KARTA PRACY - DZIAŁALNOŚĆ RZEŹBOTWÓRCZA WIATRU (zał. 1)

1. Z wyróżnionych kursywą słów i określeń wykreśl błędne.

1. W klimacie suchym tworzą się barchany/wydmy paraboliczne.

2. W wyniku korazji powstają graniaki i grzyby skalne/pokrywy lessowe i grzyby skalne.

3. Większe okruchy skalne pozostające po wywiewaniu piasku na pustyniach to niecki deflacyjne/bruk deflacyjny.

2.Wpisz nazwę procesu, który doprowadził do powstania formy przedstawionej na poniższym rysunku. Wyjaśnij dlaczego ta forma ma tak charakterystyczny kształt.

Nazwa procesu: .................................................................................

Wyjaśnienie:.................................................................................................................................................

3.Uzupełnij tabelę.

Lp.	Forma	Czynnik rzeźbotwórczy	Proces (erozja, transport, akumulacja)
1.	Bruk deflacyjny
2.			Erozja
3.		Wiatr	Akumulacja

4.Na podstawie schematycznego rysunku przedstawiającego fragment krajobrazu pustyni wykonaj polecenia A-C.

1. Za pomocą strzałki zaznacz kierunek wiatru.

2. Napisz, jaki rodzaj pustyni został zaznaczony numerem 1. .......................................................

3. Wpisz nazwę formy terenu oznaczonej numerem 4. Opisz, w jaki sposób powstała.

Forma terenu: .............................................................................................................................

Sposób powstania: .....................................................................................................................

5.Korzystając z mapy przedstawiającej rozmieszczenie pustyń, wpisz nazwy pustyń zaznaczonych cyframi 1 - 6

6.Do każdej z wymienionych pustyń przyporządkuj główny czynnik warunkujący jej powstanie. Czynniki mogą być wpisane więcej niż jeden raz.

a) Pustynia Namib	1. Bariera orograficzna.
b) Pustynia Gobi	2. Stałe zwrotnikowe wyże baryczne
c) Wielka Pustynia Piaszczysta	3. Zimne prądy morskie.
d) Pustynia Atacama

Odpowiedź: a) ................, b) ................, c) .............., d) ............... .

Pustynia Rub al.- Chali	Bariera orograficzna
Wielka Pustynia Słona	Stałe zwrotnikowe wyże baryczne
Wielka Pustynia Wiktorii	Zimne prądy morskie
Sahara

Odpowiedź: a) .........., b) ............, c) ..........., d) ...........

Scenariusz lekcji z geografii w liceum ogólnokształcącym

TEMAT LEKCJI: Działalność rzeźbotwórcza wiatru.

Cel główny: Poznanie i charakterystyka procesów rzeźbotwórczych i form powstałych

w wyniku niszczącej i budującej działalności wiatru.

Cele szczegółowe:

Uczeń:

- definiuje terminy: wydma, wydma paraboliczna, barchan, grzyb skalny, graniak, nisza korozyjna, nisza deflacyjna, bruk deflacyjny, hamada, erg, takyr, serir

- wyróżnia podstawowe formy powstałe w wyniku działalności wiatru,

- charakteryzuje formy powstałe w wyniku działalności wiatru oraz proces ich tworzenia,

- wymienia czynniki wpływające na intensywność oddziaływania wiatru,

- opisuje genezę pokryw lessowych, wskazuje ich przykłady na mapie,

- wymienia działania człowieka wzmagające aktywność rzeźbotwórczą wiatru,

- wymienia obszary, na których rzeźbotwórcza działalność wiatru jest najbardziej intensywna,

- wskazuje na mapie fizycznej świata obszary występowania pustyń i podaje przyczynę ich występowania,

Metody pracy:

• metoda operatywna - praca z tekstem, ilustracjami i atlasem,

• burza mózgów,

• metoda mentalna,

Formy pracy:

• indywidualna praca uczniów z wykorzystaniem Karty pracy ucznia

( załącznik 1), atlasu, podręcznika

Środki dydaktyczne:

• komputer i rzutnik multimedialny,

• pokaz w PowerPoint przygotowany przez nauczyciela ( działalność wiatru ),

• podręcznik oraz zeszyt ćwiczeń ( wydawnictwo PWN ),

• atlasy,

• Karty pracy ( przygotowane przez nauczyciela ),

Wymiar lekcji: 45 minut

Typ lekcji: lekcja wprowadzająca nowe zagadnienia i ćwiczenia.

Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel sprawdza obecność i zapisuje nowy temat. W ramach przypomnienia materiału
z ostatnich lekcji, odpytuje uczniów

. Następnie podaje nowy temat i określa zasady pracy na lekcji.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel przedstawia prezentację ukazującą charakterystyczne procesy i formy powstające w wyniku działalności wiatru. Następnie rozdaje uczniom karty pracy ( zał. 1 )oraz atlasy

. Uczniowie przez około 10 minut pracują samodzielnie, wypełniając Karty pracy
( w przypadku uczniów pracujących w szybszym tempie można wykorzystać zadania znajdujące się w zeszycie ćwiczeń ).

Faza podsumowywująca:

Wybrani uczniowie odczytują odpowiedzi, a nauczyciel komentuje oraz poprawia błędy
i szczegółowo omawia polecenia, które sprawiły uczniom najwięcej trudności. Na koniec nauczyciel zapytuje jak aktywność wiatru może zostać wywołana przez człowieka.

Autor: Monika Wardęga

nauczyciel geografii

w Liceum Ogólnokształcące w Starym Sączu

* Karta pracy została sporządzona na podstawie ćwiczeń zawartych w „Sprawdziany wiedzy

i umiejętności” PWN „ Geografia na czasie”

---