Z okazji Dnia Matki klasy ze szkoły specjalnej, realizującej program dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym, przygotowały program artystyczny dla swoich mam i zaproszonych gości. Obejmował on wiersze, piosenki, przedstawienie i poczęstunek. Chcąc zaznaczyć, jak ważnych mamy gości, prezentowałyśmy ich podając imiona i nazwiska. Następnie został podany cel spotkania. Uczniowie zaprosili zebranych do obejrzenia przygotowanego programu artystycznego. W skład programu wchodziły następujące elementy:
drama "To ubranko jest lepsze",
zabawa ruchowa "Tatarak",
piosenka inscenizowana gestem "Piosenka dla mamy",
składanie życzeń swoim mamom,
piosenka "Uśmiechaj się",
koncert życzeń,
wręczanie upominków mamom.
Scenariusz przedstawienia pt. "To ubranko jest lepsze" został przygotowany specjalnie na Dzień Matki, z uwzględnieniem możliwości słownych wychowanków. Ponieważ nasi wychowankowie w kontaktach z innymi przyjmują rolę bierną, naśladowczą, lepiej wyrażają się gestem, ruchem, mimiką niż słowem, w przedstawieniu dialogi zastąpione zostały ekspresją ruchową. Jednocześnie narrator wprowadzał publiczność w treść bajki. Celem przygotowanego spotkania oprócz walorów artystycznych było:
doświadczenie bycia aktorem (zabawa w teatr),
uczenie zachowania się w nowej sytuacji (właściwe prezentowanie się podczas wykonywanie programu artystycznego),
kształtowanie sprawności ruchowej,
doskonalenie spostrzegawczości i uwagi,
kształtowanie wrażliwości artystycznej,
integracja w grupie,
pomoc koleżankom i kolegom,
kształtowanie odpowiednich relacji dziecko-matka.
Do przedstawienia wykorzystano następujące pomoce i środki dydaktyczne: kaseta z nagraniami melodii "Die Tanze für die Gruppe", magnetofon, karteczki z imionami uczniów, upominki, stroje dla dzieci (kostiumy żab, bociana, kapelusze i czerwone kołnierzyki), rysunki, kolorowe materiały do scenografii.
Podczas pracy wykorzystano metody: oglądową, słowną, praktyczną, naśladowczą, zabawę ruchowo-muzyczną.
To ubranko jest lepsze
Żabki rechoczą ospale.
Narrator:
Po zielonej łące skakały zielone żabki: stara, duża żaba i młode małe żabki. Skakały wolno i ospale. W ich rechotaniu słychać było smutek. Rechotały od niechcenia. Niektórym w ogóle nie chciało się rechotać. Żabkom było nudno na łące.
Stara żaba:
Ach, jak nudno! Gdzie nie spojrzysz, wszystko wkoło zielone.
Żabki:
Wszystko w koło zielone (znudzone).
Stara żaba:
Aż oczy bolą od patrzenia na zieleń. Nasze buzie są...
Żabki:
Zielone.
Stara żaba:
Nasze łapki są...
Żabki:
Zielone.
Stara żaba:
Nasze nóżki są...
Żabki:
Zielone.
Stara żaba:
Trawa na łące jest...
Żabki:
Zielona.
Stara żaba:
Wszystko w koło zielone!
Żabki:
Wszystko w koło zielone!
Narrator:
Żabki dalej skakały ospale i rechotały od niechcenia. (muzyka) W pewnej chwili stara, duża żaba podskoczyła wysoko do góry, zarechotała radośnie.
Stara żaba:
Kum, kum, re re re...
Narrator:
I zaczęła coś wygrzebywać spomiędzy traw.
Stara żaba:
Moje małe żabki. Kiedy byłam taka mała i młoda jak wy, koleżanki żabki zaprosiły mnie na bal. Ach, cóż to był za bal! Wszystkie żabki ubrane były w te właśnie (wyciąga stroje) kolorowe kapelusze i kołnierzyki. Skakały wysoko i rechotały radośnie. Zobaczcie, jaki piękny kolor mają te kapelusze i kołnierzyki. Czy wiecie jaki to kolor?
Żabki:
Czerwony!
Stara żaba:
Tak! Czerwony! Czerwony jak sukienka biedronki, kwiat maku, czapeczka dzięcioła, kapelusz muchomora.
Pokazuje ilustracje ze scenografii.
Załóżmy te czerwone kapelusze i kołnierzyki (żabki zakładają stroje). Zobaczycie, że zaraz zrobi się nam weselej. (bezpośredni zwrot do każdego aktora dziecka) Żabko Kubo, jak podoba Ci się żabka Ela w tym czerwonym kapeluszu? (dziecko odpowiada, wyraża swoją opinię).
Narrator:
Żabki bardzo się sobie podobały w tych czerwonych ubrankach. Skakały wysoko i rechotały radośnie. Zaczęły tańczyć taniec radości (radosna muzyka).
Narrator:
Ale radość ich trwała krótko. Ich nowe, czerwone ubranka były dobrze widoczne na zielonej trawie, a głośne, wesołe rechotanie słychać było na całej łące. Usłyszał je bocian, który akurat tamtędy przechodził.
Bocian:
Coś czerwonego po łące skacze. Czyżby to żabki? Czerwone żabki? (dziwi się) Ale będę miał pyszną kolację, mniam, mniam.
Narrator:
Bocian powoli podchodził do skaczących żab. Klekotał radośnie. Żabki w ostatniej chwili zobaczyły bociana. Ledwie zdążyły schować się w trawie, ale ich czerwone ubranka były dobrze widoczne na tle zielonej łąki. Bocian je bardzo dobrze widział. Biedne żabki były przerażone. W pewnej chwili stara żaba głośno zarechotała.
Stara żaba:
Kum, kum, re re re... Żabki prędko zrzućcie czerwone kapelusze i kołnierzyki. Kum, kum, re re re...
Narrator:
Przerażone żabki w pośpiechu ściągały czerwone ubranka. Zostawiły je na łące, a same mogły dopiero wtedy spokojnie schować się wśród zielonych traw. Bocian zdziwiony rozglądał się wokoło.
Bocian:
Gdzie są żabki?
Narrator:
Ale nie mógł wypatrzeć zielonych żabek wśród zielonej trawy. Odnajdywał tylko porzucone, czerwone ubranka, (zbiera ubranka) a żabki rechotały radośnie.
Stara żaba:
Kum, kum, re re re... Ach jak dobrze, że jesteśmy zielone. Prawda, małe żabki?
Żabki:
Tak. Jak dobrze, że jesteśmy zielone!!!
Wykorzystując stroje z przedstawienia pt. "To ubranko jest lepsze", uczniowie inscenizują piosenkę pt. "Tatarak". Wszyscy wspólnie z nauczycielem śpiewają piosenkę uzupełniając ją gestami.
Zielona trawa tataraku (dzieci podnoszą ręce do góry, kołysząc nimi)
W zielonej wodzie moczą liście. (pochylają się, opuszczając ręce w dół)
Zielone żabki o zachodzie
Na grzebieniowe skaczą liście. (dzieci naśladują skaczące żabki)
Aż się zadziwił bociek stary,
Co na wieczorny wyszedł łów, (uczniowie łapią się rękami za głowę, kołyszą głową zadziwieni)
Że rozszumiały się szuwary
Gwarem wieczornych, żabich słów. (uczniowie stoją z rękami uniesionymi do góry, kołyszą nimi, następnie kucają i w przysiadzie naśladują żabki)
Narrator:
Kuma, gdzieżeś, pluśniesz, pluśnij...
Uczniowie:
Kum, kum, plusnę, plum.
Narrator:
Kuma, kum, gdzieżeś kum?
Pluśniesz?
Uczniowie:
Plusnę!
Narrator:
Pluśnij!
Uczniowie:
Plum! (na to słowo żabki podskakują wysoko do góry)
Po zabawie ruchowej uczniowie przy akompaniamencie gitary śpiewają piosenkę pt. "Kochana mamo" (sł. Maria Szypowska, muz. Katarzyna Kozak).
Kochana mamo, gdy będę duży,
to ci przywiozę małpeczkę z podróży.
Długim ogonkiem to zwinne zwierzę,
będzie za ciebie zmywać talerze. (uczniowie naśladują ruch mycia talerzy)
Kochana mamo, gdy będę duży,
to ci przywiozę wielbłąda z podróży.
Na jego grzbiecie wygodnie siądziesz,
aby do pracy mknąć na wielbłądzie. (uczniowie naśladują ruchy podczas jazdy na wielbłądzie)
Kochana mamo, gdy będę duży,
to ci przyniosę tłum zwierząt z podróży.
Niech wszystkie ze mną mówią to samo,
że bardzo Ciebie kochamy mamo! (uczniowie wskazują rękami na mamy, a następnie krzyżują ręce na piersiach)
Po piosence dzieci składają życzenia mamom (tekst powtarzają za nauczycielem):
Wszystkim mamom składamy serdeczne życzenia: zdrowia, szczęścia i uśmiechu na każdy dzień. (podchodzą każdy do swojej mamy, wręczając różę i dopowiadając przy spotkaniu wymyślone przez siebie życzenia)
Po zakończeniu życzeń dzieci wracają na wcześniej ustalone miejsca i przy akompaniamencie gitary śpiewają piosenkę pt. "Uśmiechaj się". Tekst pochodzi ze śpiewnika "Ufam Tobie Panie".
Uśmiechaj się rano,
uśmiechaj wieczorem,
uśmiechaj przez cały dzień.
Do wróbli na dachu,
do życia, do słońca
i do nas uśmiechaj się.
Uśmiech najkrótszą,
najprostszą jest drogą
do szczęścia, do ludzkich serc.
Świat się piękniejszy
otworzy przed Tobą,
gdy tylko uśmiechniesz się.
W koncercie życzeń każdy uczeń śpiewa wybraną przez siebie piosenkę z akompaniamentem gitary. Pozostali uczniowie, jeśli znają tekst i melodię, przyłączają się do śpiewu. Piosenki śpiewane przez dzieci pochodzą z repertuaru chóru szkolnego oraz z zajęć muzycznych. Istnieje tutaj dowolność wyboru tekstu, np. "Szła dzieweczka...", "Karolinka", itp.
Występ kończy wręczanie upominków honorowym gościom - mamom. Uczniowie rozpoznają swoje imiona na etykietach, leżących obok prezentów, następnie każde dziecko podchodzi do swojej mamy dając laurkę i serce z masy solnej.
Ostatnim punktem uroczystego spotkania jest poczęstunek. Uczniowie częstują swoje mamy ciastem i herbatą. Podczas poczęstunku każde dziecko siedzi obok swojej mamy.
Na zakończenie spotkania nauczyciele i uczniowie dziękują gościom za przybycie. Każdy uczeń powinien usłyszeć od nauczyciela pochwałę za włożoną pracę i starania.
Naszym zamiarem było zintegrowanie grup klasowych oraz umożliwienie matkom innego spojrzenia na własne dzieci. Dzieci te, mimo wad rozwojowych, mają również zdolności i umiejętności, które należy docenić i wykorzystać.
Bibliografia:
Zabawa ruchowo-muzyczna "Tatarak", autor piosenki nieznany, obecnie tekst dostępny w pozycji: "Ruch i piosenka dla najmłodszych", red. Marta Bogdanowicz, wyd. Fokus 2001, s. 122
Piosenka dla mamy, sł. Maria Szypowska, muz. Katarzyna Kozak, kaseta z materiałów metodycznych dla nauczyciela Muzyka w szkole, klasa III, m.a.c 1992
Kaseta z muzyką "Die Tanze für die Gruppe"
Piosenka "Uśmiechnij się", tekst zaczerpnięty ze śpiewnika "Ufam Tobie Panie", wyd. III,