię „Pod błękitną butelką”. W Polsce kawa stała się popularna w wieku XVIII.

3. Znaczenie odsieczy wiedeńskiej:

1. zahamowanie ekspansji tureckiej w Europie ( sama Rzeczpospolita nie dała by rady potędze Porty Ottomańskiej

2. ewentualna klęska sił sprzymierzonych pod Wiedniem oznaczałaby wydłużenie się granicy polsko-tureckiej i realny atak na ziemie Rzeczypospolitej

3. Sobieski- Lew Lechistanu ocalił Europę, w tym Rzeczpospolitą przed muzułmańską Turcją

Plan odsieczy wiedeńskiej




Odsiecz wiedeńska










"11 września 1683" - taki będzie tytuł wielkiej włosko-polskiej produkcji o Odsieczy Wiedeńskiej, którą wyreżyseruje Renzo Martinelli. O filmie, który zostanie nakręcony za 12 milionów euro, poinformował reżyser w środę w Trieście.

Głównym bohaterem filmu będzie beatyfikowany w 2003 roku przez Jana Pawła II ojciec Marek z Aviano, włoski kapucyn, który żył w latach 1631-1699, doradca i przyjaciel duchowy cesarza rzymsko-niemieckiego Leopolda I. Uważa się, że w decydujący sposób przyczynił się on do wyzwolenia Wiednia z oblężenia tureckiego. Uczestniczył w kampaniach wojskowych, pełnił posługę duchową wśród żołnierzy.

Według informacji podanych przez reżysera, błogosławionego ojca Marka z Aviano może zagrać zdobywca Oskara za rolę w "Pianiście" Adrien Brody albo Włoch Raoul Bova, zaś króla Jana III Sobieskiego - Harvey Keitel.

Renzo Martinelli wyjaśnił , że ze strony włoskiej film wyprodukują firmy telewizji publicznej RaiFiction i Raicinema. Zdjęcia mają rozpocząć się w marcu 2011 roku. Film będzie kręcony w regionie Friuli na północy Włoch i w Wiedniu, a sceny batalistyczne - w Polsce. Produkcja ma trafić do kin w marcu 2013 roku. 

Przygotowana zostanie również wersja telewizyjna dla pierwszego kanału RAI.

Scenariusz napisze reżyser wraz z Valerio Massimo Manfredim na podstawie książki Carlo Sgorlona "Cudotwórca i cesarz".


---