Przed snem czytaj papierowe książki.

Świecące prosto w oczy tablety czy laptopy psują zdrowie

Olga Woźniak 27.12.2014

Zdrowy sen i elektronika? (Fot. mic_000/Flickr.com)

Powodują przede wszystkim kłopoty z zasypianiem, ale także narażają cię na otyłość, zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę czy nawet raka.

Świąteczny odpoczynek - wreszcie czas, by nadrobić zaległe lektury. Po książki, które do tej pory czekały na przeczytanie, lepiej jednak sięgnąć w ich tradycyjnej, papierowej wersji. Świecące czytniki, tablety, ekrany komputera - odłóżmy na tak długo, jak się da. Zwłaszcza jeśli lubimy czytać przed snem.

Naukowcy z Brigham and Women's Hospital w Bostonie sprawdzili, jak wpływa na nas późne czytanie na ekranie. Badania opublikowane w piśmie "Proceedings of the National Academy of Sciences" (PNAS) pokazują, że świecenie sobie w oczy późnym wieczorem może mieć poważniejsze skutki dla naszego zdrowia, niż oczekiwaliśmy. Neurobiolodzy dowodzą, że kontakt ze świecącymi urządzeniami obniża w naszym organizmie poziom melatoniny - neuroprzekaźnika regulującego rytm snu i czuwania. A przedłużający się brak tego mózgowego hormonu może skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi.

Im mniej śpisz, tym mniej śpisz

Synteza melatoniny jest zależna od zmian naświetlenia - światło pobudza produkcję hormonu, ale do pełnego cyklu potrzebna jest ciemność. Inaczej melatonina nie powstanie. Padające na siatkówkę oka światło uruchamia kaskadę sygnałów przekazywanych do mózgu. Jednak ten rozpoczyna syntezę hormonu dopiero, gdy sygnały świetlne przestają do niego docierać. Dlatego szczyt produkcji melatoniny przypada między godziną 2 a 4 w nocy, a poziom produkcji stopniowo obniża się nad ranem.

Kłopoty zaczynają się, gdy coraz mniej przebywamy w ciemności - racząc się do późnych godzin sztucznym światłem, sprawiamy, że nasze ciało zmniejsza produkcję melatoniny.

Najszybciej odczuwalnym efektem są problemy z zasypianiem. Bo paradoksalnie - im mniej śpisz, tym... mniej śpisz. Jeśli przez zanurzenie się w ciemność nie dasz szansy swemu organizmowi na wyrównanie poziomu melatoniny - rozstroisz swój wewnętrzny zegar. Dlatego na bezsenność uskarża się dziś aż 25 proc. populacji.

Ekran komputera lub smartfona razi cię światłem w oczy? Są takie aplikacje, które wieczorem stopniowo wygaszają natężenie światła, a zwłaszcza jego niebieskiej składowej.

Światło nakręca raka

U ludzi cierpiących na bezsenność wzrasta ryzyko rozmaitych chorób, obniża się odporność organizmu.

Zespół z Holenderskiego Instytutu Badania Mózgu w Amsterdamie pod kierunkiem amerykańskiego badacza dr. Franka Scheera z Uniwersytetu Harvarda dowiódł na przykład, że hormon ten wpływa na obniżenie ciśnienia krwi i co za tym idzie - zmniejszenie ryzyka chorób serca oraz udarów.

Dużo mówi się także o przeciwnowotworowej roli melatoniny. Związek ten zauważono, kiedy badacze odkryli, że praca na nocne zmiany podnosi ryzyko niektórych nowotworów, np. raka piersi u kobiet.

- Dzieje się tak dlatego, że melatonina reguluje wydzielanie innych hormonów, a każdy kontakt ze światłem, nawet sztucznym, przerywa jej produkcję i sprzyja niedoborom. Zaburzenia w gospodarce hormonalnej zaś mogą być dla naszego zdrowia fatalne w skutkach - w tym także sprzyjać powstawaniu niektórych nowotworów - komentuje dr Frank Scheer.

Ciemność to zdrowie

To jednak nie koniec pozytywnego wpływu ciemności na nasze zdrowie. O gaszeniu niepotrzebnego światła powinny także pamiętać osoby, które dbają o linię. Doświadczenia pokazują bowiem, że w warunkach całkowitej ciemności w naszym ciele aktywuje się enzym odpowiedzialny za spalanie tłuszczu oraz za gospodarkę glukozą.

Dlatego osoby, które za mało przebywają w ciemności, są bardziej narażone na przykład na cukrzycę typu II niż ciemnolubni - wskazują amerykańskie badania.

Trudno było w święta wstać od stołu? Wyłącz tablet świecący prosto w oczy. Poczytaj prawdziwą, szeleszczącą papierem książkę. Rozproszone światło nocnej lampki jest zdrowsze. O ile oczywiście nie świeci do rana.

Potwierdzają to właśnie badania opisane w PNAS. - Eksperyment trwał dwa tygodnie. W tym czasie 12 ochotników czytało na iPadach przez cztery godziny przed pójściem spać - wyjaśnia współautorka pracy dr Anne-Marie Chang. Robili tak przez pięć dni. Kolejne dni czytali papierowe książki. W drugiej grupie na odwrót: najpierw papier, potem iPad.

Skutek? Użytkownicy tabletów mieli większe problemy z zaśnięciem, ich fazy snu REM były krótsze, a rano czuli się mniej wypoczęci - nawet kiedy spali osiem godzin. Ich organizm wytwarzał mniej melatoniny.

Te problemy wyraźnie się zmniejszały, kiedy sen poprzedzała lektura papierowej książki.

Chyba więc nie ma co utyskiwać na ciemność. Poddajmy się mrokowi. To zdrowe.

Cały tekst: http://wyborcza.pl/1,75400,17185903,Przed_snem_czytaj_papierowe_ksiazki__Swiecace_prosto.html#ixzz3NIb29GG3