Stosowanie rodzajnika 'the'
Omówimy teraz szczegółowo przypadki, w których stosować będziemy rodzajnik określony 'the'
Kiedy mówimy o rzeczach znanych naszemu rozmówcy ponieważ precyzujemy, o jaką rzecz nam chodzi:
Where did you buy the dress you are wearnig? [Gdzie kupiłaś sukienkę, którą masz na sobie?] - Precyzujemy o którą sukienkę chodzi - tę którą rozmówczyni ma na sobie.
Who' the woman that John is talking to. [Kim jest kobieta, z którą rozmawia John?] - John rozmawia tylko z jedną kobietą, więc wiadomo o którą chodzi.
Tell me the story about how you met your husband. [Opowiedz mi historię o tym jak poznałaś swojego męża] - jest tylko jedna taka historia.
Kiedy mówimy o rzeczach znanych naszemu rozmówcy ponieważ wspomnieliśmy już o nich wcześniej:
He's got two cars: a Ford and a BMW. The Ford is red and the BMW is black. [Ma dwa samochody: Forda i BMW. Ford jest czerwony a BMW czarne] - w 2-gim zdaniu odwołujemy się do konkretnych samochodów wspomnianych w zdaniu 1-szym.
What happened next? He gave the note to the soldier and was released. [Co stało się potem? Wręczył banknot żołnierzowi i został wypuszczony.] - dalszy ciąg opowieści, więc słuchający wie już o jakiego żołnierza i banknot chodzi.
Kiedy mówimy o rzeczach znanych naszemu rozmówcy ponieważ jest to oczywiste w danej sytuacji:
Did you close the door? [Czy zamknąłeś drzwi] - wiadomo o jakie drzwi chodzi.
John is in the bathroom. [John jest w łazience]
The dinner is in the microwave. [Kolacje jest w mikrofalówce]
Kiedy mówimy o rzeczach znanych naszemu rozmówcy ponieważ są to rzeczy unikalne i wyjątkowe, lub przynajmniej unikalne w naszym środowisku (jak rząd, szef w pracy, etc.) W takim przypadku użycie 'the' jest poprawne nawet jeśli rozmówca nie zna rzeczy, o której mówimy:
I haven't seen the sun for ages. [Od lat nie widziałem słońca] - jest tylko jedno słońce.
Aren't the stars beautiful? [Czy gwiazdy nie są piękne?]
Have you spoken to the boss? [Czy rozmawiałeś z szefem] - w pracy mamy tylko jednego szefa.
The police arrested an innocent man. [Policja aresztowała niewinnego człowieka.] - w naszym kraju jest tylko jedna policja.
The Chinese are grateful to us. [Chińczycy są nam wdzięczni] - jest tylko jeden naród chiński, lub mowa tu o konkretnej grupie chińczyków.
Have you never heard of the War of the Roses? [Czy nigdy nie słyszałeś o wojnie dwóch róż?] - była tylko jedna taka wojna, używamy rodzajnika 'the', choć rozmówca o niej nie słyszał.
Kiedy mówimy o zjawiskach fizycznych i rzeczach związanych ze środowiskiem naturalnym i przyrodą, o których wiemy, że są znane każdemu (jak deszcz czy wiatr):
I like singing in the rain. [Lubię śpiewać w deszczu]
The night is very cold. [Noc jest bardzo chłodna.]
The future is uncertain. [Przyszłość jest niepewna.]
The town is noisy and the country is not. [W mieście jest głośno a na wsi nie]
Uwaga: z rzeczownikami takimi jak np. nature, space, society nie używamy rodzajnika kiedy mają one znaczenie ogólne.
Kiedy mówimy o rzeczach w stopniu najwyższym (patrz. stopniowanie przymiotniów) oraz z przymiotnikami takimi jak same, next, last lub only oraz z liczebnikami porządkowymi (first, second, etc.):
He is the best tennis player. [Jest nalepszym tenisistą]
She is the oldest woman here. [Jest tutaj najstarszą kobietą.]
The next chaprer is about chemistry. [Następny rozdział jest o chemii.]
It's the last time I have done it. [Zrobiłem to ostatni raz]
We went to the same school. [Chodziliśmy do tej samej szkoły]
She's the only person I like. [Jest jedyną osobą, którą lubię]
He was the first president of Poland. [Był pierwszym prezydentem Polski.]
Kiedy używamy imienia lub określenia osoby i chcemy zasygnalizować, że jest ona znana lub sławna:
She married Tom Cruise, the actor. [Wyszła za mąż za Toma Cruise'a - tego aktora]
Did you ever meet Stephen King, the novelist? [Czy spotkałeś kiedyś Stephena Kinga - tego pisarza?]
Kiedy rzeczownik poprzedza zaimek dzierżawczy (my, his, etc.) lub zaimek wskazujący (this, that, etc.) nie używamy już rodzajnika 'the':
This is my father. [To mój ojciec.] - nie This is the my father.
I hate this movie. [Nie znoszę tego filmu] - nie, I hate the this movie.
W większości przypadków nie używamy rodzajnika 'the' przed nazwami własnymi (są od tej reguły pewne wyjątki, które omówimy nieco dalej) chyba że chcemy podkreślić, że ta osoba jest bardzo dobrze znana:
Frank lives in Warsaw. [Frank mieszka w Warszawie] - nie, Frank lives in the Warsaw.
Susan Dowland is a wife of John Browning. [Susan Dowland jest żoną Johna Browninga]
My
name's George Bush. [Nazywam się George Bush]
Surely not the
George Bush? [Z pewnością nie ten George Bush?]
Kiedy mówimy o rzeczach ogólnych nie używamy rodzajnika 'the'. Pamiętaj, że rodzajnik 'the' nie może oznaczać 'wszystkie':
Food is very cheap here. [Jedzenie jest tu bardzo tanie] - nie The food is very cheap here.
Men with long hair are really charming. [Mężczyźni o długich włosach są naprawdę czarujący.] - nie The men with long hair...
Rodzajnik
the wymawiany jest jako
jeśli
występuje przed wyrazem rozpoczynającym się na samogłoskę a
wymawiany jako
przed
wyrazem rozpoczynającym się na spółgłoskę.
Porównaj
przykłady:
the book
the end
the sun
the ice
Uwaga: sposób wymawiania rodzajnika 'the' zależy od wymowy, a nie pisowni, następującego po nim wyrazu. 'The' wymawiamy jako kiedy następujący po nim wyraz wymawiamy zaczynając od samogłoski, nawet kiedy w pisowni zaczyna się on na spółgłoskę:
the hour - nie wymawiamy początkowej spółgłoski 'h'
the MP
Podobnie, rodzajnik 'the' wymawiamy jako kiedy następujący po nim wyraz wymawiamy zaczynając od spółgłoski, nawet kiedy w pisowni zaczyna się on na samogłoskę:
the union
the one
Kiedy chcemy wraźnie zaakcentować rodzajnik 'the' lub kiedy się wahamy, wtedy rodzajnik 'the' wymawiamy jako niezależnie od tego na jaką literę zaczyna się następny wyraz. Przykładem mogą być poniższe zdania:
He cannot be the Tom Hanks. [On nie może być tym Tomem Hanksem]
This place is called the... err... the Hub. [To miejsce nazywa się... eee... the Hub.]
Stosowanie rodzajnika 'a/an'
Omówimy teraz szczegółowo przypadki, w których stosować będziemy rodzajniki nieokreślone 'a/an':
Kiedy mówimy o pojedynczej osobie lub przedmiocie, kiedy nasz rozmówca nie wie, którą z osób lub rzeczy mamy na myśli lub kiedy nie ma znaczenia o której konkretnie rzeczy lub osobie mówimy:
My sister is going out with a Spaniard. [Moja siostra chodzi z Hiszpanem] - rozmówca nie wie, o którego hiszpana konkretnie chodzi.
Can I borrow a pencil? [Czy mogę pożyczyć ołówek?] - nie ma znaczenia, który ołówek konkretnie.
She lives in a block of flats. [Ona mieszka w bloku]
Kiedy mówimy o każdym przedstawicielu danej klasy bądź grupy (zawodowej, zwierząt, ludzi, etc.):
A firefighter must be brave [Strażak musi być dzielny] - każdy strażak musi.
A puma can run very fast. [Puma potrafi szybko biegać] - każda puma potrafi.
A brand new car must be clean. [Nowy samochód musi być czysty]
Kiedy osoby lub przedmioty klasyfikujemy za pomocą czasownika lub spójnika 'as' używamy rodzajnika 'a/an' do określenia klasy bądź grupy, do której dana osoba lub przedmiot należą:
He is a policeman. [On jest policjantem] - nie He is policeman.
I want to become an actor. [Chcę zostać aktorem] - nie I want to become actor.
He was a good man all his life. [Był dobrym człowiekiem przez całe życie]
You can use this cup as an ashtray. [Możesz użyć tej filiżanki jako popielniczki] - nie You can use this cup as ashtray.
It cannot be used as a means of transport. [Nie może być użyty jako środek transportu.]
Rodzajniki a/an są zazwyczaj stosowane jedynie z rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej (takie było zresztą pierwotne znaczenie słów a i an - oznaczały one po prostu 'jeden']. W liczbie mnogiej i z czasownikami niepoliczalnymi stosujemy ich odpowiedniki czyli some, any lub nie stosujemy żadnego rodzajnika:
We have met some very interesting people. [Spotkaliśmy parę bardzo interesujących osób] - nie We have met a very interesting people.
Have you got any cigarettes? [Czy masz jakieś papierosy?] - nie Have you got a cigarettes.
Businessmen usually work a lot. [Biznesmeni zazwyczaj dużo pracują] - nie A buisnessmen...
There is still some milk left. [Ciągle zostało trochę mleka.] - nie, there is still a milk left.
Wine is made of grapes [Wino robi się z winogron] - nie A wine is made of grapes.
Rodzajników a/an nie używa się z samym tylko przymiotnikiem (bez rzeczownika):
She is a beautiful girl. [Jest piękną dziewczyną.]
She is beautiful. [Jest piękna.]
She is a beautiful.
Rodzajników a/an nie używamy razem z zaimkami dzierżawczymi (possesives). Możliwe jest za to stosowanie konstrukcji a/an ... of mine/yours/hers etc.:
He's my friend. [Jest moim przyjacielem]
He's a my friend.
He's a friend of mine. [Jest moim przyjacielem]
Dzwięku
nie
wymawia się zazwyczaj przed samogłoskami stąd kiedy rodzajnik
poprzedza wyraz rozpoczynający się na samogłoskę występuje on
zawsze w formie an
.
Wybór
rodzajnika jest tu zależny od wymowy wyrazu nie zaś od jego
pisowni, kiedy zatem wyraz wymawiamy zaczynając od samogłoski
stosujemy rodzajnik 'an' pomimo iż w pisowni wyraz zaczyna się
spółgłoską.
Przykładowo:
an hour
an MP
Podobnie kiedy wyraz w pisowni zaczyna się na samogłoskę w wymowie zaś na spółgłoskę patrzymy zawsze na wymowę i używamy wtedy rodzajnika 'a':
a university
a union
Wśród
pewnych osób istnieje tendencja do wymawiania rodzajnika 'an'
zamiast 'a' przed słowami rozpoczynającymi się dzwiękiem /h/
kiedy pierwsza sylaba wyrazu jest nieakcentowana.
Przykładowo:
an hotel (najpowszechniejsza jest jednak forma a hotel)
an historical book (powszechne jest a historical book)
an household (akcentowana jest pierwsza sylaba!)
Rodzajnik
'a' jest w pewnych sytuacjach wymawiany jako
,
kiedy wahamy się co powiedzieć dalej, kiedy chcemy zaakcentować
następujące po rodzajniku słowo lub kiedy pragniemy pokazać
kontrast pomiędzy rodzajnikiem 'a' a rodzajnikiem 'the'.
Przykładowe
zdania:
It was a... a book I think. [To była... książka, tak myślę.] - wahanie.
It's a solution - not the only solution. [To jedno z rozwiązań a nie jedyne.] - kontrast 'a' i 'the'.
Stosownanie 'some', 'any' i brak rodzajnika
Rzeczowniki
w liczbie mnogiej oraz rzeczowniki niepoliczalne są w języku
angielskim używane wraz z rodzajnikami 'some' i 'any' lub bez
żadnego rodzajnika. To czy użyjemy rodzajnika czy nie w większości
przypadków nie wpływa na znaczenie w żaden istostny
sposób.
Porównaj zdania:
I have some milk in the fridge. [Mam trochę mleka w lodówce.]
I have milk in the fridge. [Mam mleko w lodówce.]
We don't have any eggs. [Nie mamy żadnych jajek.]
We don't have eggs. [Nie mamy jajek.]
Rodzajnik
'some' jest używany przede wszystkim w zdaniach twierdzących a
rodzajnik 'any' w pytaniach i przeczeniach.
Przykładowo:
I drank some beer yesterday. [Wypiłem wczoraj trochę piwa.]
Did you drink any beer yesterday? [Czy piłeś wczoraj jakieś piwo?]
I didn't drink any beer yesterday. [Nie piłem wczoraj żadnego piwa.]
Kiedy
używamy rodzajników 'some' oraz 'any' myślimy zazwyczaj o bliżej
nieokreślonej ale jednak w jakiś sposób ograniczonej liczbie
obiektów - kiedy nie wiemy jaka to dokładnie liczba, kiedy nie
chcemy o niej wspominać lub kiedy jest ona nieistotna. Kiedy myślimy
o nieograniczonej w żaden sposób liczbie obiektów lub w ogóle nie
myślimy o ilości nie stosujemy wtedy rodzajnika przed
rzeczownikiem.
Przykładowe porównania:
I have bought some fresh apples. [Kupiłem trochę świeżych jabłek.] - kupiłem pewną ilość, ale nie wiem ile dokładnie.
Great, I like apples very much! [Świetnie, bardzo lubię jabłka] - lubię wszystkie jabłka, nie myślę o żadnej konkretnej ich liczbie.
Would you like some tea? [Czy chciałbyś herbaty?] - pewną ilość, nieokreśloną dokładnie, tyle na ile osoba ma ochotę.
We have to buy tea, coffee and carrots. [Musimy kupić herbatę, kawę i marchew.] - nie interesuje nas ilość, skupiamy się na nazwaniu potrzebnych rzeczy.
Is there any water left? [Czy zostało trochę wody?] - czy została jeszcze jakaś jej ilość.
Is there water on Mars? [Czy na Marsie jest woda?] - nie interesuje nas ilość ale jej obecność.
Nie
używamy rodzajników 'some' i 'any'' kiedy liczba obiektów jest
jasno określona i sprecyzowana.
Przykładowo:
You've got some really beautiful paintings here. [Masz tu trochę naprawdę pięknych obrazów.] - nieokreśloną dokładnie ilość, część z nich, ale nie wszystkie.
You've got really pretty fingernails. [Masz naprawdę ładne paznokcie] - określona dokładnie liczba paznokci - 10. Zdanie You've got some really pretty fingernails sugerowałoby, że tyko część z nich jest ładna.