RAMOWA INSTRUKCJA EKSPLOATACJI

25


RAMOWA INSTRUKCJA EKSPLOATACJI URZĄDZEŃ ELEKTORENERGETYCZNYCH


1.Wstęp.


    1. Przedmiot instrukcji


Przedmiotem instrukcji są zasady eksploatacji w zakresie obsługi, konserwacji napraw, remontów, montażu oraz kontrolno-pomiarowym stacji transformatorowo-rozdzielczej SN/nN (wpisać nazwę urządzenia) np. elektroenergetycznej rozdzielni średniego napięcia SN 20kV wraz z rozdzielnią główną nN, linii napowietrznej, linii kablowej, agregatu prądotwórczego itp. zlokalizowanego na terenie zakładu….. wpisać adres………


    1. Zakres stosowania .


Przedmiotem instrukcji są zasady eksploatacji elektroenergetycznych stacji transformatorowych SN/nN, zwanych w dalszej części instrukcji „stacjami SN/nN”, linii napowietrznej, linii kablowej, agregatu prądotwórczego itp. Instrukcja jest stosowana we wszystkich przypadkach pracy urządzenia (wpisać nazwę stacji/rozdzielnicy itp.).Instrukcja przeznaczona jest dla pracowników zatrudnionych na stanowisku eksploatacji wykonujących prace w zakresie: obsługi, konserwacji napraw, remontów, montażu oraz kontrolno-pomiarowym oraz osób sprawujących dozór w zakresie wykonywania ww. prac.

    1. Definicje

Urządzenia energetyczne - urządzenia, instalacje i sieci, w rozumieniu przepisów prawa energetycznego, stosowane w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji, magazynowania oraz użytkowania paliw i energii.

Stacja elektroenergetyczna - zespół urządzeń służących do przetwarzania i rozdzielania energii elektrycznej, znajdujący się we wspólnym pomieszczeniu lub ogrodzeniu wraz z urządzeniami pomocniczymi. W skład stacji wchodzą:,

Rozdzielnica - urządzenie, zazwyczaj prefabrykowane, składające się z aparatów elektrycznych wraz z ich połączeniami, izolacja, elementami konstrukcyjnymi i osłonami.



Rozdzielnia - zespół aparatów oraz urządzeń rozdzielczych i pomocniczych wraz z budynkiem lub pomieszczeniem, w którym się znajduje, albo wydzielonym terenem stacji napowietrznej.

Prace eksploatacyjne – prace wykonywane przy urządzeniach energetycznych
w zakresie ich obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym:

Oględziny – czynności polegające na wzrokowej ocenie stanu technicznego poszczególnych elementów sieci elektroenergetycznej, jak również ich otoczenia, wykonywane w miarę możliwości podczas ich pracy i w zakresie niezbędnym do ustalenia ich zdolności do dalszej pracy, bez zbliżania się na odległość niebezpieczną do nieosłoniętych części znajdujących się pod napięciem;

Przegląd – planowane zabiegi diagnostyczne i kontrolno-techniczne, ewentualnie naprawcze wybranych elementów sieci elektroenergetycznej, mające na celu sprawdzenie pod względem wymagań parametrów technicznych, sprawności technicznej, bezpieczeństwa obsługi, eliminujący możliwość wystąpienia zagrożeń dla osób postronnych i środowiska;

Remont – prace polegające na odtworzeniu stanu pierwotne urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznej, a nie stanowiące czynności zaliczanych do bieżącej konserwacji;

Konserwacja – prace planowane, mające na celu opóźnić zużywanie się elementów urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznej;

Pomieszczenie lub teren ruchu energetycznego – należy przez to rozumieć odpowiednio wydzielone pomieszczenia lub teren albo przestrzeń w budynkach lub poza budynkami, w których zainstalowane są urządzenia energetyczne dostępne tylko dla upoważnionych osób,

Prowadzący eksploatacjęwskazać jednoznacznie prowadzącego eksploatację tak, aby była to jednostka organizacyjna, osoba prawna lub fizyczna, zajmująca się eksploatacją własnych lub powierzonych jej na podstawie zawartej umowy, urządzeń energetycznych. UWAGA decyduje przyjęta organizacja lub umowa
w treści której wskazano prowadzącego eksploatację.

Strefa pracy - stanowisko lub miejsce pracy odpowiednio przygotowane w zakresie niezbędnym do bezpiecznego wykonywania prac eksploatacyjnych.

Osoba uprawniona - osobę posiadającą kwalifikacje uzyskane na podstawie przepisów prawa energetycznego

Osoba upoważniona - osobę wyznaczoną przez prowadzącego eksploatację do wykonywania określonych niniejszą instrukcją czynności lub prac eksploatacyjnych.

Wykonawca - osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, wykonująca prace na zlecenie lub na podstawie umowy na terenie lub na rzecz zlecającego (wpisać nazwę zakładu).

Inne dodatkowe definicje, jeżeli są konieczne w zakresie wykonywania prac eksploatacyjnych np. zawarte w:


  1. Charakterystyka urządzeń energetycznych


Należy opisać ogólnie do czego służy dane urządzenie z jakich elementów składowych jest zbudowane np. rozdzielnica typu ….wpisać typ… produkcji firmy …… jest wyposażona w aparaturę łączeniową z gazem izolacyjnym SF6. Rozdzielnica wpisać typ jest rozdzielnicą przedziałową, złożoną z pól umieszczonych w obudowach metalowych i stanowiących niezależne moduły ( dane opisu urządzenia będącego przedmiotem instrukcji eksploatacji są zawarte w instrukcji jego obsługi dostarczanej przez producenta). Transformator olejowy/suchy typu ….o mocy….., rozdzielnica główna niskiego napięcia n…polowa typu…..

W tym punkcie instrukcji eksploatacji należy podać następujące informacje

Ze względu na wymagania eksploatacyjne stacje i rozdzielnie można podzielić na
3 kategorie:

2.1. Szczegółowy opis budowy urządzenia.


W tym rozdziale na podstawie dostępnego projektu, DTR lub instrukcji obsługi,
a w przypadku takiej dokumentacji na podstawie spisu z natury należy dokonać opisu budowy urządzenia elektroenergetycznego dla którego tworzymy zasady eksploatacji.

Przykładowo w odniesieniu do opisanej wyżej rozdzielnicy SN w izolacji SF6.

Przykładowy opis pól zabudowanych w rozdzielnicy pokazano w tabeli nr 1.


Funkcja

Typ pola

Pole liniowe z pomiarem prądu

Pole z rozłącznikiem i przekładnikami prądowymi

Pole transformatorowe

Pole z odłącznikiem, wyłącznikiem, zabezpieczeniem cyfrowym autonomicznym, przekładnikami napięciowymi i przekładnikami prądowymi, przyłącze kablowe

Pole pomiarowe napięcia

Pole z odłącznikiem i przekładnikami napięciowymi zabezpieczonymi bezpiecznikami topikowymi







Tabela nr 1. Opis pól rozdzielnicy SN.


Parametry elektryczne rozdzielnicy (wpisać dane z instrukcji obsługi lub projektu) np.:

Podajemy miejsce zabudowania rozdzielnicy, szczególnie jeżeli w jednym pomieszczeniu zabudowano rozdzielnicę, która jest urządzeniem energetycznym na którego elementach konstrukcji ustalono granice eksploatacji z operatorem systemu dystrybucji energii elektrycznej ( granice te ustalmy na podstawie umowy o dostawę energii elektrycznej oraz umowy o współpracy ruchowej z operatorem systemu dystrybucyjnego) .




    1. Opis układów automatyki, pomiarów, sygnalizacji, zabezpieczeń i sterowań.

W odniesieniu do ww. układu urządzeń rozdzielnicy SN, transformatora SN/nN oraz rozdzielni głównej nN, korzystamy np. z projektu, instrukcji obsługi urządzenia, dokumentacji techniczno – ruchowej lub dokumentacji z prób odbiorowych przeprowadzonych zgodnie z procedurą określoną w Polskiej Normie PN-E-04700 „Urządzenia i układy elektryczne w obiektach elektroenergetycznych. Wytyczne przeprowadzania po-montażowych badań odbiorczych”:


Pola liniowe wyposażone są w rozłączniki z napędem ręcznym.

Pomiary i sygnalizacja: - przekładniki prądowe 50/5/5A kl. 0,5


Pola transformatorowe wyposażone są w odłączniki i wyłączniki SF6 z napędem ręcznym. Pomiary i sygnalizacja: - przekładniki prądowe i napięciowe

- wskaźnik napięcia – diody

Mechaniczne wskaźniki stanu rozłącznika i uziemnika Zabezpieczenia - przekaźniki zabezpieczające z autonomicznym zasilaniem, typu wpisać typ

Sterowanie: załączenie wyłącznika napędem ręcznym, wyłączenie ręczne lub automatyczne za pomocą wyzwalacza wpisać typ sterowanego z przekaźnika zabezpieczającego


Pola pomiarowe wyposażone są w odłączniki i uziemniki z napędem ręcznym oraz podstawy bezpiecznikowe zabezpieczenia obwodów pomiarowych

Pomiary i sygnalizacja: - przekładniki napięciowe legalizowane typu wpisać typ np. VRQ2

20000: V3/100:V3/100: 3 V; 30/50 VA kl. 0.5/30 VA kl. 3P
Zabezpieczenia: - bezpieczniki 6,3A



  1. 2.3. Zestaw rysunków i schematów ( dołączyć zestaw rysunków i schematów z projektu,
    instrukcji obsługi rozdzielnicy typu …lub dokumentacji techniczno- ruchowej.)




    Opis czynności związanych z uruchomieniem, obsługą w czasie pracy i zatrzymaniem urządzenia energetycznego w warunkach normalnej pracy tego urządzenia

UWAGA: OPIS CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWYCH MUSI WYNIKAĆ WPROST Z INTRUKCJI OBŁSŁUGI DANEJ ROZDZIELENICY LUB DOKUMENTACJI TECHNICZNO – RUCHOWEJ. PONIŻEJ PRZYKŁADY ZAPISÓW

    1. Czynności łączeniowe w polu pomiaru napięcia lub pomiaru prądu należy wykonywać tylko po powiadomieniu Operatora Systemu Dystrybucji Energii Elektrycznej i tylko
      w obecności pracowników Operatora Systemu Dystrybucji Energii Elektrycznej,
      o ile instrukcja współpracy ruchowej nie stanowi inaczej.


3.2. Czynności wyłączenia i załączenia napięcia w polach nr ….. rozdzielni SN….. można wykonywać jednoosobowo (UWAGA ODNIESIENIE DO ZASAD ORGANIZACJI PRAC) pod warunkiem, że nie będą wykonywane inne czynności wymagające zdejmowania osłon lub zbliżania się do części pod napięciem oraz pod warunkiem, że czynności te będą wykonywane zgodnie z wymaganiami Instrukcji Obsługi Rozdzielnicy lub DTR.


3.3. Załączając pola nr …. rozdzielni SN….. należy obserwować położenie wskaźników na polach rozdzielni potwierdzające prawidłowe wykonanie łączeń. Czynności łączeniowe muszą być wykonywane zgodnie z procedurą określoną w Instrukcji Obsługi Rozdzielnicy lub DTR.


3.4. Po załączeniu pola nr ….. rozdzielni SN….. (odpływ do transformatora o mocy…. ……….kVa) należy sprawdzić wielkość napięć na poszczególnych fazach i obserwować prawidłowość pracy transformatora. Jeżeli po załączeniu transformatora stwierdzi się nienormalne objawy jego pracy, należy transformator wyłączyć i przeprowadzić pomiary kontrolne transformatora.


3.5. W przypadku rozłączenia rozłącznika w polu/polach nr ….SN przez przepalenie się wkładki bezpiecznikowej, każdorazowo należy wymienić komplet wkładek (3szt – na wszystkich fazach.), a nie tylko wkładkę uszkodzoną. Pracę polegającą na wymianie wkładek można wykonywać tylko na polecenie pisemne w dwuosobowym zespole pracowników kwalifikowanych.

Uwaga w przypadku układu z dwoma równolegle pracującymi transformatorami


3.6.Praca równoległa transformatorów o mocy ……. kVa zasilanych z rozdzielni SN jest możliwa tylko pod warunkiem ustawienia przełącznika zaczepów obydwu transformatorów na jednakowe napięcia. Przy czym należy pamiętać, że zaczepy przełączników na obydwu transformatorach nie odpowiadają tym samym napięciom – bardzo ważne sprawdzić z punktu widzenia pracy sieci.


4. Zasady postępowania w razie awarii oraz zakłóceń w pracy urządzenia.

W tym rozdziale podajemy informacje dotyczące rozwiązań organizacyjne w zakresie zapobiegania, gotowości i reagowania na wypadki i awarie oraz identyfikowanie i reagowanie na występujące sytuacje niebezpieczne i awarie, które mogą mieć niekorzystny wpływ na bezpieczeństwo eksploatacji.

Przykładowo w odniesieniu do ww. rozdzielnicy SN W przypadku wystąpienia zakłócenia, np. wyłączenia, zwarcia w polu elektryk pełniący obsługę ruchową na danej zmianie powinien uzyskać informację, które elementy rozdzielnicy zostały wyłączone z ruchu, jaki jest stan położenia łączników, jakie zadziałały zabezpieczenia, oraz określić, jakie są ograniczenia ponownego przywrócenia do układu pracy normalnej.


  1. Wymagania w zakresie konserwacji, napraw, remontów urządzeń energetycznych oraz terminy przeprowadzania przeglądów, prób i pomiarów.


W tym rozdziale należy określić:


    1. Zasady ogólne w zakresie wykonywanie przeglądów, konserwacji i pomiarów elektrycznych na obiektach stacji elektroenergetycznych SN/nN.

Stan techniczny urządzeń elektroenergetycznych, ich zdolność do dalszej pracy oraz warunki eksploatacji powinny być kontrolowane i oceniane na podstawie wyników przeprowadzanych okresowo oględzin i przeglądów urządzeń i instalacji elektroenergetycznych. Wyniki oględzin i przeglądów powinny być odnotowane w dokumentacji eksploatacyjnej.

Przy przeprowadzaniu oględzin nie wymaga się wyłączania urządzeń spod napięcia.

Przeglądy przeprowadza się po wyłączeniu urządzeń i instalacji spod napięcia.





    1. Oględziny


5.2.1. Oględziny rozdzielń SN – 20kV., transformatorów i rozdzielń głównych n/N.

Oględziny okresowe rozdzielń SN , transformatorów i rozdzielń głównych
n/N należy przeprowadzać nie rzadziej niż raz w miesiącu. Niezależnie od
w/w terminów oględzin okresowych, oględziny należy przeprowadzić
w przypadkach, gdy urządzenia zostały wyłączone przez zabezpieczenia.

5.2.2. Zakres oględzin

Podczas przeprowadzania oględzin należy sprawdzić:

- stan napisów, oznaczeń i znaków ostrzegawczych

- stan i gotowość ruchową aparatury i napędów łączników

- stan układów sterowania i sygnalizacji, zabezpieczeń, blokad

- stan przekładników ( bez otwierania pól )

- stan oświetlenia elektrycznego

- stan dróg, przejść, zamknięć wejściowych do rozdzielń,
komór transformatorowych oraz pomieszczeń rozdzielń głównych.

- stan wentylacji, urządzeń grzewczych.

- stan i kompletność dokumentacji eksploatacyjnej

- stan i warunki przechowywania sprzętu ochronnego

- stan urządzeń przeciwpożarowych

- stan zewnętrzny transformatorów, izolatorów połączeń kablowych

- stan zewnętrzny głowic kablowych

- stan baterii kondensatorów

- stan fundamentów, konstrukcji budowlanych i stwierdzenia braku przecieków wody deszczowej

- stan zewnętrzny instalacji uziemiającej i odgromowej

5.2.3. Oględziny pozostałych elementów instalacji i urządzeń n/N należy przeprowadzać
nie rzadziej niż raz w roku

5.2.4. W czasie oględzin należy sprawdzać;

- kompletność obudów i osłon urządzeń

- szczelność wlotów kablowych

- stan napisów informacyjnych

- stan urządzeń pomiarowych i sygnalizacyjnych

- stan oświetlenia elektrycznego

- stan kabli przewodów zasilających urządzenia

- stan przejść i dojść do urządzeń

- sprawność urządzeń sterowniczych.

    1. Przeglądy

Przeglądy urządzeń i instalacji należy wykonywać co 5 lat zgodnie z wymogami przepisu art. 62 ustawy z dnia 07.07.1994r. Prawo budowalne.


5.3.1. Przeglądy urządzeń rozdzielni SN

Przegląd powinien obejmować:

- dokładne oględziny wg zakresu podanego w punkcie 5.2.2. niniejszej instrukcji

- pomiary wyłączników mocy

- sprawdzenie stanu technicznego przekładników prądowych i napięciowych

- sprawdzenie działania rozłączników oraz ich stanu technicznego
- sprawdzenie stanu połączeń szynowych

- sprawdzenie stanu osłon, blokad i innych urządzeń zapewniających bezpieczeństwo pracy

- sprawdzenie i pomiar instalacji odgromowej wg. warunków określonych w Polskiej

Normie PN-EN 62305-3:2009  Ochrona odgromowa -- Część 3: Uszkodzenia
fizyczne obiektów i zagrożenie życia

- sprawdzenie działania mechanizmu napędu wyłącznika

Ponadto w ramach przeglądu należy wykonać konserwacje i naprawy.

5.3.2. Pomiary wykonywane w czasie przeglądów powinny obejmować;

- pomiary rezystancji izolacji wyłączników mocy między fazami

- pomiary izolacji wyłączników mocy i rozłączników względem ziemi

- pomiary przejścia styków wyłączników

- pomiary rezystancji izolacji kabli odpływowych

- pomiary ciągłości żył kabli

- pomiary rezystancji izolacji przekładników prądowych i napięciowych

- pomiar rezystancji izolacji szyn zbiorczych

- ciągłość połączeń elementów konstrukcyjnych z przewodem uziemiającym

- pomiar rezystancji uziomów ( należy zwracać uwagę aby napięcie uziomowe nie przekraczało dopuszczalnej wartości )

- pomiary sprawdzające zabezpieczeń

Pomiary należy wykonać zgodnie z warunkami technicznymi określonymi w Polskiej Normie PN – E – 05115”Instalacje elektroenergetyczne o napięciu nominalnym powyżej 1 kV prądu przemiennego”

W zależności od tego, czy instalacja znajduje się w miejscach wydzielonych do celów elektroenergetycznych czy nie, ochrona podstawowa może być realizowana z zastosowaniem różnych środków technicznych. W Polskiej Normie PN-E-05115 wyróżnia się cztery środki ochrony polegające na:

W przypadku urządzeń wysokiego napięciach umieszczenie poza zasięgiem ręki zależy od wartości napięcia znamionowego urządzeń. Nie jest to termin jednoznaczny ze stosowanym w urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych niskiego napięcia.

Obudowy wykonuje producent urządzenia, natomiast przegrodami ochronnymi mogą być ściany, drzwi, ogrodzenia itp. Minimalnej wysokości 1800 mm zapewniające, że żadna część ciała nie może dosięgnąć niebezpiecznej strefy w pobliżu części będących pod napięciem. Przegrody jako środek ochrony podstawowej mogą być stosowane tylko w miejscach wydzielonych do celów elektroenergetycznych. Powinny przy tym być zachowane odpowiednie odstępy poziome od części będących pod napięciem, a przegrody z otworami (niepełne) powinny również mieć odpowiednie stopnie ochrony.

Minimalne odstępy poziome B, wyrażone w milimetrach i stopnie ochrony IP przegród (zależnie od najwyższego napięcia Um urządzenia) są następujące:

Odstępy poziome B zależą do minimalnych odstępów doziemnych i między fazowych N, przedstawionych w tabeli nr 2.



Tabela nr 2. Odległości poziome od elementów czynnych w funkcji napięcia.

W przypadkach, w których należy się liczyć z wystąpieniem niebezpiecznych napięć dotykowych, ich ograniczenie, czyli zastosowanie ochrony przy uszkodzeniu) przy dotyku pośrednim, można zrealizować wieloma sposobami. Ochronę przy dotyku pośrednim uznaje się za skuteczną, gdy napięcia dotykowe rażeniowe obliczone lub zmierzone nie przekroczą największych dopuszczalnych napięć dotykowych rażeniowych UTp.

Największe dopuszczalne napięcia dotykowe rażeniowe UTp w zależności od czasu trwania rażenia (uszkodzenia) tF, wg normy PN-E-05115 przedstawione zostały na rysunku nr 1 oraz w tabeli nr 3.



Rys. nr 1. Największe dopuszczalne napięcia dotykowe rażeniowe UTp w zależności od czasu trwania rażenia.

Tabela nr 3. Największe dopuszczalne napięcia dotykowe rażeniowe UTp w zależności od czasu trwania rażenia.

Powyższą zależność ustalono dla następujących układu przepływu prądu


5.3.3. Przeglądy transformatorów SN/nN.

Przegląd powinien obejmować:

- sprawdzenie stanu technicznego transformatora

- sprawdzenie stanu połączeń po stronie średniego napięcia i po stronie
niskiego napięcia

- sprawdzenie stanu izolatorów

- sprawdzenie instalacji uziemiającej

- sprawdzenie i pomiar instalacji odgromowej

- pomiar rezystancji izolacji między uzwojeniem górnego i dolnego napięcia

- pomiar rezystancji izolacji po 15 sek. i po 60 sek. i sprawdzenie wskaźnika zmian rezystancji izolacji

- sprawdzenie ciągłości uzwojeń

- sprawdzenie przełącznika zaczepów.

Transformatory znajdujące się w stanie rezerwy ruchowej, wyłączone na okres nie dłuższy niż 4 tygodnie, można załączyć bez badań kontrolnych. Transformatory rezerwy ruchowej zaleca się załączać na przemian w okresach krótszych niż 4 tygodnie. Natomiast w przypadku wyłączenia transformatora rezerwy ruchowej – na okres dłuższy niż 4 tygodnie –
należy przed załączeniem przeprowadzić oględziny i badania.


5.3.4. Przeglądy urządzeń i instalacji niskiego napięcia ( 0,4 kV ) Przeglądy powinny obejmować;

- pomiary ochrony przeciwporażeniowej zgodnie z warunkami technicznymi
określonymi w Polskiej Normie
PN-HD 60364-6 Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Część 6. Sprawdzanie

- pomiary stanu izolacji szyn zbiorczych rozdzielń

- pomiary stanu izolacji kabli

- pomiary ciągłości żył kabli

- pomiary instalacji odgromowej

- sprawdzenie stanu izolatorów rozdzielń

- sprawdzenie stanu połączeń rozdzielń

- sprawdzenie instalacji uziemiającej

- sprawdzenie obwodów sterowniczych

- sprawdzenie szczelności wpustów kablowych w poszczególnych urządzeniach

- pomiary stanu izolacji silników

- pomiar rezystancji izolacji kondensatorów do kompensacji mocy biernej

- sprawdzenie ciągłości obwodów rozładowania baterii kondensatorów

- sprawdzenie wkładek bezpiecznikowych

- sprawdzenie układów sygnalizacji optycznej

Ponadto czynności przeglądu powinny obejmować konserwację i naprawy uszkodzonych elementów.



5.3.5 Zasady eksploatacji linii napowietrznych i kablowych

W skład dokumentacji techniczno-eksploatacyjnej linii napowietrznych wchodzi;

Warunkiem przyjęcia linii napowietrznej do eksploatacji jest:

Eksploatację linii napowietrznej należy prowadzić w oparciu o instrukcję eksploatacji, która określa:


Eksploatacja linii kablowych o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV powinna być prowadzona na podstawie programu pracy lub na podstawie instrukcji eksploatacji linii.

Czynności łączeniowe, tj. załączanie i wyłączanie kabli, muszą być dokonywane w sposób zapewniający bezpieczeństwo obsługi, a w szczególności:

Dopuszczalne jest tu jest jednorazowe załączenie bez wykonywania tych sprawdzeń, jeżeli wyłączenie nastąpiło bezpośrednio po zakończeniu prac remontowych. Przed załączeniem linii kablowej po naprawie należy wykonać sprawdzenie ciągłości żył, zgodności faz, rezystancji izolacji i próbę napięciową kabli.



5.3.6. Zespoły prądotwórcze

Zespól prądotwórczy stanowi samodzielne źródło prądu składające się z prądnicy synchronicznej, silnika spalinowego, rozdzielnicy elektrycznej oraz urządzeń kontrolno-pomiarowych umieszczonych na wspólnej konstrukcji metalowej.

Zadaniem zespołów prądotwórczych, zwanych tez agregatami, jest awaryjne zasilanie energią elektryczną urządzeń technologicznych i oświetlenia.

5.3.6.1.Ogólne zasady eksploatacji

Dla zespołów prądotwórczych o mocy znamionowej 1 kVA i wyższej powinny być opracowane instrukcje eksploatacji.

Jeżeli zespół prądotwórczy ma być przyłączony do wspólnej sieci elektroenergetycznej lub jest przewidziany jako samoczynne rezerwowe zasilanie urządzeń zasilanych ze wspólnej sieci, to przyjęcie do eksploatacji zespołu powinno odbywać się za zgoda właściwego terytorialnie zakładu energetycznego i w obecności jego przedstawiciela.

Zespół prądotwórczy o napięciu znamionowym 0,4 kV lub wyższym przed przyjęciem do eksploatacji powinien być poddany ruchowi próbnemu.

Eksploatacja zespołów prądotwórczych powinna być prowadzona w oparciu o wymagania zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej producenta.

5.3.6.2.Uruchomienie i zatrzymanie zespołu prądotwórczego

Przed każdym uruchomieniem należy sprawdzić:



Uruchomienie agregatu rozpoczyna się od uruchomienia silnika w sposób podany w instrukcji fabrycznej. Po uruchomieniu silnik należy rozgrzać do uzyskania wymaganej temperatury wody i oleju. Należy przy tym sprawdzać ciśnienie oleju w silniku. Po uruchomieniu silnika przystępuje się do uruchomienia prądnicy. Przy pomocy woltomierza należy sprawdzić wzbudzenie prądnicy i regulatorem ustawić żądane napięcie. Następnie należy załączyć wyłącznik, ustawiając go w położeniu pracy i doregulować regulatorem ręcznym wartość napięcia roboczego. Częstotliwość reguluje się zmieniając dopływ paliwa tak, aby przy pełnym obciążeniu częstotliwość wynosiła 50 1 Hz. Uruchomienie zespołu może również być przeprowadzane przez układ sterowania automatyczny lub półautomatyczny.

Zespół prądotwórczy należy zatrzymać niezwłocznie:

Po zatrzymaniu silnika należy obrócić kilkakrotnie wał korbowy przy wyłączonym dopływie paliwa, dla sprawdzenia, czy nie występują nadmierne opory obracania się lub zatarcie wału.

Jeżeli wyłączenie zespołu prądotwórczego nastąpiło wskutek działania zabezpieczeń, to przed ponownym uruchomieniem należy sprawdzić i usunąć przyczynę wyłączenia.


5.4. Prace doraźne

Jeżeli w okresie między kolejnymi planowanymi przeglądami występują objawy
nasuwające podejrzenie, że urządzenie lub instalacja może ulec uszkodzeniu
należy przeprowadzić doraźny przegląd tego urządzenia lub instalacji. Przegląd ten jest prowadzony na podstawie ustalonego każdorazowo zakresu czynności w zależności od zaistniałych warunków.


  1. Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy i przepisów przeciwpożarowych oraz wymagania kwalifikacyjne dla osób zajmujących się eksploatacją. (Powyższy opis dotyczy rozdzielnicy z izolacją SF6 z uwagi na możliwe zagrożenia dla obsługi w razie pojawienia się ulotu produktów rozpadu termicznego SF6 )

6.1.Zasady bezpiecznego wykonywania pracy w rozdzielni z zabudowaną rozdzielnicą SN
w izolacji SF6

Dopuszcza się wykonywanie w pomieszczeniu rozdzielni, w technicznie uzasadnionych przypadkach, prac takich jak spawanie, montaż głowicy z elementami termokurczliwymi przy zachowaniu następujących środków ostrożności:

Powyższe prace powinny być prowadzone przez zespół co najmniej 2 osobowy, przy czym jedna osoba powinna stać na zewnątrz rozdzielni. Prace te muszą być wykonywane na podstawie polecenia pisemnego wraz z jednoznacznie określoną procedurą organizacji prac pożarowo- niebezpiecznych.

6.2. Zasady postępowania w razie pożaru lub ulotu SF6 lub produktów jego rozpadu termicznego.

W przypadku stwierdzenia:

należy niezwłocznie opuścić rozdzielnię, nie dopuścić do przebywania w jej pobliżu osób postronnych i poinformować dyżurnego służby dyspozytorskiej, która sprawuje operatywne kierownictwo nad siecią zakładu.

Elektryk pełniący obsługę ruchową w przypadku zaistnienia któregokolwiek z ww. przypadków bezwzględnie musi podjąć następujące działania:

W przypadku pożaru w pomieszczeniu rozdzielni w której zabudowano rozdzielnicę w izolacji SF6 należy bezwzględnie przestrzegać następujących zasad:


Eksploatację urządzeń rozdzielczych średniego napięcia mogą prowadzić tylko pracownicy uprawnieniu i upoważnieni przez prowadzącego eksploatację posiadający świadectwa kwalifikacyjne bez ograniczeń napięcia, dla urządzeń grupy 1 na stanowiskach dozoru i eksploatacji wydane zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003r w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci ( Dz. U. nr 89 poz. 828 z 2003r. ze zmian.).


W zakresie kwalifikacji osób wykonujących prace eksploatacyjne przykładowo powinny one posiadać następujące kwalifikacje określone w tabeli nr 4.

Lp.

Rodzaj pełnionej funkcji

Rodzaj urządzeń i instalacji elektrycznych dla których wymagane jest posiadanie kwalifikacji

Rodzaj uprawnień na stanowisko odpowiednio

Uwagi

1.

Poleceniodawca

Grupa I Urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wytwarzające, przetwarzające, przesyłające i zużywające energię elektryczną

Dozorowe ozn. "D"

 

2.

Kierujący zespołem pracowników

Eksploatacyjne ozn. "E"

 

3.

Nadzorujący

Eksploatacyjne ozn. "E" lub Dozorowe ozn. "D"

 

4.

Kierownik robót

Dozorowe ozn. "D"

 

5.

Koordynujący

Dozorowe ozn. "D"

 

6.

Dopuszczający

Eksploatacyjne ozn. "E"

 

7.

Członek zespołu pracowników kwalifikowanych

Eksploatacyjne ozn. "E"

 



  1. Identyfikacja zagrożeń dla zdrowia i życia ludzkiego oraz dla środowiska naturalnego związanego z eksploatacją danego urządzenia energetycznego


UWAGA: Korzystamy z oceny potencjalnych zagrożeń na podstawie oceny ryzyka elektrycznego dokonanej w oparciu o zapisy Polskiej Normy PN-EN 50110 Eksploatacja urządzeń elektrycznych. Proszę zwrócić na ten zapis na etapie pomontażowych badań odbiorczych.

Przykład dla rozdzielnicy w izolacji SF6

Ochronę przed błędami łączeniowymi oraz dotykiem części będących pod: napięciem zapewnia konstrukcja rozdzielnicy.

W trakcie normalnej eksploatacji, uzupełnienie gazu SF6 w rozdzielnicy typu …..nie jest konieczne ponieważ jej obudowa wykonana jest zgodnie z wymaganiami technologii „Trwale zamkniętych systemów ciśnieniowych”. W związku z tym nie wymagane jest stosowanie żadnych szczególnych środków ostrożności podczas ich transportu, instalacji, czy obsługi, jak również zgłaszanie faktu posiadania rozdzielnicy w izolacji gazu SF6 do Urzędu Dozoru Technicznego zgodnie z wymogami wynikającymi w Polskiej Normy PN-E-04700 „Urządzenia i układy elektryczne w obiektach elektroenergetycznych. Wytyczne przeprowadzania po-montażowych badań odbiorczych .”

  1. Organizacja prac eksploatacyjnych w zakresie obsługi, konserwacji napraw i remontów oraz wykonywania prac kontrolno-pomiarowych.


  1. Wymagania dotyczące środków ochrony zbiorowej i indywidualnej, zapewnienia asekuracji, łączności oraz innych technicznych lub organizacyjnych środków ochrony stosowanych w celu ograniczenia ryzyka zawodowego, zwanych dalej "środkami ochronnymi"

    1. Wymagania ogólne dotyczące sprzętu ochronnego:

  1. Pracodawca ma obowiązek wyposażyć pracowników w niezbędne narzędzia pracy, sprzęt ochrony indywidualnej i odzież ochronną dostosowane do warunków i rodzaju wykonywanych prac.

  2. Sprzęt ochronny, środki ochrony indywidualnej i narzędzia pracy powinny spełniać zasadnicze wymagania bezpieczeństwa wymagania bezpieczeństwa określone w odrębnych przepisach i być zgodnie z nimi oznakowane.

  3. Narzędzia pracy i sprzęt ochronny należy przechowywać w miejscach wyznaczonych, w warunkach zapewniających utrzymanie ich w pełnej sprawności zgodnie z zaleceniami producenta.

  4. Ponadto narzędzia pracy i sprzęt ochronny należy w szczególności:

  1. użytkować zgodnie z dokumentacją producenta;

  2. przechowywać w miejscach wyznaczonych, w warunkach zapewniających utrzymanie ich w pełnej sprawności;

  3. poddawać okresowym próbom lub przeglądom w zakresie ustalonym w normach i w dokumentacji producenta;

  1. Sprzęt ochronny powinien być oznakowany w sposób trwały, przez podanie numeru ewidencyjnego, daty następnej próby okresowej oraz cechy przeznaczenia.

  2. Zabronione jest używanie narzędzi i sprzętu, które nie są oznakowane, jeżeli podlegają badaniom okresowym.

  3. Stan techniczny narzędzi pracy i sprzętu ochronnego należy każdorazowo sprawdzać bezpośrednio przed jego użyciem.

  4. Narzędzia pracy i sprzęt ochronny, niesprawne lub które utraciły ważność próby okresowej, powinny być niezwłocznie wycofane z użytkowania.

  5. Zabrania się używania uszkodzonych lub niesprawnych narzędzi pracy i sprzętu ochronnego.

  6. Osoby dozoru, powinny okresowo sprawdzać i dokumentować stan techniczny, stosowanie, przechowywanie i ewidencję sprzętu ochronnego, w tym środków ochrony indywidualnej.


    1. Wymagania szczegółowe dotyczące sprzętu ochronnego.


Sprzętem ochronnym nazywane są wszelkie przenośne przyrządy i urządzenia chroniące osoby zatrudnione przy urządzeniach elektrycznych lub w pobliżu tych urządzeń przed porażeniem prądem elektrycznym, szkodliwym działaniem łuku elektrycznego lub urazami mechanicznymi.

Sprzęt ochronny dzieli się na 4 grupy:

Sprzęt izolujący człowieka od urządzeń i instalacji znajdujących się pod napięciem, dzieli się na :

Zadaniem sprzętu izolującego jest odizolowanie pracowników od części urządzeń, które są lub mogą znaleźć się pod napięciem. Są to:

Podział izolacyjnego sprzętu ochronnego przedstawia tabela nr 5.

Rodzaj sprzętu

Napięcie do 1000 V

Napięcie powyżej 1000 V

Zasadniczy

Drążki, kleszcze, uchwyty izolacyjne, wskaźniki napięcia, rękawice dielektryczne, narzędzia izolowane

Drążki i kleszcze, wskaźniki napięcia neonowe, uzgadniacze faz

Dodatkowy

Kalosze izolacyjne, dywaniki i chodniki gumowe, pomosty izolacyjne

Rękawice i półbuty dielektryczne, dywaniki i chodniki gumowe, pomosty izolacyjne

UWAGA: Do pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych należy zawsze używać łącznie ze sprzętem zasadniczym dodatkowego sprzętu ochronnego.



Tabela nr 5. Podział sprzętu izolacyjnego.

Obuwie ochronne gumowe jako sprzęt ochronny występuje w dwóch rodzajach:



Dla urządzeń o napięciu powyżej 1 kV sprzętem zasadniczym są:

Dla urządzeń o napięciu powyżej 1 kV sprzętem dodatkowym są:

Dla urządzeń o napięciu do 1 kV sprzętem zasadniczym są:



Do sprzętu izolującego wskazujących obecność napięcia zalicza się:



Wskaźniki napięcia wykonuje się na różne zakresy napięć jako jednobiegunowe z neonówką, która świeci tylko pod wpływem przepływu prądu przemiennego prądu pojemnościowego oraz dwubiegunowe. Każdy wskaźnik napięcia należy przed użyciem sprawdzić na urządzeniu pod odpowiednim napięciem.

Jako sprzęt stosowany do uziemiania lub zwierania stosuje się sprzęt, który musi spełniać wymagania określone w Polskiej Normie PN-EN 61230 Przenośny sprzęt do uziemiania lub uziemiania i zwierania.

Na rysunku poniżej pokazano uziemiacz przenośny typu U:

Rys. nr 2 . Widok przykładowego uziemiacza typu U.

Do sprzętu zabezpieczającego i ostrzegawczego zalicza się:

Do sprzętu pomocniczego można zaliczyć:

Przykładowy wykaz sprzętu, który powinien znajdować się na wyposażeniu stacji SN/nN zamieszczono w tabeli nr 6.



Wyposażenie zespołu pracowników do wykonywania prac na sieciach i instalacjach elektroenergetycznych

L.p.

Nazwa środka

Ilość

1.

Drążek izolacyjny uniwersalny

2 szt.

2.

Wskaźnik napięcia w zakresie 6 kV

1 szt.

3.

Wskaźnik napięcia w zakresie 20 kV

1 szt.

4.

Uziemiacz przenośny o przekroju dobranym do wartości spodziewanego dla danego obiektu/urządzenia 1 s pierwszego prądu zwarcia z ziemią)

3 szt.

5.

Rękawice elektroizolacyjne

2 pary

6.

Hełm ochronny z ochrona twarzy

2 szt.

7.

Apteczka

1 szt.

8.

Tablice ostrzegawcze

1 kpl.

9.

Ogrodzenie przenośne (wygrodzenie miejsca pracy)

1 kpl.

10.

Uchwyt do bezpieczników SN

1 szt.

11.

Półbuty elektroizolacyjne

2 pary

12.

Chodnik przenośny

2 szt.


Tabela nr 6. Przykładowe zestawienie sprzętu, który powinien znajdować się w stacji SN/nN


W zakresie wykonywania badań okresowych sprzętu ochronnego niezależnie od przeglądów/oględzin wizualnych sprzętu ochronnego, przed każdorazowym jego użyciem, poszczególne rodzaje sprzętu należy poddawać badaniom okresowym w zakresie ustalonym
w przedmiotowych normach lub dokumentacji fabrycznej.

Terminy badań okresowych sprzętu ochronnego przedstawiono w tabeli nr 7.

Nazwa sprzętu

Terminy badań okresowych

Rękawice elektroizolacyjne, półbuty elektroizolacyjne, kalosze elektroizolacyjne

Nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy

Wskaźniki napięcia, izolacyjne drążki pomiarowe, uziemiacze przenośne

Nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy

Kleszcze i uchwyty izolacyjne, dywaniki i chodniki gumowe

Nie rzadziej niż raz na 24 miesięcy


Tabela nr 7. Terminy badań sprzętu ochronnego.










Uwaga:

Środki ochrony zbiorowej i indywidualnej należy dobrać na podstawie oceny ryzyka zawodowego na podstawie zidentyfikowanych zagrożeń dla zdrowia i życia.

Uwaga:

Należy pamiętać o wymaganiach dla sprzętu do uziemiania lub uziemiania i zwierania, aby
w przypadku zakupów nowego sprzętu spełniał on wymagania określone w Polskiej Normie PN-EN 61230 Przenośny sprzęt do uziemiania lub uziemiania
i zwierania.



    1. Formy łączności podczas wykonywania prac eksploatacyjnych.


Należy jednoznacznie określić formy komunikacji i łączności pomiędzy poszczególnymi stanowiskami i osobami funkcyjnymi podczas wykonywania prac eksploatacyjnych.


  1. Dokumentacja dotycząca prowadzenia zabiegów eksploatacyjnych (ten obwiązek nie wynika wprost z rozporządzenia)


    1. Wymagania ogólne


      1. Dokumentacja urządzeń i instalacji elektroenergetycznej składa się z:


  1. dokumentacji podstawowej

a) prawnej

b) technicznej zawierającej dokumentacje techniczne powykonawcze, DTR oraz certyfikaty lub deklaracje zgodności zastosowanych urządzeń.

  1. dokumentacji eksploatacyjnej

a) ruchowej

b)utrzymania

Dokumentację należy aktualizować i uzupełniać w miarę wprowadzanych

zmian w obiekcie.

    1. Dokumentacja podstawowa

W skład dokumentacji podstawowej wchodzą:

1) projekty techniczne powykonawcze poszczególnych instalacji

.2) dokumentacje techniczno-ruchowe urządzeń i instalacji

3) protokoły badań, pomiarów ,atestów, deklaracji zgodności – patrz wymagania zgodnie z PN PN-E-04700 „Urządzenia i układy elektryczne w obiektach elektroenergetycznych. Wytyczne przeprowadzania po-montażowych badań odbiorczych .”

4)schematy ideowe, karty gwarancyjne


    1. Dokumentacja ruchowa

      1. W skład dokumentacji ruchowej wchodzą;

    1. niniejsza instrukcja

    2. jednokreskowe schematy połączeń sieci średniego napięcia i niskiego napięcia

    3. harmonogram przeglądów

    1. Dokumentacja utrzymania.

Dokumentacja utrzymania powinna zawierać;

  1. dokumenty oględzin

  2. dokumenty przeprowadzonych przeglądów i remontów

  3. protokóły przeprowadzonych prób i pomiarów okresowych i doraźnych

  4. dokumenty dotyczące zakłóceń i uszkodzeń oraz sposobów ich likwidacji.

  1. Podstawy prawne opracowania instrukcji eksploatacji.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Instrukcja eksploatacji wózków jezdnych z napędem silnikowym, Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pr
instrukcja eksploatacji skladowiska
Instrukcja eksploatacji wózków z napędem silnikowym
Ramowa instrukcja BHP, Instrukcje
Instrukcja eksploatcji kondesat, Instrukcje BHP elekrt
Instrukcja Eksploatacji wózków jezdniowych, Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy
INSTRUKCJA eksploatacji ładowarki Komatu Hanomag(1)
Ramowa instrukcja BHP
Instru
Iet 01 Instrukcja eksploatacji i utrzymania urzadzen elektrycznego ogrzewania rozjazdow
pila ramowa, Instrukcje BHP i Ppoż
Wózek spalinowy Instrukcja eksploatacji i obsługi, BHP, Instrukcje-Obsługi
Ramowa instrukcja BHP, BHP, INSTRUKCJE BHP, INSTRUKCJE BHP, instrukcje bhp
INSTRUKCJA EKSPLOATACJI I OBSŁUGI PODAJNIKA PALIWA STAŁEGO TYPU PPSM Z MOŻLIWOŚCIĄ SPALANIA MIAŁÓW

więcej podobnych podstron