Psychologia sukcesu
Lekcja 1

Czym jest dla mnie sukces?

Kurs ten jest poświęcony sukcesowi. Jednak moje doświadczenia
pokazują, że poszczególne osoby różnie interpretują to słowo. Dla
jednego sukcesem będzie udana kariera zawodowa, dla kogoś innego
osiągnięcie wyznaczonych celów. Dla jeszcze kogoś innego każde
pozytywne doświadczenie w swoim życiu.

***
Ćwiczenie 1

A czym jest sukces dla Ciebie? Proponują abyś odpowiedział sobie na to
pytanie pisemnie na kartce papieru. Im więcej napiszesz tym lepiej.
***
Dlaczego warto zapisywać?

Podczas tego kursu wielokrotnie będę Cię prosił o to, abyś zapisywał
różne ćwiczenia na kartce. Wynika to z kilku powodów:

Powód 1. Robienie czegoś tylko w naszym umyśle ma tę wadę, że możemy
naszym umysłem dowolnie sterować i sami sobie wmawiać, że coś
zrobiliśmy (np. jakieś ćwiczenie), chociaż tak naprawdę wcale tego nie
zrobiliśmy. Jeżeli zrobimy zadanie na kartce, wtedy będziemy czarno na
białym widzieli, czy je wykonaliśmy, czy nie.

Powód 2. Zapisanie czegoś na kartce wymaga poniesienia dodatkowego
wysiłku. Ten dodatkowy wysiłek nastawia nas na wkładanie większego
wysiłku w kolejnych krokach (gdy np. będziemy musieli wcielić w życiu
to, co zapisaliśmy na kartce).

Powód 3. Gdy coś zapiszemy na kartce, to podchodzimy do tego
poważniej, gdyż mamy wtedy materialny dowód na to, że coś chcemy
zrobić.

Powód 4. Gdy jesteśmy w dołku emocjonalnym, to wtedy przypominamy
sobie łatwo negatywne doświadczenia z przeszłości. Natomiast trudniej
przypominamy sobie to wszystko, co jest związane z emocjami
pozytywnymi (jest to tzw. pamięć emocjonalna). Jeżeli napiszemy na
kartce informacje związane z pozytywnymi doświadczeniami, to jeśli
znajdziemy się w emocjach negatywnych, to nie będziemy musieli wysilać
się, aby te pozytywne doświadczenia sobie przypominać, tylko wystarczy
wtedy sięgnąć po ściągę w postaci kartki.
***

Gdy już zrobisz pierwsze ćwiczenie, zastanów się z kolei dlaczego
chciałbyś te sukcesy osiągać.

Moje dotychczasowe sukcesy

Bardzo niewielu ludzi nie ma w ogóle sukcesów. Dlatego
najprawdopodobniej i Ty masz na swoim koncie jakieś sukcesy. Nasze
dotychczasowe sukcesy mogą nam zdecydowanie pomóc w osiąganiu
kolejnych sukcesów, gdyż:
Mogą stanowić bezpośrednie następstwo wcześniejszych sukcesów.
Wcześniejsze sukcesy stanowią dla nas dowód na to, że możemy osiągać
sukcesy.
Analiza dotychczasowych sukcesów powoduje, że wiemy już jak je
osiągać.

***
Ćwiczenie 2

Wypisz wszystkie swoje sukcesy, jakie pamiętasz, z całego swojego
życia. Im będzie ich więcej tym lepiej. Następnie zastanów się, które
sukcesy były następstwem wcześniejszych sukcesów (możesz narysować
łączące je strzałki). I w końcu przeanalizuj swoje sukcesy, aby
odkryć, co zdecydowało o tym, że udało Ci się je osiągnąć.
***

Wiara w siebie

Aby móc osiągać w życiu sukcesy, musimy coś robić, podejmować
wyzwania, realizować cele. Ale najpierw musimy posiadać wiarę w
siebie, że nam się uda.
Z przeprowadzonych w zeszłym roku badań wynika, że blisko 20 procent
Polaków, nie wierzy, że może znaleźć jakąkolwiek pracę. I tacy ludzie
nie będą podejmowali już wysiłku, aby coś zrobić w kierunku szukania
pracy.
Dlatego najpierw musimy uwierzyć, że naprawdę jesteśmy w stanie coś
zrobić i coś osiągnąć.

Często jest tak, że w różnych sferach naszego życia nasza wiara w nas
samych kształtuje się na różnym poziomie. Np. ktoś ma wysoką wiarę w
swoje możliwości zawodowe, ale ma niską wiarę (samoocenę) w swoje
możliwości np. w kontaktach towarzyskich. Dlatego warto zastanowić
się, jak nasza wiara kształtuje się w różnych sferach naszego życia.

***
Ćwiczenie 3

Poniżej znajdziesz umowną listę różnych sfer naszego życia. Pomyśl
przez chwilę nad każdą pozycją i podaj w skali od 1 do 6, jak duża
(lub mała) jest Twoja wiara w siebie w każdej sferze. 1 oznacza
zupełny brak wiary, 6 to z kolei pełna wiara w siebie.
Fizyczna:
Psychiczna:
Emocjonalna:
Atrakcyjność:
Związki z innymi:
Warunki życia:
Społeczna:
Duchowa:
Kariera zawodowa:
Finanse:
***

Proponuję teraz abyś wrócił do wypisanych wcześniej swoich
dotychczasowych sukcesów. Zastanów się nad tym, jak w ich przypadku
wyglądała Twoja wiara w siebie? Czy występuje jakiś związek pomiędzy
tym, jak wygląda Twoja wiara w siebie w poszczególnych sferach życia
(ćwiczenie 3), a ilością sukcesów, jakie osiągnąłeś w tych sferach?

W 3 module lekcyjnym zajmiemy się dokładnie czynnikami, które
powodują, że zyskujemy wiarę w siebie. Jako wstęp do tego modułu,
proponuję Ci następujące ćwiczenie.

***
Ćwiczenie 4

Wypisz wszelkie czynniki, które dotychczas pomagały Ci zyskiwać wiarę
w siebie i w swoje możliwości.
***

Psychologia Sukcesu
Lekcja 2

Wiara w siebie

Pozytywy na swój temat

Na to, czy mamy wiarę we własne siły ma wpływ wiele czynników. Jednym
z nich są pozytywne przekonania na swój temat. Im mamy ich więcej, tym
większa jest nasza wiara w nas.

Na początek moich stacjonarnych warsztatów proszę uczestników aby
przygotowali wizytówki, które będą prezentować minimum 3 pozytywy na
ich temat. Następnie dostają trudniejsze zadanie – mają stworzyć
listę jak największej liczby pozytywów na swój temat.

***
Ćwiczenie 1

Weź kartkę papieru (lub edytor tekstu) i wypisać jak największą liczbę
pozytywów na swój temat. Mogą to być zarówno sprawy bardzo ważne, np.
skończenie studiów, satysfakcjonująca rodzina, ale też sprawy bardziej
proste, jak np. umiejętność przyrządzania smacznych posiłków, jakieś
hobby - cokolwiek, co uważasz za pozytyw. I tu ważna uwaga: to dla
Ciebie ma to być pozytyw, nie interesuje Cię to, czy inni też ocenią
to jako pozytywne.
***

W wykonaniu tego ćwiczenia pomocna okazać się może lista sfer życia,
którą przedstawiłem w poprzednim module. Warto przez chwilę zastanowić
się nad każdą sferą życia i zobaczyć, czy nie przypomnimy sobie jakiś
pozytywów z nią związanych. Gdy wypiszemy już jakieś pozytyw, to
możemy się zastanowić, czy przypadkiem nie można któregoś z nich
rozbić na mniejsze pozytywy. Np. pozytyw, że uprawniamy sporty, możemy
rozbić na trzy pozytywy, że biegam, pływam i tańczę.

Dodam, że na moich zajęciach uczestnicy są w stanie wypisać od 10 do
nawet 50 pozytywów na swój temat. Warto temu ćwiczeniu poświęcić
trochę czasu (nawet kilka dni), gdyż im dłuższa będzie lista tym
lepiej.

Wykorzystywanie listy pozytywów

Gdy już mamy listę pozytywów na swój temat, możemy wykorzystywać ją na
kilka sposobów:

1. Gdy mamy doła lub myślimy negatywnie, to możemy przejrzeć tę listę.
Gdy zobaczymy, jak wiele pozytywów mamy już w sobie, to samopoczucie
powinno nam się przynajmniej trochę poprawić.

2. Warto zastanowić się czy w pełni wykorzystujemy te pozytywy. Czy
przypadkiem nie jest tak, że część z nich owszem posiadamy, ale nie
robimy z nich żadnego użytku. Z kolei te, które wykorzystujemy, czy
nie warto byłoby wykorzystywać w jeszcze większym stopniu.

***
Ćwiczenie 2

Mając już listę pozytywów na swój temat zastanów się, które z nich
aktywnie wykorzystujesz w swoim życiu, a które nie. Dlaczego tak się
dzieje i jakie są tego konsekwencje?
***

3. Możemy zastanowić się jakich pozytywów nam brakuje. Gdy jej
wypiszemy, to możemy pomyśleć, co zrobić, aby je uzyskać. Może w tym
nam pomóc przeanalizowanie, w jaki sposób zyskiwaliśmy inne pozytywy.

***
Ćwiczenie 3

Wypisz wszystkie pozytywy, których jeszcze nie posiadasz, a które
chciałbyś mieć. Zastanów się jak te pozytywy zdobyć.
***

Osobiście uważam, że lista pozytywów na swój temat jest jednym z
naszych najcenniejszych skarbów, gdyż pokazuje, że już czegoś w naszym
życiu pozytywnego dokonaliśmy (zdobyliśmy te pozytywy), co daje nam
nadzieję na zdobywanie kolejnych pozytywów.

***
Ćwiczenie 4

A oto kolejne zadanie: Teraz przygotuj listę pozytywnych wydarzeń z
ostatniego miesiąca. Czyli chodzi o to, co pozytywnego przydarzyło Ci
się w ostatnim miesiącu. W wykonaniu tego ćwiczenia pomaga
przeglądanie listy wypisanych wcześniej pozytywów na swój temat.
Możecie dzięki temu sprawdzić, które pozytywy doprowadziły do jakiś
pozytywnych wydarzeń, a które nie.
Dla ułatwienia podam taki oto przykład. Moim pozytywem jest np. to, że
potrafię pływać. I jeśli lubię pływać, to to, że w zeszłym miesiącu
byłem 4 razy na basenie, to są to te pozytywne wydarzenia, które warto
wypisać.
***

Pamiętnik pozytywów

Przez pewien czas prowadziłem pamiętnik, w którym codziennie wieczorem
wypisywałem, co pozytywnego spotkało mnie danego dnia. Dzięki temu, po
pierwsze, nie musiałem potem wysilać pamięci, aby przypomnieć sobie te
miłe wydarzenia. Po drugie, uświadamianie sobie wieczorem, co miłego
spotkało mnie w ciągu dnia powodowało, że szedłem spać w lepszym
nastroju i leżąc w łóżku skupiałem się na pozytywach, a nie
zaprzątałem sobie głowy myślami negatywnymi.

Zamiast pamiętnika można też po prostu leżąc w łóżku przypominać sobie
pozytywne wydarzenia z mijającego dnia.

Wiedza

Kolejnym czynnikiem mającym wpływ na naszą wiarę w siebie może być
wiedza. Musi to być jednak wiedza, która będzie nam faktycznie
przydatna. Mając taką wiedzę czujemy się bardziej pewni siebie.

***
Ćwiczenie 5

Zastanów się w jakim stopniu na Twoją wiarę w siebie ma wpływ
posiadana przez Ciebie wiedza. W jakich sferach życia posiadasz
najbardziej przydatną wiedzę i czy w pełni ją wykorzystujesz?
***

Jeżeli zaczynamy działać w nowych obszarach, wtedy warto zacząć od
zdobycia odpowiedniej wiedzy potrzebnej w tym obszarze.

***
Ćwiczenie 6

Jeżeli zamierzasz w najbliższym czasie zająć się czymś nowym, to
zastanów się, skąd możesz czerpać wiedzę na ten temat. Czy będą to
książki, kursy, mentorzy, Internet? Postaraj się wypisać jak najwięcej
możliwych źródeł wiedzy.
***

Psychologia Sukcesu
Lekcja 3

Marzenia

Gdy mamy już wiarę w siebie, to kolejnym czynnikiem, który warunkuje
nas do osiągania sukcesów, są nasze marzenia.

***
Ćwiczenie 1

Wypisz wszystkie swoje marzenia i te realne, i te mniej realne, i te
zupełnie nierealne. Zastanów się jaki jest poziom trudności przy
realizacji każdego z tych marzeń. Które z nich można spełnić, które
trudniej, a które, Twoim zdaniem, w ogóle nigdy Ci się nie spełnią.
Proponuję abyś ocenił je w skali od 1 do 10. 1 oznacza marzenie
banalnie łatwe do spełnienia, a 10 marzenie nierealne. Zobacz jakie
marzenia przeważają.
***

Chyba nie ma osoby, której nie udałoby się spełnić w swoim życiu
chociaż jednego niewielkiego marzenia. Jeżeli udało nam się w
przeszłości spełnić jakieś marzenia, to wtedy zyskujemy wiarę w to, że
i w przyszłości uda nam się swoje marzenia spełnić.

***
Ćwiczenie 2

Wypisz wszystkie marzenia, jakie udało Ci się do tej pory spełnić.
Zastanów się dzięki czemu udało Ci się te marzenia spełnić.
***

Duże czy małe marzenia?

Wielkie czyny powstają z wielkich marzeń.
Demostenes

Tak kochamy marzenia, że boimy się je realizować.

Nie ma takiej fantazji, której wola i rozum ludzki nie zdołałyby
przekształcić w rzeczywistość.
William Shakespeare

Śmiałym szczęście sprzyja.
Wergiliusz

No właśnie, czy warto mieć duże marzenia? Czy może lepiej skupić się
na realizacji marzeń małych, które są łatwiejsze w realizacji?

Oczywistym plusem małych marzeń jest to, że łatwiej je osiągnąć.
Dlatego warto mieć takie marzenia po to, aby móc zbierać pozytywne
doświadczenia z realizacji marzeń.

Warto jednak również mieć duże marzenia, gdyż pozwalają one na
postawienie wyżej poprzeczki. I nawet jeżeli uda nam się takie
marzenie zrealizować tylko częściowo, to i tak będzie to znacznie
więcej niż w przypadku marzenia małego. Dodatkowo duże marzenia w
większym stopniu nas motywują do działania, gdyż nagroda za ich
spełnienie jest wyższa. Dlatego jeżeli na drodze ku dużemu marzeniu
pojawią się jakieś przeszkody, to nie zniechęcą one nas do podążania
ku swojemu marzeniu (a może tak się w stać w przypadku gdy pojawią się
przeszkody przy małych marzeniach).

***
Ćwiczenie 3

Pomyśl nad swoimi marzeniami. Przyjmij na chwilę, że nie masz żadnych
ograniczeń. Czy w takiej sytuacji byłbyś gotów uczynić swoje
dotychczasowe marzenia większymi? Jak wtedy wyglądałyby one?
***

Zasada małych kroków

Wiadomo, że duże marzenia trudniej zrealizować niż małe, dlatego przy
ich realizacji warto stosować zasadę małych kroków.

Zasada małych kroków mówi aby duże marzenia rozbić na wiele małych
kroków, które jesteśmy w stanie zrealizować.

Zasada ta pozwala ruszyć w kierunku realizacji nawet bardzo dużych
marzeń. Gdy zaczynamy od takich małych kroków, to często na początku
są to bardzo małe kroki. Po pewnym czasie jednak, gdy zyskujemy nowe
doświadczenia i wiedzę, to możemy zacząć robić te kroki trochę
większe. Po pewnym czasie znowu większe, itd. W rezultacie stopniowo
zaczynamy coraz szybciej piąć się ku naszemu marzeniu.

***
Ćwiczenie 4

Wróć do listy swoich marzeń i zastanów się od jakiego małego kroku
możesz te marzenia zacząć realizować.
***
Ćwiczenie 5

Teraz z listy swoich marzeń wybierz jedno i spróbuj przygotować listę
wszystkich kroków od pierwszego do ostatniego, jakie należy zrobić,
aby to marzenie zrealizować. Następnie to samo zrób z pozostałymi
marzeniami.
***

Tworząc plan realizacji marzeń krok po kroku często jest tak, że ileś
początkowych kroków można dokładnie zaplanować. Późniejsze kroki
często jednak są już pewną formą gdybania, gdyż nie wiemy na 100
proc., jak potoczą się nasze plany. Ale nawet już takie gdybanie może
nam dużo dać – pokaże nam, że naprawdę jesteśmy w stanie swoje
marzenia zrealizować.

Palenie marzeń

W tym module chciałbym Ci przedstawić jeszcze jedną technikę
spełniania marzeń. Na pierwszy rzut oka jest to technika zupełnie
zwariowana. Polega ona na tym, aby swoje marzenia zapisać na kartkach
papieru, a następnie kartki te dokładnie spalić, tak aby nie został
ani jeden cały kawałek kartki. Technika na działa najskuteczniej w
Sylwestra, ale można ją też zastosować w ciągu całego roku.

Dlaczego tak dziwna technika jest skuteczna? Ma ona bardzo duży wpływ
na naszą podświadomość. Więcej na temat podświadomości napiszę w
module jej poświęconym.

Opowieść o orle

Na koniec tego modułu pragnę Ci przedstawić pewną opowieść.

Pewnego razu jakimś dziwnym zrządzeniem losu orle jajo dostało się do
kurzego gniazda. I tam po jakimś czasie wykluł się z niego mały orzeł.
Inne kurczaki szybko zaakceptowały dziwnego braciszka. Mały orzeł rósł
wśród kur, aż osiągnął wiek dorosły. Życie w kurzym stadzie mu
odpowiadało, chociaż od czasu do czasu w jego umyśle pojawiała się
myśl, że chciałby w swoim życiu czegoś więcej, niż tylko dziobania.

Pewnego dnia nasz kurzy orzeł zobaczył na niebie przepiękne zjawisko.
Zobaczył lecącego majestatycznie wspaniałego ptaka. Ptak z
rozpostartymi skrzydłami powoli przesuwał się po niebie. Był to
najprawdziwszy orzeł! Nasz kurzy orzeł z otwartym dziobem i błyskiem w
oczach obserwował go z ziemi. Nie mógł się nadziwić temu przepięknemu
stworzeniu. Aż w końcu zapragnął sam pofrunąć w niebo.

Poszedł na polanę, wziął rozpęd, zaczął biec coraz szybciej i
szybciej, machając swoimi skrzydłami w taki sposób, w jaki robił to
obserwowany przez niego ptak. Jedno machnięcie, drugie machnięcie,
trzecie machnięcie. Orzeł w ostatniej chwili wyhamował przed końcem
polany. Nie zrażony tym odwrócił się i powtórzył cały manewr z
podobnym skutkiem. Spróbował po raz trzeci. Tym razem wydawało mu się,
że na moment udało mu się oderwać od ziemi.

Był tym tak przejęty, że przy kolejnej próbie nie zauważył wystającego
z ziemi korzenia, zahaczył o niego pazurami i z hukiem wyłożył się na
ziemi. Poczuł wieli ból w lewym skrzydle. Na pewno złamane - pomyślał.


Tymczasem obserwująca go z boku polany kura szybko podbiegła do niego
i pomogła mu wstać.

Co ty najlepszego wyprawiasz? - spytała z niedowierzaniem.

Próbowałem wznieść się w powietrze, jak ptaki - odpowiedział orzeł.

Czyś ty zwariował - przecież ty kura jesteś. Zajmij się lepiej
dziobaniem.

Orzeł popatrzył ze smutkiem na kurę i rzekł - Chyba masz rację.

Kura zadowolona z udzielonej słusznej rady poszła w swoją stronę. A
nasz kurzy orzeł po raz ostatni spojrzał na niebo, na którego krańcu
właśnie znikał prawdziwy orzeł i z westchnieniem wrócił do dziobania.

Zastanów się, czy Ty czasem nie jesteś takim właśnie kurzym orłem? Być
może masz jakieś wielkie marzenia, ale jesteś przekonany, że nie
będziesz ich w stanie zrealizować. Jeśli tak jest, to najwyższy czas
uwierzyć w siebie i rozwinąć swoje skrzydła, które mogą Cię ponieść
gdzie tylko zechcesz.

Psychologia Sukcesu
Lekcja 4

Cele

Gdy wiemy już, jakie mamy marzenia, to możemy przystąpić do ich
sprecyzowania w postaci celów.

***
Ćwiczenie 1

Zastanów się czy często wyznaczasz sobie cele. Czy udaje Ci się je
zrealizować? Jeśli nie, to dlaczego?
***

Wyznaczając swoje cele dobrze jest kierować się sprawdzonymi zasadami,
jak skutecznie to robić. Tym zasadom będzie poświęcony ten i następny
moduł lekcyjny kursu.


KOP

Istnieją różne koncepcje z zasadami wyznaczania celów. Jedną z nich
jest:
KOP
Jej twórcą jest były trener Adama Małysza z okresu, gdy Małysz osiągał
największe sukcesy.
Koncepcja KOP to:
K Koncentracja
O Opanowanie
P Pewność siebie

Koncentracja

Aby móc osiągnąć wyznaczony cel należy się na nim w pełni
skoncentrować. Umiejętność koncentracji często decyduje o tym, czy
ktoś osiąga wytyczony cel, czy nie.

***
Ćwiczenie 2

Zastanów się jak skutecznie Ty potrafisz koncentrować się na
wyznaczonych celach. Jak to wyglądało dotychczas? Czy Cię to
satysfakcjonuje, czy też może warto byłoby nad swoją koncentracją
popracować?
***

Opanowanie

Często ludzie podchodzą w zbyt emocjonalny sposób do swoich celów.
Powoduje to, że przestają myśleć i działać racjonalnie i przekreślają
swoje szanse na zwycięstwo. Czy wyobrażasz sobie, że Adam Małysz
mógłby wygrać jakieś skoki, gdyby nie był w pełni opanowany. Dlatego i
Ty powinieneś panować nad sobą podczas realizacji swoich celów.

***
Ćwiczenie 3

Tym razem zastanów się jak dotychczas potrafiłeś (lub nie) panować nad
sobą (swoimi emocjami) podczas realizacji swoich celów.
***

Pewność siebie

Pewność siebie to kolejny czynnik warunkujący osiągniecie celu. Chodzi
o to, aby zyskać pewność, że uda nam się wyznaczony cel osiągnąć.
Można iść nawet dalej i przyjąć, że chodzi o pewność, że cel tak
naprawdę już zrealizowaliśmy. Adam Małysz przed zawodami ćwiczył skoki
setki razy, często nawet tylko w wyobraźni, po to, aby jego umysł
nabył pewności, że na pewno wygra.

***
Ćwiczenie 4

Zastanów się jaką Ty masz pewność siebie, gdy realizujesz swoje cele.
Czy dzięki pewności siebie udaje Ci się łatwiej te cele osiągnąć?
***

SMART

Tad James w swojej książce „Sekret kreowania przyszłości”
przedstawia koncepcję kryteriów formułowania celu:
SMART (MĄDRY)
S Specyfic (Konkretny), Simple (Prosty)
M Measurable (Mierzalny), Meaningful (Znaczący)
A All areas of life (Wszystkie obszary życia), As if now (Jakby dziś)
R Realistic (Realistyczny)
T Timed (Czasowy), Toward what you want (Ku temu, czego pragniesz)

Konkretny

Cel nie może być czymś zbyt ogólnym (np. chcę nowy samochód). Należy
podać dokładnie czego chcemy (np. chcę nowego jagura model X w kolorze
srebrnym).

***
Ćwiczenie 5

Przypomnij sobie kilka swoich marzeń, a następnie przekształć je w
bardzo dokładnie skonkretyzowane cele. Im będą one zawierać więcej
szczegółów, tym lepiej.
***

Prosty

Cel powinien być łatwy w zrozumieniu, dlatego należy unikać zbyt
skomplikowanych i długich sformułowań. Im cel będzie prostszy, tym
lepiej. Jak pewnie zauważyłeś może tu dojść do sprzeczności z
poprzednim założeniem, aby dokładnie opisać cel. Tak naprawdę to
należy wypracować pewien kompromis pomiędzy tymi dwiema zasadami.

***
Ćwiczenie 6

Wróć do zapisanych celów z ćwiczenia 5 i zobacz, czy można ich opis w
jakiś sposób uprościć. Jeśli jest to możliwe, to zrób to teraz.
***

Mierzalny

Cel powinien być w taki sposób sformułowany, abyśmy mogli go zmierzyć.
Kupno samochodu jest takim celem, gdyż możemy policzyć samochód.
Jednak cel: chcę dużo pieniędzy już nie jest celem mierzalnym, gdyż
słowo „dużo” jest zbyt ogólnikowe. Należy je zastąpić
konkretną kwotą, jaką chcemy uzyskać. Dzięki temu, że nasze cele są
mierzalne, to po ich osiągnięciu będziemy wiedzieć, że faktycznie je
zrealizowaliśmy.

***
Ćwiczenie 7

Sprawdź, czy Twoje cele są mierzalne. Jeśli nie, to tak je
przeformułuj, aby dało się je zmierzyć.
***

Znaczący

Warto stawiać sobie takie cele, które coś dla nas znaczą. Raczej
trudno aby ekscytował nas cel w postaci: kupię dzisiaj 3 bułki.
Dlatego warto stawiać sobie znaczące cele, które będą nas motywować do
ich realizacji.

***
Ćwiczenie 8

Zobacz, czy Twoje cele są celami znaczącymi. Jeżeli dojdziesz do
wniosku, że jakieś cele są zbyt mało ważne, to spróbuj zwiększyć ich
skalę.
***

Wszystkie obszary życia

Dobrze jest, jeżeli cel dotyczy jak największej liczby obszarów
naszego życia, bo dzięki temu będziemy chętniej się w taki cel
angażować.

Jakby dziś

Cele warto formułować w czasie teraźniejszym. Wynika to z
funkcjonowania naszej podświadomości (o której będzie mowa w innym
module). Jeżeli nasze cele zapiszemy w czasie teraźniejszym, to nasza
podświadomość zacznie je realizować już teraz. Czyli zamiast celu:
chcę nowy samochód lepiej sformułować cel: mam nowy samochód.

***
Ćwiczenie 9

Zapisz wszystkie swoje cele w czasie teraźniejszym.
***

Realistyczny

Jeżeli nie wierzymy, że możemy jakiś cel osiągnąć, to go nie
osiągniemy. Dlatego należy tak stawiać cele, abyśmy wierzyli, że
możemy je zrealizować.

***
Ćwiczenie 10

Przejrzyj swoje cele i zobacz, czy wierzysz, że wszystkie te cele
jesteś w stanie zrealizować. Jeżeli okaże się, że jakiegoś celu, Twoim
zdaniem, nie jesteś w stanie zrealizować, to przeformułuj ten cel na
bardziej realistyczny.
***

Czasowy

Cele powinny mieć ramy czasowe. Tak więc np. możemy określić, że mam
nowy samochód marki Jaugar XX do końca kwietnia 2005 roku.

***
Ćwiczenie 11

Sprawdź, czy wszystkie Twoje cele mają określone ramy czasowe. Jeśli
nie, to wyznacz dla nich takie ramy.
***

Ku temu, czego pragniesz

Również ważną rzeczą jest, aby wyznaczając sobie cele, skupiać się na
tym co chcemy, a nie na tym, czego nie chcemy. Tak wiec należy unikać
celów w stylu: nie chcę być biedny, tylko zamiast tego: zarabiam 10
tysięcy co miesiąc.

***
Ćwiczenie 12

Zobacz czy masz jakieś cele, w których piszesz czego nie chcesz.
Jeżeli są takie cele, to przeformułuj je.
***

W kolejnym module lekcyjnym poznasz następne koncepcje dotyczące
wyznaczania celów.

Psychologia Sukcesu
Lekcja 5

Cele cd

W dzisiejszym module lekcyjnym zajmiemy się kolejnymi koncepcjami
dotyczącymi wyznaczania celów. Jak zapewne zauważysz, w dużej mierze
zawierają one rady, które już były przedstawione w poprzednim module.
Nie ma w tym nic dziwnego, gdyż istnieją sprawdzone i uniwersalne
zasady wyznaczania celów. To od Ciebie będzie zależeć, które z
opisanych koncepcji będzie akurat dla Ciebie najbardziej atrakcyjna.

Zasady formułowania celu w kinezjologii edukacyjnej

Zasady te to:
1. Jasny
2. Pozytywny
3. Aktywny
4. Energetyczny
5. Dobry na ten moment
6. Zgoda na pracę z tym celem

Jasny

Cel powinien być wyznaczony w taki sposób, aby w sposób jasny
pokazywał co chcemy osiągnąć.

Pozytywny

Określamy co chcemy osiągnąć, a nie czego chcemy uniknąć.

Aktywny

Cel powinien wymagać od nas podjęcia określonych aktywności w celu
jego realizacji. Powinniśmy dokładnie sobie uzmysłowić, jakiego
rodzaju mają to być aktywności.

***
Ćwiczenie 1

Przejdź do swoich celów i zastanów się jakie aktywności/działania
musisz podjąć, aby te cele osiągnąć.
***

Energetyczny

Cel powinien wyzwalać w Tobie pozytywne energie i emocje. Powinieneś
czuć, że zależy Ci na osiągnięciu tego celu.

***
Ćwiczenie 2

Po kolei skup się na każdym ze swoich celów i poczuj jakie emocje i
energie wzbudzają w Tobie te cele.
***

Dobry na ten moment

Może okazać się, że dany cel nie będzie możliwy do zrealizowania na
chwilę obecną. W takiej sytuacji należy skupić się na tych celach,
które są możliwe do osiągnięcia już teraz.

***
Ćwiczenie 3

Zastanów się, które z Twoich celów nie możesz zacząć obecnie
realizować. Jeżeli faktycznie okaże się, że na razie nie możesz zacząć
danego celu realizować, to spróbuj określić, kiedy w przyszłości
będziesz mógł go osiągnąć, lub też jakie warunki należy spełnić, aby
móc go osiągnąć.
***

Zgoda na pracę z tym celem

Warto zadać też sobie pytanie, czy w pełni akceptuję dany cel i chcę
go realizować. Może się np. okazać, że ważny cel zawodowy może stać w
sprzeczności z celami osobistymi (np. poświęceniem większej ilości
czasu rodzinie).

***
Ćwiczenie 4

Zastanów się po kolei nad każdym celem, czy jest on w pełni odpowiedni
dla Ciebie. Jeżeli będziesz miał wątpliwości przy jakimś celu, to
spróbuj go przeformułować tak, aby pozbyć się tych wątpliwości.
***

Wielkość celów

Często jest tak, że dany cel stanowi część jakiegoś większego celu.
Uświadomienie tego pozwala nam lepiej realizować i jeden i drugi cel.
Może też okazać się, że nas cel można podzielić na szereg mniejszych
celów.

***
Ćwiczenie 5

Wykonaj to ćwiczenie po kolei z każdym celem. Weź pierwszy cel
(podstawowy) i zapisz go na środku kartki papieru. Następnie poniżej
tego celu zrób strzałkę w dół i obok tej strzałki zapisz wszystkie
mniejsze cele, które pozwolą Ci osiągnąć cel podstawowy. Następnie
narysuj strzałkę do góry nad celem podstawowym i obok tej strzałki
zapisz jakie większe cele uda Ci się osiągnąć dzięki temu, że
zrealizujesz cel podstawowy.
***

Umowa z samym sobą

W większości książek o osiąganiu sukcesu autorzy wyraźnie zaznaczają,
że cele należy formułować na piśmie. Ja sam przez długi czas nie
stosowałem się do tej zasady i w końcu zrozumiałem dlaczego.
Mianowicie gdy coś zapisujemy na kartce, to jest to dla nas dużo
ważniejsze, niż gdy tylko sobie coś pomyślimy w głowie. Dlatego wielu
ludzi znając tę zasadę nie stosuje jej, gdyż czują, że będzie ona ich
w większym stopniu zmuszać do realizacji postawionych sobie celów.

Ja sam w końcu przemogłem swoje obawy przed zapisywaniem celów.
Zacząłem eksperymentować z różnymi formami ich zapisywani. I końcu
wpadłem na pomysł, aby zapisywanie celów przyjęło postać umowy z samym
sobą. Oto jak wygląda taka przykładowa umowa związana z tym kursem:

......................, dnia ........................


UMOWA


Ja niżej podpisany/a ............................ zobowiązuję się do
jak najpełniejszego wykorzystania możliwości, jakie daje mi ten kurs.
Będę wykonywać wszystkie zawarte w nim ćwiczenia oraz wymyślać swoje
własne. Przy okazji będę też świetnie bawić się. Na początek zacznę od
ćwiczeń najłatwiejszych dla mnie, stopniowo przechodząc do coraz
trudniejszych.
W załączniku do tej umowy zamieszczę plan realizacji poszczególnych
ćwiczeń, który będę na bieżąco aktualizować w miarę postępu kursu.
Dzięki temu uda mi się osiągać coraz więcej sukcesów.
Umowa wchodzi w życie w dniu jej podpisania i obowiązuje na czas
nieokreślony bez możliwości jej wypowiedzenia. Umowa została
sporządzona w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

Zleceniodawca Zleceniobiorca


A oto jakimi zasadami warto kierować się podczas pisania tego typu
umów:
1. Umowa powinna zawierać określone ramy czasowe.
2. Warto aby zawierała jakieś elementy humorystyczne, gdyż dzięki temu
będzie się bardziej pozytywnie kojarzyć.
3. Warto ustalić jakie nagrody nas czekają, gdy spełnimy warunki umowy
(osiągniemy nasz cel).
4. Umowę najlepiej podpisać w momencie, gdy faktycznie mamy dużą
motywację aby jej przestrzegać.
5. Umowę najlepiej trzymać na widoku w miejscu, związanym z jej
treścią (np. umowę dotycząca codziennej nauki słówek angielskich warto
trzymać przy półce z książkami do nauki tego języka).

Psychologia sukcesu
Lekcja 6

Zmiany

Gdy już ustalimy cele, to przystępujemy do ich realizacji. A to
oznacza zmiany. Okazuje się, że ludzie mają różne podejście do zmian.
Niektóre osoby bardzo lubią zmiany, z kolei wiele osób zmian boi się.
Proponuję abyś zastanowił się jak to jest w Twoim przypadku. Jak w
różnych sferach życia (podanych w jednym z wcześniejszych modułów)
wygląda Twoje nastawienie na zmiany.

***
Ćwiczenie 1

Weź listę sfer życia i przy każdej z nich wpisz jak bardzo jesteś w
stanie akceptować zmiany w każdej z tych sfer. Możesz przyjąć skalę
oceniania od 1 do 6. Jeden oznaczać będzie, że w danej sferze życia
absolutnie nie akceptujesz zmian. Z kolei 6 będzie oznaczać całkowitą
akceptację zmian.
***

Okazuje się, że często akceptowanie zmian ma związek z liczbą
osiąganych sukcesów: im bardziej lubimy zmiany, tym mamy więcej
sukcesów.

***
Ćwiczenie 2

Gdy już ocenisz poszczególne sfery, to zobacz czy te oceny mają jakieś
powiązanie z tym, jakie sukcesy osiągnąłeś (lub nie) w tych sferach.
***

Przyswajanie nowości

Być może zetknąłeś się już kiedyś z podziałem ludzi według czas, w
którym kupują produkty:

Innowatorzy (stanowią 2,5 proc. ogółu kupujących) - kupują produkt,
gdy tylko ukaże się on na rynku.
Pionierzy (13,5 ptoc.) - kupują produkt niedługo po jego wejściu na
rynek.
Wczesna większość (34 proc.) - kupują produkty, które już są na rynku
od pewnego czasu.
Późna większość (35 proc.) - kupują produkty, które od dawna są na
rynku.
Maruderzy (16 proc.)- kupują na samym końcu, gdy już nie mają innego
wyjścia.

Dominującą wartością dla nowatorów jest ryzyko, chęć wyróżnienia się,
przeciwstawienia wartościom uznawanym przez większość. Wcześnie
przyswajający cenią prestiż i usiłują go zdobyć poprzez przyswajanie
innowacji. Wczesna większość uznaje rozwagę za główną wartość, późna
większość - sceptycyzm. Z kolei maruderzy najbardziej cenią tradycję.

Ten sam podział funkcjonuje również w stosunku do czasu przyswajania
innowacji i zmian.

***
Ćwiczenie 3

Zastanów się, którym typem kupującego Ty jesteś najczęściej.
***

Większość ludzi nie przepada za zmianami. Preferują oni życie bez
niespodzianek. Wolą trzymać się tego co już mają, nawet jeśli to ich
specjalnie nie satysfakcjonuje.

Opór w stosunku do zmian wynika z lęku przed negatywnymi skutkami
zmian, np. utratą poczucia bezpieczeństwa, utratą pozycji społecznej.
Za zmianami nie przepadają również osoby, które nie lubią się uczyć. A
tymczasem zmiany często wymagają przyswojenia sobie nowej wiedzy czy
umiejętności.

Trzeba dodać, że postawa danej osoby w stosunku do zmian może być
warunkowana przez otoczenie. Takim otoczeniem może być kraj, w którym
się żyje, rodzina, praca, itd. W różnych sytuacjach ta sama osoba może
raz być nowatorem, a raz maruderem.

A oto inny podział zachowań ludzi w sytuacji zmian:

Postawa zachowawcza wyraża się opornym i niechętnym stosunkiem do
zmian (a nawet ich zwalczaniem), sceptycyzmem oraz chęcią torpedowania
wszelkich inicjatyw usprawnień.

Postawa recepcyjna - wyraża się pozytywną oceną innowacji oraz chęcią
naśladowania innowacji sprawdzonych. Rozróżnić tu można postawę
aktywną oraz wyczekującą.

Postawa pionierska to z kolei samodzielne poszukiwanie lub inicjowanie
poszukiwania nowych rozwiązań w sposób oryginalny, to znaczy rozwiązań
dotychczas nie notowanych.

Oczywiście te postawy rzadko występują w czystej postaci. Z reguły
większość osób ma cechy zaliczane do przynajmniej dwóch typów postaw.

Podział zmian

Zmiany można dzielić według wielu kryteriów. Oto kilka z nich:

Ze względu na możliwość przewidywania zdarzeń: zmiany zaprogramowane i
niezaprogramowane. Zaprogramowane to takie, których pojawienie się
jest z góry zaakceptowane przez osobę. Niezaprogramowane zmiany
zostają najczęściej wprowadzone w wyniku niepowodzeń, kłopotów lub też
na odwrót - na skutek gwałtownego i nieoczekiwanego sukcesu, który
pozwolił zgromadzić środki na wprowadzenie zmian/innowacji.

Ze względu na rolę innowacji w osiąganiu dalszych celów: mamy tu
innowacje instrumentalne i ostateczne. Te pierwsze wprowadzone są to,
aby uzyskać specyficzne zmiany - te drugie stanowią cele same w sobie.

Ze względu na stopień radykalizmu zmian, jaka wiąże się prowadzeniem
innowacji. Innowacja jest tym bardziej radykalna, im bardziej różni
się od poprzednio istniejących form. Tak więc można tu określić
kontinuum: rutyna - radykalizm.

Decyzję dotyczącą aktywnego uczestnictwa w przyswajaniu zmian
podejmujemy, gdyż uważamy, że coś zyskujemy, przy czym korzyści będą
większe niż gdybyśmy pozostali obojętni wobec innowacji. Tu właśnie
powstają pytania: Co oferuje ta nowa sytuacja? Jakie oferuje korzyści,
nagrody, gratyfikacje? Jak wielkie jest ryzyko utraty cenionych
wartości?

***
Ćwiczenie 4

Zastanów się nad swoimi celami. Wypisz jakie zmiany pociągnie
rozpoczęcie realizacji tych celów. Jakie korzyści niosą te zmiany, a
jakie ryzyko?
***

Zachowania człowieka w sytuacji zmiany

Istnieją teorie opisujące zachowanie człowieka w sytuacji zmian. Są to
teorie równowagi oraz teorie dynamiczne.

Pierwsze z nich na pytanie, co się dzieje z człowiekiem, gdy w jego
otoczeniu zachodzi zmiana odpowiada, że człowiek zasadniczo nie
zmienia się, że stara się utrzymać stałość swego wewnętrznego
środowiska. Może to prowadzić do dwojakiego rodzaju skutków:
pozytywnych i negatywnych. Do skutków pozytywnych zalicza się
zachowanie swojej tożsamości, generowanie pomysłów oraz to, że
człowiek stara się usunąć nieefektywne funkcjonowanie w warunkach
naruszonej równowagi z otoczeniem poprzez przekształcenie tego
otoczenia. Utrzymanie wewnętrznego status quo jest warunkiem i źródłem
aktywności twórczej człowieka lub po prostu działania. Jest to możliwe
tylko w przypadku względnej niezależności człowieka od otoczenia. W
przypadku słabości i bezradności człowieka wszelkie zakłócenia
dotychczasowej równowagi, wywołane zmianą otoczenia, mogą prowadzić do
negatywnych skutków: braku efektywności działania oraz trwałego
konfliktu z otoczeniem, ponieważ w skutek braku sił i innych
możliwości człowiek nie jest w stanie zlikwidować powstałej
dysharmonii w sposób konstruktywny. W takiej sytuacji utrzymywanie
przez jednostkę wewnętrznego status quo jest zjawiskiem negatywnym dla
jednostki.

Z kolei grupa teorii dynamicznych przyjmuje za podstawę twierdzenie,
że w sytuacji zmiany człowiek wprawdzie zachowuje stałość, ale tylko
częściowo. Utrzymuje on pewne procesy i struktury wewnętrzne na
określonym, względnie stałym poziomie. Z drugiej strony ma on zdolność
do szybkiego dostosowania się do zmian zachodzących w fizycznym i
społecznym środowisku człowieka.

Zdolność uczenia się również ma istotny wpływ na przyswajanie
innowacji. Kompetencja innowacyjna to zbiór wiadomości i umiejętności,
postawy sprzyjające innowacjom, osobowość ukształtowana tak, by
człowiek umiał w sposób optymalny uczestniczyć w realizacji zmian.

***
Ćwiczenie 5

Zastanów się, czy zmiany, jakie pociągną za sobą Twoje cele będą
wymagać od Ciebie zdobycia nowej wiedzy lub umiejętności. Jeśli tak to
jakich?

Psychologia Sukcesu
Lekcja 7

Kreatywne rozwiązywanie problemów

Gdy zaczynamy realizować swoje cele to niestety często napotykamy na
różnego rodzaju problemy. Do ich rozwiązania możemy wykorzystać naszą
kreatywność. Proces kreatywnego rozwiązywania problemów składa się z 3
etapów. W tym module lekcyjnym zostanie przedstawiony pierwszy z nich.


Etap 1. Przygotowanie

Pracę na rozwiązaniem jakiegoś problemu warto zacząć od przygotowania
się do tego. Ten etap składa się z kilku podetapów:

A. Definicja problemu

Mówi się, że problem prawidłowo zdefiniowany, to problem w połowie
rozwiązany. I coś w tym jest. Warto dokładnie zastanowić się, co tak
naprawdę jest problemem, aby później nie okazało się, że próbowaliśmy
rozwiązać nie ten problem, który trzeba było.

***
Ćwiczenie 1

Sporządź listę problemów, z którymi masz do czynienia na co dzień.
Zastanów się jak dokładnie powinien brzmieć opis każdego z tych
problemów.
***

B. Zbieranie informacji

Jedna z definicji kreatywności mówi, że polega ona na kojarzeniu
informacji w nowe informacje. Można stąd wyciągnąć wniosek, że im
więcej będziemy posiadać informacji, tym będziemy w stanie doprowadzić
do większej ilości skojarzeń i zwiększą się nasze możliwości do
kreowania nowych pomysłów.

Poszukiwanie to ma z reguły dwojaki charakter:
aktywny
pasywny

Poszukiwanie aktywne

Liczba źródeł informacji, po które możemy aktywnie sięgnąć jest bardzo
duża.

Po pierwsze, mogą to być informacje z naszego bezpośredniego
otoczenia. W przypadku np. firmy dostawcy usług internetowych
pierwszym źródłem informacji mogą okazać się dotychczasowe
doświadczenia tej firmy. Można sprawdzić w jaki sposób dotychczas
wyglądało jej funkcjonowanie. Co było robione dobrze, a co źle. W jaki
sposób firma zdobyła dotychczasowych klientów, itd.

Kolejnym źródłem informacji mogą być konkurenci. Należy sprawdzić w
jaki sposób oni pozyskują klientów, jaki zakres i jakość usług
oferują. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby w swojej działalności
wykorzystać pomysły zrealizowane przez konkurencję, oczywiście pod
warunkiem, iż nie naruszy się np. praw autorskich.

Wielu pożytecznych informacji mogą również dostarczać media,
szczególnie te papierowe. W przypadku firmy internetowej, będą to
przede wszystkim media specjalistyczne, takie jak pisma o Internecie
lub marketingu.

Następnym źródłem informacji mogą okazać się prywatne kontakty. Do
rozwiązania danego problemu zaangażować można znajomych, przyjaciół,
rodzinę, sąsiadów. Im więcej osób będzie wiedziało o naszym problemie,
tym większa szansa, że ktoś z nich wpadnie na jakiś dobry pomysł lub
podsunie nam dodatkowe informacje. Szczególnie cenne mogą okazać się
kontakty z osobami, które dysponują odpowiednią wiedzą na temat
problemu. Dlatego firma internetowa może zwrócić się o pomoc do
znajomego profesora wykładającego marketing albo do lokalnej izby
gospodarczej.

Prawdziwą kopalnią informacji jest Internet. W przypadku dostawcy
usług internetowych, po prostu powinien on skorzystać z tego źródła
danych. W sieci istnieje wiele serwisów poświęconych tematyce
Internetu. Większość portali dostarcza codziennie najświeższe newsy o
sieci. W Internecie istnieją również specjalistyczne serwisy, w
całości poświęcone tematyce globalnej pajęczyny. Można również zajrzeć
na internetowe strony pism papierowych. Część z nich oferuje w sieci
informacje, których nie znajdziemy w tradycyjnej ich wersji. Jeszcze
innym źródłem internetowych informacji mogą okazać się grupy i listy
dyskusyjne. Ponadto dzięki Internetowi można bez problemu dotrzeć do
informacji z całego świata.

***
Ćwiczenie 2

Wróć do listy swoich problemów i przy każdym z nich zastanów się, skąd
możesz czerpać informacje z nimi związane.
***

Poszukiwanie pasywne

Możemy sobie z tego nie zdawać sprawy, ale w momencie gdy zaczniemy
myśleć nad rozwiązaniem jakiegoś problemu, nasz mózg, a właściwie
podświadomość, również zaczyna nad nim pracować. Z jednej strony
polega to na tym, że w podświadomości będą zachodzić procesy
kojarzenia zgromadzonych w pamięci informacji. Wyniki tych procesów
mogą zostać przekazane naszemu świadomemu umysłowi np. podczas snu
albo poprzez nagłe pojawienie się informacji w naszej świadomości
(tzw. olśnienie).

Ponadto podświadomość może nam podsuwać informacje, które pomogą nam w
świadomym rozwiązaniu problemu. Mogą to być, po pierwsze, informacje,
które znajdują się w podświadomości, ale o których nasz świadomy umysł
zapomniał. Po drugie, mogą to być informacje zewnętrzne, które w
normalnej sytuacji umknęłyby naszemu świadomemu umysłowi.

C. Analiza problemu

Gdy już zbierzemy odpowiednią ilość informacji na temat problemu,
warto te informacje przeanalizować, gdyż ułatwi nam to ich
wykorzystanie na etapie kreowania nowych pomysłów. Istnieje wiele
sposobów przeprowadzania analiz. Najprościej taka analiza wygląda w
ten sposób, że przegląda się wszystkie zebrane informacje i stara się
je jakoś ze sobą połączyć.

Ale można też zastosować bardziej zaawansowane metody. Poniżej
prezentuję kilka z nich.

Mapa przeszkód

Z tej techniki warto korzystać wtedy, gdy za bardzo nie wiemy, co
powoduje, że nie możemy rozwiązać naszego problemu, czyli nie wiemy
jakie mamy na drodze przeszkody.

Technikę tę wykonuje się w ten sposób, że na kartce papieru po lewej
stronie wypisujemy naszą obecną sytuację związaną z problemem (że np.
nie mamy czasu dla swoich dzieci), po prawej stronie wypisujemy
sytuację, którą chcielibyśmy mieć (mamy dużo czasu dla dzieci).
Następnie na środku kartki wypisujemy wszelkie przeszkody, jakie mogą
nam przyjść do głowy, które powodują, że nie możemy przejść od
sytuacji z lewej strony do tej z prawej strony.

Dzięki uświadomieniu sobie przeszkód, możemy w następnym etapie
przejść do wymyślania pomysłów na przezwyciężenie tych przeszkód.

***
Ćwiczenie 3

Wybierz jakieś ze swoich problemów i wykonaj analizę związanych z nim
informacji przy pomocy mapy przeszkód.
***

Mapy myśli

Kolejnym sposobem analizowania zebranych informacji jest wykorzystanie
tzw. map myśli. Mapy myśli są graficzną formą prezentacji informacji.
W odróżnieniu od tradycyjnych informacji zapisywanych w postaci
zwykłego tekstu, mapy myśli mają postać obrazkową. Rysuje się je na
czystych, białych kartkach, wykorzystując wiele kolorów długopisów i
pisaków. Nie pisze się na nich całych zdań, ale tylko zwroty oraz
umieszcza się obrazki. Atutem takich map jest to, że już samo ich
tworzenie jest bardzo kreatywnym zajęciem. Ponadto mapa pozwala od
razu zobaczyć powiązania pomiędzy poszczególnymi informacjami. Mapy
myśli mogą być też wykorzystywane do zapamiętywania np. materiału z
lekcji.

Oto jak tworzy się mapy myśli:
1. Weź pustą, białą kartkę formatu A4. Połóż ją przed sobą poziomo.
2. Na środku mapy napisz lub narysuj przy pomocy symboli, czego ma
dotyczyć mapa myśli (jakiego problemu).
3. Od tego środka odprowadź kilka gałęzi.
4. Na każdej gałęzi napisz lub narysuj różne zagadnienia, które wiążą
się z analizowanym problemem.
5. Następnie od tych gałęzi poprowadź mniejsze gałęzie, które będą w
większych szczegółach analizować zagadnienia z gałęzi. Twórz nowe
gałęzie na kolejnych poziomach tak długo, aż wyczerpiesz wszystkie
możliwości.
6. Możesz następnie sprawdzić, czy przedstawione na mapie myśli
zagadnienia wiążą się dodatkowo ze sobą (zagadnienia z różnych
gałęzi). Jeśli tak jest, to połącz je ze sobą liniami.

***
Ćwiczenie 4

Wybierz jakieś ze swoich problemów i wykonaj analizę związanych z nim
informacji przy pomocy mapy myśli.
***

Uniwersalne pytania

Jest to kolejna metoda analizowania problemu. Moje własne
doświadczenia z tą metodą pokazują, że nazwa jest trochę na wyrost. Te
pytania sprawdzają się w większości sytuacji, ale nie w każdej.

Uniwersalne pytania:

Co?
Gdzie?
Kiedy?
Jak?
Dlaczego?
Kto?

A oto jak te pytania można zastosować w praktyce.

Problem: w jaki sposób lokalny dostawca usług internetowych może
zdobyć nowych klientów.

Co stanowi problem? Zdobycie nowych klientów. A może niska jakość
świadczonych usług? Czy zatem lepiej zająć się zdobyciem nowych
klientów, czy też lepiej spróbować polepszyć jakość świadczonych
usług?

Gdzie firma planuje pozyskać nowych klientów? Czy firma planuje
ograniczyć się tylko do rynku lokalnego, czy też rozszerzyć obszar
działalności na inne regiony kraju? Jeśli tak, to które usługi
zaoferować potencjalnym klientom z innych regionów? Może przygotować
dla nich nową ofertę?

Kiedy firma chciałaby pozyskać nowych klientów? Oczywiście jak
najszybciej. Coraz silniejsza konkurencja powoduje, że należy dążyć do
jak najszybszego zdobycia jak największej liczby klientów, którzy będą
stanowić stałe źródło dochodów firmy.

Jak pozyskać nowych klientów? Czy przeprowadzić jakąś akcję
promocyjną, a może na stałe obniżyć cenny? Może lepiej dodać nowe
usługi?

Dlaczego należy zdobyć nowych klientów? Bez nowych klientów firma nie
uzyska rentowności i upadnie. Dlaczego? Bo posiadany przez firmę
kapitał nie wystarczy aby pokrywać przez dłuższy czas ujemnego wyniku
z działalności operacyjnej. A więc może poszukać inwestora, który
dofinansowałby firmę? Dlaczego jeszcze? Inwestor może również wnieść
do firmy know-how oraz własne kanały pozyskiwania nowych klientów.

Kto powinien zająć się zdobywaniem nowych klientów? W pierwszej
kolejności powinni to być pracownicy firmy. Czy mają oni jednak
odpowiednie kwalifikacje? Może warto byłoby ich przeszkolić? Może
lepiej byłoby zatrudnić nowych pracowników? A może warto byłoby
znaleźć osoby prowadzące działalność gospodarczą, które zostałyby
przedstawicielami firmy?

Dzięki odpowiedzi na sześć kluczowych pytań, problem został rozbity na
mniejsze składniki (problemy). Można je następnie oddzielnie
analizować i szukać pomysłów na rozwiązanie każdego z nich.

***
Ćwiczenie 5

Wybierz jakieś ze swoich problemów i wykonaj analizę związanych z nim
informacji przy pomocy powyższych pytań.
***

Analiza SWOT

Analiza SWOT to technika wywodząca się z biznesu. Polega ona na
przeanalizowaniu:
mocnych stron
słabych stron
możliwości
zagrożeń

Przykład:

Chcemy znaleźć nową pracę.

Mocne strony:
Mam kilkuletnie doświadczenie zawodowe. Posiadam udokumentowane
referencje od zadowolonych poprzednich pracodawców. Potrafię szybko
uczyć się oraz szybko dogaduję się z innymi ludźmi.

Słabe strony:
Brak znajomości języków obcych oraz średnia znajomość obsługi
komputera. Brak prawa jazdy.

Możliwości:
Mam znajomych, którzy pracują w dużych firmach i na pewno mogliby
popytać, czy nie ma u nich jakiś wolnych stanowisk pracy. W moim
mieście powstaje coraz więcej nowych firm. Mogę spróbować szukać pracy
u nich.

Zagrożenia:
Wysokie bezrobocie i związana z tym wysoka konkurencja między osobami
szukającymi pracy.

***
Ćwiczenie 6

Wybierz jakieś ze swoich problemów i wykonaj analizę związanych z nim
informacji przy pomocy analizy SWOT.
***

---