Pomiar natężenia oświetlenia:

Pomiary natężenia oświetlenia, oświetlenia stanowisk pracy i drogi ewakuacyjnej. Badanie oświetlenia podstawowego i stanowisk pracy powinno być przeprowadzane po wykonaniu nowej instalacji, oraz okresowo - nie rzadziej niż co 5 lat.
Badanie natężenia oświetlenia drogi ewakuacyjnej – nie rzadziej niż 1 rok.

Badania instalacji oświetleniowej należy przeprowadzać przy odbiorze nowych lub zmodernizowanych urządzeń oświetleniowych, okresowo co 5 lat, oraz w przypadkach uzasadnionych wątpliwości czy wymagania obowiązującej normy są spełnione. Zaleca się przeprowadzanie badań okresowych co 2 lata. Za wykonanie badań odpowiada użytkownik pomieszczeń.

Niezależnie od oświetlenia dziennego w pomieszczeniach pracy należy zapewnić oświetlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. Jest to przepis, który obliguje pracodawcę do przeprowadzenia pomiarów natężenia oświetlenie i porównania wyników z podanymi wartościami w PN PN-EN 12464-1:2004. Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach.
Można przyjąć, że pomiary natężenia wykonuje się przy tworzeniu stanowisk pracy, po dokonaniu modernizacji oświetlenia na stanowisku pracy w przypadku wyników pomiarów niezgodnych z PN.
Nie ma przepisów innych, które by wyznaczały częstotliwość wykonywania pomiarów natężenia oświetlenia ostateczną decyzję zawsze może podjąć pracodawca mając na uwadze zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy ustalić częstotliwość wykonywania pomiarów natężenia oświetlenia np. co 5 lat wraz z pomiarami instalacji elektrycznej.

Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650)

Pomiary natężenia oświetlenia (także luminancji czy olśnienia) to oddzielne pomiary, na które sporządza się oddzielne protokoły, a przy wykonywaniu oględzin instalacji nie zapominamy o okresowym czyszczeniu i wymianie lamp.
Proszę też pamiętać o tym co napisałem wcześniej- czyli o instrukcji eksploatacji obiektu.
Instalacje oświetlenia ewakuacyjnego są urządzeniami przeciwpożarowymi i powinny być poddawane przeglądom nie rzadziej niż co 1 rok i muszą spełniać wymagania polskich norm. Teraz należy sobie zadać pytanie - co wchodzi w zakres przeglądu takiej instalacji :)
Pomiar ma być wykonany "w kilku miejscach": w osi tej drogi, wzdłuż jej centralnego ciągu, na poziomie podłogi i w strefie otwartej (PN-EN 1838-2005)

Pomiary oświetlenia: - Pomiary oświetlenia na stanowisku pracy - Pomiary oświetlenia awaryjnego - ewakuacyjnego - Pomiary oświetlenia ulicznego - Okresowe przeglądy oświetlenia

Przeglądy i badania oraz pomiary winny być wykonane zgodnie z instrukcją eksploatacji obiektu zatwierdzoną przez właściciela lub zarządcę obiektu- instytucje użytku publicznego muszą taką książkę posiadać.

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414 Art. 60.

Inwestor, oddając do użytkowania obiekt budowlany, przekazuje właścicielowi lub zarządcy obiektu dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą. Przekazaniu podlegają również inne dokumenty i decyzje dotyczące obiektu, a także, w razie potrzeby instrukcje obsługi i eksploatacji: obiektu, instalacji i urządzeń związanych z tym obiektem.

***Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych.
Dz. U. Nr 80, poz. 912
§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
7) instrukcji eksploatacji - należy przez to rozumieć zatwierdzoną przez pracodawcę instrukcję określającą procedury i zasady wykonywania czynności niezbędnych przy eksploatacji urządzeń i instalacji energetycznych, opracowaną na podstawie odrębnych przepisów oraz dokumentacji producenta,

***Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych. Data ogłoszenia 23.04.2013 r. Data obowiązywania od 24.10.2013 r.
	AKTY PRAWNE Wykaz aktów prawnych dotyczących obowiązku i terminów wykonywania pomiarów elektrycznych i kontroli technicznych obiektów budowlanych. 1. Ustawa z 02.02.1996 r. o zmianie ustawy Kodeks Pracy oraz o zmianie niektórych ustaw ( Dz. U. Nr 24 z 01.03.1996 r. - poz. 110 ). Rozdz. I Art. 207, Rozdz. III Art. 213, Art. 214. 2. Ustawa "Prawo budowlane" z dnia 07.07.1994 r. ( Dz. U. Nr 89 z 25.08.1994 r. poz. 414 ). Art. 61 - 64. ( Jednolity tekst `2000). 3. Zarządzenie M.G. i E. z dnia 17.07.1987 r. w sprawie szczegółowych zasad eksploatacji sieci elektroenergetycznych. ( M.P. nr 25 z dnia 04.09.1987 r. poz. 200 ) Załącznik do zarządzenia. 4. PN-84/E-02033 - Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym. Aktualnie obowiązującym aktem prawnym wprowadzającym wymóg przeprowadzania badań okresowych w odstępach nie dłuższych niż 5-letnich jest Ustawa "Prawo Budowlane" [Ustawa z 7.07.1994 r. Prawo Budowlane. Dz.U. z 1994r., Nr 89, poz 414} Racjonalne wymagania dotyczące czasookresów badań eksploatacyjnych urządzeń i instalacji elektrycznych określają "Wytyczne wykonywania badań okresowych" opracowane przez COBR "Elektromontaż" w 1999 r. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17.09.1999r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz.U.1999 nr.80 poz.912) Czasookresy pomiarów eksploatacyjnych instalacji i urządzeń elektrycznych: Lp. Rodzaj pomieszczenia Okres czasu pomiędzy sprawdzeniami Rezystancji izolacji Skuteczność ochrony przeciwporażeniowej 1 O wyziewach żrących Nie rzadziej niż co 1 rok Nie rzadziej niż co 1 rok 2 Zagrożone wybuchem Nie rzadziej niż co 1 rok Nie rzadziej niż co 1 rok 3 Otwarta przestrzeń Nie rzadziej niż co 5 rok Nie rzadziej niż co 1 rok 4 Bardzo wilgotne o wilg. Ok. 100% i przejściowo wilgotne (75 do 100%) Nie rzadziej niż co 5 rok Nie rzadziej niż co 1 rok 5 Gorące (o temperaturze powietrza ponad 35 C) Nie rzadziej niż co 5 rok Nie rzadziej niż co 1 rok 6 Zagrożone pożarem Nie rzadziej niż co 1 rok Nie rzadziej niż co 5 rok 7 Stwarzające zagrożenie dla ludzi (ZL I, ZLII i ZL III) Nie rzadziej niż co 1 rok Nie rzadziej niż co 5 rok 8 Zapylone Nie rzadziej niż co 5 rok Nie rzadziej niż co 5 rok 9 Pozostałe nie wymienione w p.1-8 Nie rzadziej niż co 5 rok Nie rzadziej niż co 5 rok ZL I - budynki użyteczności publicznej lub ich części, w których mogą przebywać ludzie w grupach ponad 50 osób, ZL II - Budynki lun ich części przeznaczone do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, ZL III - szkoły, budynki biurowe, domy studenckie, internaty, hotele, ośrodki zdrowia, otwarte przychodnie lekarskie, sanatoria, lokale handlowo-usługowe, w których może przebywać do 50 osób, koszary, pomieszczenia ETO, zakłady karne i inne podobne. pomiary rezystancji uziemień i instalacji odgromowych Badania okresowe urządzeń piorunochronnych należy wykonać nie rzadziej niż co 5 lat. (wg. PN-86/E-05003/01) Normy techniczne dotyczące oświetlenia podstawowego PN-EN 12464-1:2004. Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach. PN-71/E-02034 Oświetlenie elektryczne terenów budowy, przemysłowych, kolejowych, portowych oraz dworców i środków transportu publicznego PN-84/E-02035 Urządzenia elektroenergetyczne. Oświetlenie elektryczne obiektów energetycznych. PN-84/E-02033 Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym Pomiary natężenia oświetlenia Oświetlenie to jeden z ważniejszych elementów wpływających na komfort pracy, samopoczucie i bezpieczeństwo ludzi przebywających w danym pomieszczeniu. Zakres prac pomiarowych a.   pomiar natężenia i równomierności oświetlenia, b.   kontrola wskaźnika oddawania barw, c.   pomiar, współczynnika odbicia. d.   przygotowanie i opracowanie dokumentacji technicznej - protokołów,  z przeprowadzonych prac,   weryfikacja wyników z wymaganiami norm: PN-EN 12464-1 Sporządzona dokumentacja zawierać będzie: Ocenę wyników pomiarów natężenia oświetlenia w formie protokołu w ilości 2 egzemplarzy oraz  kopia protokołu w wersji elektronicznej PDF. Pomiary oświetlenia ogólnego wykonujemy w  następujących pomieszczeniach: powierzchnie handlowe , sklepy, galerie, boxy powierzchnie biurowe, magazynowe, powierzchnie o zastosowaniu specjalnym sale sportowe, sale konferencyjne obiektu użyteczności publicznej, urzędy, zakłady pracy szkoły - sale lekcyjne , sale sportowe, zaplecza socjalne przedszkola i żłobki pracownie zajęć dydaktycznych. i wiele innych. Przepisy Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. § 2. 1.pkt 7 instalacja oświetlenia ewakuacyjnego rozumiana jest jako urządzenie przeciwpożarowe. § 3. 1.pkt 2. Urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku. § 11. 1. Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, a także zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegające m in. na: zapewnieniu oświetlenia awaryjnego. § 12. 1. Podstawą do uznania użytkowanego budynku istniejącego za zagrażający życiu ludzi jest niezapewnienie możliwości ewakuacji ludzi, w szczególności w wyniku braku wymaganego oświetlenia awaryjnego w strefie pożarowej albo na drodze ewakuacyjnej prowadzącej z tej strefy na zewnątrz budynku. Przepisy i normy  dotyczące oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego 1. Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać i ich usytuowaniem (Dz U. Nr 75 poz , 690 póź. zmianami) oraz projektowanymi zmianami w rozporządzeniu 2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. W sprawie ochrony przeciw-pożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr80 poz 563) 3. PN EN 1838:2005 Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne. 4. PN EN 50172:2005 Systemy awaryjnego oświetlenia ewakuacyjnego 5. PN-EN 60598-2-22:2004/AC Oprawy oświetleniowe – Część 2-22: Wymagania szczegółowe – Oprawy oświetleniowe do oświetlenia awaryjnego 6. HD 384/HD 60364 PN-IEC 60364:1999 (norma wieloczęściowa) Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych 7. PN-EN 13032-1:2005 Światło i oświetlenie. Pomiar i prezentacja danych fotometrycznych lamp i opraw oświetleniowych. Część 1: Pomiar i format pliku 8. PN-EN 13032-2:2005 Światło i oświetlenie. Pomiar i prezentacja danych fotometrycznych lamp i opraw oświetleniowych. Część 2: Prezentacja danych dla miejsca pracy wewnątrz i na zewnątrz budynku 9. PN_EN 12464-1:2004 Światło i oświetlenie – Oświetlenie miejsc pracy – Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach 10. PN-EN 50171:2002 (U): Niezależny system zasilania 11. PN-EN 50272-2:2002 (U) Wymagania bezpieczeństwa i instalowania baterii wtórnych - Część 2: Baterie stacjonarne 12. PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewnianej przez obwody (Kod IP) 13. PN-EN 61347:2005 (norma wieloczęściowa) Urządzenia do lamp – Część 2-7: Wymagania szczegółowe dotyczące stateczników elektronicznych zasilanych prądem stałym, do oświetlenia awaryjnego 14. PN-EN 60617-11:2004 Symbole graficzne stosowane w schematach – Część 11: Architektoniczne i topograficzne plany i schematy instalacji elektrycznych 15. PN-N-01256-5:1998 Znaki bezpieczeństwa. Zasady umieszczania znaków bezpieczeństwa na drogach ewakuacyjnych i drogach pożarowych 16. PN-N-01255:1992 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa. 17. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Oświetlenie ewakuacyjne stało się urządzeniem przeciwpożarowym, a tym samym nadzór i kontrole stały się obowiązkowe (Dz. U. Nr 80 z dnia 21.04. 2006 poz. 563 ) Pomiary oświetlenia awaryjnego wykonujemy zgodnie z normą,  Dodatkowo jest wymóg aby oświetlenie ewakuacyjne załączało się nie później niż 2s po zaniku oświetlenia podstawowego i działało co najmniej 2 godziny. Oprawy oświetlenia ewakuacyjnego są zaliczane do urządzeń przeciwpożarowych Zakres badania: Pomiar natężenia oświetlenia awaryjnego Pomiar równomierności oświetlenia awaryjnego Pomiar oświetlenia ewakuacyjnego Kontrola znaków- piktogramów ewakuacyjnych Weryfikacja wskaźnika oddawania barw Weryfikacja oświetlenia z wymaganiami norm: PN-EN 1838, PN-EN 50172 Zakres możliwych prac do wykonania - wykonanie prac kontrolno - pomiarowych oświetlenia awaryjnego i wyłącznika p.poż. zgodnie z obowiązującymi wymogami prawnymi sprawdzenie stanu technicznego opraw oświetlenia awaryjnego z własnym zasilaniem sprawdzenie parametrów technicznych elektroinwerterów wykonanie wyładowania akumulatorów w oprawach oświetlenia awaryjnego i sprawdzenie czasu podtrzymania zgodnie z obowiązującymi przepisami sprawdzenie prawidłowości i funkcjonalności wyłącznika p.poż. wykonanie pomiarów elektrycznych opraw świetlnych oraz sprawności i funkcjonalności opraw przygotowanie i opracowanie dokumentacji technicznej - protokołów, z przeprowadzonych prac. weryfikacja wyników z wymaganiami norm: PN-EN 1838, PN-EN 50172 wymiana akumulatorów w oprawach awaryjnych, ewakuacyjnych naprawa opraw ewakuacyjnych wymiana świetlówek naprawa lub wymiana inwerterów inne naprawy serwisowe oświetlenia ewakuacyjnego i awaryjnego