PAN HILARY
( po
śląsku)
Loto, tyro Pan Hilary, do dekla mu
piere,
bo kaś ten boroczek stary, posioł swoje brely .
Szuko
w galotach, kabot obmacuje
przewróciył szczewiki, psinco
znejduje.
Bajzel w szranku i w bifyju
a już leci do
antryju.
„ Kurde”- woło- „ kurde bele”
ktoś mi
rąbnął moje brely .
Przewraco leżanka i pod nią
filuje,
borok se wnerwił, gnatów już nie czuje .
Szuko w
kafloku, kopie w kredensie,
glaca spocono, cały se
trzynsie.
Diabelskie berle na amym kajś wcięło,
za oknym
już downo blank se ściemnieło.
Naroz do zdzadła zaglsdo
Hilary,
aż mu po puklu przefiurgły ciary.
Patrzi na
kichol, po łebie se puko,
bo znejdły se brely, ty co ich tak
szukoł.
Czy to nie ma gańba, no powiedzcie sami,
mieć
brely na nosie, a szukać pod ryczkami?
OSIOŁ BEZ TASZY
( po śląsku)
Roz w robocie jedyn osioł,
kajś
se swoja tasza posioł.
Kaj na drugiy mioł śniodanie,
sznity
dwie i kompot z banie.
Ale głód mioł pieronowy,
i se
wzioł za żarcie trowy.
Do dziś zostoł przi tyj paszy,
bo
se jeszcze nie znod taszy.
PAULEK I GUSTLIK
( po
śląsku)
Paulek i Gustlik razym se mieszkali,
sfady
nie mieli, ani se nie prali.
Bo Gustlik to chłop diobelsko
spokojny,
nie cisł se nigdy ku sfadzie do wojny.
Dycki
gazeta czytoł, albo groł w szkota,
albo se legnął, jak na
stary lata.
We swojej izbie na wierchu, był w niebo wzięti,
Jak
mioł co lubieł, czyli spokój świenty.
Paulek w tyj
chałupie, na dole mioł izba,
i choć do tygo nie chcioł se
prziznać,
głupek z niego był fest porąbany,
myśliwca
udowoł dycki nad ranym.
Trąbieł w gon sygnały, chytoł
haziki,
na fazany strzyloł i na inny ptoki.
Biydok
Gustlik przez ty wyrobianie,
głowa mioł wielko, jak na jesiyń
banie.
Wali po prośbie, Pauleczku kochany,
być tak trocha
ciszi, na każdym ranym,
bo żyje se ciężko, i usnyc nie
idzie,
czamu rojbrujesz tak przez całi tidzień?
A Paulek
na to: „ Ciś stąd głupio mołpo ,
przeca se mogą robić co
chca z moim chałupom”.
Mozno ze dwa tydnie od zdarzynia
tygo,
w tyj chałupie dzioło se coś blank inkszygo.
Paulek
se jeszcze pod pierziną grzeje,
a mu se na łeb coś z gipsdeki
leje.
Beztuż jaśni zmierzły i gały otwiyro,
a tu już
mokre Mo cały wyro.
Wali na góra, fest znerwowany,
że
nie może poleżeć nad ranym.
Klup! A dzwyrza zawrzyte.
Przez dziurka kuknoł,
i prawie z nerwów zaroz nie puknoł.
Co
zejrzoł? Woda? Co to je? – se pyto
Czymu ti Gustlik w
chałupie ryby chytosz?
Na co ci woda w izbie i guminioki?
Po
co wędki, kibel, hoczyki i chroboki?
A Gustlik na to :
„
Ciś stąd głupio mołpo, przeca se mogą robic co chca
z moją
chałupom”
Taki ze bajeczki tyj morał płynie:
„
Nie być do innych wieprzkiem,
a inni nie bydą do ciebie
świniy.
"Uwe a Willi"
Uwe
a Willi w jednym familoku żyli
Uwe nawierchu a Willi na dole.
Uwe spokojny nie wadził nikomu.
Willi larmowoł choćby
w stodole.
To hund, to hazok, ciepoł w nich ryczkami,
ryczoł
i wrzeszczoł i durch trzaskoł drzwiami.
Znerwowoł sie Uwe i
złazi do niego
i pado " Willi, jo nie strzymia tego.."
A Willi na to:" Co komu do jemu, co jemu do komu,
ty
pieroński giździe jo jest u sie w domu."
Nazajutrz Willi
na szislongu chrapie
a tu mu z gipsdeki coś na kichol kapie
zerwoł
sie z szislonga i leci na góra.
Klup, klup. Zawarte. Filuje bez dziura.
"Herr Jezus"
co widzi, cołko izba w wodzie
a Uwe z wędkom siedzi na komodzie.
"Was machst du,
Uwe?" "Fisze sobie łowie".
"Ale Uwe, dyć
mie kapie po gowie"
A Uwe na to: "Co komu do jemu, co
jemu do komu,
ty pieroński giździe jo jest u sie w domu"
"Murzinek Bambo"
W Africe miyszko
Bambo, Murzinek,
Blank czorny, mały lokaty synek.
Czorno
mo matka, łojca czornego,
Ujka i ciotka, dziadka i
....kożdego.
Mo piykno chałpa - by ją zbudować
trza
mieć patyki, deski i trowa.
Bo przeca lepszyj chałpy nie
trzeba
Jak sie rok caly hajc leje z nieba.
Bestuż to
nagie
są Afrykony
A mało kery je łobleczony.
Bestuż fest
dużo sie uszporują
Bo czopek, mantli...nic niy kupują.
Bambo Murzinek to mądry synek....
http://link.interia.pl/f1791
Lokomotywa
Julian
Tuwim "Lokomotywa" w przekładzie na gwarę
śląską
Alessandro Amenta
doktorant
polonistyki
Uniwersytet La Sapienza w Rzymie
Lokomotywa!
Jest
na banhowie ciynszko maszyna
Rubo jak kachlok - niy
limuzyna
Stoji i dycho, parsko i zipie,
A hajer jeszcze
wongiel w nia sypie.
Potym wagony podopinali
I całym
szwongym kajś pojechali.
W piyrszym siedziały se dwa
Hanysy
Jeden kudłaty, a drugi łysy,
Prawie do siebie niy
godali,
Bo się do kupy jeszcze niy znali.
W drugim
jechała banda goroli
Wiyźli ze soba krzinka jaboli
I
pełne kofry samych presworsztóf
I kabanina prościutko z
rusztu.
Pili i żarli, jeszcze śpiywali,
Potym bez łokno
wszyscy rzigali.
W czecim Cygony, Żydy, Araby
A w
czwartym jechały zaś same baby.
W piontym zaś Ruski. Ci mieli
życie!
Sasza łożarty siedzioł na tricie.
Gwiozda mioł
na czopce, stargane łachy,
Krziwiył pycholem i ciepoł
machy.
A w szóstym zaś były same armaty,
Co je wachował
jakiś puklaty.
W siódmym dwa szranki, pufy, wertikol,
Smyczy
maszyna może donikąd.
Jak przejyżdżali bez Śląskie
Piekary
Kaj wom to robiom kółka do kary,
Maszyna sztopła!
Kufry śleciały
I każdy latoł jak pogupiały.
To
jakiś ciućmok i łajza!
Ciupnął i ślimtoł sygnal na
glajzach.
Mog iść do haźla abo do lasa,
Niy pokazywać
tego mamlasa!
Potym mu ale do szmot nakopali,
Maszyna
ruszyła, cug jechoł dali.
Bez pola, lasy, góry, tunele,
Dar
za sobom samym te duperele
Aż się zagrzoły te biydne
glajzy,
Maszyna sztopła i koniec jazdy.
Źródło:
Dziennik Zachodni nr 278, 29 listpada 2002 roku, str. 8
Murzinek Bambo
W
Africe miyszko Bambo, Murzinek,
Blank czorny, mały lokaty
synek.
Czorno mo matka, łojca czornego,
Ujka i ciotka,
dziadka i ... kozdego.
Mo piykno chałpa - by ją zbudować
trza
mieć patyki, deski i trowa.
Bo przeca lepszyj chałpy nie
trzeba
Jak sie rok caly hyc leje z nieba.
Bestoż to sagie
są Afrykony
I mało kery je łobleczony.
Bestoż fest dużo
se uszporują
Bo czopek, mantli...nic niy kupują.
Bambo
Murzinek to mądry synek....
I niy mo w szkole samych
jedynek.
Bo sie mądrości wkłodo do gowy
W swyj
afrykońskij szkole ze trowy.
W szkole tyj niy ma ławek,
tablicy
I gimnastycznyj sali - by ćwiczyć.
Tam wszyscy
afrykońscy szkolorze
Mają sie od nos troszyczka gorzyj,
Bo
brak im heftów, taszy z książkami,
Bestoż po piosku piszą
palcami.
Lecz skuli tego tyż fajnie mają,
Bo im nic do
dom niy zadowają!
Jak już Murzinki w szkole głód
mają
To przerwa robią i se śniodają.
Ale niy mają tasz
ze sznitami,
Ani sklepiku ze kołoczkami.
Głodny Murzinek
se w las zaleci,
By se na drzewie fest pomaszkecić.
Może
se urwać figi, daktyle
Lub po banany na drzewo wylyźć.
A
jak go suszy to zamiast Coli
Na fest sie wielko palma
wgramoli,
Kaj sie napije bardzo zdrowego,
Mlyczka z
łorzecha kokosowego.
My tu na Śląsku, czy tam
daleko,
Za siódmom górą, za siódmom rzeką...
Mieszkają
ludzie - kożdy w swym domu
I to niy wadzi przeca nikomu,
Że
jedyn jy kołocz a inny daktyle.
Porozmyślej o tym choćby
przez chwilę!
Paulek i Gustlik
(na
podstawie bajki Aleksandra Fredry .Paweł i Gaweł.)
Paulek
i Gustlik razym se miyszkali.
Swady niy mieli, ani sie niy
prali,
Bo Gustlik to chop pieronym spokojny.
Niy cis sie
nigdy ku swadzie, do wojny.
Dycki gazeta czytoł lub groł w
szkata,
Bądź se legnął, jak to na stare lata.
W swyj
izbie na wiyrchu był w niebo wziynty,
Jak mioł co lubioł,
czyli spokój świynty.
Paulek
w tyj chałpie na dole mioł izba
I choć do tego niy chcioł
sie prziznać,
Waryjot z niego był fest pofyrtany.
Myśliwca
udowoł dycki nad ranym.
Trąbioł w goń sygnały, chytoł
hazoki,
Na fazany szczyloł i inne ptoki.
Lotoł drap przy
tym z izby do antryja
I na leżanka skokoł ze bifyja.
Biydok
Gustlik skiż tego wyrobiania,
Gowa mioł wielgo jak na jesiyń
bania.
Leci po prośbie: Pauleczku kochany!
Byćże tak
choć ciszyj trocha nad ranym,
Bo żyje sie ciynżko i usnąć
niy idzie.
Czamu rojbrujesz tak bez cołki tydziyń?
A
Paulek na to: Ciś stąd gupia małpo,
Przeca se moga co chca
robić z chałpą!
Możno
dwa tydnie od zdarzynio tego,
W tyj chałpie dzioło sie coś
blank inkszego.
Paulek sie jeszcze pod pierzinką grzeje
I
mu sie na łeb coś z gipsdeki leje.
Bestoż klnie zmierzły i
ślypia łotwiyro,
A tu je mokre praje cołkie wyro.
Drap
na góra leci fest znerwowany,
Że niy poradzi poleżeć nad
ranym.
Klup!
Zawrzyte dźwiyrza. Bez dziurka kuknął
I praje zarozki z
nerwów niy puknął.
Co ujrzoł? Woda? Co to je? - sie
pyto.
Czamu ty Gustlik w chałpie ryby chytosz?
Na co woda
w izbie i guminioki,
Na co wędki, kibel, hoczyk, chroboki...?
A
Gustlik na to: Ciś stąd gupia małpo,
Przeca se moga co chca
robić z chałpą!
Taki
z bojeczki tyj morał płynie:
Gdyś wieprzkiem - inni ci jak
świnie!
Śląski Hilary
W
Zobrzu, w familoku starym,
Miyszkoł jedyn chop, Hilary.
Mioł
on pamiynć pieronowo
I jak yno ruszoł gową,
To dzieje
spominoł stare:
- Kiedy piyrszy mioł zygarek,
- Jak konie
były na grubie,
- Godoł jak sie piyrze szkubie,
- Kaj
utopki w stowie żyją,
- Czamu łożyroki piją,
- Na co
były biydaszyby,
- Kiedy rosną wielge grziby
- Kaj król
dycki piechty łazi...
...ale kaj se brele wraził,
To
Hilary zapomino,
Choć jeszcze mioł je przed chwilą!
Bestoż
z niyszczynśliwą miną
Cołko chałpa przeszukuje
I
pierońsko pieronuje.
Ale se niy myślcie wcale,
Że w tym
poszukiwań szale,
W izbie delówka pozrywo.
Tak to na
Śląsku niy bywo!
Wiync co zrobioł nasz Hilary?
A dyć
obyczajym starym,
Jak to pobożno duszyczka,
Porzykoł do
Antoniczka,
Tego patrona świyntego,
Od wszyskigo
zgubionego.
Świynty drapko go wysuchoł
I tak padoł mu na
ucho:
Ach Hilary! Ty Gorolu!
Dyć mosz brele na kicholu!
Uwe i Wili
Uwe
i Wili w jednej stali wili,
Uwe na wierchu, a Wili na dole.
Uwe
spokojny nie wadzi nikomu,
a Wili wyrabioł choby we
stodole.
To pies, to hazok, ciepał w nim ryczkami,
Gupioł
i turpioł durch trzaskoł dźwierzami.
A kady szczykać naczął
z gazpatronów,
To dymu pełno było w cołkim domu
Uwe
sie wnerwił i ślozł na dół do niego
I pado: "Wili, jo
nie strzymia tego!"
A Wili na to: "Co komu do
jemu, a jemu do komu,
Ty giździe pieroński, jo jest w swoim
domu."
Uwe po gowie poskrobał sie ino,
Poszoł
do siebie i coś medytował...
Rano Wili jeszcze na
szezlongu chrapie,
Naraz mu coś z gipsdeli na kichol
kapie.
Serwał sie Wili, leci ku górze.
Stuk! Puk!
Zamknione!!!
Filuje se przez dziurka: Hen Jezu, cało izba
w wodzie,
A Uwe se siedzi z wędką na komodzie.
"Was
machts du, Uwe", "Jo se fisza łowie"
"Du
bist Idiot, mnie kapie na gowe!"
A Uwe mu na to: "Co
komu do jemu, a jemu do komu,
Ty giździe pieroński, jo se w
swoim domu."
Kiedyś na Ślonsku
Kiedyś
na Ślonsku cołkimi dniami,
bjoły hanysy sie z gorolami.
Z
godki szło poznać kery je kery,
bezto sie prali jak
indjanery.
Chłopy z chłopami, baby z babami,
tłokli
sie solo i rodzinami.
Chude szkelety, wyżarte byki
furgaly
kable i scyzoryki.
Różne tu boły łomoty i
trzaski,
lamynty, przeklyństfa, skomlynja i wrzaski.
W
końcu Pon Boczek te larmo usłyszoł,
poważnie sie wnerwioł i
wszystkich wymiyszoł.
Malice doł Zynka, Zbychowi doł
Hajdla,
wcisnoł gorola rodzinie łod Zajdla.
Hanysa
kupjoła se baba z Rzeszowa,
wdowa po jednym górniku z
Knurowa.
Jygna łod Dziubów wyszła za wdowca
co
Gierek w aktówce go przywióz ze Sosnowca.
Ginter kobjytka
wzion se z Czeladz,
Pon Boczek pedzioł: że se
poradzi.
Ksiegowo Kowalsko co mieszko w bloku
dostała
Hanysa banioka z przetoku.
Zep z warszawiankom krótko jest w
związku,
a juz zajyżdżo dziołcha po ślonsku.
Bajtle
zaś łod nich próbują mówić
i choć to krojcoki dajom sie
lubić.
Małe hanysy lubiom fandzolić
jak chcom znerwować
małych goroli.
I teroz już wszyndzie, w kościele i
szkole,
som i hanysy, som i gorole.
Jedni chcom drugim sie
przypodobać,
bo hanys chce mówić, a gorol godać.