PART ONE		Część pierwsza
I		1
IT WAS a bright cold day in April, and the clocks were striking thirteen.		Był jasny, zimny dzień kwietniowy i zegary biły trzynastą.
Winston Smith, his chin nuzzled into his breast in an effort to escape the vile wind, slipped quickly through the glass doors of Victory Mansions, though not quickly enough to prevent a swirl of gritty dust from entering along with him.		Winston Smith, z głową wtuloną w ramiona dla osłony przed tnącym wiatrem, wślizgnął się szybko przez szklane drzwi do Bloku Zwycięstwa, ale nie dość szybko, by powstrzymać tuman ziarnistego pyłu, który wtargnął za nim do środka.
The hallway smelt of boiled cabbage and old rag mats.		Klatka schodowa cuchnęła gotowaną kapustą i starymi, butwiejącymi wycieraczkami.
At one end of it a coloured poster, too large for indoor display, had been tacked to the wall.		Na jednym jej końcu wisiał barwny plakat, zbyt wielki do eksponowania w ciasnym wnętrzu.
It depicted simply an enormous face, more than a metre wide: the face of a man of about forty-five, with a heavy black moustache and ruggedly handsome features.		Przedstawiał tylko ogromną twarz, przeszło metrowej szerokości: przystojną, czerstwą twarz mniej więcej czterdziestopięcioletniego mężczyzny z sutym czarnym wąsem.
Winston made for the stairs.		Winston skierował się w stronę schodów.
It was no use trying the lift.		Sprawdzanie, czy winda działa, nie miało żadnego sensu.
Even at the best of times it was seldom working, and at present the electric current was cut off during daylight hours. It was part of the economy drive in preparation for Hate Week.		Nawet w najlepszych okresach rzadko bywała czynna, obecnie zaś, w ramach oszczędności związanych z przygotowaniami do Tygodnia Nienawiści, nie włączano prądu przed zmrokiem.
The flat was seven flights up, and Winston, who was thirty-nine and had a varicose ulcer above his right ankle, went slowly, resting several times on the way.		Winston mieszkał na siódmym piętrze, a ponieważ miał już trzydzieści dziewięć lat i owrzodzenia żylakowe na prawej nodze powyżej kostki, wspinał się wolno, kilka razy odpoczywając po drodze.
On each landing, opposite the lift shaft, the poster with the enormous face gazed from the wall.		Na każdym piętrze, na wprost drzwi windy, spoglądał ze ściany plakat z ogromną twarzą.
It was one of those pictures which are so contrived that the eyes follow you about when you move.		Była tak namalowana, że oczy mężczyzny zdawały się śledzić każdy ruch przechodzącego.
BIG BROTHER IS WATCHING YOU, the caption beneath it ran.		WIELKI BRAT PATRZY, głosił napis u dołu plakatu.
Inside the flat a fruity voice was reading out a list of figures which had something to do with the production of pig-iron.		W mieszkaniu przejęty głos czytał kolumny cyfr dotyczące wytopu surówki.
The voice came from an oblong metal plaque like a dulled mirror which formed part of the surface of the right-hand wall.		Wydobywał się z podłużnej metalowej płyty przypominającej matowe lustro, wmontowanej w ścianę po prawej.
Winston turned a switch and the voice sank somewhat, though the words were still distinguishable.		Winston obrócił pokrętło i głos nieco przycichł, lecz mimo to każde słowo dobiegało wyraźnie.
The instrument (the telescreen, it was called) could be dimmed, but there was no way of shutting it off completely.		Urządzenie (nazywane teleekranem) można było ściszyć, ale nie wyłączyć.
He moved over to the window: a smallish, frail figure, the meagreness of his body merely emphasised by the blue overalls which were the uniform of the Party.		Winston podszedł do okna: drobna, mizerna postać, której chudość podkreślał jeszcze granatowy kombinezon, ubiór członka Partii.
His hair was very fair, his face naturally sanguine, his skin roughened by coarse soap and blunt razor blades and the cold of the winter that had just ended.		Mężczyzna miał bardzo jasne włosy, cerę z natury rumianą, a skórę – szorstką od chropowatego mydła, tępych żyletek i niedawnych mrozów:
Outside, even through the shut window-pane, the world looked cold.		Świat na zewnątrz, nawet oglądany przez zamknięte okno, tchnął chłodem.
Down in the street little eddies of wind were whirling dust and torn paper into spirals, and though the sun was shining and the sky a harsh blue, there seemed to be no colour in anything, except the posters that were plastered everywhere.		W dole, na ulicy, podmuchy wiatru wprawiały w wir kurz i skrawki papieru, a choć świeciło słońce, niebo miało barwę stali; wszystko było jakby pozbawione koloru – z wyjątkiem porozlepianych wszędzie dookoła plakatów.
The black-moustachio’d face gazed down from every commanding corner.		Wąsata twarz patrzyła z każdej lepiej wyeksponowanej powierzchni.
There was one on the house-front immediately opposite.		Jeden plakat wisiał na fasadzie domu dokładnie naprzeciwko.
BIG BROTHER IS WATCHING YOU, the caption said, while the dark eyes looked deep into Winston’s own.		WIELKI BRAT PATRZY, głosił napis, a ciemne oczy wwiercały się w oczy Winstona.
Down at street level another poster, torn at one corner, flapped fitfully in the wind, alternately covering and uncovering the single word INGSOC.		Niżej, na poziomie ulicy, inny plakat, z naderwanym rogiem, trzepotał bezładnie na wietrze, to odkrywając, to zasłaniając pojedyncze słowo ANGSOC.
In the far distance a helicopter skimmed down between the roofs, hovered for an instant like a bluebottle, and darted away again with a curving flight.		W oddali helikopter zniżył się pomiędzy dachy, zawisł na moment niczym mucha mięsna, po czym poderwał się i odleciał, zataczając łuk.
It was the police patrol, snooping into people’s windows.		Był to patrol policji, szpiegujący mieszkańców przez okna.
The patrols did not matter, however.		Ale zwykła policja to pestka.
Only the Thought Police mattered.		Prawdziwą grozą napawała Policja Myśli.
Behind Winston’s back the voice from the telescreen was still babbling away about pig-iron and the overfulfilment of the Ninth Three-Year Plan.		Za plecami Winstona głos płynący z teleekranu wciąż trajkotał o wytopie surówki i przekroczeniu Dziewiątego Planu Trzyletniego.
The telescreen received and transmitted simultaneously. Any sound that Winston made, above the level of a very low whisper, would be picked up by it; moreover, so long as he remained within the field of vision which the metal plaque commanded, he could be seen as well as heard.		Teleekran służył równocześnie za odbiornik i nadajnik, dostatecznie czuły, żeby wychwycić każdy dźwięk głośniejszy od zniżonego szeptu; co więcej, jak długo Winston pozostawał w zasięgu metalowej płyty, był nie tylko słyszalny, lecz także widoczny.
There was of course no way of knowing whether you were being watched at any given moment.		Nikt oczywiście nie wiedział, czy w danym momencie jest obserwowany.
How often, or on what system, the Thought Police plugged in on any individual wire was guesswork.		Snuto jedynie domysły, jak często i według jakich zasad Policja Myśli prowadzi inwigilację.
It was even conceivable that they watched everybody all the time.		Nie sposób też było wykluczyć, że przez cały czas nadzoruje wszystkich.
But at any rate they could plug in your wire whenever they wanted to.		Tak czy inaczej, mogła się włączyć w dowolny kanał, kiedy tylko chciała.
You had to live - did live, from habit that became instinct - in the assumption that every sound you made was overheard, and, except in darkness, every movement scrutinised.		Pozostawało więc żyć z założeniem – i żyło się, z nawyku, który przeszedł w odruch – iż każde słowo jest podsłuchiwane, a każdy ruch pilnie śledzony, chyba że w pomieszczeniu panuje akurat mrok.
Winston kept his back turned to the telescreen.		Winston stał tyłem do teleekranu.
It was safer; though, as he well knew, even a back can be revealing.		Tak było bezpieczniej, choć – jak wiedział – z pleców też można wiele wyczytać.
A kilometre away the Ministry of Truth, his place of work, towered vast and white above the grimy landscape.		Kilometr dalej potężny biały gmach Ministerstwa Prawdy, jego miejsce pracy, górował nad ponurym krajobrazem.
This, he thought with a sort of vague distaste - this was London, chief city of Airstrip One, itself the third most populous of the provinces of Oceania.		I to jest Londyn, pomyślał z niejasną odrazą, główne miasto Pasa Startowego Jeden, trzeciej pod względem zaludnienia prowincji Oceanii.
He tried to squeeze out some childhood memory that should tell him whether London had always been quite like this.		Usiłował wydobyć z pamięci jakieś wspomnienia z dzieciństwa, żeby się przekonać, czy Londyn zawsze wyglądał tak samo.
Were there always these vistas of rotting nineteenth-century houses, their sides shored up with baulks of timber, their windows patched with cardboard and their roofs with corrugated iron, their crazy garden walls sagging in all directions?		Czy zawsze widziało się tu tylko rzędy sypiących się dziewiętnastowiecznych czynszówek o ścianach podpartych stemplami, oknach pozatykanych kawałkami dykty, dachach łatanych blachą falistą oraz rachityczne, walące się murki między ogródkami?
And the bombed sites where the plaster dust swirled in the air and the willowherb straggled over the heaps of rubble; and the places where the bombs had cleared a larger patch and there had sprung up sordid colonies of wooden dwellings like chicken-houses?		I te porośnięte wierzbówką gruzy zbombardowanych domów, nad którymi unoszą się tumany białego pyłu, lub tereny doszczętnie zniszczone przez bomby, gdzie zaraz wyrosły kolonie nędznych drewnianych chat, istnych kurników?
But it was no use, he could not remember: nothing remained of his childhood except a series of bright-lit tableaux, occurring against no background and mostly unintelligible.		Wysiłki Winstona były jednak daremne, nie potrafił sobie nic przypomnieć; z dzieciństwa pozostała mu w pamięci tylko seria świetlistych obrazów, pozbawionych tła i sensu.
The Ministry of Truth - Minitrue, in Newspeak [Newspeak was the official language of Oceania. For an account of its structure and etymology see Appendix.] - was startlingly different from any other object in sight.		Gmach Ministerstwa Prawdy – w nowomowie [Nowomowa stanowiła urzędowy język Oceanii. Opis jego budowy i etymologii zawarty jest w Aneksie.] Miniprawd – odbijał zdecydowanie od wszystkich innych budowli w okolicy.
It was an enormous pyramidal structure of glittering white concrete, soaring up, terrace after terrace, three hundred metres into the air.		Była to ogromna piramida z lśniącego białego betonu, pnąca się tarasami w górę na wysokość trzystu metrów.
From where Winston stood it was just possible to read, picked out on its white face in elegant lettering, the three slogans of the Party:		Z okna swojego mieszkania Winston widział wyraźnie trzy hasła Partii, wymalowane starannie na białej fasadzie:
WAR IS PEACE		WOJNA TO POKÓJ
FREEDOM IS SLAVERY		WOLNOŚĆ TO NIEWOLA
IGNORANCE IS STRENGTH		IGNORANCJA TO SIŁA
The Ministry of Truth contained, it was said, three thousand rooms above ground level, and corresponding ramifications below.		Mówiono, że gmach Ministerstwa Prawdy ma trzy tysiące pomieszczeń nad ziemią i tyleż samo pod ziemią.
Scattered about London there were just three other buildings of similar appearance and size.		W Londynie istniały jeszcze tylko trzy budynki o podobnych rozmiarach i zbliżonym wyglądzie.
So completely did they dwarf the surrounding architecture that from the roof of Victory Mansions you could see all four of them simultaneously.		Tak górowały nad resztą miasta, że z dachu Bloku Zwycięstwa dostrzegało się je wszystkie równocześnie.
They were the homes of the four Ministries between which the entire apparatus of government was divided. The Ministry of Truth, which concerned itself with news, entertainment, education and the fine arts. The Ministry of Peace, which concerned itself with war. The Ministry of Love, which maintained law and order. And the Ministry of Plenty, which was responsible for economic affairs.		Mieściły cztery ministerstwa, składające się na aparat rządowy: Ministerstwo Prawdy, któremu podlegała prasa, rozrywka, oświata i sztuka, Ministerstwo Pokoju, które zajmowało się prowadzeniem wojny, Ministerstwo Miłości, które pilnowało ładu i porządku, wreszcie Ministerstwo Obfitości, sprawujące pieczę nad gospodarką.
Their names, in Newspeak: Minitrue, Minipax, Miniluv and Miniplenty.		Ich nazwy, w nowomowie, brzmiały następująco: Miniprawd, Minipax, Minimiło i Miniobfi.
The Ministry of Love was the really frightening one.		Największą grozę budziło Ministerstwo Miłości.
There were no windows in it at all.		Gmach ten w ogóle nie miał okien.
Winston had never been inside the Ministry of Love, nor within half a kilometre of it.		Winston nigdy nie był ani w środku gmachu, ani też bliżej niż pół kilometra od niego.
It was a place impossible to enter except on official business, and then only by penetrating through a maze of barbed-wire entanglements, steel doors and hidden machine-gun nests.		Na teren Ministerstwa wpuszczano jedynie w sprawach służbowych, lecz nawet wówczas interesant musiał pokonywać labirynt zasieków, stalowych bram i ukrytych stanowisk karabinów maszynowych.
Even the streets leading up to its outer barriers were roamed by gorilla-faced guards in black uniforms, armed with jointed truncheons.		Także ulice w pobliżu patrolowali gorylowaci strażnicy w czarnych mundurach, uzbrojeni w rozsuwane pałki.
Winston turned round abruptly.		Winston odwrócił się gwałtownie.
He had set his features into the expression of quiet optimism which it was advisable to wear when facing the telescreen He crossed the room into the tiny kitchen.		Wcześniej przybrał wyraz spokojnego optymizmu, jaki najbezpieczniej było przyjąć, stojąc przodem do teleekranu. Przemierzył pokój i wszedł do maleńkiej kuchni.
By leaving the Ministry at this time of day he had sacrificed his lunch in the canteen, and he was aware that there was no food in the kitchen except a hunk of dark-coloured bread which had got to be saved for tomorrow’s breakfast.		Chcąc wrócić do mieszkania w czasie przerwy obiadowej, zrezygnował z posiłku w stołówce ministerstwa, chociaż wiedział, iż w domu nie ma nic do jedzenia oprócz kawałka ciemnego chleba, który musi sobie zostawić na jutrzejsze śniadanie.
He took down from the shelf a bottle of colourless liquid with a plain white label marked VICTORY GIN.		Zdjął z półki butelkę bezbarwnego płynu ze zwykłą białą etykietą opatrzoną napisem DŻIN ZWYCIĘSTWA.
It gave off a sickly, oily smell, as of Chinese rice-spirit.		Trunek wydzielał mdłą, oleistą woń, niczym chińska wódka pędzona z ryżu.
Winston poured out nearly a teacupful, nerved himself for a shock, and gulped it down like a dose of medicine.		Winston nalał sobie prawie pełną filiżankę i pokonując wstręt, opróżnił ją jednym haustem, jakby pił lekarstwo.
Instantly his face turned scarlet and the water ran out of his eyes.		Twarz natychmiast mu spurpurowiała, oczy zaszły łzami.
The stuff was like nitric acid, and moreover, in swallowing it one had the sensation of being hit on the back of the head with a rubber club.		Dżin miał smak kwasu azotowego, a w dodatku człowiek po każdym łyku czuł się tak, jakby dostał w łeb gumową pałką.
The next moment, however, the burning in his belly died down and the world began to look more cheerful.		Jednakże w następnej chwili palenie w żołądku nieco zelżało i świat wydał się Winstonowi weselszy.
He took a cigarette from a crumpled packet marked VICTORY CIGARETTES and incautiously held it upright, whereupon the tobacco fell out onto the floor.		Wydobył papierosa z pomiętej paczki z napisem PAPIEROSY ZWYCIĘSTWA i niebacznie uniósł go pionowo, co sprawiło, że cały tytoń wysypał się na podłogę.
With the next he was more successful.		Z następnym poszło mu lepiej.
He went back to the living room and sat down at a small table that stood to the left of the telescreen.		Wrócił do pokoju i usiadł przy stoliku na lewo od teleekranu.
From the table drawer he took out a penholder, a bottle of ink and a thick, quarto-sized blank book with a red back and a marbled cover.		Wyjął z szuflady obsadkę, butelkę atramentu oraz czysty gruby zeszyt o marmurkowej okładce i czerwonym grzbiecie.
For some reason the telescreen in the living room was in an unusual position.		Z niewiadomego powodu teleekran znajdował się w dziwnym miejscu.
Instead of being placed, as was normal, in the end wall, where it could command the whole room, it was in the longer wall, opposite the window.		Zamiast, jak w innych mieszkaniach, tkwić na ścianie bocznej, skąd roztaczał się widok na cały pokój, wmontowany był pośrodku najdłuższej ściany, dokładnie na wprost okna.
To one side of it there was a shallow alcove in which Winston was now sitting, and which, when the flats were built, had probably been intended to hold bookshelves.		Po jednej jego stronie mieściła się płytka wnęka, w której teraz siedział Winston, a którą – gdy budowano blok – przeznaczono zapewne na regał z książkami.
By sitting in the alcove, and keeping well back, Winston was able to remain outside the range of the telescreen, so far as sight went.		Siedząc we wnęce, cofnięty jak najgłębiej, Winston znajdował się poza polem widzenia teleekranu.
He could be heard, of course, but so long as he stayed in his present position he could not be seen.		Wciąż, oczywiście, było go słychać, lecz dopóki się nie podnosił, pozostawał niewidoczny.
It was partly the unusual geography of the room that had suggested to him the thing that he was now about to do.		W pewnej mierze to ten niezwykły układ pokoju podsunął mu pomysł, do którego realizacji właśnie się zabierał.
But it had also been suggested by the book that he had just taken out of the drawer.		Głównie jednak podsunął mu go zeszyt wyjęty przed chwilą z szuflady.
It was a peculiarly beautiful book. Its smooth creamy paper, a little yellowed by age, was of a kind that had not been manufactured for at least forty years past.		Był to wyjątkowo piękny zeszyt, choć o kartkach nieco pożółkłych ze starości. Takiego gładkiego, kremowego papieru nie produkowano od ponad czterdziestu lat.
He could guess, however, that the book was much older than that.		Winston podejrzewał nawet, że zeszyt jest znacznie starszy.
He had seen it lying in the window of a frowzy little junk-shop in a slummy quarter of the town (just what quarter he did not now remember and had been stricken immediately by an overwhelming desire to possess it.		Dostrzegł go na wystawie ubogiego sklepiku z rupieciami w jednej z bardziej obskurnych dzielnic miasta (gdzie dokładnie, już teraz nie pamiętał) i natychmiast zapragnął go mieć.
Party members were supposed not to go into ordinary shops (‘dealing on the free market’, it was called), but the rule was not strictly kept, because there were various things such as shoelaces and razor blades which it was impossible to get hold of in any other way.		Członkowie Partii nie powinni zaopatrywać się w zwykłych sklepach (czyli „dokonywać transakcji wolnorynkowych”), lecz rozporządzenia tego nie przestrzegano zbyt surowo, gdyż wielu artykułów, takich jak sznurowadła i żyletki, nie sposób było zdobyć w żaden inny sposób.
He had given a quick glance up and down the street and then had slipped inside and bought the book for two dollars fifty. At the time he was not conscious of wanting it for any particular purpose.		Rozejrzał się szybko po ulicy, a następnie wślizgnął do sklepiku i kupił zeszyt za dwa i pół dolara, nawet nie zastanawiając się po co.
He had carried it guiltily home in his briefcase.		Niosąc go w teczce do domu, czuł się jak winowajca.
Even with nothing written in it, it was a compromising possession.		Samo posiadanie czystego zeszytu mogło bowiem budzić podejrzenia.
The thing that he was about to do was to open a diary.		Teraz zabierał się do pisania pamiętnika.
This was not illegal (nothing was illegal, since there were no longer any laws), but if detected it was reasonably certain that it would be punished by death, or at least by twenty-five years in a forced-labour camp.		Nie było to zakazane (nic nie było zakazane, gdyż wszelkie prawa dawno już zniesiono), ale nie wątpił, że jeśli go nakryją, dostanie karę śmierci lub przynajmniej dwadzieścia pięć lat ciężkich robót.
Winston fitted a nib into the penholder and sucked it to get the grease off.		Włożył do obsadki stalówkę i possał przez chwilę, żeby ją oczyścić.
The pen was an archaic instrument, seldom used even for signatures, and he had procured one, furtively and with some difficulty, simply because of a feeling that the beautiful creamy paper deserved to be written on with a real nib instead of being scratched with an ink-pencil.		Pióra, archaicznego narzędzia, rzadko używano nawet do składania podpisów, ale zdobył je – potajemnie i z pewnym trudem – ponieważ uznał, że piękny kremowy papier zasługuje na coś lepszego niż drapanie kopiowym ołówkiem.
Actually he was not used to writing by hand.		Prawdę mówiąc, nie nawykł do ręcznego pisania.
Apart from very short notes, it was usual to dictate everything into the speakwrite, which was of course impossible for his present purpose.		Poza krótkimi notatkami na ogół dyktowało się wszystko do mowopisu; teraz jednak Winston z oczywistych względów nie mógł wykorzystać tego urządzenia do swoich celów.
He dipped the pen into the ink and then faltered for just a second.		Zanurzył stalówkę w atramencie i zawahał się.
A tremor had gone through his bowels.		Poczuł skurcz kiszek.
To mark the paper was the decisive act.		Skreślenie pierwszego słowa to decydujący krok.
In small clumsy letters he wrote:		Drobnymi, niezgrabnymi literami napisał:
April 4th, 1984.		4 kwietnia 1984
He sat back.		Odchylił się do tyłu.
A sense of complete helplessness had descended upon him.		Ogarnęło go poczucie totalnej bezradności.
To begin with he did not know with any certainty that this was 1984.		Wcale nie był przekonany, czy rzeczywiście jest rok 1984.
It must be round about that date, since he was fairly sure that his age was thirty-nine, and he believed that he had been born in 1944 or 1945; but it was never possible nowadays to pin down any date within a year or two.		Wydawało mu się to całkiem prawdopodobne, gdyż raczej nie wątpił, że ma trzydzieści dziewięć lat, a wiedział, że urodził się albo w 1944, albo w 1945; jednakże w obecnych czasach nie dało się określić żadnej daty z większą dokładnością niż do roku lub dwóch.
For whom, it suddenly occurred to him to wonder, was he writing this diary?		Dla kogo, zaczął się nagle zastanawiać, piszę ten pamiętnik?
For the future, for the unborn.		Dla przyszłości, dla jeszcze nie narodzonych pokoleń.
His mind hovered for a moment round the doubtful date on the page, and then fetched up with a bump against the Newspeak word doublethink.		Jego myśli wirowały przez moment wokół niepewnej daty zapisanej na kartce, aż naraz wyłoniło się spośród nich jedno z ulubionych pojęć nowomowy: dwójmyślenie.
For the first time the magnitude of what he had undertaken came home to him.		Po raz pierwszy pojął ogrom swojego przedsięwzięcia.
How could you communicate with the future?		Jak można porozumieć się z przyszłością?
It was of its nature impossible.		Jest to z natury rzeczy niemożliwe.
Either the future would resemble the present, in which case it would not listen to him: or it would be different from it, and his predicament would be meaningless.		Albo przyszłość okaże się podobna do teraźniejszości, a wówczas nie zechce go słuchać; albo okaże się całkiem inna, a wtedy jego problemy będą dla niej zupełnie niezrozumiałe.
For some time he sat gazing stupidly at the paper.		Przez pewien czas wpatrywał się tępo w otwarty zeszyt.
The telescreen had changed over to strident military music.		Z teleekranu rozbrzmiewały teraz przenikliwe tony marsza wojskowego.
It was curious that he seemed not merely to have lost the power of expressing himself, but even to have forgotten what it was that he had originally intended to say.		Najdziwniejsze było to, że nie tylko utracił zdolność formowania myśli, lecz wręcz zapomniał, co zamierzał napisać.
For weeks past he had been making ready for this moment, and it had never crossed his mind that anything would be needed except courage.		Przez długie tygodnie szykował się do tej chwili i nigdy mu nie przyszło do głowy, że będzie potrzebował czegokolwiek poza odwagą.
The actual writing would be easy.		Samo pisanie wydawało się łatwe.
All he had to do was to transfer to paper the interminable restless monologue that had been running inside his head, literally for years.		Miał jedynie przelać na papier nieprzerwany; gorączkowy monolog, który brzęczał mu w głowie od wielu lat.
At this moment, however, even the monologue had dried up.		Ale teraz ucichł zupełnie.
Moreover his varicose ulcer had begun itching unbearably.		W dodatku skóra na nodze wokół owrzodzeń zaczęła Winstona nieznośnie swędzić.
He dared not scratch it, because if he did so it always became inflamed.		Bał się podrapać, bo wówczas zawsze wdawała się infekcja.
The seconds were ticking by.		Mijały sekundy.
He was conscious of nothing except the blankness of the page in front of him, the itching of the skin above his ankle, the blaring of the music, and a slight booziness caused by the gin.		Nie był świadom niczego oprócz pustej kartki, swędzenia nad kostką, grzmotu muzyki i lekkiego rauszu wywołanego dżinem.
Suddenly he began writing in sheer panic, only imperfectly aware of what he was setting down.		Nagle, ogarnięty panicznym strachem, zaczął pisać, tylko częściowo zdając sobie sprawę z tego, co notuje.
His small but childish handwriting straggled up and down the page, shedding first its capital letters and finally even its full stops:		Nierówne wiersze, kreślone drobnym, dziecinnym pismem, zapełniały stronę, gubiąc najpierw duże litery, a w końcu i znaki przestankowe.
April 4th, 1984.		4 kwietnia 1984.
Last night to the flicks.		Wczoraj wieczorem byłem w kinie.
All war films.		Same kroniki wojenne.
One very good one of a ship full of refugees being bombed somewhere in the Mediterranean.		Jedna znakomita, pokazywała bombardowanie statku z uchodźcami gdzieś na Morzu Śródziemnym.
Audience much amused by shots of a great huge fat man trying to swim away with a helicopter after him first you saw him wallowing along in the water like a porpoise, then you saw him through the helicopters gun-sights, then he was full of holes and the sea round him turned pink and he sank as suddenly as though the holes had let in the water. audience shouting with laughter when he sank. then you saw a lifeboat full of children with a helicopter hovering over it. there was a middle-aged woman might have been a Jewess sitting up in the bow with a little boy about three years old in her arm little boy screaming with fright and hiding his head between her breasts as if he was trying to burrow right into her and the woman putting her arms round him and. Comforting him although she was blue with fright herself, all the time covering him up as much as possible as if she thought her arms could keep the bullets off him then the helicopter planted a 20 kilo bomb in among them terrific flash and the boat went all to matchwood then there was a wonderful shot of a child’s arm going up up up right up into the air a helicopter with a camera in its nose must have followed it up and there was a lot of applause from the party seats but a woman down in the prole part of the house suddenly started kicking up a fuss and shouting they didnt oughter of showed it not in front of kids they didnt it aint right not in front of kids it aint until the police turned her turned her out i dont suppose anything happened to her nobody cares what the proles say typical prole reaction they never -		Widownię ubawiły najbardziej ujęcia olbrzymiego tłuściocha uciekającego wpław przed helikopterem, najpierw pokazywano go, jak pluszcze się w wodzie niczym morświn, potem przez celowniki helikoptera, a potem podziurawionego jak sito, woda wokół niego zaczerwieniła się i nagle zaczął iść na dno, jakby przez te dziury woda wlewała mu się do środka. widownia wyła ze śmiechu, kiedy tonął. potem pokazano łódź ratunkową z dziećmi, nad którą zawisł helikopter. na dziobie siedziała kobieta w średnim wieku, chyba żydówka, trzymając w ramionach chłopczyka, może trzyletniego. wył z przerażenia i chował jej głowę między piersi, jakby chciał się w nich skryć niczym zwierzę w norze, a ona, ta kobieta, tuliła go i uspokajała, choć sama była zielona ze strachu, cały czas zasłaniając go rękoma, jakby mogła ochronić przed kulami. potem helikopter zrzucił na nich 20 kilową bombę niesamowity błysk i łódź rozpadła się w drzazgi. potem było świetne ujęcie dziecięcej rączki wylatującej w górę hen hen w górę helikopter z kamerą na dziobie musiał to filmować z rzędów dla partyjnych posypały się rzęsiste oklaski ale w części dla proli jakaś kobieta zaczęła się nagle awanturować i wydzierać że nie powinni tego pokazywać nie przy dzieciach że tak nie można nie przy dzieciach nie wolno aż w końcu policjanci musieli ją wyrzucić z sali wyrzucili ale pewnie nic jej się nie stanie nikogo nie obchodzi co gadają prole typowa reakcja prolki tacy nigdy...
Winston stopped writing, partly because he was suffering from cramp.		Winston przerwał pisanie, bo chwycił go skurcz w dłoni.
He did not know what had made him pour out this stream of rubbish.		Nie miał pojęcia, co go skłoniło do wypisywania podobnych bzdur.
But the curious thing was that while he was doing so a totally different memory had clarified itself in his mind, to the point where he almost felt equal to writing it down.		Ale stało się coś dziwnego: podczas gdy relacjonował kronikę filmową, zupełnie inne wydarzenie stanęło mu w pamięci, i to tak wyraźnie, że niemal poczuł się na siłach utrwalić je również.
It was, he now realised, because of this other incident that he had suddenly decided to come home and begin the diary today.		Uświadomił sobie, że właśnie z powodu tego wydarzenia nagle zdecydował się wrócić w przerwie do domu i akurat dziś rozpocząć pisanie pamiętnika.
It had happened that morning at the Ministry, if anything so nebulous could be said to happen.		Do wydarzenia tego – jeśli coś tak nieuchwytnego można w ogóle nazwać wydarzeniem – doszło dziś rano w ministerstwie.
It was nearly eleven hundred, and in the Records Department, where Winston worked, they were dragging the chairs out of the cubicles and grouping them in the centre of the hall, opposite the big telescreen, in preparation for the Two Minutes Hate.		Zbliżała się jedenasta zero zero i w Departamencie Archiwów, gdzie zatrudniony był Winston, wyciągnięto już krzesła z poszczególnych przegród i ustawiono na środku sali naprzeciwko wielkiego teleekranu, w przygotowaniu do Dwóch Minut Nienawiści.
Winston was just taking his place in one of the middle rows when two people whom he knew by sight, but had never spoken to, came unexpectedly into the room.		Winston właśnie zajmował miejsce w jednym ze środkowych rzędów, gdy na salę weszły niespodziewanie dwie osoby.
		Znał je z widzenia, lecz nigdy nie zamienił z nimi słowa.
One of them was a girl whom he often passed in the corridors.		Pierwszą z nich była dziewczyna, którą często mijał na korytarzu.
He did not know her name, but he knew that she worked in the Fiction Department.		Nie miał pojęcia, jak się nazywa, ale wiedział, że pracuje w Departamencie Literatury.
Presumably - since he had sometimes seen her with oily hands and carrying a spanner - she had some mechanical job on one of the novel-writing machines.		Prawdopodobnie – ponieważ czasem widywał ją z narzędziami i z rękoma powalanymi smarem – była mechanikiem obsługującym jedną z maszyn piszących powieści.
She was a bold-looking girl, of about twenty-seven, with thick dark hair, a freckled face and swift, athletic movements.		Wyglądała na zuchwałą dziewczynę, na oko dwudziestokilkuletnią, i miała gęste, ciemne włosy, piegowatą twarz oraz szybkie ruchy sportsmenki.
A narrow scarlet sash, emblem of the Junior Anti-Sex League, was wound several times rounds the waist of her overalls, just tightly enough to bring out the shapeliness of her hips.		Wąska czerwona szarfa, emblemat Młodzieżowej Ligi Antyseksualnej, oplatała ją ciasno w pasie, uwypuklając kształtność sylwetki ukrytej pod kombinezonem.
Winston had disliked her from the very first moment of seeing her.		Winston nie cierpiał jej, nienawidził od pierwszego wejrzenia.
He knew the reason. It was because of the atmosphere of hockey-fields and cold baths and community hikes and general clean-mindedness which she managed to carry about with her.		Doskonale wiedział dlaczego: drażnił go zapał do pieszych wędrówek, hokeja na trawie, zimnych pryszniców i prawomyślność, które zdawały się z niej promieniować.
He disliked nearly all women, and especially the young and pretty ones.		Nie cierpiał wszystkich kobiet, a zwłaszcza młodych i ładnych.
It was always the women, and above all the young ones, who were the most bigoted adherents of the Party, the swallowers of slogans, the amateur spies and nosers-out of unorthodoxy: But this particular girl gave him the impression of being more dangerous than most.		Z reguły właśnie kobiety, szczególnie te młode, były najbardziej fanatycznymi zwolennikami Partii, wierzącymi ślepo w budujące slogany, ochoczo szpiegującymi wszystkich dookoła i węszącymi najdrobniejsze przejawy nieortodoksyjności. Ta zaś sprawiała wrażenie bardziej niebezpiecznej od innych.
Once when they passed in the corridor she had given him a quick sidelong glance which seemed to pierce right into him and for a moment had filled him with black terror.		Raz, kiedy mijali się na korytarzu, posłała mu ż ukosa szybkie spojrzenie, które przewierciło go niemal na wylot i przejęło panicznym lękiem.
The idea had even crossed his mind that she might be an agent of the Thought Police.		Przyszło mu do głowy, że dziewczyna jest agentką Policji Myśli.
That, it was true, was very unlikely. Still, he continued to feel a peculiar uneasiness, which had fear mixed up in it as well as hostility, whenever she was anywhere near him.		Chociaż było to mało prawdopodobne, zawsze odczuwał dziwny niepokój, w którym strach mieszał się z wrogością, ilekroć znajdowała się w pobliżu.
The other person was a man named O’Brien, a member of the Inner Party and holder of some post so important and remote that Winston had only a dim idea of its nature.		Drugą osobą był mężczyzna nazwiskiem O’Brien, członek Wewnętrznej Partii, piastujący tak ważną i wysoką funkcję, że Winston miał jedynie mgliste pojęcie, na czym ona polega.
A momentary hush passed over the group of people round the chairs as they saw the black overalls of an Inner Party member approaching.		Na widok zbliżającego się czarnego kombinezonu członka Wewnętrznej Partii wśród osób zgromadzonych przy krzesłach momentalnie zapanowała cisza.
O’Brien was a large, burly man with a thick neck and a coarse, humorous, brutal face. In spite of his formidable appearance he had a certain charm of manner.		O’Brien, postawny, tęgi mężczyzna o byczym karku i pospolitej, wyrazistej, wiecznie nasrożonej twarzy, mimo swego groźnego wyglądu nie pozbawiony był pewnego uroku.
He had a trick of re-settling his spectacles on his nose which was curiously disarming - in some indefinable way, curiously civilised.		Sposób, w jaki poprawiał na nosie okulary, miał w sobie coś autentycznie rozbrajającego, a zarazem niezwykle kulturalnego.
It was a gesture which, if anyone had still thought in such terms, might have recalled an eighteenth-century nobleman offering his snuff box.		Gdyby ktoś jeszcze rozumował w podobnych kategoriach, gest ten przywodziłby na myśl szlachcica z osiemnastego wieku, częstującego znajomych tabaką.
Winston had seen O’Brien perhaps a dozen times in almost as many years.		Winston widział O’Briena z dziesięć razy w ciągu tyluż lat.
He felt deeply drawn to him, and not solely because he was intrigued by the contrast between O’Brien’s urbane manner and his prizefighter’s physique.		Coś go przyciągało do niego, i to nie tylko ów dziwny kontrast między uprzejmym sposobem bycia a wyglądem zawodowego zapaśnika.
Much more it was because of a secretly-held belief - or perhaps not even a belief, merely a hope - that O’Brien’s political orthodoxy was not perfect.		Chodziło raczej o skryte przeświadczenie – nawet nie tyle przeświadczenie, ile nadzieję – że polityczna ortodoksyjność O’Briena jest daleka od doskonałości.
Something in his face suggested it irresistibly.		Coś w jego twarzy sugerowało to nieodparcie.
And again, perhaps it was not even unorthodoxy that was written in his face, but simply intelligence.		Możliwe jednak, iż na obliczu O’Briena nie malował się brak ortodoksyjności, lecz po prostu inteligencja.
But at any rate he had the appearance of being a person that you could talk to, if somehow you could cheat the telescreen and get him alone.		W każdym razie sprawiał wrażenie człowieka, z którym można by porozmawiać, gdyby udało się oszukać teleekrany i znaleźć z nim sam na sam.
Winston had never made the smallest effort to verify this guess: indeed, there was no way of doing so.		Winston nie uczynił nigdy najmniejszej próby, by sprawdzić swoje podejrzenia; zresztą nie miał jak.
At this moment O’Brien glanced at his wristwatch, saw that it was nearly eleven hundred and evidently decided to stay in the Records Department until the Two Minutes Hate was over.		O’Brien spojrzał na zegarek i widząc, że dochodzi jedenasta zero zero, postanowił zostać w Departamencie Archiwów na Dwie Minuty Nienawiści.
He took a chair in the same row as Winston, a couple of places away.		Zajął miejsce w tym samym rzędzie co Winston, kilka krzeseł dalej.
A small, sandy-haired woman who worked in the next cubicle to Winston was between them.		Między nimi siedziała drobna rudawa blondynka, która pracowała w przegrodzie sąsiadującej z przegrodą Winstona.
The girl with dark hair was sitting immediately behind.		Dziewczyna o ciemnych włosach usiadła bezpośrednio za Winstonem.
The next moment a hideous, grinding screech, as of some monstrous machine running without oil, burst from the big telescreen at the end of the room. It was a noise that set one’s teeth on edge and bristled the hair at the back of one’s neck.		W następnej sekundzie z wielkiego teleekranu na końcu sali popłynął ohydny zgryźliwy głos, przypominający warkot jakiejś potwornej nie naoliwionej maszyny, głos tak koszmarny, że słuchaczy bolały zęby i ciarki przechodziły im po grzbiecie.
The Hate had started.		Zaczęła się Nienawiść.
As usual, the face of Emmanuel Goldstein, the Enemy of the People, had flashed onto the screen.		Jak zwykle, na ekran wypłynęła twarz Emmanuela Goldsteina, Wroga Ludu.
There were hisses here and there among the audience.		Wśród widowni rozległy się syki.
The little sandy-haired woman gave a squeak of mingled fear and disgust.		Drobna rudawa blondynka wydała pisk strachu i obrzydzenia.
Goldstein was the renegade and backslider who once, long ago (how long ago, nobody quite remembered), had been one of the leading figures of the Party, almost on a level with Big Brother himself, and then had engaged in counter-revolutionary activities, had been condemned to death and had mysteriously escaped and disappeared.		Goldstein, renegat i odstępca, niegdyś, dawno temu (jak dawno, tego nikt dokładnie nie pamiętał) był jednym z przywódców Partii, równym niemal samemu Wielkiemu Bratu, ale później wdał się w działalność kontrrewolucyjną i został skazany na karę śmierci; w tajemniczych okolicznościach udało mu się jednak zbiec, a następnie zniknąć.
The programmes of the Two Minutes Hate varied from day to day, but there was none in which Goldstein was not the principal figure.		Program Dwóch Minut Nienawiści zmieniał się codziennie, lecz za każdym razem koncentrował się na Goldsteinie.
He was the primal traitor, the earliest defiler of the Party’s purity.		Był głównym zdrajcą – on pierwszy skalał czystość Partii.
All subsequent crimes against the Party, all treacheries, acts of sabotage, heresies, deviations, sprang directly out of his teaching.		Wszystkie następne zbrodnie przeciwko Partii, wszystkie zdrady, sabotaże, herezje, dewiacje, wywodziły się bezpośrednio z jego nauk.
Somewhere or other he was still alive and hatching his conspiracies: perhaps somewhere beyond the sea, under the protection of his foreign paymasters, perhaps even - so it was occasionally rumoured - in some hiding-place in Oceania itself.		Wciąż knuł coraz to nowe spiski: zza morza, gdzie żył pod ochroną swoich zagranicznych mocodawców, albo nawet – bo krążyły i takie pogłoski – z ukrycia w samej Oceanii.
Winston’s diaphragm was constricted.		Winston czuł ucisk przepony.
He could never see the face of Goldstein without a painful mixture of emotions.		Ilekroć widział twarz Goldsteina, targały nim sprzeczne emocje.
It was a lean Jewish face, with a great fuzzy aureole of white hair and a small goatee beard - a clever face, and yet somehow inherently despicable, with a kind of senile silliness in the long thin nose near the end of which a pair of spectacles was perched.		Była to szczupła, żydowska twarz z niewielką kozią bródką, otoczona ogromną aureolą kręconych siwych włosów – bystra twarz, lecz zarazem mająca w sobie coś, co zasługiwało na najwyższą pogardę: jakaś starcza głupkowatość cechowała długi wąski nos, na którego końcu sterczały okulary.
It resembled the face of a sheep, and the voice, too, had a sheeplike quality.		Przywodziła na myśl pysk owcy, a głos także kojarzył się z owczym bekiem.
Goldstein was delivering his usual venomous attack upon the doctrines of the Party - an attack so exaggerated and perverse that a child should have been able to see through it, and yet just plausible enough to fill one with an alarmed feeling that other people, less level-headed than oneself, might be taken in by it.		Goldstein wygłaszał swój zwykły jadowity atak na doktryny Partii – atak tak przesadny i przewrotny, że nawet dziecko powinno się na nim poznać, jednocześnie zaś na tyle przekonujący, aby w każdym wzbudzić lęk, iż inni, mniej rozważni słuchacze, mogą dać się nabrać.
He was abusing Big Brother, he was denouncing the dictatorship of the Party, he was demanding the immediate conclusion of peace with Eurasia, he was advocating freedom of speech, freedom of the press, freedom of assembly, freedom of thought, he was crying hysterically that the revolution had been betrayed and all this in rapid polysyllabic speech which was a sort of parody of the habitual style of the orators of the Party, and even contained Newspeak words: more Newspeak words, indeed, than any Party member would normally use in real life.		Szkalował Wielkiego Brata, wyszydzał dyktaturę Partii, domagał się natychmiastowego zawarcia pokoju z Eurazją, opowiadał się za wolnością słowa i druku, prawem do zgromadzeń, wolnością myśli, krzyczał histerycznie, że zdradzono rewolucję – wszystko to w szybkiej, wielogłoskowej mowie, swoistej parodii stylu partyjnych mówców, a nawet zawierającej zwroty z nowomowy – w rzeczy samej, zawierającej więcej takich zwrotów, niż jakikolwiek członek Partii używał na co dzień.
And all the while, lest one should be in any doubt as to the reality which Goldstein’s specious claptrap covered, behind his head on the telescreen there marched the endless columns of the Eurasian army - row after row of solid-looking men with expressionless Asiatic faces, who swam up to the surface of the screen and vanished, to be replaced by others exactly similar.		I przez cały ten czas, żeby nikt nie miał wątpliwości, czyim interesom mają faktycznie służyć zwodnicze enuncjacje Goldsteina, za jego głową maszerowały przez ekran niezliczone kolumny eurazjatyckich wojsk – szereg za szeregiem krzepko wyglądających żołnierzy o pozbawionych wyrazu azjatyckich twarzach, które podpływały do samego ekranu i nikły, a na ich miejscu pojawiały się następne.
The dull rhythmic tramp of the soldiers’ boots formed the background to Goldstein’s bleating voice.		Głuche, miarowe dudnienie żołnierskich butów tworzyło podkład dla bekliwego głosu Goldsteina.
Before the Hate had proceeded for thirty seconds, uncontrollable exclamations of rage were breaking out from half the people in the room.		Nienawiść nie trwała jeszcze trzydziestu sekund, gdy mimowolne okrzyki wściekłości wyrwały się z gardeł obecnych na sali.
The self-satisfied sheeplike face on the screen, and the terrifying power of the Eurasian army behind it, were too much to be borne: besides, the sight or even the thought of Goldstein produced fear and anger automatically.		Nie sposób było znosić cierpliwie widoku zadowolonego z siebie owczego pyska i przerażającej potęgi eurazjatyckiej armii maszerującej w tle; co więcej, nie tylko jego widok, lecz nawet myśl o Goldsteinie automatycznie wywoływała lęk i gniew.
He was an object of hatred more constant than either Eurasia or Eastasia, since when Oceania was at war with one of these powers it was generally at peace with the other.		Stanowił obiekt nienawiści znacznie trwalszy niż Eurazja czy Wschódazja, bo kiedy Oceania prowadziła wojnę z jednym mocarstwem, zwykle zawierała pokój z drugim.
But what was strange was that although Goldstein was hated and despised by everybody, although every day, and a thousand times a day, on platforms, on the telescreen in newspapers, in books, his theories were refuted, smashed, ridiculed, held up to the general gaze for the pitiful rubbish that they were - in spite of all this, his influence never seemed to grow less.		A najdziwniejsze było to, że choć darzono go taką pogardą i nienawiścią, choć codziennie po tysiąc razy – z mównic i teleekranów, w gazetach i książkach – zbijano, druzgotano, ośmieszano i demaskowano jego teorie jako żałosne brednie – wpływy Goldsteina wcale nie malały.
Always there were fresh dupes waiting to be seduced by him.		Zawsze znajdowali się nowi naiwniacy dający się okpić.
A day never passed when spies and saboteurs acting under his directions were not unmasked by the Thought Police.		Niemal codziennie Policja Myśli demaskowała szpiegów i sabotażystów działających pod jego kierunkiem.
He was the commander of a vast shadowy army, an under-ground network of conspirators dedicated to the overthrow of the State.		Dowodził wielką tajną armią, podziemną organizacją spiskowców dążących za wszelką cenę do obalenia ustroju.
The Brotherhood, its name was supposed to be.		Podobno zwała się Braterstwem.
There were also whispered stories of a terrible book, a compendium of all the heresies, of which Goldstein was the author and which circulated clandestinely here and there.		Chodziły też słuchy o strasznej księdze, kompendium wszystkich herezji, autorstwa Goldsteina, która krąży potajemnie.
It was a book without a title.		Była to książka bez tytułu.
People referred to it, if at all, simply as the book.		Jeśli ktoś w ogóle o niej wspomniał, nazywał ją po prostu Księgą.
But one knew of such things only through vague rumours.		Ale wiedziano o niej tylko z niejasnych pogłosek.
Neither the Brotherhood nor the book was a subject that any ordinary Party member would mention if there was a way of avoiding it.		Zarówno Braterstwo, jak i Księga należały do tematów, których nie poruszał – jeśli mógł je ominąć – żaden szeregowy członek Partii.
In its second minute the Hate rose to a frenzy.		W drugiej minucie Nienawiści zebranych ogarnął szał.
People were leaping up and down in their places and shouting at the tops of their voices in an effort to drown the maddening bleating voice that came from the screen.		Zrywali się z krzeseł i wrzeszczeli ile sił w płucach, żeby tylko zagłuszyć ohydne beczenie płynące z ekranu.
The little sandy-haired woman had turned bright pink, and her mouth was opening and shutting like that of a landed fish.		Twarz drobnej rudawej blondynki nabiegła krwią, jej usta zamykały się i otwierały niczym paszcza wyrzuconej na brzeg ryby.
Even O’Brien’s heavy face was flushed.		Nawet tłuste policzki O’Briena pokryły się rumieńcem.
He was sitting very straight in his chair, his powerful chest swelling and quivering as though he were standing up to the assault of a wave.		Członek Wewnętrznej Partii siedział wyprostowany, a jego potężna klatka piersiowa unosiła się i drżała, jakby tamował nią napór wzburzonej fali.
The dark-haired girl behind Winston had begun crying out ‘Swine!		Ciemnowłosa dziewczyna za Winstonem zaczęła krzyczeć: „Świnia!
Swine!		Świnia!
Swine!’, and suddenly she picked up a heavy Newspeak dictionary and flung it at the screen.		Świnia!”, po czym nagle chwyciła opasły Słownik nowomowy i cisnęła nim w ekran.
It struck Goldstein’s nose and bounced off: the voice continued inexorably.		Trafił Goldsteina w nos, ale odbił się i spadł na ziemię; głos zdrajcy perorował nieubłaganie.
In a lucid moment Winston found that he was shouting with the others and kicking his heel violently against the rung of his chair.		W chwile opamiętania Winston zdał sobie sprawę, że krzyczy wraz z innymi i z furią bębni piętami w poprzeczkę krzesła.
The horrible thing about the Two Minutes Hate was not that one was obliged to act a part, but that it was impossible to avoid joining in.		Najgorsze w Dwóch Minutach Nienawiści było nie to, iż człowiek czuł się zmuszony do takiego zachowania, ale że nie umiał się wręcz powstrzymać od przyłączenia do zbiorowego obłędu.
Within thirty seconds any pretence was always unnecessary.		Już po trzydziestu sekundach udawanie stawało się zbędne.
A hideous ecstasy of fear and vindictiveness, a desire to kill, to torture, to smash faces in with a sledge-hammer, seemed to flow through the whole group of people like an electric current, turning one even against one’s will into a grimacing, screaming lunatic.		Ohydna ekstaza strachu i mściwości, pragnienie mordu, zadawania tortur, miażdżenia kilofem twarzy płynęły przez całą grupę jak prąd elektryczny, przemieniając wszystkich wbrew ich woli w toczących pianę, rozwrzeszczanych szaleńców.
And yet the rage that one felt was an abstract, undirected emotion which could be switched from one object to another like the flame of a blowlamp.		Ta przemożna furia była abstrakcyjnym, nie ukierunkowanym uczuciem, które z łatwością skupiało się na tym lub innym celu niby płomień lampy lutowniczej.
Thus, at one moment Winston’s hatred was not turned against Goldstein at all, but, on the contrary, against Big Brother, the Party and the Thought Police; and at such moments his heart went out to the lonely, derided heretic on the screen, sole guardian of truth and sanity in a world of lies.		Zdarzało się, że nienawiść Winstona wcale nie była zwrócona przeciwko Goldsteinowi, lecz wręcz odwrotnie, przeciwko Wielkiemu Bratu, Partii i Policji Myśli; w takich chwilach całym sercem współczuł samotnemu, wyszydzanemu odszczepieńcowi na ekranie, jedynemu strażnikowi prawdy i rozsądku w świecie kłamstw.
And yet the very next instant he was at one with the people about him, and all that was said of Goldstein seemed to him to be true.		Lecz już w następnej sekundzie jednoczył się z otaczającym go tłumem i wszystko, co mówiono o Goldsteinie, traktował jak najświętszą prawdę.
At those moments his secret loathing of Big Brother changed into adoration, and Big Brother seemed to tower up, an invincible, fearless protector, standing like a rock against the hordes of Asia, and Goldstein, in spite of his isolation, his helplessness and the doubt that hung about his very existence, seemed like some sinister enchanter, capable by the mere power of his voice of wrecking the structure of civilisation.		Jego skrywana nienawiść do Wielkiego Brata przeradzała się w uwielbienie: Wielki Brat jawił mu się jako potężny, niepokonany, nieustraszony obrońca, żelazna opoka powstrzymująca azjatyckie hordy, Goldstein zaś, mimo osamotnienia, bezradności oraz wątpliwości co do samego faktu jego istnienia, zdawał mu się złowrogim czarownikiem, zdolnym siłą głosu zburzyć fundamenty cywilizacji.
It was even possible, at moments, to switch one’s hatred this way or that by a voluntary act.		Chwilami można było świadomie zwracać swoją nienawiść w tę lub w inną stronę.
Suddenly, by the sort of violent effort with which one wrenches one’s head away from the pillow in a nightmare, Winston succeeded in transferring his hatred from the face on the screen to the dark-haired girl behind him.		Nagle, z gwałtownym wysiłkiem, z jakim podczas nocnego koszmaru odrywa się głowę od poduszki, Winstonowi udało się skierować gniew z twarzy na ekranie ku ciemnowłosej dziewczynie.
Vivid, beautiful hallucinations flashed through his mind.		Żywe, wspaniałe obrazy rozbłysły w jego myślach.
He would flog her to death with a rubber truncheon.		Okłada ją gumową pałką, aż pada martwa.
He would tie her naked to a stake and shoot her full of arrows like Saint Sebastian.		Przywiązuje do pala tak jak – oprawcy świętego Sebastiana i szpikuje strzałami.
He would ravish her and cut her throat at the moment of climax.		Gwałci ją i w chwili orgazmu podrzyna jej gardło.
Better than before, moreover, he realised why it was that he hated her.		Znacznie jaśniej niż kiedykolwiek przedtem zdał sobie sprawę, d l a c z e g o tak bardzo jej nienawidzi.
He hated her because she was young and pretty and sexless, because he wanted to go to bed with her and would never do so, because round her sweet supple waist, which seemed to ask you to encircle it with your arm, there was only the odious scarlet sash, aggressive symbol of chastity.		Nienawidzi jej, ponieważ jest moda, ładna i aseksualna, ponieważ chce z nią pójść do łóżka, a nigdy nie będzie mógł, ponieważ jej rozkoszną, gibką kibić, która aż się prosi, żeby otoczyć ją ręką, opasuje obmierzła szkarłatna szarfa, agresywny symbol wstrzemięźliwości płciowej.
The Hate rose to its climax.		Nienawiść osiągnęła apogeum.
The voice of Goldstein had become an actual sheep’s bleat, and for an instant the face changed into that of a sheep. Then the sheep-face melted into the figure of a Eurasian soldier who seemed to be advancing, huge and terrible, his sub-machine-gun roaring, and seeming to spring out of the surface of the screen, so that some of the people in the front row actually flinched backwards in their seats.		Głos Goldsteina przeszedł w autentyczne beczenie i na moment zamiast jego twarzy pojawił się barani łeb, który wnet zastąpiła sylwetka eurazjatyckiego żołnierza. Zbliżał się, rosnąc w oczach, potężny i straszny, z terkoczącym pistoletem maszynowym w dłoniach, jakby zaraz miał wyskoczyć z ekranu, aż niektórzy siedzący w pierwszym rzędzie szarpnęli się ze strachu do tyłu.
But in the same moment, drawing a deep sigh of relief from everybody, the hostile figure melted into the face of Big Brother, black-haired, black-moustachio’d, full of power and mysterious calm, and so vast that it almost filled up the screen.		Lecz w tej samej chwili głębokie westchnienie ulgi wyrwało się ze wszystkich piersi, gdyż miejsce wrogiej sylwetki zajęła twarz Wielkiego Brata, o ciemnych włosach i wąsach, promieniująca potęgą i tajemniczym spokojem, tak ogromna, że wypełniła niemal cały ekran.
Nobody heard what Big Brother was saying.		Nikt nie słyszał, co mówi Wielki Brat.
It was merely a few words of encouragement, the sort of words that are uttered in the din of battle, not distinguishable individually but restoring confidence by the fact of being spoken.		Lecz znać było po tonie, że to słowa pokrzepienia, jakie zwykle wypowiada się w zgiełku bitwy: ich sens jest nieważny, bo przywracają otuchę przez sam fakt wypowiedzenia.
Then the face of Big Brother faded away again and instead the three slogans of the Party stood out in bold capitals:		Potem twarz Wielkiego Brata zaczęła znikać, a na jej miejsce pojawiły się trzy hasła Partii wypisane tłustymi wersalikami:
WAR IS PEACE		WOJNA TO POKÓJ
FREEDOM IS SLAVERY		WOLNOŚĆ TO NIEWOLA
IGNORANCE IS STRENGTH.		IGNORANCJA TO SIŁA
But the face of Big Brother seemed to persist for several seconds on the screen, as though the impact that it had made on everyone’s eyeballs was too vivid to wear off immediately.		Wąsate oblicze majaczyło jeszcze przez kilka sekund na ekranie, jakby tak mocno odcisnęło się w umysłach patrzących, iż nie mogli go od razu zapomnieć.
The little sandy-haired woman had flung herself forward over the back of the chair in front her.		Drobna rudawa blondynka wychyliła się gwałtownie ponad oparciem stojącego przed nią krzesła.
With a tremulous murmur that sounded like ‘My Saviour!’ she extended her arms towards the screen.		Drżącym szeptem zawołała coś, co brzmiało jak: „Mój zbawco!” i wyciągnęła ręce w stronę ekranu.
Then she buried her face in her hands.		Następnie ukryła twarz w dłoniach.
It was apparent that she was uttering a prayer.		Nie ulegało wątpliwości, że przeżywa wręcz religijną ekstazę.
At this moment the entire group of people broke into a deep, slow, rhythmical chant of ‘B-B!....B-B!....B-B!’ - over and over again, very slowly, with a long pause between the first ‘B’ and the second - a heavy, murmurous sound, somehow curiously savage, in the background of which one seemed to hear the stamp of naked feet and the throbbing of tom-toms.		W tym samym momencie wszyscy zebrani zaczęli głośno i rytmicznie skandować: „Wu-Be!... Wu-Be!... Wu-Be!” – raz po raz, bez pośpiechu, pozostawiając wyraźną przerwę między pierwszą zgłoską a drugą – głuche zawodzenie, tak autentycznie dzikie, że w tle niemal słyszało się tupot bosych stóp i łoskot tam-tamów.
		Trwało to dobre pół godziny.
For perhaps as much as thirty seconds they kept it up. It was a refrain that was often heard in moments of overwhelming emotion.		Pieśń ta rozbrzmiewała wówczas, gdy chciano dać upust nazbyt silnym emocjom.
Partly it was a sort of hymn to the wisdom and majesty of Big Brother, but still more it was an act of self-hypnosis, a deliberate drowning of consciousness by means of rhythmic noise.		W pewnej mierze stanowiła pean na cześć mądrości i majestatu Wielkiego Brata, ale przede wszystkim był to rodzaj autohipnozy, świadome zagłuszanie myśli rytmicznym wrzaskiem.
Winston’s entrails seemed to grow cold.		Winston czuł, że wywracają mu się wnętrzności.
In the Two Minutes Hate he could not help sharing in the general delirium, but this subhuman chanting of ‘B-B!....B-B!’ always filled him with horror.		Choć podczas Dwóch Minut Nienawiści nie umiał się powstrzymać od udziału w zbiorowym szaleństwie, prymitywne wycie „Wu-Be!... Wu-Be!” zawsze przejmowało go grozą.
Of course he chanted with the rest: it was impossible to do otherwise.		Oczywiście krzyczał wraz z innymi; nie sposób było postąpić inaczej.
To dissemble your feelings, to control your face, to do what everyone else was doing, was an instinctive reaction.		Ukrywanie prawdziwych uczuć, kontrolowanie mimiki, robienie tego samego co wszyscy stało się reakcją odruchową.
But there was a space of a couple of seconds during which the expression in his eyes might conceivably have betrayed him.		Ale właśnie wtedy, przez kilka sekund, wyraz oczu mógł zdradzać jego najskrytsze myśli.
And it was exactly at this moment that the significant thing happened - if, indeed, it did happen.		I właśnie wtedy nastąpiło to niezwykłe wydarzenie – jeśli rzeczywiście nastąpiło cokolwiek.
Momentarily he caught O’Brien’s eye.		Na chwilę skrzyżowały się spojrzenia jego i O’Briena.
O’Brien had stood up.		O’Brien akurat wstał.
He had taken off his spectacles and was in the act of re-settling them on his nose with his characteristic gesture.		Zdjął okulary i ponownie je zakładał charakterystycznym gestem.
But there was a fraction of a second when their eyes met, and for as long as it took to happen Winston knew - yes, he knew! - that O’Brien was thinking the same thing as himself.		Lecz w ułamku sekundy, kiedy ich oczy się spotkały, i gdy tak patrzyli na siebie, Winston wiedział – tak, w i e d z i a ł ! – że O’Brien myśli to samo co on.
An unmistakable message had passed. It was as though their two minds had opened and the thoughts were flowing from one into the other through their eyes. ‘I am with you,’ O’Brien seemed to be saying to him. ‘I know precisely what you are feeling.		Porozumieli się wzrokiem, zupełnie jakby ich umysły otworzyły się i myśli płynęły z jednego do drugiego za pośrednictwem oczu. „Jestem z tobą – zdawał się mówić O’Brien. – Wiem doskonale, co czujesz.
I know all about your contempt, your hatred, your disgust.		Wiem wszystko o twojej pogardzie, nienawiści, obrzydzeniu.
But don’t worry, I am on your side!’		Ale nie trać otuchy, jestem po twojej stronie!”
And then the flash of intelligence was gone, and O’Brien’s face was as inscrutable as everybody else’s.		Potem kontakt duchowy się urwał, a twarz O’Briena stała się tak samo nieprzenikniona jak twarze pozostałych.
That was all, and he was already uncertain whether it had happened.		To wszystko, co zaszło; Winston już nie był nawet pewien, czy ta znacząca wymiana spojrzeń odbyła się rzeczywiście.
Such incidents never had any sequel. All that they did was to keep alive in him the belief, or hope, that others besides himself were the enemies of the Party.		Takie sytuacje nigdy nie miały dalszego ciągu, ale przynajmniej podtrzymywały w nim wiarę – lub nadzieję – że Partia liczy więcej wrogów niż on jeden.
Perhaps the rumours of vast underground conspiracies were true after all - perhaps the Brotherhood really existed!		Może pogłoski o potężnych tajnych spiskach są jednak prawdziwe – może Braterstwo istnieje naprawdę!
It was impossible, in spite of the endless arrests and confessions and executions, to be sure that the Brotherhood was not simply a myth.		Bo mimo ciągłych aresztowań, publicznych spowiedzi i egzekucji nie sposób było wykluczyć, że Braterstwo to wyłącznie mistyfikacja.
Some days he believed in it, some days not.		Winston czasem wierzył w jego istnienie, kiedy indziej znów nie.
There was no evidence, only fleeting glimpses that might mean anything or nothing: snatches of overheard conversation, faint scribbles on lavatory walls - once, even, when two strangers met, a small movement of the hands which had looked as though it might be a signal of recognition.		Nie dysponował żadnymi dowodami, swoje podejrzenia opierał na błahostkach, które mogły nic nie znaczyć, na strzępach zasłyszanych rozmów, zatartych gryzmołach na ścianach toalet, a raz – obserwując spotkanie dwóch nieznajomych – na drobnym ruchu ręki, który sprawiał wrażenie znaku rozpoznawczego.
It was all guesswork: very likely he had imagined everything.		Była to jednak wyłącznie zabawa w zgadywankę; zresztą całkiem prawdopodobne, że miał po prostu zbyt bujną wyobraźnię.
He had gone back to his cubicle without looking at O’Brien again.		Wrócił do swojej przegrody nie patrząc więcej na O’Briena.
The idea of following up their momentary contact hardly crossed his mind.		Nie przyszło mu do głowy, żeby po wymianie porozumiewawczych spojrzeń uczynić następny krok.
It would have been inconceivably dangerous even if he had known how to set about doing it.		Nawet gdyby wiedział, jak się do tego zabrać, byłoby to zbyt niebezpieczne.
For a second, two seconds, they had exchanged an equivocal glance, and that was the end of the story.		Przez sekundę lub dwie spoglądali na siebie znacząco, ale na tym musiało się zakończyć.
But even that was a memorable event in the locked loneliness in which one had to live.		Lecz w ciasnej samotności, w jakiej przyszło wszystkim wegetować, nawet tak drobny incydent był pamiętnym wydarzeniem.
Winston roused himself and sat up straighter.		Winston otrząsnął się z zadumy i wyprostował na krześle.
He let out a belch.		Beknął.
The gin was rising from his stomach.		Wypity dżin podchodził mu do gardła.
His eyes re-focused on the page.		Znów spojrzał na otwarty zeszyt.
He discovered that while he sat helplessly musing he had also been writing, as though by automatic action.		Stwierdził, że kiedy tak siedział pogrążony w bezradnych rozmyślaniach, równocześnie – jakby automatycznie – pisał.
And it was no longer the same cramped awkward handwriting as before.		I to nie tym samym ścieśnionym, krzywym pismem co wcześniej.
His pen had slid voluptuously over the smooth paper, printing in large neat capitals -		Pióro ślizgało się zmysłowo po gładkim papierze, kreśląc dużymi, zgrabnymi literami:
DOWN WITH BIG BROTHER		PRECZ Z WIELKIM BRATEM
DOWN WITH BIG BROTHER		PRECZ Z WIELKIM BRATEM
DOWN WITH BIG BROTHER		PRECZ Z WIELKIM BRATEM
DOWN WITH BIG BROTHER		PRECZ Z WIELKIM BRATEM
DOWN WITH BIGBROTHER		PRECZ Z WIELKIM BRATEM
over and over again, filling half a page.		raz za razem, raz za razem, zapełniając pół strony.
He could not help feeling a twinge of panic.		Nie mógł opanować dreszczu trwogi.
It was absurd, since the writing of those particular words was not more dangerous than the initial act of opening the diary; but for a moment he was tempted to tear out the spoiled pages and abandon the enterprise altogether.		Absurdalna reakcja, bo napisanie tych konkretnych słów nie stwarzało większego niebezpieczeństwa niż sam fakt otwarcia zeszytu; przez moment miał jednak ochotę wyrwać zapisane strony i w ogóle zrezygnować z prowadzenia pamiętnika.
He did not do so, however, because he knew that it was useless.		Nie uczynił tego, gdyż wiedział, że to nic nie da.
Whether he wrote DOWN WITH BIG BROTHER, or whether he refrained from writing it, made no difference.		Nie robi różnicy, czy będzie dalej pisał PRECZ Z WIELKIM BRATEM, czy przestanie.
Whether he went on with the diary, or whether he did not go on with it, made no difference.		Nie robi różnicy, czy będzie dalej prowadził pamiętnik, czy zrezygnuje.
The Thought Police would get him just the same.		Policja Myśli i tak go dopadnie.
He had committed - would still have committed, even if he had never set pen to paper - the essential crime that contained all others in itself.		Popełnił – i popełniłby nawet wówczas, gdyby nie napisał ani słowa – zasadniczą zbrodnię, z której brały się wszystkie pozostałe.
Thoughtcrime, they called it.		Myślozbrodnię.
Thoughtcrime was not a thing that could be concealed for ever.		Myślozbrodni nie da się ukrywać wiecznie.
You might dodge successfully for a while, even for years, but sooner or later they were bound to get you.		Przez pewien czas, nawet przez lata, winowajca może unikać kary, ale prędzej czy później musi mu się powinąć noga.
It was always at night - the arrests invariably happened at night.		Aresztowania następowały nocą – zawsze nocą.
The sudden jerk out of sleep, the rough hand shaking your shoulder, the lights glaring in your eyes, the ring of hard faces round the bed.		Nagłe wyrwanie ze snu, brutalna dłoń szarpiąca cię za ramię, oślepiający blask latarki, wokół łóżka krąg surowych twarzy.
In the vast majority of cases there was no trial, no report of the arrest.		Na ogół nie było procesów, żadnych komunikatów o aresztowaniu.
People simply disappeared, always during the night.		Ludzie po prostu znikali – zawsze nocą.
Your name was removed from the registers, every record of everything you had ever done was wiped out, your one-time existence was denied and then forgotten.		Twoje nazwisko usuwano z ksiąg metrykalnych, wymazywano każdy ślad tego, co robiłeś w życiu, twoje krótkie istnienie zostawało zdementowane i zapomniane.
You were abolished, annihilated: vaporized was the usual word.		Likwidowano cię, unicestwiano; mówiono o tobie, że zostałeś e w a p o r o w a n y.
For a moment he was seized by a kind of hysteria.		Na moment ogarnęła go histeria.
He began writing in a hurried untidy scrawl:		Zaczął czym prędzej pokrywać kartkę niechlujnymi bazgrołami:
theyll shoot me i dont care theyll shoot me in the back of the neck i dont care down with big brother they always shoot you in the back of the neck i dont care down with big brother——		zastrzelą mnie co z tego strzelą mi w tył głowy co z tego precz z wielkim bratem zawsze strzelają w tył głowy co z tego precz z wielkim bratem...
He sat back in his chair, slightly ashamed of himself, and laid down the pen.		Trochę zawstydzony, odchylił się do tyłu i odłożył pióro.
The next moment he started violently.		W następnej chwili podskoczył gwałtownie na krześle.
There was a knocking at the door.		Ktoś stukał do drzwi.
Already!		Tak szybko!
He sat as still as a mouse, in the futile hope that whoever it was might go away after a single attempt.		Siedział cicho jak mysz, w daremnej nadziei, że stukanie się nie powtórzy.
But no, the knocking was repeated.		Ale nie, rozległo się ponownie.
The worst thing of all would be to delay.		Zwlekając mógł tylko pogorszyć sytuację.
His heart was thumping like a drum, but his face, from long habit, was probably expressionless.		Serce waliło mu jak młotem, lecz jego twarz, na skutek wieloletniego przyzwyczajenia, była pozbawiona wszelkiego wyrazu.
He got up and moved heavily towards the door.		Podniósł się i ciężkim krokiem ruszył w stronę drzwi.
II		2
As he put his hand to the door-knob Winston saw that he had left the diary open on the table.		Z dłonią na klamce spostrzegł, że zostawił na stoliku pamiętnik.
DOWN WITH BIG BROTHER was written all over it, in letters almost big enough to be legible across the room. It was an inconceivably stupid thing to have done.		Przez całą stronę biegły słowa PRECZ Z WIELKIM BRATEM, wypisane tak dużymi literami, że niemal dawały się odczytać z drugiego końca pokoju. Pozostawienie zeszytu na wierzchu było szczytem głupoty,
But, he realised, even in his panic he had not wanted to smudge the creamy paper by shutting the book while the ink was wet.		ale – jak zdał sobie sprawę – nawet ogarnięty strachem nie chciał go zamknąć przed wyschnięciem atramentu, żeby nie poplamić kremowego papieru.
He drew in his breath and opened the door.		Wziął głęboki oddech i otworzył drzwi.
Instantly a warm wave of relief flowed through him.		Natychmiast zalała go fala ulgi.
A colourless, crushed-looking woman, with wispy hair and a lined face, was standing outside.		Na korytarzu stała bezbarwna, zahukana kobiecina o rzadkich włosach i poznaczonej bruzdami twarzy.
‘Oh, comrade,’ she began in a dreary, whining sort of voice, ‘I thought I heard you come in.		– A, jesteście, towarzyszu – zaczęła żałobnym, skomlącym głosem. – Zdawało mi się, że słyszę, jak wracacie.
Do you think you could come across and have a look at our kitchen sink.		Czy moglibyście wpaść do nas obejrzeć zlew?
It’s got blocked up and –’		Zatkał się i...
It was Mrs Parsons, the wife of a neighbour on the same floor.		Była to pani Parsons, sąsiadka z tego samego piętra.
(‘Mrs’ was a word somewhat discountenanced by the Party - you were supposed to call everyone ‘comrade’ - but with some women one used it instinctively.)		(Partia nie pochwalała stosowania zwrotu „pani” – należało do każdego zwracać się per „towarzyszu” lub „towarzyszko” – ale w wypadku niektórych kobiet wyraz ten sam cisnął się na usta.)
She was a woman of about thirty, but looking much older.		Miała około trzydziestki, wyglądała jednak znacznie starzej.
One had the impression that there was dust in the creases of her face.		Odnosiło się wrażenie, że w jej zmarszczkach osiadł kurz.
Winston followed her down the passage.		Winston ruszył za nią korytarzem.
These amateur repair jobs were an almost daily irritation.		Konieczność dokonywania drobnych napraw stanowiła niemal codzienną bolączkę lokatorów.
Victory Mansions were old flats, built in 1930 or thereabouts, and were failing to pieces.		Blok Zwycięstwa był starym budynkiem, wzniesionym około 1930 roku, i dosłownie się sypał.
The plaster flaked constantly from ceilings and walls, the pipes burst in every hard frost, the roof leaked whenever there was snow, the heating system was usually running at half steam when it was not closed down altogether from motives of economy.		Tynk odpadał z sufitów i ścian, rury pękały przy silniejszych mrozach, dach przeciekał, ilekroć padał śnieg, a kaloryfery były zwykle letnie, chyba że dla oszczędności w ogóle je wyłączano.
Repairs, except what you could do for yourself, had to be sanctioned by remote committees which were liable to hold up even the mending of a window-pane for two years.		Naprawy, jeśli nie zdołano ich wykonać we własnym zakresie, wymagały zatwierdzenia przez odległe komisje, które zwykłe wstawienie szyby potrafiły przeciągać dwa lata.
‘Of course it’s only because Tom isn’t home,’ said Mrs Parsons vaguely.		– To oczywiście dlatego, że Toma nie ma w domu – dodała pani Parsons.
The Parsons’ flat was bigger than Winston’s, and dingy in a different way.		Mieszkanie Parsonsów, większe niż Winstona, także wyglądało obskurnie, lecz w nieco inny sposób.
Everything had a battered, trampled-on look, as though the place had just been visited by some large violent animal.		Wszystko było poobijane i poniszczone, jak gdyby przed chwilą przeszło tędy jakieś ogromne zwierzę, tratując przeszkody na swej drodze.
Games impedimenta - hockey sticks, boxing gloves, a burst football, a pair of sweaty shorts turned inside out - lay all over the floor, and on the table there was a litter of dirty dishes and dog-eared exercise-books.		Sprzęt sportowy – kije hokejowe, rękawice bokserskie, rozpruta piłka nożna, para przepoconych szortów wywróconych na lewą stronę – walał się po podłodze; a na stole piętrzyły się brudne naczynia oraz postrzępione podręczniki szkolne.
On the walls were scarlet banners of the Youth League and the Spies, and a full-sized poster of Big Brother.		Na ścianach wisiały szkarłatne proporce Ligi Młodych i Kapusiów, a także duży plakat Wielkiego Brata.
There was the usual boiled-cabbage smell, common to the whole building, but it was shot through by a sharper reek of sweat, which - one knew this at the first sniff, though it was hard to say how - was the sweat of some person not present at the moment.		Tutaj również unosił się w powietrzu zapach gotowanej kapusty, jednakże wymieszany z ostrzejszą wonią potu, który – nie wiadomo jak, ale czuło się to zaraz po wejściu do środka – wydzielała osoba chwilowo nieobecna w mieszkaniu.
In another room someone with a comb and a piece of toilet paper was trying to keep tune with the military music which was still issuing from the telescreen.		W innym pokoju ktoś usiłował akompaniować na grzebieniu, przykrytym skrawkiem papieru toaletowego, orkiestrze wojskowej; dźwięki marsza nadal płynęły z teleekranu.
‘It’s the children,’ said Mrs Parsons, casting a half-apprehensive glance at the door. ‘They haven’t been out today.		– To dzieci – oznajmiła pani Parsons, rzucając wylęknione spojrzenie w stronę zamkniętych drzwi. – Przez cały dzień nie wychodziły z domu.
And of course —’		I oczywiście...
She had a habit of breaking off her sentences in the middle.		Zwykła nie kończyć rozpoczętych zdań.
The kitchen sink was full nearly to the brim with filthy greenish water which smelt worse than ever of cabbage.		Zlew kuchenny wypełniony był niemal po brzegi brudną, zielonkawą wodą, która obrzydliwie cuchnęła kapustą.
Winston knelt down and examined the angle-joint of the pipe.		Winston ukląkł, żeby obejrzeć kolanko syfonu.
He hated using his hands, and he hated bending down, which was always liable to start him coughing.		Nie cierpiał pracy fizycznej i nie lubił się schylać, bo prawie zawsze dostawał wtedy ataku kaszlu.
Mrs Parsons looked on helplessly.		Pani Parsons obserwowała go bezradnie.
‘Of course if Tom was home he’d put it right in a moment,’ she said. ‘He loves anything like that.		– Oczywiście, gdyby Tom był w domu, naprawiłby to w mig – powiedziała. – Uwielbia takie zajęcia.
He’s ever so good with his hands, Tom is.’		Tom to złota rączka!
Parsons was Winston’s fellow-employee at the Ministry of Truth.		Parsons tak samo jak Winston pracował w Ministerstwie Prawdy.
He was a fattish but active man of paralysing stupidity, a mass of imbecile enthusiasms - one of those completely unquestioning, devoted drudges on whom, more even than on the Thought Police, the stability of the Party depended.		Był tłustawym, lecz pełnym wigoru mężczyzną wręcz paraliżującej głupoty, zlepkiem idiotycznych entuzjazmów, jednym z tych ślepo posłusznych i całkowicie oddanych wołów roboczych, na których – bardziej niż na Policji Myśli – opierała się stabilność Partii.
At thirty-five he had just been unwillingly evicted from the Youth League, and before graduating into the Youth League he had managed to stay on in the Spies for a year beyond the statutory age.		Ostatnio, w wieku trzydziestu pięciu lat, został niemal siłą usunięty z Ligi Młodych, a nim przeszedł do Ligi, zdołał przedłużyć swoje członkostwo w Kapusiach o rok ponad wiek statutowy.
At the Ministry he was employed in some subordinate post for which intelligence was not required, but on the other hand he was a leading figure on the Sports Committee and all the other committees engaged in organising community hikes, spontaneous demonstrations, savings campaigns and voluntary activities generally.		W ministerstwie zajmował jakieś podrzędne stanowisko nie wymagające żadnej inteligencji, należał za to do najbardziej czynnych członków Komitetu Sportowego oraz innych zespołów zajmujących się organizowaniem wspólnych pieszych wycieczek, spontanicznych manifestacji, kampanii oszczędnościowych i innych dobrowolnych akcji.
He would inform you with quiet pride, between whiffs of his pipe, that he had put in an appearance at the Community Centre every evening for the past four years.		Między pyknięciami fajki z cichą dumą informował każdego, że przez ostatnie cztery lata nie opuścił ani jednego wieczoru w świetlicy osiedlowej.
An overpowering smell of sweat, a sort of unconscious testimony to the strenuousness of his life, followed him about wherever he went, and even remained behind him after he had gone.		Zapierający dech odór potu, jakby podświadome świadectwo jego pracowitości, towarzyszył mu wszędzie i unosił się w powietrzu długo po jego wyjściu. – Czy ma pani żabkę?
‘Have you got a spanner?’ said Winston, fiddling with the nut on the angle-joint.		Takie narzędzie? – spytał Winston zbadawszy zakrętkę przy kolanku.
‘A spanner,’ said Mrs Parsons, immediately becoming invertebrate. ‘I don’t know, I’m sure.		– Żabkę? – powtórzyła pani Parsons, natychmiast tracąc resztki wiary w siebie. – Nie wiem, nie jestem pewna.
Perhaps the children –’		Może dzieci...
There was a trampling of boots and another blast on the comb as the children charged into the living-room.		Rozległ się tupot butów, kolejny przenikliwy świst na grzebieniu i dzieci wpadły do salonu.
Mrs Parsons brought the spanner.		Pani Parsons przyniosła żabkę.
Winston let out the water and disgustedly removed the clot of human hair that had blocked up the pipe.		Winston wypuścił wodę i z obrzydzeniem wyciągnął zlepek włosów, który zatykał odpływ.
He cleaned his fingers as best he could in the cold water from the tap and went back into the other room.		Umył ręce najlepiej jak mógł w zimnej wodzie płynącej z kranu i wrócił do pokoju.
‘Up with your hands!’ yelled a savage voice.		– Ręce do góry! – ryknął bezlitosny głos.
A handsome, tough-looking boy of nine had popped up from behind the table and was menacing him with a toy automatic pistol, while his small sister, about two years younger, made the same gesture with a fragment of wood.		Dorodny dziewięcioletni urwis wyskoczył zza stołu, grożąc Winstonowi dziecinnym pistoletem maszynowym, podczas gdy jego o dwa lata młodsza siostrzyczka celowała w Winstona z kawałka patyka.
Both of them were dressed in the blue shorts, grey shirts and red neckerchiefs which were the uniform of the Spies.		Oboje mieli na sobie granatowe spodenki, szare bluzy i czerwone chusty – umundurowanie Kapusiów.
Winston raised his hands above his head, but with an uneasy feeling, so vicious was the boy’s demeanour, that it was not altogether a game.		Winston podniósł ręce nad głowę, ale zrobiło mu się nieswojo, gdyż zachowanie malców było tak zajadłe, jakby wcale nie chodziło o zabawę.
‘You’re a traitor!’ yelled the boy. ‘You’re a thought-criminal!		– Zdrajca! – wrzeszczał dzieciak. – Myślozbrodniarz!
You’re a Eurasian spy!		Eurazjatycki szpicel!
I’ll shoot you I’ll vaporize you, I’ll send you to the salt mines!’		Zastrzelę cię, ty łajdaku, ewaporuję, wyślę do kopalni soli!
Suddenly they were both leaping round him, shouting ‘Traitor!’ and ‘Thought-criminal!’, the little girl imitating her brother in every movement.		Nagle oboje – dziewczynka naśladowała każdy gest brata – zaczęli skakać wokół niego i krzyczeć: „Zdrajca! Myślozbrodniarz!”
It was somehow slightly frightening, like the gambolling of tiger cubs which will soon grow up into man-eaters.		W ich zachowaniu było coś przerażającego, tak jak w igraszkach tygrysich szczeniąt, które niegdyś wyrosną na ludojady.
There was a sort of calculating ferocity in the boy’s eye, a quite evident desire to hit or kick Winston and a consciousness of being very nearly big enough to do so.		Z oczu chłopca biła jakaś rozmyślna zaciekłość, całkiem wyraźna chęć uderzenia lub kopnięcia Winstona i świadomość, że już wkrótce będzie dość duży, aby to uczynić.
It was a good job it was not a real pistol he was holding, Winston thought.		Winston czuł ulgę, iż pistolet chłopaczka jest tylko zabawką.
Mrs Parsons’s eyes flitted nervously from Winston to the children, and back again.		Pani Parsons spoglądała nerwowo to na Winstona, to na dzieci.
In the better light of the living-room he noticed with interest that there actually was dust in the creases of her face.		W lepszym świetle pokoju przekonał się ze zdumieniem, że jej zmarszczki naprawdę wypełnia kurz.
‘They do get so noisy,’ she said. They’re disappointed because they couldn’t go to see the hanging, that’s what it is.		– Czasami rzeczywiście bywają bardzo hałaśliwe – stwierdziła. – Są zawiedzione, że nie zobaczą wieszania, i to pewnie dlatego.
I’m too busy to take them, and Tom won’t be back from work in time.’		Ja jestem zbyt zajęta, żeby je zabrać, a Tom nie zdąży wrócić na czas z pracy.
‘Why can’t we go and see the hanging?’ roared the boy in his huge voice.		– Dlaczego nie możemy zobaczyć wieszania? – ryknął chłopiec na cały głos.
‘Want to see the hanging!		– Chcemy zobaczyć wieszanie!
Want to see the hanging!’ chanted the little girl, still capering round.		Chcemy zobaczyć wieszanie! – darła się mała, wciąż skacząc dookoła.
Some Eurasian prisoners, guilty of war crimes, were to be hanged in the Park that evening, Winston remembered.		Winston przypomniał sobie, że wieczorem grupa jeńców eurazjatyckich, winnych zbrodni wojennych, ma zostać powieszona w parku.
This happened about once a month, and was a popular spectacle.		Egzekucje odbywały się zwykle raz w miesiącu i zawsze cieszyły się dużą popularnością.
Children always clamoured to be taken to see it.		Zwłaszcza dzieci uważały je za wspaniałą rozrywkę.
He took his leave of Mrs Parsons and made for the door.		Pożegnał się z panią Parsons i wyszedł na korytarz.
But he had not gone six steps down the passage when something hit the back of his neck an agonisingly painful blow. It was as though a red-hot wire had been jabbed into him.		Ale ledwo się oddalił o kilka kroków, nagle coś trafiło go w tył głowy; uderzenie było wyjątkowo bolesne, zupełnie jakby ktoś go dźgnął rozpalonym do czerwoności drutem.
He spun round just in time to see Mrs Parsons dragging her son back into the doorway while the boy pocketed a catapult.		Kiedy okręcił się na pięcie, ujrzał, jak pani Parsons wciąga siłą do mieszkania swoją latorośl, chowającą do kieszeni procę.
‘Goldstein!’ bellowed the boy as the door closed on him.		– Goldstein! – wrzasnął malec, zanim zatrzasnęły się drzwi.
But what most struck Winston was the look of helpless fright on the woman’s greyish face.		Najmocniej jednak poruszył Winstona wyraz bezradnego strachu na szarej twarzy pani Parsons.
Back in the flat he stepped quickly past the telescreen and sat down at the table again, still rubbing his neck.		Wróciwszy do mieszkania, przeszedł szybko obok teleekranu i rozcierając kark znów usiadł przy stoliku.
The music from the telescreen had stopped.		Muzyka umilkła.
Instead, a clipped military voice was reading out, with a sort of brutal relish, a description of the armaments of the new Floating Fortress which had just been anchored between Iceland and the Faroe Islands.		Z ekranu dobiegał teraz szczekliwy wojskowy głos: z wyraźną krwiożerczą satysfakcją czytał opis uzbrojenia nowej pływającej fortecy, którą właśnie zakotwiczono między Islandią a Wyspami Owczymi.
With those children, he thought, that wretched woman must lead a life of terror.		Z takimi dziećmi, pomyślał Winston, ta nieszczęsna kobieta musi żyć w ustawicznym strachu.
Another year, two years, and they would be watching her night and day for symptoms of unorthodoxy.		Jeszcze rok lub dwa, a zaczną ją szpiegować dwadzieścia cztery godziny na dobę, wypatrując przejawów nieprawomyślności.
Nearly all children nowadays were horrible.		Niemal wszystkie dzieci to potwory.
What was worst of all was that by means of such organisations as the Spies they were systematically turned into ungovernable little savages, and yet this produced in them no tendency whatever to rebel against the discipline of the Party.		Najgorsze, że choć za pośrednictwem takich organizacji jak Kapusie chowano je na małych barbarzyńców nie do okiełzania, im nawet się nie śniło, aby buntować się przeciwko władzy Partii.
On the contrary, they adored the Party and everything connected with it.		Wręcz przeciwnie, uwielbiały Partię i wszystko, co z nią związane.
The songs, the processions, the banners, the hiking, the drilling with dummy rifles, the yelling of slogans, the worship of Big Brother - it was all a sort of glorious game to them.		Piosenki, pochody, transparenty, wycieczki, musztra z drewnianymi karabinami, skandowanie haseł, gloryfikowanie Wielkiego Brata – dla nich równało się to wspaniałej zabawie.
All their ferocity was turned outwards, against the enemies of the State, against foreigners, traitors, saboteurs, thought-criminals.		Całą swoją furię kierowały na zewnątrz, przeciwko wrogom Państwa, przeciwko cudzoziemcom, zdrajcom, sabotażystom, myślozbrodniarzom.
It was almost normal for people over thirty to be frightened of their own children.		Było niemal normalne, że ludzie powyżej trzydziestki bali się własnych dzieci.
And with good reason, for hardly a week passed in which the Times did not carry a paragraph describing how some eavesdropping little sneak - ‘child hero’ was the phrase generally used - had overheard some compromising remark and denounced his parents to the Thought Police.		I nie bez powodu, bo prawie co tydzień „The Times” poświęcał akapit jakiejś wścibskiej małej gnidzie – zwykle używano określenia „małoletni bohater” – która podsłuchała coś kompromitującego i złożyła Policji Myśli donos na rodziców. Ćmienie po pocisku z procy ustąpiło.
The sting of the catapult bullet had worn off: He picked up his pen half heartedly, wondering whether he could find something more to write in the diary.		Winston bez przekonania wziął do ręki pióro, zastanawiając się, czy przyjdzie mu jeszcze do głowy coś wartego zapisania w pamiętniku.
Suddenly he began thinking of O’Brien again.		Nagle zaczął znów rozmyślać o O’Brienie.
Years ago - how long was it?		Przed laty – jak dawno?
Seven years it must be he had dreamed that he was walking through a pitch-dark room.		Chyba ze siedem lat temu – śniło mu się, że idzie przez pokój zatopiony w ciemnościach.
And someone sitting to one side of him had said as he passed: ‘We shall meet in the place where there is no darkness.’		I kiedy mijał kogoś siedzącego nieco na uboczu, ten rzekł: „Spotkamy się tam, gdzie nie ma mroku.”
It was said very quietly, almost casually - a statement, not a command.		Powiedział to bardzo cicho i jakby od niechcenia – zabrzmiało nie jak polecenie, lecz stwierdzenie faktu.
He had walked on without pausing.		Winston nie zatrzymując się poszedł dalej.
What was curious was that at the time, in the dream, the words had not made much impression on him.		Rzecz dziwna, wówczas, we śnie, słowa te nie zrobiły na nim większego wrażenia.
It was only later and by degrees that they had seemed to take on significance.		Jednakże z czasem zyskały na znaczeniu.
He could not now remember whether it was before or after having the dream that he had seen O’Brien for the first time; nor could he remember when he had first identified the voice as O’Brien’s.		Teraz już nie pamiętał, czy to przed tym snem, czy dopiero później po raz pierwszy ujrzał O’Briena; nie pamiętał też, kiedy uświadomił sobie, że głos ten należał do niego.
But at any rate the identification existed.		W każdym razie nie miał żadnych wątpliwości.
It was O’Brien who had spoken to him out of the dark.		To właśnie O’Brien przemówił w ciemnościach.
Winston had never been able to feel sure even after this morning’s flash of the eyes it was still impossible to be sure - whether O’Brien was a friend or an enemy.		Winston nie potrafił się zdecydować – i nawet po dzisiejszej wymianie spojrzeń wciąż nie był pewien – czy O’Brien jest jego przyjacielem, czy wrogiem.
Nor did it even seem to matter greatly.		Nie wydawało mu się to też specjalnie istotne.
There was a link of understanding between them, more important than affection or partisanship.		Łączyła ich nić porozumienia, ważniejsza od sympatii i osobistych przekonań.
‘We shall meet in the place where there is no darkness,’ he had said.		Powiedział: „Spotkamy się tam, gdzie nie ma mroku.”
Winston did not know what it meant, only that in some way or another it would come true.		Winston nie wiedział, co oznaczają te słowa, ale był przekonany, że się kiedyś sprawdzą, w ten czy inny sposób.
The voice from the telescreen paused.		Głos płynący z teleekranu umilkł.
A trumpet call, clear and beautiful, floated into the stagnant air.		Sygnał trąbki, czysty i piękny, przeciął zatęchłe powietrze.
The voice continued raspingly:		Po czym spiker podjął chrapliwie:
‘Attention!		– Uwaga!
Your attention, please!		Uwaga!
A newsflash has this moment arrived from the Malabar front.		Przed chwilą otrzymaliśmy komunikat z frontu malabarskiego.
Our forces in South India have won a glorious victory.		Nasze siły w południowych Indiach odniosły druzgocące zwycięstwo.
I am authorised to say that the action we are now reporting may well bring the war within measurable distance of its end.		Zostałem upoważniony do zakomunikowania telewidzom, że ofensywa, o której przebiegu za moment poinformujemy, może przybliżyć nas do widocznego kresu działań wojennych.
Here is the newsflash —’		Oto treść komunikatu...
Bad news coming, thought Winston.		Zaraz podadzą jakieś złe nowiny, pomyślał Winston.
And sure enough, following on a gory description of the annihilation of a Eurasian army, with stupendous figures of killed and prisoners, came the announcement that, as from next week, the chocolate ration would be reduced from thirty grammes to twenty.		I rzeczywiście; po krwawym opisie unicestwienia eurazjatyckich wojsk i odczytaniu nieprawdopodobnej liczby zabitych i jeńców, ogłoszono, że od przyszłego tygodnia przydział czekolady będzie zmniejszony z trzydziestu do dwudziestu gramów.
Winston belched again.		Winston znów czknął.
The gin was wearing off, leaving a deflated feeling.		Działanie dżinu mijało, pozostawiając uczucie przygnębienia.
The telescreen - perhaps to celebrate the victory, perhaps to drown the memory of the lost chocolate - crashed into ‘Oceania, ’tis for thee’. You were supposed to stand to attention.		Z teleekranu – albo w celu uczczenia zwycięstwa, albo zatarcia pamięci o odebranej czekoladzie – popłynęły huraganowe tony hymnu „Gwiazdo, zachowaj Oceanię”.
However, in his present position he was invisible.		Należało stanąć na baczność, ale w miejscu gdzie siedział, Winston był niewidoczny.
‘Oceania, ’tis for thee’ gave way to lighter music.		„Gwiazdo, zachowaj Oceanię” ustąpiło miejsca lżejszej muzyce.
Winston walked over to the window, keeping his back to the telescreen.		Winston podszedł do okna, wciąż zwrócony plecami do teleekranu.
The day was still cold and clear.		Dzień nadal był zimny i przejrzysty.
Somewhere far away a rocket bomb exploded with a dull, reverberating roar.		Gdzieś w oddali z głuchym łoskotem wybuchł pocisk rakietowy.
About twenty or thirty of them a week were falling on London at present.		Obecnie spadało na Londyn od dwudziestu do trzydziestu pocisków tygodniowo.
Down in the street the wind flapped the torn poster to and fro, and the word I N G S O C fitfully appeared and vanished.		W dole na ulicy wiatr szarpał naderwanym plakatem, na zmianę to zasłaniając, to odkrywając napis ANGSOC.
Ingsoc.		Angsoc.
The sacred principles of Ingsoc.		Nienaruszalne zasady angsocu.
Newspeak, doublethink, the mutability of the past.		Nowomowa, dwójmyślenie, zmienność przeszłości.
He felt as though he were wandering in the forests of the sea bottom, lost in a monstrous world where he himself was the monster.		Wydawało mu się, że wędruje przez dżunglę porastającą morskie dno, zagubiony w potwornym świecie, w którym on także jest potworem.
He was alone.		Czuł się zupełnie sam.
The past was dead, the future was unimaginable.		Przeszłość była martwa, przyszłość niewyobrażalna.
What certainty had he that a single human creature now living was on his side?		Jaką miał pewność, że po jego stronie stoi choć jeden żywy człowiek?
And what way of knowing that the dominion of the Party would not endure for ever?		I skąd mógł wiedzieć, czy panowanie Partii nie będzie trwało w i e c z n i e?
Like an answer, the three slogans on the white face of the Ministry of Truth came back at him:		Zamiast odpowiedzi ujrzał trzy hasła wypisane na białej fasadzie Ministerstwa Prawdy:
WAR IS PEACE		WOJNA TO POKÓJ
FREEDOM IS SLAVERY		WOLNOŚĆ TO NIEWOLA
IGNORANCE IS STRENGTH.		IGNORANCJA TO SIŁA
He took a twenty-five cent piece out of his pocket.		Wyjął z kieszeni dwudziestopięciocentówkę.
There, too, in tiny clear lettering, the same slogans were inscribed, and on the other face of the coin the head of Big Brother.		Na niej również; wyraźnymi, maleńkimi literkami, wypisano te same hasła; rewers zdobiło oblicze Wielkiego Brata.
Even from the coin the eyes pursued you.		Nawet z monety jego oczy śledziły każdy ruch.
On coins, on stamps, on the covers of books, on banners, on posters and on the wrapping of a cigarette packet - everywhere.		Ta sama podobizna widniała na monetach, znaczkach, okładkach książek, opakowaniach papierosów – wszędzie.
Always the eyes watching you and the voice enveloping you.		I zewsząd obserwowały cię oczy, a głos napominał.
Asleep or awake, working or eating, indoors or out of doors, in the bath or in bed - no escape.		We śnie czy na jawie, w pracy, podczas posiłków, w budynku czy na powietrzu, w kąpieli czy w łóżku – nie miałeś dokąd uciec.
Nothing was your own except the few cubic centimetres inside your skull.		Nic nie było twoje oprócz tych kilku centymetrów sześciennych zamkniętych pod czaszką.
The sun had shifted round, and the myriad windows of the Ministry of Truth, with the light no longer shining on them, looked grim as the loopholes of a fortress.		Słońce przesunęło się i teraz, gdy nie odbijały się w nich jego promienie, niezliczone okna Ministerstwa Prawdy wyglądały równie groźnie jak strzelnice warowni.
His heart quailed before the enormous pyramidal shape.		Na widok ogromnego gmaszyska w kształcie piramidy serce podeszło Winstonowi do gardła.
It was too strong, it could not be stormed.		Budowla była zbyt potężna, by można ją zdobyć szturmem.
A thousand rocket bombs would not batter it down.		Nawet tysiąc pocisków rakietowych nie zdołałoby jej zdruzgotać.
He wondered again for whom he was writing the diary.		Znów zaczął się zastanawiać, dla kogo pisze pamiętnik.
For the future, for the past - for an age that might be imaginary.		Dla przyszłości, dla przeszłości – dla urojonej przez siebie epoki.
And in front of him there lay not death but annihilation.		Czekała go nie śmierć, lecz unicestwienie.
The diary would be reduced to ashes and himself to vapour.		Pamiętnik zostanie spopielony, on sam ewaporowany.
Only the Thought Police would read what he had written, before they wiped it out of existence and out of memory.		Tylko Policja Myśli przeczyta jego bazgroły, zanim wymaże go ze świata żywych i z ludzkiej pamięci.
How could you make appeal to the future when not a trace of you, not even an anonymous word scribbled on a piece of paper, could physically survive?		Jak tu przemawiać do przyszłości, skoro nie przetrwa po tobie żaden ślad, choćby jedno anonimowe słowo nagryzmolone na skrawku papieru?
The telescreen struck fourteen.		Teleekran wybił czternastą.
He must leave in ten minutes.		Za dziesięć minut Winston powinien wyjść.
He had to be back at work by fourteen-thirty.		O czternastej trzydzieści musi być z powrotem w pracy.
Curiously, the chiming of the hour seemed to have put new heart into him.		O dziwo, transmitowane bicie zegara dodało mu otuchy.
He was a lonely ghost uttering a truth that nobody would ever hear.		Był samotnym duchem głoszącym prawdę, której nikt nigdy nie usłyszy.
But so long as he uttered it, in some obscure way the continuity was not broken.		Dopóki jednak będzie ją głosił, w jakiś niejasny sposób ciągłość nie zostanie zerwana.
It was not by making yourself heard but by staying sane that you carried on the human heritage.		To nie przez fakt, że ktoś cię słyszy, ale dlatego, że nie dajesz się ogłupić, trwa kulturowe dziedzictwo.
He went back to the table, dipped his pen, and wrote:		Wrócił do stołu, zanurzył pióro w atramencie i napisał:
To the future or to the past, to a time when thought is free, when men are different from one another and do not live alone - to a time when truth exists and what is done cannot be undone:		Do przyszłości czy przeszłości, do czasów, w których myśl jest wolna, w których ludzie różnią się między sobą i nie żyją samotnie – do czasów, w których istnieje prawda, a tego, co się stało, nie można zmienić.
From the age of uniformity, from the age of solitude, from the age of Big Brother, from the age of doublethink - greetings!		Z epoki identyczności; z epoki samotności, z epoki Wielkiego Brata, z epoki dwójmyślenia – pozdrawiam was!
He was already dead, he reflected.		Uzmysłowił sobie, że właśnie jest już trupem.
It seemed to him that it was only now, when he had begun to be able to formulate his thoughts, that he had taken the decisive step.		Zrozumiał, iż dopiero teraz, kiedy odzyskał zdolność formułowania myśli, zrobił prawdziwy początek.
The consequences of every act are included in the act itself.		Następstwa każdego czynu są z góry w nim zawarte.
He wrote:		Napisał:
Thoughtcrime does not entail death: thoughtcrime IS death.		Myślozbrodnia nie pociąga za sobą kary śmierci: myślozbrodnia JEST śmiercią.
Now that he had recognised himself as a dead man it became important to stay alive as long as possible.		Teraz, gdy uświadomił sobie, że jest trupem, najważniejsze było jak najdłużej utrzymać się przy życiu.
Two fingers of his right hand were inkstained.		Dwa palce miał poplamione atramentem.
It was exactly the kind of detail that might betray you.		Właśnie taki drobiazg mógł go zdradzić.
Some nosing zealot in the Ministry (a woman, probably: someone like the little sandy-haired woman or the dark-haired girl from the Fiction Department) might start wondering why he had been writing during the lunch interval, why he had used an old-fashioned pen, what he had been writing - and then drop a hint in the appropriate quarter.		Jakiś wścibski gorliwiec w ministerstwie (najprawdopodobniej kobieta, ktoś taki jak ta drobna rudawa blondynka albo ciemnowłosa dziewczyna z Departamentu Literatury) może zacząć się zastanawiać, dlaczego pisał podczas przerwy obiadowej, dlaczego posługiwał się staromodnym piórem, no i c o pisał – a potem szepnąć słówko komu trzeba.
He went to the bathroom and carefully scrubbed the ink away with the gritty dark-brown soap, which rasped your skin like sandpaper and was therefore well adapted for this purpose.		Poszedł do łazienki i dokładnie zmył atrament grudowatym, brunatnym mydłem, które drapało skórę jak papier ścierny, a tym samym znakomicie nadało się do tego celu.
He put the diary away in the drawer.		Schował pamiętnik do szuflady.
It was quite useless to think of hiding it, but he could at least make sure whether or not its existence had been discovered.		Żadna próba ukrycia go nie miała najmniejszego sensu, ale powinien przynajmniej coś zrobić, żeby wiedzieć, czy grzebano mu w szufladzie.
A hair laid across the page-ends was too obvious.		Położenie włosa na krawędzi było zbyt oczywistą sztuczką.
With the tip of his finger he picked up an identifiable grain of whitish dust and deposited it on the corner of the cover, where it was bound to be shaken off if the book was moved.		Czubkiem palca podniósł więc charakterystyczny jasny paproch i umieścił na okładce, z której musiał spaść, jeśli ktoś ruszyłby zeszyt.
III		3
Winston was dreaming of his mother.		Winstonowi śniła się matka.
He must, he thought, have been ten or eleven years old when his mother had disappeared.		Miał nie więcej niż dziesięć lub jedenaście lat, kiedy zniknęła.
She was a tall, statuesque, rather silent woman with slow movements and magnificent fair hair.		Była wysoką; postawną, dość małomówną kobietą o powolnych ruchach i wspaniałych jasnych włosach.
His father he remembered more vaguely as dark and thin, dressed always in neat dark clothes (Winston remembered especially the very thin soles of his father’s shoes) and wearing spectacles.		Ojca widział we wspomnieniach mniej wyraźnie: smagły, szczupły mężczyzna w okularach, zawsze starannie ubrany na ciemno (najsilniej wryły mu się w pamięć ojcowskie buty na cienkich podeszwach).
The two of them must evidently have been swallowed up in one of the first great purges of the ’fifties.		Najwidoczniej oboje pochłonęła jedna z pierwszych wielkich czystek w latach pięćdziesiątych.
At this moment his mother was sitting in some place deep down beneath him, with his young sister in her arms.		W tej chwili matka siedziała gdzieś daleko pod nim, tuląc w ramionach jego siostrę.
He did not remember his sister at all, except as a tiny, feeble baby, always silent, with large, watchful eyes.		Siostry właściwie nie pamiętał wcale; tylko tyle, że była maleńkim, słabym, cichym dzieckiem o dużych, czujnych oczach.
Both of them were looking up at him.		Obie patrzyły w górę na niego.
They were down in some subterranean place - the bottom of a well, for instance, or a very deep grave - but it was a place which, already far below him, was itself moving downwards.		Tkwiły gdzieś w dole – może na dnie studni, może głębokiego grobu – i miejsce to, choć znajdowało się daleko pod nim, ciągle się obniżało.
They were in the saloon of a sinking ship, looking up at him through the darkening water.		Były w salonie tonącego statku i spoglądały w górę przez coraz ciemniejszą wodę.
There was still air in the saloon, they could still see him and he them, but all the while they were sinking down, down into the green waters which in another moment must hide them from sight for ever.		W salonie jeszcze nie brakło powietrza, nadal go widziały, a on widział je, lecz cały czas pogrążały się w zielonej toni, która za chwilę miała je skryć na zawsze.
He was out in the light and air while they were being sucked down to death, and they were down there because he was up here.		On stał w świetle, na powietrzu, one zaś opadały nieustannie ku śmierci, a znajdowały się tam dlatego, że on przebywał na górze.
He knew it and they knew it, and he could see the knowledge in their faces.		Wiedział o tym, i one również, tę wiedzę miały wypisaną na twarzach.
There was no reproach either in their faces or in their hearts, only the knowledge that they must die in order that he might remain alive, and that this was part of the unavoidable order of things.		Ale nie było w ich oczach ani sercach wymówki, jedynie świadomość, że muszą umrzeć, aby on mógł żyć, i że należy to do nieodwracalnego porządku rzeczy.
He could not remember what had happened, but he knew in his dream that in some way the lives of his mother and his sister had been sacrificed to his own.		Nie mógł sobie przypomnieć, co się stało, wiedział jednak we śnie, że w jakiś sposób matka i siostra poświęcają dla niego życie.
It was one of those dreams which, while retaining the characteristic dream scenery, are a continuation of one’s intellectual life, and in which one becomes aware of facts and ideas which still seem new and valuable after one is awake.		Był to jeden z owych snów, które mimo typowo sennej scenerii stanowią kontynuację wcześniejszych rozmyślań śpiącego: podczas snu dokonuje on spostrzeżeń, a te nawet po przebudzeniu pozostają odkrywcze i cenne.
The thing that now suddenly struck Winston was that his mother’s death, nearly thirty years ago had been tragic and sorrowful in a way that was no longer possible.		Winston zdał sobie nagle sprawę, że śmierć matki przed blisko trzydziestu laty była wydarzeniem tragicznym i smutnym w sposób dziś już całkiem nierealny.
Tragedy, he perceived, belonged to the ancient time, to a time when there was still privacy, love and friendship, and when the members of a family stood by one another without needing to know the reason.		Uprzytomnił sobie, iż rozpacz należy do minionych czasów, gdy istniało jeszcze życie osobiste, miłość, przyjaźń, a członkowie rodziny trzymali ze sobą w każdej sytuacji.
His mother’s memory tore at his heart because she had died loving him, when he was too young and selfish to love her in return, and because somehow, he did not remember how, she had sacrificed herself to a conception of loyalty that was private and unalterable.		Serce krwawiło mu na wspomnienie matki, bo umarła kochając go, podczas gdy on był zbyt samolubny, aby odwzajemniać jej uczucie, i ponieważ w jakiś sposób, choć nie pamiętał w jaki, poświęciła życie dla osobistego, niezmiennego pojęcia wierności ideałom.
Such things, he saw, could not happen today.		Wiedział, że obecnie takie postępowanie nie jest możliwe.
Today there were fear, hatred and pain, but no dignity of emotion, no deep or complex sorrows.		Dziś istnieją strach, nienawiść i ból, nie ma zaś godności uczuć ani żadnych głębokich, skomplikowanych tragedii.
All this he seemed to see in the large eyes of his mother and his sister, looking up at him through the green water, hundreds of fathoms down and still sinking.		Wyczytał to wszystko z wielkich oczu matki i siostry, które patrzyły na niego przez zieloną wodę, setki sążni od powierzchni i wciąż spadając coraz głębiej w otchłań.
Suddenly he was standing on short springy turf, on a summer evening when the slanting rays of the sun gilded the ground.		Nagle stał w letni wieczór na krótkiej, sprężystej murawie, pozłoconej ukośnymi promieniami słońca.
The landscape that he was looking at recurred so often in his dreams that he was never fully certain whether or not he had seen it in the real world.		Krajobraz, pośród którego teraz się znajdował, tak często powracał w jego snach, że Winston nie był do końca pewien, czy rzeczywiście ani razu nie widział go na jawie.
In his waking thoughts he called it the Golden Country.		W myślach nazywał go Złotą Krainą.
It was an old, rabbit-bitten pasture, with a foot-track wandering across it and a molehill here and there.		Było to opuszczone pastwisko z trawą wyskubaną przez króliki i krętą ścieżką, która wiodła między kopczykami kretowisk.
In the ragged hedge on the opposite side of the field the boughs of the elm trees were swaying very faintly in the breeze, their leaves just stirring in dense masses like women’s hair.		W nierównym szeregu drzew po drugiej stronie pastwiska gałęzie wiązów kołysały się łagodnie na wietrze, poruszając gęstwiną liści podobną do kobiecych włosów.
Somewhere near at hand, though out of sight, there was a clear, slow moving stream where dace were swimming in the pools under the willow trees.		Gdzieś nie opodal, choć poza zasięgiem wzroku, wił się przejrzysty strumyk, a w rozlewiskach pod wierzbami pływały klenie.
The girl with dark hair was coming towards him across the field.		Ciemnowłosa dziewczyna szła w tę stronę przez murawę.
With what seemed a single movement she tore off her clothes and flung them disdainfully aside.		Nagle jednym ruchem zdarła z siebie ubranie i pogardliwie cisnęła na ziemię.
Her body was white and smooth, but it aroused no desire in him, indeed he barely looked at it.		Ciało miała białe i gładkie, ale nie wywołało w nim pożądania, właściwie nawet na nią nie spojrzał.
What overwhelmed him in that instant was admiration for the gesture with which she had thrown her clothes aside.		Ogarnął go natomiast podziw dla gestu, jakim odrzuciła ubranie.
With its grace and carelessness it seemed to annihilate a whole culture, a whole system of thought, as though Big Brother and the Party and the Thought Police could all be swept into nothingness by a single splendid movement of the arm.		Ta swoboda i wdzięk przekreśliły cały kulturowy i myślowy dorobek ustroju, aż człowiek gotów był uwierzyć, że wystarczy jeden wspaniały ruch ręki, by unicestwić Wielkiego Brata, Partię i Policję Myśli.
That too was a gesture belonging to the ancient time.		Ten gest również należał do minionych czasów.
Winston woke up with the word ‘Shakespeare’ on his lips.		Winston obudził się ze słowem „Shakespeare” na ustach.
The telescreen was giving forth an ear-splitting whistle which continued on the same note for thirty seconds.		Z teleekranu wydobywał się ogłuszający gwizd, który trwał nieprzerwanie przez trzydzieści sekund.
It was nought seven fifteen, getting-up time for office workers.		Była siódma piętnaście, pora pobudki dla urzędników.
Winston wrenched his body out of bed - naked, for a member of the Outer Party received only three thousand clothing coupons annually, and a suit of pyjamas was six hundred - and seized a dingy singlet and a pair of shorts that were lying across a chair.		Winston gwałtownie poderwał się z łóżka – nagi, bo członek Zewnętrznej Partii rocznie otrzymywał zaledwie trzy tysiące kartek odzieżowych, a na piżamę trzeba było zużyć sześćset – i chwycił z krzesła znoszony podkoszulek oraz kalesony.
The Physical Jerks would begin in three minutes.		Za trzy minuty miały się rozpocząć Podrygi Poranne.
The next moment he was doubled up by a violent coughing fit which nearly always attacked him soon after waking up.		W następnej chwili wstrząsnął nim gwałtowny atak kaszlu, który zawsze nachodził go tuż po przebudzeniu.
It emptied his lungs so completely that he could only begin breathing again by lying on his back and taking a series of deep gasps.		Tak mu później brakowało tchu, że musiał się położyć na plecach i kilka razy wciągnąć głęboko powietrze, aby znów normalnie oddychać.
His veins had swelled with the effort of the cough, and the varicose ulcer had started itching.		Od intensywnego kaszlu żyły nabiegły mu krwią, a owrzodzenia na nodze zaczęły swędzić.
‘Thirty to forty group!’ yapped a piercing female voice. ‘Thirty to forty group!		– Trzydziesto-czterdziestolatki! – wrzasnął świdrujący kobiecy głos: – Trzydziesto-czterdziestolatki!
Take your places, please.		Proszę na miejsca!
‘Thirties to forties!’		Trzydziesto-czterdziestolatki!
Winston sprang to attention in front of the telescreen, upon which the image of a youngish woman, scrawny but muscular, dressed in tunic and gym-shoes, had already appeared.		Winston stanął na baczność przed teleekranem, na którym pojawiła się postać młodej kobiety, chudej, lecz muskularnej, w stroju gimnastycznym i tenisówkach.
‘Arms bending and stretching!’ she rapped out. ‘Take your time by me.		– Zgięcia i wyrzuty ramion! – zakomenderowała. – Uwaga; podaję tempo!
One, two, three, four!		R a z, dwa, trzy cztery!
One, two, three, four!		R a z, dwa, trzy, cztery!
Come on, comrades, put a bit of life into it!		No, z życiem, towarzysze, z życiem!
One, two, three, four!		R a z, dwa, trzy, cztery!
One, two, three, four!...’		R a z, dwa, trzy, cztery!...
The pain of the coughing fit had not quite driven out of Winston’s mind the impression made by his dream, and the rhythmic movements of the exercise restored it somewhat.		Bolesny atak kaszlu nie zdołał wymazać z pamięci Winstona wrażenia, jakie wywarł na nim sen; powrócił do niego podczas rytmicznych ćwiczeń.
As he mechanically shot his arms back and forth, wearing on his face the look of grim enjoyment which was considered proper during the Physical Jerks, he was struggling to think his way backward into the dim period of his early childhood.		Z twarzą ułożoną w ponury grymas zadowolenia, najwłaściwszy w czasie Podrygów Porannych, wyrzucał mechanicznie ramiona, usiłując przywołać we wspomnieniach mglisty okres wczesnego dzieciństwa.
It was extraordinarily difficult.		Było to wyjątkowo trudne.
Beyond the late ’fifties everything faded.		Nie sięgał pamięcią dalej niż do późnych lat pięćdziesiątych.
When there were no external records that you could refer to, even the outline of your own life lost its sharpness.		W braku jakichkolwiek zewnętrznych punktów odniesienia nawet zarysy własnego życia tracą ostrość.
You remembered huge events which had quite probably not happened, you remembered the detail of incidents without being able to recapture their atmosphere, and there were long blank periods to which you could assign nothing.		Pamięta się doniosłe wydarzenia, jakie prawdopodobnie nigdy nie nastąpiły, pamięta się szczegóły pewnych sytuacji, ale nic z ich nastroju, i zostają długie, puste okresy, z których nie pamięta się nic.
Everything had been different then.		Wiedział, że wtedy wszystko było inne.
Even the names of countries, and their shapes on the map, had been different.		Nawet nazwy państw i ich kontury na mapach.
Airstrip One, for instance; had not been so called in those days: it had been called England or Britain, though London, he felt fairly certain, had always been called London.		Na przykład Pas Startowy Jeden nazywał się przed laty Anglią lub Brytanią, choć Londyn – co do tego raczej nie miał wątpliwości – zawsze nazywał się Londynem.
Winston could not definitely remember a time when his country had not been at war, but it was evident that there had been a fairly long interval of peace during his childhood, because one of his early memories was of an air raid which appeared to take everyone by surprise.		Nie przypominał sobie takiego okresu, kiedy ojczyzna nie prowadziłaby wojny, lecz w latach jego dzieciństwa musiał przez pewien czas panować pokój, gdyż jedno z najwcześniejszych wspomnień dotyczyło nalotu, który wszystkich zaskoczył.
Perhaps it was the time when the atomic bomb had fallen on Colchester.		Może to właśnie wtedy zrzucono bombę atomową na Colchester.
He did not remember the raid itself, but he did remember his father’s hand clutching his own as they hurried down, down, down into some place deep in the earth, round and round a spiral staircase which rang under his feet and which finally so wearied his legs that he began whimpering and they had to stop and rest.		Nie pamiętał samego nalotu, ale pamiętał dłoń ojca zaciśniętą na swojej dłoni, gdy biegli w dół, coraz niżej i niżej, krętymi schodami, które dzwoniły pod ciężarem ich kroków, schodami prowadzącymi do schronu głęboko pod ziemią; od tego biegu tak rozbolały go nogi, że zaczął płakać i musieli się zatrzymać, żeby odpoczął.
His mother, in her slow dreamy way, was following a long way behind them.		Matka, jak zawsze powolna, jakby senna, podążała daleko w tyle.
She was carrying his baby sister - or perhaps it was only a bundle of blankets that she was carrying: he was not certain whether his sister had been born then.		Niosła w beciku jego siostrę – a może tylko stertę koców; nie miał pewności, czy siostra już była na świecie.
Finally they had emerged into a noisy, crowded place which he had realised to be a Tube station.		Wreszcie znaleźli się w hałaśliwym, zatłoczonym schronie; rozpoznał stację metra.
There were people sitting all over the stone-flagged floor, and other people, packed tightly together, were sitting on metal bunks, one above the other.		Na kamiennych płytach posadzki wszędzie siedzieli ludzie, a inni, ciasno stłoczeni, zajmowali miejsca na piętrowych pryczach.
Winston and his mother and father found themselves a place on the floor, and near them an old man and an old woman were sitting side by side on a bunk.		Winston i jego rodzice ulokowali się na ziemi tuż obok pary starców przycupniętych na pryczy.
The old man had on a decent dark suit and a black cloth cap pushed back from very white hair: his face was scarlet and his eyes were blue and full of tears. He reeked of gin.		Mężczyzna, w porządnym ciemnym garniturze i zepchniętej na tył głowy czarnej płóciennej czapce, spod której sterczały kosmyki całkiem siwych włosów, twarz miał czerwoną, a niebieskie oczy zapłakane.
It seemed to breathe out of his skin in place of sweat, and one could have fancied that the tears welling from his eyes were pure gin.		Zalatywał dżinem, jakby to dżin wydobywał się z jego porów i spływał z oczu zamiast łez.
But though slightly drunk he was also suffering under some grief that was genuine and unbearable.		Chociaż starzec był z lekka wstawiony, czuło się, że jego rozpacz jest głęboka i szczera.
In his childish way Winston grasped that some terrible thing, something that was beyond forgiveness and could never be remedied, had just happened.		Mimo młodego wieku Winston pojął, że zdarzyło się coś strasznego, coś nie do wybaczenia.
It also seemed to him that he knew what it was.		I chyba wiedział, co takiego.
Someone whom the old man loved, a little granddaughter perhaps, had been killed.		Zginął ktoś, kogo starzec bardzo kochał – może jego mała wnuczka.
Every few minutes the old man kept repeating:		Co kilka minut starzec powtarzał:
‘We didn’t ought to ’ave trusted ’em.		– Nie wolno im było ufać.
I said so, Ma, didn’t I?		Ostrzegałem, prawda, kobieto?
That’s what come of trusting ’em.		I oto mamy skutek!
I said so all along. We didn’t ought to ’ave trusted the buggers.’		Powtarzałem od samego początku, że nie wolno ufać tym zbójom!
But which buggers they didn’t ought to have trusted Winston could not now remember.		Ale jakim zbójom nie wolno było ufać, tego Winston nie wiedział.
Since about that time, war had been literally continuous, though strictly speaking it had not always been the same war.		Mniej więcej od tamtego momentu wojna trwała właściwie bez przerwy, chociaż ściśle mówiąc, nie była to cały czas ta sama wojna.
For several months during his childhood there had been confused street fighting in London itself, some of which he remembered vividly.		Kiedy Winston miał kilka lat, w samym Londynie toczyły się przez parę miesięcy chaotyczne walki uliczne, z których pewne sceny wyraźnie wryły mu się w pamięć.
But to trace out the history of the whole period, to say who was fighting whom at any given moment, would have been utterly impossible, since no written record, and no spoken word, ever made mention of any other alignment than the existing one.		Gdyby jednak chciał poznać dokładnie historię tego okresu, dowiedzieć się, kto w danej chwili walczył z kim, byłoby to zupełnie niemożliwe, gdyż nie istniał żaden zapis, żadna wzmianka o jakimkolwiek układzie sił innym od aktualnego.
At this moment, for example, in 1984 (if it was 1984), Oceania was at war with Eurasia and in alliance with Eastasia.		Na przykład obecnie, w roku 1984 (jeśli faktycznie był rok 1984), Oceania w sojuszu ze Wschódazją prowadziła wojnę z Eurazją.
In no public or private utterance was it ever admitted that the three powers had at any time been grouped along different lines.		W żadnej oficjalnej czy też prywatnej wypowiedzi nigdy nie przyznawano, że między trzema mocarstwami panowały kiedykolwiek odmienne stosunki.
Actually, as Winston well knew, it was only four years since Oceania had been at war with Eastasia and in alliance with Eurasia.		W rzeczywistości, jak Winston doskonale wiedział, zaledwie przed czterema laty Oceania, wspólnie z Eurazją, walczyła ze Wschódazją.
But that was merely a piece of furtive knowledge which he happened to possess because his memory was not satisfactorily under control.		Ale zachował tę tajną wiedzę tylko dlatego, że jego pamięć niedostatecznie poddawała się regulacji.
Officially the change of partners had never happened.		Oficjalnie zmiana sojuszy nigdy nie miała miejsca.
Oceania was at war with Eurasia: therefore Oceania had always been at war with Eurasia.		Skoro Oceania prowadzi wojnę z Eurazją, przeto zawsze prowadziła wojnę z Eurazją.
The enemy of the moment always represented absolute evil, and it followed that any past or future agreement with him was impossible.		Wróg aktualny ucieleśniał zło najwyższe, a zatem żadne wchodzenie z nim w układy nie biło możliwe: teraz, w przyszłości i nawet w przeszłości.
‘The frightening thing, he reflected for the ten thousandth time as he forced his shoulders painfully backward (with hands on hips, they were gyrating their bodies from the waist, an exercise that was supposed to be good for the back muscles) - the frightening thing was that it might all be true.		Najtragiczniejsze, pomyślał po raz dziesięciotysięczny, wyginając się boleśnie do tyłu (z rękami na biodrach wykonywali skręty tułowia, ćwiczenie podobno świetne na wzmocnienie kręgosłupa) – najtragiczniejsze jest to, że wszystko, co twierdzi Partia, staje się prawdą.
If the Party could thrust its hand into the past and say of this or that event, it never happened - that, surely, was more terrifying than mere torture and death?		Czyż świadomość faktu, iż Partia może wetknąć łapę w przeszłość i oznajmić, że jakieś wydarzenie n i g d y n i e m i a ł o m i e j s c a, nie jest bardziej przerażająca niż najsroższe tortury lub śmierć?
The Party said that Oceania had never been in alliance with Eurasia.		Partia utrzymuje, jakoby nigdy nie było przymierza między Oceanią i Eurazją.
He, Winston Smith, knew that Oceania had been in alliance with Eurasia as short a time as four years ago.		On, Winston Smith, wie, że Oceanię zaledwie cztery lata temu łączył z Eurazją sojusz.
But where did that knowledge exist?		Ale skąd czerpie tę wiedzę?
Only in his own consciousness, which in any case must soon be annihilated.		Istnieje wyłącznie w jego świadomości, która i tak wkrótce zostanie unicestwiona.
And if all others accepted the lie which the Party imposed - if all records told the same tale - then the lie passed into history and became truth. ‘Who controls the past,’ ran the Party slogan, ‘controls the future: who controls the present controls the past.’		A jeśli wszyscy poza nim akceptują kłamstwo narzucone przez Partię – i powtarzają je również wszystkie dokumenty – wówczas wchodzi ono do historii i staje się prawdą. „Kto rządzi przeszłością – głosił jeden ze sloganów Partii – w tego rękach jest przyszłość; kto rządzi teraźniejszością, w tego rękach jest przeszłość.”
And yet the past, though of its nature alterable, never had been altered.		Zarazem jednak przeszłość, choć z natury podatna na zmiany, nigdy zmieniana nie była.
Whatever was true now was true from everlasting to everlasting.		Co stanowiło prawdę teraz, stanowiło prawdę od zawsze i wiecznie.
It was quite simple.		Zasada była dziecinnie prosta.
All that was needed was an unending series of victories over your own memory.		Wymagała jedynie ciągłych zwycięstw nad własną pamięcią.
‘Reality control’, they called it: in Newspeak, ‘doublethink’.		Nazywano to „regulacją faktów”, a w nowomowie „dwójmyśleniem”.
‘Stand easy!’ barked the instructress, a little more genially.		– Dosyć! – burknęła instruktorka nieco łagodniejszym tonem.
Winston sank his arms to his sides and slowly refilled his lungs with air.		Winston opuścił ręce wzdłuż tułowia i powoli nabrał w płuca powietrza.
His mind slid away into the labyrinthine world of doublethink.		W swoich rozważaniach zagłębiał się coraz bardziej w labirynt świata dwójmyśli.
To know and not to know, to be conscious of complete truthfulness while telling carefully-constructed lies, to hold simultaneously two opinions which cancelled out, knowing them to be contradictory and believing in both of them; to use logic against logic, to repudiate morality while laying claim to it, to believe that democracy was impossible and that the Party was the guardian of democracy; to forget whatever it was necessary to forget, then to draw it back into memory again at the moment when it was needed, and then promptly to forget it again: and above all, to apply the same process to the process itself.		Wiedzieć i nie wiedzieć; mieć poczucie absolutnej prawdomówności, a jednocześnie wygłaszać umiejętnie skonstruowane kłamstwa; wyznawać dwa zupełnie sprzeczne poglądy na dany temat, i mimo świadomości, że się wzajemnie wykluczają, wierzyć w oba; używać logiki przeciwko logice; odrzucać moralność i zarazem rościć sobie do niej prawo; wierzyć, że demokracja jest niemożliwa oraz że Partia stoi na jej straży; zapomnieć wszystko, czego nie należy wiedzieć, po czym przypominać sobie, kiedy się staje potrzebne, a następnie znów szybko wymazywać z pamięci; przede wszystkim zaś stosować ten proces do samego procesu.
That was the ultimate subtlety: consciously to induce unconsciousness, and then, once again, to become unconscious of the act of hypnosis you had just performed.		To była największa sztuka: świadomie wprowadzać się w stan nieświadomości, po czym stawać się nieświadomym dopiero co dokonywanego aktu autosugestii.
Even to understand the world ‘doublethink’ involved the use of doublethink.		Nawet samo zrozumienie słowa „dwójmyśl” wymagało stosowania dwójmyślenia.
The instructress had called them to attention again.		Instruktorka znów poleciła wszystkim stanąć na baczność.
‘And now let’s see which of us can touch our toes!’ she said enthusiastically. ‘Right over from the hips, please, comrades.		– A teraz przekonamy się, kto potrafi dotknąć palcami podłogi! – zawołała z entuzjazmem. – Schylamy się, towarzysze! Nogi proste!
One-two! One-two!...’		R a z-dwa, r a z-dwa!...
Winston loathed this exercise, which sent shooting pains all the way from his heels to his buttocks and often ended by bringing on another coughing fit.		Winston nie znosił tego ćwiczenia, gdyż podczas każdego skłonu przeszywał go ból od pięt po pośladki, a w dodatku często dostawał ataku kaszlu.
The half pleasant quality went out of his meditations.		Prysł na wpół przyjemny nastrój, który towarzyszył jego rozważaniom.
The past, he reflected, had not merely been altered, it had been actually destroyed.		Przeszłość, pomyślał, nie tylko była zmieniana, ale wręcz niszczona.
For how could you establish even the most obvious fact when there existed no record outside your own memory?		Bo jak można ustalić choćby najprostszy fakt, skoro nie istnieje żadne świadectwo oprócz własnej pamięci?
He tried to remember in what year he had first heard mention of Big Brother.		Usiłował sobie przypomnieć, w którym roku po raz pierwszy usłyszał o Wielkim Bracie.
He thought it must have been at some time in the ’sixties, but it was impossible to be certain.		Chyba dopiero w latach sześćdziesiątych, ale pewności nie miał.
In the Party histories, of course, Big Brother figured as the leader and guardian of the Revolution since its very earliest days.		W partyjnych podręcznikach historii Wielki Brat figurował jako Wódz i Strażnik Rewolucji od samych jej początków.
His exploits had been gradually pushed backwards in time until already they extended into the fabulous world of the ’forties and the ’thirties, when the capitalists in their strange cylindrical hats still rode through the streets of London in great gleaming motor-cars or horse carriages with glass sides.		Jego bohaterskie czyny stopniowo cofano w czasie, tak iż obecnie sięgały mitycznych lat czterdziestych i trzydziestych, kiedy to ulicami Londynu jeździli jeszcze – rozparci wygodnie w ogromnych lśniących samochodach lub oszklonych powozach – kapitaliści w dziwnych walcowatych kapeluszach.
There was no knowing how much of this legend was true and how much invented.		Skąd jednak można wiedzieć, co wydarzyło się naprawdę, a co po prostu zmyślono.
Winston could not even remember at what date the Party itself had come into existence.		Winston nie znał nawet daty powstania Partii.
He did not believe he had ever heard the word Ingsoc before 1960, but it was possible that in its Oldspeak form – ‘English Socialism’, that is to say – it had been current earlier.		O ile pamiętał; z terminem „angsoc” również zetknął się po 1960 roku, ale możliwe, że samo pojęcie funkcjonowało znacznie wcześniej w tej postaci, jaką miało w staromowie: „socjalizm angielski”.
Everything melted into mist.		Wszystko spowijała mgła.
Sometimes indeed, you could put your finger on a definite lie.		Czasami rzeczywiście udawało się nakryć Partię na wyraźnym kłamstwie.
It was not true, for example, as was claimed in the Party history books, that the Party had invented aeroplanes.		Nie było na przykład prawdą, że – jak twierdziły partyjne podręczniki historii – to Partia wynalazła samolot.
He remembered aeroplanes since his earliest childhood.		Samoloty pamiętał z najwcześniejszego dzieciństwa.
But you could prove nothing.		Nie sposób było jednak niczego udowodnić.
There was never any evidence.		Nie istniały żadne świadectwa.
Just once in his whole life he had held in his hands unmistakable documentary proof of the falsification of a historical fact.		Tylko raz w życiu miał w ręku niewątpliwy dowód sfałszowania historycznego faktu.
And on that occasion –		Ale wówczas...
‘Smith!’ screamed the shrewish voice from the telescreen. ‘6079 Smith W!		– Smith! – wrzasnął jędzowaty głos z teleekranu. – 6079 Smith W.!
Yes, you!		Tak, w y!
Bend lower, please!		Proszę schylić się niżej!
You can do better than that.		Stać was na więcej, towarzyszu!
You’re not trying.		Nie staracie się!
Lower, please!		Niżej!
That’s better, comrade.		W ł a ś n i e, towarzyszu, już lepiej.
Now stand at ease, the whole squad, and watch me.’		A teraz wszyscy spocznij i proszę mnie obserwować!
A sudden hot sweat had broken out all over Winston’s body.		Nagły gorący pot wystąpił na całym ciele Winstona.
His face remained completely inscrutable.		Jednakże wyraz jego twarzy pozostał nieprzenikniony.
Never show dismay!		Nigdy nie zdradzaj lęku!
Never show resentment!		Nigdy nie okazuj złości!
A single flicker of the eyes could give you away.		Nawet jedno drgnienie powiek może cię zdradzić!
He stood watching while the instructress raised her arms above her head and – one could not say gracefully, but with remarkable neatness and efficiency – bent over and tucked the first joint of her fingers under her toes.		Stał i patrzył, jak instruktorka podnosi ręce nad głowę, po czym – bez odrobiny wdzięku, ale za to niebywale zręcznie i sprawnie – pochyla się i zahacza palce o stopy.
‘There, comrades!		– O właśnie, towarzysze!
That’s how I want to see you doing it.		T a k macie ćwiczyć.
Watch me again.		Przyjrzyjcie się jeszcze raz.
I’m thirty-nine and I’ve had four children.		Mam trzydzieści dziewięć lat i urodziłam czworo dzieci.
Now look.’ She bent over again. ‘You see my knees aren’t bent.		Patrzcie! – Znów wykonała skłon. – Czy widzicie, żebym zginała kolana?
You can all do it if you want to,’ she added as she straightened herself up.		Wszyscy dacie radę poprawnie wykonać to ćwiczenie, jeśli się tylko bardziej przyłożycie!
‘Anyone under forty-five is perfectly capable of touching his toes.		Każdy poniżej czterdziestu pięciu lat powinien bez trudu dotykać palcami podłogi.
We don’t all have the privilege of fighting in the front line, but at least we can all keep fit.		Ominął nas przywilej walczenia na pierwszej linii frontu, ale powinniśmy przynajmniej dbać o sprawność fizyczną.
Remember our boys on the Malabar front!		Pamiętajcie o naszych chłopcach na froncie malabarskim!
And the sailors in the Floating Fortresses!		I o marynarzach w pływających fortecach!
Just think what they have to put up with.		Pomyślcie tylko, jakich bohaterskich dokonują czynów!
Now try again.		Spróbujcie znowu.
That’s better comrade, that’s much better,’ she added encouragingly as Winston, with a violent lunge, succeeded in touching his toes with knees unbent, for the first time in several years.		Lepiej, towarzyszu, z n a c z n i e lepiej – pochwaliła Winstona, który, schyliwszy się z gwałtownym zamachem, zdołał po raz pierwszy od kilku lat dotknąć podłogi bez zginania kolan.
IV		4
With the deep, unconscious sigh which not even the nearness of the telescreen could prevent him from uttering when his day’s work started, Winston pulled the speakwrite towards him, blew the dust from its mouthpiece and put on his spectacles.		Z głębokim, bezwiednym westchnieniem, od którego – mimo bliskości teleekranu – nie umiał się powstrzymać na początku dnia pracy, Winston przyciągnął do siebie mowopis, zdmuchnął kurz z mikrofonu i włożył okulary.
Then he unrolled and clipped together four small cylinders of paper which had already flopped out of the pneumatic tube on the right-hand side of his desk.		Następnie rozwinął i spiął razem cztery nieduże rolki papieru, które wypadły z rury pneumatycznej na prawą stronę biurka.
In the walls of the cubicle there were three orifices.		W ścianach przegrody były trzy otwory.
To the right of the speakwrite, a small pneumatic tube for written messages; to the left, a larger one for newspapers; and in the side wall, within easy reach of Winston’s arm, a large oblong slit protected by a wire grating.		Na prawo od mowopisu niewielki wylot rury pneumatycznej przeznaczonej na pisemne notatki; na lewo wylot większej rury, przeznaczonej na gazety; na bocznej ścianie, w zasięgu ręki Winstona, spora, podłużna szpara osłonięta drucianą siatką.
This last was for the disposal of waste paper.		Ten ostatni otwór przeznaczony był na brudnopisy i zbędne dokumenty.
Similar slits existed in thousands or tens of thousands throughout the building, not only in every room but at short intervals in every corridor.		W budynku znajdowały się dosłownie tysiące podobnych szpar, nie tylko w każdym pomieszczeniu, lecz również w niewielkich odstępach na wszystkich korytarzach.
For some reason they were nicknamed memory holes.		Nie wiadomo dlaczego nazywano je lukami pamięci.
When one knew that any document was due for destruction, or even when one saw a scrap of waste paper lying about, it was an automatic action to lift the flap of the nearest memory hole and drop it in, whereupon it would be whirled away on a current of warm air to the enormous furnaces which were hidden somewhere in the recesses of the building.		Kiedy jakiś dokument należało zniszczyć lub gdy spostrzegło się na ziemi skrawek papieru, niemal odruchowo unosiło się klapę najbliższej luki pamięci i wrzucało skrawek do środka gdzie natychmiast porywał go strumień ciepłego powietrza i unosił w stronę ogromnych pieców ukrytych w trzewiach budynku.
Winston examined the four slips of paper which he had unrolled.		Winston obejrzał cztery kartki, które przed chwilą rozwinął.
Each contained a message of only one or two lines, in the abbreviated jargon – not actually Newspeak, but consisting largely of Newspeak words – which was used in the Ministry for internal purposes.		Każda zawierała zwięzłą notatkę, długości zaledwie jednego lub dwóch wierszy, sporządzoną w skrótowym żargonie – nie tożsamym z nowomową, lecz w znacznej mierze na niej opartym – którym posługiwano się w ministerstwie dla celów wewnętrznych.
They ran:		Ich treść była następująca:
times 17.3.84 bb speech malreported africa rectify		times 17.3.84 przemówienie wb mylrel afryka sprost
times 19.12.83 forecasts 3 yp 4th quarter 83 misprints verify current issue		times 19.12.83 prognoza 3 let 4 kwart 83 błędruk skoryg wg najnowy nr
times 14.2.84 miniplenty malquoted chocolate rectify		times 14.2.84 miniobfi mylcyt czekolada sprost
times 3.12.83 reporting bb dayorder doubleplusungood refs unpersons rewrite fullwise upsub antfiling		times 3.12.83 rel rozdn wb dwaplusbezdobrze wzm nieobywatele nowa wersja przedłprzeł antearchw
With a faint feeling of satisfaction Winston laid the fourth message aside.		Z uczuciem pewnego zadowolenia Winston odłożył na bok czwartą notatkę.
It was an intricate and responsible job and had better be dealt with last.		Było to odpowiedzialne i trudne zadanie i dlatego wolał je zostawić na koniec.
The other three were routine matters, though the second one would probably mean some tedious wading through lists of figures.		Trzy pozostałe zalecenia miały charakter rutynowy, choć drugie mogło wymagać żmudnego przekopywania się przez długie kolumny cyfr.
Winston dialled ‘back numbers’ on the telescreen and called for the appropriate issues of the Times, which slid out of the pneumatic tube after only a few minutes’ delay.		Winston nastawił tarczę teleekranu na „stare numery” i zamówił właściwe egzemplarze „The Times”, które po zaledwie kilku minutach wysunęły się z rury pneumatycznej.
The messages he had received referred to articles or news-items which for one reason or another it was thought necessary to alter, or, as the official phrase had it, to rectify.		Otrzymane przez niego notatki dotyczyły artykułów i komunikatów uznanych obecnie, z takich lub innych względów, za wymagające przerobienia czy też – jak to urzędowo określono – „sprostowania”.
For example, it appeared from the Times of the seventeenth of March that Big Brother, in his speech of the previous day, had predicted that the South Indian front would remain quiet but that a Eurasian offensive would shortly be launched in North Africa.		Na przykład z relacji w „The Times” z siedemnastego marca wynikało, że dzień wcześniej Wielki Brat przepowiedział w swoim wystąpieniu, iż na froncie południowoindyjskim będzie panował spokój, a ofensywa eurazjatycka rozpocznie się w Afryce Północnej.
As it happened the Eurasian Higher Command had launched its offensive in South India and left North Africa alone.		Tak się jednak złożyło, że Eurazjatyckie Dowództwo Naczelne zdecydowało się przeprowadzić natarcie nie w Afryce, lecz w południowych Indiach.
It was therefore necessary to rewrite a paragraph of Big Brother’s speech, in such a way as to make him predict the thing that had actually happened.		Należało więc odpowiednio przerobić akapit przemówienia Wielkiego Brata, aby przepowiedział to, co się rzeczywiście wydarzyło.
Or again, the Times of the nineteenth of December had published the official forecasts of the output of various classes of consumption goods in the fourth quarter of 1983, which was also the sixth quarter of the Ninth Three-Year Plan.		Z kolei „The Times” z dziewiętnastego grudnia opublikował oficjalną prognozę na temat produkcji szerokiego asortymentu artykułów konsumpcyjnych w czwartym kwartale 1983 roku, czyli w szóstym kwartale Dziewiątego Planu Trzyletniego.
Today’s issue contained a statement of the actual output, from which it appeared that the forecasts were in every instance grossly wrong.		W dzisiejszym numerze gazety znalazły się dane o faktycznej produkcji, z których wynikało, że prognoza była całkowicie błędna.
Winston’s job was to rectify the original figures by making them agree with the later ones.		Zadanie Winstona polegało na „sprostowaniu” oryginalnych liczb, aby zgadzały się z aktualnymi.
As for the third message, it referred to a very simple error which could be set right in a couple of minutes.		Co do trzeciej notatki, dotyczyła bardzo prostego błędu, którego usunięcie zajęło dosłownie minutę.
As short a time ago as February, the Ministry of Plenty had issued a promise (a ‘categorical pledge’ were the official words) that there would be no reduction of the chocolate ration during 1984.		Zaledwie w lutym Ministerstwo Obfitości złożyło solenną obietnicę (w języku urzędowym „kategoryczne zaręczenie”), że do końca roku 1984 przydział czekolady nie ulegnie redukcji.
Actually, as Winston was aware, the chocolate ration was to be reduced from thirty grammes to twenty at the end of the present week.		Tymczasem, jak ogłoszono wczoraj, pod koniec bieżącego tygodnia miał zostać zmniejszony z trzydziestu gramów do dwudziestu.
All that was needed was to substitute for the original promise a warning that it would probably be necessary to reduce the ration at some time in April.		W tym wypadku wystarczyło zmienić obietnicę na uprzedzenie, że już w kwietniu zajdzie prawdopodobnie konieczność ograniczenia przydziału.
As soon as Winston had dealt with each of the messages, he clipped his speakwritten corrections to the appropriate copy of the Times and pushed them into the pneumatic tube.		Zaraz po wykonaniu każdego polecenia Winston przypinał nową, sporządzoną na mowopisie wersję do właściwego egzemplarza „The Times” i wsuwał gazetę do rury pneumatycznej.
Then, with a movement which was as nearly as possible unconscious, he crumpled up the original message and any notes that he himself had made, and dropped them into the memory hole to be devoured by the flames.		Następnie niemal odruchowo miął otrzymaną notatkę oraz wszelkie swoje brudnopisy i wrzucał do luki pamięci, na pastwę płomieni.
What happened in the unseen labyrinth to which the pneumatic tubes led, he did not know in detail, but he did know in general terms.		Nie orientował się w szczegółach, ale w ogólnych zarysach wiedział, co dzieje się w niewidzialnym labiryncie, do którego prowadzą rury pneumatyczne.
As soon as all the corrections which happened to be necessary in any particular number of the Times had been assembled and collated, that number would be reprinted, the original copy destroyed, and the corrected copy placed on the files in its stead.		Kiedy wszystkie poprawki, jakie należało wnieść do danego numeru gazety, były już gotowe, numer kolacjonowano i drukowano ponownie, po czym wydanie oryginalne niszczono, a w archiwach umieszczano nowe.
This process of continuous alteration was applied not only to newspapers, but to books, periodicals, pamphlets, posters, leaflets, films, sound-tracks, cartoons, photographs – to every kind of literature or documentation which might conceivably hold any political or ideological significance.		Ten proces wprowadzania ciągłych zmian odbywał się nie tylko w wypadku gazet, lecz także książek, czasopism, plakatów, ulotek, filmów, nagrań, rysunków, fotografii – każdego typu literatury i dokumentacji o jakimkolwiek znaczeniu politycznym lub ideologicznym.
Day by day and almost minute by minute the past was brought up to date.		Z dnia na dzień i niemal z minuty na minutę uaktualniano przeszłość.
In this way every prediction made by the Party could be shown by documentary evidence to have been correct; nor was any item of news, or any expression of opinion, which conflicted with the needs of the moment, ever allowed to remain on record. All history was a palimpsest, scraped clean and re-inscribed exactly as often as was necessary.		Tak preparowana dokumentacja potwierdzała słuszność każdej partyjnej prognozy; pilnowano, by nie ostało się choć jedno zdanie sprzeczne z potrzebą chwili. Całą historię przemieniano w palimpsest, zeskrobywany i zapisywany tak często, jak to uważano za konieczne.
In no case would it have been possible, once the deed was done, to prove that any falsification had taken place.		Gdy już raz dokonano zmian, nie sposób było udowodnić, że nastąpiła najmniejsza falsyfikacja.
The largest section of the Records Department, far larger than the one in which Winston worked, consisted simply of persons whose duty it was to track down and collect all copies of books, newspapers and other documents which had been superseded and were due for destruction.		Jedyne zadanie personelu największego działu Departamentu Archiwów, znacznie większego od działu Winstona, polegało na wynajdywaniu i usuwaniu wszystkich egzemplarzy książek, gazet i innych dokumentów, które należało podmienić i zniszczyć.
A number of the Times which might, because of changes in political alignment, or mistaken prophecies uttered by Big Brother, have been re-written a dozen times still stood on the files bearing its original date, and no other copy existed to contradict it.		Numer „The Times”, przerabiany kilkanaście razy z powodu zmian w sojuszach politycznych lub błędnych prognoz Wielkiego Brata, figurował w katalogach pod oryginalną datą, a z jego wcześniejszych wydań nie ostawał się ani jeden egzemplarz, który mógłby posłużyć za dowód mistyfikacji.
Books, also, were recalled and re-written again and again, and were invariably re-issued without any admission that any alteration had been made.		Książki także wycofywano i przerabiano raz po raz, po czym niezmiennie wydawano znów, nie przyznając się do wprowadzenia jakichkolwiek poprawek.
Even the written instructions which Winston received, and which he invariably got rid of as soon as he had dealt with them, never stated or implied that an act of forgery was to be committed: always the reference was to slips, errors, misprints or misquotations which it was necessary to put right in the interests of accuracy.		Również pisemne instrukcje otrzymywane przez Winstona, które niszczył natychmiast po wypełnieniu zawartych w nich poleceń, nigdy nie stwierdzały, ani nawet nie sugerowały, że ma nastąpić fałszerstwo: zawsze mowa w nich była wyłącznie o pomyłkach, błędach drukarskich i mylnie cytowanych wypowiedziach, wymagających sprostowania w trosce o ścisłość.
But actually, he thought as he re-adjusted the Ministry of Plenty’s figures, it was not even forgery.		Choć właściwie trudno to nawet nazwać fałszerstwem, pomyślał korygując liczby Ministerstwa Obfitości.
It was merely the substitution of one piece of nonsense for another.		Po prostu zastępuje się jedne bzdury innymi.
Most of the material that you were dealing with had no connection with anything in the real world, not even the kind of connection that is contained in a direct lie.		Większość materiałów, które przechodziły przez jego ręce, nie miała żadnego związku z rzeczywistością, nawet takiego, jakie na ogół ma zwykłe kłamstwo.
Statistics were just as much a fantasy in their original version as in their rectified version.		Wszystkie dane statystyczne były czystą fantazją, tak samo w wersji oryginalnej, jak i skorygowanej.
A great deal of the time you were expected to make them up out of your head.		Nowe liczby brał po prostu z głowy, zgodnie zresztą z tym, czego od niego oczekiwano.
For example, the Ministry of Plenty’s forecast had estimated the output of boots for the quarter at a hundred and forty-five million pairs.		Na przykład, według zapowiedzi Ministerstwa Obfitości, produkcja obuwia w czwartym kwartale miała wynieść sto czterdzieści pięć milionów par.
The actual output was given as sixty-two millions.		Według ostatnich danych wyprodukowano sześćdziesiąt dwa miliony.
Winston, however, in re-writing the forecast, marked the figure down to fifty-seven millions, so as to allow for the usual claim that the quota had been over-fulfilled.		Jednakże Winston, korygując zapowiedź, zmniejszył tę liczbę do pięćdziesięciu siedmiu milionów, aby można było jak zwykle twierdzić, że planowa produkcja została przekroczona.
In any case, sixty-two millions was no nearer the truth than fifty-seven millions, or than a hundred and forty-five millions.		Zresztą liczba sześćdziesiąt dwa miliony nie miała więcej wspólnego z prawdą niż pięćdziesiąt siedem milionów czy sto czterdzieści pięć.
Very likely no boots had been produced at all.		Bardzo możliwe, że nie wyprodukowano ani jednej pary butów.
Likelier still, nobody knew how many had been produced, much less cared.		A jeszcze bardziej prawdopodobne, że nikt nie miał pojęcia, ile par wyprodukowano, i absolutnie nikogo to nie obchodziło.
All one knew was that every quarter astronomical numbers of boots were produced on paper, while perhaps half the population of Oceania went barefoot.		Każdy wiedział tylko, iż na papierze co kwartał produkowano ich astronomiczną liczbę, podczas gdy połowa obywateli Oceanii chodziła boso.
And so it was with every class of recorded fact, great or small.		Dokładnie tak samo przedstawiały się informacje dotyczące innych spraw, od najdrobniejszych po najważniejsze.
Everything faded away into a shadow-world in which, finally, even the date of the year had become uncertain.		Wszystko rozmazywało się w świecie ułudy i w końcu nawet to, który jest rok, nie było już pewne.
Winston glanced across the hall.		Winston spojrzał w kierunku przejścia.
In the corresponding cubicle on the other side a small, precise-looking, dark-chinned man named Tillotson was working steadily away, with a folded newspaper on his knee and his mouth very close to the mouthpiece of the speakwrite.		Tillotson, urzędnik zajmujący przegrodę po przeciwnej, stronie, nieduży, wyglądający na pedanta mężczyzna z cieniem zarostu na brodzie, siedział trzymając na kolanach złożoną gazetę i przytknąwszy usta do mikrofonu szeptał coś pilnie do mowopisu.
He had the air of trying to keep what he was saying a secret between himself and the telescreen.		Zachowywał się tak, jakby to, co mówił; było tajemnicą między nim a teleekranem.
He looked up, and his spectacles darted a hostile flash in Winston’s direction.		Kiedy podniósł wzrok, jego szkła błysnęły złowrogo w stronę Winstona.
Winston hardly knew Tillotson, and had no idea what work he was employed on.		Winston znał go bardzo słabo i nie miał pojęcia, czym się zajmuje.
People in the Records Department did not readily talk about their jobs.		Urzędnicy Departamentu Archiwów niechętnie mówili o swoich obowiązkach.
In the long, windowless hall, with its double row of cubicles and its endless rustle of papers and hum of voices murmuring into speakwrites, there were quite a dozen people whom Winston did not even know by name, though he daily saw them hurrying to and fro in the corridors or gesticulating in the Two Minutes Hate.		W długiej hali bez okien, podzielonej na jednoosobowe boksy ciągnące się wzdłuż ścian i wypełnionej nie milknącym szelestem papierów oraz gwarem głosów mruczących do mowopisów, pracowało co najmniej kilkanaście osób, których nawet nie znał z nazwiska, choć co dzień widział, jak przemierzają pospiesznie korytarze lub gestykulują wściekle podczas Dwóch Minut Nienawiści.
He knew that in the cubicle next to him the little woman with sandy hair toiled day in, day out, simply at tracking down and deleting from the press the names of people who had been vaporized and were therefore considered never to have existed.		Wiedział, że jedynym zadaniem drobnej rudawej blondynki zajmującej sąsiednią przegrodę jest mozolne tropienie i usuwanie z prasy nazwisk ludzi, których ewaporowano, a więc którzy jakby nigdy nie istnieli.
There was a certain fitness in this, since her own husband had been vaporized a couple of years earlier.		Była to czynność o tyle stosowna w jej wypadku, że przed paru laty ewaporowano jej męża.
And a few cubicles away a mild, ineffectual, dreamy creature named Ampleforth, with very hairy ears and a surprising talent for juggling with rhymes aid metres, was engaged in producing garbled versions – definitive texts, they were called – of poems which had become ideologically offensive but which for one reason or another were to be retained in the anthologies.		Kilka boksów dalej łagodny safanduła nazwiskiem Ampleforth, marzyciel o wyjątkowo włochatych uszach i niesłychanej umiejętności żonglowania rymem i metrum, produkował przeinaczone wersje – zwane ostatecznymi – wierszy, które uznano za niewłaściwe ideologicznie, lecz z takich czy innych względów postanowiono zostawić w antologiach.
And this hall, with its fifty workers or thereabouts, was only one sub-section, a single cell, as it were, in the huge complexity of the Records Department.		Jednakże hala ta, miejsce pracy blisko pięćdziesięciu osób, była zaledwie podsekcją czy też jedną komórką ogromnego Departamentu Archiwów.
Beyond, above, below, were other swarms of workers engaged in an unimaginable multitude of jobs.		Na tym samym piętrze, a także wyżej i niżej, roje innych pracowników zajmowały się wykonywaniem tysięcy przeróżnych czynności.
There were the huge printing shops with their sub-editors, their typography experts and their elaborately-equipped studios for the faking of photographs.		W gmachu mieściły się ogromne drukarnie zatrudniające sztaby redaktorów i fachowców od typografii, a także doskonale wyposażone pracownie fotograficzne wyspecjalizowane w podrabianiu zdjęć.
There was the tele-programmes section with its engineers, its producers and its teams of actors specially chosen for their skill in imitating voices.		Istniała sekcja teleprogramów mająca własnych inżynierów i kierowników produkcji oraz zespoły starannie dobranych aktorów posiadających dar naśladowania głosów.
There were the armies of reference clerks whose job was simply to draw up lists of books and periodicals which were due for recall.		Obok pracowała cała armia urzędników, których jedynym obowiązkiem było sporządzanie spisów książek i czasopism przeznaczonych do wycofania.
There were the vast repositories where the corrected documents were stored, and the hidden furnaces where the original copies were destroyed.		Znajdowały się tu również rozległe magazyny, gdzie przechowywano poprawioną dokumentację, a w podziemiach stały piece służące do palenia oryginałów.
And somewhere or other, quite anonymous, there were the directing brains who co-ordinated the whole effort and laid down the lines of policy which made it necessary that this fragment of the past should be preserved, that one falsified, and the other rubbed out of existence.		Ponadto gdzieś na terenie gmachu, choć nikt nie wiedział gdzie, urzędował zespół anonimowych mózgów, który kierował całym przedsięwzięciem: nie tylko koordynował prace poszczególnych działów, lecz przede wszystkim ustalał kurs określający, co z przeszłości należy zachować, co sfałszować, a co wymazać i unicestwić.
And the Records Department, after all, was itself only a single branch of the Ministry of Truth, whose primary job was not to reconstruct the past but to supply the citizens of Oceania with newspapers, films, textbooks, telescreen programmes, plays, novels – with every conceivable kind of information, instruction or entertainment, from a statue to a slogan, from a lyric poem to a biological treatise, and from a child’s spelling book to a Newspeak dictionary.		A przecież Departament Archiwów stanowił zaledwie jedną z komórek Ministerstwa Prawdy, którego podstawowym celem była nie przebudowa przeszłości, lecz dostarczanie obywatelom Oceanii gazet, filmów, podręczników, teleprogramów, sztuk, powieści; wszelkich możliwych materiałów informacyjnych, oświatowych i rozrywkowych, od pomnika po slogan, od poematu lirycznego po rozprawę naukową z zakresu biologii, od elementarza po słownik nowomowy.
And the Ministry had not only to supply the multifarious needs of the Party, but also to repeat the whole operation at a lower level for the benefit of the proletariat.		Co więcej, ministerstwo musiało zaspokoić nie tylko wielorakie potrzeby członków Partii, lecz również dublować swoją działalność produkując materiały adresowane do proletariatu.
There was a whole chain of separate departments dealing with proletarian literature, music, drama and entertainment generally.		Istniała ogromna sieć odrębnych departamentów zajmujących się proletariacką literaturą, muzyką, teatrem, i w ogóle rozrywką.
Here were produced rubbishy newspapers containing almost nothing except sport, crime and astrology, sensational five-cent novelettes, films oozing with sex, and sentimental songs which were composed entirely by mechanical means on a special kind of kaleidoscope known as a versificator.		W nich właśnie redagowano szmatławe gazety przynoszące prawie wyłącznie wiadomości sportowe, opisy zbrodni i horoskopy; tu powstawały sensacyjne powieścidła, filmy ociekające seksem oraz sentymentalne śpiewki komponowane mechanicznie na specjalnym kalejdoskopie zwanym wersyfikatorem.
There was even a whole sub-section – Pornosec, it was called in Newspeak – engaged in producing the lowest kind of pornography, which was sent out in sealed packets and which no Party member, other than those who worked on it, was permitted to look at.		Była nawet cała podsekcja – w nowomowie Pornosek – wydająca najohydniejszą pornografię, którą rozsyłano w zaklejonych opakowaniach, a której żaden członek Partii nie związany z jej produkcją nie miał prawa oglądać.
Three messages had slid out of the pneumatic tube while Winston was working; but they were simple matters, and he had disposed of them before the Two Minutes Hate interrupted him.		Podczas gdy Winston pracował, trzy dalsze notatki wypadły z rury pneumatycznej, ale ponieważ dotyczyły prostych spraw, uporał się z nimi, zanim Dwie Minuty Nienawiści oderwały go od zajęć.
When the Hate was over he returned to us cubicle, took the Newspeak dictionary from the shelf, pushed the speakwrite to one side, cleaned his spectacles and settled down to his main job of the morning.		Wróciwszy do swojej przegrody, zdjął z półki Słownik nowomowy, odsunął na bok mowopis, przetarł okulary i zabrał się do najtrudniejszego ze zleceń.
Winston’s greatest pleasure in life was in his work.		Praca była największą radością w życiu Winstona.
Most of it was a tedious routine; but included in it there were also jobs so difficult and intricate that you could lost yourself in them as in the depths of a mathematical problem – delicate pieces of forgery in which you had nothing to guide you except your knowledge of the principles of Ingsoc and your estimate of what the Party wanted you to say.		Przeważająca część jego obowiązków sprowadzała się do nudnej rutyny, lecz czasem zdarzały się sprawy tak złożone i trudne, że pochłaniały go bez reszty niczym zadania z wyższej matematyki – subtelne fałszerstwa, przy których zdany był wyłącznie na swoją znajomość zasad angsocu i własne wyczucie tego, czego Partia od niego oczekuje.
Winston was good at this kind of thing.		Z takich zadań wywiązywał się znakomicie.
On occasion he had even been entrusted with the rectification of the Times lading articles, which were written entirely in Newspeak.		Niekiedy powierzano mu nawet korygowanie artykułów wstępnych z „The Times”, pisanych od początku do końca w nowomowie.
He unrolled the message that he had set aside earlier.		Rozwinął notatkę, którą wcześniej odłożył na bok.
It ran: times 3.12.83 reporting bb dayorder doubleplusungood refs unpersons rewrite fullwise upsub antefiling		Jej treść była następująca: times 3.12.83 rel rozdn wb dwaplusbezdobrze wzm nieobywatele nowa wersja przedłprzeł antearchw
In Oldspeak (or Standard English) this might be rendered:		W staromowie można by to oddać w ten sposób:
The reporting of Big Brother’s Order for the Day in the Times of December 3rd 1983 is extremely unsatisfactory and makes references to non-existent persons.		Relacja o rozkazie dziennym Wielkiego Brata zawarta w „The Times” z 3 grudnia 1983 roku jest wielce niezadowalająca i zawiera wzmianki na temat nie istniejących osób.
Re-write it in full and submit your draft to higher authority before filing.		Należy napisać nową wersję i przedłożyć przełożonemu przed odesłaniem do archiwum.
Winston read through the offending article.		Winston w całości przeczytał zakwestionowany artykuł.
Big Brother’s Order for the Day, it seemed, had been chiefly devoted to praising the work of an organisation known as FFCC, which supplied cigarettes and other comforts to the sailors in the Floating Fortresses.		Wynikało z niego, że ów rozkaz dzienny Wielkiego Brata wynosił pod niebiosa działalność organizacji znanej pod skrótem ZPF, która zajmowała się zaopatrywaniem marynarzy z pływających fortec w papierosy i inne niezbędne artykuły.
A certain Comrade Withers, a prominent member of the Inner Party, had been singled out for special mention and awarded a decoration, the Order of Conspicuous Merit, Second Class.		Niejaki towarzysz Withers, ważny członek Wewnętrznej Partii, został wyróżniony imienną pochwałą i odznaczony Orderem Najwyższej Zasługi drugiej klasy.
Three months later FFCC had suddenly been dissolved with no reasons given.		Trzy miesiące później rozwiązano ZPF bez podania przyczyny.
One could assume that Withers and his associates were now in disgrace, but there had been no report of the matter in the press or on the telescreen.		Zgadywano, że Withers i jego współpracownicy znaleźli się w niełasce, choć ani prasa, ani teleekrany nie podały na ten temat żadnych wiadomości.
That was to be expected, since it was unusual for political offenders to be put on trial or even publicly denounced.		O tyle nikogo to nie dziwiło, że przestępcom politycznym tylko wyjątkowo wytaczano procesy lub publicznie ich demaskowano.
The great purges involving thousands of people, with public trials of traitors and thought-criminals who made abject confession of their crimes and were afterwards executed, were special show-pieces not occurring oftener than once in a couple of years.		Wielkie czystki obejmujące tysiące osób, z publicznymi procesami zdrajców i myślozbrodniarzy, którzy we łzach przyznawali się do swoich zbrodni, a następnie szli na stracenie, były specjalnymi pokazówkami, odbywającymi się nie częściej niż raz na dwa lata.
More commonly, people who had incurred the displeasure of the Party simply disappeared and were never heard of again.		Normalnie ludzie, którzy ściągnęli na siebie niezadowolenie Partii, po prostu znikali i nikt o nich więcej nie słyszał.
One never had the smallest clue as to what had happened to them.		Nie wiadomo, co się z nimi działo.
In some cases they might not even be dead.		Część może nawet wciąż żyła.
Perhaps thirty people personally known to Winston, not counting his parents, had disappeared at one time or another.		Ze znanych Winstonowi osób co najmniej trzydzieści, nie licząc rodziców, znikło na przestrzeni lat.
Winston stroked his nose gently with a paper-clip.		Podrapał się lekko po nosie spinaczem.
In the cubicle across the way Comrade Tillotson was still crouching secretively over his speakwrite.		W przegrodzie po drugiej stronie przejścia towarzysz Tillotson wciąż coś dyktował, konspiracyjnie pochylony nad mowopisem.
He raised his head for a moment: again the hostile spectacle-flash.		Na sekundę uniósł głowę: szkła znów błysnęły złowrogo.
Winston wondered whether Comrade Tillotson was engaged on the same job as himself.		Winstonowi przeszło przez myśl, że może towarzysz Tillotson pracuje nad tym samym co on.
It was perfectly possible.		Było to całkiem prawdopodobne.
So tricky a piece of work would never be entrusted to a single person: on the other hand, to turn it over to a committee would be to admit openly that an act of fabrication was taking place.		Wykluczone, aby tak odpowiedzialne zadania zlecono tylko jednej osobie; z kolei powierzenie go komitetowi nie wchodziło w grę, gdyż stanowiłoby to jawne przyznanie się do fałszerstwa.
Very likely as many as a dozen people were now working away on rival versions of what Big Brother had actually said.		Pewnie przynajmniej z dziesięć osób pracowało teraz nad konkurencyjnymi wersjami tego, co naprawdę powiedział Wielki Brat.
And presently some master brain in the Inner Party would select this version or that, would re-edit it and set in motion the complex processes of cross-referencing that would be required, and then the chosen lie would pass into the permanent records and become truth.		I już wkrótce jakaś tęga głowa z Wewnętrznej Partii wyselekcjonuje jedną z nich, zredaguje, po czym wprawi w ruch zawiły proces wnoszenia niezbędnych poprawek do reszty dokumentacji, aż w końcu wybrane kłamstwo wejdzie do archiwów i stanie się prawdą.
Winston did not know why Withers had been disgraced.		Winston nie znał przyczyny nagłej niełaski Withersa.
Perhaps it was for corruption or incompetence.		Może chodziło o korupcję lub nieudolność.
Perhaps Big Brother was merely getting rid of a too-popular subordinate.		Może Wielki Brat chciał się pozbyć zbyt popularnego podwładnego.
Perhaps Withers or someone close to him had been suspected of heretical tendencies.		Może Withersa albo kogoś z jego najbliższego otoczenia podejrzewano o rewizjonizm.
Or perhaps –what was likeliest of all - the thing had simply happened because purges and vaporizations were a necessary part of the mechanics of government.		A może – co było najbardziej prawdopodobne – podpadł po prostu dlatego, że czystki i ewaporacje okazały się niezbędnym składnikiem mechanizmu sprawowania władzy.
The only real clue lay in the words ‘refs unpersons’, which indicated that Withers was already dead.		Jedynej wskazówki dostarczało sformułowanie „wzm nieobywatele”, świadczące, że Withers już nie żył.
You could not invariably assume this to be the case when people were arrested.		Nie można było mieć tej pewności co do wszystkich aresztowanych.
Sometimes they were released and allowed to remain at liberty for as much as a year or two years before being executed.		Niektórych czasem wypuszczano, przez rok albo dwa pozwalano im przebywać na wolności i dopiero później wykonywano wyrok.
Very occasionally some person whom you had believed dead long since would make a ghostly re-appearance at some public trial where he would implicate hundreds of others by his testimony before vanishing, this time for ever.		Niekiedy, choć zdarzało się to rzadko, ktoś od dawna uważany za nieżyjącego pojawiał się nagle jak duch na publicznym procesie, składał zeznania obciążające setki innych osób, po czym znów znikał, tym razem na zawsze.
Withers, however, was already an unperson.		Lecz Withers był n i e o b y w a t e l e m.
He did not exist he had never existed.		Nie istniał; nigdy nie istniał.
Winston decided that it would not be enough simply to reverse the tendency of Big Brother’s speech.		Winston doszedł do wniosku, że nie wystarczy zmienić tonu przemówienia Wielkiego Brata.
It was better to make it deal with something totally unconnected with its original subject.		Najlepiej napisać tekst od nowa, w całości poświęcając go sprawie zupełnie nie związanej z prawdziwym tematem.
He might turn the speech into the usual denunciation of traitors and thought-criminals, but that was a little too obvious; while to invent a victory at the front, or some triumph of over-production in the Ninth Three-Year Plan, might complicate the records too much.		Mógł przerobić przemowę na kolejny atak na zdrajców i myślozbrodniarzy, ale takie rozwiązanie wydało mu się zbyt oczywiste; z kolei wymyślenie zwycięstwa na froncie lub triumfalnego przekroczenia Dziewiątego Planu Trzyletniego w jakiejś dziedzinie produkcji nadmiernie skomplikowałoby przerabianie reszty dokumentacji.
What was needed was a piece of pure fantasy. Suddenly there sprang into his mind, ready made as it were, the image of a certain Comrade Ogilvy, who had recently died in battle, in heroic circumstances.		Potrzebne było coś całkiem wyssanego z palca. nagle ujrzał w myślach gotową, w pełni ukształtowaną postać: niejakiego towarzysza Ogilvy’ego, który poniósł bohaterską śmierć w jednej z ostatnich bitew.
There were occasions when Big Brother devoted his Order for the Day to commemorating some humble, rank-and-file Party member whose life and death he held up as an example worthy to be followed: Today he should commemorate Comrade Ogilvy.		Zdarzało się, że Wielki Brat czcił swoim rozkazem dziennym pamięć skromnego, szeregowego członka Partii, stawiając jego życie i śmierć za wzór godny naśladownictwa. Dziś uczci pamięć towarzysza Ogilvy’ego.
It was true that there was no such person as Comrade Ogilvy, but a few lines of print and a couple of faked photographs would soon bring him into existence.		Wprawdzie kogoś takiego nigdy nie było, lecz parę wierszy druku i kilka podrobionych fotografii wystarczy, aby zaistniał.
Winston thought for a moment, then pulled the speakwrite towards him and began dictating in Big Brother’s familiar style: a style at once military and pedantic, and, because of a trick of asking questions and then promptly answering them (‘What lessons do we learn from this, fact; comrades?		Winston zastanawiał się przez chwilę, po czym przysunął mowopis i zaczął dyktować, posługując się swoistym stylem Wielkiego Brata; stylem wojskowym i pedantycznym, a przez manierę stawiania pytań i natychmiastowego udzielania na nie odpowiedzi („Jaką naukę czerpiemy z tego faktu, towarzysze?
The lesson - which is also one of the fundamental principles of Ingsoc – that,’ etc. etc.), easy to imitate.		Taką naukę, która jest również jedną z fundamentalnych podstaw angsocu, iż...”, itd. itd.), zarazem niezwykle prostym do naśladowania.
At the age of three Comrade Ogilvy had refused all toys except a drum, a sub-machine gun and a model helicopter.		W wieku trzech lat towarzysz Ogilvy nie uznawał żadnych innych zabawek oprócz bębna, pistoletu maszynowego i modelu helikoptera.
At six - a year early, by a special relaxation of the rules - he had joined the Spies; at nine he had been a troop leader.		W wieku lat sześciu, na rok przed czasem (specjalnie uczyniono dla niego wyjątek od przepisów) wstąpił do Kapusiów; w wieku dziewięciu lat został drużynowym.
At eleven he had denounced his uncle to the Thought Police after overhearing a conversation which appeared to him to have criminal tendencies.		W wieku jedenastu zadenuncjował wuja Policji Myśli, podsłuchawszy rozmowę, która jego zdaniem świadczyła o przestępczych tendencjach.
At seventeen he had been a district organiser of the Junior Anti-Sex League.		W wieku lat siedemnastu został dzielnicowym organizatorem Młodzieżowej Ligi Antyseksualnej.
At nineteen he had designed a hand grenade which had been adopted by the Ministry of Peace and which, at its first trial, had killed thirty-one Eurasian prisoners in one burst.		W wieku dziewiętnastu zaprojektował granat ręczny, który – zaakceptowany przez Ministerstwo Pokoju – już w czasie pierwszego próbnego wybuchu położył trupem trzydziestu jeden jeńców eurazjatyckich.
At twenty-three he had perished in action.		W wieku dwudziestu trzech lat poległ na polu chwały.
Pursued by enemy jet planes while flying over the Indian Ocean with important despatches, he had weighted his body with his machine-gun and leapt out of the helicopter into deep water, despatches and all - an end, said Big Brother, which it was impossible to contemplate without feelings of envy.		Ścigany nad Oceanem Indyjskim przez nieprzyjacielskie odrzutowce, gdy leciał jako kurier z ważnymi rozkazami, obciążył się karabinem maszynowym, wyskoczył z helikoptera do wody, zabierając dokumenty ze sobą – wspaniała śmierć, która – jak wyraził się Wielki Brat – powinna budzić najwyższy podziw i zazdrość.
Big Brother added a few remarks on the purity and single-mindedness of Comrade Ogilvy’s life.		Wielki Brat dodał jeszcze kilka słów o wstrzemięźliwym stylu życia i nieskazitelnej postawie moralnej towarzysza Ogiłvy’ego.
He was a total, abstainer and a non-smoker, had no recreations except a daily hour in the gymnasium, and had taken a vow of celibacy, believing marriage and the care of a family to be incompatible with a twenty-four-hour-a-day devotion to duty.		Ten całkowity abstynent i człowiek niepalący nie uznawał żadnych rozrywek oprócz codziennej godziny ćwiczeń gimnastycznych, a w dodatku ślubował celibat, uważając małżeństwo i obowiązki rodzinne za niemożliwe do pogodzenia z ciągłą, całodobową gotowością służenia ojczyźnie.
He had no subjects of conversation except the principles of Ingsoc, and no aim in life except the defeat of the Eurasian enemy and the hunting-down of spies, saboteurs, thought-criminals and traitors generally.		Nie uznawał innych tematów rozmów niż zasady angsocu, a jego jedynym celem było pokonanie armii eurazjatyckiej oraz wybicie co do nogi szpiegów, sabotażystów, myślozbrodniarzy i zdrajców wszelkiego autoramentu.
Winston debated with himself whether to award Comrade Ogilvy the Order of Conspicuous Merit: in the end he decided against it because of the unnecessary cross-referencing that it would entail.		Winston wahał się, czy przyznać towarzyszowi Ogilvy’emu Order Najwyższej Zasługi; ostatecznie porzucił ten zamiar, gdyż pociągnęłoby to za sobą konieczność dokonania wielu zbędnych poprawek w reszcie dokumentacji.
Once again he glanced at his rival in the opposite cubicle.		Ponownie zerknął na swojego rywala po drugiej stronie przejścia.
Something seemed to tell him with certainty that Tillotson was busy on the same job as himself.		Coś mu mówiło, że Tillotson pracuje nad tym samym zadaniem.
There was no way of knowing whose version would finally be adopted, but he felt a profound conviction that it would be his own. Comrade Ogilvy, unimagined an hour ago, was now a fact.		Nie sposób było zgadnąć, czyja wersja zostanie ostatecznie przyjęta, ale miał głębokie przekonanie, że jego Towarzysz Ogilvy, nie wymyślony jeszcze przed godziną, teraz stał się faktem.
It struck him as curious that you could create dead men but not living ones.		Winstonowi wydawało się dość osobliwe, iż można tworzyć trupy, ale nie żywych ludzi.
Comrade Ogilvy, who had never existed in the present, now existed in the past, and when once the act of forgery was forgotten, he would exist just as authentically, and upon the same evidence, as Charlemagne or Julius Caesar.		Towarzysz Ogilvy, który nigdy nie istniał w teraźniejszości, teraz zaistniał w przeszłości, a gdy samo fałszerstwo ulegnie zapomnieniu, jego istnienie stanie się równie autentyczne i nie gorzej udokumentowane niż Karola Wielkiego lub Juliusza Cezara.
V		5
In the low-ceilinged canteen, deep under ground, the lunch queue jerked slowly forward.		W niskiej stołówce głęboko pod ziemią kolejka drgnęła i przesunęła się wolno do przodu.
The room was already very full and deafeningly noisy.		W wypełnionym po brzegi pomieszczeniu panował ogłuszający zgiełk.
From the grille at the counter the steam of stew came pouring forth, with a sour metallic smell which did not quite overcome the fumes of Victory Gin.		Znad garów gulaszu, przez kratę nad kontuarem, buchały kłęby pary przesycone kwaśną, metaliczną wonią, która jednak nie dawała rady zabić odoru Dżinu Zwycięstwa.
On the far side of the room there was a small bar, a mere hole in the wall, where gin could be bought at ten cents the large nip.		Na drugim końcu stołówki mieścił się barek – zwykły otwór w ścianie – gdzie sprzedawano dżin po dziesięć centów za porcję.
‘Just the man I was looking for,’ said a voice at Winston’s back		– Właśnie cię szukam! – zawołał ktoś za plecami Winstona.
He turned round.		Winston obejrzał się.
It was his friend Syme, who worked in the Research Department.		Stał za nim jego przyjaciel Syme, pracownik Departamentu Badań.
Perhaps ‘friend’ was not exactly the right word.		Może „przyjaciel” nie było najwłaściwszym określeniem.
You did not have friends nowadays, you had comrades: but there were some comrades whose society was pleasanter than that of others.		W obecnych czasach nie miało się przyjaciół, lecz towarzyszy; jednakże pewnych towarzyszy darzyło się większą sympatią niż innych.
Syme was a philologist, a specialist in Newspeak. Indeed, he was one of the enormous team of experts now engaged in compiling the Eleventh Edition of the Newspeak Dictionary:		Syme, filolog i specjalista od nowomowy, należał do ogromnego zespołu ekspertów redagujących jedenaste wydanie Słownika nowomowy.
He was a tiny creature, smaller than Winston, with dark hair and large, protuberant eyes, at once mournful and derisive, which seemed to search your face closely while he was speaking to you.		Był maleńkim człowieczkiem, sporo niższym od Winstona, o ciemnych włosach i wielkich, wyłupiastych oczach, smutnych, a zarazem szyderczych, które zdawały się pilnie śledzić każde drgnienie twarzy rozmówcy.
‘I wanted to ask you whether you’d got any razor blades,’ he said.		– Chciałem cię spytać, czy może masz żyletki?
‘Not one!’ said Winston with a sort of guilty haste. ‘I’ve tried all over the place.		– Ani jednej! – odparł szybko Winston, trochę zawstydzony. – Obszedłem wszystkie sklepy.
They don’t exist any longer.’		Nigdzie nie znalazłem!
Everyone kept asking you for razor blades.		Wszyscy pytali o żyletki.
Actually he had two unused ones which he was hoarding up.		Tak naprawdę miał jeszcze dwie, które trzymał na czarną godzinę.
There had been a famine of them for months past.		Deficyt żyletek trwał już od miesięcy.
At any given moment there was some necessary article which the Party shops were unable to supply.		W sklepach dla partyjnych ciągle brakowało jakiegoś niezbędnego artykułu.
Sometime it was buttons, sometimes it was darning wool, sometimes it was shoe-laces; at present it was razor blades.		Czasem włóczki, czasem guzików, innym razem sznurowadeł; obecnie brakowało żyletek.
You could only get hold of them, if at all, by scrounging more or less furtively on the ‘free’ market.		Można je było kupić tylko na „wolnym rynku”, bardziej lub mniej ukradkiem, ale i to nie zawsze.
‘I’ve been using the same blade for six weeks,’ he added untruthfully.		– Od sześciu tygodni używam tej samej – skłamał.
The queue gave another jerk forward.		Kolejka znów drgnęła.
As they halted he turned and faced Syme again.		Przesunąwszy się o kilka kroków, Winston znów odwrócił się do Syme’a.
Each of them took a greasy metal tray from a pile at the edge of the counter.		Obaj wzięli zatłuszczone metalowe tace ze stosu na skraju kontuaru.
‘Did you go and see the prisoners hanged yesterday?’ said Syme.		– Byłeś wczoraj na wieszaniu jeńców? – spytał Syme.
‘I was working,’ said Winston indifferently. ‘I shall see it on the flicks, I suppose.’		– Pracowałem – odparł obojętnie Winston. – Pewnie wkrótce i tak pokażą to w kinie.
‘A very inadequate substitute,’ said Syme.		– Słaba namiastka! – zawyrokował Syme.
His mocking ekes roved over Winston’s face. ‘I know you,’ the eyes seemed to say, ‘I see through you.		Szyderczym wzrokiem omiótł twarz Winstona. „Znam cię – zdawał się mówić – przejrzałem cię na wylot.
I know very well why you didn’t go to see those prisoners hanged.’		Dobrze wiem, dlaczego nie poszedłeś na wieszanie jeńców.”
In an intellectual way, Syme was venomously orthodox.		Na swój intelektualny sposób Syme był zajadle ortodoksyjny.
He would talk with a disagreeable gloating satisfaction of helicopter raids on enemy villages, the trials and confessions of thought-criminals, the executions in the cellars of the Ministry of Love.		Potrafił rozprawiać z niesmaczną satysfakcją o nalotach na nieprzyjacielskie wioski, procesach i spowiedziach myślozbrodniarzy, o egzekucjach w lochach Ministerstwa Miłości.
Talking to him was largely a matter of getting him away from such subjects and entangling him, if possible, in the technicalities of Newspeak, on which he was authoritative and interesting.		Rozmawiając z nim należało czym prędzej odciągać go od podobnych tematów i kierować na zawiłości nowomowy, o których umiał mówić fachowo i interesująco.
Winston turned his head a little aside to avoid the scrutiny of the large dark eyes.		Winston odwrócił nieco głowę, żeby uniknąć badawczego spojrzenia dużych, ciemnych oczu.
‘It was a good hanging,’ said Syme reminiscently. ‘I think it spoils it when they tie their feet together.		– Była to udana egzekucja – stwierdził z zadowoleniem Syme. – Moim zdaniem wiązanie nóg psuje cały efekt.
I like to see them kicking.		Lubię widzieć, jak wierzgają.
And above all, at the end, the tongue sticking right out, and blue - a quite bright blue.		Ale najbardziej mi się podoba, gdy na końcu wywalają języki, takie sine, że aż fioletowe!
That’s the detail that appeals to me.’		Ten moment cieszy mnie najbardziej.
‘Nex’, please!’ yelled the white-aproned prole with the ladle.		– Następny, proszę! – wrzasnęła prolka z warząchwią, odziana w biały fartuch.
Winston and Syme pushed their trays beneath the grille.		Winston i Syme wsunęli tace pod kratę.
Onto each was dumped swiftly the regulation lunch - a metal pannikin of pinkish-grey stew, a hunk of bread, a cube of cheese, a mug of milkless Victory Coffee, and one saccharine tablet.		Na każdą szybko wrzucono regulaminowy obiad – blaszaną miskę różowo-szarego gulaszu, pajdę chleba, kostkę sera, kubek Kawy Zwycięstwa (bez mleka) i jedną pastylkę sacharyny.
‘There’s a table over there, under that telescreen,’ said Syme. ‘Let’s pick up a gin on the way.’		– Tam, pod teleekranem, jest wolny stolik – powiedział Syme. – Ale po drodze weźmy dżin.
The gin was served out to them in handleless china mugs.		Dżin wydano im w kubkach bez uchwytów.
They threaded their way across the crowded room and unpacked their trays onto the metal-topped table, on one corner of which someone had left a pool of stew, a filthy liquid mess that had the appearance of vomit.		Przeszli przez zatłoczoną salę i zestawili miski na stolik z metalowym blatem, na którego brzegu ktoś pozostawił kałużę rozlanego gulaszu: ohydną płynną maź podobną do rzygowin.
Winston took up his mug of gin, paused for an instant to collect his nerve, and gulped the oily-tasting stuff down.		Winston uniósł kubek z dżinem, przez chwilę zbierał się na odwagę, po czym jednym haustem wypił oleistą ciecz.
When he had winked the tears out of his eyes he suddenly discovered that he was hungry.		Oczy zaszły mu łzami, zamrugał więc kilka razy i nagle odkrył, że jest głodny.
He began swallowing spoonfuls of the stew, which, in among its general sloppiness, had cubes of spongy pinkish stuff which was probably a preparation of meat.		Zaczął przełykać pełne łychy błotnistego gulaszu, w którym gdzieniegdzie pływały gąbczaste różowe sześciany, prawdopodobnie jakiś preparat mięsny.
Neither of them spoke again till they had emptied their pannikins.		Ani Winston, ani Syme nie odzywali się, dopóki nie opróżnili misek.
From the table at Winston’s left, a little behind his back, someone was talking rapidly and continuously, a harsh gabble almost like the quacking of a duck, which pierced the general uproar of the room.		Przy stoliku na lewo i nieco z tyłu ktoś trajkotał szybko i nieprzerwanie; przykry dźwięk, podobny do kwakania kaczki, wznosił się nad ogólny gwar.
‘How is the Dictionary getting on?’ said Winston, raising his voice to overcome the noise.		– Jak się posuwa praca nad słownikiem? – spytał Winston usiłując przekrzyczeć hałas.
‘Slowly’, said Syme. ‘I’m on the adjectives.		– Powoli – odparł Syme. – Zajmuję się przymiotnikami.
It’s fascinating.’		Fascynująca rzecz!
He had brightened up immediately at the mention of Newspeak.		Na wzmiankę o słowniku natychmiast się rozochocił.
He pushed his pannikin aside, took up his hunk of bread in one delicate hand and his cheese in the other, and leaned across the table so as to be able to speak without shouting.		Odsunął miskę, w jedną delikatną dłoń ujął pajdę chleba, w drugą kostkę sera i pochylił się nad stolikiem, żeby nie podnosić głosu.
‘The Eleventh Edition is the definitive edition,’ he said. ‘We’re getting the language into its final shape - the shape it’s going to have when nobody speaks anything else.		– Jedenaste wydanie będzie w pełni normatywne – rzekł. – Nadajemy językowi ostateczny kształt: taki, jaki będzie miał, gdy wszyscy zaczną posługiwać się wyłącznie nowomową.
When we’ve finished with it, people like you will have to learn it all over again.		Kiedy skończymy, ty i inni będziecie musieli powtórnie jej się uczyć.
You think, I dare say, that our chief job is inventing new words.		Pewnie uważasz, że naszym głównym zajęciem jest wymyślanie nowych słów.
But not a bit of it!		Otóż nic bardziej błędnego!
We’re destroying words-scores of them, hundreds of them, every day.		My niszczymy słowa. Setkami, i to dzień w dzień!
We’re cutting the language down to the bone.		Redukujemy język, plewimy ze wszystkiego, co zbędne.
The Eleventh Edition won’t contain a single word that will become obsolete before the year 2050.’		W jedenastym wydaniu będą wyłącznie słowa, które mają zostać w użyciu po roku dwa tysiące pięćdziesiątym.
He bit hungrily into his bread and swallowed a couple of mouthfuls, then continued speaking, with a sort of pedant’s passion.		Ugryzł potężny kęs chleba, przełknął parę razy, po czym znów zaczął perorować z pedantycznym żarem.
His thin dark face had become animated, his eyes had lost their mocking expression and grown almost dreamy.		Jego śniada, szczupła twarz ożywiła się, a oczy straciły szyderczy wyraz i stały się niemal rozmarzone.
‘It’s a beautiful thing, the destruction of words.		– Niszczenie słów to coś pięknego.
Of course the great wastage is in the verbs and adjectives, but there are hundreds of nouns that can be got rid of as well.		Najwięcej, oczywiście, wyrzucamy czasowników i przymiotników, ale setki rzeczowników też są zupełnie zbędne.
It isn’t only the synonyms; there are also the antonyms.		Usuwamy nie tylko synonimy, lecz także wyrazy przeciwstawne.
After all, what justification is there for a word which is simply the opposite of some other word?		Bo jaką rację bytu mają słowa, których znaczenie jest po prostu przeciwieństwem innych?
A word contains its opposite in itself.		Każde słowo zawiera w sobie swoje przeciwieństwo.
“Take good”, for instance.		Weźmy na przykład przymiotnik „dobry”.
If you have a word like "good", what need is there for a word like "bad"? "Ungood" will do just as well - better, because it’s an exact opposite, which the other is not.		Jeśli mamy ;,dobry”, po co nam taki przymiotnik jak „zły”? „Bezdobry” wystarczy w zupełności; jest nawet o tyle lepszy, że stanowi dokładne przeciwieństwo przymiotnika „dobry”, czego nie można powiedzieć o „zły”.
Or again, if you want a stronger version of "good", what sense is there in having a whole string of vague useless words like "excellent" and "splendid" and all the rest of them? "Plusgood" covers the meaning; or "doubleplusgood" if you want something stronger still.		A gdy z kolei chcemy coś wzmocnić, czy ma sens stosowanie mętnych i w sumie bezużytecznych określeń typu „wspaniały” lub „znakomity”? „Plusdobry” adekwatnie spełnia każdy wymóg, jeśli natomiast zachodzi potrzeba jeszcze większej emfazy, można użyć „dwaplusdobry”.
Of course we use those forms already, but in the final version of Newspeak there’ll be nothing else.		Akurat tymi formami posługujemy się już dzisiaj, lecz w swoim ostatecznym kształcie cała nowomową będzie taka.
In the end the whole notion of goodness and badness will be covered by only six words - in reality, only one word.		Z czasem pojęcie dobra i zła ograniczy się do zaledwie sześciu słów, a naprawdę do jednego.
Don’t you see the beauty of that, Winston?		Czyż to nie wspaniałe, Winston?
It was B.B.’s idea originally, of course’, he added as an afterthought.		Oczywiście był to pomysł W. B. – dorzucił jakby po namyśle.
A sort of vapid eagerness flitted across Winston’s face at the mention of Big Brother.		Na wzmiankę o Wielkim Bracie Winston uśmiechnął się gorliwie, lecz jakby z przymusem.
Nevertheless Syme immediately detected a certain lack of enthusiasm.		Syme natychmiast dostrzegł ten jego brak entuzjazmu.
‘You haven’t a real appreciation of Newspeak, Winston,’ he said almost sadly. ‘Even when you write it you’re still thinking in Oldspeak.		– Nie potrafisz docenić nowomowy, Winston – powiedział niemal ze smutkiem. – Nawet kiedy piszesz, wciąż myślisz w staromowie.
I’ve read some of those pieces that you write in the Times occasionally.		Czytam niekiedy artykuły, które pisujesz do „The Times”.
They’re good enough, but they’re translations.		Nie są złe, ale to przekłady.
In your heart you’d prefer to stick to Oldspeak, with all its vagueness and its useless shades of meaning.		W głębi serca wolałbyś pozostać przy staromowie, jej mętnych i bezużytecznych odcieniach znaczeniowych.
You don’t grasp the beauty of the destruction of words.		Nie pojmujesz piękna niszczenia słów.
Do you know that Newspeak is the only language in the world whose vocabulary gets smaller every year?’		Czy zdajesz sobie sprawę, że nowomowa jest jedynym językiem na świecie, którego słownictwo kurczy się z roku na rok?
Winston did know that, of course.		Winston oczywiście zdawał sobie sprawę.
He smiled, sympathetically he hoped, not trusting himself to speak.		Bał się odezwać, bo nie ufał swojemu głosowi, więc uśmiechnął się tylko – miał nadzieję, że przyjaźnie.
Syme bit off another fragment of the dark-coloured bread, chewed it briefly, and went on:		Syme tymczasem ugryzł następny kęs szarego chleba, pożuł go przez chwilę, po czym ciągnął dalej:
‘Don’t you see that the whole aim of Newspeak is to narrow the range of thought?		– Czy nie rozumiesz, że nadrzędnym celem nowomowy jest zawężenie zakresu myślenia?
In the end we shall make thoughtcrime literally impossible, because there will be no words in which to express it.		W końcu doprowadzimy do tego, że myślozbrodnia stanie się fizycznie niemożliwa, gdyż zabraknie słów, żeby ją popełnić.
Every concept that can ever be needed will be expressed by exactly one word, with its meaning rigidly defined and all its subsidiary meanings rubbed out and forgotten.		Każde pojęcie da się wyrazić wyłącznie przez j e d n o słowo o ściśle określonym znaczeniu, natomiast wszystkie znaczenia uboczne zostaną wymazane i zapomniane.
Already, in the Eleventh Edition, we’re not far from that point.		W jedenastym wydaniu jesteśmy już bardzo blisko tego celu.
But the process will still be continuing long after you and I are dead.		Lecz proces ten będzie postępował długo po naszej śmierci.
Every year fewer and fewer words, and the range of consciousness always a little smaller.		Z roku na rok będzie coraz mniej słów i coraz węższy zakres świadomości.
Even now, of course, there’s no reason or excuse for committing thoughtcrime.		Nawet teraz, oczywiście, nie ma żadnych podstaw ani usprawiedliwień dla myślozbrodni.
It’s merely a question of self-discipline, reality-control.		To jedynie kwestia samodyscypliny, regulacji faktów.
But in the end there won’t be any need even for that.		Ale w końcu technika ta stanie się zbędna.
The Revolution will be complete when the language is perfect.		Rewolucja zwycięży ostatecznie, gdy język osiągnie doskonałość.
Newspeak is Ingsoc and Ingsoc is Newspeak,’ he added with a sort of mystical satisfaction. ‘Has it ever occurred to you, Winston, that by the year 2050, at the very latest, not a single human being will be alive who could understand such a conversation as we are having now?’		Nowomowa to angsoc, angsoc to nowomowa – stwierdził z niemal mistyczną satysfakcją. – Czy przyszło ci kiedy do głowy, Winston, że najpóźniej w roku dwa tysiące pięćdziesiątym nie będzie na ziemi ani jednego człowieka, który potrafiłby zrozumieć taką rozmowę jak nasza?
‘Except—’ began Winston doubtfully, and then stopped.		– Oprócz... – zaczął Winston, ale się zawahał.
It had been on the tip of his tongue to say ‘Except the proles,’ but he checked himself, not feeling fully certain that this remark was not in some way unorthodox.		Zamierzał powiedzieć: „Oprócz proli”, lecz ugryzł się w język, ze strachu, że słowa te będą poczytane za objaw nieprawomyślności.
Syme, however, had divined what he was about to say.		Syme jednak domyślił się, o co mu chodzi.
‘The proles are not human beings,’ he said carelessly. ‘By 2050 - earlier, probably - all real knowledge of Old-speak will have disappeared.		– Prole to nie ludzie – rzucił niedbale. – Do roku dwa tysiące pięćdziesiątego, a przypuszczalnie wcześniej, prawdziwa znajomość staromowy zaniknie całkowicie.
The whole literature of the past will have been destroyed.		Literatura przeszłości ulegnie zniszczeniu.
Chaucer, Shakespeare, Milton, Byron - they’ll exist only in Newspeak versions, not merely changed into something different, but actually changed into something contradictory of what they used to be.		Chaucer, Shakespeare, Milton i Byron znani będą tylko z adaptacji na nowomowę, nie tylko innych, a wręcz sprzecznych z oryginałami.
Even the literature of the Party will change.		Nawet literatura partyjna nie uniknie zmian.
Even the slogans will change.		I partyjne hasła.
How could you have a slogan like "freedom is slavery" when the concept of freedom has been abolished?		Bo jak może istnieć hasło „wolność to niewola”, skoro zniknie pojęcie wolności?
The whole climate of thought will be different.		Myślenie ludzkie ulegnie przeobrażeniu.
In fact there will be no thought, as we understand it now.		Tego, co my rozumiemy jako myślenie, nie będzie w ogóle.
Orthodoxy means not thinking - not needing to think.		Ortodoksyjność oznacza niemyślenie, brak potrzeby myślenia.
Orthodoxy is unconsciousness.’		Ortodoksyjność to nieświadomość.
One of these days, thought Winston with sudden deep conviction, Syme will be vaporized.		Słuchając tego wywodu Winston nabrał głębokiego przekonania, że Syme’a czeka ewaporacja.
He is too intelligent.		Jest zbyt inteligentny.
He sees too clearly and speaks too plainly.		Widzi wszystko zbyt wyraźnie i mówi zbyt jasno.
The Party does not like such people.		Partia nie lubi takich ludzi.
One day he will disappear.		Pewnego dnia zniknie.
It is written in his face.		Ma to wypisane na twarzy.
Winston had finished his bread and cheese.		Winston zjadł chleb i ser.
He turned a little sideways in his chair to drink his mug of coffee.		Przesunął się nieco na krześle i sięgnął po kawę.
At the table on his left the man with the strident voice was still talking remorselessly away.		Przy stoliku z lewej mężczyzna o nieprzyjemnym głosie trajkotał bez chwili wytchnienia.
A young woman who was perhaps his secretary, and who was sitting with her back to Winston, was listening to him and seemed to be eagerly agreeing with everything that he said.		Młoda kobieta siedząca tyłem do Winstona, zapewne sekretarka gaduły, słuchała go pilnie, gorliwie przytakując.
From time to time Winston caught some such remark as ‘I think you’re so right. I do so agree with you’, uttered in a youthful and rather silly feminine voice.		Od czasu do czasu dobiegały Winstona takie zwroty, jak „zgadzam się z wami całkowicie, towarzyszu” lub „macie absolutną rację, towarzyszu”, wypowiadane naiwnym, jeszcze dziewczęcym głosem.
But the other voice never stopped for an instant, even when the girl was speaking.		Mężczyzna jednak nie przerywał ani na moment, nawet kiedy ona coś komentowała.
Winston knew the man by sight, though he knew no more about him than that he held some important post in the Fiction Department.		Winston znał go tylko z widzenia, ale wiedział, że piastuje ważne stanowisko w Departamencie Literatury.
He was a man of about thirty, with a muscular throat and a large, mobile mouth.		Był to gość około trzydziestki, o muskularnej szyi i dużych ruchliwych ustach.
His head was thrown back a little, and because of the angle at which he was sitting, his spectacles caught the light and presented to Winston two blank discs instead of eyes.		Siedział z głową odchyloną do tyłu pod takim kątem, że jego szkła odbijały światło, toteż zamiast oczu Winston widział dwa ślepe krążki.
What was slightly horrible was that from the stream of sound that poured out of his mouth, it was almost impossible to distinguish a single word.		Zdumiewające, lecz z potoku słów, które facet bezustannie z siebie wylewał, nie można było rozróżnić ani jednego.
Just once Winston caught a phrase – ‘complete and final elimination of Goldsteinism’ jerked out very rapidly and, as it seemed, all in one piece, like a line of type cast solid.		Raz tylko udało się Winstonowi wyłowić zbitkę „całkowite i ostateczne wyplenienie goldsteinizmu”, wyszczekaną tak szybko, że niemal wyplutą w jednym kawałku, niczym odlany wiersz druku.
For the rest it was just a noise, a quack-quack-quacking.		Reszta była tylko hałasem, kwakaniem, kwa-kwa-kwa.
And yet, though you could not actually hear what the man was saying, you could not be in any doubt about its general nature.		Jednakże mimo kłopotów ze zrozumieniem poszczególnych słów, Winston nie miał żadnych wątpliwości co do ogólnego charakteru wywodu.
He might be denouncing Goldstein and demanding sterner measures against thoughtcriminals and saboteurs, he might be fulminating against the atrocities of the Eurasian army, he might be praising Big Brother or the heroes on the Malabar front - it made no difference.		Może facet potępiał Goldsteina i żądał bardziej zdecydowanych działań przeciwko myślozbrodniarzom i sabotażystom, może oburzał się na zbrodnicze okrucieństwo wojsk eurazjatyckich, może wychwalał Wielkiego Brata albo bohaterów z frontu malabarskiego – nie miało to znaczenia.
Whatever it was, you could be certain that every word of it was pure orthodoxy, pure Ingsoc.		Cokolwiek mówił, była to najczystsza ortodoksja, najczystszy angsoc.
As he watched the eyeless face with the jaw moving rapidly up and down, Winston had a curious feeling that this was not a real human being but some kind of dummy.		Wpatrzony w bezoką twarz z poruszającą się gwałtownie szczęką, Winston miał dziwne uczucie, że obserwuje nie człowieka, lecz kukłę.
It was not the man’s brain that was speaking, it was his larynx.		Mówił nie mózg mężczyzny, tylko jego krtań.
The stuff that was coming out of him consisted of words, but it was not speech in the true sense: it was a noise uttered in unconsciousness, like the quacking of a duck.		Wydobywające się z niej dźwięki składały się ze słów, ale nie tworzyły prawdziwej mowy; był to bezmyślny hałas, zupełnie jak kwakanie kaczki.
Syme had fallen silent for a moment, and with the handle of his spoon was tracing patterns in the puddle of stew.		Syme zamilkł na chwilę i końcem łyżki zaczął rozmazywać po stole rozlany gulasz.
The voice from the other table quacked rapidly on, easily audible in spite of the surrounding din.		Głos przy sąsiednim stoliku kwakał nieustannie, bez trudu wzbijając się nad gwar stołówki.
‘There is a word in Newspeak,’ said Syme, ‘I don’t know whether you know it: duckspeak, to quack like a duck.		– Istnieje takie słowo w nowomowie – rzekł Syme – którego pewnie jeszcze nie znasz: kwakmowa, czyli mówienie podobne do kwakania kaczki.
It is one of those interesting words that have two contradictory meanings.		Jest to jedno z tych ciekawych słów, które mają dwa przeciwstawne znaczenia.
Applied to an opponent, it is abuse; applied to someone you agree with, it is praise.’		W odniesieniu do wroga stanowi obelgę; w odniesieniu do kogoś, z kim się zgadzasz, komplement.
Unquestionably Syme will be vaporized, Winston thought again.		Nie ma dwóch zdań, że Syme’a czeka ewaporacja, pomyślał znów Winston.
He thought it with a kind of sadness, although well knowing that Syme despised him and slightly disliked him, and was fully capable of denouncing him as a thought-criminal if he saw any reason for doing so.		Pomyślał z pewnym smutkiem, aczkolwiek dobrze wiedział, że Syme nim gardzi i bez wahania zadenuncjowałby go jako myślozbrodniarza, gdyby tylko miał ku temu podstawy.
There was something subtly wrong with Syme.		Z Syme’em coś było nie w porządku.
There was something that he lacked: discretion, aloofness, a sort of saving stupidity.		Czegoś mu brakowało: rozwagi, rezerwy, zbawczej głupoty.
You could not say that he was unorthodox.		Nie żeby był nieprawomyślny.
He believed in the principles of Ingsoc, he venerated Big Brother, he rejoiced over victories, he hated heretics, not merely with sincerity but with a sort of restless zeal, an up-to-dateness of information, which the ordinary Party member did not approach.		Wierzył w zasady angsocu, uwielbiał Wielkiego Brata, radował się ze zwycięstw, nienawidził rewizjonistów – wszystko nie tylko szczerze, lecz także z gorączkowym zapałem; co więcej, jego rozeznanie w aktualnej sytuacji politycznej znacznie przewyższało wiedzę innych szeregowych członków Partii.
Yet a faint air of disreputability always clung to him.		A jednak nie cieszył się dobrą sławą.
He said things that would have been better unsaid, he had read too many books, he frequented the Chestnut Tree Café, haunt of painters and musicians.		Mówił to, co lepiej było przemilczeć, zbyt wiele czytał, przesiadywał w kawiarni Pod Kasztanem, uczęszczanej przez malarzy i muzyków.
There was no law, not even an unwritten law, against frequenting the Chestnut Tree Café, yet the place was somehow ill-omened.		Nie obowiązywał żaden zakaz, nawet niepisany, odwiedzenia tego lokalu, lecz bywanie tam nie wróżyło nic dobrego.
The old, discredited leaders of the Party had been used to gather there before they were finally purged.		Dawni, skompromitowani przywódcy partyjni zbierali się Pod Kasztanem często, dopóki nie objęła ich czystka.
Goldstein himself, it was said, had sometimes been seen there, years and decades ago.		Podobno przed wielu, wielu laty widywano tam nawet samego Goldsteina.
Syme’s fate was not difficult to foresee.		Tak więc los Syme’a łatwo było przewidzieć.
And yet it was a fact that if Syme grasped, even for three seconds, the nature of his, Winston’s, secret opinions, he would betray him instantly to the Thought Police.		A jednak Winston wiedział ponad wszelką wątpliwość, że gdyby choć na sekundę obnażył przed nim swoje prawdziwe uczucia, Syme natychmiast wydałby go Policji Myśli.
So would anybody else, for that matter: but Syme more than most.		Oczywiście, tak samo postąpiłby każdy, ale Syme jako pierwszy.
Zeal was not enough.		Lecz sama gorliwość nie wystarczy.
Orthodoxy was unconsciousness.		Ortodoksyjność to nieświadomość.
Syme looked up.		Syme uniósł głowę.
‘Here comes Parsons,’ he said.		– A oto i Parsons – rzucił.
Something in the tone of his voice seemed to add, ‘that bloody fool.’		Ton jego głosu niemal dopowiadał „ten zasrany kretyn”.
Parsons, Winston’s fellow-tenant at Victory Mansions, was in fact threading his way across the room - a tubby, middle-sized man with fair hair and a froglike face.		Parsons, współlokator Winstona z Bloku Zwycięstwa, tęgawy, średniego wzrostu blondyn o żabiej twarzy, istotnie szedł w ich stronę, klucząc między stolikami.
At thirty-five he was already putting on rolls of fat at neck and waistline, but his movements were brisk and boyish.		Jak na trzydziestopięciolatka miał już pokaźne fałdy tłuszczu pod brodą i na biodrach, lecz jego ruchy nadal były zwinne i chłopięce.
His whole appearance was that of a little boy grown large, so much so that although he was wearing the regulation overalls, it was almost impossible not to think of him as being dressed in the blue shorts, grey shirt and red neckerchief of the Spies.		Właściwie sprawiał tak silne wrażenie małego chłopca w powiększeniu, że choć nosił regulaminowy kombinezon, trudno go było sobie wyobrazić w innym stroju niż granatowe spodenki, szara koszula i czerwona chusta Kapusiów.
In visualising him one saw always a picture of dimpled knees and sleeves rolled back from pudgy forearms.		Myśląc o nim widziało się kolana z dołeczkami i podwinięte rękawy na pulchnych ramionach.
Parsons did, indeed, invariably revert to shorts when a community hike or any other physical activity gave him an excuse for doing so.		Zresztą Parsons rzeczywiście wkładał chętnie szorty, ilekroć tylko nadarzała się ku temu okazja – piesza wycieczka lub inna rozrywka związana z wysiłkiem fizycznym.
He greeted them both with a cheery ‘Hullo, hullo!’ and sat down at the table, giving off an intense smell of sweat.		Przywitał Winstona i Syme’a wesołym „Czołem, czołem!”, po czym usiadł obok, roztaczając intensywną woń potu.
Beads of moisture stood out all over his pink face.		Jego różową twarz pokrywały gęsto krople.
His powers of sweating were extraordinary.		Miał wręcz nieprawdopodobny dar pocenia się.
At the Community Centre you could always tell when he had been playing table-tennis by the dampness of the bat handle.		W osiedlowej świetlicy zawsze można było poznać, kiedy grał w ping-ponga, po mokrej rączce rakietki.
Syme had produced a strip of paper on which there was a long column of words, and was studying it with an ink-pencil between his fingers.		Syme wyjął pasek papieru z długą kolumną słów i, z kopiowym ołówkiem w ręku, zaczął je studiować.
‘Look at him working away in the lunch hour,’ said Parsons, nudging Winston. ‘Keenness, eh?		– Patrz, pracuje nawet w przerwie obiadowej! – zawołał Parsons, szturchając łokciem Winstona. – Ten się przykłada, co?
What’s that you’ve got there, old boy?		Powiedz, stary, nad czym tak ślęczysz?
Something a bit too brainy for me, I expect.		Ech, dla mnie to pewnie i tak za mądre!
Smith, old boy, I’ll tell you why I’m chasing you.		Smith, stary druhu, dobrze, że cię dopadłem.
It’s that sub you forgot to give me.’		Chodzi o tę dobrowolkę, którą zapomniałeś mi dać.
‘Which sub is that?’ said Winston, automatically feeling for money.		– Na co tym razem? – spytał Winston, automatycznie sięgając po pieniądze.
About a quarter of one’s salary had to be earmarked for voluntary subscriptions, which were so numerous that it was difficult to keep track of them.		Prawie jedną czwartą pensji pochłaniały dobrowolne składki, tak liczne, że łatwo było w nich się pogubić.
‘For Hate Week.		– Na Tydzień Nienawiści.
You know – the house-by-house fund.		Wiesz, na fundusz osiedlowy.
I’m treasurer for our block.		Jestem skarbnikiem naszego bloku.
We’re making an all-out effort - going to put on a tremendous show.		Staramy się jak nigdy, więc będzie na co popatrzeć.
I tell you, it won’t be my fault if old Victory Mansions doesn’t have the biggest outfit of flags in the whole street.		Osobiście robię wszystko, żeby Blok Zwycięstwa miał najwięcej flag na całej ulicy.
Two dollars you promised me.’		Obiecałeś dwa dolary.
Winston found and handed over two creased and filthy notes, which Parsons entered in a small notebook, in the neat handwriting of the illiterate.		Winston wysupłał i wręczył mu dwa zmięte, brudne banknoty, a Parsons odnotował kwotę w niewielkim kajecie równym, starannym pismem półanalfabety.
‘By the way, old boy,’ he said.		– I jeszcze jedno, stary.
‘I hear that little beggar of mine let fly at you with his catapult yesterday.		Żona powiedziała mi, że ten mój szczeniak przysolił ci wczoraj z procy.
I gave him a good dressing-down for it.		Porządnie go obsztorcowałem.
In fact I told him I’d take the catapult away if he does it again.’		I nawet zagroziłem, że jeśli to się powtórzy, zabiorę mu procę.
‘I think he was a little upset at not going to the execution,’ said Winston.		– Chyba był trochę nie w sosie, że minęła go egzekucja – rzekł Winston.
‘Ah, well - what I mean to say, shows the right spirit, doesn’t it?		– Cóż, bywa... Ale jak mówią, nastawienie ma słuszne, sam przyznasz.
Mischievous little beggars they are, both of them, but talk about keenness!		Psotne szczeniaki, jedno i drugie, za to jakie gorliwe!
All they think about is the Spies, and the war, of course.		W głowie im tylko Kapusie, no i wojna, oczywiście.
D’you know what that little girl of mine did last Saturday, when her troop was on a hike out Berkhamsted way?		Wiesz, co ta moja mała zrobiła w zeszłą sobotę, kiedy poszli całą drużyną na wycieczkę w okolice Berkhamsted?
She got two other girls to go with her, slipped off from the hike and spent the whole afternoon following a strange man.		Namówiła dwie koleżanki, żeby też odłączyły się od reszty, i przez całe popołudnie śledziły jakiegoś faceta.
They kept on his tail for two hours, right through the woods, and then, when they got into Amersham, handed him over to the patrols.’		Szły za nim bite dwie godziny, lasem, a gdy w końcu dotarli do Amersham, nasłały na niego patrol.
‘What did they do that for?’ said Winston, somewhat taken aback.		– Dlaczego? – spytał zdezorientowany Winston.
Parsons went on triumphantly:		Parsons zaraz mu wyjaśnił triumfalnym tonem:
‘My kid made sure he was some kind of enemy agent - might have been dropped by parachute, for instance.		– Mała była pewna, że to szpieg. Może zrzucono go na spadochronie?
But here’s the point, old boy.		Ale nie o to chodzi.
What do you think put her onto him in the first place?		Wiesz, stary, po czym zgadła?
She spotted he was wearing a funny kind of shoes - said she’d never seen anyone wearing shoes like that before.		Spostrzegła, że ma dziwne buty, jakich nigdy jeszcze nie widziała.
So the chances were he was a foreigner.		Więc od razu wykombinowała, że to cudzoziemiec.
Pretty smart for a nipper of seven, eh?’		Smarkula ma dopiero siedem lat, a patrz, jaka cwana!
‘What happened to the man?’ said Winston.		– Co się stało z tym człowiekiem? – spytał Winston.
‘Ah, that I couldn’t say, of course.		– Nie wiem.
But I wouldn’t be altogether surprised if’—’ Parsons made the motion of aiming a rifle, and clicked his tongue for the explosion.		Wcale bym się nie zdziwił, gdyby... – Uniósł ręce, jakby celował z karabinu, po czym cmoknął głośno, naśladując wystrzał.
‘Good,’ said Syme abstractedly, without looking up from his strip of paper.		– I bardzo dobrze – pochwalił machinalnie Syme, nie odrywając oczu od paska papieru.
‘Of course we can’t afford to take chances,’ agreed Winston dutifully.		– Oczywiście, nie możemy ryzykować – przyznał z poczucia obowiązku Winston.
‘What I mean to say, there is a war on,’ said Parsons.		– Jak to mówią, trwa wojna, no nie?
As though in confirmation of this, a trumpet call floated from the telescreen just above their heads.		Jakby na potwierdzenie tych słów z teleekranu tuż nad ich głowami rozległ się sygnał trąbki.
However, it was not the proclamation of a military victory this time, but merely an announcement from the Ministry of Plenty.		Tym razem nie chodziło jednak o ogłoszenie kolejnego militarnego zwycięstwa, lecz o komunikat Ministerstwa Obfitości.
‘Comrades!’ cried an eager youthful voice. ‘Attention, comrades!		– Towarzysze! – zawołał ochoczo młodzieńczy głos. – Uwaga, towarzysze!
We have glorious news for you.		Mamy dla was wspaniałe nowiny!
We have won the battle for production!		Odnieśliśmy wielki sukces na froncie produkcyjnym!
Returns now completed of the output of all classes of consumption goods show that the standard of living has risen by no less than 20 per cent over the past year.		Z najnowszych kompleksowych zestawień statystycznych dotyczących produkcji artykułów konsumpcyjnych wynika, że w porównaniu z rokiem ubiegłym stopa życiowa obywateli wzrosła aż o dwadzieścia procent.
All over Oceania this morning there were irrepressible spontaneous demonstrations when workers marched out of factories and offices and paraded through the streets with banners voicing their gratitude to Big Brother for the new, happy life which his wise leadership has bestowed upon us.		Dziś rano w całej Oceanii odbyły się spontaniczne masowe manifestacje; ludzie wylegli z biur, z fabryk, defilowali ulicami niosąc transparenty i wznosząc okrzyki na cześć Wielkiego Brata, aby wyrazić mu wdzięczność za nowe, szczęśliwe życie, jakie wiodą pod jego światłym kierownictwem.
Here are some of the completed figures.		A oto niektóre z uzyskanych danych.
Foodstuffs—’		Artykuły żywnościowe...
The phrase ‘our new, happy life’ recurred several times.		Zwrot „nowe, szczęśliwe życie” powtarzał się kilkakrotnie.
It had been a favourite of late with the Ministry of Plenty.		Należał ostatnio do ulubionych określeń Ministerstwa Obfitości.
Parsons, his attention caught by the trumpet call, sat listening with a sort of gaping solemnity, a sort of edified boredom.		Parsons, którego uwagę przykuł sygnał trąbki, siedział zasłuchany, z poważną miną i z rozdziawioną gębą; nudził się, ale w budujący sposób.
He could not follow the figures, but he was aware that they were in some way a cause for satisfaction.		Nie rozumiał przytaczanych liczb, wiedział jednak, że z jakichś względów są powodem do radości.
He had lugged out a huge and filthy pipe which was already half full of charred tobacco.		Wyciągnął wielką, cuchnącą faję do połowy nabitą zwęglonym tytoniem.
With the tobacco ration at a hundred grammes a week it was seldom possible to fill a pipe up to the top.		Tygodniowy przydział tytoniu wynosił zaledwie 100 gramów, rzadko więc kiedy można było nabić fajkę po brzeg główki.
Winston was smoking a Victory Cigarette which he held carefully horizontal.		Winston palił Papierosa Zwycięstwa, trzymając go ostrożnie w pozycji poziomej.
The new ration did not start till tomorrow and he had only four cigarettes left.		Zostały mu już tylko cztery, a nową kartkę mógł zrealizować dopiero nazajutrz.
For the moment he had shut his ears to the remoter noises and was listening to the stuff that streamed out of the telescreen.		Skupił się, żeby nie słyszeć gwaru rozmów, i wsłuchał w głos płynący z teleekranu.
It appeared that there had even been demonstrations to thank Big Brother for raising the chocolate ration to twenty grammes a week.		Okazało się, że manifestowano również, by podziękować Wielkiemu Bratu za zwiększenie przydziału czekolady do dwudziestu gramów tygodniowo.
And only yesterday, he reflected, it had been announced that the ration was to be reduced to twenty grammes a week.		A przecież zaledwie wczoraj, jak pamiętał Winston, nadano komunikat o z m n i e j s z e n i u przydziału do dwudziestu gramów.
Was it possible that they could swallow that, after only twenty-four hours?		Czy możliwe, że wystarczą dwadzieścia cztery godziny, aby wszyscy przełknęli to kłamstwo?
Yes, they swallowed it.		Tak, wystarczyły.
Parsons swallowed it easily, with the stupidity of an animal.		Parsons przełknął je gładko, ze zwierzęcej głupoty.
The eyeless creature at the other table swallowed it fanatically, passionately, with a furious desire to track down, denounce and vaporize anyone who should suggest that last week the ration had been thirty grammes.		Bezoki stwór przy sąsiednim stoliku przełknął je fanatycznie, z zapałem, natychmiast pałając gwałtowną chęcią wyśledzenia, zadenuncjowania i ewaporowania każdego, kto twierdziłby, że w ubiegłym tygodniu przydział wynosił trzydzieści gramów.
Syme, too - in some more complex way, involving doublethink - Syme swallowed it.		Syme również – w sposób bardziej złożony; dwójmyślowy – ale też je przełknął.
Was he, then, alone in the possession of a memory?		Czyżby więc tylko on jeden, Winston, obdarzony był pamięcią?
The fabulous statistics continued to pour out of the telescreen.		Fantastyczne dane wciąż lały się z teleekranu.
As compared with last year there was more food, more clothes, more houses, more furniture, more cooking-pots, more fuel, more ships, more helicopters, more books, more babies - more of everything except disease, crime and insanity.		W porównaniu z ubiegłym rokiem więcej było żywności, więcej odzieży, więcej domów, więcej mebli, więcej garnków, więcej paliw, więcej statków, więcej helikopterów, więcej książek, więcej noworodków – więcej wszystkiego oprócz chorób, przestępstw i szaleńców.
Year by year and minute by minute, everybody and everything was whizzing rapidly upwards: As Syme had done earlier.		Z roku na rok, wręcz z minuty na minutę, wszyscy i wszystko pięło się na coraz wyższe szczyty.
Winston had taken up spoon and was dibbling in the pale-coloured gravy that dribbled across the table, drawing a long streak of it out into a pattern: He meditated resentfully on the physical texture of life.		Winston podniósł łyżkę i, tak jak wcześniej Syme, zaczął rozmazywać nią po blacie stołu jedną z odnóg gęstniejącej kałuży gulaszu. Rozmyślał z goryczą o materialnym poziomie życia.
Had it always been like this?		Czy zawsze było tak źle?
Had food always tasted like this?		Czy jedzenie zawsze miało tak podły smak?
He looked round the canteen.		Rozejrzał się po stołówce.
A low-ceilinged, crowded room, its walls grimy from the contact of innumerable bodies; battered metal tables and chairs placed so close together that you sat with elbows touching; bent spoons, dented trays, coarse white mugs; all surfaces greasy; grime in every crack; and a sourish, composite smell of bad gin and bad coffee and metallic stew and dirty clothes.		Niskie, zatłoczone pomieszczenie o ścianach szarych od dotyku niezliczonych ciał; poobijane metalowe stoły i krzesła, ustawione tak ciasno, że wszyscy niemal stykali się łokciami; pogięte łyżki, wyszczerbione tace, toporne białe kubki; każda powierzchnia zatłuszczona, każda szczelina wypełniona brudem; a wszędzie zatęchła, przemieszana woń podłego dżinu, kiepskiej kawy, kwaśnego gulaszu i nieświeżych ubrań.
Always in your stomach and in your skin there was a sort of protest, a feeling that you had been cheated of something that you had a right to.		Ciało wzdrygało się, a kiszki skręcały na znak protestu, któremu towarzyszyło poczucie, że człowieka wykiwano pozbawiając go czegoś, do czego miał niezbywalne prawo.
It was true that he had no memories of anything greatly different.		Winston nie przypominał sobie, aby kiedykolwiek było inaczej.
In any time that he could accurately remember, there had never been quite enough to eat, one had never had socks or underclothes that were not full of holes, furniture had always been battered and rickety, rooms underheated, tube trains crowded, houses falling to pieces, bread dark-coloured, tea a rarity, coffee filthy-tasting, cigarettes insufficient - nothing cheap and plentiful except synthetic gin.		Jak daleko sięgał pamięcią, zawsze się nie dojadało, nosiło dziurawe skarpety i łataną bieliznę, meble były poobijane i krzywe, mieszkania niedogrzane, metro zatłoczone, domy w rozsypce, chleb szary, kawa ohydna; herbata uchodziła za rarytas, papierosów nie wystarczało; niczego nie można było kupić tanio i bez ograniczeń z wyjątkiem syntetycznego dżinu.
And though, of course, it grew worse as one’s body aged; was it not a sign that this was not the natural order of things, if one’s heart sickened at the discomfort and dirt and scarcity, the interminable winters, the stickiness of one’s socks, the lifts that never worked, the cold water; the gritty soap, the cigarettes that came to pieces, the food with its strange evil tastes?		Oczywiście, im człowiekowi przybywało lat, tym gorzej to wszystko znosił, ale skoro wzdrygał się na niewygody, brud i niedostatek, na nie kończące się zimy, lepkie od brudu skarpety, zepsute windy, chropowate mydło, rozpadające się papierosy i obrzydliwe, dziwne w smaku jadło, czyż nie był to właśnie znak, iż nie taki jest naturalny porządek rzeczy?
Why should one feel it to be intolerable unless one had some kind of ancestral memory that things had once been different?		Gdyby nie istniał w pamięci genetyczny zapis o innym, lepszym życiu, czy obecny świat wydawałby się aż tak obrzydliwy?
He looked round the canteen again.		Znów rozejrzał się po stołówce.
Nearly everyone was ugly, and would still have been ugly even if dressed otherwise than in the uniform blue overalls.		Niemal wszyscy byli brzydcy i tacy by pozostali, nawet gdyby ubrać ich w co innego niż identyczne granatowe kombinezony.
On the far side of the room, sitting at a table alone, a small, curiously beetle-like man was drinking a cup of coffee, his little eyes darting suspicious glances from side to side.		Na drugim końcu sali niski mężczyzna, niezwykle podobny do pluskwy, siedział samotnie przy stoliku i pił kawę, co rusz zerkając podejrzliwie na boki maleńkimi oczkami.
How easy it was, thought Winston, if you did not look about you, to believe that the physical type set up by the Party as an ideal - tall muscular youths and deep-bosomed maidens, blond-haired, vital, sunburnt, carefree-existed and even predominated.		Jakże łatwo jest uwierzyć, pomyślał Winston, zwłaszcza jeśli ktoś nie rozgląda się dookoła, że typ fizyczny uważany przez Partię za ideał – wysocy, muskularni młodzieńcy i piersiowate dziewoje, wszystko jasnowłose, żywotne, opalone, beztroskie – istnieje, a nawet dominuje.
Actually, so far as he could judge, the majority of people in Airstrip One were small, dark and ill-favoured.		W rzeczywistości, o ile mógł ocenić, większość mieszkańców Pasa Startowego Jeden była drobna, ciemna i nieurodziwa.
It was curious how that beetle-like type proliferated in the Ministries: little dumpy men, growing stout very early in life, with short legs, swift scuttling movements, and fat inscrutable faces with very small eyes.		Aż dziw, jak typ pluskwy plenił się w ministerstwach: mali, przysadziści mężczyźni bardzo wcześnie nabierający tuszy, krótkonodzy, o chyżych, owadzich ruchach i nalanych, nieprzeniknionych twarzach z maleńkimi oczkami.
It was the type that seemed to flourish best under the dominion of the Party.		To właśnie ten typ prosperował pod kierownictwem Partii.
The announcement from the Ministry of Plenty ended on another trumpet call and gave way to tinny music.		Komunikat Ministerstwa Obfitości zakończył się również sygnałem trąbki; po nim rozległy się blaszane dźwięki muzyki.
Parsons, stirred to vague enthusiasm by the bombardment of figures, took his pipe out of his mouth.		Parsons, w którym bombardowanie liczbami wzbudziło niesprecyzowany entuzjazm, wyjął fajkę z ust.
‘The Ministry of Plenty’s certainly done a good job this year,’ he said with a knowing shake of his head. ‘By the way, Smith old boy, I suppose you haven’t got any razor blades you can let me have?’		– No, Ministerstwo Obfitości rzeczywiście spisało się w tym roku na medal – rzekł kiwając z uznaniem głową. – Przy okazji, Smith, stary druhu, nie masz przypadkiem żyletki, którą mógłbyś mi odstąpić?
‘Not one,’ said Winston. ‘I’ve been using the same blade for six weeks myself.’		– Niestety – odparł Winston. – Sam od sześciu tygodni używam tej samej.
‘Ah, well - just thought I’d ask you, old boy.’		– Trudno. Ale wolałem się upewnić.
‘Sorry,’ said Winston.		– Przykro mi.
The quacking voice from the next table, temporarily silenced during the Ministry’s announcement, had started up again, as loud as ever.		Kwaczący głos przy sąsiednim stoliku, na krótko uciszony przez ministerialny komunikat, teraz wzbił się ponownie, donośny jak uprzednio.
For some reason Winston suddenly found himself thinking of Mrs Parsons, with her wispy hair and the dust in the creases of her face.		Nie wiedzieć czemu, Winstonowi stanęła przed oczyma pani Parsons ze swoimi rzadkimi włosami i zmarszczkami wypełnionymi kurzem.
Within two years those children would be denouncing her to the Thought Police.		Jeszcze dwa lata, a dzieciaki zadenuncjują ją Policji Myśli.
Mrs Parsons would be vaporized.		Pani Parsons zostanie ewaporowana.
Syme would be vaporized.		Syme również.
Winston would be vaporized.		I Winston.
O’Brien would be vaporized.		I O’Brien.
Parsons, on the other hand, would never be vaporized.		Za to Parsons ostanie się na pewno.
The eyeless creature with the quacking voice would never be vaporized.		Tak samo bezoki stwór z głosem kaczki.
The little beetle-like men who scuttled so nimbly through the labyrinthine corridors of Ministries - they, too, would never be vaporized.		Ostaną się mali urzędnicy podobni do pluskiew, pomykający tak zwinnie labiryntem ministerialnych korytarzy.
And the girl with dark hair, the girl from the Fiction Department - she would never be vaporized either.		Oraz ciemnowłosa dziewczyna z Departamentu Literatury.
It seemed to him that he knew instinctively who would survive and who would perish: though just what it was that made for survival, it was not easy to say.		Zdawało mu się, że intuicyjnie wie, kto zginie, a kto przetrwa, chociaż nie umiałby jasno określić, jakie cechy gwarantują przetrwanie.
At this moment he was dragged out of his reverie with a violent jerk.		Nagle coś gwałtownie wyrwało go z zadumy.
The girl at the next table had turned partly round and was looking at him.		Dziewczyna przy sąsiednim stoliku obróciła się nieco i popatrzyła na niego.
It was the girl with dark hair.		Była to brunetka z Departamentu Literatury.
She was looking at him in a sidelong way, but with curious intensity.		Przyglądała mu się spod oka z dziwną intensywnością.
The instant that she caught his eye she looked away again.		Zaledwie ich spojrzenia się spotkały, odwróciła wzrok.
The sweat started out on Winston’s backbone.		Zimny pot zrosił plecy Winstona.
A horrible pang of terror went through him.		Poczuł dreszcz panicznego strachu.
It was gone almost at once, but it left a sort of nagging uneasiness behind.		Opanował się prawie natychmiast, lecz uporczywy niepokój pozostał.
Why was she watching him?		Dlaczego go obserwowała?
Why did she keep following him about?		Dlaczego za nim chodziła?
Unfortunately he could not remember whether she had already been at that table when he arrived, or had come there afterwards.		Jak na złość nie pamiętał, czy siedziała już przy tym stoliku, kiedy się zjawił, czy usiadła tam dopiero później.
But yesterday, at any rate, during the Two Minutes Hate, she had sat immediately behind him when there was no apparent need to do so.		W każdym razie wczoraj, podczas Dwóch Minut Nienawiści, zajęła miejsce tuż za nim, choć było wiele wolnych krzeseł.
Quite likely her real object had been to listen to him and make sure whether he was shouting loudly enough.		Najprawdopodobniej chciała sprawdzić, czy krzyczy odpowiednio głośno.
His earlier thought returned to him: probably she was not actually a member of the Thought Police, but then it was precisely the amateur spy who was the greatest danger of all.		Znów pomyślał, że chyba jednak nie jest agentką Policji Myśli, ale cóż z tego, skoro właśnie szpicle amatorzy są najbardziej gorliwi.
He did not know how long she had been looking at him, but perhaps for as much as five minutes, and it was possible that his features had not been perfectly under control.		Nie wiedział, jak długo mu się przyglądała; mogła przecież obserwować go od pięciu minut, a nie miał pewności, czy przez cały ten czas dostatecznie panował nad mimiką.
It was terribly dangerous to let your thoughts wander when you were in any public place or within range of a telescreen.		Oddawanie się rozmyślaniom w miejscu publicznym lub w zasięgu teleekranu było straszliwie niebezpieczne.
The smallest thing could give you away.		Każdy drobiazg mógł człowieka zdradzić.
A nervous tic, an unconscious look of anxiety, a habit of muttering to yourself - anything that carried with it the suggestion of abnormality, of having something to hide.		Nerwowy tik, podświadomy wyraz troski, zwyczaj mamrotania do samego siebie – cokolwiek, co wyglądało na odstępstwo od normy i mogło sugerować, że ma się coś do ukrycia.
In any case, to wear an improper expression on your face (to look incredulous when a victory was announced, for example) was itself a punishable offence. There was even a word for it in Newspeak: facecrime, it was called.		Zresztą niewłaściwy wyraz twarzy (na przykład niedowierzająca mina, gdy ogłaszano sukces militarny) stanowił sam w sobie przestępstwo, na które w nowomowie istniało odpowiednie określenie: gębozbrodnia.
The girl had turned her back on him again.		Dziewczyna znów odwróciła się plecami do Winstona.
Perhaps after all she was not really following him about; perhaps it was coincidence that she had sat so close to him two days running.		Może wcale go nie śledziła; może to czysty przypadek, że dwa dni z rzędu usiadła tak blisko.
His cigarette had gone out, and he laid it carefully on the edge of the table. He would finish smoking it after work, if he could keep the tobacco in it.		Papieros mu zgasł, położył go więc ostrożnie na krawędzi stołu, zamierzając dopalić po pracy, o ile niechcący nie wysypie tytoniu.
Quite likely the person at the next table was a spy of the Thought Police, and quite likely he would be in the cellars of the Ministry of Love within three days, but a cigarette end must not be wasted.		Nawet jeśli dziewczyna przy sąsiednim stole jest agentką Policji Myśli – a zatem nim miną trzy dni, Winstona zamkną w lochach Ministerstwa Miłości – to jeszcze nie powód, by marnować spory niedopałek.
Syme had folded up his strip of paper and stowed it away in his pocket.		Syme złożył i schował do kieszeni pasek papieru.
Parsons had begun talking again.		Parsons znów się odezwał:
‘Did I ever tell you, old boy,’ he said, chuckling round the stem of his pipe, ‘about the time when those two nippers of mine set fire to the old market-woman’s skirt because they saw her wrapping up sausages in a poster of B.B.?		– Czy opowiadałem ci, stary – spytał chichocząc przez zęby zaciśnięte na cybuchu fajki – jak to kiedyś te moje zuchy podpaliły kieckę babie na bazarze, bo zobaczyły, że zawija kiełbaski w plakat W. B.?
Sneaked up behind her and set fire to it with a box of matches.		Podkradły się od tyłu i podpaliły zapałkami!
Burned her quite badly, I believe.		Nieźle była poparzona!
Little beggars, eh?		Psotne szczeniaki, co?
But keen as mustard!		Ale jakie cwane!
That’s a first-rate training they give them in the Spies nowadays - better than in my day, even.		Przechodzą w Kapusiach pierwszej klasy trening, lepszy nawet niż za moich czasów.
What d’you think’s the latest thing they’ve served them out with?		Wiesz, w co ich teraz wyposażają?
Ear trumpets for listening through keyholes!		W trąbki do podsłuchiwania przez dziurkę od klucza!
My little girl brought one home the other night - tried it out on our sitting-room door, and reckoned she could hear twice as much as with her ear to the hole.		Moja mała przyniosła taką do domu przed paroma dniami i wypróbowała na drzwiach do naszego pokoju; oznajmiła, że słyszy dwa razy lepiej, niż kiedy przykłada ucho.
Of course it’s only a toy, mind you.		Oczywiście, to tylko zabawki.
Still, gives ’em the right idea, eh?		Ale sam przyznasz, że szkoli się ich w słusznym kierunku, nie?
At this moment the telescreen let out a piercing whistle.		W tym momencie teleekran wydał przejmujący gwizd.
It was the signal to return to work.		Był to znak, że pora wracać do pracy.
All three men sprang to their feet to join in the struggle round the lifts, and the remaining tobacco fell out of Winston’s cigarette.		Kiedy wszyscy trzej poderwali się na nogi, by dobiec do wind, zanim zrobi się przy nich ścisk, reszta tytoniu wysypała się z niedopałka.
VI		6
Winston was writing in his diary:		Napisał w pamiętniku:
It was three years ago.		Wydarzyło się to trzy lata temu.
It was on a dark evening, in a narrow side-street near one of the big railway stations.		Natknąłem się na nią ciemnym wieczorem w wąskiej bocznej uliczce w pobliżu dworca kolejowego.
She was standing near a doorway in the wall, under a street lamp that hardly gave any light.		Stała przy bramie, pod latarnia, która rzucała tylko nikłe światło.
She had a young face, painted very thick.		Miała młodą twarz pokrytą grubo makijażem.
It was really the paint that appealed to me, the whiteness of it, like a mask, and the bright red lips.		To właśnie ten makijaż tak na mnie podziałał: twarz zupełnie biała, jak maska, usta jaskrawoczerwone.
Party women never paint their faces.		Kobiety należące do Partii nigdy się nie malują.
There was nobody else in the street, and no telescreens.		Oprócz nas nie było nikogo, nie było też teleekranów.
She said two dollars.		Powiedziała, że dwa dolary.
I—		Więc...
For the moment it was too difficult to go on.		Przez chwilę nie mógł pisać dalej.
He shut his eyes and pressed his fingers against them, trying to squeeze out the vision that kept recurring.		Zamknął oczy i przycisnął palcami powieki, żeby wymazać obraz, który powracał w pamięci.
He had an almost overwhelming temptation to shout a string of filthy words at the top of his voice. Or to bang his head against the wall, to kick over the table and hurl the inkpot through the window - to do any violent or noisy or painful thing that might black out the memory that was tormenting him.		Miał ochotę wykrzykiwać najgorsze przekleństwa, walić głową w ścianę, przewrócić kopniakiem stół, cisnąć kałamarz przez okno – zrobić coś gwałtownego, wywołać jakiś hałas lub nawet zadać sobie fizyczny ból, byleby tylko zatrzeć dręczące wspomnienie.
Your worst enemy; he reflected, was your own nervous system.		Najgroźniejszym wrogiem człowieka, pomyślał, jest jego układ nerwowy.
At any moment the tension inside you was liable to translate itself into some visible symptom.		Napięcie wewnętrzne może w każdej chwili ujawnić się poprzez zewnętrzne objawy.
He thought of a man whom he had passed in the street a few weeks back: a quite ordinary-looking man, a Party member, aged thirty-five or forty, tallish, and thin, carrying a briefcase.		Przypomniał sobie mężczyznę, którego widział na ulicy przed kilkoma tygodniami: był to zupełnie zwyczajny jegomość, na oko poniżej czterdziestki, członek Partii, szczupły, dość wysoki, z teczką w ręce.
They were a few metres apart when the left side of the man’s face was suddenly contorted by a sort of spasm.		Dzieliło ich zaledwie kilka metrów, gdy nagle jakiś skurcz wykrzywił lewą połowę twarzy tamtego.
It happened again just as they were passing one another: it was only a twitch, a quiver, rapid as the clicking of a camera shutter; but obviously habitual.		I po chwili znowu, kiedy się mijali; było to tylko drgnienie, w dodatku szybkie jak migawka, ale najwyraźniej zupełnie mimowolne.
He remembered thinking at the time: That poor devil is done for.		Winston pomyślał wtedy: dni tego biedaka są policzone.
And what was frightening was that the action was quite possibly unconscious.		Najstraszniejsze, że gość pewno wcale nie zdawał sobie sprawy ze swojego tiku.
The most deadly danger of all was talking in your sleep.		Jednakże największym niebezpieczeństwem było mówienie przez sen.
There was no way of guarding against that, so far as he could see.		A Winston nie wiedział, jak się przed tym ustrzec.
He drew in his breath and went on writing:		Wziął głęboki oddech i znów podjął pisanie:
I went with her through the doorway and across a backyard into a basement kitchen.		Więc wszedłem za nią do bramy i dałem się zaprowadzić przez podwórze do kuchni w suterenie.
There was a bed against the wall, and a lamp on the table, turned down very low.		Pod ścianą stało łóżko, a na stole przyćmiona lampa.
She—		Kobieta...
His teeth were set on edge.		W gardle czuł suchość.
He would have liked to spit.		Miał ochotę odplunąć.
Simultaneously with the woman in the basement kitchen he thought of Katharine, his wife.		Myśląc o kobiecie z sutereny miał też przed oczami swoją żonę, Katherine.
Winston was married - had been married, at any rate: probably he still was married, for so far as he knew his wife was not dead.		Winston bowiem był kiedyś żonaty – i prawdopodobnie nic się nie zmieniło, bo o ile wiedział, Katherine wciąż żyła.
He seemed to breathe again the warm stuffy odour of the basement kitchen, an odour compounded of bugs and dirty clothes and villainous cheap scent, but nevertheless alluring, because no woman of the Party ever used scarf, or could be imagined as doing so.		Znów poczuł w nozdrzach ciepły, duszny fetor sutereny, w którym smród pluskiew i odór brudnej odzieży mieszały się z wonią tanich perfum, obrzydliwą, lecz mimo to podniecającą, gdyż kobiety partyjne nie stosowały żadnych pachnideł; było wręcz niewyobrażalne, by któraś mogła to uczynić.
Only the proles used scent.		Tylko prolki używały perfum.
In his mind the smell of it was inextricably mixed up with fornication.		W jego umyśle zapach ten kojarzył się nierozerwalnie z kopulacją.
When he had gone with that woman it had been his first lapse in two years or thereabouts.		Pójście z tą kobietą stanowiło jego pierwszy występek tego typu od blisko dwóch lat.
Consorting with prostitutes was forbidden, of course, but it was one of those rules that you could occasionally nerve yourself to break.		Oczywiście obowiązywał niepisany zakaz zadawania się z prostytutkami, lecz – zebrawszy się na odwagę – raz na pewien czas można go było złamać.
It was dangerous, but it was not a life-and-death matter.		Ryzykowało się wiele, ale za zbrodnię tę nie groziła kara śmierci.
To be caught with a prostitute might mean five years in a forced-labour camp: not more, if you had committed no other offence.		Przyłapani – chyba że mieli na sumieniu coś jeszcze –mogli się spodziewać kary pięciu lat ciężkich robót.
And it was easy enough, provided that you could avoid being caught in the act.		Jeśli wiedziało się, jak uniknąć wpadki, sprawa nie nastręczała trudności.
The poorer quarters swarmed with women who were ready to sell themselves.		Ubogie dzielnice roiły się od kobiet gotowych sprzedawać swoje wdzięki.
Some could even be purchased for a bottle of gin, which the proles were not supposed to drink.		Czasami wystarczyła butelka dżinu, normalnie niedostępnego prolom.
Tacitly the Party was even inclined to encourage prostitution, as an outlet for instincts which could not be altogether suppressed.		Po cichu Partia aprobowała nawet prostytucję, jako umożliwiającą zaspokojenie popędu, który nie dawał się całkowicie stłumić.
Mere debauchery did not matter very much, so long as it was furtive and joyless, and only involved the women of a submerged and despised class.		Rozwiązłość nie przeszkadzała aż tak bardzo, o ile uprawiano ją potajemnie, bez radości i wyłącznie z kobietami należącymi do ujarzmionej i pogardzanej klasy.
The unforgivable crime was promiscuity between Party members.		Zbrodnią niewybaczalną był stosunek pozamałżeński między członkami Partii.
But - though this was one of the crimes that the accused in the great purges invariably confessed to - it was difficult to imagine any such thing actually happening.		Ale – choć także i do tej zbrodni z reguły przyznawali się oskarżeni podczas wielkich czystek – trudno sobie wyobrazić, aby coś takiego naprawdę się zdarzyło.
The aim of the Party was not merely to prevent men and women from forming loyalties which it might not be able to control.		Partia postawiła sobie za cel nie tylko powstrzymanie mężczyzn i kobiet od tworzenia związków, nad którymi nie miałaby żadnej kontroli.
Its real, undeclared purpose was to remove all pleasure from the sexual act.		Uparcie, acz skrycie, dążyła do odarcia stosunku płciowego z wszelkiej przyjemności.
Not love so much as eroticism was the enemy, inside marriage as well as outside it.		Za wroga uważano nie tyle miłość, ile zmysłowość, zarówno w małżeństwie, jak i poza nim.
All marriages between Party members had to be approved by a committee appointed for the purpose, and - though the principle was never clearly stated – permission was always refused if the couple concerned gave the impression of being physically attracted to one another.		Każdy związek małżeński między członkami Partii musiał zyskać akceptację specjalnej komisji i – choć nie istniał na to żaden paragraf – nie udzielano zgody kandydatom, którzy sprawiali wrażenie, że czują do siebie pociąg fizyczny.
The only recognised purpose of marriage was to beget children for the service of the Party.		Jedynym akceptowanym celem małżeństwa było płodzenie przyszłych członków Partii.
Sexual intercourse was to be looked on as a slightly disgusting minor operation, like having an enema.		Sam stosunek płciowy należało traktować jako coś wzbudzającego odrazę, niczym lewatywa.
This again was never put into plain words, but in an indirect way it was rubbed into every Party member from childhood onwards.		Tego również nie mówiono wprost, lecz w pośredni sposób wpajano od dzieciństwa każdemu członków Partii.
There were even organisations such as the Junior Anti-Sex League which advocated complete celibacy for both sexes.		Działały nawet takie organizacje jak Młodzieżowa Liga Antyseksualna, które zalecały pełną wstrzemięźliwość płciową.
All children were to be begotten by artificial insemination (artsem, it was called in Newspeak) and brought up in public institutions.		Kobiety miano poddawać sztucznej inseminacji (w nowomowie sztuczsem), a urodzone przez nie dzieci wychowywać w specjalnych zakładach.
This, Winston was aware, was not meant altogether seriously, but somehow it fitted in with the general ideology of the Party.		Winston zdawał sobie sprawę, że projekt ten nie jest traktowany serio, aczkolwiek pasuje do ogólnej ideologii Partii.
The Party was trying to kill the sex instinct, or, if it could not be killed, then to distort it and dirty it.		Partia usiłowała zabić popęd płciowy, a jeśli jej nie wychodziło, próbowała go przynajmniej spaczyć i zohydzić.
He did not know why this was so, but it seemed natural that it should be so.		Nie rozumiał dlaczego, ale ze strony Partii wydawało mu się to naturalne.
And so far as the women were concerned, the Party’s efforts were largely successful.		I jeśli chodzi o kobiety, wysiłki te przynosiły pożądany rezultat.
He thought again of Katharine.		Znów pomyślał o Katherine.
It must be nine, ten - nearly eleven years since they had parted.		Minęło dziewięć, dziesięć – blisko jedenaście lat, odkąd się rozstali.
It was curious how seldom he thought of her.		To dziwne, jak rzadko o niej myślał.
For days at a time he was capable of forgetting that he had ever been married.		Na długie tygodnie zapominał o tym, że jest żonaty.
They had only been together for about fifteen months.		Byli razem tylko przez piętnaście miesięcy.
The Party did not permit divorce, but it rather encouraged separation in cases where there were no children.		Partia nie zezwalała na rozwody, ale małżeństwa bezdzietne na ogół zachęcano do separacji.
Katharine was a tall, fair-haired girl, very straight, with splendid movements.		Katherine była prostą jak trzcina, wysoką, jasnowłosą dziewczyną o wspaniałych ruchach.
She had a bold, aquiline face, a face that one might have called noble until one discovered that there was as nearly as possible nothing behind it. Very early in their married life he had decided - though perhaps it was only that he knew her more intimately than he knew most people - that she had without exception the most stupid, vulgar, empty mind that he had ever encountered.		Miała śmiałą, pociągłą twarz, która wydawała mu się uduchowiona – czysta iluzja, gdyż zaraz na samym początku małżeństwa Winston doszedł do wniosku, że ma do czynienia z najgłupszym, najprymitywniejszym i najbardziej pustym umysłem, z jakim dotąd się zetknął.
		Chociaż może wynikało to po prostu stąd, że poznał Katherine lepiej niż kogokolwiek.
She had not a thought in her head that was not a slogan, and there was no imbecility, absolutely none, that she was not capable of swallowing if the Party handed it out to her.		Głowę miała nabitą wyłącznie partyjnymi sloganami i zdolna była przełknąć każdą, dosłownie każdą bzdurę wymyśloną przez Partię.
‘The human sound-track’ he nicknamed her in his own mind.		W myślach przezywał ją ludzkim gramofonem.
Yet he could have endured living with her if it had not been for just one thing - sex.		Ale zniósłby jej towarzystwo, gdyby nie jedno – ich życie płciowe.
As soon as he touched her she seemed to wince and stiffen.		Ledwo jej dotknął, wzdrygała się i sztywniała.
To embrace her was like embracing a jointed wooden image.		Obejmując ją czuł się tak, jakby obejmował drewnianą kukłę z ruchomymi kończynami.
And what was strange was that even when she was clasping him against her he had the feeling that she was simultaneously pushing him away with all her strength.		Najdziwniejsze, że nawet gdy leżał w jej ramionach, miał wrażenie, iż równocześnie odpycha go z całej siły.
The rigidity of her muscles managed to convey that impression. She would lie there with shut eyes, neither resisting nor co-operating, but submitting.		Uczucie to wywoływała sztywność jej członków, gdyż Katherine leżała z zamkniętymi oczami, ani się nie opierając, ani nie współuczestnicząc, lecz jakby biernie wszystko znosząc.
It was extra-ordinarily embarrassing, and, after a while, horrible.		Ich zbliżenia były nieprawdopodobnie żenujące, a z czasem stały się po prostu okropne.
But even then he could have borne living with her if it had been agreed that they should remain celibate.		Ale mimo wszystko Winston wytrzymałby z żoną, gdyby się tylko zgodziła, by żyli w celibacie.
But curiously enough it was Katherine who refused this.		Jednakże, ku jego zdumieniu, ta propozycja okazała się dla niej nie do przyjęcia.
They must, she said, produce a child if they could.		Oświadczyła, że muszą mieć dziecko.
So the performance continued to happen, once a week quite regularly, whenever it was not impossible.		Tak więc powtarzali ten sam przykry rytuał regularnie raz na tydzień, chyba że akurat było to niemożliwe.
She used even to remind him of it in the morning, as something which had to be done that evening and which must not be forgotten.		Katherine nawet przypominała mu rano o czekającym ich akcie jak o czymś, co trzeba wykonać wieczorem i czego nie wolno zaniedbać.
She had two names for it.		Posługiwała się dwoma określeniami.
One was ‘making a baby’, and the other was ‘our duty to the Parry’: yes, she had actually used that phrase.		Pierwsze to „produkowanie dziecka”, a drugie „nasz obowiązek wobec Partii” (tak jest, używała dokładnie tych słów!).
Quite soon he grew to have a feeling of positive dread when the appointed day came round.		Wkrótce Winston z coraz większym lękiem oczekiwał wyznaczonego dnia.
But luckily no child appeared, and in the end she agreed to give up trying, and soon afterwards they parted.		Na szczęście Katherine nie zaszła w ciążę i w końcu zgodziła się zrezygnować z dalszych prób, a niedługo potem rozstali się na dobre.
Winston sighed inaudibly. He picked up his pen again and wrote:		Winston westchnął cicho, po czym znów ujął pióro i napisał:
She threw herself down on the bed, and at once, without any kind of preliminary, in the most coarse, horrible way you can imagine, pulled up her skirt.		Kobieta rzuciła się na łóżko i natychmiast, bez żadnych ceregieli, najbardziej ordynarnym, wstrętnym gestem, jaki można sobie wyobrazić, zadarta spódnicę.
I—		Wówczas ja...
He saw himself standing there in the dim lamplight, with the smell of bugs and cheap scent in his nostrils, and in his heart a feeling of defeat and resentment which even at that moment was mixed up with the thought of Katharine’s white body, frozen for ever by the hypnotic power of the Party.		Ujrzał siebie, jak stoi w bladym świetle lampy, wciągając w nozdrza woń pluskiew i tandetnych perfum, ogarnięty poczuciem klęski i urażonej godności, co nawet tam, w suterenie, wiązało się z myślą o białym ciele Katherine, obróconym w bryłę lodu przez hipnotyczną moc Partii.
Why did it always have to be like this?		Dlaczego wszystko musiało zawsze źle się kończyć?
Why could he not have a woman of his own instead of these filthy scuffles at intervals of years?		Dlaczego, zamiast tych obmierzłych szamotanin powtarzających się w kilkuletnich odstępach, nie mógł mieć kobiety, którą by kochał?
But a real love affair was an almost unthinkable event.		Ale prawdziwy romans nie mieścił się w głowie.
The women of the Party were all alike.		Kobiety partyjne były wszystkie takie same.
Chastity was as deeply ingrained in them as Party loyalty.		Czystość seksualną miały zakorzenioną równie głęboko jak lojalność wobec Partii.
By careful early conditioning, by games and cold water, by the rubbish that was dinned into them at school and in the Spies and the Youth League, by lectures, parades, songs, slogans and martial music, the natural feeling had been driven out of them.		Poprzez umiejętne wczesne warunkowanie, przez gry i zimne prysznice, poprzez bzdury, które wpajano im w szkole, w Kapusiach i w Lidze Młodych, przez wykłady, pochody, piosenki, skandowanie haseł i wojskową muzykę udawało się stłumić w nich popęd naturalny.
His reason told him that there must be exceptions, but his heart did not believe it.		Rozum podpowiadał mu, że muszą istnieć wyjątki, lecz serce nie chciało w to wierzyć.
They were all impregnable, as the Party intended that they should be.		Wszystkie znane mu kobiety były nie do zdobycia, tak jak tego oczekiwała od nich Partia.
And what he wanted, more even than to be loved, was to break down that wall of virtue, even if it were only once in his whole life.		Bardziej jeszcze niż miłości pragnął obalić ten mur cnoty, choćby tylko raz w życiu.
The sexual act, successfully performed, was rebellion.		Udane spółkowanie było buntem.
Desire was thoughtcrime.		Pożądanie równało się myślozbrodni.
Even to have awakened Katherine, if he could have achieved it, would have been like a seduction, although she was his wife.		Nawet rozbudzenie Katherine, jego własnej żony, oznaczałoby występek przeciwko Partii, gdyby mu się powiodło.
But the rest of the story had got to be down.		Ale musiał dokończyć swoją opowieść.
He wrote:		Napisał:
I turned up the lamp.		Wówczas ja podkręciłem lampę.
When I saw her in the light—		Kiedy ujrzałem kobietę w świetle...
After the darkness the feeble light of the paraffin lamp had seemed very bright.		Niewielki płomień lampy naftowej, kiedy rozbłysł w półmroku, wydał się niezwykle jasny.
For the first time he could see the woman properly.		Winston dopiero teraz mógł się dobrze przyjrzeć kobiecie.
He had taken a step towards her and then halted, full of lust and terror.		Postąpił krok w jej stronę i przystanął, ogarnięty pożądaniem i lękiem.
He was painfully conscious of the risk he had taken in coming here.		Był boleśnie świadom ryzyka, które podjął przychodząc tutaj.
It was perfectly possible that the patrols would catch him on the way out: for that matter they might be waiting outside the door at this moment.		Istniało duże prawdopodobieństwo, że patrol złapie go, kiedy będzie wychodził; bardzo możliwe, że policjanci już czekają za drzwiami.
If he went away without even doing what he had come here to do—!		I tak go zwiną; nie może więc wyjść, nie zrobiwszy tego, po co wszedł...!
It had got to be written down, it had got to be confessed.		Musiał to napisać, musiał wyznać.
What he had suddenly seen in the lamplight was that the woman was old.		Otóż w świetle zobaczył nagle, że kobieta jest s t a r a.
The paint was plastered so thick on her face that it looked as though it might crack like a cardboard mask.		Warstwa makijażu na jej twarzy była tak gruba, że mogła pęknąć niczym tekturowa maska.
There were streaks of white in her hair; but the truly dreadful detail was that her mouth had fallen a little open, revealing nothing except a cavernous blackness.		Widział włosy kobiety poprzetykane siwizną, lecz co najokropniejsze, gdy rozchyliła usta, ujrzał tylko czarną jamę.
She had no teeth at all.		Prostytutka w ogóle nie miała zębów.
He wrote hurriedly, in scrabbling handwriting:		Nabazgrał szybkim, niestarannym pismem:
When I saw her in the light she was quite an old woman, fifty years old at least.		Kiedy ujrzałem kobietę w świetle, przekonałem się, że to stara baba, przynajmniej pięćdziesięcioletnia.
But I went ahead and did it just the same.		Lecz nic nie mogło mnie powstrzymać: zrobiłem to, po co tam poszedłem.
He pressed his fingers against his eyelids again.		Znów przycisnął palce do oczu.
He had written it down at last, but it made no difference.		Wreszcie napisał wszystko, ale wcale mu nie ulżyło.
The therapy had not worked.		Terapia nie odniosła skutku.
The urge to shout filthy words at the top of his voice was as strong as ever.		Wciąż miał ochotę wrzeszczeć i kląć na całe gardło.
VII		7
If there is hope, wrote Winston, it lies in the proles.		Jeśli jest jakakolwiek nadzieja, napisał Winston, spoczywa w prolach.
If there was hope, it must lie in the proles, because only there, in those swarming disregarded masses, 85 per cent of the population of Oceania, could the force to destroy the party ever be generated.		Jeśli jest jakakolwiek nadzieja, musi spoczywać w prolach, bo tylko pośród nich, w tej kotłującej się, lekceważonej masie stanowiącej 85% mieszkańców Oceanii, może się zrodzić siła zdolna obalić Partię.
The Party could not be overthrown from within.		Partii nie sposób zniszczyć od wewnątrz.
Its enemies, if it had any enemies, had no way of coming together or even of identifying one another.		Jej wrogowie, o ile w ogóle istnieją, nie tylko nie potrafią się zjednoczyć, lecz także rozpoznawać.
Even if the legendary Brotherhood existed, as just possibly it might, it was inconceivable that its members could ever assemble in larger numbers than twos and threes.		Nawet jeśli legendarne Braterstwo nie jest wyłącznie fikcją, trudno sobie wyobrazić, aby więcej niż dwóch lub trzech jego członków mogło spotykać się naraz.
Rebellion meant a look in the eyes, an inflection of the voice; at the most, an occasional whispered word.		Wyrazem buntu było porozumiewawcze spojrzenie, modulacja głosu, albo – co najwyżej – szeptem wypowiedziane słowo.
But the proles, if only they could somehow become conscious of their own strength, would have no need to conspire.		Ale prole, gdyby tylko stali się świadomi własnej siły, nie musieliby spiskować.
They needed only to rise up and shake themselves like a horse shaking off flies.		Wystarczyłoby, aby się podnieśli i otrząsnęli, niczym koń strącający muchy.
If they chose they could blow the Party to pieces tomorrow morning.		Gdyby zechcieli, już jutro mogliby roznieść Partię w pył.
Surely sooner or later it must occur to them to do it?		Przecież chyba musi im to przyjść do głowy prędzej czy później!
And yet—!		A jednak...
He remembered how once he had been walking down a crowded street when a tremendous shout of hundreds of voices - women’s voices - had burst from a side-street a little way ahead.		Przypomniał sobie, jak pewnego razu szedł rojną ulicą, gdy naraz potężny krzyk setek głosów – kobiecych głosów – buchnął z bocznej alejki nieco przed nim.
It was a great formidable cry of anger and despair, a deep loud ‘Oh-o-o-o-oh!’ that went humming on like the reverberation of a bell.		Był to potężny, przeraźliwy krzyk rozpaczy i wściekłości, głębokie, głośne „Och-o-o-o-och”, które wstrząsnęło powietrzem niczym bicie dzwonu.
His heart had leapt. It’s started! he had thought. A riot!		Serce kołatało mu mocniej. „Zaczęło się! – pomyślał. – Wybuchł bunt!
The proles are breaking loose at last!		Prole wreszcie zrzucają więzy!”
When he had reached the spot it was to see a mob of two or three hundred women crowding round the stalls of a street market, with faces as tragic as though they had been the doomed passengers on a sinking ship.		Kiedy dotarł do rogu, ujrzał tłum, jakieś dwieście lub trzysta kobiet tłoczących się wokół straganów ulicznego kiermaszu, z twarzami tak przygnębionymi jak twarze pasażerów tonącego statku.
But at this moment the general despair broke down into a multitude of individual quarrels.		Lecz w tej samej chwili wspólna rozpacz rozpadła się na dziesiątki pojedynczych kłótni.
It appeared that one of the stalls had been selling tin saucepans. They were wretched, flimsy things, but cooking-pots of any kind were always difficult to get.		Okazało się, że na jednym straganie sprzedawano rondle, nędzne i z blachy cienkiej jak papier, ale i tak cenne, gdyż wszelkiego rodzaju garnki i sprzęty kuchenne były z trudem osiągalne.
Now the supply had unexpectedly given out.		Teraz zapas się nagle skończył.
The successful women, bumped and jostled by the rest, were trying to make off with their saucepans while dozens of others clamoured round the stall, accusing the stall-keeper of favouritism and of having more saucepans somewhere in reserve.		Kobiety, które zdołały dokonać zakupu, popychane i potrącane przez resztę, usiłowały odejść ze swoją zdobyczą, podczas gdy dziesiątki innych tłoczyły się wokół straganu, oskarżając sprzedawcę o kumoterstwo i ukrywanie towaru.
There was a fresh outburst of yells.		Znów rozległy się wrzaski.
Two bloated women, one of them with her hair coming down, had got hold of the same saucepan and were trying to tear it out of one another’s hands.		Dwie tłuste baby, jedna strasznie rozczochrana, uczepiły się blaszanego rondla i próbowały wyrwać go sobie z rąk.
For a moment they were both tugging, and then the handle came off.		Przez chwilę walczyły zajadle, aż nagle odpadł uchwyt.
Winston watched them disgustedly.		Winston obserwował je z niesmakiem.
And yet, just for a moment, what almost frightening power had sounded in that cry from only a few hundred throats!		A jednak, przez moment, z jakąż przerażającą mocą brzmiał krzyk zaledwie dwustu gardeł!
Why was it that they could never shout like that about anything that mattered?		Dlaczego prole nigdy nie krzyczą tak głośno o czymś naprawdę istotnym?
He wrote:		Zanotował:
Until they become conscious they will never rebel, and until after they have rebelled cannot become conscious.		Dopóki nie połączy ich świadomość, nigdy się nie zbuntują; dopóki się nie zbuntują, nie staną się świadomi.
That, he reflected, might almost have been a transcription from one of the Party textbooks.		To zdanie, pomył, wygląda jak żywcem przepisane z partyjnego podręcznika.
The Party claimed, of course, to have liberated the proles from bondage.		Partia oczywiście utrzymywała, że wyzwoliła proli.
Before the Revolution they had been hideously oppressed by the capitalists, they had been starved and flogged, women had been forced to work in the coal mines (women still did work in the coal mines, as a matter of fact), children had been sold into the factories at the age of six.		Przed Rewolucją byli okrutnie ciemiężeni przez kapitalistów, głodzono ich i karano chłostą, kobiety zmuszano do pracy w kopalniach węgla (co prawda nadal w nich pracowały), a dzieci w wieku lat sześciu sprzedawano do fabryk.
But simultaneously, true to the principles of doublethink, the Party taught that the proles were natural inferiors who must be kept in subjection, like animals, by the application of a few simple rules.		Równocześnie jednak, zgodnie z zasadami dwójnlyślenia, Partia nauczała, że prole są gatunkiem z natury podlejszym, i należy – niczym zwierzęta – przymuszać ich do posłuszeństwa za pomocą pewnych nieskomplikowanych metod.
In reality very little was known about the proles.		W sumie bardzo mało wiedziano o prolach.
It was not necessary to know much.		Ale więcej nie trzeba było wiedzieć.
So long as they continued to work and breed, their other activities were without importance.		Jak długo rozmnażali się i pracowali, nikogo nie obchodziło, co robią poza tym.
Left to themselves, like cattle turned loose upon the plains of Argentina, they had reverted to a style of life that appeared to be natural to them, a sort of ancestral pattern.		Pozostawieni sobie, niczym bydło puszczone samopas na równinach Argentyny, powrócili do naturalnego dla nich stylu życia, odziedziczonego po przodkach.
They were born, they grew up in the gutters, they went to work at twelve, they passed through a brief blossoming-period of beauty and sexual desire, they married at twenty, they were middle-aged at thirty, they died, for the most part, at sixty.		Rodzili się, wyrastali w rynsztokach, w wieku dwunastu lat szli do pracy, następnie przeżywali krótki okres rozkwitu urody i zmysłowości, w wieku lat dwudziestu żenili się, około trzydziestki wkraczali w wiek średni, a umierali na ogół około sześćdziesiątki.
Heavy physical work, the care of home and children, petty quarrels with neighbours, films, football, beer and, above all, gambling, filled up the horizon of their minds.		Ciężka praca fizyczna, prowadzenie domu i wychowywanie dzieci, sprzeczki z sąsiadami, filmy, piłka nożna, piwo, a przede wszystkim hazard zamykały ich horyzont myślowy.
To keep them in control was not difficult.		Utrzymanie proli w ryzach nie nastręczało trudności.
A few agents of the Thought Police moved always among them, spreading false rumours and marking down and eliminating the few individuals who were judged capable of becoming dangerous; but no attempt was made to indoctrinate them with the ideology of the Party.		Krążyła wśród nich garstka agentów Policji Myśli, rozprzestrzeniając fałszywe pogłoski oraz identyfikując i usuwając nieliczne jednostki, które uważano za potencjalnie groźne, lecz nie czyniono nic, by wszczepić im ideologię Partii.
It was not desirable that the proles should have strong political feelings.		Było rzeczą wręcz niepożądaną, aby prole mieli zdecydowane poglądy polityczne.
All that was required of them was a primitive patriotism which could be appealed to whenever it was necessary to make them accept longer working-hours or shorter rations.		Wymagano od nich jedynie prymitywnego patriotyzmu, do którego można się było odwołać narzucając im wydłużony czas pracy lub zmniejszone racje żywnościowe.
And even when they became discontented, as they sometimes did, their discontent led nowhere, because, being without general ideas, they could only focus it on petty specific grievances.		I nawet gdy wyrażali niezadowolenie, co się czasami zdarzało, nie prowadziło to do niczego, ponieważ żyli w nieświadomości politycznej i koncentrowali się wyłącznie na drobnych, pojedynczych bolączkach.
The larger evils invariably escaped their notice.		Większe zło i jego przejawy niezmiennie umykały ich uwadze.
The great majority of proles did not even have telescreens in their homes.		Niewielu proli miało w domach teleekrany.
Even the civil police interfered with them very little.		Nawet policja obywatelska rzadko wtrącała się w ich sprawy.
There was a vast amount of criminality in London, a whole world-within-a-world of thieves, bandits, prostitutes, drug-peddlers and racketeers of every description; but since it all happened among the proles themselves, it was of no importance.		W Londynie przestępczość osiągnęła zastraszające rozmiary: roiło się od złodziei, rzezimieszków, prostytutek, handlarzy narkotyków i aferzystów wszelkiego autoramentu, ale ponieważ ich działalność ograniczała się do świata proli, nie uważano tego za istotne.
In all questions of morals they were allowed to follow their ancestral code.		W kwestiach obyczajowych pozwalano masom przejmować wzory przodków.
The sexual puritanism of the Party was not imposed upon them.		Nie narzucano im partyjnej wstrzemięźliwości płciowej.
Promiscuity went unpunished, divorce was permitted.		Za rozwiązłość nie groziły kary, rozwody były dozwolone.
For that matter, even religious worship would have been permitted if the proles had shown any sign of needing or wanting it.		Przypuszczalnie zezwolono by im nawet na odbywanie praktyk religijnych, gdyby wyrazili taką potrzebę lub chęć.
They were beneath suspicion.		Byli poza zasięgiem podejrzeń.
As the Party slogan put it: ‘Proles and animas are free.’		Jak to ujmowało jedno z haseł Partii: „Prole i zwierzęta są wolne.”
Winston reached down and cautiously scratched his varicose ulcer.		Winston opuścił rękę i ostrożnie podrapał owrzodzoną nogę.
It had begun itching again.		Znów go swędziła.
The thing you invariably came back to was the impossibility of knowing what life before the Revolution had really been like.		W jego rozważaniach wciąż powracał problem niemożności dowiedzenia się, jak naprawdę wyglądało życie przed Rewolucją.
He took out of the drawer a copy of a children’s history textbook which he had borrowed from Mrs Parsons, and began copying a passage into the diary:		Wyjął z szuflady szkolny podręcznik historii, pożyczony od pani Parsons, i przepisał do pamiętnika następujący fragment:
In the old days [it ran], before the glorious Revolution, London was not the beautiful city that we know today.		W dawnych czasach, przed sławną Rewolucją, Londyn nie był tym pięknym miastem, które znamy dzisiaj.
It was a dark, dirty, miserable place where hardly anybody had enough to eat and where hundreds and thousands of poor people had no boots on their feet and not even a roof to sleep under.		Był ponurym siedliskiem brudu i nędzy, w którym większość ludzi chodziła głodna, a setki i tysiące biedaków nie tylko nie miały butów, lecz nawet dachu nad głową.
Children no older than you are had to work twelve hours a day for cruel masters, who flogged them with whips if they worked too slowly and fed them on nothing but stale breadcrusts and water.		Dzieci w waszym wieku musiały pracować przez dwanaście godzin na dobę u okrutnych mocodawców, którzy bili je batami, jeśli pracowały zbyt wolno, karmili zaś wyłącznie suchymi skórkami od chleba i wodą.
But in among all this terrible poverty there were just a few great big beautiful houses that were lived in by rich men who had as many as thirty servants to look after them.		Pośród tej strasznej nędzy stało kilka ogromnych, wspaniałych domów. Mieszkali w nich bogacze, często obsługiwani aż przez trzydziestu służących.
These rich men were called capitalists.		Ci bogacze nazywali się kapitalistami.
They were fat, ugly men with wicked faces, like the one in the picture on the opposite page.		Byli to tłuści, obmierzli ludzie o srogich obliczach, tacy jak ten ze zdjęcia na sąsiedniej stronie.
You can see that he is dressed in a long black coat which was called a frock coat, and a queer, shiny hat shaped like a stovepipe, which was called a top hat.		Widzicie, że ubrany jest w długą czarną kurtkę, zwaną surdutem, oraz dziwaczny, lśniący kapelusz podobny do rury od pieca, zwany cylindrem.
This was the uniform of the capitalists, and no one else was allowed to wear it.		Tak właśnie wyglądały mundury kapitalistów i nikt inny nie mógł ich nosić.
The capitalists owned everything in the world, and everyone else was their slave.		Cały świat należał do kapitalistów, a reszta ludzkości była ich niewolnikami.
They owned all the land, all the houses, all the factories, and all the money.		Kapitaliści posiadali wszystką ziemię, wszystkie domy, wszystkie fabryki i wszystkie pieniądze.
If anyone disobeyed them they could throw him into prison, or they could take his job away and starve him to death.		Jeśli ktoś był im nieposłuszny, mogli go wtrącić do więzienia albo pozbawić pracy i zagłodzić na śmierć.
When any ordinary person spoke to a capitalist he had to cringe and bow to, and take off his cap and address him as ‘Sir’.		Kiedy zwykły człowiek zwracał się do kapitalisty, musiał zdejmować z głowy czapkę, płaszczyć się przed nim, kłaniać i tytułować go „jaśnie wielmożnym panem”.
The chief of all the capitalists was called the King, and—		Przywódca wszystkich kapitalistów nazywał się król i...
But he knew the rest of the catalogue.		Na pamięć znał resztę wywodu.
There would be mention of the bishops in their lawn sleeves, the judges in their ermine robes, the pillory, the stocks, the treadmill, the cat o’nine tails, the Lord Mayor’s Banquet and the practice of kissing the Pope’s toe.		Dalej była mowa o biskupach w szatach z batystowymi rękawami, o sędziach w gronostajach, o pręgierzu, dybach, kieratach poruszanych siłą ludzkich mięśni, o karze chłosty, o obiadach inauguracyjnych burmistrzów Londynu i zwyczaju całowania papieża w duży palec u nogi.
There was also something called the jus primae noctis, which would probably not be mentioned in a textbook for children.		Istniało też coś zwanego ius primae noctis [prawo pierwszej nocy], choć nie sądził, aby wspominano o tym w podręczniku dla dzieci.
It was the law by which every capitalist had the right to sleep with any woman working in one of his factories.		Tak zwało się prawo pozwalające każdemu kapitaliście sypiać ze wszystkimi kobietami zatrudnionymi w jego fabryce:
How could you tell how much of it was lies?		Jak tu stwierdzić; co z tego jest kłamstwem?
It might be true that the average human being was better off now than he had been before the Revolution.		M o g ł o być prawdą, że przeciętnemu człowiekowi wiodło się obecnie lepiej niż przed Rewolucją.
The only evidence to the contrary was the mute protest in your own bones, the instinctive feeling that the conditions you lived in were intolerable and that at some other time they must have been different.		Jedynym dowodem przeciw był niemy protest własnego ciała, instynktowna pewność, że warunki, w jakich się żyje, są nieznośne i kiedyś musiały być inne.
It struck him that the truly characteristic thing about modern life was not its cruelty and insecurity, but simply its bareness, its dinginess, its listlessness.		To nie okrucieństwo i poczucie lęku najpełniej charakteryzowały współczesność, lecz ubóstwo, obskurność i apatia.
Life, if you looked about you, bore no resemblance not only to the lies that streamed out of the telescreens, but even to the ideals that the Party was trying to achieve.		Wystarczyło się rozejrzeć, aby stwierdzić, iż życie nie tylko nie przypomina kłamstw lejących się potokami z teleekranu, lecz także odbiega daleko od partyjnego ideału.
Great areas of it, even for a Party member, were neutral and non-political, a matter of slogging through dreary jobs, fighting for a place on the Tube, darning a worn-out sock, cadging a saccharine tablet, saving a cigarette end.		Codzienność, nawet dla członków Partii, składała sil w przeważającej mierze z zajęć apolitycznych i neutralnych, takich jak ślęczenie za biurkiem, tłoczenie się w metrze, cerowanie dziurawych skarpet, oszczędzanie niedopałków i próby wycyganienia od znajomych pastylki sacharyny.
The ideal set up by the Party was something huge, terrible and glittering - a world of steel and concrete of monstrous machines and terrifying weapons - a nation of warriors and fanatics, marching forward in perfect unity, all thinking the same thoughts and shouting the same slogans, perpetually working, fighting, triumphing, persecuting - three hundred million people all with the same face.		Ideał, do którego dążyła Partia, cechowały rozmach, monstrualność i połysk: był to świat ze stali i betonu, świat gigantycznych maszyn i straszliwej broni, świat wojowników i fanatyków maszerujących naprzód noga w nogę, identycznie myślących i skandujących te same hasła, wiecznie zapracowanych, walczących, triumfujących i szpiegujących się wzajem – trzysta milionów obywateli o jednej twarzy.
The reality was decaying, dingy cities where underfed people shuffled to and fro in leaky shoes, in patched-up nineteenth-century houses that smelt always of cabbage and bad lavatories.		Tymczasem na rzeczywistość składały się żałosne, sypiące się miasta, których ulice przemierzali niedożywieni ludzie w przemakających butach, ludzie z odrapanych dziewiętnastowiecznych czynszówek cuchnących gotowaną kapustą i pozatykanymi ustępami.
He seemed to see a vision of London, vast and ruinous, city of a million dustbins, and mixed up with it was a picture of Mrs Parsons, a woman with lined face and wispy hair, fiddling helplessly with a blocked wastepipe.		Winston ujrzał w wyobraźni panoramę Londynu – jedną ogromną ruinę, miasto miliona śmietników, a na jego tle postać pani Parsons, kobiety o pomarszczonej twarzy i rzadkich włosach, bezskutecznie usiłującej przepchać rurę odpływową.
He reached down and scratched his ankle again.		Znów podrapał się w kostkę.
Day and night the telescreens bruised your ears with statistics proving that people today had more food, more clothes, better houses, better recreations - that they lived longer, worked shorter hours, were bigger, healthier, stronger, happier, more intelligent, better educated, than the people of fifty years ago.		Dzień w dzień i noc w noc lały się z teleekranu, aż uszy puchły, dane statystyczne dowodzące, że obecnie ludzie mają więcej żywności, więcej odzieży, więcej rozrywek i lepsze domy – że żyją dłużej, pracują krócej, są roślejsi, zdrowsi, silniejsi, szczęśliwsi, inteligentniejsi i bardziej wykształceni niż ludzie pięćdziesiąt lat temu.
Not a word of it could ever be proved or disproved.		Nie sposób było się przekonać, czy choćby jedna z tych informacji jest prawdziwa.
The Party claimed for example, that today forty per cent of adult proles were literate: before the Revolution, it was said, the number had only been fifteen per cent. The Party claimed that the infant mortality rate was now only a hundred and sixty per thousand, whereas before the Revolution it had been three hundred - and so it went on.		Partia twierdziła na przykład, iż analfabetyzm wśród dorosłych proli spadł do 60%, podczas gdy przed Rewolucją wynosił aż 85%; współczynnik śmiertelności niemowląt zmalał do 160 na 1000 urodzeń, podczas gdy przed Rewolucją wynosił 300 – i tak dalej.
It was like a single equation with two unknowns.		Przypominało to jedno równanie z dwiema niewiadomymi.
It might very well be that literally every word in the history books, even the things that one accepted without question, was pure fantasy.		Mogło się okazać, że dosłownie każde zdanie w podręcznikach historii, nawet dotyczące spraw bezspornych, jest od początku do końca zmyślone.
For all he knew there might never have been any such law as the jus primae noctis, or any such creature as a capitalist, or any such garment as a top hat.		Równie dobrze mogło przecież nigdy nie istnieć żadne prawo ius primae noctis, żadna istota zwana kapitalistą, żadne nakrycie głowy zwane cylindrem.
Everything faded into mist.		Wszystko rozmywało się we mgle.
The past was erased, the erasure was forgotten, the lie became truth.		Przeszłość wymazywano, o fakcie wymazania zapominano, i kłamstwo stawało się prawdą.
Just once in his life he had possessed - after the event: that was what counted - concrete, unmistakable evidence of an act of falsification.		Tylko raz w życiu – i, co najistotniejsze, p o całym wydarzeniu – miał w ręku konkretny, namacalny dowód fałszerstwa.
He had held it between his fingers for as long as thirty seconds.		Trzymał go w palcach przez trzydzieści sekund.
In 1973, it must have been - at any rate, it was at about the time when he and Katharine had parted.		Zdarzyło się to chyba w 1973 roku – w każdym razie mniej więcej wtedy, gdy rozstał się z Katherine.
But the really relevant date was seven or eight years earlier.		Ale znacząca data była o siedem czy osiem lat wcześniejsza.
The story really began in the middle ’sixties, the period of the great purges in which the original leaders of the Revolution were wiped out once and for all.		Cała historia rozpoczęła się w połowie lat sześćdziesiątych, w okresie wielkich czystek, kiedy to raz na zawsze rozprawiono się z faktycznymi przywódcami Rewolucji.
By 1970 none of them was left, except Big Brother himself.		Do roku 1970 nie ostał się żaden oprócz Wielkiego Brata.
All the rest had by that time been exposed as traitors and counterrevolutionaries.		Wszystkich zdemaskowano jako zdrajców i kontrrewolucjonistów.
Goldstein had fled and was hiding no one knew where, and of the others, a few had simply disappeared, while the majority had been executed after spectacular public trials at which they made confession of their crimes.		Goldstein zbiegł i gdzieś się ukrywał; z innych część po prostu znikła, a większość została stracona po jawnych pokazowych procesach, na których wszyscy przyznali się do zarzucanych im zbrodni.
Among the last survivors were three men named Jones, Aaronson and Rutherford.		Wśród garstki ocalałych znajdowali się trzej działacze o nazwiskach Jones, Aaronson i Rutherford.
It must have been in 1965 that these three had been arrested.		Aresztowano ich chyba w 1965 roku.
As often happened, they had vanished for a year or more, so that one did not know whether they were alive or dead, and then had suddenly been brought forth to incriminate themselves in the usual way.		Jak to się często zdarzało, zniknęli na rok albo dłużej; nikt nie wiedział, czy jeszcze żyją, kiedy nagle pojawili się na sali sądowej, aby – zgodnie z przyjętą praktyką – złożyć inkryminujące ich samych zeznania.
They had confessed to intelligence with the enemy (at that date, too, the enemy was Eurasia), embezzlement of public funds, the murder of various trusted Party members, intrigues against the leadership of Big Brother which had started long before the Revolution happened, and acts of sabotage causing the death of hundreds of thousands of people.		Przyznali się do wchodzenia w konszachty z wrogiem (w owym czasie, podobnie jak teraz wrogiem była Eurazja), sprzeniewierzenia funduszy państwowych, zamordowania wielu wybitnych członków Partii, spiskowania przeciwko kierownictwu Wielkiego Brata na długo przed wybuchem Rewolucji oraz do prowadzenia akcji sabotażowej, w wyniku której setki tysięcy osób poniosły śmierć.
After confessing to these things they had been pardoned, re-instated in the Party and given posts which were in fact sinecures but which sounded important.		Po tej spowiedzi amnestionowano ich, przyjęto z powrotem do Partii i przydzielono im ważne na pozór stanowiska, faktycznie będące tylko synekurami.
All three had written long, abject articles in the Times, analysing the reasons for their defection and promising to make amends.		Po kolei napisali do „The Times” sążniste, łzawe artykuły, w których roztrząsali przyczyny swojej zdrady i obiecywali naprawić wyrządzone zło.
Some time after their release Winston had actually seen all three of them in the Chestnut Tree Café.		W jakiś czas później Winston ujrzał wszystkich trzech w kafejce Pod Kasztanem.
He remembered the sort of terrified fascination with which he had watched them out of the corner of his eye.		Pamiętał lękliwą fascynację, z jaką przypatrywał się im kątem oka.
They were men far older than himself, relics of the ancient world, almost the last great figures left over from the heroic early days of the Party. The glamour of the underground struggle and the civil war still faintly clung to them.		Byli o wiele starsi od niego – relikty dawnego świata, właściwie ostatnie legendarne postacie z wczesnych, bohaterskich lat Partii – i wciąż otoczeni lekko tylko zmurszałym nimbem sławy jako uczestnicy walki podziemnej i wojny domowej.
He had the feeling, though already at that time facts and dates were growing blurry, that he had known their names years earlier than he had known that of Big Brother.		Winstonowi zdawało się – choć już wówczas fakty i daty traciły ostrość – że znał ich nazwiska znacznie wcześniej, niż usłyszał o Wielkim Bracie.
But also they were outlaws, enemies, untouchables, doomed with absolute certainty to extinction within a year or two.		Ale byli również zbrodniarzami, wrogami, pariasami, których nie powinna ominąć likwidacja w ciągu najbliższego roku, może dwóch lat.
No one who had once fallen into the hands of the Thought Police ever escaped in the end.		Nikt, kto raz wpadł w ręce Policji Myśli, nie uchodził z życiem.
They were corpses waiting to be sent back to the grave.		Byli trupami czekającymi na odesłanie do grobu.
There was no one at any of the tables nearest to them.		Sąsiednie stoliki stały puste.
It was not wise even to be seen in the neighbourhood of such people.		Nawet samo przebywanie w pobliżu takich ludzi było głupotą.
They were sitting in silence before glasses of the gin flavoured with cloves which was the speciality of the café.		Siedzieli w milczeniu nad szklankami dżinu zaprawionego goździkami, specjalnością lokalu.
Of the three, it was Rutherford whose appearance had most impressed Winston.		Największe wrażenie zrobił na Winstonie wygląd Rutherforda.
Rutherford had once been a famous caricaturist, whose brutal cartoons had helped to inflame popular opinion before and during the Revolution.		Był to niegdyś głośny karykaturzysta, którego jadowite rysunki pomogły rozbudzić świadomość mas jeszcze przed Rewolucją.
Even now, at long intervals, his cartoons were appearing in the Times.		Nawet teraz ukazywały się z rzadka w „The Times”.
They were simply an imitation of his earlier manner, and curiously lifeless and unconvincing.		Jednakże te obecne, mimo iż stanowiły kontynuację dawnego stylu Rutherforda, były dziwnie martwe i nieprzekonujące.
Always they were a rehashing of the ancient themes - slum tenements, starving children, street battles, capitalists in top hats - even on the barricades the capitalists still seemed to cling to their top hats - an endless, hopeless effort to get back into the past.		Wciąż powtarzały się w nich te same oklepane motywy: rudery, głodujące dzieci, walki uliczne i kapitaliści w cylindrach, z którymi nie rozstawali się nawet na barykadach – nieustająca, beznadziejna próba powrotu do przeszłości.
He was a monstrous man, with a mane of greasy grey hair, his face pouched and seamed, with thick negroid lips.		Rutherford był monstrualnych rozmiarów człowiekiem z grzywą siwych, pozlepianych włosów, worami pod oczyma, o twarzy poznaczonej bruzdami i grubych, murzyńskich wargach.
At one time he must have been immensely strong; now his great body was sagging, sloping, bulging, falling away in every direction.		Kiedyś musiał odznaczać się niesamowitą siłą, lecz teraz jego potężne ciało garbiło się, wybrzuszało, rozlewało i rozłaziło na wszystkie strony.
He seemed to be breaking up before one’s eyes, like a mountain crumbling.		Patrząc na niego trudno się było oprzeć wrażeniu, że zaraz cały się rozpadnie niczym zwietrzały odłam skalny.
It was the lonely hour of fifteen.		Dochodziła godzina piętnasta, spokojna pora.
Winston could not now remember how he had come to be in the café at such a time.		Winston nie pamiętał już, dlaczego znalazł się w kafejce tak wcześnie.
The place was almost empty.		Lokal był prawie pusty.
A tinny music was trickling from the telescreens.		Z teleekranów sączyła się jakaś metaliczna muzyka.
The three men sat in their corner almost motionless, never speaking.		Trzej mężczyźni siedzieli w rogu sali, niemal bez ruchu i nie odzywając się słowem.
Uncommanded, the waiter brought fresh glasses of gin.		Kelner, nie proszony, podał im nowe szklanki dżinu.
There was a chessboard on the table beside them, with the pieces set out but no game started.		Przed sobą mieli szachownicę z rozstawionymi figurami, ale dotąd nie rozpoczęli partii.
And then, for perhaps half a minute in all, something happened to the telescreens.		Wtem coś dziwnego stało się z teleekranem i trwało chyba z pół minuty.
The tune that they were playing changed, and the tone of the music changed too.		Zmieniła się nie tylko melodia, ale także charakter muzyki.
There came into it - but it was something hard to describe. It was a peculiar, cracked, braying, jeering note: in his mind Winston called it a yellow note. And then a voice from the telescreen was singing:		Wkradła się w nią – aż trudno to opisać – jakaś dziwaczna, fałszywa, skrzecząca i szydercza nuta, dosłownie ociekająca żółcią, po czym jakiś głos zaśpiewał:
Under the spreading chestnut tree		Pod konarami kasztana
I sold you and you sold me:		Pan sprzedał mnie, a ja pana;
There lie they, and here lie we		Ich pogrzebano, a my od rana
Under the spreading chestnut tree.		Pod konarami kasztana.
The three men never stirred.		Trzej mężczyźni ani drgnęli.
But when Winston glanced again at Rutherford’s ruinous face, he saw that his eyes were full of tears.		Ale gdy Winston znów zerknął na zniszczoną twarz Rutherforda, zobaczył, że jego oczy są mokre od łez.
And for the first time he noticed, with a kind of inward shudder, and yet not knowing at what he shuddered, that both Aaronson and Rutherford had broken noses.		I dopiero teraz dostrzegł, i aż się wzdrygnął, choć nie wiedział dlaczego, iż Aaronson i Rutherford mają złamane nosy.
A little later all three were re-arrested.		Niedługo potem wszystkich trzech znów aresztowano.
It appeared that they had engaged in fresh conspiracies from the very moment of their release.		Podobno natychmiast po zwolnieniu zaczęli od nowa spiskować.
At their second trial they confessed to all their old crimes over again, with a whole string of new ones.		W trakcie drugiego procesu raz jeszcze przyznali się do swoich dawnych zbrodni i do całego szeregu świeżo popełnionych.
They were executed, and their fate was recorded in the Party histories, a warning to posterity.		Zostali straceni, a ich los odnotowano w partyjnych kronikach jako ostrzeżenie dla przyszłych pokoleń.
About five years after this, in 1973, Winston was unrolling a wad of documents which had just flopped out of the pneumatic tube onto his desk when he came on a fragment of paper which had evidently been slipped in among the others and then forgotten.		Mniej więcej pięć lat później, w 1973 roku, rozwijając rulon dokumentów, który wypadł na jego biurko z rury pneumatycznej, Winston znalazł wśród nich zwitek papieru; ktoś najwyraźniej dołączył go do innych, a później zapomniał usunąć.
The instant he had flattened it out he saw its significance.		Jedno spojrzenie wystarczyło, aby Winston uświadomił sobie wagę odkrycia.
It was a half-page torn out of the Times of about ten years earlier - the top half of the page, so that it included the date - and it contained a photograph of the delegates at some Party function in New York.		Była to połowa strony wyrwanej z numeru „The Times” sprzed dziewięciu lat – górna połowa, a więc opatrzona datą – na której widniało zdjęcie delegacji przebywającej w Nowym Jorku w związku z jakąś partyjną uroczystością.
Prominent in the middle of the group were Jones, Aaronson and Rutherford.		W samym środku grupy stali Jones, Aaronson i Rutherford.
There was no mistaking them; in any case their names were in the caption at the bottom.		Nie mogło być mowy o pomyłce; zresztą podpis pod zdjęciem wymieniał ich nazwiska.
The point was that at both trials all three men had confessed that on that date they had been on Eurasian soil.		Niezwykłość dokumentu polegała na tym, że podczas obu procesów wszyscy trzej zeznali, iż akurat tego dnia byli na terytorium Eurazji.
They had flown from a secret airfield in Canada to a rendezvous somewhere in Siberia, and had conferred with members of the Eurasian General Staff, to whom they had betrayed important military secrets.		Z tajnego lotniska w Kanadzie polecieli na Syberię, gdzie spotkali się z członkami Sztabu Generalnego Armii Eurazjatyckiej i zdradzili im ważne tajemnice wojskowe.
The date had stuck in Winston’s memory because it chanced to be midsummer day; but the whole story must be on record in countless other places as well.		Data utkwiła Winstonowi w pamięci, gdyż właśnie w ów dzień wypadało letnie przesilenie; te same informacje znalazły się zapewne w dziesiątkach innych źródeł.
There was only one possible conclusion: the confessions were lies.		Wniosek nasuwał się jeden: zeznania były fałszywe.
Of course, this was not in itself a discovery.		To, samo w sobie, trudno uznać za rewelację.
Even at that time Winston had not imagined that the people who were wiped out in the purges had actually committed the crimes that they were accused of.		Winston dawno już przestał wierzyć, że ludzie likwidowani podczas czystek naprawdę popełnili zarzucane im zbrodnie.
But this was concrete evidence; it was a fragment of the abolished past, like a fossil bone which turns up in the wrong stratum and destroys a geological theory. It was enough to blow the Party to atoms, if in some way it could have been published to the world and its significance made known.		Ale po raz pierwszy miał w ręku namacalny dowód: skrawek zniszczonej przeszłości, który – podobnie jak skamielina znaleziona w niewłaściwej warstwie geologicznej może obalić naukową teorię – wystarczyłby, aby zniszczyć Partię, gdyby jakimś cudem udało się go ogłosić i wytłumaczyć światu jego sens.
He had gone straight on working.		Nie przerwał pracy.
As soon as he saw what the photograph was, and what it meant, he had covered it up with another sheet of paper.		Ledwo ujrzał zdjęcie i zdał sobie sprawę z jego wagi, natychmiast przykrył je kartką papieru.
Luckily, when he unrolled it, it had been upside-down from the point of view of the telescreen.		Na szczęście, kiedy rozwijał skrawek przed teleekranem, trzymał go do góry nogami.
He took his scribbling pad on his knee and pushed back his chair, so as to get as far away from the telescreen as possible.		Oparł notatnik na kolanie i odsunął krzesło do tyłu, żeby znaleźć się jak najdalej od teleekranu.
To keep your face expressionless was not difficult, and even your breathing could be controlled, with an effort: but you could not control the beating of your heart, and the telescreen was quite delicate enough to pick it up.		Utrzymanie nieprzeniknionego wyrazu twarzy nie nastręczało specjalnych trudności; nad oddechem też umiał panować, choć wymagało to pewnego wysiłku; nie potrafił jednak zwolnić przyspieszonego bicia serca, a wiedział, że teleekran jest dostatecznie czuły, aby je wychwycić.
He let what he judged to be ten minutes go by, tormented all the while by the fear that some accident - a sudden draught blowing across his desk, for instance - would betray him.		Odczekał dziesięć minut, cały czas cierpiąc katusze z obawy, że nagle wydarzy się coś, co go zdradzi – na przykład nagły przeciąg zdmuchnie papiery z biurka.
Then, without uncovering it again, he dropped the photograph into the memory hole, along with some other waste papers.		Po czym zgarnął zdjęcie, nie oglądając go więcej, wraz z jakimiś brudnopisami i wrzucił do luki pamięci.
Within another minute, perhaps, it would have crumbled into ashes.		Minutę później prawdopodobnie obróciło się w popiół.
That was ten - eleven years ago.		Wydarzyło się to dziesięć czy jedenaście lat temu.
Today, probably, he would have kept that photograph.		Dziś najpewniej zachowałby zdjęcie.
It was curious that the fact of having held it in his fingers seemed to him to make a difference even now, when the photograph itself, as well as the event it recorded, was only memory.		Dziwne, ale fakt, że trzymał je w palcach, nadal wydawał mu się istotny, choć zarówno zdjęcie, jak i to, co przedstawiało, były jedynie odległym wspomnieniem.
Was the Party’s hold upon the past less strong, he wondered, because a piece of evidence which existed no longer had once existed?		Czyż pięść Partii słabiej zaciskała się na przeszłości tylko dlatego, że pewien zniszczony już dowód istniał przed laty?
But today, supposing that it could be somehow resurrected from its ashes, the photograph might not even be evidence.		Dziś zdjęcie, nawet gdyby udało się je wydobyć jakoś z popiołów, mogło nie stanowić żadnego dowodu.
Already, at the time when he made his discovery, Oceania was no longer at war with Eurasia, and it must have been to the agents of Eastasia that the three dead men had betrayed their country.		Już wówczas, kiedy dokonał swojego odkrycia, Oceania nie prowadziła wojny z Eurazją, a zatem według obowiązującej wersji trzej straceni działacze niewątpliwie zdradzili tajemnice swojej ojczyzny agentom Wschódazji.
Since then there had been other charges - two, three, he could not remember how many.		Od tego czasu nastąpiły kolejne zmiany sojuszy – dwie, trzy, sam nie był pewien ile.
Very likely the confessions had been re-written and re-written until the original facts and dates no longer had the smallest significance.		Zeznania zapewne każdorazowo przerabiano, aż w końcu rzeczywiste fakty i daty straciły jakiekolwiek znaczenie.
The past not only changed, but changed continuously.		Przeszłość nie tylko że się zmieniała, lecz zmieniała się nieustannie.
What most afflicted him with the sense of nightmare was that he had never clearly understood why the huge imposture was undertaken.		Uczucie pogrążenia się w koszmarze potęgowała w Winstonie niemożność zrozumienia d l a c z e g o podjęto się tego gigantycznego szalbierstwa.
The immediate advantages of falsifying the past were obvious, but the ultimate motive was mysterious.		Natychmiastowe korzyści płynące z fałszowania przeszłości były ewidentne, lecz zasadnicza przyczyna fałszerstw pozostawała dla niego zagadką.
He took up his pen again and wrote:		Znów ujął pióro i napisał:
I understand HOW; I do not understand WHY.		Rozumiem JAK; nie rozumiem D L A C Z E G O.
He wondered, as he had many times wondered before whether he himself was a lunatic.		Zaczął się zastanawiać, zresztą nie po raz pierwszy, czy przypadkiem nie postradał zmysłów.
Perhaps a lunatic was simply a minority of one.		Może wariat to po prostu członek jednoosobowej mniejszości.
At one time it had been a sign of madness to believe that the earth goes round the sun: today, to believe that the past is unalterable.		Niegdyś oznaką szaleństwa było upieranie się, że ziemia obraca się wokół słońca; dziś wiara, że przeszłość jest niezmienna.
He might be alone in holding that belief, and if alone, then a lunatic.		Może tylko on jeden wierzył w niezmienność przeszłości; jeśli tak, był wariatem.
But the thought of being a lunatic did not greatly trouble him: the horror was that he might also be wrong.		Myśl ta nie sprawiła mu specjalnej przykrości – bardziej się lękał tego, że może nie mieć racji.
He picked up the children’s history book and looked at the portrait of Big Brother which formed its frontispiece.		Wziął do ręki szkolny podręcznik historii i popatrzył na portret Wielkiego Brata na frontyspisie.
The hypnotic eyes gazed into his own.		Z miejsca przeszył go hipnotyzujący wzrok wodza.
It was as though some huge force were pressing down upon you - something that penetrated inside your skull, battering against your brain, frightening you out of your beliefs, persuading you, almost, to deny the evidence of your senses.		Miał wrażenie, jakby miażdżyła go potworna siła, jakby coś wdzierało się do jego mózgu, napawało ogłupiającym lękiem, niemal zmuszało do odrzucenia świadectwa zmysłów.
In the end the Party would announce that two and two made five, and you would have to believe it.		Pewnego dnia Partia ogłosi, że dwa i dwa to pięć, i wszyscy będą musieli w to uwierzyć.
It was inevitable that they should make that claim sooner or later: the logic of their position demanded it.		Prędzej czy później właśnie do tego dojdzie; taki krok był logicznym następstwem dotychczasowej linii.
Not merely the validity, of experience, but the very existence of external reality, was tacitly denied by their philosophy.		Ideologia Partii negowała pośrednio nie tylko świadectwo zmysłów, lecz samo istnienie świata zewnętrznego.
The heresy of heresies was common sense.		Za największą herezję uznawano zdrowy rozsądek.
And what was terrifying was not that they would kill you for thinking otherwise, but that they might be right.		Najbardziej przerażało nie to, że mogą zabić człowieka za odmienność poglądów, lecz że mogą mieć rację.
For, after all, how do we know that two and two make four?		Bo przecież skąd naprawdę wiadomo, że dwa i dwa to cztery?
Or that the force of gravity works?		Lub że istnieje siła grawitacji?
Or that the past is unchangeable?		Albo że przeszłość jest niezmienną?
If both the past and the external world exist only in the mind, and if the mind itself is controllable - what then?		Jeśli zarówno przeszłość, jak i świat zewnętrzny istnieją wyłącznie w naszym umyśle, a umysł można kontrolować – co wtedy?
But no!		Ależ nie!
His courage seemed suddenly to stiffen of its own accord.		Nagle w Winstona wstąpiła nowa otucha.
The face of O’Brien, not called up by any obvious association, had floated into his mind.		Twarz O’Briena, nie przywołana żadnymi skojarzeniami, stanęła mu w myślach.
He knew, with more certainty than before, that O’Brien was on his side.		Czuł, z większą pewnością niż dotychczas, że O’Brien jest jego sprzymierzeńcem.
He was writing the diary for O’Brien - to O’Brien: it was like an interminable letter which no one would ever read, but which was addressed to a particular person and took its colour from that fact.		Pisał dla O’Briena – do O’Briena: pamiętnik był jakby nie kończącym się listem, którego nikt nigdy nie przeczyta, lecz fakt, że adresowany jest do konkretnej osoby, wpływa na jego kształt.
The Party told you to reject the evidence of your eyes and ears.		Partia żądała, aby odrzucić świadectwo własnych oczu i uszu.
It was their final, most essential command.		Taki był jej podstawowy, najważniejszy rozkaz.
His heart sank as he thought of the enormous power arrayed against him, the ease with which any Party intellectual would overthrow him in debate, the subtle arguments which he would not be able to understand, much less answer.		Winstona ogarnęło przygnębienie na myśl o zwróconej przeciwko niemu ogromnej potędze Partii, o łatwości, z jaką każdy partyjny intelektualista pokonałby go w dyspucie, posługując się subtelnymi argumentami, których on nie potrafiłby nawet zrozumieć, a cóż dopiero odeprzeć.
And yet he was in the right!		A jednak miał słuszność!
They were wrong and he was right.		To oni byli w błędzie, nie on.
The obvious, the silly and the true had got to be defended.		Należy bronić tego, co oczywiste i prawdziwe, mniejsza, że naiwne.
Truisms are true, hold on to that!		Truizmy nie kłamią, na nich należy się opierać!
The solid world exists, its laws do not change.		Realny świat istnieje, jego prawa się nie zmieniają.
Stones are hard, water is wet, objects unsupported fall towards the earth’s centre.		Kamienie są twarde, woda jest mokra, przedmiot nie podtrzymywany spada w kierunku środka ciężkości Ziemi.
With the feeling that he was speaking to O’Brien, and also that he was setting forth an important axiom, he wrote:		Z poczuciem, że zwraca się do O’Briena i że zapisuje niezmiernie ważny aksjomat, zanotował:
Freedom is the freedom to say that two plus two make four.		Wolność oznacza prawo do twierdzenia, że dwa i dwa to cztery.
If that is granted, all else follows.		Z niego wynika reszta.
VIII		8
From somewhere at the bottom of a passage the smell of roasting coffee - real coffee, not Victory Coffee - came floating out into the street.		Z jakiejś klatki schodowej wydobywał się na ulicę zapach palonej kawy – prawdziwej kawy, nie Kawy Zwycięstwa.
Winston paused involuntarily.		Winston zatrzymał się mimo woli.
For perhaps two seconds he was back in the half-forgotten world of his childhood.		Przez kilka sekund znów przebywał w na pół zapomnianym świecie dzieciństwa.
Then a door banged, seeming to cut off the smell as abruptly as though it had been a sound.		Potem drzwi zatrzasnęły się z hukiem i zapach znikł tak raptownie, jak urywa się dźwięk.
He had walked several kilometres over pavements, and his varicose ulcer was throbbing.		Winston przemaszerował ulicami kilka kilometrów i owrzodzona noga dokuczała mu coraz silniej.
This was the second time in three weeks that he had missed an evening at the Community Centre: a rash act, since you could be certain that the number of your attendances at the Centre was carefully checked.		Po raz drugi w ciągu trzech tygodni nie poszedł wieczorem do świetlicy osiedlowej – nierozważny krok, gdyż na pewno dokładnie sprawdzano, kto jest obecny.
In principle a Party member had no spare time, and was never alone except in bed.		Uważano, że członek Partii nie powinien mieć wolnego czasu i dopóki nie położy się spać, ani chwili przebywać sam.
It was assumed that when he was not working, eating or sleeping he would be taking part in some kind of communal recreation: to do anything that suggested a taste for solitude, even to go for a walk by yourself, was always slightly dangerous.		Kiedy nie pracował, nie jadł lub nie spał, miał obowiązek uczestniczyć w życiu zbiorowym swojej społeczności; robienie czegokolwiek, co zdradzało zamiłowanie do samotnictwa – choćby pójście na spacer w pojedynkę – uchodziło za niebezpieczne.
There was a word for it in Newspeak: ownlife, it was called, meaning individualism and eccentricity.		Nawet istniał na to w nowomowie odpowiedni termin: sobizm, oznaczający skłonność do indywidualizmu i ekscentryczności.
But this evening as he came out of the Ministry the balminess of the April air had tempted him.		Ale tego popołudnia, gdy Winston wyszedł z ministerstwa, skusiło go wonne kwietniowe powietrze.
The sky was a warmer blue than he had seen it that year, and suddenly the long, noisy evening at the Centre, the boring, exhausting games, the lectures, the creaking camaraderie oiled by gin, had seemed intolerable.		Niebo miało cieplejszy odcień błękitu niż kiedykolwiek w tym roku i nagle myśl o długim wieczorze w hałaśliwej świetlicy, o uczestniczeniu w nudnych, męczących grach i słuchaniu odczytów w sztucznej atmosferze koleżeństwa podsycanej dżinem, wydała mu się nie do zniesienia.
On impulse he had turned away from the bus-stop and wandered off into the labyrinth of London, first south, then east, then north again, losing himself among unknown streets and hardly bothering in which direction he was going.		Niewiele myśląc, minął przystanek i zagłębił się w labirynt londyńskich ulic: najpierw skierował się na południe, potem na wschód, potem znów na północ; gubił się w nie znanych dzielnicach i nawet nie zastanawiał nad tym, dokąd idzie.
‘If there is hope,’ he had written in the diary, ‘it lies in the proles.’		„Jeśli jest jakakolwiek nadzieja – zanotował niedawno w pamiętniku – spoczywa w prolach.”
The words kept coming back to him, statement of a mystical truth and a palpable absurdity.		Słowa te wciąż powracały w jego myślach: stwierdzenie jakby mistycznej prawdy a zarazem oczywisty absurd.
He was somewhere in the vague, brown-coloured slums to the north and east of what had once been Saint Pancras Station.		Znajdował się pośród brunatnych slumsów ciągnących się na północny wschód od dawnego dworca Saint Pancras.
He was walking up a cobbled street of little two-storey houses with battered doorways which gave straight on the pavement and which were somehow curiously suggestive of rat-holes.		Szedł po brukowanej kocimi łbami uliczce jednopiętrowych domków o odrapanych dziwnie podobnych do mysich nor bramach wychodzących bezpośrednio na chodnik.
There were puddles of filthy water here and there among the cobbles.		Miejscami na bruku stały kałuże brudnej wody.
In and out of the dark doorways, and down narrow alleyways that branched off on either side, people swarmed in astonishing numbers - girls in full bloom, with crudely lipsticked mouths, and youths who chased the girls, and swollen waddling women who showed you what the girls would be like in ten years’ time, and old bent creatures shuffling along on splayed feet, and ragged barefooted children who played in the puddles and then scattered at angry yells from their mothers.		Przez ciemne bramy i wąskie zaułki po obu stronach ulicy przelewały się zbite tłumy – dziewczyny w kwiecie wieku z wulgarnie umalowanymi ustami, uganiający się za nimi młodzieńcy, rozdęte, ociężałe baby, w jakie dziewczyny przeistoczą się za lat dziesięć, zgarbieni starcy powłóczący niemrawo nogami oraz obdarte, bose dzieciaki, które taplały się w kałużach i pierzchały na gniewny krzyk matek.
Perhaps a quarter of the windows in the street were broken and boarded up.		Jedna czwarta okien była bez szyb i zabita deskami.
Most of the people paid no attention to Winston; a few eyed him with a sort of guarded curiosity		Większość ludzi nie zwracała na Winstona uwagi; zaledwie parę osób przypatrywało mu się z ostrożnym zaciekawieniem.
Two monstrous women with brick-red forearms folded across their aprons were talking outside a doorway.		Dwie monstrualnych rozmiarów baby w fartuchach, z rękami barwy cegły złożonymi na piersiach, rozmawiały przed jedną z bram.
Winston caught scraps of conversation as he approached.		Winstona doleciały strzępy ich rozmowy.
‘"Yes," I says to ’er, "that’s all very well," I says.		– Więc mówię tej idiotce, gadaj se zdrowa.
"But if you’d of been in my place you’d of done the same as what I done.		Ale na moim miejscu zrobiłabyś to samo.
It’s easy to criticise," I says, "but you ain’t got the same problems as what I got."’		Lepiej się nie wtrącaj. Ty masz własne kłopoty, a ja własne. Tak jej powiedziałam!
‘Ah,’ said the other, ‘that’s jest it. That’s jest where it is.’		– Święta prawda! – zawołała druga. – Każdy ma własne kłopoty!
The strident voices stopped abruptly.		Podniesione głosy umilkły nagle.
The women studied him in hostile silence as he went past.		Kiedy przechodził obok, kobiety obserwowały go we wrogim milczeniu.
But it was not hostility, exactly; merely a kind of wariness, a momentary stiffening, as at the passing of some unfamiliar animal.		Choć może ich milczenie było nie tyle wrogie, ile czujne; zesztywniałyby tak samo, gdyby mijało je obce zwierzę.
The blue overalls of the Party could not be a common sight in a street like this.		Granatowy kombinezon członka Partii musiał przedstawiać rzadki widok w tej części miasta.
Indeed, it was unwise to be seen in such places, unless you had definite business there.		Prawdę mówiąc, odwiedzanie takich miejsc nie było zbyt rozsądne, chyba że miało się jakiś konkretny interes.
The patrols might stop you if you happened to run into them. ‘May I see your papers, comrade?		Winston wiedział, że gdyby natknął się na patrol, policjanci mogliby go zatrzymać. „Pokażcie dokumenty, towarzyszu.
What are you doing here?		Co tu robicie?
What time did you leave work?		O której wyszliście z pracy?
Is this your usual way home?’ - and so on and so forth.		Którędy zwykle wracacie do domu?” – i tak dalej.
Not that there was any rule against walking home by an unusual route: but it was enough to draw attention to you if the Thought Police heard about it.		Powrót do domu odmienną trasą nie był zabroniony, lecz ktoś przyłapany na tym niechybnie zwróciłby na siebie uwagę Policji Myśli.
Suddenly the whole street was in commotion.		Nagle na całej ulicy wybuchł tumult.
There were yells of warning from all sides.		Ze wszystkich stron posypały się ostrzegawcze wrzaski.
People were shooting into the doorways like rabbits.		Ludzie pierzchali do bram niczym spłoszone króliki.
A young woman leapt out of a doorway a little ahead of Winston, grabbed up a tiny child playing in a puddle, whipped her apron round it and leapt back again, all in one movement.		Z bramy tuż przed Winstonem wyskoczyła jakaś młoda kobieta, porwała dziecko bawiące się w kałuży, zakryła je fartuchem i znów zniknęła w bramie, wszystko w ułamku sekundy.
At the same instant a man in a concertina-like black suit, who had emerged from a side-alley, ran towards Winston, pointing excitedly to the sky.		W tej samej chwili z bocznej alejki wyłonił się mężczyzna w czarnym ubraniu pofałdowanym jak harmonia i przebiegając obok Winstona krzyknął:
‘Steamer!’ he yelled.		– Parówa!
‘Look out, guv’nor!		Człowieku, uważaj!
Bang over ’ead!		Już leci!
Lay down quick!’		Padnij na ziemię!
‘Steamer’ was a nickname which, for some reason, the proles applied to rocket bombs.		„Parówami” prole nazywali pociski rakietowe.
Winston promptly flung himself on his face.		Winston natychmiast rzucił się na bruk.
The proles were nearly always right when they gave you a warning of this kind.		Prole niemal nigdy się nie mylili w swoich ostrzeżeniach.
They seemed to possess some kind of instinct which told them several seconds in advance when a rocket was coming, although the rockets supposedly travelled faster than sound.		Jakiś szósty zmysł podpowiadał im kilka sekund wcześniej, że nadlatuje pocisk, aczkolwiek rakiety poruszały się z ponaddźwiękową prędkością.
Winston clasped his forearms above his head.		Winston przykrył rękami głowę.
There was a roar that seemed to make the pavement heave; a shower of light objects pattered onto his back.		Rozległ się huk, od którego aż zatrzęsła się ziemia; mężczyzna poczuł, jak coś drobnego spada mu na plecy.
When he stood up he found that he was covered with fragments of glass from the nearest window.		Kiedy wstał, przekonał się, że cały jest posypany odłamkami szkła z najbliższego okna.
He walked on.		Ruszył przed siebie.
The bomb had demolished a group of houses two hundred metres up the street.		Dwieście metrów dalej pocisk zniszczył kilka domów.
A black plume of smoke hung in the sky, and below it a cloud of plaster dust in which a crowd was already forming round the ruins.		Pióropusz czarnego dymu piął się wysoko w niebo, a niżej rozpościerała chmura białego pyłu; Winston dojrzał w niej sylwetki ludzi gromadzących się wokół ruin.
There was a little pile of plaster lying on the pavement ahead of him, and in the middle of it he could see a bright red streak.		Na chodniku przed nim leżała kupka gruzu, pośrodku której coś się czerwieniło.
When he got up to it he saw that it was a human hand severed at the wrist.		Kiedy podszedł bliżej, ujrzał oderwaną ludzką dłoń.
Apart from the bloody stump, the hand was so completely whitened as to resemble a plaster cast.		Z kikuta lała się krew, lecz sama dłoń była cała, i tak dokładnie pokryta białym pyłem, że wyglądała jak gipsowy odlew.
He kicked the thing into the gutter, and then, to avoid the crowd, turned down a side-street to the right.		Kopnął paskudztwo do rynsztoku, po czym – dla ominięcia tłumu – skręcił w prawo w boczną uliczkę.
Within three or four minutes he was out of the area which the bomb had affected, and the sordid swarming life of the streets was going on as though nothing had happened.		Po kilku minutach znalazł się poza obszarem dotkniętym eksplozją; tu nędzne, rojnie życie uliczne toczyło się tak, jakby nic się nie stało.
It was nearly twenty hours, and the drinking-shops which the proles frequented (‘pubs’, they called them) were choked with customers.		Dochodziła dwudziesta i w uczęszczanych przez proli piwosklepach (zwanych przez nich „piwiarniami”) panował tłok.
From their grimy swing doors, endlessly opening and shutting, there came forth a smell of urine, sawdust and sour beer.		Zza brudnych, rozkołysanych wahadłowych drzwi zalatywało moczem trocinami, trocinami i skwaśniałym piwem.
In an angle formed by a projecting housefront three men were standing very close together, the middle one of them holding a folded-up newspaper which the other two were studying over his shoulders.		W płytkim zaułku między domami stało trzech proli zbitych w ciasną gromadkę – ten w środku trzymał złożoną gazetę, którą wszyscy bacznie studiowali.
Even before he was near enough to make out the expression on their faces, Winston could see absorption in every line of their bodies.		Zanim Winston zbliżył się na tyle, aby ujrzeć twarze, domyślił się napięcia mężczyzn po układzie ich ciał.
It was obviously some serious piece of news that they were reading: He was a few paces away from them when suddenly the group broke up and two of the men were in violent altercation.		Musieli czytać jakieś niezwykle ważne wiadomości. Kiedy dzieliło go od nich zaledwie kilka kroków, prole nagle odskoczyli od siebie; dwaj byli wyraźnie na siebie wściekli.
For a moment they seemed almost on the point of blows.		Przez chwilę wyglądało nawet na to, że dojdzie do bitki.
‘Can’t you bleeding well listen to what I say?		– Cholera jasna, głuchy jesteś czy co?!
I tell you no number ending in seven ain’t won for over fourteen months!’		Ile razy mam ci powtarzać, że od czternastu miesięcy nie wygrał żaden numer zakończony siódemką!
‘Yes it ’as, then!’		– A właśnie że wygrał!
‘No, it ’as not!		– Gówno!
Back ’ome I got the ’ole lot of ’em for over two years wrote down on a piece of paper I takes ’em down reg’lar as the clock.		Od dwóch lat zapisuję każdy numer, regularnie jak w zegarku.
An’ I tell you, no number ending in seven—’		I mówię ci, że nie padła żadna liczba...
‘Yes, a seven ’as won!		– Właśnie że siódemka wygrała!
I could pretty near tell you the bleeding number. Four oh seven, it ended in.		Kurwa, pamiętam nawet końcówkę: cztery zero siedem.
It were in February - second week in February.’		Było to w lutym, drugiej niedzieli lutego...
‘February your grandmother!		– W lutym?! Takiego wała!
I got it all down in black and white. An’ I tell you, no number—’		Mam zapisane wszystkie numery i mówię ci, że żaden...
‘Oh, pack it in!’ said the third man.		– No już, dajcie spokój! – wtrącił trzeci.
They were talking about the Lottery.		Chodziło o Loterię.
Winston looked back when he had gone thirty metres.		Uszedłszy jakieś trzydzieści metrów, Winston spojrzał za siebie.
They were still arguing, with vivid, passionate faces.		Mężczyźni z twarzami nabiegłymi krwią wciąż sprzeczali się zawzięcie.
The Lottery, with its weekly pay-out of enormous prizes, was the one public event to which the proles paid serious attention.		Loteria, w której co tydzień padały olbrzymie wygrane, była jedyną publiczną imprezą poważnie traktowaną przez proli.
It was probable that there were some millions of proles for whom the Lottery was the principal if not the only reason for remaining alive.		Prawdopodobnie dla iluś milionów stanowiła główny, jeśli nie jedyny sens życia.
It was their delight, their folly, their anodyne, their intellectual stimulant.		Była ich radością, szaleństwem, odtrutką na codzienność, intelektualną podnietą.
Where the Lottery was concerned, even people who could barely read and write seemed capable of intricate calculations and staggering feats of memory.		Kiedy rzecz dotyczyła Loterii, nawet półanalfabeci dokonywali skomplikowanych obliczeń i niesamowitych wyczynów pamięci.
There was a whole tribe of men who made a living simply by selling systems, forecasts and lucky amulets.		Istniało całe zbiorowisko ludzi, którzy utrzymywali się wyłącznie ze sprzedaży systemów, prognoz i amuletów przynoszących szczęście.
Winston had nothing to do with the running of the Lottery, which was managed by the Ministry of Plenty, but he was aware (indeed everyone in the Party was aware) that the prizes were largely imaginary.		Winston nie miał nic wspólnego z prowadzeniem Loterii, jako że podlegała Ministerstwu Obfitości, ale orientował się, podobnie jak wszyscy członkowie Partii, iż wygrane są w większości ułudą.
Only small sums were actually paid out, the winners of the big prizes being non-existent persons.		Tylko drobne sumki rzeczywiście wypłacano; główne nagrody przypadały fikcyjnym osobom.
In the absence of any real intercommunication between one part of Oceania and another, this was not difficult to arrange.		Pomiędzy prowincjami Oceanii nie istniała faktycznie żadna łączność, więc prawdę łatwo dawało się ukryć.
But if there was hope, it lay in the proles.		Lecz jeśli była jakakolwiek nadzieja, spoczywała w prolach.
You had to cling on to that.		Tej myśli musiał się trzymać kurczowo.
When you put it in words it sounded reasonable: it was when you looked at the human beings passing you on the pavement that it became an act of faith.		Ujęta w słowa, brzmiała rozsądnie; dopiero gdy patrzyło się na postacie spacerujące chodnikami, stawała się wyłącznie aktem wiary.
The street into which he had turned ran downhill.		Ulica, w którą skręcił, opadała w dół.
He had a feeling that he had been in this neighbourhood before, and that there was a main thoroughfare not far away.		Wydało mu się, że już kiedyś był w tej okolicy i że gdzieś w pobliżu biegnie jedna z głównych arterii.
From somewhere ahead there came a din of shouting voices.		Skądś doleciał go zgiełk podniesionych głosów.
The street took a sharp turn and then ended in a flight of steps which led down into a sunken alley where a few stall-keepers were selling tired-looking vegetables.		Ulica znów skręciła ostro, po czym nagle zakończyła się schodami wychodzącymi na alejkę, w której stało kilka straganów ze zwiędłymi warzywami.
At this moment Winston remembered where he was.		Teraz dopiero zorientował się, gdzie jest.
The alley led out into the main street, and down the next turning, not five minutes away, was the junk shop where he had bought the blank book which was now his diary.		Alejka prowadziła do głównej arterii; za najbliższym rogiem, zaledwie pięć minut drogi stąd, mieścił się sklepik z rupieciami, w którym kupił zeszyt służący mu za pamiętnik.
And in a small stationer’s shop not far away he had bought his penholder and his bottle of ink.		A kilka kroków dalej sklepik z przyborami piśmiennymi, gdzie nabył pióro i atrament.
He paused for a moment at the top of the steps.		Zatrzymał się na moment u szczytu schodów.
On the opposite side of the alley there was a dingy little pub whose windows appeared to be frosted over but in reality were merely coated with dust.		Po drugiej stronie alejki ujrzał obskurną piwiarenkę z tak potwornie zakurzonymi szybami, że wyglądały niczym z matowego szkła.
A very old man, bent but active, with white moustaches that bristled forward like those of a prawn, pushed open the swing door and went in.		Zgarbiony, ale ruchliwy staruszek, o białych wąsach nastroszonych jak u raka, pchnął wahadłowe drzwi i wszedł do środka.
As Winston stood watching it occurred to him that the old man, who must be eighty at the least, had already been middle-aged when the Revolution happened.		Winstonowi przyszło do, głowy, że staruszek, na oko co najmniej osiemdziesięcioletni, był już dorosłym człowiekiem, kiedy wybuchła Rewolucja.
He and a few others like him were the last links that now existed with the vanished world of capitalism.		On i grono równie sędziwych dziadków byli ostatnimi łącznikami między światem obecnym a nie istniejącym światem kapitalizmu.
In the Party itself there were not many people left whose ideas had been formed before the Revolution.		Do Partii należało niewiele osób o poglądach ukształtowanych jeszcze przed Rewolucją.
The older generation had mostly been wiped out in the great purges of the ’fifties and ’sixties, and the few who survived had long ago been terrified into complete intellectual surrender.		Starsze pokolenie zostało nieomal totalnie zlikwidowane podczas wielkich czystek w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, a tych nielicznych, którzy ocaleli, tak skutecznie sterroryzowano, że bali się pisnąć choć słowo sprzeczne z ideologią partyjną.
If there was anyone still alive who could give you a truthful account of conditions in the early part of the century, it could only be a prole.		Jeśli ktokolwiek mógł mu szczerze opowiedzieć, jakie warunki panowały na początku stulecia, to jedynie prol.
Suddenly the passage from the history book that he had copied into his diary came back into Winston’s mind, and a lunatic impulse took hold of him.		Nagle Winston przypomniał sobie akapit, który przepisał z podręcznika historii, i powziął śmiały pomysł.
He would go into the pub, he would scrape acquaintance with that old man and question him.		Wejdzie do piwiarni, nawiąże znajomość ze starcem i wypyta go o wszystko.
He would say to him: ‘Tell me about your life when you were a boy.		Poprosi: „Opowiedzcie mi o czasach, kiedy byliście chłopcem.
What was it like in those days?		Jak się wtedy żyło?
Were things better than they are now, or were they worse?’		Lepiej niż teraz czy gorzej?”
Hurriedly, lest he should have time to become frightened, he descended the steps and crossed the narrow street.		Szybko, żeby go nie ogarnął strach, zbiegł po schodach i przeszedł na drugą stronę alejki.
It was madness, of course.		Ten pomysł to czyste szaleństwo.
As usual, there was no definite rule against talking to proles and frequenting their pubs, but it was far too unusual an action to pass unnoticed.		Nie istniało, oczywiście, żadne prawo zabraniające rozmów z prolami i odwiedzania ich lokali, ale była to rzecz tak niesłychana, że nie mogła ujść uwagi.
If the patrols appeared he might plead an attack of faintness, but it was not likely that they would believe him.		Wprawdzie gdyby zjawił się patrol, Winston mógłby się tłumaczyć, że nagle zrobiło mu się słabo, ale pewnie by mu nie uwierzono.
He pushed open the door, and a hideous cheesy smell of sour beer hit him in the face.		Pchnął drzwi; ohydny, mdlący smród skwaśniałego piwa uderzył go w twarz.
As he entered the din of voices dropped to about half its volume.		Kiedy postąpił naprzód, gwar głosów natychmiast przycichł.
Behind his back he could feel everyone eyeing his blue overalls.		Czuł, że wszyscy wpatrują się w jego granatowy kombinezon.
A game of darts which was going on at the other end of the room interrupted itself for perhaps as much as thirty seconds.		Mężczyźni rzucający strzałkami do tarczy na końcu pomieszczenia przerwali grę na dobre pół minuty.
The old man whom he had followed was standing at the bar, having some kind of altercation with the barman, a large, stout, hook-nosed young man wide enormous forearms.		Starzec, za którym wszedł do środka, stał przy barze i spierał się o coś z barmanem, rosłym, tęgim młodzieńcem o haczykowatym nosie i potężnych, muskularnych rękach.
A knot of others, standing round with glasses in their hands, were watching the scene.		Wokół zgromadziła się grupka klientów; ze szklankami w dłoniach obserwowali niezwykłą scenę.
‘I arst you civil enough, didn’t I?’ said the old man, straightening his shoulders pugnaciously.		– Pytam chyba grzecznie, no nie? – denerwował się starzec, prostując wojowniczo ramiona. –
‘You telling me you ain’t got a pint mug in the ’ole bleeding, boozer?’		Chcesz mi wmówić, że w całej tej zafajdanej dziurze nie ma ani jednego półkwartowego kufelka?
‘And what in hell’s name is a pint?’ said the barman, leaning forward with the tips of his fingers on the counter.		– A co to takiego, u licha, półkwartowy kufelek? – spytał barman, pochylając się do przodu i opierając czubkami palców o kontuar.
‘’Ark at ’im!		– Patrzcie, patrzcie!
Calls ’isself a barman and don’t know, what a pint is!		Pracuje jako barman, a nie wie, co to półkwartowy kufel!
Why, a pint’s the ’alf of a quart, and there’s four quarts to the gallon. ’Ave to teach you the A, B, C next.’		Taki, co mieści pół kwarty! Jedną ósmą galona! Cholera jasna, wszystkiego trzeba ich uczyć! Abecadła też pewnie nie znasz, co?
‘Never heard of ’em,’ said the barman shortly. ‘Litre and half-litre - that’s all we serve.		– Pierwszy raz słyszę o jakichś kwartach i galonach – stwierdził sucho barman. – Podajemy piwo w półlitrowych i w litrowych szklankach.
There’s the glasses on the shelf in front of you.’		Takich jak te na półce.
‘I likes a pint;’ persisted the old man. ‘You could’a drawed me off a pint easy enough.		– Wolałbym wypić pół kwarty – upierał się starzec. – Co za problem nalać komuś pół kwarty?
We didn’t ’ave these bleeding litres when I was a young man.’		Kiedy byłem młody, nikt nie stosował tych zasranych litrów.
‘When you were a young man we were all living in the treetops,’ said the barman, with a glance at the other customers.		– Kiedy byliście młodzi, my wszyscy jeszcze łaziliśmy po drzewach! – zażartował barman zerkając na innych klientów.
There was a shout of laughter, and the uneasiness caused by Winston’s entry seemed to disappear.		Gruchnęli śmiechem; prysł niepokój wywołany pojawieniem się Winstona.
The old man’s white stubbled face had flushed pink.		Rumieniec oblał pokrytą siwym zarostem twarz starca.
He turned away, muttering to himself, and bumped into Winston.		Obrócił się, mrucząc coś pod nosem, i wpadł na Winstona.
Winston caught him gently by the arm.		Ten ujął go łagodnie pod ramię.
‘May I offer you a drink?’ he said.		– Pozwólcie, że postawię wam kolejkę, dziadku – rzekł.
‘You’re a gent,’ said the other, straightening his shoulders again.		– Czemu nie? – odparł starzec, znów się prostując.
He appeared not to have noticed Winston’s blue overalls.		Chyba nie zauważył granatowego kombinezonu Winstona.
‘Pint!’ he added aggressively to the barman. ‘Pint of wallop.’		– Pół kwarty piwa! – krzyknął zaczepnie do barmana. – Pół kwarty duplowego!
The barman swished two half-litres of dark-brown beer into thick glasses which he had rinsed in a bucket under the counter.		Barman napełnił brunatnym piwem dwie półlitrowe szklanice z grubego szkła, które wcześniej opłukał w wiadrze stojącym pod kontuarem.
Beer was the only drink you could get in prole pubs.		Piwo było jedynym trunkiem sprzedawanym w lokalach przeznaczonych dla proli.
The proles were supposed not to drink gin, though in practice they could get hold of it easily enough.		Obowiązywał ich zakaz picia dżinu, choć w praktyce mogli go zdobyć bez trudu.
The game of darts was in full swing again, and the knot of men at the bar had begun talking about lottery tickets.		Gra w strzałki znów szła pełną parą, a gromadka przy barze zaczęła rozmawiać o kuponach loteryjnych.
Winston’s presence was forgotten for a moment.		Chwilowo zapomniano o obecności Winstona.
There was a deal table under the window where he and the old man could talk without fear of being overheard.		Pod oknem Winston zauważył stół zbity z surowych desek, przy którym mógł rozmawiać ze starcem bez obawy, że ktoś ich podsłucha.
It was horribly dangerous, but at any rate there was no telescreen in the room, a point he had made sure of as soon as he came in.		Groziło to surowymi konsekwencjami, ale przynajmniej w pomieszczeniu nie było teleekranu, o czym się upewnił zaraz po wejściu.
‘’E could’a drawed me off a pint,’ grumbled the old man as he settled down behind his glass. ‘A ’alf-litre ain’t enough.		– Mógł mi łobuz nalać pół kwarty – narzekał starzec stawiając szklankę i siadając przy stole. – Pół litra to za mało.
It don’t satisfy.		Nie starcza.
And a ’ole litre’s too much.		A cały litr to za dużo.
It starts my bladder running.		Pęcherz mi wtedy puszcza.
Let alone the price.’		I trzeba dwa razy tyle bulić!
‘You must have seen great changes since you were a young man,’ said Winston tentatively.		– Musieliście być w życiu świadkiem wielkich zmian – zaczął go sondować Winston.
The old man’s pale blue eyes moved from the darts board to the bar, and from the bar to the door of the Gents, as though it were in the bar-room that he expected the changes to have occurred.		Starzec powiódł bladoniebieskimi oczami po sali; od tarczy, do której rzucano strzałkami, do baru, a następnie od baru do drzwi z napisem „WC”, zupełnie jakby myślał, że Winston pyta o zmiany, jakie zaszły w piwiarni.
‘The beer was better,’ he said finally. ‘And cheaper!		– Piwo było lepsze – oświadczył w końcu. – I tańsze!
When I was a young man, mild beer - wallop, we used to call it - was fourpence a pint.		Kiedy byłem młody, za kufel lagrowego, zwaliśmy je leżakiem, płaciło się cztery pensy.
That was before the war, of course.’		To było jeszcze przed wojną, oczywiście.
‘Which war was that?’ said Winston.		– Przed którą wojną?
‘It’s all wars,’ said the old man vaguely. He took up his glass, and his shoulders straightened again. ‘’Ere’s wishing you the very best of ’ealth!’		– Wszystkie wojny są jednakie. – Starzec podniósł szklankę i znów wyprostował ramiona. – Zdrowie szanownego pana!
In his lean throat the sharp-pointed Adam’s apple made a surprisingly rapid up-and-down movement, and the beer vanished.		Grdyka na chudej szyi poruszyła się raptownie w górę i w dół; szklanka opróżniła się.
Winston went to the bar and came back with two more half-litres.		Winston poszedł do baru i przyniósł następną kolejkę.
The old man appeared to have forgotten his prejudice against drinking a full litre.		Starzec jakby zapomniał o swoim uprzedzeniu do picia całego litra.
‘You are very much older than I am,’ said Winston. ‘You must have been a grown man before I was born.		– Jesteście o wiele starsi ode mnie – rzekł Winston. – Zanim ja się urodziłem, wyście byli już dorośli.
You can remember what it was like in the old days, before the Revolution.		Pamiętacie, jak żyło się w dawnych czasach, jeszcze przed Rewolucją.
People of my age don’t really know anything about those times.		Ludzie w moim wieku właściwie nic nie wiedzą o tamtych latach.
We can only read about them in books, and what it says in the books may not be true.		Znamy przeszłość tylko z książek, ale to, co w nich piszą, niekoniecznie musi pokrywać się z prawdą.
I should like your opinion on that.		Ciekaw jestem waszego zdania.
The history books say that life before the Revolution was completely different from what it is now.		Książki mówią, że warunki życia przed Rewolucją w niczym nie przypominały obecnych.
There was the most terrible oppression, injustice, poverty - worse than anything we can imagine.		Ponoć panował tak straszliwy ucisk, taka niesprawiedliwość i bieda, że trudno to sobie wyobrazić.
Here in London, the great mass of the people never had enough to eat from birth to death.		Tu, w Londynie, większość mieszkańców rodziła się w głodzie i w głodzie umierała.
Half of them hadn’t even boots on their feet.		Połowa z nich chodziła bez butów.
They worked twelve hours a day, they left school at nine, they slept ten in a room.		Pracowali dwanaście godzin na dobę, w wieku dziewięciu lat kończyli naukę, spali po dziesięć osób w jednej izbie.
And at the same time there were a very few people, only a few thousands - the capitalists, they were called - who were rich and powerful.		A równocześnie żyła garstka ludzi, kilka tysięcy tak zwanych kapitalistów, którzy byli bogaci i wszechwładni.
They owned everything that there was to own.		Należało do nich wszystko.
They lived in great gorgeous houses with thirty servants, they rode about in motor-cars and four-horse carriages, they drank champagne, they wore top hats—’		Mieszkali w ogromnych, wspaniałych rezydencjach, mieli po trzydziestu służących każdy, jeździli samochodami i czterokonnymi powozami, pili szampana, nosili cylindry...
The old man brightened suddenly.		Starzec nagle się ożywił.
‘Top ’ats!’ he said. ‘Funny you should mention ’em.		– Cylindry! – ryknął. – Zabawne, że pan o nich wspomina.
The same thing come into my ’ead only yesterday, I dono why. I was jest thinking, I ain’t seen a top ’at in years.		Bo właśnie wczoraj pomyślałem sobie, sam nie wiem dlaczego, że już od lat nie widziałem cylindra.
Gorn right out, they ’ave.		Całkiem wyszły z mody.
The last time I wore one was at my sister-in-law’s funeral.		Ostatni raz miałem na głowie cylinder na pogrzebie bratowej.
And that was - well, I couldn’t give you the date, but it must’a been fifty year ago.		Było to, dokładnie nie pamiętam, z pięćdziesiąt lat temu.
Of course it was only ’ired for the occasion, you understand.’		Oczywiście nie miałem własnego, musiałem wypożyczyć, sam pan rozumie.
‘It isn’t very important about the top hats,’ said Winston patiently. ‘The point is, these capitalists - they and a few lawyers and priests and so forth who lived on them - were the lords of the earth.		– Nie tyle interesują mnie cylindry, ile ogólny obraz – wyjaśnił Winston, nie tracąc cierpliwości. – Z tego, co wiem, kapitaliści oraz grupa żerujących na nich prawników, księży i tym podobnych łotrów byli panami świata.
Everything existed for their benefit.		Wszystko istniało dla ich użytku i wygody.
You - the ordinary people, the workers - were their slaves.		Wy, zwykli ludzie, robotnicy, byliście ich niewolnikami.
They could do what they liked with you.		Mogli robić z wami, co im się żywnie podobało.
They could ship you off to Canada like cattle.		Mogli wysłać was do Kanady niczym transport bydła.
They could sleep with your daughters if they chose.		Jeśli naszła ich ochota, mogli sypiać z waszymi córkami.
They could order you to be flogged with something called a cat o’nine tails.		Mogli skazać was na chłostę tak zwanym batogiem.
You had to take your cap off when you passed them.		Musieliście zdejmować czapki, kiedy któryś z nich przechodził.
Every capitalist went about with a gang of lackeys who—’		Za każdym kapitalistą kroczyła banda lokajów, którzy...
The old man brightened again.		Starzec znów się ożywił.
‘Lackeys!’ he said.		– Lokaje!
‘Now there’s a word I ain’t ’eard since ever so long.		Ho, ho, tego słowa też już kopę lat nie słyszałem.
Lackeys!		Lokaje!
That reg’lar takes me back, that does.		Ile wspomnień nasuwa się od razu!
I recollect - oh, donkey’s years ago - I used to sometimes go to ’Yde Park of a Sunday afternoon to ’ear the blokes making speeches.		Pamiętam, jak wiele, wiele lat temu zaglądałem czasem do Hyde Parku w niedzielne popołudnia, żeby posłuchać mówców.
Salvation Army, Roman Catholics, Jews, Indians - all sorts, there was.		Przemawiali faceci z Armii Zbawienia, katolicy, Żydzi, Hindusi, najróżniejsze typy.
And there was one bloke - well, I couldn’t give you ’is name, but a real powerful speaker, ’e was. ’E didn’t ’alf give it ’em!		Był tam jeden gość, nazwiska to już sobie teraz nie przypomnę, i ten dopiero miał gadane!
"Lackeys!" ’e says, "Lackeys of the bourgeoisie!		Ani myślał przebierać w słowach. „Lokaje! – krzyczał. – Lokaje burżuazji!
Flunkies of the ruling class!"		Pachołki klasy panującej!
Parasites - that was another of them.		Pasożyty!” – tak też ich określał.
And ’yenas - ’e def’nitely called ’em ’yenas.		I „hieny”; to jeszcze jedno z jego ulubionych określeń.
Of course ’e was referring to the Labour Party, you understand.’		Chodziło mu oczywiście o laburzystów, pan rozumie.
Winston had the feeling that they were talking at cross-purposes.		Winston pomyślał, że rozmawiają jak gęś z prosięciem.
‘What I really wanted to know was this,’ he said. ‘Do you feel that you have more freedom now than you had in those days?		– Chciałbym się tylko dowiedzieć jednego – rzekł. – Czy uważacie, że macie teraz więcej swobód niż przed laty?
Are you treated more like a human being?		Czy czujecie się lepiej traktowani?
In the old days, the rich people, the people at the top—’		W dawnych czasach bogacze, ci na górze...
‘The ’Ouse of Lords,’ put in the old man reminiscently.		– Izba Lordów – wtrącił starzec, któremu znów się coś przypomniało.
‘The House of Lords, if you like.		– Niech będzie Izba Lordów.
What I am asking is, were these people able to treat you as an inferior, simply because they were rich and you were poor?		Chciałbym wiedzieć, czy ci ludzie rzeczywiście mogli wami pomiatać tylko dlatego, że wy byliście biedni, a oni bogaci?
Is it a fact, for instance, that you had to call them "Sir" and take off your cap when you passed them?’		Czy naprawdę musieliście tytułować ich „jaśnie wielmożnymi panami” i ściągać czapki, ilekroć się zbliżali?
The old man appeared to think deeply. He drank off about a quarter of his beer before answering.		Starzec jakby zamyślił się głęboko i wypił jedną czwartą szklanki, zanim odpowiedział.
‘Yes,’ he said.		– Tak.
‘They liked you to touch your cap to ’em.		Lubili, żeby przynajmniej dotknąć palcami daszka.
It showed respect, like.		Okazać im szacunek.
I didn’t agree with it, myself, but I done it often enough.		Nie bardzo mi to leżało, ale trudno, robiłem jak inni.
Had to, as you might say.’		Właściwie nie miałem wyboru.
‘And was it usual - I’m only quoting what I’ve read in history books - was it usual for these people and their servants to push you off the pavement into the gutter?’		– Czy rzeczywiście tak było – pytam o to, co wyczytałem w książkach historycznych – czy rzeczywiście tak było, że ci ludzie i ich służba spychali was z chodnika do rynsztoka?
‘One of ’em pushed me once,’ said the old man. ‘I recollect it as if it was yesterday.		– Raz jeden gość mnie pchnął – oparł starzec. – Pamiętam, jakby to wydarzyło się wczoraj.
It was Boat Race night - terrible rowdy they used to get on Boat Race night - and I bumps into a young bloke on Shaftesbury Avenue. Quite the gent, ’e was - dress shirt, top ’at, black overcoat.		Było to w dniu regat na Tamizie; tego dnia zwykle tęgo sobie popijali. Na Shaftesbury Avenue trąciłem pewnego młodzika, eleganta, co się zowie: czarny płaszcz, cylinder, śnieżnobiała koszula.
‘E was kind of zig-zagging across the pavement, and I bumps into ’im accidental-like. ’E says, "Why can’t you look where you’re going?" ’e says.		Szedł zataczając się od krawężnika do krawężnika, więc niechcący stuknąłem go ramieniem. A on z mordą: „Uważałbyś pan lepiej!”
I says, "Ju think you’ve bought the bleeding pavement?" ’E says, "I’ll twist your bloody ’ead off if you get fresh with me."		Więc ja na to: „A co, baranie, cały chodnik do ciebie należy?” „Nie bądź taki bezczelny, bo zaraz cię nauczę moresu!” – odszczeknął mi się.
I says, "You’re drunk. I’ll give you in charge in ’alf a minute," I says.		Wrzasnąłem: „Nie strugaj chojraka, pijaczyno, bo zaraz zawołam gliny!”
An’ if you’ll believe me, ’e puts ’is ’and on my chest and gives me a shove as pretty near sent me under the wheels of a bus.		Wtedy oparł mi dłoń na piersi i tak mnie pchnął, że o mało nie wpadłem pod autobus.
Well, I was young in them days, and I was going to ’ave fetched ’im one, only—’		Młody byłem, to i krew gorąca. Chciałem mu zaraz przysolić, ale…
A sense of helplessness took hold of Winston.		Winstona ogarnęła bezsilność.
The old man’s memory was nothing but a rubbish-heap of details.		Pamięć starego przypominała skład bezwartościowych rupieci.
One could question him all day without getting any real information.		Można by go wypytywać cały dzień i nie dowiedzieć się nic konkretnego.
The Party histories might still be true, after a fashion: they might even be completely true.		A to, co mówił pokrywało się w pewnym stopniu z tym, co pisano w partyjnych podręcznikach; może więc wszystko w nich zawarte było prawdą?
He made a last attempt.		Winston postanowił spróbować jeszcze raz.
‘Perhaps I have not made myself clear,’ he said.		– Może nie wyraziłem się dość jasno.
‘What I’m trying to say is this.		Chodzi mi o rzecz następującą.
You have been alive a very long time; you lived half your life before the Revolution.		Żyjecie bardzo długo; połowa waszego życia przypada na lata przed Rewolucją.
In 1925, for instance, you were already grown up.		W tysiąc dziewięćset dwudziestym piątym byliście już dorosłym człowiekiem.
Would you say, from what you can remember, that life in 1925 was better than it is now, or worse?		Jak wam się wydaje, z własnego doświadczenia, czy w dwudziestym piątym żyło się lepiej niż teraz, czy gorzej?
If you could choose, would you prefer to live then or now?’		Gdybyście mogli wybrać, czy wolelibyście żyć wtedy, czy obecnie?
The old man looked meditatively at the darts board.		Starzec spojrzał w zamyśleniu na tarczę ze strzałkami.
He finished up his beer, more slowly than before.		Opróżnił szklankę, pijąc znacznie wolniej niż przedtem.
When he spoke it was with a tolerant, philosophic air, as though the beer had mellowed him.		Kiedy się odezwał, w jego głosie brzmiała nuta wyrozumiałości, niemal filozoficznej zadumy, jakby złagodniał pod wpływem piwa.
‘I know what you expect me to say,’ he said. ‘You expect me to say as I’d sooner be young again.		– Wiem, czego pan oczekuje – rzekł. – Oczekuję pan, że powiem: „Znów chciałbym być młody.”
Most people’d say they’d sooner be young, if you arst ’em.		Większość starych ludzi tak właśnie by odpowiedziała.
You got your ’ealth and strength when you’re young.		Chcieliby odzyskać zdrowie, siły.
When you get to my time of life you ain’t never well.		W tym wieku ciągle coś człowiekowi dolega.
I suffer something wicked from my feet, and my bladder’s jest terrible.		Nogi wciąż mnie bolą, pęcherz bez przerwy mi dokucza.
Six and seven times a night it ’as me out of bed.		W nocy siedem razy muszę zrywać się z łóżka.
On the other ’and there’s great advantages in being a old man.		Ale, z drugiej strony, starość też ma swoje zalety.
You ain’t got the same worries.		Odchodzi wiele zmartwień.
No truck with women, and that’s a great thing.		Żadnych bzdur z babami, a to znaczna ulga.
I ain’t ’ad a woman for near on thirty year, if you’d credit it.		Wierzyć się nie chce, że minęło już trzydzieści lat, odkąd jakąś miałem.
Nor wanted to, what’s more.’		I nawet nie czułem przez ten czas potrzeby.
Winston sat back against the window sill.		Winston oparł się plecami o parapet okna.
It was no use going on.		Dalsze wypytywanie starca nie miało sensu.
He was about to buy some more beer when the old man suddenly got up and shuffled rapidly into the stinking urinal at the side of the room.		Właśnie zamierzał ponownie iść po piwo, gdy nagle starzec zerwał się i poderwał szybko w stronę drzwi cuchnącego ustępu.
The extra half-litre was already working on him.		Dodatkowe pół litra zrobiło swoje.
Winston sat for a minute or two gazing at his empty glass, and hardly noticed when his feet carried him out into the street again.		Winston siedział przez dłuższą chwilę wpatrzony w pustą szklankę. Nawet się nie zorientował, kiedy wstał i znów znalazł się w alejce.
Within twenty years at the most, he reflected, the huge and simple question, ‘Was life better before the Revolution than it is now?’ would have ceased once and for all to be answerable.		Rozmyślał o tym, że za dwadzieścia lat już nikt nie zdoła odpowiedzieć na tak strasznie ważne, a zarazem tak szalenie proste pytanie: „Czy przed Rewolucją żyło się lepiej niż obecnie?”
But in effect it was unanswerable even now, since the few scattered survivors from the ancient world were incapable of comparing one age with another.		Lecz w rzeczy samej już teraz nie sposób było uzyskać na nie odpowiedzi, gdyż nieliczne, rozproszone niedobitki dawnego świata nie umiały porównać jednej epoki z drugą.
They remembered a million useless things, a quarrel with a work-mate, a hunt for a lost bicycle pump, the expression on a long-dead sister’s face, the swirls of dust on a windy morning seventy years ago: but all the relevant facts were outside the range of their vision.		Staruszkowie pamiętali miliony bezużytecznych szczegółów: kłótnię z kumplem, szukanie zgubionej pompki rowerowej, wyraz twarzy dawno zmarłej siostry, kurz wirujący w wietrzny poranek przed siedemdziesięciu laty; natomiast wszelkie istotne fakty znajdowały się jakby poza ich polem widzenia.
They were like the ant, which can see small objects but not large ones.		Byli jak mrówki, które widzą małe przedmioty, lecz nie dostrzegają wielkich.
And when memory failed and written records were falsified - when that happened, the claim of the Party to have improved the conditions of human life had got to be accepted, because there did not exist, and never again could exist, any standard against which it could be tested.		Kiedy zaś zawodzi pamięć, a wszelkie zapisy podlegają sfałszowaniu – wówczas chcąc nie chcąc musi się zaakceptować oświadczenie Partii, że polepszyła wszystkim warunki bytowe, gdyż nie ma i już nigdy nie będzie sposobu, by sprawdzić jej prawdomówność.
At this moment his train of thought stopped abruptly.		W tym momencie tok jego myśli nagle się urwał.
He halted and looked up.		Winston zatrzymał się i uniósł wzrok.
He was in a narrow street, with a few dark little shops interspersed among dwelling-houses.		W wąskiej uliczce oprócz domów mieszkalnych spostrzegł kilka mrocznych małych sklepików.
Immediately above his head there hung three discoloured metal balls which looked as if they had once been gilded.		Tuż nad jego głową wisiały trzy zmatowiałe metalowe kule, niegdyś pewnie pozłacane.
He seemed to know the place.		Miejsce to wydało mu się dziwnie znajome.
Of course!		Ależ oczywiście!
He was standing outside the junk-shop where he had bought the diary.		Stał przed sklepem z rupieciami, w którym kupił swój pamiętnik.
A twinge of fear went through him.		Przeraził się.
It had been a sufficiently rash act to buy the book in the beginning, and he had sworn never to come near the place again.		Już samo nabycie zeszytu było wyjątkowo nieroztropnym krokiem; obiecał sobie wtedy, że jego stopa nigdy więcej nie postanie w tym miejscu.
And yet the instant that he allowed his thoughts to wander, his feet had brought him back here of their own accord.		Wystarczyła jednak chwila zamyślenia, a nogi same go tu przyniosły.
It was precisely against suicidal impulses of this kind that he had hoped to guard himself by opening the diary.		Przed takimi właśnie samobójczymi odruchami miało go chronić prowadzenie pamiętnika.
At the same time he noticed that although it was nearly twenty-one hours the shop was still open.		Mimo wzburzenia zauważył, że choć dochodzi dwudziesta pierwsza, sklep jest nadal otwarty.
With the feeling that he would be less conspicuous inside than hanging about on the pavement, he stepped through the doorway.		Przyszło mu do głowy, iż mniej się będzie rzucał w oczy, jeśli wejdzie do środka, zamiast tak sterczeć na środku ulicy, i z tym przekonaniem skierował się do drzwi.
If questioned, he could plausibly say that he was trying to buy razor blades.		Jeśli nadejdzie patrol, może przecież udawać, że chciał kupić żyletki.
The proprietor had just lighted a hanging oil lamp which gave off an unclean but friendly smell.		Właściciel akurat zapalał wiszącą lampę naftową, która wydzielała ostrą, lecz przyjazną woń.
He was a man of perhaps sixty, frail and bowed, with a long, benevolent nose, and mild eyes distorted by thick spectacles.		Był to mężczyzna około sześćdziesiątki, wątły i przygarbiony, o długim, dobrotliwie wyglądającym nosie i łagodnych oczach zniekształconych grubymi szkłami.
His hair was almost white, but his eyebrows were bushy and still black.		Włosy miał niemal całkiem siwe, lecz brwi nadal czarne i krzaczaste.
His spectacles, his gentle, fussy movements and the fact that he was wearing an aged jacket of black velvet, gave him a vague air of intellectuality, as though he had been some kind of literary man, or perhaps a musician.		Jego okulary, miękkie, powolne ruchy oraz wytarta aksamitna marynarka, w którą był odziany, przywodziły na myśl intelektualistę, może literata albo muzyka.
His voice was soft, as though faded, and his accent less debased than that of the majority of proles.		Głos miał cichy, jakby wyblakły, akcent zaś znacznie mniej prostacki niż większość proli.
‘I recognised you on the pavement,’ he said immediately. ‘You’re the gentleman that bought the young lady’s keepsake album.		– Rozpoznałem pana przez szybę! – zawołał na powitanie. – To pan kupił u mnie sztambuch pensjonarki.
That was a beautiful bit of paper, that was.		Piękny papier!
Cream-laid, it used to be called.		Kiedyś zwał się czerpany.
There’s been no paper like that made for - oh, I dare say fifty years.’		Takiego papieru nie produkcje się już... och, chyba z pięćdziesiąt lat!
He peered at Winston over the top of his spectacles.		Popatrzył na Winstona znad okularów.
‘Is there anything special I can do for you?		– Czym mogę panu służyć?
Or did you just want to look round?’		A może woli pan się sam rozejrzeć?
‘I was passing,’ said Winston vaguely. ‘I just looked in. I don’t want anything in particular.’		– Przechodziłem tędy, więc postanowiłem wstąpić – odparł Winston. – Nie szukam nic konkretnego.
‘It’s just as well,’ said the other, ‘because I don’t suppose I could have satisfied you.’ He made an apologetic gesture with his soft-palmed hand. ‘You see how it is; an empty shop, you might say.		– Może to i lepiej, bo zapewne trudno by mi było pana zadowolić. – Przepraszającym gestem delikatnej dłoni wskazał wnętrze sklepu. – Sam pan widzi: pustki.
Between you and me, the antique trade’s just about finished.		Prawdę mówiąc, handel antykami po prostu dogorywa.
No demand any longer, and no stock either.		Nie ma klientów, brakuje towarów.
Furniture, china, glass - it’s all been broken up by degrees.		Meble, porcelana, szkło – z czasem wszystko połamało się lub wytłukło.
And of course the metal stuff’s mostly been melted down.		Z kolei metalowe przedmioty przetopiono.
I haven’t seen a brass candlestick in years.’		Od lat już nie widziałem mosiężnego lichtarza.
The tiny interior of the shop was in fact uncomfortably full, but there was almost nothing in it of the slightest value.		W rzeczywistości maleńki sklepik pękał w szwach, lecz nie było w nim prawie nic, co miałoby jakąkolwiek wartość.
The floor-space was very restricted, because all round the walls were stacked innumerable dusty picture-frames. In the window there were trays of nuts and bolts, worn-out chisels, penknives with broken blades, tarnished watches that did not even pretend to be in going order, and other miscellaneous rubbish.		Panowała straszliwa ciasnota, gdyż prawie całą podłogę zalegały dziesiątki opartych o ścianę zakurzonych ram. Na parapecie stały tace pełne śrubek i nakrętek, zdartych dłut, scyzoryków z połamanymi ostrzami, zaśniedziałych zegarków, które nawet nie próbowały utrzymywać pozorów, że chodzą, oraz innych rupieci.
Only on a small table in the corner was there a litter of odds and ends - lacquered snuff-boxes, agate brooches and the like - which looked as though they might include something interesting.		Jedynie na niewielkim stoliku w samym rogu leżał stosik emaliowanych tabakierek, broszek z agatami i podobnych drobiazgów, wśród których dałoby się wyszperać coś ciekawego.
As Winston wandered towards the table his eye was caught by a round, smooth thing that gleamed softly in the lamplight, and he picked it up.		Kiedy Winston podszedł do stolika, jego uwagę zwrócił okrągły, gładki przedmiot, połyskujący łagodnie w blasku lampy naftowej. Wziął go do ręki.
It was a heavy lump of glass, curved on one side, flat on the other, making almost a hemisphere.		Była to ciężka bryła szkła, zaokrąglona z jednej strony, zupełnie płaska z drugiej – prawie idealna półkula.
There was a peculiar softness, as of rain-water, in both the colour and the texture of the glass.		Zarówno jej barwa, jak i faktura miały w sobie dziwną miękkość kojarzącą się z wodą deszczową.
At the heart of it, magnified by the curved surface, there was a strange, pink, convoluted object that recalled a rose or a sea anemone. ‘What is it?’ said Winston, fascinated.		W samym środku bryły, powiększony przez jej półokrągłą. powierzchnię, tkwił jakiś tajemniczy, poskręcany czerwony kształt podobny do róży lub morskiego polipa. – Co to takiego? – spytał Winston urzeczony.
‘That’s coral, that is,’ said the old man. ‘It must have come from the Indian Ocean.		– Koral – odparł: właściciel. – Pochodzi z Oceanu Indyjskiego.
They used to kind of embed it in the glass.		Niegdyś umiano wtapiać je w szkło.
That wasn’t made less than a hundred years ago.		Ten przedmiot ma przynajmniej sto lat.
More, by the look of it.’		A może nawet więcej.
‘It’s a beautiful thing,’ said Winston.		– Piękna rzecz – zachwycił się Winston.
‘It is a beautiful thing,’ said the other appreciatively. ‘But there’s not many that’d say so nowadays.’ He coughed. ‘Now, if it so happened that you wanted to buy it, that’d cost you four dollars.		– Rzeczywiście piękna – potwierdził ze znawstwem właściciel. – Ale mało kto umie to teraz docenić. – Zakasłał cicho. – Gdyby przypadkiem miał pan ochotę ją kupić, kosztuje cztery dolary.
I can remember when a thing like that would have fetched eight pounds, and eight pounds was - well, I can’t work it out, but it was a lot of money.		Pamiętam, jak za takie cuda płaciło się osiem funtów, a osiem funtów to... nie przeliczę, ale całkiem sporo pieniędzy.
But who cares about genuine antiques nowadays - even the few that’s left?’		Lecz kogo teraz obchodzą antyki? A tak niewiele ich się ostało!
Winston immediately paid over the four dollars and slid the coveted thing into his pocket.		Winston szybko zapłacił cztery dolary i wsunął upragniony przedmiot do kieszeni.
What appealed to him about it was not so much its beauty as the air it seemed to possess of belonging to an age quite different from the present one.		Pociągało go nawet nie tyle jego piękno, ile fakt, że pochodził z epoki zupełnie innej niż obecna.
The soft, rain-watery glass was not like any glass that he had ever seen.		Jeszcze nigdy nie widział szkła, które wyglądałoby tak miękko, zupełnie jak woda deszczowa.
The thing was doubly attractive because of its apparent uselessness, though he could guess that it must once have been intended as a paperweight.		Bezużyteczność szklanej półkuli – przypuszczalnie służyła niegdyś za przycisk – tylko potęgowała jej atrakcyjność w oczach Winstona.
It was very heavy in his pocket, but fortunately it did not make much of a bulge.		Chociaż dość ciężka, na szczęście nie wypychała mu zbyt widocznie kieszeni.
It was a queer thing, even a compromising thing, for a Party member to have in his possession.		Posiadanie takiego przedmiotu przez członka Partii byłoby nie tylko dziwne, lecz również kompromitujące.
Anything old, and for that matter anything beautiful, was always vaguely suspect.		Każda stara lub po prostu piękna rzecz wzbudzała podejrzenia.
The old man had grown noticeably more cheerful after receiving the four dollars.		Właściciel wyraźnie poweselał, kiedy otrzymał zapłatę.
Winston realised that he would have accepted three or even two.		Winston zdał sobie sprawę, że pewnie zgodziłby się sprzedać przycisk za trzy, a nawet dwa dolary.
‘There’s another room upstairs that you might care to take a look at,’ he said. ‘There’s not much in it. Just a few pieces.		– Na górze mam jeszcze jeden pokój; może chciałby się pan po nim rozejrzeć? – spytał sklepikarz. – Niewiele tam jest. Ot, trochę sprzętów.
We’ll do with a light if we’re going upstairs.’ He lit another lamp, and, with bowed back, led the way slowly up the steep and worn stairs and along a tiny passage, into a room which did not give on the street but looked out on a cobbled yard and a forest of chimney pots.		Wezmę tylko lampę. Zapalił drugą lampę i, lekko przygarbiony, ruszył wolno po stromych, zniszczonych schodach i wzdłuż wąziutkiego korytarza, prowadząc Winstona do pokoju, którego okna wychodziły nie na ulicę, lecz na wybrukowane podwórze i las blaszanych kominów.
Winston noticed that the furniture was still arranged as though the room were meant to be lived in.		Pokój był tak urządzony, jakby ktoś w nim mieszkał.
There was a strip of carpet on the floor, a picture or two on the walls, and a deep, slatternly armchair drawn up to the fireplace. An old-fashioned glass clock with a twelve-hour face was ticking away on the mantelpiece. Under the window, and occupying nearly a quarter of the room, was an enormous bed with the mattress still on it.		Na podłodze leżał dywan, na ścianie wisiał obrazek, a przy kominku – na którym tykał staromodny zegar z dwunastocyfrową tarczą – stał brudny głęboki fotel; pod oknem znajdowało się ogromne łóżko z materacem, zajmujące blisko jedną czwartą powierzchni ni pomieszczenia.
‘We lived here till my wife died,’ said the old man half apologetically. ‘I’m selling the furniture off by little and little.		– Mieszkaliśmy tu z żoną do jej śmierci – powiedział właścicieli, na wpół przepraszającym tonem. – Teraz wyprzedaję po kolei meble.
Now that’s a beautiful mahogany bed, or at least it would be if you could get the bugs out of it.		Niech pan spojrzy, co za wspaniałe mahoniowe łoże! Trzeba je tylko odpluskwić.
But I dare say you’d find it a little bit cumbersome.’		Ale podejrzewam, że dla pana byłoby trochę nieporęczne.
He was holding the lamp high up, so as to illumine the whole room, and in the warm dim light the place looked curiously inviting.		Trzymał lampę wysoko w górze, aby lepiej oświetlić całe wnętrze, i w jej ciepłym, nikłym blasku pokój wyglądał niezwykle zachęcająco.
The thought flitted through Winston’s mind that it would probably be quite easy to rent the room for a few dollars a week, if he dared to take the risk.		Winstonowi przemknęło przez myśl, że gdyby się tylko odważył, pewnie bez trudu mógłby go wynająć za klika dolarów tygodniowo.
It was a wild, impossible notion, to be abandoned as soon as thought of; but the room had awakened in him a sort of nostalgia, a sort of ancestral memory.		Ten szalony, nierealny pomysł należało oddalić od siebie jak najprędzej; lecz pokój obudził w Winstonie jakąś tęsknotę, jakieś wspomnienie genetycznie zakodowane w pamięci.
It seemed to him that he knew exactly what it felt like to sit in a room like this, in an armchair beside an open fire with your feet in the fender and a kettle on the hob: utterly alone, utterly secure, with nobody watching you, no voice pursuing you, no sound except the singing of the kettle and the friendly ticking of the clock.		Wydało mu się, że dokładnie wie, jak to jest, kiedy przebywa się w takim pomieszczeniu, odpoczywa w fotelu przed kominkiem, dotykając nogami rozgrzanej kraty ochronnej i czekając, aż w czajniku zagotuje się woda na herbatę; słowem, kiedy siedzi się samotnie, z poczuciem pełnego bezpieczeństwa, bez obawy, że jest się obserwowanym, a zamiast natarczywego głosu, od którego aż puchną uszy, słychać jedynie syk wody w imbryku i przyjazne cykanie zegara.
‘There’s no telescreen!’ he could not help murmuring.		– Nie ma teleekranu! – wyrwało mu się.
‘Ah,’ said the old man, ‘I never had one of those things.		– A tak, nigdy sobie nie kupiłem.
Too expensive.		Za drogi.
And I never seemed to feel the need of it, somehow.		A poza tym jakoś nie czułem potrzeby.
Now that’s a nice gate-leg table in the corner there.		Ale proszę spojrzeć na ten rozkładany stół tam w rogu; czyż to nie piękny mebel?
Though of course you’d have to put new hinges on it if you wanted to use the flaps.’		Trzeba tylko wstawić nowe zawiasy.
There was a small bookcase in the other corner, and Winston had already gravitated towards it.		Winstona jednak bardziej zaciekawił niewielki regał z książkami stojący w przeciwnym rogu.
It contained nothing but rubbish.		Niestety, na półkach znalazł same śmiecie.
The hunting-down and destruction of books had been done with the same thoroughness in the prole quarters as everywhere else.		Polowanie na książki i ich niszczenie przeprowadzono z taką samą sumiennością w dzielnicach proli, jak w pozostałych.
It was very unlikely that there existed anywhere in Oceania a copy of a book printed earlier than 1960.		Przypuszczalnie w całej Oceanii nie zachowała się ani jedna książka wydana przed 1960 rokiem.
The old man, still carrying the lamp, was standing in front of a picture in a rosewood frame which hung on the other side of the fireplace, opposite the bed.		Sklepikarz oświetlił lampą obrazek w palisandrowej ramie wiszący po drugiej stronie kominka, dokładnie na wprost łóżka.
‘Now, if you happen to be interested in old prints at all—’ he began delicately.		– A gdyby z kolei interesowały pana stare ryciny... – zaczął delikatnie.
Winston came across to examine the picture.		Winston zbliżył się, by obejrzeć obrazek.
It was a steel engraving of an oval building with rectangular windows, and a small tower in front.		Był to staloryt przedstawiający owalną budowlę z prostokątnymi oknami i niewielką wieżyczką.
There was a railing running round the building, and at the rear end there was what appeared to be a statue.		Wokół budynku biegł parkan, a z tyłu znajdował się jakiś pomnik.
Winston gazed at it for some moments.		Winston przez chwilę przypatrywał się uważnie.
It seemed vaguely familiar, though he did not remember the statue.		Budowla wydawała mu się znajoma, choć pomnika na pewno nigdy nie widział.
‘The frame’s fixed to the wall,’ said the old man, ‘but I could unscrew it for you, I dare say.’		– Rama jest przyśrubowana do ściany – oznajmił właściciel – ale gdyby pan chciał, mógłbym ją odkręcić.
‘I know that building,’ said Winston finally. ‘It’s a ruin now. It’s in the middle of the street outside the Palace of Justice.’		– Poznaję ten budynek – przemówił wreszcie Winston. – Teraz to ruina, stoi na samym środku ulicy, na wprost Pałacu Sprawiedliwości.
‘That’s right.		– Tak jest.
Outside the Law Courts.		Na wprost gmachu sądu.
It was bombed in - oh, many years ago.		Został zbombardowany w... och, wiele lat temu.
It was a church at one time.		Kiedyś był to kościół.
St Clement’s Dane, its name was.’ He smiled apologetically, as though conscious of saying something slightly ridiculous, and added: ‘"Oranges and lemons," say the bells of St Clement’s!’		Kościół Świętego Klemensa. – Uśmiechnął się z zażenowaniem, jakby świadom, że trochę się ośmiesza, i dodał: – „Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa!”
‘What’s that?’ said Winston.		– Słucham? – zdziwił się Winston.
‘Oh - "‘Oranges and lemons,’ say the bells of St Clement’s." That was a rhyme we had when I was a little boy.		– Och, „Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa” to taki wierszyk, który się recytowało, kiedy byłem mały.
How it goes on I don’t remember, but I do know it ended up, "Here comes a candle to light you to bed, Here comes a chopper to chop off your head".		Całości nie pamiętam, ale wiem, że kończył się następująco: „Oto ciastko, możesz zjeść połowę, a oto topór, który zetnie ci głowę.”
It was a kind of a dance.		To była taka zabawa.
They held out their arms for you to pass under, and when they came to "Here comes a chopper to chop off your head" they brought their arms down and caught you.		Część dzieci stała parami naprzeciw siebie trzymając w górze złączone ręce, a pozostałe przechodziły pod nimi. Kiedy padły słowa „A oto topór, który zetnie ci głowę”, ręce się opuszczały, zatrzymując kogoś z przechodzących.
It was just names of churches. All the London churches were in it - all the principal ones, that is.’		Wierszyk wymieniał wszystkie londyńskie kościoły; przynajmniej wszystkie ważniejsze.
Winston wondered vaguely to what century the church belonged.		Winston zaczął się zastanawiać, ile lat może liczyć kościół przedstawiony na obrazku.
It was always difficult to determine the age of a London building.		Trudno było odgadnąć wiek jakiegokolwiek londyńskiego budynku.
Anything large and impressive, if it was reasonably new in appearance, was automatically claimed as having been built since the Revolution, while anything that was obviously of earlier date was ascribed to some dim period called the Middle Ages.		Wzniesienie wszystkich większych, imponujących gmachów, które nie wyglądały zbyt staro, Partia automatycznie przypisywała sobie; jeśli zaś jakaś budowla wyraźnie sprawiała wrażenie wcześniejszej, twierdzono, że powstała w odległym okresie zwanym średniowieczem.
The centuries of capitalism were held to have produced nothing of any value.		Według Partii, po erze kapitalizmu nie pozostało nic wartościowego.
One could not learn history from architecture any more than one could learn it from books.		Tak więc z architektury, podobnie jak i z podręczników, nie można było nauczyć się historii.
Statues, inscriptions, memorial stones, the names of streets - anything that might throw light upon the past had been systematically altered.		Pomniki, napisy, tablice pamiątkowe, nazwy ulic – wszystko, co mogło rzucić światło na przeszłość, skrupulatnie zmieniono.
‘I never knew it had been a church,’ he said.		– Nawet nie wiedziałem, że to był kościół – powiedział Winston.
‘There’s a lot of them left, really,’ said the old man, ‘though they’ve been put to other uses.		– Jest ich wciąż bardzo wiele, choć służą teraz innym celom.
Now, how did that rhyme go?		Ale jak dalej szedł ten wierszyk?
Ah! I’ve got it!		Ha! jednak sobie przypomniałem:
‘Oranges and lemons,’ say the bells of St Clement’s,		Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa,
‘You owe me three farthings,’ say the bells of St Martin’s -		Skradł cytryn pół tuzina, dudnią dzwony Marcina...
there, now, that’s as far as I can get.		Reszty, niestety nie pamiętam.
A farthing, that was a small copper coin, looked something like a cent’.		A pens to taka dawniejsza moneta, odpowiednik centa.
‘Where was St Martin’s?’ said Winston.		– Gdzie był kościół Marcina?
‘St Martin’s?		– Kościół Świętego Marcina?
That’s still standing.		Nadal stoi.
It’s in Victory Square, alongside the picture gallery.		Na placu Zwycięstwa, obok galerii sztuki.
A building with a kind of a triangular porch and pillars in front, and a big flight of steps.’		Gmach z trójkątnym frontonem, kolumnadą i szerokimi schodami.
Winston knew the place well.		Winston dobrze znał ten budynek.
It was a museum used for propaganda displays of various kinds - scale models of rocket bombs and Floating Fortresses, wax-work tableaux illustrating enemy atrocities, and the like.		Było to obecnie muzeum, w którym organizowano różne propagandowe wystawy: eksponowano makiety pocisków rakietowych, modele pływających fortec oraz poustawiane w sugestywnych pozach figury woskowe, ukazujące zbrodnie nieprzyjacielskich żołnierzy.
‘St Martin’s-in-the-Fields it used to be called,’ supplemented the old man, ‘though I don’t recollect any fields anywhere in those parts.’		– Kiedyś zwano go Świętym Marcinem na Polach – uzupełnił stary antykwariusz – chociaż nie pamiętam żadnych pól w okolicy.
Winston did not buy the picture.		Winston nie kupił ryciny.
It would have been an even more incongruous possession than the glass paperweight, and impossible to carry home, unless it were taken out of its frame.		Byłby to nabytek jeszcze bardziej kompromitujący niż szklany przycisk; zresztą nie mógłby jej zabrać bez wyjmowania z ram.
But he lingered for some minutes more, talking to the old man, whose name, he discovered, was not Weeks - as one might have gathered from the inscription over the shop-front - but Charrington.		Ale ociągał się jeszcze przez kilka minut z opuszczeniem sklepu, rozmawiając z właścicielem, który – jak odkrył – wcale nie nazywał się Weeks, choć tak brzmiał napis na szyldzie sklepu, lecz Charrington.
Mr Charrington, it seemed, was a widower aged sixty-three and had inhabited this shop for thirty years.		Pan Charrington był wdowcem, miał sześćdziesiąt trzy lata i mieszkał nad sklepem od trzydziestu lat.
Throughout that time he had been intending to alter the name over the window, but had never quite got to the point of doing it.		Przez cały ten czas zamierzał zmienić szyld, lecz jakoś nigdy się do tego nie zabrał.
All the while that they were talking the half-remembered rhyme kept running through Winston’s head. Oranges and lemons, say the bells of St Clement’s, You owe me three farthings, say the bells of St Martin’s!		Podczas rozmowy Winstonowi wciąż rozbrzmiewał w myślach strzęp zapomnianego wierszyka. „Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa, Skradł cytryn pół tuzina, dudnią dzwony Marcina!”
It was curious, but when you said it to yourself you had the illusion of actually hearing bells, the bells of a lost London that still existed somewhere or other, disguised and forgotten.		Dziwne, ale kiedy powtarzał te słowa, miał wrażenie, iż naprawdę słyszy dzwony, dzwony dawnego Londynu, który – acz zmieniony i zapomniany – istniał nadal.
From one ghostly steeple after another he seemed to hear them pealing forth.		Zdawało mu się, że słyszy, jak biją po kolei z widm kościelnych wież.
Yet so far as he could remember he had never in real life heard church bells ringing.		A przecież, o ile pamiętał, nigdy nie słyszał kościelnego dzwonu.
He got away from Mr Charrington and went down the stairs alone, so as not to let the old man see him reconnoitring the street before stepping out of the door.		Pożegnał się z panem Charringtonem i zaczął zbiegać po schodach, nie chcąc, aby starszy jegomość widział, jak rozgląda się na boki przed wyjściem na ulicę.
He had already made up his mind that after a suitable interval - a month, say - he would take the risk of visiting the shop again.		Podjął już decyzję, że po pewnym czasie – na przykład po upływie miesiąca – zaryzykuje i ponownie odwiedzi sklep.
It was perhaps not more dangerous than shirking an evening at the Centre.		Może wcale nie jest to bardziej niebezpieczne od nieobecności w świetlicy.
The serious piece of folly had been to come back here in the first place, after buying the diary and without knowing whether the proprietor of the shop could be trusted. However—!		Karygodną lekkomyślnością wykazał się przychodząc po raz drugi do sklepiku, mimo że nie miał pojęcia, czy może ufać właścicielowi; ale skoro to się już stało...
Yes, he thought again, he would come back.		Tak, obiecał sobie, wrócę.
He would buy further scraps of beautiful rubbish.		I znów kupi jakiś piękny rupieć.
He would buy the engraving of St Clement’s Dane, take it out of its frame and carry it home concealed under the jacket of his overalls.		Nabędzie też rycinę kościoła Świętego Klemensa; wyjmie ją z ram, schowa pod kurtkę kombinezonu i tak zaniesie do domu.
He would drag the rest of that poem out of Mr Charrington’s memory.		Wyciągnie resztę strof wiersza z pamięci pana Charringtona.
Even the lunatic project of renting the room upstairs flashed momentarily through his mind again.		Jeszcze raz przemknął mu przez myśl szalony pomysł wynajęcia pokoju na piętrze.
For perhaps five seconds exaltation made him careless, and he stepped out onto the pavement without so much as a preliminary glance through the window.		Radosne podniecenie sprawiło, że na moment zapomniał o ostrożności i wyszedł na ulicę nie zerknąwszy przez okno.
He had even started humming to an improvised tune -		Zaczął nawet nucić pod nosem na zaimprowizowaną melodię:
‘Oranges and lemons,’ say the bells of St Clement’s,		Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa,
‘You owe me three farthings,’ say the—		Skradł cytryn pół tuzina, dudnią dzwo...
Suddenly his heart seemed to turn to ice and his bowels to water.		Nagle serce mu zamarło, a kiszki skręciły się ze strachu.
A figure in blue overalls was coming down the pavement, not ten metres away.		Zaledwie dziesięć metrów przed sobą ujrzał zbliżającą się postać w granatowym kombinezonie.
It was the girl from the Fiction Department, the girl with dark hair.		Była to ciemnowłosa dziewczyna z Departamentu Literatury.
The light was failing, but there was no difficulty in recognising her.		Mimo zmierzchu rozpoznał ją bez trudu.
She looked him straight in the face, then walked quickly on as though she had not seen him.		Spojrzała mu prosto w twarz, po czym przeszła obok, jakby go w ogóle nie widziała.
For a few seconds Winston was too paralysed to move.		Przez kilka sekund stał w miejscu, dosłownie sparaliżowany strachem.
Then he turned to the right and walked heavily away, not noticing for the moment that he was going in the wrong direction.		W końcu ruszył ciężkim krokiem w prawo, nawet nie orientując się, że idzie w złym kierunku.
At any rate, one question was settled.		Przynajmniej jedno się wyjaśniło.
There was no doubting any longer that the girl was spying on him.		Teraz już nie miał żadnych wątpliwości, że dziewczyna go szpieguje.
She must have followed him here, because it was not credible that by pure chance she should have happened to be walking on the same evening up the same obscure back-street, kilometres distant from any quarter where Party members lived. It was too great a coincidence.		Musiała go śledzić, bo szansa spotkania jej na obskurnej uliczce odległej o kilka kilometrów od dzielnic przeznaczonych dla partyjnych była tak mikroskopijna, że przypadek po prostu nie wchodził w rachubę.
Whether she was really an agent of the Thought Police, or simply an amateur spy actuated by officiousness, hardly mattered.		To, czy faktycznie była agentką Policji Myśli, czy też szpiegowała go z nadmiaru gorliwości, nie robiło różnicy.
It was enough that she was watching him.		Dość, że miała go na oku.
Probably she had seen him go into the pub as well.		Prawdopodobnie widziała również, jak wchodził do piwiarni.
It was an effort to walk.		Z trudem poruszał nogami.
The lump of glass in his pocket banged against his thigh at each step, and he was half minded to take it out and throw it away.		Ukryta w kieszeni szklana bryła przy każdym kroku waliła go w udo; miał ochotę ją wyjąć i wyrzucić.
The worst thing was the pain in his belly.		Najbardziej dokuczał mu skurcz żołądka.
For a couple of minutes he had the feeling that he would die if he did not reach a lavatory soon.		Bał się, że umrze, jeśli natychmiast nie znajdzie toalety.
But there would be no public lavatories in a quarter like this.		Ale wiedział, że w tak podłej dzielnicy nie ma publicznych szaletów.
Then the spasm passed, leaving a dull ache behind.		Po kilku minutach skurcz minął, pozostawiając tylko tępy ból.
The street was a blind alley.		Uliczka była ślepa.
Winston halted, stood for several seconds wondering vaguely what to do, then turned round and began to retrace his steps.		Winston przystanął i przez kilka sekund zastanawiał się, co robić, po czym zawrócił w stronę sklepu.
As he turned it occurred to him that the girl had only passed him three minutes ago and that by running he could probably catch up with her.		Idąc pomyślał, że minął się z dziewczyną zaledwie trzy minuty temu, gdyby więc zaczął biec, pewnie zdołałby ją dogonić.
He could keep on her track till they were in some quiet place, and then smash her skull in with a cobblestone.		Szedłby za nią do jakiegoś odludnego miejsca, a tam roztrzaskał jej czaszkę kamieniem.
The piece of glass in his pocket would be heavy enough for the job.		Zresztą wystarczyłby szklany przycisk.
But he abandoned the idea immediately, because even the thought of making any physical effort was unbearable.		Szybko jednak zrezygnował z tego pomysłu, albowiem już sama myśl o najmniejszym wysiłku fizycznym była dla niego nie do zniesienia.
He could not run, he could not strike a blow.		Podbiegnięcie czy zadanie ciosu przekraczało w tym momencie jego możliwości.
Besides, she was young and lusty and would defend herself.		Poza tym dziewczyna, młoda i silna, na pewno stawiałaby opór.
He thought also of hurrying to the Community Centre and staying there till the place closed, so as to establish a partial alibi for the evening.		Przyszło mu też do głowy, że czym prędzej powinien udać się do osiedlowej świetlicy, aby zapewnić sobie choć częściowe alibi na dzisiejszy wieczór.
But that too was impossible.		Lecz to również przekraczało jego siły.
A deadly lassitude had taken hold of him.		Ogarnęła go straszliwa niemoc.
All he wanted was to get home quickly and then sit down and be quiet.		Pragnął tylko jak najszybciej znaleźć się u siebie, usiąść, nic nie robić.
It was after twenty-two hours when he got back to the flat.		Kiedy wreszcie dotarł do swojego mieszkania, minęła już dwudziesta druga.
The lights would be switched off at the main at twenty-three thirty.		Światło wyłączano w całym domu o dwudziestej trzeciej trzydzieści.
He went into the kitchen and swallowed nearly a teacupful of Victory Gin.		Wszedł do kuchni i wypił duszkiem prawie pełną filiżankę Dżinu Zwycięstwa.
Then he went to the table in the alcove, sat down and took the diary out of the drawer.		Następnie usiadł przy stoliku we wnęce i wydobył z szuflady pamiętnik.
But he did not open it at once.		Nie otworzył go jednak.
From the telescreen a brassy female voice was squalling a patriotic song.		Z teleekranu grzmiał kobiecy głos wywrzaskujący jakąś patriotyczną pieśń.
He sat staring at the marbled cover of the book, trying without success to shut the voice out of his consciousness.		Winston, utkwiwszy wzrok w marmurkowej okładce, bezskutecznie usiłował nie dopuścić śpiewu do swojej świadomości.
It was at night that they came for you, always at night.		Przychodzą w nocy, zawsze w nocy.
The proper thing was to kill yourself before they got you.		Najlepiej się zabić, zanim wpadnie się w ich ręce.
Undoubtedly some people did so.		Na pewno sporo osób tak właśnie postępuje.
Many of the disappearances were actually suicides.		Wielu spośród tych, którzy znikali, po prostu popełniało samobójstwo.
But it needed desperate courage to kill yourself in a world where firearms, or any quick and certain poison, were completely unprocurable.		Lecz odebranie sobie życia w świecie, gdzie broń palna lub działająca szybko i niezawodnie trucizna były absolutnie nie do zdobycia, wymagało desperackiej odwagi.
He thought with a kind of astonishment of the biological uselessness of pain and fear, the treachery of the human body which always freezes into inertia at exactly the moment when a special effort is needed.		Pomyślał jakby ze zdziwieniem o biologicznym bezsensie istnienia bólu i strachu, o zdradliwości ludzkiego ciała, które ogarnia totalna inercja dokładnie wtedy, kiedy konieczny jest maksymalny wysiłek.
He might have silenced the dark-haired girl if only he had acted quickly enough: but precisely because of the extremity of his danger he had lost the power to act.		Gdyby zmobilizował się do działania, mógłby raz na zawsze zamknąć usta ciemnowłosej dziewczynie; lecz właśnie z powodu grozy sytuacji zupełnie stracił zdolność sprawnego funkcjonowania.
It struck him that in moments of crisis one is never fighting against an external enemy, but always against one’s own body.		Uderzył go myśl, że w chwilach kryzysu nigdy nie walczy się z wrogiem zewnętrznym, ale zawsze z własnym ciałem.
Even now, in spite of the gin, the dull ache in his belly made consecutive thought impossible.		Nawet teraz, pomimo wypitego dżinu, tępe kłucie w żołądku uniemożliwiało mu koncentrację.
And it is the same, he perceived, in all seemingly heroic or tragic situations.		Podejrzewał, że tak samo dzieje się we wszystkich groźnych lub tragicznych sytuacjach.
On the battlefield, in the torture chamber, on a sinking ship, the issues that you are fighting for are always forgotten, because the body swells up until it fills the universe, and even when you are not paralysed by fright or screaming with pain, life is a moment-to-moment struggle against hunger or cold or sleeplessness, against a sour stomach or an aching tooth.		Na polu bitwy, w sali tortur, na tonącym okręcie zapomina się o najwznioślejszych ideałach, gdyż ciało pęcznieje, aż wypełnia sobą cały wszechświat; lecz przecież nawet wówczas, kiedy człowiek nie jest sparaliżowany strachem albo nie wyje z bólu, życie stanowi nieprzerwane pasmo zmagań z głodem, chłodem, bezsennością, ze zgagą lub rwącym zębem.
He opened the diary.		Otworzył pamiętnik.
It was important to write something down.		Ważne było, aby coś napisać.
The woman on the telescreen had started a new song.		Kobieta na teleekranie rozpoczęła kolejną pieśń.
Her voice seemed to stick into his brain like jagged splinters of glass.		Jej głos wbijał mu się w mózg jak odłamki szkła.
He tried to think of O’Brien, for whom, or to whom, the diary was written, but instead he began thinking of the things that would happen to him after the Thought Police took him away.		Próbował myśleć o O’Brienie, dla którego pisał lub do którego adresował pamiętnik, ale na próżno; wyobraźnia zaczęła mu podsuwać obrazy tego, co go czeka, kiedy wpadnie w łapy Policji Myśli.
It would not matter if they killed you at once.		Gdyby zabijali od razu, nie byłoby to takie straszne.
To be killed was what you expected.		Każdy więzień oczekiwał, że prędzej czy później zostanie stracony.
But before death (nobody spoke of such things, yet everybody knew of them) there was the routine of confession that had to be gone through: the grovelling on the floor and screaming for mercy, the crack of broken bones, the smashed teeth and bloody clots of hair.		Ale przed śmiercią (choć nikt o tym nie mówił, wiedzieli to wszyscy) przechodziło się przez rytuał przesłuchań, do którego należało czołganie się po ziemi i skamlanie o litość, trzask łamanych kości, wybijane zęby, skrzepy krwi we włosach.
Why did you have to endure it, since the end was always the same?		Dlaczego człowiek musiał tak strasznie cierpieć, skoro czekał go i tak identyczny koniec?
Why was it not possible to cut a few days or weeks out of your life?		Dlaczego nie można było umrzeć o te kilka dni lub tygodni wcześniej?
Nobody ever escaped detection, and nobody ever failed to confess.		Nikomu nie udawało się uniknąć wykrycia, wszyscy też w pełni przyznawali się do winy.
When once you had succumbed to thoughtcrime it was certain that by a given date you would be dead.		Jeżeli ktoś dopuścił się myślozbrodni, mógł mieć pewność, że jego śmierć to tylko kwestia czasu.
Why then did that horror, which altered nothing, have to lie embedded in future time?		Dlaczego więc ten koszmar, który i tak niczego nie zmieniał, musiał się stawać jego udziałem?
He tried with a little more success than before to summon up the image of O’Brien: ‘We shall meet in the place where there is no darkness,’ O’Brien had said to him.		Ponownie, tym razem z nieco większym powodzeniem, spróbował myśleć o O’Brienie. „Spotkamy się tam, gdzie nie ma mroku” – tak mu oznajmił.
He knew what it meant, or thought he knew.		Winston wiedział, co to znaczy, a przynajmniej tak mu się zdawało.
The place where there is no darkness was the imagined future, which one would never see, but which, by foreknowledge, one could mystically share in.		Miejsce, gdzie nie ma mroku, to następna epoka, której nigdy nie ujrzy, ale wierząc, że nadejdzie, może w niej duchowo uczestniczyć.
But with the voice from the telescreen nagging at his ears he could not follow the train of thought further.		Lecz natrętny głos dobiegający z teleekranu nie pozwolił pełniej rozwinąć tej myśli.
He put a cigarette in his mouth.		Winston włożył do ust papierosa.
Half the tobacco promptly fell out onto his tongue, a bitter dust which was difficult to spit out again.		Połowa tytoniu natychmiast wysypała mu się na język; gorzki pył nie dawał się wypluć.
The face of Big Brother swam into his mind, displacing that of O’Brien.		Nagle twarz Wielkiego Brata przysłoniła O’Briena.
Just as he had done a few days earlier, he slid a coin out of his pocket and looked at it.		Tak jak przed kilkoma dniami, Winston wyjął z kieszeni monetę i podniósł do oczu.
The face gazed up at him, heavy, calm, protecting: but what kind of smile was hidden beneath the dark moustache?		Patrzyło z niej to samo masywne, spokojne, opiekuńcze oblicze; ale jaki był uśmiech, który krył się pod czarnym wąsem?
Like a leaden knell the words came back at him:		Niczym żałobne tony dzwonu rozdźwięczały się w mózgu Winstona wybite na monecie hasła:
WAR IS PEACE		WOJNA TO POKÓJ
FREEDOM IS SLAVERY		WOLNOŚĆ TO NIEWOLA
IGNORANCE IS STRENGTH.		IGNORANCJA TO SIŁA
PART II		Część druga
I		1
IT was the middle of the morning, and Winston had left his cubicle to go to the lavatory.		Minęła połowa poranka, kiedy Winston opuścił swoją przegrodę, żeby pójść do toalety.
A solitary figure was coming towards him from the other end of the long, brightly-lit corridor.		Jakaś samotna postać szła ku niemu z przeciwnego końca długiego, jaskrawo oświetlonego korytarza.
It was the girl with dark hair.		Była to ta sama ciemnowłosa dziewczyna.
Four days had gone past since the evening when he had run into her outside the junk-shop.		Upłynęły cztery dni, odkąd owego wieczoru natknął się na nią przed sklepem ze starociami.
As she came nearer he saw that her right arm was in a sling, not noticeable at a distance because it was of the same colour as her overalls.		Z bliska zobaczył, że prawą rękę ma na temblaku, wcześniej niewidocznym, gdyż był tej samej barwy co kombinezon.
Probably she had crushed her hand while swinging round one of the big kaleidoscopes on which the plots of novels were ‘roughed in’.		Przypuszczalnie wybiła ją sobie przestawiając któryś z ogromnych kalejdoskopów używanych do „wypełniania” fabularnych zarysów powieści.
It was a common accident in the Fiction Department.		Takie wypadki zdarzały się często w Departamencie Literatury.
They were perhaps four metres apart when the girl stumbled and fell almost flat on her face.		Dzieliły ich mniej więcej cztery metry, gdy naraz dziewczyna potknęła się i upadła jak długa na ziemię.
A sharp cry of pain was wrung out of her. She must have fallen right on the injured arm.		Wydała głośny okrzyk bólu – pewnie przygniotła sobie zwichniętą rękę.
Winston stopped short.		Winston przystanął.
The girl had risen to her knees.		Dziewczyna tymczasem uniosła się na klęczki.
Her face had turned a milky yellow colour against which her mouth stood out redder than ever.		Jej twarz przybrała żółtomleczną barwę, a przez to usta wydawały się jeszcze czerwieńsze.
Her eyes were fixed on his, with an appealing expression that looked more like fear than pain.		W oczach, patrzących błagalnie na niego, malował się jednak nie tyle ból, ile strach.
A curious emotion stirred in Winston’s heart.		W sercu Winstona zrodziło się współczucie.
In front of him was an enemy who was trying to kill him: in front of him, also, was a human creature, in pain and perhaps with a broken bone.		Oto widział przed sobą śmiertelnego wroga, lecz był to zarazem człowiek, który cierpiał, może nawet miał złamany nadgarstek.
Already he had instinctively started forward to help her.		Niewiele myśląc Winston podszedł, żeby pomóc dziewczynie.
In the moment when he had seen her fall on the bandaged arm, it had been as though he felt the pain in his own body.		Kiedy upadła na zabandażowaną rękę, ból przeszył także jego ciało.
‘You’re hurt?’ he said.		– Bardzoście się potłukli? – spytał.
‘It’s nothing.		– Nie, nie.
My arm.		Tylko ręka.
It’ll be all right in a second.’		Zaraz mi przejdzie.
She spoke as though her heart were fluttering.		Mówiła urywanym głosem, jakby serce wciąż waliło jej młotem.
She had certainly turned very pale.		I wyraźnie zbladła.
‘You haven’t broken anything?’		– Nic sobie nie złamaliście?
‘No, I’m all right.		– Nie, wszystko w porządku.
It hurt for a moment, that’s all.’		Już przestało boleć.
She held out her free hand to him, and he helped her up.		Wyciągnęła do niego zdrową rękę i pomógł jej wstać.
She had regained some of her colour, and appeared very much better.		Odzyskała rumieńce; wyglądała znacznie lepiej.
‘It’s nothing,’ she repeated shortly. ‘I only gave my wrist a bit of a bang.		– Nic mi nie jest! – oświadczyła zdecydowanie. – Tylko się uderzyłam.
Thanks, comrade!’		Dziękuję wam, towarzyszu!
And with that she walked on in the direction in which she had been going, as briskly as though it had really been nothing.		I z tymi słowy dziarskim krokiem ruszyła przed siebie, jakby rzeczywiście nic jej nie dolegało.
The whole incident could not have taken as much as half a minute.		Całe zajście trwało najwyżej pół minuty.
Not to let one’s feelings appear in one’s face was a habit that had acquired the status of an instinct, and in any case they had been standing straight in front of a telescreen when the thing happened.		Kontrolowanie mimiki było nawykiem, który już dawno przerodził się w odruch, a w dodatku znajdowali się bezpośrednio pod teleekranem.
Nevertheless it had been very difficult not to betray a momentary surprise, for in the two or three seconds while he was helping her up the girl had slipped something into his hand.		Mimo to Winston ledwo pohamował wyraz zdumienia, albowiem gdy pomagał dziewczynie wstać, wsunęła mu coś w dłoń.
There was no question that she had done it intentionally.		Nie ulegało wątpliwości, że świadomie.
It was something small and flat.		To coś było niewielkie i płaskie.
As he passed through the lavatory door he transferred it to his pocket and felt it with the tips of his fingers.		Wchodząc do toalety włożył przedmiot do kieszeni i pomacał czubkami palców.
It was a scrap of paper folded into a square.		Wyczuł złożony w kwadrat kawałek papieru.
While he stood at the urinal he managed, with a little more fingering, to get it unfolded.		Stojąc nad pisuarem z trudem rozprostował kartkę, posługując się tylko jedną ręką.
Obviously there must be a message of some kind written on it.		Coś musiało być tam napisane.
For a moment he was tempted to take it into one of the water-closets and read it at once.		Miał ochotę wejść do kabiny i przeczytać od razu.
But that would be shocking folly, as he well knew.		Byłoby to jednak istne szaleństwo.
There was no place where you could be more certain that the telescreens were watched continuously.		Gdzie jak gdzie, ale w toaletach teleekrany nastawiano na ciągły podgląd.
He went back to his cubicle, sat down, threw the fragment of paper casually among the other papers on the desk, put on his spectacles and hitched the speakwrite towards him. ‘Five minutes,’ he told himself, ‘five minutes at the very least!’		Wrócił do swojej przegrody, usiadł, rzucił niedbale kartkę pomiędzy inne papiery na biurku, włożył okulary i przysunął mowopis. „Pięć minut – pomyślał. – Muszę wytrzymać przynajmniej pięć minut!”
His heart bumped in his breast with frightening loudness.		Serce waliło mu przeraźliwie głośno.
Fortunately the piece of work he was engaged on was mere routine, the rectification of a long list of figures, not needing close attention.		Na szczęście zadanie, które wykonywał – wprowadzanie zmian w długiej kolumnie liczb – należało do rutynowych i nie wymagało specjalnej koncentracji.
Whatever was written on the paper, it must have some kind of political meaning.		Był przekonany, że wiadomość zapisana na kartce musi mieć znaczenie polityczne.
So far as he could see there were two possibilities.		W grę wchodziły jedynie dwie możliwości.
One, much the more likely, was that the girl was an agent of the Thought Police, just as he had feared.		Pierwsza, bardziej prawdopodobna, to że dziewczyna rzeczywiście jest agentką Policji Myśli, tak jak się tego obawiał.
He did not know why the Thought Police should choose to deliver their messages in such a fashion, but perhaps they had their reasons.		Nie rozumiał tylko, dlaczego Policja Myśli wybrała akurat ten sposób, żeby się z nim komunikować, ale pewnie miała swoje powody.
The thing that was written on the paper might be a threat, a summons, an order to commit suicide, a trap of some description.		Kartka mogła zawierać groźbę, wezwanie, rozkaz popełnienia samobójstwa; mógł też kryć się za nią podstęp, próba zdemaskowania.
But there was another, wilder possibility that kept raising its head, though he tried vainly to suppress it.		Ale była i inna możliwość, szalona i nierealna, która uporczywie domagała się rozpatrzenia, choć starał się ją od siebie odsunąć.
This was, that the message did not come from the Thought Police at all, but from some kind of underground organisation.		Może autorem wiadomości wcale nie jest Policja Myśli, lecz jakaś podziemna organizacja!
Perhaps the Brotherhood existed after all!		Może Braterstwo jednak istnieje!
Perhaps the girl was part of it!		Może dziewczyna do niego należy!
No doubt the idea was absurd, but it had sprung into his mind in the very instant of feeling the scrap of paper in his hand.		Pomysł niewątpliwie absurdalny, ale przyszedł mu do głowy, ledwie poczuł pod palcami szeleszczący papier.
It was not till a couple of minutes later that the other, more probable explanation had occurred to him.		Dopiero po kilku minutach wpadł na bardziej racjonalne wytłumaczenie.
And even now, though his intellect told him that the message probably meant death - still, that was not what he believed, and the unreasonable hope persisted, and his heart banged, and it was with difficulty that he kept his voice from trembling as he murmured his figures into the speakwrite.		Choć rozum mówił, że kartka najprawdopodobniej zawiera wyrok śmierci, wciąż nie chciał wierzyć, wciąż żywił niedorzeczną nadzieję, iż nie taki jest jej sens. Serce mu waliło i z trudem panował nad drżeniem głosu, dyktując liczby do mowopisu.
He rolled up the completed bundle of work and slid it into the pneumatic tube.		Zwinął otrzymany wydruk i wsunął do rury pneumatycznej.
Eight minutes had gone by.		Minęło osiem minut.
He re-adjusted his spectacles on his nose, sighed, and drew the next batch of work towards him, with the scrap of paper on top of it.		Poprawił okulary, westchnął i przysunął do siebie kolejny plik papierów – ten z leżącą na wierzchu kartką.
He flattened it out.		Rozprostował ją.
On it was written, in a large unformed handwriting:		Wiadomość, skreślona dużym, dziecinnym pismem, brzmiała:
I love you.		Kocham cię.
For several seconds he was too stunned even to throw the incriminating thing into the memory hole.		Przez kilka sekund był tak oszołomiony, że zapomniał wrzucić kartkę do luki pamięci.
When he did so, although he knew very well the danger of showing too much interest, he could not resist reading it once again, just to make sure that the words were really there.		Zanim to uczynił – chociaż wiedział, że zbyt wyraźne zainteresowanie jest bardzo podejrzane – przeczytał ją jeszcze raz, chcąc się upewnić czy mu się nie przywidziało.
For the rest of the morning it was very difficult to work.		Przez resztę poranka nie miał serca do pracy.
What was even worse than having to focus his mind on a series of niggling jobs was the need to conceal his agitation from the telescreen.		Jeszcze trudniej od skupienia się na serii nudnych drobiazgów przychodziło mu ukrywać podniecenie przed teleekranem.
He felt as though a fire were burning in his belly.		Czuł się tak, jakby ogień trawił jego trzewia.
Lunch in the hot, crowded, noise-filled canteen was torment.		Obiad w gorącej, zatłoczone i hałaśliwej stołówce był prawdziwą męczarnią.
He had hoped to be alone for a little while during the lunch hour, but as bad luck would have it the imbecile Parsons flopped down beside him, the tang of his sweat almost defeating the tinny smell of stew, and kept up a stream of talk about the preparations for Hate Week.		Liczył na chwilę spokoju, lecz jak na nieszczęście ten imbecyl Parsons klapnął przy jego stoliku, niemal zabijając wonią potu metaliczny, kwaśny zapach gulaszu, i zaczął rozwodzić się nad przygotowaniami do Tygodnia Nienawiści.
He was particularly enthusiastic about a papier-maché model of Big Brother’s head, two metres wide, which was being made for the occasion by his daughter’s troop of Spies.		Z ogromnym entuzjazmem mówił o dwumetrowej głowie Wielkiego Brata robionej na tę okazję z papier-maché przez drużynę Kapusiów, do której należała jego córka.
The irritating thing was that in the racket of voices Winston could hardly hear what Parsons was saying, and was constantly having to ask for some fatuous remark to be repeated.		Najbardziej irytujące było to, że w zgiełku panującym w stołówce Winston ledwo słyszał, co Parsons mówi, i co chwila musiał go prosić o powtórzenie jakiegoś kolejnego idiotyzmu.
Just once he caught a glimpse of the girl, at a table with two other girls at the far end of the room.		Tylko raz spojrzał na dziewczynę; siedziała z dwiema koleżankami w drugim końcu sali.
She appeared not to have seen him, and he did not look in that direction again.		Chyba go wcale nie zauważyła. Więcej nie patrzył w jej stronę.
The afternoon was more bearable.		Popołudnie było znośniejsze.
Immediately after lunch there arrived a delicate, difficult piece of work which would take several hours and necessitated putting everything else aside.		Tuż po obiedzie zlecono mu subtelne i trudne zadanie, które wymagało kilku godzin pracy i odłożenia innych zleceń na później.
It consisted in falsifying a series of production reports of two years ago, in such a way as to cast discredit on a prominent member of the Inner Party who was now under a cloud.		Chodziło o sfałszowanie pliku sprawozdań produkcyjnych sprzed dwóch lat w taki sposób, aby zdyskredytować ważnego członka Wewnętrznej Partii, który popadł w niełaskę.
This was the kind of thing that Winston was good at, and for more than two hours he succeeded in shutting the girl out of his mind altogether.		Winston miał dar do podobnych zadań i wciągnął się do tego stopnia, że przez dwie godziny ani razu nie pomyślał o dziewczynie.
Then the memory of her face came back, and with it a raging, intolerable desire to be alone. Until he could be alone it was impossible to think this new development out.		Ale potem jej twarz znów stanęła mu przed oczyma i ponownie ogarnęło go wściekłe, przemożne pragnienie, żeby znaleźć się w samotności. Dopiero wtedy mógłby przemyśleć sobie całą sytuację.
Tonight was one of his nights at the Community Centre.		Jednakże tego dnia musiał pokazać się w osiedlowej świetlicy.
He wolfed another tasteless meal in the canteen, hurried off to the Centre, took part in the solemn foolery of a ‘discussion group’, played two games of table tennis, swallowed several glasses of gin and sat for half an hour through a lecture entitled ‘Ingsoc in relation to chess’.		Po skończonej pracy przegryzł coś pospiesznie w stołówce i pognał do świetlicy, gdzie wziął udział w namaszczonej błazenadzie zwanej „kółkiem dyskusyjnym”, rozegrał dwa mecze ping-ponga, wypił kilka szklanek dżinu oraz wysłuchał półgodzinnego referatu zatytułowanego „Angsoc a szachy”.
His soul writhed with boredom, but for once he had had no impulse to shirk his evening at the Centre.		W środku aż skręcał się z nudy, lecz tym razem nawet nie przyszło mu do głowy, żeby się nie stawić w świetlicy.
At the sight of the words I love you the desire to stay alive had welled up in him, and the taking of minor risks suddenly seemed stupid.		Na widok słów Kocham cię wezbrała w nim ochota do życia i podejmowanie zbędnego ryzyka wydawało mu się nagle idiotyczne.
It was not till twenty-three hours, when he was home and in bed - in the darkness, where you were safe even from the telescreen so long as you kept silent - that he was able to think continuously.		Dopiero o dwudziestej trzeciej, gdy już wrócił do domu i leżał w łóżku przy zgaszonym świetle – a więc wreszcie, dopóki się nie odzywał, bezpieczny – mógł się bez przeszkód oddać rozmyślaniom.
It was a physical problem that had to be solved: how to get in touch with the girl and arrange a meeting.		Miał do rozwiązania niełatwy problem: jak skontaktować się z dziewczyną i umówić na spotkanie.
He did not consider any longer the possibility that she might be laying some kind of trap for him.		Nie obawiał się żadnego podstępu.
He knew that it was not so, because of her unmistakable agitation when she handed him the note.		Był pewien, że dziewczyna nic nie knuje, bo jej zdenerwowanie, kiedy przekazywała mu kartkę, wyglądało na jak najbardziej autentyczne.
Obviously she had been frightened out of her wits, as well she might be.		Dosłownie drżała ze strachu, i nie bez przyczyny.
Nor did the idea of refusing her advances even cross his mind.		Nawet przez myśl mu nie przeszło, aby zignorować jej awanse.
Only five nights ago he had contemplated smashing her skull in with a cobblestone; but that was of no importance.		Chociaż zaledwie pięć dni wcześniej chciał dziewczynie rozwalić głowę kamieniem, w tej chwili nie liczyło się to zupełnie.
He thought of her naked, youthful body, as he had seen it in his dream.		Wyobrażał sobie nagie młodzieńcze ciało, które dotąd widział tylko we śnie.
He had imagined her a fool like all the rest of them, her head stuffed with lies and hatred, her belly full of ice.		Jeszcze niedawno uważał ją za taką samą idiotkę jak inne kobiety, o umyśle zatrutym bzdurami i nienawiścią, a łonie zimnym jak lód.
A kind of fever seized him at the thought that he might lose her, the white youthful body might slip away from him!		Teraz myślał gorączkowo o tym, że może ją utracić, że to białe ciało może mu się wymknąć!
What he feared more than anything else was that she would simply change her mind if he did not get in touch with her quickly.		Najbardziej lękał się tego, że dziewczyna po prostu zmieni zdanie, jeśli się szybko z nią nie skontaktuje.
But the physical difficulty of meeting was enormous.		Ale umówienie się było właściwie rzeczą niewykonalną.
It was like trying to make a move at chess when you were already mated.		Równie trudną jak zrobienie ruchu, kiedy już się dostało mata.
Whichever way you turned, the telescreen faced you.		Gdziekolwiek się człowiek obrócił, miał przed sobą teleekrany.
Actually, all the possible ways of communicating with her had occurred to him within five minutes of reading the note; but now, with time to think, he went over them one by one, as though laying out a row of instruments on a table.		Prawdę mówiąc, nim upłynęło pięć minut od przeczytania kartki, przyszło mu do głowy kilka pomysłów; teraz, w zaciszu domowym, rozważał je wszystkie po kolei, jakby zastanawiał się nad wyborem narzędzi przed przystąpieniem do skomplikowanej operacji.
Obviously the kind of encounter that had happened this morning could not be repeated.		Powtórne zainscenizowanie ich porannego spotkania było oczywiście wykluczone.
If she had worked in the Records Department it might have been comparatively simple, but he had only a very dim idea whereabouts in the building the Fiction Department lay, and he had no pretext for going there.		Gdyby pracowała w Departamencie Archiwów, nawiązanie kontaktu nie przedstawiałoby większych trudności; nie orientował się natomiast, gdzie dokładnie mieści się Departament Literatury, i nie miał żadnego powodu, aby tam pójść.
If he had known where she lived, and at what time she left work, he could have contrived to meet her somewhere on her way home; but to try to follow her home was not safe, because it would mean loitering about outside the Ministry, which was bound to be noticed.		Gdyby wiedział, gdzie dziewczyna mieszkała lub o której kończy pracę, postarałby się ją spotykać, kiedy będzie wracała do domu; ale czekanie pod ministerstwem to zbyt wielkie ryzyko.
As for sending a letter through the mails, it was out of the question. By a routine that was not even secret, all letters were opened in transit.		Wysłanie listu też nie wchodziło w rachubę, gdyż dla nikogo nie było tajemnicą, że cała poczta jest kontrolowana.
Actually, few people ever wrote letters.		W ogóle mało kto korespondował.
For the messages that it was occasionally necessary to send, there were printed postcards with long lists of phrases, and you struck out the ones that were inapplicable.		Jeśli czasem zachodziła konieczność przekazania jakiejś wiadomości listownie, istniały druczki z gotowym spisem sformułowań; należało jedynie skreślić niepotrzebne.
In any case he did not know the girl’s name, let alone her address.		Nie znał zresztą adresu dziewczyny ani nawet jej imienia i nazwiska.
Finally he decided that the safest place was the canteen.		W końcu uznał, że najbezpieczniej będzie nawiązać kontakt w stołówce.
If he could get her at a table by herself, somewhere in the middle of the room, not too near the telescreens, and with a sufficient buzz of conversation all round - if these conditions endured for, say, thirty seconds, it might be possible to exchange a few words.		Jeśli tylko uda mu się zastać ją samą przy stoliku gdzieś pośrodku sali, nie za blisko teleekranów, i jeśli wokół choć przez trzydzieści sekund będzie rozbrzmiewał zwykły gwar – wówczas zdołają zamienić kilka słów.
For a week after this, life was like a restless dream.		Przez cały tydzień jego życie przypominało niespokojny sen.
On the next day she did not appear in the canteen until he was leaving it, the whistle having already blown.		Nazajutrz po przekazaniu kartki dziewczyna pojawiła się w stołówce dopiero gdy wychodził, już po dzwonku oznajmiającym koniec przerwy.
Presumably she had been changed onto a later shift.		Zapewne pracowała na późniejszej zmianie.
They passed each other without a glance.		Minęli się nawet na siebie nie patrząc.
On the day after that she was in the canteen at the usual time, but with three other girls and immediately under a telescreen.		Następnego dnia była w stołówce o normalnej porze, lecz siedziała tuż pod teleekranem w towarzystwie trzech koleżanek.
Then for three dreadful days she did not appear at all.		Przez trzy kolejne straszne dni w ogóle się nie zjawiła.
His whole mind and body seemed to be afflicted with an unbearable sensitivity, a sort of transparency, which made every movement, every sound, every contact, every word that he had to speak or listen to, an agony.		Umysł i ciało Winstona stały się boleśnie nadwrażliwe; dziwne wyostrzenie zmysłów sprawiało, że każdy ruch, każdy dźwięk, każdy kontakt z drugim człowiekiem, każde słowo, które słyszał lub wypowiadał, stanowiły torturę.
Even in sleep he could not altogether escape from her image.		Obraz dziewczyny towarzyszył mu nawet we śnie.
He did not touch the diary during those days.		Przez cały ten czas ani razu nie otworzył pamiętnika.
If there was any relief, it was in his work, in which he could sometimes forget himself for ten minutes at a stretch.		Jedyną ulgę dawała mu praca; czasami tak się wciągał, że na dziesięć minut udawało mu się zapomnieć o wszystkim.
He had absolutely no clue as to what had happened to her. There was no enquiry he could make.		Nie miał bladego pojęcia, co się stało z dziewczyną, a pytać nie mógł.
She might have been vaporized, she might have committed suicide, she might have been transferred to the other end of Oceania: worst and likeliest of all, she might simply have changed her mind and decided to avoid him.		Może ją ewaporowano, może popełniła samobójstwo, może przeniesiono ją na drugi koniec Oceanii; najgorsze, a zarazem najbardziej prawdopodobne było to, że go unika, bo się rozmyśliła.
The next day she reappeared.		Lecz dzień później znów ją zobaczył.
Her arm was out of the sling and she had a band of sticking plaster round her wrist.		Nie miała już ręki na temblaku, tylko kawałek plastra na nadgarstku.
The relief of seeing her was so great that he could not resist staring directly at her for several seconds.		Poczuł tak wielką ulgę, że przez kilka sekund gapił się wprost na nią.
On the following day he very nearly succeeded in speaking to her.		Następnego dnia prawie udało mu się do niej odezwać.
When he came into the canteen she was sitting at a table well out from the wall, and was quite alone.		Kiedy wszedł do stołówki, siedziała przy stoliku z dala od ściany, i w dodatku zupełnie sama.
It was early, and the place was not very full.		Zjawił się wcześnie, wciąż było sporo wolnych miejsc.
The queue edged forward till Winston was almost at the counter, then was held up for two minutes because someone in front was complaining that he had not received his tablet of saccharine.		Kolejka przesuwała się wolno do przodu, aż w końcu, gdy Winston doszedł prawie do samego okienka, stanęła na dwie minuty, bo ktoś zaczął się awanturować, że nie dostał pastylki sacharyny.
But the girl was still alone when Winston secured his tray and began to make for her table: He walked casually towards her, his eyes searching for a place at some table beyond her.		Ale dziewczyna wciąż siedziała sama, gdy Winstonowi wydano obiad, ruszył więc z tacą w jej stronę. Szedł niedbale, niby to szukając wzrokiem wolnego miejsca.
She was perhaps three metres away from him.		Dzieliły go od niej już tylko trzy metry.
Another two seconds would do it.		Jeszcze dwie sekundy i mu się powiedzie.
Then a voice behind him called, ‘Smith!’		Wtem jakiś głos za nim zawołał: – Smith!
He pretended not to hear.		Udał, że nie słyszy.
‘Smith!’ repeated the voice, more loudly.		– Smith! – Wołanie powtórzyło się, tym razem głośniejsze.
It was no use.		Nie miał innego wyjścia.
He turned round.		Odwrócił się.
A blond-headed, silly-faced young man named Wilsher, whom he barely knew, was inviting him with a smile to a vacant place at his table.		Młody blondyn o nieco głupkowatym wyrazie twarzy, nazwiskiem Wilsher, którego znał bardzo słabo, zapraszał go z uśmiechem do swojego stolika.
It was not safe to refuse.		Niebezpiecznie było odmówić.
After having been recognised, he could not go and sit at a table with an unattended girl.		Skoro znalazło się wolne miejsce, nie mógł pójść dalej i przysiąść się do samotnej dziewczyny.
It was too noticeable.		Za bardzo by to kłuło w oczy.
He sat down with a friendly smile.		Usiadł uśmiechając się przyjaźnie.
The silly blond face beamed into his.		Głupkowata twarz blondyna promieniała.
Winston had a hallucination of himself smashing a pickaxe right into the middle of it.		Miał ochotę zmiażdżyć ją kilofem.
The girl’s table filled up a few minutes later.		Przy stoliku dziewczyny zajęto wszystkie miejsca.
But she must have seen him coming towards her, and perhaps she would take the hint.		Na pewno jednak widziała, że szedł w jej stronę, i powinna wyciągnąć z tego wniosek.
Next day he took care to arrive early. Sure enough, she was at a table in about the same place, and again alone.		I rzeczywiście; gdy nazajutrz zjawił się w stołówce, siedziała przy stoliku sama i podobnie jak wczoraj, z dała od teleekranu.
The person immediately ahead of him in the queue was a small, swiftly-moving, beetle-like man with a flat face and tiny, suspicious eyes.		W kolejce tuż przed Winstonem stał mały, zwinny, pluskwowaty człowieczek o płaskiej twarzy i maleńkich, podejrzliwych oczkach.
As Winston turned away from the counter with his tray, he saw that the little man was making straight for the girl’s table.		Kiedy Winston odwrócił się z tacą od kraty, zobaczył, że tamten kieruje się prosto do stołu dziewczyny.
His hopes sank again.		Znów stracił nadzieję.
There was a vacant place at a table further away, but something in the little man’s appearance suggested that he would be sufficiently attentive to his own comfort to choose the emptiest table.		Przy następnym stoliku było wprawdzie jedno wolne miejsce, lecz coś w wyglądzie człowieczka sugerowało, że za bardzo ceni sobie wygodę, aby się tłoczyć z trzema osobami.
With ice at his heart Winston followed.		Winston szedł za nim ze ściśniętym sercem.
It was no use unless he could get the girl alone.		Musi znaleźć się z dziewczyną sam na sam, bo inaczej nic z tego nie wyjdzie.
At this moment there was a tremendous crash.		W tym momencie rozległ się potężny łoskot.
The little man was sprawling on all fours, his tray had gone flying, two streams of soup and coffee were flowing across the floor.		Człowieczek padł na ziemię jak długi, wypuszczając z rąk tacę i rozbryzgując zupę i kawę po posadzce.
He started to his feet with a malignant glance at Winston, whom he evidently suspected of having tripped him up.		Podniósł się i spojrzał gniewnie na Winstona, którego najwyraźniej podejrzewał o podstawienie nogi.
But it was all right.		Ale wszystko zakończyło się szczęśliwie.
Five seconds later, with a thundering heart, Winston was sitting at the girl’s table.		Pięć sekund później Winston, z walącym sercem, siedział przy stoliku dziewczyny.
He did not look at her.		Nie spojrzał na nią.
He unpacked his tray and promptly began eating.		Zestawił naczynia z tacy i zabrał się do jedzenia.
It was all - important to speak at once, before anyone else came, but now a terrible fear had taken possession of him.		Wiedział, że powinien przemówić jak najrychlej, zanim ktoś się dosiądzie, lecz nagle zdjął go blady strach.
A week had gone by since she had first approached him.		Minął tydzień, odkąd dała mu kartkę.
She would have changed her mind, she must have changed her mind!		Mogła się rozmyślić, na pewno się rozmyśliła!
It was impossible that this affair should end successfully; such things did not happen in real life.		Nie wierzył w pomyślny rozwój tej historii; w życiu takie rzeczy po prostu się nie zdarzały.
He might have flinched altogether from speaking if at this moment he had not seen Ampleforth, the hairy-eared poet, wandering limply round the room with a tray, looking for a place to sit down.		Może w ogóle nie wykrztusiłby słowa, gdyby naraz nie ujrzał Amplefortha, poety o owłosionych uszach, sunącego niemrawo po sali w poszukiwaniu wolnego miejsca.
In his vague way Ampleforth was attached to Winston, and would certainly sit down at his table if he caught sight of him. There was perhaps a minute in which to act.		Na swój ślamazarny sposób Ampleforth lubił Winstona, było więc pewne, że się do niego dosiądzie, jeśli tylko go zauważy.
Both Winston and the girl were eating steadily.		Winston miał najwyżej minutę na działanie.
The stuff they were eating was a thin stew, actually a soup, of haricot beans.		Oboje z dziewczyną siedzieli wpatrzeni w miski, jedząc rzadki gulasz, a właściwie zupę – zupę fasolową.
In a low murmur Winston began speaking.		Winston zaczął mówić cichym, przytłumionym głosem.
Neither of them looked up; steadily they spooned the watery stuff into their mouths, and between spoonfuls exchanged the few necessary words in low expressionless voices.		Żadne z nich nie podniosło głowy; jedli wodnistą breję, między jedną łyżką a drugą, monotonnym szeptem wymieniając niezbędne informacje.
‘What time do you leave work?’		– O której kończysz pracę?
‘Eighteen-thirty.’		– O osiemnastej trzydzieści.
‘Where can we meet?’		– Gdzie się możemy spotkać?
‘Victory Square, near the monument.’		– Na placu Zwycięstwa, obok pomnika.
‘It’s full of telescreens.’		– Tam jest pełno teleekranów.
‘It doesn’t matter if there’s a crowd.’		– Jeśli jest tłum, to nic nie szkodzi.
‘Any signal?		– Dasz mi jakiś znak?
‘No.		– Nie.
Don’t come up to me until you see me among a lot of people.		Po prostu podejdź do mnie wówczas, kiedy będę w tłumie.
And don’t look at me.		I nie patrz na mnie.
Just keep somewhere near me.’		Ale podejdź blisko.
‘What time?’		– O której?
‘Nineteen hours.’		– O dziewiętnastej.
‘All right.’		– Dobrze.
Ampleforth failed to see Winston and sat down at another table.		Ampleforth nie dostrzegł Winstona; usiadł przy innym stoliku.
They did not speak again, and, so far as it was possible for two people sitting on opposite sides of the same table, they did not look at one another.		Ale i tak nie odzywali się już więcej i – na tyle, na ile było to możliwe w wypadku dwóch osób siedzących naprzeciwko siebie – unikali się wzrokiem.
The girl finished her lunch quickly and made off, while Winston stayed to smoke a cigarette.		Dziewczyna szybko skończyła obiad i odeszła, a Winston został i zapalił papierosa.
Winston was in Victory Square before the appointed time.		Na placu Zwycięstwa zjawił się przed wyznaczonym czasem.
He wandered round the base of the enormous fluted column, at the top of which Big Brother’s statue gazed southward towards the skies where he had vanquished the Eurasian aeroplanes (the Eastasian aeroplanes, it had been, a few years ago) in the Battle of Airstrip One.		Obszedł cokół ogromnej, żłobionej kolumny, z której szczytu posąg Wielkiego Brata patrzył na południe nieba; tam właśnie wódz rozgromił eurazjatyckie eskadry (kilka lat temu mówiło się, że wschódazjatyckie) w Bitwie o Pas Startowy Jeden.
In the street in front of it there was a statue of a man on horseback which was supposed to represent Oliver Cromwell.		Nie opodal kolumny wznosił się pomnik jeźdźca; podobno przedstawiał Olivera Cromwella.
At five minutes past the hour the girl had still not appeared. Again the terrible fear seized upon Winston.		O dziewiętnastej zero pięć dziewczyny wciąż nie było; Winstona znów oblał zimny pot.
She was not coming, she had changed her mind!		Nie przyjdzie, rozmyśliła się!
He walked slowly up to the north side of the square and got a sort of pale-coloured pleasure from identifying St Martin’s church, whose bells, when it had bells, had chimed ‘You owe me three farthings.’		Poszedł wolno na północną stronę placu i z pewną satysfakcją zidentyfikował kościół Świętego Marcina, którego dzwony – kiedy miał jeszcze takowe – biły „Skradł cytryn pół tuzina”.
Then he saw the girl standing at the base of the monument, reading or pretending to read a poster which ran spirally up the column.		Chwilę później ujrzał dziewczynę; stała przy kalumnie i czytała – lub udawała, że czyta – transparent obiegający spiralnie kamienny słup.
It was not safe to go near her until some more people had accumulated. There were telescreens all round the pediment.		Wiedział, że dopóki nie zgromadzi się więcej osób, dla własnego bezpieczeństwa powinni trzymać się od siebie z daleka – kolumnę otaczały teleekrany.
But at this moment there was a din of shouting and a zoom of heavy vehicles from somewhere to the left.		Nagle jednak rozległy się okrzyki i warkot ciężkich pojazdów nadjeżdżających z lewa.
Suddenly everyone seemed to be running across the square.		Wszyscy zaczęli biec w tamtą stronę.
The girl nipped nimbly round the lions at the base of the monument and joined in the rush.		Dziewczyna zwinnie okrążyła lwy u cokołu kolumny i przyłączyła się do biegnących.
Winston followed.		Winston popędził za nią.
As he ran, he gathered from some shouted remarks that a convoy of Eurasian prisoners was passing.		Z okrzyków wywnioskował, że zbliża się konwój eurazjatyckich jeńców.
Already a dense mass of people was blocking the south side of the square.		Zbity tłum wypełniał już południową stronę placu.
Winston, at normal times the kind of person who gravitates to the outer edge of any kind of scrimmage, shoved, butted, squirmed his way forward into the heart of the crowd.		Winston, który w podobnych sytuacjach zwykle wolał trzymać się na uboczu, tym razem pchał się do przodu, torując sobie drogę łokciami.
Soon he was within arm’s length of the girl, but the way was blocked by an enormous prole and an almost equally enormous woman, presumably his wife, who seemed to form an impenetrable wall off flesh.		Wkrótce od dziewczyny dzieliło go zaledwie pół metra, lecz dalszą drogę blokowała mu para ogromnych proli, prawdopodobnie małżeństwo, których potężne cielska stanowiły przeszkodę nie do przebycia.
Winston wriggled himself sideways, and with a violent lunge managed to drive his shoulder between them.		Ustawił się bokiem i naparł z całej siły; zdołał wcisnąć ramię.
For a moment it felt as though his entrails were being ground to pulp between the two muscular hips, then he had broken through, sweating a little.		Szamotał się przez chwilę, z uczuciem, że się dostał między dwa kamienie młyńskie, ale w końcu, zlany potem, przebił się na drugą stronę.
He was next to the girl.		Był tuż obok dziewczyny.
They were shoulder to shoulder, both staring fixedly in front of them.		Stali ramię w ramię, ze skupieniem patrząc prosto przed siebie.
A long line of trucks, with wooden-faced guards armed with sub-machine-guns standing upright in each corner, was passing slowly down the street.		Długa kolumna ciężarówek jechała wolno ulicą. W rogach każdej platformy stali uzbrojeni w pistolety maszynowe strażnicy o surowych obliczach;
In the trucks little yellow men in shabby greenish uniforms were squatting, jammed close together. Their sad Mongolian faces gazed out over the sides of the trucks, utterly incurious.		pilnowali drobnych, żółtych mężczyzn odzianych w liche zielone mundury. Jeńcy siedzieli w kucki, stłoczeni ciasno, a ich posępne mongolskie oczy patrzyły w dół z krańcową obojętnością.
Occasionally when a truck jolted there was a clank-clank of metal:		Co pewien czas, gdy ciężarówki podskakiwały na wybojach, rozlegał się brzęk żelastwa:
all the prisoners were wearing leg-irons.		jeńcy mieli skute nogi.
Truck-load after truck-load of the sad faces passed.		Ciężarówka za ciężarówką przesuwały się przed Winstonem ponure twarze.
Winston knew they were there, but he saw them only intermittently.		Patrzył na nie, ale właściwie ich nie dostrzegał.
The girl’s shoulder, and her arm right down to the elbow, were pressed against his.		Ramię dziewczyny przyciskało się do jego ramienia.
Her cheek was almost near enough for him to feel its warmth.		Jej policzek był tak blisko, że czuł niemal jego ciepło.
She had immediately taken charge of the situation, just as she had done in the canteen.		Podobnie jak w stołówce, od razu przejęła inicjatywę.
She began speaking in the same expressionless voice as before, with lips barely moving, a mere murmur easily drowned by the din of voices and the rumbling of the trucks.		Ledwo poruszając wargami, zaczęła mówić tym samym szeptem co poprzednio – cichym, monotonnym, łatwo ginącym pośród powszechnego zgiełku i warkotu silników.
‘Can you hear me?’		– Słyszysz mnie?
‘Yes.’		– Tak.
‘Can you get Sunday afternoon off?’		– Czy jesteś wolny w niedzielę po południu?
Yes.’		– Tak.
‘Then listen carefully.		– Więc słuchaj uważnie.
You’ll have to remember this.		Musisz wszystko zapamiętać.
Go to Paddington Station—’		Pójdziesz na dworzec Paddington...
With a sort of military precision that astonished him, she outlined the route that he was to follow.		Z niemal wojskową precyzją, która wprawiła Winstona w zdumienie, poinstruowała go krok po kroku, co ma zrobić.
A half-hour railway journey; turn left outside the station; two kilometres along the road; a gate with the top bar missing; a path across a field; a grass-grown lane; a track between bushes; a dead tree with moss on it.		Pół godziny koleją; ze stacji skręcić w lewo; przejść szosą dwa kilometry; przy bramie bez górnego pręta skręcić w polną drogę; dojść do leśnego duktu; potem skręcić na ścieżkę między krzakami; dojść do zwalonego pnia porośniętego mchem.
It was as trough she had a map inside her head.		Zupełnie jakby w głowie miała mapę.
‘Can you remember all that?’ she murmured finally.		– Zapamiętasz? – szepnęła na koniec.
‘Yes.’		– Tak.
‘You turn left, then right, then left again.		– Skręcasz w lewo, w prawo, potem znów w lewo.
And the gate’s got no top bar.’		Brama bez górnego pręta.
‘Yes.		– Dobrze.
What time?’		O której?
‘About fifteen.		– Około piętnastej.
You may have to wait.’		Może będziesz musiał na mnie zaczekać.
I’ll get there by another way.		Przyjdę inną trasą.
Are you sure you remember everything?’		Na pewno wszystko zapamiętałeś?
‘Yes.’		– Tak.
‘Then get away from me as quick as you can.’		– Więc teraz szybko odejdź.
She need not have told him that.		Tego nie musiała mu mówić.
But for the moment they could not extricate themselves from the crowd.		Ale nie od razu mogli się rozdzielić.
The trucks were still filing past, the people still insatiably gaping.		Wciąż przejeżdżały ciężarówki, wszyscy więc stali gapiąc się łapczywie.
At the start there had been a few boos and hisses, but it came only from the Party members among the crowd, and had soon stopped.		Na początku rozległo się trochę gwizdów i wrogich okrzyków, ale wydawali je nieliczni w tłumie partyjni i wkrótce też ucichli.
The prevailing emotion was simply curiosity.		Dominującym uczuciem była zwyczajna ciekawość.
Foreigners, whether from Eurasia or from Eastasia, were a kind of strange animal.		Cudzoziemcy, czy to Eurazjaci; czy Wsshódazjaci, stanowili taką samą osobliwie jak rzadkie okazy zwierząt.
One literally never saw them except in the guise of prisoners, and even as prisoners one never got more than a momentary glimpse of them.		Nigdy nie widywano ich inaczej niż w charakterze jeńców, i nawet wówczas zaledwie przez krótką chwilę.
Nor did one know what became of them, apart from the few who were hanged as war-criminals: the others simply vanished, presumably into forced-labour camps.		Nikt też nie wiedział, co się z nimi dzieje później; prawdopodobnie większość trafiała do obozów pracy, bo tylko drobną część wieszano jako zbrodniarzy wojennych.
The round Mongol faces had given way to faces of a more European type, dirty, bearded and exhausted.		Okrągłe, mongolskie twarze ustąpiły miejsca bardziej europejskim, brudnym, zarośniętym i wymizerowanym.
From over scrubby cheekbones eyes looked into Winston’s, sometimes with strange intensity, and flashed away again.		Znad nie ogolonych policzków patrzyły na Winstona wciąż nowe pary oczu; czasem wpijały się w niego z dziwną intensywnością, po czym odwracały.
The convoy was drawing to an end.		Konwój zbliżał się do końca.
In the last truck he could see an aged man, his face a mass of grizzled hair, standing upright with wrists crossed in front of him, as though he were used to having them bound together.		W ostatniej ciężarówce Winston zobaczył niemłodego mężczyznę z siwą gęstą brodą, który stał ze skrzyżowanymi rękami, jakby przywykł do tego, że skuwają mu je kajdany.
It was almost time for Winston and the girl to part.		Był już najwyższy czas odejść od dziewczyny.
But at the last moment, while the crowd still hemmed them in, her hand felt for his and gave it a fleeting squeeze.		Lecz w ostatniej chwili, kiedy wciąż otaczał ich zwarty tłum, jej dłoń znalazła jego rękę i ścisnęła ją lekko.
It could not have been ten seconds, and yet it seemed a long time that their hands were clasped together.		Trwało to najwyżej dziesięć sekund, a jednak zdawało mu się, że trzymają się za ręce bardzo długo.
He had time to learn every detail of her hand.		Miał dość czasu, by poznać każdy szczegół jej dłoni.
He explored the long fingers, the shapely nails, the work-hardened palm with its row of callouses, the smooth flesh under the wrist.		Badał dotykiem długie palce, kształtne paznokcie, stwardniałe od pracy i pokryte odciskami wnętrze dłoni, miękki nadgarstek.
Merely from feeling it he would have known it by sight.		Umiałby teraz odróżnić tę dłoń wzrokiem.
In the same instant it occurred to him that he did not know what colour the girl’s eyes were.		Nagle pomyślał, że nawet nie wie, jakiego koloru są oczy dziewczyny.
They were probably brown, but people with dark hair sometimes had blue eyes.		Prawdopodobnie piwne, choć szatyni miewają czasem niebieskie tęczówki.
To turn his head and look at her would have been inconceivable folly.		Pragnął odwrócić głowę i sprawdzić, ale byłaby to niewyobrażalna głupota.
With hands locked together, invisible among the press of bodies, they stared steadily in front of them, and instead of the eyes of the girl, the eyes of the aged prisoner gazed mournfully at Winston out of nests of hair.		Trzymając się za ręce, niewidoczne w zbitym tłumie, patrzyli prosto przed siebie i zamiast oczu dziewczyny, Winston napotkał smętny wzrok starego jeńca, spoglądającego spomiędzy siwych kłaków.
II		2
Winston picked his way up the lane through dappled light and shade, stepping out into pools of gold wherever the boughs parted.		Winston szedł ocienionym duktem; gdzieniegdzie promienie słońca przedzierały się przez gałęzie, tworząc na ziemi jasne cętki; chwilami drzewa rzedły i wówczas dukt lśnił złociście.
Under the trees to the left of him the ground was misty with bluebells.		Pobocze po lewej stronie drogi mieniło się od dzwonków.
The air seemed to kiss one’s skin.		Powietrze jakby pokrywało pieszczotami skórę.
It was the second of May.		Był drugi dzień maja.
From somewhere deeper in the heart of the wood came the droning of ring-doves.		Gdzieś z głębi lasu dolatywało gruchanie grzywaczy.
He was a bit early.		Przyjechał trochę wcześniej.
There had been no difficulties about the journey, and the girl was so evidently experienced that he was less frightened than he would normally have been.		Podróż odbyła się bez żadnych przygód; zorientowawszy się, że dziewczyna ma najwyraźniej doświadczenie w tego rodzaju sprawach, lękał się znacznie mniej, niżby oczekiwał.
Presumably she could be trusted to find a safe place.		Z pewnością znalazła bezpieczne miejsce.
In general you could not assume that you were much safer in the country than in London.		Na ogół nie należało się spodziewać, że poza miastem zagrożenie maleje.
There were no telescreens, of course,		W lasach nie instalowano oczywiście teleekranów,
but there was always the danger of concealed microphones by which your voice might be picked up and recognised; besides, it was not easy to make a journey by yourself without attracting attention.		lecz każde słowo mogły zarejestrować poukrywane mikrofony, a rozpoznanie głosu nie nastręczało Policji Myśli najmniejszych kłopotów. Zresztą trudno było podróżować nie zwracając na siebie uwagi.
For distances of less than a hundred kilometres it was not necessary to get your passport endorsed, but sometimes there were patrols hanging about the railway stations, who examined the papers of any Party member they found there end asked awkward question.		Aczkolwiek wyjazd na odległość poniżej stu kilometrów od miejsca stałego pobytu nie wymagał specjalnej przepustki, to jednak na dworcach często kręciły się patrole policji, które legitymowały i szczegółowo wypytywały wszystkich napotkanych członków Partii.
However, no patrols had appeared, and on the walk from the station he had made sure by cautious backward glances that he was not being followed.		Ale tego dnia nie pojawił się żaden patrol ani też nikt nie śledził Winstona w drodze ze stacji, o czym się przekonał, co pewien czas oglądając się dyskretnie za siebie.
The train was full of proles, in holiday mood because of the summery weather.		Pociąg pełen był proli, w znakomitych humorach, bo akurat dopisała pogoda.
The wooden-seated carriage in which he travelled was filled to overflowing by a single enormous family, ranging from a toothless great-grandmother to a month-old baby, going out to spend an afternoon with ‘in-laws.’ in the country, and, as they freely explained to Winston, to get hold of a little black-market butter.		Wagon z drewnianymi ławkami, w którym podróżował Winston, zajmowała niemal w całości jedna ogromna rodzina – od bezzębnej prababki po miesięczne niemowlę – jadąca odwiedzić teściów na wsi, aby tam – jak wyznali bez skrępowania – na lewo zaopatrzyć się w masło.
The lane widened, and in a minute he came to the footpath she had told him of, a mere cattle-track which plunged between the bushes.		Dukt poszerzył się; po chwili Winston ujrzał ścieżkę, o której mówiła dziewczyna: wąską leśną drożynę wiodącą przez kępy krzaków.
He had no watch, but it could not be fifteen yet.		Nić miał zegarka, ale wiedział, że zjawił się przed czasem.
The bluebells were so thick underfoot that it was impossible not to tread on them.		Dzwonki rosły tu gęsto – nie sposób było po nich nie deptać.
He knelt down and began picking some, partly to pass the time away, but also from a vague idea that he would like to have a bunch of flowers to offer to the girl when they met.		Ukląkł i zaczął je zbierać, trochę dla zabicia czasu, a częściowo dlatego, że nagie przyszło mu do głowy, iż z przyjemnością dałby dziewczynie bukiecik na powitanie.
He had got together a big bunch and was smelling their faint sickly scent when a sound at his back froze him, the unmistakable crackle of a foot an twigs.		Miał już całkiem spory bukiet i właśnie go wąchał, wciągając w nozdrza nikły, nieco mdławy zapach, gdy wtem zamarł – usłyszał za sobą wyraźny trzask gałązki pękającej pod stopą.
He went on picking bluebells.		Wrócił do zrywania dzwonków.
It was the best thing to do.		To było jedyne rozsądne wyjście.
It might be the girl, or he might have been followed after all.		Mogła nadchodzić ona, ale równie dobrze ktoś mógł go jednak śledzić od stacji.
To look round was to show guilt.		Gdyby się obejrzał, wyglądałoby na to, że ma nieczyste sumienie.
He picked another and another.		Zerwał jeden kwiat, zerwał drugi.
A hand fell lightly on his shoulder.		Nagle poczuł na ramieniu dłoń.
He looked up.		Spojrzał do góry.
It was the girl.		To była ona.
She shook her head, evidently as a warning that he must keep silent, then, parted the bushes and quickly led the way along the narrow track into the wood.		Potrząsnęła głową, widocznie aby go ostrzec, żeby się nie odzywał, po czym rozgarnęła krzaki i szybkim krokiem poprowadziła go ścieżką w głąb lasu.
Obviously she had been that way before, for she dodged the boggy bits as though by habit.		Najwyraźniej bywała tu nieraz, bo bez wahania omijała każde grząskie miejsce.
Winston followed, still clasping his bunch of flowers.		Winston szedł za nią wciąż ściskając w dłoni bukiet.
His first feeling was relief, but as he watched the strong slender body moving in front of him, with the scarlet sash that was just tight enough to bring out the curve of her hips, the sense of his own inferiority was heavy upon him.		Najpierw odetchnął z ulgą, lecz teraz, kiedy widział przed sobą szczupłe, silne ciało przepasane w talii szkarłatną szarfą podkreślającą krągłość bioder, owładnęło nim poczucie skrajnej niższości.
Even now it seemed quite likely that when she turned round and looked at him she would draw back after all.		Lękał się, że gdy dziewczyna odwróci się i mu przyjrzy, nie będzie go chciała.
The sweetness of the air and the greenness of the leaves daunted him.		Wonne powietrze i widok zielonych liści odebrały Winstonowi resztki wiary w siebie.
Already on the walk from the station the May sunshine had made him feel dirty and etiolated, a creature of indoors, with the sooty dust of London in the pores of his skin.		Już w drodze ze stacji majowe słońce uzmysłowiło mu własną marność – marność bladej istoty żyjącej wiecznie pośród murów, z londyńskim kurzem i sądzą, wżartymi w pory skóry.
It occurred to him that till now she had probably never seen him in broad daylight in the open.		Zdał sobie sprawę, że dziewczyna nigdy dotąd nie widziała go w jasnym, dziennym świetle.
They came to the fallen tree that she had spoken of.		Dotarli do zwalonego pnia, o którym mu wspominała.
The girl hopped over it and forced apart the bushes, in which there did not seem to be an opening.		Przeskoczyła przez pień i weszła w krzaki, choć nie widać było między nimi żadnego przejścia.
When Winston followed her, he found that they were in a natural clearing, a tiny grassy knoll surrounded by tall saplings that shut it in completely.		Winston ruszył jej śladem; chwilę później znaleźli się na niewielkiej porośniętej trawą polanie na szczycie małego pagórka, ze wszystkich stron otoczonego przez strzeliste drzewka, całkowicie kryjące go przed ludzkim wzrokiem.
The girl stopped and turned.		Dziewczyna zatrzymała się i odwróciła do Winstona.
‘Here we are,’ she said.		– Jesteśmy na miejscu – oświadczyła.
He was facing her at several paces’ distance.		Stał kilka kroków od niej.
As yet he did not dare move nearer to her.		I nie miał odwagi podejść bliżej.
‘I didn’t want to say anything in the lane,’ she went on, ‘in case there’s a mike hidden there. I don’t suppose there is, but there could be.		– Specjalnie nie odezwałam się przy dukcie, bo tam mogą być mikrofony.
There’s always the chance of one of those swine recognising your voice.		Pewnie ich nie ma, ale lepiej nie ryzykować, że któryś z tych wieprzy rozpozna nasze głosy.
We’re all right here.’		Tu jesteśmy bezpieczni.
He still had not the courage to approach her.		Wciąż brakowało mu śmiałości, żeby się do niej zbliżyć.
‘We’re all right here?’ he repeated stupidly.		– Tu jesteśmy bezpieczni? – powtórzył tępo.
‘Yes.		– Pewnie.
Look at the trees.’		Spójrz na te drzewa.
They were small ashes, which at some time had been cut down and had sprouted up again into a forest of poles, none of them thicker than one’s wrist.		Wokół szumiały młode jesiony – niegdyś rósł tutaj wielki las, ale potem stare drzewa ścięto; ich pnie wypuściły nowe, proste pędy, z których żaden nie był grubszy od ludzkiej ręki.
‘There’s nothing big enough to hide a mike in. Besides, I’ve been here before.’		– Nawet nie ma gdzie schować mikrofonu! – dodała. – Zresztą jestem tu nie pierwszy raz.
They were only making conversation. He had managed to move closer to her now.		Lecz nie po to tu przyjechali, żeby rozmawiać. Winston zdobył się na odwagę i postąpił krok naprzód.
She stood before him very upright, with a smile on her face that looked faintly ironical, as though she were wondering why he was so slow to act.		Stała przed nim sztywno wyprostowana, z lekko ironicznym uśmiechem na ustach, jakby pytając, na co jeszcze czeka.
The bluebells had cascaded onto the ground. They seemed to have fallen of their own accord.		Bukiet leżał na ziemi, choć nie pamiętał, żeby wypuścił go z rąk.
He took her hand.		Ujął dłoń dziewczyny.
‘Would you believe,’ he said, ‘that till this moment I didn’t know what colour your eyes were?’		– Czy uwierzysz, że do tej pory nie wiem, jakiego koloru masz oczy? – spytał.
They were brown, he noted, a rather light shade of brown, with dark lashes.		Przekonał się, że są piwne; jasnopiwne, okolone czarnymi rzęsami.
‘Now that you’ve seen what I’m really like, can you still bear to look at me?’		– Powiedz, czy teraz, kiedy zobaczyłaś mnie z bliska, nie wydaję ci się wstrętny?
‘Yes, easily.’		– Nie, skądże – odparła.
‘I’m thirty-nine years old.		– Mam trzydzieści dziewięć lat.
I’ve got a wife that I can’t get rid of.		Żonę, której nie mogę się pozbyć.
I’ve got varicose veins.		Wrzody na nogach.
I’ve got five false teeth.’		I pięć sztucznych zębów.
‘I couldn’t care less,’ said the girl.		– To mnie nic nie obchodzi!
The next moment, it was hard to say by whose act, she was in his arms.		W następnej chwili, nie wiadomo, czy za jej, czy za jego sprawą, znalazła się w ramionach Winstona.
At the beginning he had no feeling except sheer incredulity.		Z początku myślał jedynie o tym, jakie to wszystko jest nieprawdopodobne.
The youthful body was strained against his own, the mass of dark hair was against his face, and yes! actually she had turned her face up and he was kissing the wide red mouth.		Dziewczęce ciało tuliło się do niego, ciemne włosy muskały mu twarz, a teraz... tak, uniosła twarz i oto całował pełne, czerwone usta!
She had clasped her arms about his neck, she was calling him darling, precious one, loved one.		Zarzuciła mu ręce na szyję, szeptała, że jest najdroższy, cudowny, ukochany.
He had pulled her down onto the ground, she was utterly unresisting, he could do what he liked with her.		Osunęli się na murawę; nie stawiała najmniejszego oporu, mógł z nią robić co chciał.
But the truth was that he had no physical sensation, except that of mere contact.		Jednakże dotyk jej ciała nie rozpalił w nim namiętności.
All he felt was incredulity and pride.		Czuł tylko niedowierzanie i dumę.
He was glad that this was happening, but he had no physical desire.		Radował się z tego, co się dzieje, ale nie czuł pożądania.
It was too soon, her youth and prettiness had frightened him, he was too much used to living without women - he did not know the reason.		Sam dobrze nie wiedział dlaczego: może było na to zbyt wcześnie, może peszyły go jej młodość i uroda, może za długo żył bez kobiety.
The girl picked herself up and pulled a bluebell out of her hair.		Dziewczyna podniosła się i wyjęła z włosów zgnieciony dzwonek.
She sat against him, putting her arm round his waist.		Usiadła i objęła Winstona ramieniem.
‘Never mind, dear.		– Nie przejmuj się, kochanie.
There’s no hurry.		Nie ma pośpiechu.
We’ve got the whole afternoon.		Całe popołudnie przed nami.
Isn’t this a splendid hide-out?		Czy to nie wspaniała kryjówka?
I found it when I got lost once on a community hike.		Znalazłam to miejsce, kiedy pewnego razu zgubiłam się na zbiorowej wycieczce.
If anyone was coming you could hear them a hundred metres away.		Jeśli ktoś idzie, słychać go na sto metrów.
‘What is your name?’ said Winston.		– Jak masz na imię? – spytał.
‘Julia.		– Julia.
I know yours. It’s Winston - Winston Smith.’		A ty Winston; nazywasz się Winston Smith.
‘How did you find that out?’		– Skąd wiesz?
‘I expect I’m better at finding things out than you are, dear.		– Chyba jestem lepszym detektywem niż ty, mój kochany.
Tell me, what did you think of me before that day I gave you the note?’		Powiedz, co myślałeś o mnie, zanim dałam ci kartkę?
He did not feel any temptation to tell lies to her.		Nie miał ochoty kłamać.
It was even a sort of love-offering to start off by telling the worst. ‘I hated the sight of you,’ he said.		A zresztą, wyjawienie najgorszego było też pewnego rodzaju miłosnym podarkiem. – Nienawidziłem cię strasznie.
‘I wanted to rape you and then murder you afterwards.		Chciałem cię zgwałcić, a potem zamordować.
Two weeks ago I thought seriously of smashing your head in with a cobble-stone.		Przed dwoma tygodniami poważnie zastanawiałem się nad tym, czy nie roztrzaskać ci czaszki kamieniem.
If you really want to know, I imagined that you had something to do with the Thought Police.’		Skoro chcesz wiedzieć, powiem ci: byłem przekonany, że pracujesz dla Policji Myśli!
The girl laughed delightedly, evidently taking this as a tribute to the excellence of her disguise.		Dziewczyna roześmiała się radośnie, traktując to jako komplement dla swojej umiejętności kamuflażu.
‘Not the Thought Police!		– Coś ty, dla Policji Myśli?!
You didn’t honestly think that?’		Poważnie?
‘Well, perhaps not exactly that.		– No, może nie do końca.
But from your general appearance - merely because you’re young and fresh and healthy, you understand - I thought that probably—’		Ale kierując się twoim wyglądem, byłem przekonany... No, sama rozumiesz: jesteś młoda, świeża, zdrowa… Myślałem, że prawdopodobnie…
‘You thought I was a good Party member.		– Byłeś przekonany, że jestem wzorowym członkiem Partii.
Pure in word and deed.		Czysta w myśli i uczynku.
Banners, processions, slogans, games, community hikes - all that stuff.		Transparenty, pochody, postępowe hasła, wspólne gry, piesze wycieczki i reszta tego gówna.
And you thought that if I had a quarter of a chance I’d denounce you as a thought-criminal and get you killed off?’		I pewnie myślałeś, że gdybym miała choć cień podejrzenia, natychmiast bym cię zadenuncjowała jako myślozbrodniarza i cieszyła się z twojej śmierci?
‘Yes, something of that kind.		– Tak, właśnie coś w tym stylu.
A great many young girls are like that, you know.’		Pamiętaj, że wiele młodych kobiet jest dokładnie takich.
‘It’s this bloody thing that does it,’ she said, ripping off the scarlet sash of the Junior Anti-Sex League and flinging it onto a bough.		– To wszystko przez tę przeklętą szmatę! – zawołała, zrywając z siebie szkarłatną szarfę Młodzieżowej Ligi Antyseksualnej i ciskając ją na najbliższą gałąź.
Then, as though touching her waist had reminded her of something, she felt in the pocket of her overalls and produced a small slab of chocolate.		Następnie, jakby dotknąwszy talii coś sobie przypomniała, wsunęła dłoń do kieszeni kombinezonu i wyjęła niedużą tabliczkę czekolady.
She broke it in half and gave one of the pieces to Winston.		Przełamała na dwie części i jedną dała Winstonowi.
Even before he had taken it he knew by the smell that it was very unusual chocolate.		Jeszcze zanim jej skosztował, poznał po zapachu, że to niezwykła czekolada.
It was dark and shiny, and was wrapped in silver paper. Chocolate normally was dull-brown crumbly stuff that tasted, as nearly as one could describe it, like the smoke of a rubbish fire.		Była ciemna, lśniąca i owinięta w srebrną folię, podczas gdy normalnie sprzedawano matową, łamliwą masę brązowej barwy, o smaku kojarzącym się z wonią palonych śmieci.
But at some time or another he had tasted chocolate like the piece she had given him.		Ale kiedyś, dawno temu, jadł już taką czekoladę jak ta, którą poczęstowała go Julia.
The first whiff of its scent had stirred up some memory which he could not pin down, but which was powerful and troubling.		Sam zapach zbudził w nim silne, niepokojące, lecz całkiem zatarte wspomnienia.
‘Where did you get this stuff?’ he said.		– Skąd to masz? – spytał.
‘Black market,’ she said indifferently. ‘Actually I am that sort of girl, to look at.		– Kupiłam na czarnym rynku – odparła obojętnie. – Fakt, że pozornie jestem taka, za jaką mnie wziąłeś.
I’m good at games.		Nigdy nie unikam sportu.
I was a troop-leader in the Spies.		W Kapusiach pełniłam funkcję drużynowej.
I do voluntary work three evenings a week for the Junior Anti-Sex League.		Przez trzy wieczory w tygodniu pracuję ochotniczo w Młodzieżowej Lidze Antyseksualnej.
Hours and hours I’ve spent pasting their bloody rot all over London.		Ileż to godzin zmarnowałam obklejając cały Londyn tymi ich bzdetami!
I always carry one end of a banner in the processions.		W pochodach z reguły noszę transparenty.
I always look cheerful and I never shirk anything.		Wyglądam pogodnie, nie wymiguję się od pracy społecznej.
Always yell with the crowd, that’s what I say.		Zawsze krzycz to co inni, taka jest moja zasada.
It’s the only way to be safe.’		Tylko ona gwarantuje bezpieczeństwo.
The first fragment of chocolate had melted on Winston’s tongue.		Pierwszy kawałek czekolady roztopił się na języku Winstona.
The taste was delightful.		Była przepyszna.
But there was still that memory moving round the edges of his consciousness, something strongly felt but not reducible to definite shape, like an object seen out of the corner of one’s eye.		Tuż na skraju jego świadomości kołatał się jakiś zapomniany obraz, jakieś wspomnienie, silne, lecz niewyraźne niczym kształt dostrzegany kątem oka.
He pushed it away from him, aware only that it was the memory of some action which he would have liked to undo but could not.		Odsunął go od siebie, czując gdzieś w głębi, że wiąże się z jakimś uczynkiem, który najchętniej by odwołał, gdyby to tylko było możliwe.
‘You are very young,’ he said. ‘You are ten or fifteen years younger than I am.		– Jesteś bardzo młoda, Julio – rzekł. – Dziesięć, piętnaście lat młodsza ode mnie.
What could you see to attract you in a man like me?’		Co takiego ci się we mnie spodobało?
‘It was something in your face.		– Masz coś w twarzy.
I thought I’d take a chance.		Pomyślałam, że zaryzykuję.
I’m good at spotting people who don’t belong.		Umiem oceniać ludzi po wyglądzie.
As soon as I saw you I knew you were against them.’		Wiedziałam, że oni cię mierżą.
Them, it appeared, meant the Party, and above all the Inner Party, about whom she talked with an open jeering hatred which made Winston feel uneasy, although he knew that they were safe here if they could be safe anywhere.		Mówiąc o n i miała na myśli Partię, a zwłaszcza Wewnętrzną Partię z której się tak bardzo naigrywała, nie kryjąc swojej nienawiści, że Winston poczuł się nieswojo, choć wiedział, iż są tu wyjątkowo bezpieczni.
A thing that astonished him about her was the coarseness of her language.		Zdumiało go też jej ordynarne słownictwo.
Party members were supposed not to swear, and Winston himself very seldom did swear, aloud, at any rate.		Członkowie Partii nie powinni przeklinać i sam Winston klął bardzo rzadko, przynajmniej na głos.
Julia, however, seemed unable to mention the Party, and especially the Inner Party, without using the kind of words that you saw chalked up in dripping alleyways.		Julia natomiast jakby w ogóle nie potrafiła wspomnieć o Partii, a zwłaszcza o Wewnętrznej Partii, nie używając równie plugawych słów jak te powypisywane w cuchnących zaułkach.
He did not dislike it.		Nie żeby mu to przeszkadzało.
It was merely one symptom of her revolt against the Party and all its ways, and somehow it seemed natural and healthy, like the sneeze of a horse that smells bad hay.		Stanowiło po prostu kolejny przejaw buntu dziewczyny przeciwko Partii i wszystkiemu, co reprezentowała, i w pewien sposób wydawało mu się równie naturalne i zdrowe jak prychanie konia, który czuje zapach zgniłego siana.
They had left the clearing and were wandering again through the chequered shade, with their arms round each other’s waists whenever it was wide enough to walk two abreast.		Opuścili polanę i wędrowali przed siebie ścieżką nakrapianą słońcem, idąc objęci, ilekroć jej szerokość na to pozwalała.
He noticed how much softer her waist seemed to feel now that the sash was gone.		Zdziwiło Winstona, o ileż miększa wydaje się talia dziewczyny, gdy nie opasuje jej szarfa.
They did not speak above a whisper.		Rozmawiali szeptem.
Outside the clearing, Julia said, it was better to go quietly.		Poza polaną, zdaniem Julii, należało zachować ostrożność.
Presently they had reached the edge of the little wood.		Wkrótce doszli do skraju lasu.
She stopped him.		Julia zatrzymała się.
‘Don’t go out into the open.		– Dalej nie idźmy.
There might be someone watching.		Na otwartym terenie ktoś może nas zauważyć.
We’re all right if we keep behind the boughs.’		Tu zasłaniają nas gałęzie.
They were standing in the shade of hazel bushes.		Stali w cieniu kępy leszczyny.
The sunlight, filtering through innumerable leaves, was still hot on their faces.		Promienie słońca, mimo że przedzierały się przez dziesiątki liści, wciąż grzały im twarze.
Winston looked out into the field beyond, and underwent a curious, slow shock of recognition.		Winston spojrzał na pole rozciągające się przed nimi i nagle, z najwyższym zdumieniem, rozpoznał to miejsce.
He knew it by sight.		Widział je nieraz.
An old, close-bitten pasture, with a footpath wandering across it and a molehill here and there.		Opuszczone pastwisko z wyskubaną trawą, po którym – między kopczykami kretowisk – wiodła kręta ścieżka.
In the ragged hedge on the opposite side the boughs of the elm trees swayed just perceptibly in the breeze, and their leaves stirred faintly in dense masses like women’s hair.		Naprzeciw, w nierównym szeregu drzew, gałęzie wiązów drgały leciutko na wietrze, kołysząc gęstwiną liści niczym kobiecymi splotami.
Surely somewhere nearby, but out of sight, there must be a stream with green pools where dace were swimming?		Gdzieś w pobliżu, choć poza zasięgiem wzroku, musi przepływać strumień, w którego zielonych rozlewiskach śmigają klnie!
‘Isn’t there a stream somewhere near here?’ he whispered.		– Czy gdzieś tędy przepływa strumyk? – spytał cicho.
‘That’s right, there is a stream.		– Tak, na skraju sąsiedniego pola.
It’s at the edge of the next field, actually.		Są w nim ryby, i to naprawdę ogromne.
There are fish in it, great big ones. You can watch them lying in the pools under the willow trees, waving their tails.’		Widać, jak czatują w rozlewiskach pod wierzbami, utrzymując się w miejscu lekkimi ruchami ogona.
‘It’s the Golden Country - almost,’ he murmured.		– Złota Kraina – szepnął – Prawie!
‘The Golden Country?’		– Złota Kraina?
‘It’s nothing, really. A landscape I’ve seen sometimes in a dream.’		– Tak sobie nazwałem krajobraz, który czasami jawi mi się we śnie.
‘Look!’ whispered Julia.		– Patrz! – powiedziała cicho Julia.
A thrush had alighted on a bough not five metres away, almost at the level of their faces.		Niespełna pięć metrów od nich i na wysokości ich twarzy, na gałęzi, przysiadł drozd.
Perhaps it had not seen them.		Może ich nie zauważył.
It was in the sun, they in the shade.		Był w słońcu, a oni stali w cieniu.
It spread out its wings, fitted them carefully into place again, ducked its head for a moment, as though making a sort of obeisance to the sun, and then began to pour forth a torrent of song.		Rozpostarł skrzydła i znów je złożył, pokręcił łebkiem, jakby się kłaniał słońcu, po czym nagle zaśpiewał.
In the afternoon hush the volume of sound was startling.		W popołudniowej ciszy jego trel zabrzmiał z niespodziewaną mocą.
Winston and Julia clung together, fascinated.		Winston i Julia przylgnęli do siebie, słuchając w oczarowaniu.
The music went on and on, minute after minute, with astonishing variations, never once repeating itself, almost as though the bird were deliberately showing off its virtuosity.		Minuty mijały, a ptak śpiewał i śpiewał, coraz to inaczej, nie powtarzając się ani razu, jakby specjalnie popisywał się swoim kunsztem.
Sometimes it stopped for a few seconds, spread out and resettled its wings, then swelled its speckled breast and again burst into song.		Czasami milkł na kilka sekund, rozpościerał i składał skrzydła, a po chwili wypinał pierś i znów zanosił się śpiewem.
Winston watched it with a sort of vague reverence.		Winston przypatrywał mu się z podziwem.
For whom, for what, was that bird singing?		Dla kogo i po co tak trelował?
No mate, no rival was watching it.		W pobliżu nie było żadnej samiczki, żadnego rywala.
What made it sit at the edge of the lonely wood and pour its music into nothingness?		Co nim powodowało, że siedząc na skraju pustego lasu wyśpiewywał w przestrzeń swoje tony?
He wondered whether after all there was a microphone hidden somewhere near.		Ciekawe, czy był tu gdzieś ukryty mikrofon.
He and Julia had only spoken in low whispers, and it would not pick up what they had said, but it would pick up the thrush.		On i Julia odzywali się do siebie tylko szeptem, zbyt cichym, aby mikrofon mógł go wyłowić, ale na pewno musiał rejestrować świergot.
Perhaps at the other end of the instrument some small, beetle-like man was listening intently - listening to that.		Może przy odbiorniku, daleko stąd, jakiś mały, pluskwowaty człowieczek nasłuchuje uważnie – i słyszy ptaka?
But by degrees the flood of music drove all speculations out of his mind.		Ale rozbrzmiewająca melodia stopniowo wyparła wszystkie myśli Winstona.
It was as though it were a kind of liquid stuff that poured all over him and got mixed up with the sunlight that filtered through the leaves.		Miał wrażenie, że zalewa go niczym balsamiczny pył i miesza się z promieniami słońca przedzierającymi się przez gałęzie.
He stopped thinking and merely felt.		Przestał myśleć; po prostu czuł.
The girl’s waist in the bend of his arm was soft and warm.		Kibić dziewczyny była miękka i ciepła.
He pulled her round so that they were breast to breast; her body seemed to melt into his.		Obrócił Julię przodem do siebie; jej ciało jakby wtopiło się w jego własne.
Wherever his hands moved it was all as yielding as water.		Kiedy dotykał dziewczyny, ulegle przyjmowała pieszczoty.
Their mouths clung together; it was quite different from the hard kisses they had exchanged earlier.		Ich usta złączyły się, ale inaczej niż podczas pierwszych gwałtownych pocałunków.
When they moved their faces apart again both of them sighed deeply.		Kiedy się odsunęli, oboje westchnęli głęboko.
The bird took fright and fled with a clatter of wings.		Spłoszony drozd odfrunął łopocząc skrzydłami.
Winston put his lips against her ear.		Winston zbliżył wargi do ucha Julii.
‘Now,’ he whispered.		– Teraz – szepnął.
‘Not here,’ she whispered back. ‘Come back to the hide-out.		– Nie tutaj – odszepnęła. – Chodźmy na polankę.
It’s safer.’		Tam bezpieczniej.
Quickly, wide an occasional crackle of twigs, they threaded their way back to the clearing.		Pospiesznie, nie zważając na trzask gałązek, które pękały pod ich stopami, wrócili na dawne miejsce.
When they were once inside the ring of saplings she turned and faced him.		Gdy znaleźli się na pagórku otoczonym młodymi jesionami, Julia odwróciła się do Winstona.
They were both breathing fast, but the smile had reappeared round the corners of her mouth.		Oboje oddychali ciężko, ale na jej wargach błąkał się uśmiech.
She stood looking at him for an instant, then felt at the zipper of her overalls.		Przez chwilę przypatrywała się mężczyźnie, po czym zbliżyła dłoń do błyskawicznego zamka kombinezonu.
And, yes! it was almost as in his dream.		I stało się niemal to, co w jego śnie!
Almost as swiftly as he had imagined it, she had torn her clothes off, and when she flung them aside it was with that same magnificent gesture by which a whole civilisation seemed to be annihilated.		Niemal tak szybko, jak sobie wyobraził, zdarła z siebie ubranie i cisnęła na bok dokładnie tym samym wspaniałym gestem, obracającym wniwecz wszystkie nauki Partii.
Her body gleamed white in the sun.		Jej białe ciało lśniło w słońcu.
But for a moment he did not look at her body; his eyes were anchored by the freckled face with its faint, bold smile.		Na razie nie patrzył na nie; utkwił oczy w piegowatej, łobuzersko uśmiechniętej twarzy.
He knelt down before her and took her hands in his.		Ukląkł przed Julią i ujął jej ręce w swoje.
‘Have you done this before?’		– Czy robiłaś to już przedtem?
‘Of course.		– Pewnie.
Hundreds of times - well, scores of times, anyway’.		Setki... no, dziesiątki razy.
‘With Party members?’		– Z partyjnymi?
‘Yes, always with Party members.’		– Zawsze z partyjnymi.
‘With members of the Inner Party?’		– Z członkami Wewnętrznej Partii również?
‘Not with those swine, no.		– Nie, z tymi bydlakami nigdy.
But there’s plenty that would if they got half a chance.		Ale wystarczyłoby, żebym kiwnęła palcem, a prawie każdy z nich poleciałby na mnie.
They’re not so holy as they make out.’		Tylko, cholery, strugają takich świętoszków!
His heart leapt.		Serce zabiło mu radośniej.
Scores of times she had done it: he wished it had been hundreds - thousands.		Robiła to dziesiątki razy – pragnął, aby były to setki, tysiące.
Anything that hinted at corruption always filled him with a wild hope.		Wszystko, co miało posmak zepsucia, napawało go nadzieją.
Who knew, perhaps the Party was rotten under the surface, its cult of strenuousness and self-denial simply a sham concealing iniquity.		Kto wie, może Partię już dawno przeżarła zgnilizna, może kult pracy i ascezy to blaga, zaledwie cienka otoczka skrywająca pełne rozpasanie.
If he could have infected the whole lot of them with leprosy or syphilis, how gladly he would have done so!		Gdyby mógł ich wszystkich zarazić trądem lub syfilisem, uczyniłby to z radością!
Anything to rot, to weaken, to undermine!		Cokolwiek, byleby tylko osłabić, podkopać i zniszczyć tych drani!
He pulled her down so that they were kneeling face to face.		Pociągnął Julię w dół, tak aby klęczeli naprzeciw siebie.
‘Listen.		– Słuchaj.
The more men you’ve had, the more I love you.		Im więcej mężczyzn miałaś, tym bardziej cię kocham.
Do you understand that?’		Wiesz dlaczego?
‘Yes, perfectly.’		– Tak. Doskonale.
‘I hate purity, I hate goodness!		– Nienawidzę czystości, nienawidzę dobroci!
I don’t want any virtue to exist anywhere.		Nie chcę, żeby istniały jakiekolwiek cnoty.
I want everyone to be corrupt to the bones.		Pragnę, aby wszyscy byli zepsuci do szpiku kości.
‘Well then, I ought to suit you, dear.		– W takim razie powinnam ci odpowiadać, kochanie.
I’m corrupt to the bones.’		Jestem zepsuta jak nikt.
‘You like doing this?		– Lubisz to robić?
I don’t mean simply me: I mean the thing in itself?’		Nie pytam o pieszczoty ze mną, lecz o seks jako taki.
‘I adore it’		– Uwielbiam!
That was above all what he wanted to hear.		To właśnie najbardziej pragnął usłyszeć.
Not merely the love of one person, but the animal instinct, the simple undifferentiated desire: that was the force that would tear the Party to pieces.		Nie chodziło mu o uczucie do konkretnej osoby, tylko o zwierzęcy instynkt, niepohamowany fizyczny popęd; on właśnie był siłą, która mogła rozsadzić Partię.
He pressed her down upon the grass, among the fallen bluebells. This time there was no difficulty.		Przewrócił Julię na murawę, na rozsypane dzwonki; tym razem nie miał żadnych trudności.
Presently the rising and falling of their breasts slowed to normal speed, and in a sort of pleasant helplessness they fell apart.		Po pewnym czasie ich przyspieszone oddechy powróciły do zwykłego rytmu i owładnięci błogą niemocą odsunęli się trochę od siebie.
The sun seemed to have grown hotter.		Słońce świeciło teraz jakby mocniej.
They were both sleepy.		Oboje czuli się senni.
He reached out for the discarded overalls and pulled them partly over her.		Winston przyciągnął kombinezon i narzucił na dziewczynę.
Almost immediately they fell asleep and slept for about half an hour.		Zasnęli niemal natychmiast i spali blisko pół godziny.
Winston woke first.		Winston obudził się pierwszy.
He sat up and watched the freckled face, still peacefully asleep, pillowed on the palm of her hand.		Usiadł i popatrzył na piegowatą twarz Julii; dziewczyna nadal spała spokojnie, z policzkiem wspartym na dłoni.
Except for her mouth, you could not call her beautiful.		Żadna piękność, ale usta miała naprawdę wspaniałe.
There was a line or two round the eyes, if you looked closely.		Kiedy się lepiej przyjrzał, pod jej oczami dostrzegł kilka pojedynczych zmarszczek.
The short dark hair was extraordinarily thick and soft.		Za to krótkie ciemne włosy były wyjątkowo gęste i puszyste.
It occurred to him that he still did not know her surname or where she lived.		Zdał sobie sprawę, że wciąż nie zna nazwiska Julii i nie wie, gdzie ona mieszka.
The young, strong body, now helpless in sleep, awoke in him a pitying, protecting feeling.		Młode, silne ciało, tak niewinnie pogrążone we śnie, wydało mu się kruche i bezradne, wzbudzało w nim opiekuńcze uczucia.
But the mindless tenderness that he had felt under the hazel tree, while the thrush was singing, had not quite come back.		Lecz naiwna tkliwość, która wezbrała w nim pod leszczyną, kiedy słuchali śpiewu drozda, minęła bezpowrotnie.
He pulled the overalls aside and studied her smooth white flank.		Ściągnął z Julii kombinezon i długo wpatrywał się w jej gładkie białe ciało.
In the old days, he thought, a man looked at a girl’s body and saw that it was desirable, and that was the end of the story.		W dawnych czasach, pomyślał, gdy mężczyzna patrzył na ciało dziewczyny, które go podniecało, sprawa była prosta.
But you could not have pure love or pure lust nowadays.		Obecnie jednak nie istniała sama miłość lub samo pożądanie.
No emotion was pure, because everything was mixed up with fear and hatred.		Żadne uczucie nie mogło być czyste, bo wszystko przesycały strach i nienawiść.
Their embrace had been a battle, the climax a victory.		Uściski jego i Julii były walką; ich orgazm zwycięstwem.
It was a blow struck against the Party.		Ciosem zadanym Partii.
It was a political act.		Udaną akcją polityczną.
III		3
‘We can come here once again,’ said Julia. ‘It’s generally safe to use any hide-out twice.		– Kiedyś możemy tu znów przyjechać – powiedziała Julia. – Zwykle każdej kryjówki można bezpiecznie używać dwa razy.
But not for another month or two, of course.’		Ale dopiero po miesiącu lub dwóch, oczywiście.
As soon as she woke up her demeanour had changed. She became alert and businesslike, put her clothes on, knotted the scarlet sash about her waist and began arranging the details of the journey home.		Natychmiast po przebudzeniu jej zachowanie całkiem się zmieniło: stała się czujna i rzeczowa. Ubrała się, obwiązała szarfą i zaczęła instruować Winstona, którędy ma jechać do domu.
It seemed natural to leave this to her.		Wydało mu się naturalne, że to ona zajęła się planowaniem powrotu.
She obviously had a practical cunning which Winston lacked, and she seemed also to have an exhaustive knowledge of the countryside round London, stored away from innumerable community hikes.		Najwyraźniej miała dryg do takich spraw, którego jemu zupełnie brakowało, a w dodatku doskonale znała okolice Londynu z licznych pieszych wycieczek.
The route she gave him was quite different from the one by which he had come, and brought him out at a different railway station.		Marszruta, jaką dla niego ułożyła, nie pokrywała się z jego poranną trasą; w Londynie też przyjeżdżał na inny dworzec.
‘Never go home the same way as you went out,’ she said, as though enunciating an important general principle.		– Nigdy nie należy wracać tą samą drogą – oświadczyła takim tonem, jakby obwieszczała żelazną regułę.
She would leave first, and Winston was to wait half an hour before following her.		Postanowiła, że ruszy pierwsza; Winston miał odczekać jeszcze pół godziny.
She had named a place where they could meet after work, four evenings hence.		Powiedziała mu, gdzie mogą się spotkać po pracy, za cztery dni.
It was a street in one of the poorer quarters, where there was an open market which was generally crowded and noisy.		Wybrała uliczkę w jednej z uboższych dzielnic, na której znajdował się targ; zwykle panował tam zgiełk i przewalały się tłumy.
She would be hanging about among the stalls, pretending to be in search of shoelaces or sewing-thread.		Będzie kręciła się między straganami, udając, że szuka sznurowadeł lub nici.
If she judged that the coast was clear she would blow her nose when he approached: otherwise he was to walk past her without recognition.		Jeśli uzna, że jest bezpiecznie, wytrze nos, kiedy Winston się zbliży; jeśli nie da tego znaku, ma ją po prostu minąć.
But with luck, in the middle of the crowd, it would be safe to talk for a quarter of an hour and arrange another meeting.		Jeżeli szczęście dopisze, uda im się, niewidocznym w tłumie, porozmawiać z kwadrans i umówić się na następne spotkanie.
‘And now I must go,’ she said as soon as he had mastered his instructions. ‘I’m due back at nineteen-thirty.		– Lecę – powiedziała, gdy tylko zapamiętał jej instrukcje. – O dziewiętnastej trzydzieści muszę być z powrotem.
I’ve got to put in two hours for the Junior Anti-Sex League, handing out leaflets, or something.		Obiecałam przepracować dwie godziny w Młodzieżowej Lidze Antyseksualnej, pewnie będę rozdawać ulotki czy robić coś podobnego.
Isn’t it bloody?		Szlag by ich trafił!
Give me a brush-down, would you.		Otrzep mnie, dobrze?
Have I got any twigs in my hair?		Nie mam we włosach liści?
Are you sure?		Na pewno?
Then good-bye, my love, good-bye!’		W takim razie żegnaj, najdroższy, żegnaj!
She flung herself into his arms, kissed him almost violently, and a moment later pushed her way through the saplings and disappeared into the wood with very little noise.		Padła mu w ramiona, wycałowała gwałtownie, a chwilę później przedarła się przez młode jesiony i prawie bezszelestnie oddaliła.
Even now he had not found out her surname or her address.However, it made no difference, for it was inconceivable that they could ever meet indoors or exchange any kind of written communication.		Wciąż nie znał jej nazwiska i adresu – ale mniejsza, bo przecież i tak nie mogli ani się odwiedzać, ani ze sobą korespondować.
As it happened they never went back to the clearing in the wood.		Tak się złożyło, że nigdy więcej nie pojechali na polanę.
During the month of May there was only one further occasion on which they actually succeeded in making love.		W maju jeszcze tylko raz mieli okazję się kochać.
That was in another hiding-place known to Julia, the belfry of a ruinous church in an almost-deserted stretch of country where an atomic bomb had fallen thirty years earlier.		Zdarzyło się to w innej kryjówce znanej Julii, dzwonnicy zburzonego kościoła w niemal całkiem wyludnionej okolicy, na którą przed trzydziestu laty zrzucono bombę atomową.
It was a good hiding-place when once you got there, but the getting there was very dangerous.		Było to świetne miejsce, lecz samo dotarcie do niego wiązało się ze znacznym ryzykiem.
For the rest they could meet only in the streets, in a different place every evening and never for more than half an hour at a time.		W pozostałe dni spotykali się na ulicy, każdego wieczora gdzie indziej i nigdy na dłużej niż na pół godziny.
In the street it was usually possible to talk, after a fashion.		Mogli ze sobą wówczas rozmawiać, choć w dość osobliwy sposób.
As they drifted down the crowded pavements, not quite abreast and never looking at one another, they carried on a curious, intermittent conversation which flicked on and off like the beams of a lighthouse, suddenly nipped into silence by the approach of a Party uniform or the proximity of a telescreen, then taken up again minutes later in the middle of a sentence, then abruptly cut short as they parted at the agreed spot, then continued almost without introduction on the following day.		Wędrując zatłoczonymi chodnikami, nigdy ramię w ramię i ani razu na siebie nie patrząc, prowadzili dziwaczny dialog, przerywany niczym światło latarni morskiej; milkli nagle – często w połowie zdania – ilekroć widzieli partyjny kombinezon lub zbliżali się do teleekranu, by po kilku minutach podjąć przerwany wątek; gdy zaś dochodzili do miejsca, gdzie mieli się rozstać, urywali rozmowę, po czym nazajutrz kontynuowali ją bez żadnego wstępu.
Julia appeared to be quite used to this kind of conversation, which she called ‘talking by instalments’.		Julia była najwyraźniej przyzwyczajona do takiego sposobu porozumiewania się, który nazywała „rozmową na raty”.
She was also surprisingly adept at speaking without moving her lips.		Posiadała też niezwykłą biegłość w mówieniu bez poruszania ustami.
Just once in almost a month of nightly meetings they managed to exchange a kiss.		Tylko raz, w ciągu niemal miesiąca wieczornych spotkań, udało im się pocałować.
They were passing in silence down a side-street (Julia would never speak when they were away from the main streets) when there was a deafening roar, the earth heaved and the air darkened, and Winston found himself lying on his side, bruised and terrified.		Szli w milczeniu boczną ulicą (Julia uważała, że z dala od głośnych arterii nie wolno się odzywać), gdy nagle doszedł ich ogłuszający ryk, ziemia zadygotała, niebo poczerniało i Winston nagle stwierdził, że leży na ziemi, przerażony i potłuczony.
A rocket bomb must have dropped quite near at hand.		Gdzieś bardzo blisko rąbnął pocisk rakietowy.
Suddenly he became aware of Julia’s face a few centimetres from his own, deathly white, as white as chalk.		Wtem Winston ujrzał o kilka centymetrów od siebie twarz Julii – trupiobladą.
Even her lips were white. She was dead!		Nawet usta miała białe. „Nie żyje!” – przeraził się.
He clasped her against him and found that he was kissing a live warm face.		Przytulił ją i dopiero wtedy sobie uświadomił, że całuje ciepłą twarz żywej osoby.
But there was some powdery stuff that got in the way of his lips. Both of their faces were thickly coated with plaster.		Pod wargami czuł pył; pokrywała ich gruba warstwa tynku.
There were evenings when they reached their rendezvous and then had to walk past one another without a sign, because a patrol had just come round the corner or a helicopter was hovering overhead.		Czasem, kiedy docierali na umówione miejsce, musieli się mijać bez jednego spojrzenia, bo albo zza rogu wyłaniał się patrol, albo w górze terkotał helikopter.
Even if it had been less dangerous, it would still have been difficult to find time to meet.		Nawet gdyby było to mniej niebezpieczne, i tak nie mieliby czasu spotykać się częściej.
Winston’s working week was sixty hours, Julia’s was even longer, and their free days varied according to the pressure of work and did not often coincide.		Winston pracował sześćdziesiąt godzin tygodniowo, Julia jeszcze więcej; od nawału pracy zależało, kiedy wypadną ich wolne dni – często się nie pokrywały.
Julia, in any case, seldom had an evening completely free.		Co więcej, Julia rzadko miała cały wolny wieczór.
She spent an astonishing amount of time in attending lectures and demonstrations, distributing literature for the Junior Anti-Sex League, preparing banners for Hate Week, making collections for the savings campaign, and such-like activities.		Niesamowicie dużo czasu pochłaniało jej słuchanie odczytów, udział w pochodach, rozdawanie ulotek Młodzieżowej Ligi Antyseksualnej, przygotowywanie transparentów na Tydzień Nienawiści, zbieranie składek podczas kampanii oszczędnościowej i podobna działalność społeczna.
It paid, she said; it was camouflage.		Twierdziła, że jej się to opłaca; daje doskonały kamuflaż.
If you kept the small rules you could break the big ones.		Przestrzegając błahych praw, można łamać wielkie.
She even induced Winston to mortgage yet another of his evenings by enrolling himself for the part-time munition-work which was done voluntarily by zealous Party members.		Namówiła nawet Winstona, aby poświęcił jeszcze jeden ze swoich wolnych wieczorów i zgłosił się ochotniczo do pracy w fabryce broni, gdzie – w ramach dodatkowych zajęć – zatrudniano gorliwych partyjniaków.
So, one evening every week, Winston spent four hours of paralysing boredom, screwing together small bits of metal which were probably parts of bomb fuses, in a draughty ill-lit work-shop where the knocking of hammers mingled drearily with the music of the telescreens.		Tak więc raz w tygodniu, przez cztery godziny, Winston z nudy odchodził niemal od zmysłów, skręcając ze sobą niewielkie kawałki metalu, prawdopodobnie części zapalników, w kiepsko oświetlonej, pełnej przeciągów hali, w której ponury stukot młotków zlewał się z muzyką płynącą z teleekranów.
When they met in the church tower the gaps in their fragmentary conversation were filled up.		Kiedy spotkali się w dzwonnicy, mogli wreszcie uzupełnić luki w swoich przerywanych rozmowach.
It was a blazing afternoon.		Było upalne popołudnie.
The air in the little square chamber above the bells was hot and stagnant, and smelt overpoweringly of pigeon-dung.		Powietrze w małym kwadratowym pomieszczeniu nad dzwonami, nagrzane i duszne, cuchnęło gołębimi odchodami.
They sat talking for hours on the dusty, twig-littered floor, one or other of them getting up from time to time to cast a glance through the arrow-slits and make sure that no one was coming.		Rozmawiali przez wiele godzin siedząc na zakurzonej, pokrytej gałązkami podłodze; tylko co jakiś czas któreś z nich wstawało, by spojrzeć przez wąskie otwory strzelnicze i sprawdzić, czy nikt się nie zbliża.
Julia was twenty-six years old.		Julia miała dwadzieścia sześć lat.
She lived in a hostel with thirty other girls (‘Always in the stink of women!		Mieszkała w hotelu robotniczym z trzydziestoma innymi dziewczętami („Wiecznie w tym babskim smrodzie!
How I hate women!’ she said parenthetically), and she worked, as he had guessed, on the novel-writing machines in the Fiction Department.		Jak ja nienawidzę kobiet” – dorzuciła) i pracowała, tak jak się domyślał, przy automatach do pisania powieści w Departamencie Literatury.
She enjoyed her work, which consisted chiefly in running and servicing a powerful but tricky electric motor.		Lubiła swój zawód: jej obowiązki polegały głównie na obsłudze i konserwacji potężnego, skomplikowanego silnika elektrycznego.
She was ‘not clever’, but was fond of using her hands and felt at home with machinery.		Nie uważała się za specjalnie błyskotliwą, ale znała się na maszynach, a praca fizyczna sprawiała jej przyjemność.
She could describe the whole process of composing a novel, from the general directive issued by the Planning Committee down to the final touching-up by the Rewrite Squad.		Potrafiła opisać cały proces tworzenia powieści od momentu nadejścia zlecenia z Komisji Planowania aż po ostateczny retusz dokonywany przez zespół autorski.
But she was not interested in the finished product.		Za to końcowy wynik jej nie interesował.
She ‘didn’t much care for reading’, she said.		Jak oświadczyła, nie miała głowy do książek.
Books were just a commodity that had to be produced, like jam or bootlaces.		Traktowała je tak samo jak inne artykuły, które się produkuje, na przykład sznurowadła lub dżemy.
She had no memories of anything before the early ’sixties, and the only person she had ever known who talked frequently of the days before the Revolution was a grandfather who had disappeared when she was eight.		Nie sięgała pamięcią dalej niż do początku lat sześćdziesiątych, a jedyną znaną jej osobą, która często mówiła o czasach przed Rewolucją, był jej dziadek; znikł, kiedy miała osiem lat.
At school she had been captain of the hockey team and had won the gymnastics trophy two years running.		W szkole została kapitanem drużyny hokejowej i dwa lata z rzędu zdobyła tytuł najlepszej gimnastyczki.
She had been a troop-leader in the Spies and a branch secretary in the Youth League before joining the Junior Anti-Sex League.		W Kapusiach była drużynową, a w Lidze Młodych – zanim przeszła do Młodzieżowej Ligi Antyseksualnej – sekretarzem okręgowym.
She had always borne an excellent character.		Zawsze cieszyła się znakomitą opinią.
She had even (an infallible mark of good reputation) been picked out to work in Pornosec, the sub-section of the Fiction Department which turned out cheap pornography for distribution among the proles.		Wybrano ją nawet (nieomylna oznaka zaufania) do pracy w Pornoseku, sekcji Departamentu Literatury zajmującej się produkcją tandetnej pornografii do rozprowadzania wśród proli.
It was nicknamed Muck House by the people who worked in it, she remarked.		Między sobą, jak wyznała, pracownicy przezywali tę sekcję „Kloaką”.
There she had remained for a year, helping to produce booklets in sealed packets with titles like Spanking Stories or One Night in a Girls’ School, to be bought furtively by proletarian youths who were under the impression that they were buying something illegal.		Pracowała tam przez rok, pomagając wydawać broszury – od razu w zaklejonych opakowaniach – pod takimi tytułami jak Lubię być chłostana albo Noc w internacie dla dziewcząt, które później kupowali ukradkiem młodzieńcy z proletariackich rodzin, przekonani, że zdobywają coś zakazanego.
‘What are these books like?’ said Winston curiously.		– Jakie one są? – zapytał zaciekawiony Winston.
‘Oh, ghastly rubbish.		– Ech, straszne śmiecie.
They’re boring, really.		I tak naprawdę, potwornie nudne.
They only have six plots, but they swap them round a bit.		Jest tylko sześć fabuł, które za każdym razem co nieco się zmienia.
Of course I was only on the kaleidoscopes.		Zresztą ja tylko obsługiwałam kalejdoskop.
I was never in the Rewrite Squad.		Nigdy nie pracowałam w zespole autorskim.
I’m not literary, dear - not even enough for that.’		Nie mam żadnych zdolności literackich, nawet do wymyślania takiej szmiry.
He learned with astonishment that all the workers in Pornosec, except the head of the department, were girls. The theory was that men, whose sex instincts were less controllable than those of women, were in greater danger of being corrupted by the filth they handled.		Zdumiała go wiadomość, że z wyjątkiem szefów wszystkich podsekcji w Pornoseku zatrudniano wyłącznie dziewczęta, uważając, że mężczyźni, u których popęd płciowy jest znacznie silniejszy, mogą prędzej ulec zepsuciu przez kontakt z produkowanymi przez siebie świństwami.
‘They don’t even like having married women there,’ she added. ‘Girls are always supposed to be so pure.		– Nawet mężatki niechętnie zatrudniają – dodała. – Wolą młode dziewczyny, bo niby są takie czyste.
Here’s one who isn’t, anyway.’		Ale co do mnie grubo się omylili!
She had had her first love-affair when she was sixteen, with a Party member of sixty who later committed suicide to avoid arrest.		Swój pierwszy romans miała w wieku lat szesnastu z sześćdziesięcioletnim członkiem Partii, który później popełnił samobójstwo, aby uniknąć aresztowania.
‘And a good job too,’ said Julia, ‘otherwise they’d have had my name out of him when he confessed.’		– I dobrze się stało – stwierdziła – bo gdyby go zaczęli maglować, na pewno by mnie wsypał.
Since then there had been various others.		Od tego czasu miała wielu kochanków.
Life as she saw it was quite simple.		Filozofia życiowa Julii była bardzo prosta.
You wanted a good time; ‘they’, meaning the Party, wanted to stop you having it; you broke the rules as best you could.		Pragnęła się bawić, a „oni”, czyli Partia, usiłowali jej w tym przeszkodzić; łamała więc prawo i jakoś sobie radziła.
She seemed to think it was just as natural that ‘they’ should want to rob you of your pleasures as that you should want to avoid being caught.		Uważała za tak samo naturalne to, że „oni” chcą pozbawić każdego radości, jak to, że każdy próbuje uniknąć złapania.
She hated the Party, and said so in the crudest words, but she made no general criticism of it.		Nienawidziła Partii i często o tym mówiła, używając jak najordynarniejszych słów, ale nie krytykowała jej założeń i polityki.
Except where it touched upon her own life she had no interest in Party doctrine.		Doktryny Partii zupełnie Julii nie interesowały, chyba że dotyczyły jej własnego życia.
He noticed that she never used Newspeak words, except the ones that had passed into everyday use.		Winston stwierdził, że w ogóle nie stosuje nowomowy, z wyjątkiem paru słów, które weszły do powszechnego użycia.
She had never heard of the Brotherhood, and refused to believe in its existence.		Nigdy nie słyszała o Braterstwie i nie chciała wierzyć w jego istnienie.
Any kind of organised revolt against the Party, which was bound to be a failure, struck her as stupid.		Zorganizowany bunt przeciwko Partii, z góry skazany na niepowodzenie, uznała za idiotyzm.
The clever thing was to break the rules and stay alive all the same.		Twierdziła, że najrozsądniej jest po prostu łamać przepisy, lecz umiejętnie, tak aby nie wpaść.
He wondered vaguely how many others like her there might be in the younger generation - people who had grown up in the world of the Revolution, knowing nothing else, accepting the Party as something unalterable, like the sky, not rebelling against its authority but simply evading it, as a rabbit dodges a dog.		Winston ciekaw był, ilu przedstawicieli młodego pokolenia myśli podobnie jak ona – czy można znaleźć wielu ludzi wychowanych po Rewolucji, nieświadomych innego życia, którzy uważają Partię za coś równie trwałego jak niebo i nie buntują się otwarcie przeciwko jej autorytetowi, lecz usiłują jej się wymknąć ukradkiem niczym zając sforze psów.
They did not discuss the possibility of getting married. It was too remote to be worth thinking about.		Ani razu nie rozważali możliwości wzięcia ślubu, bo zastanawianie się nad czymś tak nierealnym po prostu nie miało sensu.
No imaginable committee would ever sanction such a marriage even if Katherine, Winston’s wife, could somehow have been got rid of.		Żadna komisja nie udzieliłaby im zgody, nawet gdyby Winstonowi udało się jakoś pozbyć Katherine.
It was hopeless even as a daydream.		Nie było co marzyć.
‘What was she like, your wife?’ said Julia.		– Jaka ona jest, ta twoja żona? – zapytała Julia.
‘She was - do you know the Newspeak word goodthinkful?		– Hm... czy znasz taki termin z nowomowy: dobromyślak?
Meaning naturally orthodox, incapable of thinking a bad thought?’		Oznacza osobę dogłębnie ortodoksyjną, niezdolną do pomyślenia czegoś złego.
‘No, I didn’t know the word, but I know the kind of person, right enough.’		– Nie, tego zwrotu nie znam, ale wiem dobrze, o jaki typ człowieka ci chodzi.
He began telling her the story of his married life, but curiously enough she appeared to know the essential parts of it already.		Zaczął jej opowiadać historię swojego małżeństwa, lecz ku jego zaskoczeniu, nie gorzej niż on umiała scharakteryzować ten związek.
She described to him, almost as though she had seen or felt it, the stiffening of Katherine’s body as soon as he touched her, the way in which she still seemed to be pushing him from her with all her strength, even when her arms were clasped tightly round him.		Opisała mu ciało Katherine, jakby je widziała lub dotykała, sztywniejące, ilekroć się do niej zbliżał, oraz sposób, w jaki żona zdawała się z całej siły go odpychać nawet wówczas, gdy obejmowała go ciasno ramionami.
With Julia he felt no difficulty in talking about such things: Katherine, in any case, had long ceased to be a painful memory and become merely a distasteful one.		Rozmawiając z Julią o tych sprawach nie czuł skrępowania; zresztą Katherine już dawno przestała być dla niego bolesnym wspomnieniem; co najwyżej myślał o niej z niesmakiem.
‘I could have stood it if it hadn’t been for one thing,’ he said. He told her about the frigid little ceremony that Katherine had forced him to go through on the same night every week. ‘She hated it, but nothing would make her stop doing it.		– Wytrzymałbym z nią, gdyby nie jedno – oświadczył i opowiedział o frustrującej rodzinnej ceremonii, do której Katherine przymuszała go regularnie raz w tygodniu. – Nie znosiła tego, ale nic nie mogło jej powstrzymać.
She used to call it - but you’ll never guess.’		Nazywała to... Nigdy nie zgadniesz!
‘Our duty to the Party,’ said Julie promptly.		– Naszym obowiązkiem wobec Partii – oznajmiła natychmiast Julia.
‘How did you know that?’		– Skąd wiedziałaś?!
‘I’ve been at school too, dear.		– Ja też, kochany; chodziłam do szkoły.
Sex talks once a month for the over-sixteens.		Szesnastolatki mają raz w miesiącu pogadanki na temat życia rodzinnego.
And in the Youth Movement.		To samo dzieje się w organizacjach młodzieżowych.
They rub it into you for years.		Całymi latami wbijają ci do głowy te bzdury.
I dare say it works in a lot of cases.		I w wielu wypadkach chyba rzeczywiście im się udaje.
But of course you can never tell; people are such hypocrites.’		Chociaż właściwie trudno ocenić; ludzie potrafią być szalenie obłudni!
She began to enlarge upon the subject.		Zaczęła rozwijać tę kwestię.
With Julia, everything came back to her own sexuality. As soon as this was touched upon in any way she was capable of great acuteness.		Prawie każdy temat sprowadzała do własnej zmysłowości, a wówczas potrafiła wygłaszać niezwykle wnikliwe sądy.
Unlike Winston, she had grasped the inner meaning of the Party’s sexual puritanism.		W odróżnieniu od Winstona, świetnie rozumiała, dlaczego Partia jest taka purytańska.
It was not merely that the sex instinct created a world of its own which was outside the Party’s control and which therefore had to be destroyed if possible. What was more important was that sexual privation induced hysteria, which was desirable because it could be transformed into war-fever and leader-worship.		Udane współżycie płciowe zwalczano nie dlatego, że między partnerami tworzy się intymna więź nie poddająca się partyjnej kontroli, ale ponieważ niezaspokojenie seksualne wywołuje histerię, stan ogromnie pożądany, gdyż łatwo go przekształcić w gorączkę wojenną lub w kult przywódcy.
The way she put it was:		Julia ujęła to tak:
‘When you make love you’re using up energy; and afterwards you feel happy and don’t give a damn for anything.		– Kiedy ludzie się kochają, zużywają energię, a potem jest im dobrze i zupełnie nic ich nie obchodzi.
They can’t bear you to feel like that. They want you to be bursting with energy all the time.		Więc Partia zakazuje im się kochać, bo chce, żeby każdy bezustannie aż tryskał energią.
All this marching up and down and cheering and waving flags is simply sex gone sour.		Te ciągłe pochody, okrzyki, wymachiwanie flagami to po prostu oznaki niewyżycia seksualnego.
If you’re happy inside yourself, why should you get excited about Big Brother and the Three-Year Plans and the Two Minutes Hate and all the rest of their bloody rot?’		Jeśli jest ci dobrze, po cholerę miałbyś się podniecać Wielkim Bratem, planami trzyletnimi, Dwoma Minutami Nienawiści i resztą tych bredni?
That was very true, he thought.		Ma rację, pomyślał.
There was a direct, intimate connection between chastity and political orthodoxy.		Między wstrzemięźliwością płciową a ortodoksją polityczną musi istnieć ścisły, bliski związek.
For how could the fear, the hatred and the lunatic credulity which the Party needed in its members be kept at the right pitch, except by bottling down some powerful instinct and using it as a driving force?		Bo jak inaczej można utrzymać na tak wysokim poziomie owo natężenie strachu, nienawiści i obłąkańczej łatwowierności u wszystkich członków Partii, jeśli nie przez zatamowanie, spiętrzenie i odpowiednie ukierunkowanie jakiegoś potężnego naturalnego instynktu?
The sex impulse was dangerous to the Party, and the Party had turned it to account.		Popęd płciowy stwarzał dla Partii zagrożenie, ale umiała go wykorzystać.
They had played a similar trick with the instinct of parenthood.		Podobnie postąpiła z instynktem rodzicielskim.
The family could not actually be abolished, and, indeed, people were encouraged to be fond of their children in almost the old-fashioned way.		Nie mogła zakazać posiadania dzieci, zachęcała więc do kochania ich w jak najbardziej tradycyjny sposób.
The children, on the other hand, were systematically turned against their parents and taught to spy on them and report their deviations.		Natomiast dzieci systematycznie obracano przeciwko rodzicom; uczono je, aby szpiegowały i donosiły, jeśli tylko zauważą coś odbiegającego od normy.
The family had become in effect an extension of the Thought Police. It was a device by means of which everyone could be surrounded night and day by informers who knew him intimately.		Tak więc rodzina stała się jakby przedłużeniem Policji Myśli; każdy, kto miał dzieci, przez cały czas przebywał w towarzystwie doskonale go znających kapusiów.
Abruptly his mind went back to Katherine.		Nagle Winstonowi przypomniała się Katherine.
Katherine would unquestionably have denounced him to the Thought Police if she had not happened to be too stupid to detect the unorthodoxy of his opinions.		Na pewno doniosłaby na niego Policji Myśli, gdyby po prostu nie była zbyt głupia, aby się zorientować, jak nieprawomyślne ma poglądy.
But what really recalled her to him at this moment was the stifling heat of the afternoon, which had brought the sweat out on his forehead.		Myśl o niej nasunął mu panujący upał, od którego czoło miał zroszone potem.
He began telling Julia of something that had happened, or rather had failed to happen, on another sweltering summer afternoon, eleven years ago.		Zaczął opowiadać Julii o tym, co się wydarzyło – a raczej prawie wydarzyło – w równie upalne letnie popołudnie przed jedenastu laty.
It was three or four months after they were married.		Było to trzy lub cztery miesiące po ich ślubie.
They had lost their way on a community hike somewhere in Kent.		Zgubili się podczas pieszej wycieczki w okolice Kent.
They had only lagged behind the others for a couple of minutes, but they took a wrong turning, and presently found themselves pulled up short by the edge of an old chalk quarry.		Zostali w tyle za grupą zaledwie o kilkaset metrów, lecz skręcili w złą stronę i nagle znaleźli się na skraju urwiska, w miejscu gdzie niegdyś wybierano kredę.
It was a sheer drop of ten or twenty metres, with boulders at the bottom.		Pionowa ściana – dziesięć, dwadzieścia metrów – a poniżej głazy.
There was nobody of whom they could ask the way.		Nie było nikogo, kogo mogliby zapytać o drogę.
As soon as she realised that they were lost Katherine became very uneasy.		Kiedy Katherine zrozumiała, że się zgubili, wpadła w popłoch.
To be away from the noisy mob of hikers even for a moment gave her a feeling of wrong-doing.		Przebywanie choć przez chwilę z dala od hałaśliwych współuczestników wycieczki wywoływało u niej poczucie winy.
She wanted to hurry back by the way they had come and start searching in the other direction.		Chciała czym prędzej wrócić tą samą drogą, którą przyszli, i udać się na poszukiwanie grupy.
But at this moment Winston noticed some tufts of loosestrife growing in the cracks of the cliff beneath them.		Ale akurat wtedy Winston spostrzegł kępy krwawicy rosnące w szczelinach skalnych poniżej.
One tuft was of two colours, magenta and brick-red, apparently growing on the same root.		Wśród nich dwubarwną – karmazynową i ceglastoczerwoną – która najwyraźniej wyrastała z jednego korzenia.
He had never seen anything of the kind before, and he called to Katherine to come and look at it.		Nigdy nie widział czegoś podobnego, zawołał więc Katherine, żeby też zobaczyła.
‘Look, Katherine!		– Spójrz, Katherine!
Look at those flowers.		Popatrz na tamte kwiaty.
That clump down near the bottom.		Ta kępa prawie na samym dole.
Do you see they’re two different colours?’		Widzisz, że są w dwóch kolorach?
She had already turned to go, but she did rather fretfully come back for a moment.		Już odchodziła, ale miano wzburzenia cofnęła się.
She even leaned out over the cliff face to see where he was pointing.		Wychyliła się przez urwisko i spojrzała tam, gdzie wskazywał.
He was standing a little behind her, and he put his hand on her waist to steady her.		Stojąc o krok za nią, objął ją w talii, by nie straciła równowagi.
At this moment it suddenly occurred to him how completely alone they were.		W tejże chwili zdał sobie sprawę, że są zupełnie sami.
There was not a human creature anywhere, not a leaf stirring, not even a bird awake.		W pobliżu nie było nikogo, nie drgał ani jeden liść, nie słyszało się nawet ptaków.
In a place like this the danger that there would be a hidden microphone was very small, and even if there was a microphone it would only pick up sounds.		Mała szansa, aby w takim miejscu znajdował się mikrofon, a nawet gdyby go tu gdzieś ukryto, wyłapywałby przecież tylko dźwięki.
It was the hottest, sleepiest hour of the afternoon.		Była to najgorętsza, najbardziej senna pora popołudnia.
The sun blazed down upon them, the sweat tickled his face.		Słońce paliło, pot ściekał Winstonowi z twarzy.
And the thought struck him....		I wtedy nagle przyszło mu do głowy...
‘Why didn’t you give her a good shove?’ said Julia. ‘I would have.’		– Dlaczegoś jej nie zepchnął? – spytała Julia. – Ja bym się tam nie wahała.
‘Yes, dear, you would have.		– Tak, najdroższa, nie wątpię.
I would have, if I’d been the same person then as I am now.		Ja też bym się nie wahał, gdybym wtedy był tym człowiekiem co teraz.
Or perhaps I would - I’m not certain.’		Chociaż... sam nie wiem.
‘Are you sorry you didn’t?’		– Żałujesz, żeś jej nie zrzucił?
‘Yes.		– Tak.
On the whole I’m sorry I didn’t.’		W gruncie rzeczy żałuję.
They were sitting side by side on the dusty floor.		Siedzieli obok siebie na zakurzonej posadzce.
He pulled her closer against him.		Przyciągnął dziewczynę bliżej.
Her head rested on his shoulder, the pleasant smell of her hair conquering the pigeon-dung.		Oparła głowę o jego ramię; jej włosy wydzielały przyjemny zapach niweczący smród gołębich odchodów.
She was very young, he thought, she still expected something from life, she did not understand that to push an inconvenient person over a cliff solves nothing.		Jest młoda, pomyślał, wciąż oczekuje czegoś od życia i nie rozumie, że zepchnięcie ze skały niewygodnej osoby niczego nie rozwiązuje.
‘Actually it would have made no difference,’ he said.		– Przecież to by nic nie zmieniło – oświadczył.
‘Then why are you sorry you didn’t do it?’		– Więc dlaczego żałujesz, żeś jej nie zepchnął?
‘Only because I prefer a positive to a negative.		– Bo lepsze jest działanie od bierności.
In this game that we’re playing, we can’t win.		W grze, jaką prowadzimy, nie możemy odnieść zwycięstwa.
Some kinds of failure are better than other kinds, that’s all.’		Ale niektóre przegrane są mimo wszystko lepsze od innych.
He felt her shoulders give a wriggle of dissent.		Poczuł, że Julia wzrusza ramionami na znak sprzeciwu.
She always contradicted him when he said anything of this kind.		Nigdy się z nim nie zgadzała, ilekroć mówił coś podobnego.
She would not accept it as a law of nature that the individual is always defeated.		Nie chciała przyjąć do wiadomości, że jednostka zawsze musi przegrać.
In a way she realised that she herself was doomed, that sooner or later the Thought Police would catch her and kill her, but with another part of her mind she believed that it was somehow possible to construct a secret world in which you could live as you chose.		Zdawała sobie sprawę, iż zguba jest przesądzona, że prędzej czy później Policja Myśli złapie ich i zabije, ale równocześnie jakaś cząstka jej umysłu wierzyła w szansę stworzenia sobie tajemniczego świata, w którym można żyć, jak się tylko zapragnie.
All you needed was luck and cunning and boldness.		Wystarczyło mieć szczęście, przebiegłość i odwagę.
She did not understand that there was no such thing as happiness, that the only victory lay in the far future, long after you were dead, that from the moment of declaring war on the Party it was better to think of yourself as a corpse.		Nie rozumiała, że szczęście po prostu nie istnieje, że zwycięstwo jest możliwe jedynie w odległej przyszłości, długo po ich śmierci, że od chwili wypowiedzenia wojny Partii najlepiej myśleć o sobie jako o trupie.
‘We are the dead,’ he said.		– Jesteśmy martwi – rzekł Winston.
‘We’re not dead yet,’ said Julia prosaically.		– Jeszcze nie jesteśmy – zaprotestowała rzeczowo.
‘Not physically.		– Fizycznie nie jesteśmy.
Six months, a year - five years, conceivably.		Ale za pół roku, za rok, góra za pięć lat będziemy.
I am afraid of death.		Boję się śmierci.
You are young, so presumably you’re more afraid of it than I am.		Jesteś młodsza ode mnie, więc pewnie boisz się bardziej.
Obviously we shall put it off as long as we can.		Jasne, że spróbujemy odwlekać nasz koniec tak długo, jak nam się uda.
But it makes very little difference.		Ale nie ma to wielkiego znaczenia.
So long as human beings stay human, death and life are the same thing.’		Skoro zdecydowaliśmy się być wolnymi ludźmi, musimy postawić znak równości między życiem i śmiercią.
‘Oh, rubbish!		– Bzdura!
Which would you sooner sleep with, me or a skeleton?		Wolisz się kochać ze mną czy z jakimś szkieletem?
Don’t you enjoy being alive?		Nie radujesz się życiem?
Don’t you like feeling: This is me, this is my hand, this is my leg, I’m real, I’m solid, I’m alive!		Nie cieszy cię, że możesz powiedzieć: to jestem ja, to jest moja ręka, moja noga, istnieję, naprawdę istnieję, żyję?!
Don’t you like this?’		Nie sprawia ci to radości?!
She twisted herself round and pressed her bosom against him.		Obróciła się ku niemu i przywarła całym ciałem.
He could feel her breasts, ripe yet firm, through her overalls.		Czuł przez kombinezon dotyk jej dojrzałych, jędrnych piersi.
Her body seemed to be pouring some of its youth and vigour into his.		Ciało Julii wlewało w niego swoją młodość i animusz.
‘Yes, I like that,’ he said.		– Masz rację, sprawia – przyznał.
‘Then stop talking about dying.		– Więc przestań gadać o śmierci.
And now listen, dear, we’ve got to fix up about the next time we meet.		A teraz, kochany, musimy się umówić na następne spotkanie.
We may as well go back to the place in the wood.		Chyba znów możemy się spotkać na polance.
We’ve given it a good long rest.		Odczekaliśmy dość długo.
But you must get there by a different way this time.		Tylko tym razem pojedziesz inną trasą.
I’ve got it all planned out.		Wszystko już obmyśliłam.
You take the train - but look, I’ll draw it out for you.’		Wsiądziesz w pociąg... poczekaj, najlepiej ci to narysuję.
And in her practical way she scraped together a small square of dust, and with a twig from a pigeon’s nest began drawing a map on the floor.		I, zaradna jak zawsze, gałązką z gołębiego gniazda zaczęła rysować mapę na zakurzonej posadzce.
IV		4
Winston looked round the shabby little room above Mr Charrington’s shop.		Winston rozejrzał się po nędznym pokoiku nad sklepem pana Charringtona.
Beside the window the enormous bed was made up, with ragged blankets and a coverless bolster.		Na ogromnym łóżku pod oknem leżały wystrzępione koce i poduszka bez powłoczki.
The old-fashioned clock with the twelve-hour face was ticking away on the mantelpiece.		Na kominku tykał staromodny zegar z dwunastocyfrową tarczą.
In the corner, on the gate-leg table, the glass paperweight which he had bought on his last visit gleamed softly out of the half-darkness.		W rogu, na rozkładanym stole, połyskiwał łagodnie w półmroku szklany przycisk, który Winston kupił przed miesiącem.
In the fender was a battered tin oilstove, a saucepan and two cups, provided by Mr Charrington.		Za metalową osłoną kominka stał poobijany blaszany prymus, garnek oraz dwie filiżanki, wszystko dostarczone przez pana Charringtona.
Winston lit the burner and set a pan of water to boil.		Winston rozpalił prymus i nastawił w garnku wodę.
He had brought an envelope full of Victory Coffee and some saccharine tablets.		Przyniósł ze sobą pełną kopertę Kawy Zwycięstwa i kilka pastylek sacharyny.
The clock’s hands said seven-twenty: it was nineteen-twenty really.		Zegar wskazywał siódmą dwadzieścia, czyli dziewiętnastą dwadzieścia.
She was coming at nineteen-thirty.		Julia miała przyjść o dziewiętnastej trzydzieści.
Folly, folly, his heart kept saying: conscious, gratuitous, suicidal folly.		Szaleństwo, szaleństwo, szeptał mu wewnętrzny głos; świadome, niepotrzebne, samobójcze szaleństwo.
Of all the crimes that a Party member could commit, this one was the least possible to conceal.		Ze wszystkich przestępstw, jakie mógł popełnić członek Partii, to było najtrudniejsze do ukrycia.
Actually the idea had first floated into his head in the form of a vision of the glass paperweight mirrored by the surface of the gate-leg table.		Pomysł przyszedł mu do głowy, gdy ujrzał w myślach szklany przycisk odbijający się w wypolerowanym blacie rozkładanego stołu.
As he had foreseen, Mr Charrington had made no difficulty about letting the room.		Tak jak oczekiwał, pan Charrington chętnie wynajął pokój.
He was obviously glad of the few dollars that it would bring him.		Ucieszył się, że wpadnie mu kilka dolarów ekstra.
Nor did he seem shocked or become offensively knowing when it was made clear that Winston wanted the room for the purpose of a love affair.		Ani się nie oburzył, ani nie zaczął nieprzyjemnie spoufalać, kiedy stało się jasne, iż Winston potrzebuje pokoju w celach romansowych.
Instead he looked into the middle distance and spoke in generalities, with so delicate an air as to give the impression that he had become partly invisible.		Starał się raczej nie patrzeć mu w oczy i wyrażać tylko ogólnikami; w sumie zachowywał się tak delikatnie, jakby chciał niemal stać się niewidoczny.
Privacy, he said, was a very valuable thing.		Możliwość przebywania z dala od ludzi to cenna rzecz, oświadczył.
Everyone wanted a place where they could be alone occasionally.		Co pewien czas każdy odczuwa potrzebę samotności.
And when they had such a place, it was only common courtesy in anyone else who knew of it to keep his knowledge to himself.		A jeśli komuś akurat wiadomo, gdzie ktoś inny lubi izolować się od świata, zwykła grzeczność wymaga, aby tego nie rozgłaszał.
He even, seeming almost to fade out of existence as he did so, added that there were two entries to the house, one of them through the back yard, which gave on an alley.		Dodał nawet, z takim wyrazem twarzy, jakby najchętniej w ogóle rozpłynął się w powietrzu, że drugie drzwi domku wychodzą na podwórze, z którego jest przejście na sąsiednią uliczkę.
Under the window somebody was singing.		Za oknem ktoś śpiewał.
Winston peeped out, secure in the protection of the muslin curtain.		Winston, ukryty za muślinową firanką, wyjrzał na zewnątrz.
The June sun was still high in the sky, and in the sun-filled court below a monstrous woman, solid as a Norman pillar, with brawny red forearms and a sacking apron strapped about her middle, was stumping to and fro between a washtub and a clothes line, pegging out a series of square white things which Winston recognised as babies’ diapers.		Czerwcowe słońce wciąż wędrowało wysoko po niebie, a na podwórku skąpanym w jego blasku olbrzymia baba przewiązana w pasie fartuchem uszytym z worka, masywna jak normandzka kolumna, o krzepkich, czerwonych ramionach, chodziła ciężko tam i z powrotem między balią a sznurem na bieliznę, rozwieszając dziesiątki białych, kwadratowych kawałków materiału, w których Winston rozpoznał pieluszki.
Whenever her mouth was not corked with clothes pegs she was singing in a powerful contralto:		Ilekroć wyjmowała z ust drewniane spinacze, natychmiast zaczynała śpiewać donośnym kontraltem:
It was only an ’opeless fancy,		To był tylko chwilowy urok
It passed like an Ipril dye,		I minął jak kwietniowy dzień,
But a look an’ a word an’ the dreams they stirred		Lecz cóż za marzenia rozbudził!
They ’ave stolen my ’eart awye!		Z serca mego najlżejszy zdjął cień!
The tune had been haunting London for weeks past.		Słowa te od tygodni nucił do znudzenia cały Londyn.
It was one of countless similar songs published for the benefit of the proles by a sub-section of the Music Department.		Była to jedna z nielicznych, bardzo do siebie podobnych piosenek, przygotowywanych dla proli przez którąś z sekcji Departamentu Muzyki.
The words of these songs were composed without any human intervention whatever on an instrument known as a versificator.		Ich teksty, bez absolutnie niczyjego udziału, układała maszyna zwana wersyfikatorem.
But the woman sang so tunefully as to turn the dreadful rubbish into an almost pleasant sound.		Ale kobieta śpiewała tak melodyjnie, że w jej ustach nawet te straszne brednie brzmiały niemal przyjemnie.
He could hear the woman singing and the scrape of her shoes on the flagstones, and the cries of the children in the street, and somewhere in the far distance a faint roar of traffic, and yet the room seemed curiously silent, thanks to the absence of a telescreen.		Winston słyszał śpiew i szuranie butów prolki o bruk, krzyki dzieci bawiących się na ulicy, a gdzieś w oddali stłumione odgłosy ruchu kołowego, lecz pokój i tak wydawał mu się cichy przez to, że brakowało w nim teleekranu.
Folly, folly, folly! he thought again.		„Szaleństwo, czyste szaleństwo!” – pomyślał znów.
It was inconceivable that they could frequent this place for more than a few weeks without being caught.		Nie wierzył, aby widując się tutaj mogli uniknąć wykrycia dłużej niż przez kilka tygodni.
But the temptation of having a hiding-place that was truly their own, indoors and near at hand, had been too much for both of them.		Ale pokusa, by wreszcie mieć stałe miejsce spotkań, w dodatku blisko i pod dachem, była dla nich zbyt silna.
For some time after their visit to the church belfry it had been impossible to arrange meetings.		Po randce w dzwonnicy w ogóle nie udawało im się spotkać.
Working hours had been drastically increased in anticipation of Hate Week.		W związku ze zbliżającym się Tygodniem Nienawiści drakońsko wydłużono czas pracy.
It was more than a month distant, but the enormous, complex preparations that it entailed were throwing extra work onto everybody.		Wprawdzie obchody rozpoczynały się dopiero za miesiąc, ale przygotowania prowadzono na tak gigantyczną skalę, że nikogo nie ominęły jakieś dodatkowe zajęcia.
Finally both of them managed to secure a free afternoon on the same day.		Wreszcie jednego dnia obojgu wypadało wolne popołudnie.
They had agreed to go back to the clearing in the wood.		Umówili się, że pojadą na polankę.
On the evening beforehand they met briefly in the street.		Dzień wcześniej spotkali się wieczorem na ulicy.
As usual Winston hardly looked at Julia as they drifted towards one another in the crowd, but from the short glance he gave her it seemed to him that she was paler than usual.		Jak zwykle Winston ledwo spojrzał na Julię, kiedy lawirowali w tłumie powoli zbliżając się do siebie, lecz wydała mu się bledsza niż zazwyczaj.
‘It’s all off,’ she murmured as soon as she judged it safe to speak. ‘Tomorrow, I mean,’		– Nic z tego – szepnęła, gdy tylko uznała, że może się bezpiecznie odezwać. – Z jutra nici!
‘What?		– Co takiego?
‘Tomorrow afternoon. I can’t come.’		– Jutro nie mogę.
‘Why not?’		– Dlaczego?
‘Oh, the usual reason.		– Z prozaicznej przyczyny.
It’s started early this time.’		Tym razem zaczął mi się wcześniej.
For a moment he was violently angry.		Mężczyzna na moment wpadł we wściekłość.
During the month that he had known her the nature of his desire for her had changed.		Odkąd miesiąc temu poznał Julię, zmienił się charakter jego pożądania.
At the beginning there had been little true sensuality in it.		Na początku niewiele było w ich pieszczotach prawdziwej zmysłowości.
Their first love-making had been simply an act of the will.		Kiedy kochali się po raz pierwszy, był to po prostu świadomy akt woli.
But after the second time it was different.		Ale już po drugim razie wszystko się zmieniło.
The smell of her hair, the taste of her mouth, the feeling of her skin seemed to have got inside him, or into the air all round him.		Zapach włosów Julii, smak jej ust, dotyk skóry stały się jakby częścią jego i jego świata.
She had become a physical necessity, something that he not only wanted but felt that he had a right to.		Dziewczyna wydawała mu się teraz fizycznie niezbędna; nie tylko jej pragnął – uważał wręcz, że ma do niej prawo.
When she said that she could not come, he had the feeling that she was cheating him.		Kiedy powiedziała, że jutro nie może jechać, poczuł się głęboko oszukany.
But just at this moment the crowd pressed them together and their hands accidentally met.		Akurat w tym momencie tłum pchnął ich ku sobie i ich dłonie się zetknęły.
She gave the tips of his fingers a quick squeeze that seemed to invite not desire but affection.		Szybko uścisnęła czubki jego palców gestem, który wzbudził w nim nie tyle pożądanie, ile czułość.
It struck him that when one lived with a woman this particular disappointment must be a normal, recurring event; and a deep tenderness, such as he had not felt for her before, suddenly took hold of him.		Uzmysłowił sobie, że kiedy żyje się z kobietą, taki powód odmowy jest rzeczą częstą i naturalną; ogarnęło go rozrzewnienie, jakiego nie znał nigdy dotąd.
He wished that they were a married couple of ten years’ standing.		Zapragnął nagle, aby byli małżeństwem już od dziesięciu lat.
He wished that he were walking through the streets with her just as they were doing now, but openly and without fear, talking of trivialities and buying odds and ends for the household.		Zapragnął iść z nią ulicą; nie tak jak teraz, lecz otwarcie i bez lęku, rozmawiając o błahostkach i kupując drobiazgi do wspólnego domu.
He wished above all that they had some place where they could be alone together without feeling the obligation to make love every time they met.		Zamarzyło mu się, aby mieli gdzie się spotykać i przebywać tylko we dwoje bez poczucia, że za każdym razem muszą się kochać.
It was not actually at that moment, but at some time on the following day, that the idea of renting Mr Charrington’s room had occurred to him.		Nie tego wieczoru, ale już następnego dnia wpadł mu pomysł, żeby wynająć pokój od pana Charringtona.
When he suggested it to Julia she had agreed with unexpected readiness.		Gdy powiedział o tym Julii, niespodziewanie przystała ochoczo.
Both of them knew that it was lunacy.		Oboje zdawali sobie sprawę, że to szaleństwo.
It was as though they were intentionally stepping nearer to their graves.		Jakby naumyślnie postępowali o krok w stronę grobu.
As he sat waiting on the edge of the bed he thought again of the cellars of the Ministry of Love.		Siedząc na brzegu łóżka i czekając na Julię, pomyślał o lochach Ministerstwa Miłości.
It was curious how that predestined horror moved in and out of one’s consciousness.		Dziwne, jak ów nieuchronny koszmar jawił się nagle przed oczyma, po czym znów znikał.
There it lay, fixed in future time, preceding death as surely as 99 precedes 100.		Był czymś nieodwołalnym: stanowił część ich przyszłości, część poprzedzającą śmierć tak niezawodnie, jak liczba 99 poprzedza liczbę 100.
One could not avoid it, but one could perhaps postpone it: and yet instead, every now and again, by a conscious, wilful act, one chose to shorten the interval before it happened.		Nie sposób było tego uniknąć, ale istniała szansa odroczenia; jednakże raz po raz z pchlą świadomością niebezpieczeństwa robili coś, co tylko mogło skrócić okres dzielący ich od zguby.
At this moment there was a quick step on the stairs. Julia burst into the room.		W tym momencie na schodach rozległ się pospieszny tupot kroków i do pokoju wpadła Julia.
She was carrying a tool-bag of coarse brown canvas, such as he had sometimes seen her carrying to and fro at the Ministry.		Miała ze sobą torbę na narzędzia wykonaną z grubego brązowego płótna, z którą czasami widywał ją na korytarzu ministerstwa.
He started forward to take her in his arms, but she disengaged herself rather hurriedly, partly because she was still holding the tool-bag.		Podszedł i przytulił dziewczynę, lecz szybko wyzwoliła się z objęć, wciąż ściskając torbę.
‘Half a second,’ she said.		– Jedną chwilkę!
‘Just let me show you what I’ve brought.		Najpierw chcę ci pokazać, co zdobyłam.
Did you bring some of that filthy Victory Coffee?		Ty pewnie przyniosłeś tę ohydną Kawę Zwycięstwa, no nie?
I thought you would.		Tak też myślałam.
You can chuck it away again, because we shan’t be needing it.		Możesz wyrzucić to gówno, nie będzie nam potrzebna.
Look here.’		Patrz!
She fell on her knees, threw open the bag and tumbled out some spanners and a screwdriver that filled the top part of it.		Uklękła na podłodze, otworzyła torbę i wysypała z niej leżące na wierzchu narzędzia.
Underneath was a number of neat paper packets.		Pod spodem znajdowało się kilka zgrabnych papierowych paczuszek.
The first packet that she passed to Winston had a strange and yet vaguely familiar feeling.		W pierwszej, którą mu podała, wyczuł dotykiem coś dziwnego, ale zarazem jakby mgliście znajomego.
It was filled with some kind of heavy, sand-like stuff which yielded wherever you touched it.		Wypełniała ją jakaś ciężka, ziarnista substancja ustępująca pod naciskiem palców.
‘It isn’t sugar?’ he said.		– Czyżby to był cukier? – spytał.
‘Real sugar.		– Tak, prawdziwy cukier.
Not saccharine, sugar.		Nie sacharyna, tylko cukier!
And here’s a loaf of bread - proper white bread, not our bloody stuff - and a little pot of jam.		A oto bochenek chleba, prawdziwego, jasnego chleba, nie tego świństwa, którym nas karmią, oraz słoiczek dżemu.
And here’s a tin of milk - but look!		Do tego jeszcze puszka mleka i...
This is the one I’m really proud of.		Spójrz! Z tego jestem najbardziej dumna.
I had to wrap a bit of sacking round it, because—’		Musiałam owinąć w szmatę, bo...
But she did not need to tell him why she had wrapped it up.		Nie potrzebowała mu wyjaśniać, dlaczego zawinęła tę paczkę: jej aromat od razu wypełnił pokój.
The smell was already falling the room, a rich hot smell which seemed like an emanation from his early childhood, but which one did occasionally meet with even now, blowing down a passage-way before a door slammed, or diffusing itself mysteriously in a crowded street, sniffed for an instant and then lost again.		Wonny, intensywny zapach kojarzył się Winstonowi z najwcześniejszym dzieciństwem, choć i teraz czasem zdarzało mu się go czuć – dochodził na przykład z głębi mijanej klatki schodowej, dopóki nagle nie zatrzaśnięto drzwi, albo unosił się tajemniczo na zatłoczonej ulicy; wąchało się go przez chwilę, po czym raptem nikł.
‘It’s coffee,’ he murmured, ‘real coffee.’		– Kawa – szepnął. – Prawdziwa kawa!
‘It’s Inner Party coffee.		– Kawa Wewnętrznej Partii.
There’s a whole kilo here,’ she said.		Przyniosłam cały kilogram.
‘How did you manage to get hold of all these things?’		– Jak zdobyłaś te skarby?
‘It’s all Inner Party stuff.		– Członkowie Wewnętrznej Partii mają wszystkiego w bród.
There’s nothing those swine don’t have, nothing.		Tym świniom niczego nie brakuje, dosłownie niczego.
But of course waiters and servants and people pinch things, and - look, I got a little packet of tea as well.’		Ale kelnerzy, służba i inni zawsze coś tam podkradają, więc... Patrz, mam nawet trochę herbaty.
Winston had squatted down beside her.		Winston już dobrą chwilę temu przykucnął obok Julii.
He tore open a corner of the packet.		Rozerwał róg paczuszki.
‘It’s real tea.		– Prawdziwa herbata!
Not blackberry leaves.’		Nie liście jeżyn!
‘There’s been a lot of tea about lately.		– Ostatnio jest sporo herbaty.
They’ve captured India, or something,’ she said vaguely. ‘But listen, dear.		Pewnie zdobyli Indie czy coś w tym rodzaju – oświadczyła. – Poczekaj, kochany.
I want you to turn your back on me for three minutes.		Odwróć się i nie patrz na mnie przez kilka minut.
Go and sit on the other side of the bed.		Usiądź po drugiej stronie łóżka.
Don’t go too near the window.		Tylko nie podchodź zbyt blisko okna.
And don’t turn round till I tell you.’		I nie oglądaj się, dopóki ci nie powiem.
Winston gazed abstractedly through the muslin curtain.		Winston zapatrzył się w muślinową firankę.
Down in the yard the red-armed woman was still marching to and fro between the washtub and the line.		Na podwórzu kobieta o czerwonych ramionach wciąż dreptała między balią i sznurem z bielizną.
She took two more pegs out of her mouth and sang with deep feeling:		Wyjęła z ust kolejne dwa drewniane spinacze i zaśpiewała z przejęciem:
They sye that time ’eals all things,		Mówią, że czas leczy rany,
They sye you can always forget;		Wszystko w niepamięć odpływa;
But the smiles an’ the tears acrorss the years		Lecz moje serce wciąż szlocha żałośnie,
They twist my ’eart-strings yet!		Gdy wspomnienie sprzed lat w nim odżywa!
She knew the whole drivelling song by heart, it seemed.		Najwyraźniej znała na pamięć całą szmatławą piosnkę.
Her voice floated upward with the sweet summer air, very tuneful, charged with a sort of happy melancholy.		Jej głos – melodyjny, przepojony jakby pogodną melancholią – wzbijał się do góry wraz z wonnym letnim powietrzem.
One had the feeling that she would have been perfectly content, if the June evening had been endless and the supply of clothes inexhaustible, to remain there for a thousand years, pegging out diapers, and singing rubbish.		Odnosiło się wrażenie, że byłaby zupełnie szczęśliwa, gdyby ten czerwcowy wieczór trwał wiecznie, a góra prania nigdy się nie kończyła, i gdyby przez następne tysiące lat mogła rozwieszać pieluszki i wyśpiewywać bzdury.
It struck him as a curious fact that he had never heard a member of the Party singing alone and spontaneously.		Pomyślał z zaskoczeniem, że nigdy nie słyszał, aby członek Partii śpiewał coś spontanicznie sam jeden.
It would even have seemed slightly unorthodox, a dangerous eccentricity, like talking to oneself.		Byłoby to wręcz nieprawomyślne i pewnie uznane za oznakę niebezpiecznej ekscentryczności, podobnie jak mówienie na głos do siebie.
Perhaps it was only when people were somewhere near the starvation level that they had anything to sing about.		Czyżby tylko ludzie żyjący na granicy ubóstwa mieli ochotę śpiewać?
‘You can turn round now,’ said Julia.		– Możesz się odwrócić! – zawołała Julia.
He turned round, and for a second almost failed to recognise her.		Kiedy na nią spojrzał, w pierwszej chwili prawie jej nie poznał.
What he had actually expected was to see her naked.		Spodziewał się, że zobaczy dziewczynę nagą.
But she was not naked. The transformation that had happened was much more surprising than that.		Tymczasem zmiana, jaka nastąpiła, była znacznie bardziej niezwykła.
She had painted her face.		Julia się umalowała.
She must have slipped into some shop in the proletarian quarters and bought herself a complete set of make-up materials.		Zapewne wstąpiła ukradkiem do jakiegoś sklepu w dzielnicy dla proli i kupiła sobie zestaw kosmetyków.
Her lips were deeply reddened, her cheeks rouged, her nose powdered; there was even a touch of something under the eyes to make them brighter.		Usta miała ciemnoczerwone, na policzkach róż, nos przypudrowany; nawet oczy podkreśliła czymś, co sprawiło, że wydawały się jaśniejsze.
It was not very skilfully done, but Winston’s standards in such matters were not high.		Makijaż wykonała dość nieudolnie, ale też Winston nie był żadnym znawcą.
He had never before seen or imagined a woman of the Party with cosmetics on her face.		Dotychczas nigdy nie widział i nawet sobie nie potrafił wyobrazić partyjniaczki z umalowaną twarzą.
The improvement in her appearance was startling.		Przemiana, jaka się w Julii dokonała, była wprost niesamowita.
With just a few dabs of colour in the right places she had become not only very much prettier, but, above all, far more feminine.		Za pomocą zaledwie kilku pociągnięć w odpowiednich miejscach stała się nie tylko znacznie ładniejsza, lecz przede wszystkim znacznie bardziej kobieca.
Her short hair and boyish overalls merely added to the effect.		Jej krótka fryzura i chłopięcy kombinezon jedynie potęgowały to wrażenie.
As he took her in his arms a wave of synthetic violets flooded his nostrils.		Gdy brał ją w ramiona, poczuł sztuczny zapach fiołków.
He remembered the half-darkness of a basement kitchen, and a woman’s cavernous mouth.		Przypomniał mu się półmrok sutereny i czarna jama w twarzy prostytutki.
It was the very same scent that she had used; but at the moment it did not seem to matter.		Używała tych samych perfum, ale wcale mu to nie przeszkadzało.
‘Scent too!’ he said.		– Nawet perfumy! – wykrzyknął.
‘Yes, dear, scent too.		– Tak, najdroższy, nawet perfumy.
And do you know what I’m going to do next?		I wiesz, co jeszcze zrobię?
I’m going to get hold of a real woman’s frock from somewhere and wear it instead of these bloody trousers.		Zdobędę jakoś prawdziwą babską sukienkę i będę ją nosić zamiast tych cholernych spodni.
I’ll wear silk stockings and high-heeled shoes!		Włożę jedwabne pończochy i pantofle na wysokich obcasach!
In this room I’m going to be a woman, not a Party comrade,’		W tym pokoju będę kobietą, a nie towarzyszką partyjną!
They flung their clothes off and climbed into the huge mahogany bed.		Zrzucili z siebie ubrania i położyli się na ogromnym mahoniowym łożu.
It was the first time that he had stripped himself naked in her presence.		Winston po raz pierwszy rozebrał się całkiem do naga w obecności Julii.
Until now he had been too much ashamed of his pale and meagre body, with the varicose veins standing out on his calves and the discoloured patch over his ankle.		Dotychczas zbyt się wstydził swojego bladego, mizernego ciała, żylaków na łydkach i fioletowej plamy nad kostką.
There were no sheets, but the blanket they lay on was threadbare and smooth, and the size and springiness of the bed astonished both of them.		Nie mieli prześcieradła, lecz wytarte koce, na których spoczywali, były gładkie w dotyku, a rozmiary i sprężystość łóżka wprawiały ich oboje w zdumienie.
‘It’s sure to be full of bugs, but who cares?’ said Julia.		– Pewnie aż roi się od pluskiew, ale co tam! – zawołała Julia.
One never saw a double bed nowadays, except in the homes of the proles.		Podwójnych łóżek w ogóle się nie widywało, chyba że w domach proli.
Winston had occasionally slept in one in his boyhood: Julia had never been in one before, so far as she could remember.		W dzieciństwie Winston sypiał czasami w takim łóżku; Julia – z tego, co pamiętała – nigdy.
Presently they fell asleep for a little while.		Wkrótce oboje zapadli w drzemkę.
When Winston woke up the hands of the clock had crept round to nearly nine.		Kiedy Winston się zbudził, wskazówki zegara zbliżały się do dziewiątej.
He did not stir, because Julia was sleeping with her head in the crook of his arm.		Leżał bez ruchu, ponieważ Julia spała z głową opartą na jego ramieniu.
Most of her make-up had transferred itself to his own face or the bolster, but a light stain of rouge still brought out the beauty of her cheekbone.		Starł jej się prawie cały makijaż, pozostawiając ślady na poduszce i twarzy Winstona, lecz resztka różu wciąż jeszcze podkreślała piękno kości policzkowych.
A yellow ray from the sinking sun fell across the foot of the bed and lighted up the fireplace, where the water in the pan was boiling fast.		Złote promienie zachodzącego słońca padały na skraj łóżka i kominek, oświetlając garnek, w którym bulgotała woda.
Down in the yard the woman had stopped singing, but the faint shouts of children floated in from the street.		Pralka na podwórzu przestała śpiewać, ale z uliczki nadal dobiegały przytłumione krzyki bawiących się dzieci.
He wondered vaguely whether in the abolished past it had been a normal experience to lie in bed like this, in the cool of a summer evening, a man and a woman with no clothes on, making love when they chose, talking of what they chose, not feeling any compulsion to get up, simply lying there and listening to peaceful sounds outside.		Winston zaczął się zastanawiać, czy w wymazanej przeszłości leżenie w łóżku w chłodzie letniego wieczoru było czymś normalnym; czy kobieta i mężczyzna mogli leżeć tak razem nago, kochać się, kiedy tylko zapragną, rozmawiać, o czym tylko chcą, nie czując żadnej potrzeby, aby wstać – czy wolno im było po prostu tak leżeć i słuchać cichych dźwięków płynących zza okna?
Surely there could never have been a time when that seemed ordinary?		Chyba niemożliwe, żeby taka słodka bezczynność była kiedykolwiek dozwolona!
Julia woke up, rubbed her eyes and raised herself on her elbow to look at the oilstove.		Julia obudziła się, przetarła oczy i unosząc się na łokciu spojrzała na prymus.
‘Half that water’s boiled away,’ she said. ‘I’ll get up and make some coffee in another moment.		– Połowa wody się wygotowała – stwierdziła. – Zaraz wstanę i zrobię nam kawy.
We’ve got an hour.		Mamy godzinę.
What time do they cut the lights off at your flats?’		O której gaszą światło w twoim bloku?
‘Twenty-three thirty.’		– O dwudziestej trzeciej trzydzieści.
‘It’s twenty-three at the hostel.		– U mnie w hotelu punkt dwudziesta trzecia.
But you have to get in earlier than that, because— Hi!		Ale wszystkie musimy wracać sporo wcześniej, bo... Ojej !
Get out, you filthy brute!		A masz, ty obrzydliwa bestio!
She suddenly twisted herself over in the bed, seized a shoe from the floor and sent it hurtling into the corner with a boyish jerk of her arm, exactly as he had seen her fling the dictionary at Goldstein, that morning during the Two Minutes Hate.		Nagle wychyliła się z łóżka, chwyciła z podłogi but i rzuciła w róg pokoju tym samym chłopięcym ruchem ramienia, jakim podczas Dwóch Minut Nienawiści na oczach Winstona cisnęła słownik w podobiznę Goldsteina.
‘What was it?’ he said in surprise.		– Co to było? – spytał zaskoczony.
‘A rat.		– Szczur.
I saw him stick his beastly nose out of the wainscoting.		Wystawił swój śmierdzący nos zza listwy.
There’s a hole down there.		Na pewno jest tam dziura.
I gave him a good fright, anyway.’		Przynajmniej napędziłam mu piętra!
‘Rats!’ murmured Winston. ‘In this room!’		– Szczury – szepnął Winston. – Tutaj!
‘They’re all over the place,’ said Julia indifferently as she lay down again.		– Są wszędzie – powiedziała obojętnie Julia, kładąc się z powrotem.
‘We’ve even got them in the kitchen at the hostel.		– W hotelu robotniczym mamy je w kuchni.
Some parts of London are swarming with them.		Część dzielnic Londynu aż się od nich roi.
Did you know they attack children? Yes, they do. In some of these streets a woman daren’t leave a baby alone for two minutes.		Wiesz, że atakują dzieci?– Na niektórych ulicach kobiety boją się zostawiać niemowlę bez opieki nawet na minutę.
It’s the great huge brown ones that do it.		Najgorsze są te wielkie i brunatne.
And the nasty thing is that the brutes always—’		A najpotworniejsze jest to, że...
‘Don’t go on!’ said Winston, with his eyes tightly shut.		– P r z e s t a ń! – zawołał Winston, zaciskając mocno oczy.
‘Dearest! You’ve gone quite pale.		– Najdroższy, strasznie zbladłeś!
What’s the matter?		Co się stało?
Do they make you feel sick?’		Masz alergię na szczury?
‘Of all horrors in the world - a rat!’		– Szczury to najohydniejsze, co może być na świecie!
She pressed herself against him and wound her limbs round him, as though to reassure him with the warmth of her body.		Przytuliła go do siebie i otoczyła ramionami, jakby chcąc rozproszyć jego lęki ciepłem swojego ciała.
He did not re-open his eyes immediately.		Nie od razu otworzył oczy.
For several moments he had had the feeling of being back in a nightmare which had recurred from time to time throughout his life.		Przez kilka chwil zdawało mu się, że znów powrócił koszmarny sen, który prześladował go przez całe życie w różnych odstępach czasu.
It was always very much the same.		Prawie zawsze był taki sam.
He was standing in front of a wall of darkness, and on the other side of it there was something unendurable, something too dreadful to be faced.		Przed Winstonem jawiła się mroczna jama, a w niej czaiło się coś tak przerażającego i obrzydliwego, że bał się nawet spojrzeć.
In the dream his deepest feeling was always one of self-deception, because he did in fact know what was behind the wall of darkness.		We śnie cały czas czuł, że oszukuje sam siebie, bo podświadomie wie, co kryje się w ciemnościach.
With a deadly effort, like wrenching a piece out of his own brain, he could even have dragged the thing into the open.		Gdyby zdobył się na prawdziwie wielki wysiłek, tak brutalny, jakby chciał sam rozsadzić sobie czaszkę, zdołałby odkryć, co to takiego.
He always woke up without discovering what it was: but somehow it was connected with what Julia had been saying when he cut her short.		Lecz za każdym razem budził się nie uczyniwszy tego; koszmar jednak miał jakiś związek z tym, co mówiła Julia, kiedy na nią krzyknął.
‘I’m sorry’, he said; ‘it’s nothing.		– Przepraszam – rzekł. – Nic się nie stało.
I don’t like rats, that’s all.’		Po prostu nie lubię szczurów.
‘Don’t worry, dear, we’re not going to have the filthy brutes in here.		– Nie martw się, najdroższy, już ich więcej nie ujrzysz.
I’ll stuff the hole with a bit of sacking before we go.		Przed wyjściem zatkam otwór kawałkiem worka.
And next time we come here I’ll bring some plaster and bung it up properly.’		A następnym razem przyniosę gips i porządnie wszystko zaklajstruję.
Already the black instant of panic was half-forgotten.		Już prawie zapomniał o swoim panicznym strachu.
Feeling slightly ashamed of himself, he sat up against the bedhead. Julia got out of bed, pulled on her overalls and made the coffee.		Lekko zawstydzony usiadł na łóżku. Julia wstała, włożyła kombinezon i zaparzyła kawy.
The smell that rose from the saucepan was so powerful and exciting that they shut the window lest anybody outside should notice it and become inquisitive.		Z garnka unosił się tak silny, wspaniały aromat, że zamknęli okno, aby przypadkiem nie poczuł go ktoś obcy i nie zaczął sprawdzać, skąd dochodzi.
What was even better than the taste of the coffee was the silky texture given to it by the sugar, a thing Winston had almost forgotten after years of saccharine.		Jeszcze lepsza od samego smaku kawy była jedwabistość, jaką nadawał jej cukier – coś, czego Winston, po latach używania sacharyny, niemal nie pamiętał.
With one hand in her pocket and a piece of bread and jam in the other, Julia wandered about the room, glancing indifferently at the book-case, pointing out the best way of repairing the gate-leg table, plumping herself down in the ragged armchair to see if it was comfortable, and examining the absurd twelve-hour clock with a sort of tolerant amusement.		Z jedną ręką w kieszeni, a w drugiej trzymając pajdę chleba z dżemem, Julia obeszła pokój; zerknęła obojętnie na regał z książkami, obejrzała rozkładany stół i powiedziała, jak najlepiej go naprawić, opadła na fotel, żeby sprawdzić, czy siedzi się w nim wygodnie, wreszcie z ciekawością i rozbawieniem popatrzyła na zegar z absurdalną dwunastocyfrową tarczą.
She brought the glass paperweight over to the bed to have a look at it in a better light.		Potem przyniosła do łóżka szklany przycisk, chcąc obejrzeć go w lepszym świetle.
He took it out of her hand, fascinated, as always, by the soft, rain-watery appearance of the glass.		Winston wyjął go jej z rąk, jak zawsze zauroczony miękką wodnistością szkła.
‘What is it, do you think?’ said Julia.		– Jak myślisz, do czego to służy? – spytała Julia.
‘I don’t think it’s anything - I mean, I don’t think it was ever put to any use.		– Do niczego; chyba nigdy nie miało żadnego zastosowania.
That’s what I like about it.		I właśnie dlatego tak mi się podoba.
It’s a little chunk of history that they’ve forgotten to alter.		To kawałek dawnej historii, który zapomnieli zmienić.
It’s a message from a hundred years ago, if one knew how to read it.’		Przesłanie sprzed stu lat; gdybyśmy tylko umieli je odczytać!
‘And that picture over there’ - she nodded at the engraving on the opposite wall - ‘would that be a hundred years old?’		– A ten obrazek – wskazała głową rycinę na przeciwległej ścianie – też ma tyle lat?
‘More.		– Więcej.
Two hundred, I dare say.		Sądzę, że dwieście.
One can’t tell.		Ale trudno odgadnąć.
It’s impossible to discover the age of anything nowadays.’		Nie wiadomo, co pochodzi z jakiego okresu.
She went over to look at it.		Podeszła, żeby obejrzeć rycinę z bliska.
‘Here’s where that brute stuck his nose out,’ she said, kicking the wainscoting immediately below the picture. ‘What is this place?		– O, to tędy wylazła ta bestia! – zawołała, kopiąc listwę dokładnie pod obrazkiem. – Co to za budynek?
I’ve seen it before somewhere.’		Gdzieś go chyba widziałam.
‘It’s a church, or at least it used to be.		– To kościół, a przynajmniej niegdyś był to kościół.
St Clement’s Dane its name was.’		Kościół Świętego Klemensa.
The fragment of rhyme that Mr Charrington had taught him came back into his head, and he added half-nostalgically: ‘"Oranges and lemons," say the bells of St Clement’s!’		Przypomniał mu się strzęp wierszyka, którego nauczył go pan Charrington. Wyrecytował tęsknie: – „Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa!”
To his astonishment she capped the line:		Ku jego zaskoczeniu, dodała:
‘You owe me three farthings,’ say the bells of St Martin’s,		– Skradł cytryn pół tuzina, dudnią dzwony Marcina,
‘When will you pay me?’ say the bells of Old Bailey—		Zaraz złapię złodzieja, ryczą dzwony Baileya...
‘I can’t remember how it goes on after that.		Dalej nie wiem.
But anyway I remember it ends up, "Here comes a candle to light you to bed, here comes a chopper to chop off your head!"’		Pamiętam tylko sam koniec: „Oto ciastko, możesz zjeść połowę, a oto topór, który zetnie ci głowę!”
It was like the two halves of a countersign.		Niczym hasło i odzew.
But there must be another line after ‘the bells of Old Bailey’.		Ale po „dzwony Baileya” powinna być jeszcze jedna linijka.
Perhaps it could be dug out of Mr Charrington’s memory, if he were suitably prompted.		Może uda się jakoś ożywić pamięć pana Charringtona, by ją sobie przypomniał.
‘Who taught you that?’ he said.		– Kto cię tego nauczył? – zapytał.
‘My grandfather.		– Dziadek.
He used to say it to me when I was a little girl.		Powtarzał mi ten wierszyk, kiedy byłam mała.
He was vaporized when I was eight - at any rate, he disappeared.		Ale gdy miałam osiem lat, staruszka chyba ewaporowano. W każdym razie nagle znikł.
I wonder what a lemon was,’ she added inconsequently. ‘I’ve seen oranges.		Ciekawe, co to takiego cytryny – dodała zmieniając temat. – Pomarańcze widziałam.
They’re a kind of round yellow fruit with a thick skin.’		To takie okrągłe żółtawe owoce z grubą skórką.
‘I can remember lemons,’ said Winston. ‘They were quite common in the ’fifties.		– Pamiętam cytryny – rzekł Winston. – W latach pięćdziesiątych było ich pod dostatkiem.
They were so sour that it set your teeth on edge even to smell them.’		Tak kwaśne, że od samego zapachu zęby cierpły.
‘I bet that picture’s got bugs behind it,’ said Julia.		– Założę się, że za tym obrazkiem gnieżdżą się pluskwy.
‘I’ll take it down and give it a good clean some day.		Któregoś dnia zdejmę go i porządnie wyszoruję.
I suppose it’s almost time we were leaving.		Chyba już czas się zbierać.
I must start washing this paint off.		Muszę zmyć makijaż.
What a bore!		Szlag by to trafił!
I’ll get the lipstick off your face afterwards.’		Tobie też wytrę dokładnie twarz.
Winston did not get up for a few minutes more.		Winston nie wstawał jeszcze przez kilka minut.
The room was darkening.		W pokoju powoli się ściemniało.
He turned over towards the light and lay gazing into the glass paperweight.		Odwrócił się twarzą do światła i leżał tak wpatrzony w szklany przycisk.
The inexhaustibly interesting thing was not the fragment of coral but the interior of the glass itself.		Fascynował go nie tyle koral w środku, ile sama faktura szkła.
There was such a depth of it, and yet it was almost as transparent as air.		Było niemal tak przejrzyste jak powietrze, chociaż miało w sobie dziwną głębię.
It was as though the surface of the glass had been the arch of the sky, enclosing a tiny world with its atmosphere complete.		Zupełnie jakby powierzchnia szkła tworzyła łuk nieba otaczającego maleńki świat z własną atmosferą.
He had the feeling that he could get inside it, and that in fact he was inside it, along with the mahogany bed and the gate-leg table, and the clock and the steel engraving and the paper-weight itself.		Wydawało mu się, że potrafiłby przeniknąć do wnętrza, a właściwie, że już tam jest razem z mahoniowym łóżkiem, rozkładanym stołem, zegarem, stalorytem, a także z samym przyciskiem.
The paperweight was the room he was in, and the coral was Julia’s life and his own, fixed in a sort of eternity at the heart of the crystal.		Przycisk stał się tym pokojem, a koral życiem jego i Julii, zawieszonym jakby na wieczność w sercu szklanej bryłki.
V		5
Syme had vanished.		Syme znikł.
A morning came, and he was missing from work: a few thoughtless people commented on his absence.		Pewnego dnia nie przyszedł do pracy; kilka nierozważnych osób skomentowało fakt jego nieobecności.
On the next day nobody mentioned him.		Nazajutrz już nikt o nim nie wspominał.
On the third day Winston went into the vestibule of the Records Department to look at the notice board.		Trzeciego dnia Winston zatrzymał się przed tablicą ogłoszeń na korytarzu przy wejściu do Departamentu Archiwów.
One of the notices carried a printed list of the member of the Chess Committee, of whom Syme had been one.		Wisiała tam między innymi lista członków Komitetu Szachowego, do którego należał Syme.
It looked almost exactly as it had looked before - nothing had been crossed out - but it was one name shorter.		Wyglądała prawie tak samo jak zawsze – nic z niej nie wykreślono – tylko była o jedno nazwisko krótsza.
It was enough.		To wystarczyło.
Syme had ceased to exist: he had never existed.		Syme przestał istnieć: nigdy nie istniał.
The weather was baking hot.		Lato robiło się coraz skwarniejsze.
In the labyrinthine Ministry the windowless, air-conditioned rooms kept their normal temperature, but outside the pavements scorched one’s feet and the stench of the Tubes at the rush hours was a horror.		W labiryncie pozbawionych okien, klimatyzowanych pomieszczeń ministerstwa panowała niezmiennie ta sama temperatura, ale na zewnątrz płyty chodników paliły w stopy, a w metrze w godzinach szczytu przeraźliwie cuchnęło.
The preparations for Hate Week were in full swing, and the staffs of all the Ministries were working overtime.		Przygotowania do Tygodnia Nienawiści szły pełną parą; urzędnicy wszystkich ministerstw pracowali po godzinach.
Processions, meetings, military parades, lectures, waxwork displays, film shows, telescreen programmes all had to be organised; stands had to be erected, effigies built, slogans coined, songs written, rumours circulated, photographs faked.		Trzeba było zorganizować pochody, zebrania, defilady wojskowe, wykłady, wystawy figur woskowych, pokazy filmów, programy teleekranowe; należało wznieść trybuny, poustawiać kukły wrogów, ułożyć odpowiednie hasła, napisać pieśni, rozpuścić pogłoski, podrobić fotografie.
Julia’s unit in the Fiction Department had been taken off the production of novels and was rushing out a series of atrocity pamphlets.		Komórka Departamentu Literatury, w której pracowała Julia, musiała zawiesić produkcję powieści i w błyskawicznym tempie przygotować serię broszur o zbrodniach wojennych nieprzyjaciela.
Winston, in addition to his regular work, spent long periods every day in going through back files of the Times and altering and embellishing news items which were to be quoted in speeches.		Winston, oprócz swojej zwykłej pracy, długimi godzinami przekopywał się przez stare roczniki „The Times”, poprawiając treść artykułów, na które zamierzano się powołać w przemówieniach, lub zmieniając ich styl na bardziej kwiecisty.
Late at night, when crowds of rowdy proles roamed the streets, the town had a curiously febrile air.		Całe miasto ogarnął gorączkowy nastrój, co czuło się zwłaszcza późnym wieczorem, gdy na ulice wylegały tłumy hałaśliwych proli.
The rocket bombs crashed oftener than ever, and sometimes in the far distance there were enormous explosions which no one could explain and about which there were wild rumours.		Pociski rakietowe spadały znacznie częściej, a czasami z oddali dobiegał huk potwornych detonacji, których przyczyny nikt nie znał; krążyły o nich najdziwaczniejsze pogłoski.
The new tune which was to be the theme-song of Hate Week (the Hate Song, it was called) had already been composed and was being endlessly plugged on the telescreens.		Skomponowano już melodię – muzyczny motyw przewodni Tygodnia Nienawiści (nazywała się Pieśnią Nienawiści) – i teraz bez przerwy grzmiała z teleekranów.
It had a savage, barking rhythm which could not exactly be called music, but resembled the beating of a drum.		Jej dziki, warczący rytm bardziej kojarzył się z dudnieniem werbli niż z prawdziwą muzyką.
Roared out by hundreds of voices to the tramp of marching feet, it was terrifying.		Wywrzaskiwana przez setki gardzieli w takt kroków maszerującej kolumny, zaiste miała w sobie coś przerażającego.
The proles had taken a fancy to it, and in the midnight streets it competed with the still-popular ‘It was only a hopeless fancy’.		Prole podchwycili ją natychmiast i w nocy z powodzeniem konkurowała z wciąż popularnym przebojem „To był tylko chwilowy urok”.
The Parsons children played it at all hours of the night and day, unbearably, on a comb and a piece of toilet paper.		Winston ledwo mógł wytrzymać, bo dzieci Parsonsów wygrywały ją o każdej porze dnia i nocy na grzebieniu przykrytym skrawkiem papieru toaletowego.
Winston’s evenings were fuller than ever.		Wieczory miał teraz ciągle zajęte.
Squads of volunteers, organised by Parsons, were preparing the street for Hate Week, stitching banners, painting posters, erecting flagstaffs on the roofs and perilously slinging wires across the street for the reception of streamers.		Drużyny ochotników, zorganizowane przez Parsonsa, przygotowywały całą ulicę do Tygodnia Nienawiści: rozmieszczając transparenty, malując plakaty, mocując na dachach maszty do wywieszania flag i z narażeniem życia rozciągając nad jezdnią druty do zaczepiania serpentyn.
Parsons boasted that Victory Mansions alone would display four hundred metres of bunting.		Parsons chwalił się, że na dekorację samego Bloku Zwycięstwa pójdzie czterysta metrów płótna.
He was in his native element and as happy as a lark.		Był w swoim żywiole, wesoły jak szczygieł.
The heat and the manual work had even given him a pretext for reverting to shorts and an open shirt in the evenings.		Upał i praca fizyczna dały mu nareszcie pretekst, by wieczorami paradować w szortach i rozpiętej pod szyją koszuli.
He was everywhere at once, pushing, pulling, sawing, hammering, improvising, jollying everyone along with comradely exhortations and giving out from every fold of his body what seemed an inexhaustible supply of acrid-smelling sweat.		Wszędzie było go pełno: pchał, ciągnął, piłował, wbijał gwoździe, poprawiał, koleżeńskimi okrzykami zachęcał sąsiadów do większego wysiłku i z każdej fałdy skóry tryskał nie kończącymi się strugami jadowicie cuchnącego potu.
A new poster had suddenly appeared all over London.		Nagle cały Londyn oblepiono nowym plakatem.
It had no caption, and represented simply the monstrous figure of a Eurasian soldier, three or four metres high, striding forward with expressionless Mongolian face and enormous boots, a sub-machine-gun pointed from his hip.		Nie miał żadnych napisów, a przedstawiał tylko gigantyczną, ponadtrzymetrową sylwetkę maszerującego eurazjatyckiego żołnierza; mongolska twarz bez wyrazu, ogromne buciory, na biodrze pistolet maszynowy.
From whatever angle you looked at the poster, the muzzle of the gun, magnified by the foreshortening, seemed to be pointed straight at you.		Gdziekolwiek się stało, lufa pistoletu powiększona przez skrót perspektywiczny celowała prosto w patrzącego.
The thing had been plastered on every blank space on every wall, even outnumbering the portraits of Big Brother.		Plakaty porozlepiano dosłownie na wszystkich murach; było ich nawet więcej niż tych z podobizną Wielkiego Brata.
The proles, normally apathetic about the war, were being lashed into one of their periodical frenzies of patriotism.		Starano się rozniecić w prolach, których zwykle mało obchodziła wojna, kolejny szał patriotyzmu.
As though to harmonise with the general mood, the rocket bombs had been killing larger numbers of people than usual.		Nienawiść podsycały także pociski rakietowe, zbierające krwawsze żniwo niż zazwyczaj.
One fell on a crowded film theatre in Stepney, burying several hundred victims among the ruins.		Jedna bomba spadła na zatłoczone kino w Stepney – kilkaset osób zginęło w gruzach.
The whole population of the neighbourhood turned out for a long, trailing funeral which went on for hours and was in effect an indignation meeting.		W wielogodzinnym pogrzebie ofiar, który przerodził się w gniewną manifestację, uczestniczyli wszyscy mieszkańcy dzielnicy.
Another bomb fell on a piece of waste ground which was used as a playground, and several dozen children were blown to pieces.		Inna bomba spadła na pusty teren służący za plac zabaw; śmierć poniosło kilkadziesiąt dzieci.
There were further angry demonstrations, Goldstein was burned in effigy, hundreds of copies of the poster of the Eurasian soldier were torn down and added to the flames, and a number of shops were looted in the turmoil; then a rumour flew round that spies were directing the rocket bombs by means of wireless waves, and an old couple who were suspected of being of foreign extraction had their house set on fire and perished of suffocation.		Odbył się następny pochód: ludzie, manifestując swoje oburzenie, spalili kukłę Goldsteina, pozdzierali i cisnęli w płomienie setki plakatów z eurazjatyckim żołnierzem, a podczas ogólnego zamieszania splądrowano kilka sklepów. Później rozeszła się pogłoska, że to szpiedzy nakierowują bomby przy pomocy fal radiowych, spalono więc dom starego małżeństwa, które podejrzewano o cudzoziemskie pochodzenie; staruszkowie zaczadzieli od dymu.
In the room over Mr Charrington’s shop, when they could get there, Julia and Winston lay side by side on a stripped bed under the open window, naked for the sake of coolness.		Każdą wolną chwilę Julia i Winston spędzali w pokoju nad sklepem pana Charringtona, leżąc nago na łóżku pod otwartym oknem; tak spragnieni byli odrobiny chłodu, że przez myśl im nie przeszło okrywać się kocem.
The rat had never come back, but the bugs had multiplied hideously in the heat.		Szczur więcej się nie pojawił, lecz za to w upale straszliwie rozpleniły się pluskwy.
It did not seem to matter.		Jednakże Julii i Winstonowi to nie przeszkadzało.
Dirty or clean, the room was paradise.		Brudny czy czysty, pokój był dla nich rajem.
As soon as they arrived they would sprinkle everything with pepper bought on the black market, tear off their clothes and make love with sweating bodies, then fall asleep and wake to find that the bugs had rallied and were massing for the counterattack.		Zaraz po przyjściu wysypywali wszystko pieprzem kupionym na czarnym rynku, ściągali z siebie ubranie i zaczynali się kochać, choć pot lał się z nich strumieniami. Potem zasypiali, a ledwo się budzili, musieli odpierać zmasowane ataki nowych armii robactwa.
Four, five, six - seven times they met during the month of June.		W czerwcu spotkali się w sumie cztery, pięć, sześć – nie, siedem razy.
Winston had dropped his habit of drinking gin at all hours.		Winston skończył z popijaniem dżinu o każdej porze.
He seemed to have lost the need for it.		Nie czuł więcej potrzeby.
He had grown fatter, his varicose ulcer had subsided, leaving only a brown stain on the skin above his ankle, his fits of coughing in the early morning had stopped.		Przytył, opuchlizna na nodze opadła, pozostawiając jedynie brunatne znamię nad kostką, a poranne ataki kaszlu ustąpiły zupełnie.
The process of life had ceased to be intolerable, he had no longer any impulse to make faces at the telescreen or shout curses at the top of his voice.		Życie przestało być nieznośne; odeszła go ochota, by robić miny do teleekranu albo kląć ile tchu w piersiach.
Now that they had a secure hiding-place, almost a home, it did not even seem a hardship that they could only meet infrequently and for a couple of hours at a time.		Teraz, gdy mieli bezpieczną kryjówkę, nieomal dom, nie ciążyło mu tak bardzo to, że spotykają się rzadko i najwyżej na kilka godzin.
What mattered was that the room over the junk-shop should exist. To know that it was there, inviolate, was almost the same as being in it.		Świadomość, iż czeka na nich pokój, do którego nikt inny nie ma dostępu, była nieomal równie przyjemna jak przebywanie w nim.
The room was a world, a pocket of the past where extinct animals could walk.		Pokój wydawał się minionym światem, skansenem przeszłości, w którym mogą bytować gatunki dawno wymarłe gdzie indziej.
Mr Charrington, thought Winston, was another extinct animal.		Pan Charrington zapewne również należał do takiego gatunku.
He usually stopped to talk with Mr Charrington for a few minutes on his way upstairs.		W drodze na piętro Winston zwykle wstępował do sklepu, żeby zamienić z gospodarzem kilka słów.
The old man seemed seldom or never to go out of doors, and on the other hand to have almost no customers.		Starszy pan chyba nigdy lub prawie nigdy nie opuszczał sklepu; chyba nigdy też nie miewał klientów.
He led a ghostlike existence between the tiny, dark shop and an even tinier back kitchen where he prepared his meals and which contained, among other things, an unbelievably ancient gramophone with an enormous horn.		Żył krążąc jak duch między niewielkim mrocznym sklepem a jeszcze mniejszą kuchnią na tyłach domu, gdzie przygotowywał sobie posiłki i gdzie pośród innych rzeczy przechowywał nieprawdopodobnie stary gramofon z olbrzymią tubą.
He seemed glad of the opportunity to talk.		Rozmowa z Winstonem zawsze sprawiała mu wyraźną przyjemność.
Wandering about among his worthless stock, with his long nose and thick spectacles and his bowed shoulders in the velvet jacket, he had always vaguely the air of being a collector rather than a tradesman.		Długonosy, w grubych szkłach i wytartej aksamitnej marynarce, kręcąc się pośród swoich bezwartościowych sprzętów robił wrażenie nie tyle handlarza, ile kolekcjonera.
With a sort of faded enthusiasm he would finger this scrap of rubbish or that - a china bottle-stopper, the painted lid of a broken snuff-box, a pinchbeck locket containing a strand of some long-dead baby’s hair-never asking that Winston should buy it, merely that he should admire it.		Z wyblakłym entuzjazmem brał do ręki różne rupiecie – porcelanowy korek, malowane wieczko zepsutej tabakierki, otwierany tombakowy medalion z puklem włosów dawno zmarłego dziecka – nigdy nie namawiając Winstona, aby coś kupił, jedynie prosząc, by podziwiał.
To talk to him was like listening to the tinkling of a worn-out musical-box.		Słuchało go się jak zdartej pozytywki.
He had dragged out from the corners of his memory some more fragments of forgotten rhymes.		Wygrzebywał z otchłani pamięci strzępy zapomnianych wierszy.
There was one about four-and-twenty blackbirds, and another about a cow with a crumpled horn, and another about the death of poor Cock Robin. ‘It just occurred to me you might be interested,’ he would say with a deprecating little laugh whenever he produced a new fragment.		Jeden był o dwudziestu czterech kosach, inny o krowie z zakręcanym rogiem, jeszcze inny o śmierci biednego drozda. „Pomyślałem, że może to pana interesować” – informował uśmiechając się z zawstydzaniem, ilekroć przytaczał jakiś nowy fragment.
But he could never recall more than a few lines of any one rhyme.		Ale nigdy nie pamiętał więcej niż kilka linijek.
Both of them knew - in a way, it was never out of their minds - that what was now happening could not last long.		Winston i Julia wiedzieli – w pewnym sensie myśl ta nigdy ich nie opuszczała – że to, co się dzieje, nie może trwać wiecznie.
There were times when the fact of impending death seemed as palpable as the bed they lay on, and they would cling together with a sort of despairing sensuality, like a damned soul grasping at his last morsel of pleasure when the clock is within five minutes of striking.		Były chwile, kiedy swoją rychłą śmierć czuli nie mniej namacalnie niż łóżko, na którym leżeli, a wówczas ich pieszczoty stawały się rozpaczliwie namiętne, jakby od egzekucji dzieliły ich zaledwie sekundy.
But there were also times when they had the illusion not only of safety but of permanence.		Ale zdarzało się i tak, że wierzyli nie tylko w iluzję bezpieczeństwa, lecz również w trwałość swojego szczęścia.
So long as they were actually in this room, they both felt, no harm could come to them.		Obojgu wydawało się wówczas, że dopóki są w pokoju nad sklepem, nic im nie grozi.
Getting there was difficult and dangerous, but the room itself was sanctuary.		Samo dojście do niego jest trudne i ryzykowne, lecz tu znajdują azyl.
It was as when Winston had gazed into the heart of the paperweight, with the feeling that it would be possible to get inside that glassy world, and that once inside it time could be arrested.		Winston miał identyczne wrażenie, kiedy wpatrywał się w przycisk; myślał wtedy, że gdyby tylko udało mu się przeniknąć do środka, czas stanąłby w miejscu.
Often they gave themselves up to daydreams of escape.		Często uciekali od rzeczywistości w marzenia.
Their luck would hold indefinitely, and they would carry on their intrigue, just like this, for the remainder of their natural lives.		Szczęście nigdy ich nie opuści i będą spotykać się tak ukradkiem aż do późnej starości.
Or Katharine would die, and by subtle manoeuvrings Winston and Julia would succeed in getting married.		Albo Katherine umrze, a im dzięki subtelnym intrygom uda się zawrzeć małżeństwo.
Or they would commit suicide together.		Albo wspólnie popełnią samobójstwo.
Or they would disappear, alter themselves out of recognition, learn to speak with proletarian accents, get jobs in a factory and live out their lives undetected in a back-street.		Lub nagle znikną, zmienią całkowicie swój wygląd, zaczną mówić z akcentem proli, najmą się do pracy w fabryce i – nie wykryci – będą żyli szczęśliwie na którejś z sąsiednich uliczek.
It was all nonsense, as they both knew.		Wiedzieli, że to mrzonki.
In reality there was no escape.		Bo tak naprawdę nie istniał dla nich ratunek.
Even the one plan that was practicable, suicide, they had no intention of carrying out.		A jedynego realnego pomysłu – wspólnego samobójstwa – nie mieli zamiaru wprowadzać w czyn.
To hang on from day to day and from week to week, spinning out a present that had no future, seemed an unconquerable instinct, just as one’s lungs will always draw the next breath so long as there is air available.		Żyć nawet tak, z dnia na dzień i z tygodnia na tydzień, wciąż w teraźniejszości i bez żadnych widoków na przyszłość, nakazywał im instynkt równie niemożliwy do przezwyciężenia jak ten, który wprawia w ruch płuca, dopóki w powietrzu jest choć odrobina tlenu.
Sometimes, too, they talked of engaging in active rebellion against the Party, but with no notion of how to take the first step.		Czasami rozmawiali także o czynnym buncie przeciwko Partii, ale nie mieli pojęcia, jak się zabrać do działania.
Even if the fabulous Brotherhood was a reality, there still remained the difficulty of finding one’s way into it.		Jeśli nawet legendarne Braterstwo istniało, zupełnie nie wiedzieli, jak nawiązać z nim kontakt.
He told her of the strange intimacy that existed, or seemed to exist, between himself and O’Brien, and of the impulse he sometimes felt, simply to walk into O’Brien’s presence, announce that he was the enemy of the Party and demand his help.		Winston opowiedział Julii o dziwnej zażyłości, prawdziwej lub urojonej, łączącej go z O’Brienem, oraz o impulsie, który go czasem nachodził, aby pójść do niego, wyznać swoją nienawiść wobec Partii i prosić o pomoc.
Curiously enough this did not strike her as an impossibly rash thing to do.		Wbrew oczekiwaniom Winstona, dziewczynie pomysł ten wcale nie wydał się niedorzeczny.
She was used to judging people by their faces, and it seemed natural to her that Winston should believe O’Brien to be trustworthy on the strength of a single flash of the eyes.		Sama zwykle oceniała ludzi po wyglądzie, więc uważała za rzecz całkiem naturalną, że uznał O’Briena za człowieka godnego zaufania tylko na podstawie wymiany spojrzeń.
Moreover she took it for granted that everyone, or nearly everyone, secretly hated the Party and would break the rules if he thought it safe to do so.		Zdaniem Julii – a nic nie mogło zachwiać jej pewności – każdy lub prawie każdy skrycie nienawidzi Partii i gotów jest łamać prawo, jeśli tylko sądzi, iż ujdzie mu to bezkarnie.
But she refused to believe that widespread, organised opposition existed or could exist.		Ale nie chciała dać wiary temu, że działa lub mógłby powstać masowy, zorganizowany ruch oporu.
The tales about Goldstein and his underground army, she said, were simply a lot of rubbish which the Party had invented for its own purposes and which you had to pretend to believe in.		Opowieści o Goldsteinie i jego podziemnej armii były – w jej opinii – plotkami wymyślonymi przez Partię dla własnych celów; należało udawać, że się w nie wierzy, ale to wszystko.
Times beyond number, at Party rallies and spontaneous demonstrations, she had shouted at the top of her voice for the execution of people whose names she had never heard and in whose supposed crimes she had not the faintest belief.		Sama, na zebraniach partyjnych i spontanicznych manifestacjach, bezustannie domagała się gromkim głosem śmierci ludzi, których nazwisk nigdy wcześniej nie słyszała, a w rzekomo popełnione przez nich zbrodnie wcale nie wierzyła.
When public trials were happening she had taken her place in the detachments from the Youth League who surrounded the courts from morning to night, chanting at intervals ‘Death to the traitors!’		Kiedy odbywały się publiczne procesy, często odkomenderowywano ją wraz z innymi członkami Ligi Młodych, aby od rana do wieczora sterczeli przed gmachem sądów, co pewien czas wykrzykując: „Śmierć zdrajcom!”
During the Two Minutes Hate she always excelled all others in shouting insults at Goldstein.		Podczas Dwóch Minut Nienawiści zawsze z największym zapałem obrzucała obelgami Goldsteina.
Yet she had only the dimmest idea of who Goldstein was and what doctrines he was supposed to represent.		Miała jednak bardzo nikłe pojęcie, kto to taki i jakie doktryny ma niby reprezentować.
She had grown up since the Revolution and was too young to remember the ideological battles of the ’fifties and ’sixties.		Wyrosła już po Rewolucji i była za młoda, żeby pamiętać walki ideologiczne lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych.
Such a thing as an independent political movement was outside her imagination: and in any case the Party was invincible.		Możliwość istnienia niezależnego ruchu politycznego w ogóle nie mieściła jej się w głowie; wiedziała, że Partia jest niepokonana.
It would always exist, and it would always be the same.		Będzie trwać wiecznie i nigdy się nie zmieni.
You could only rebel against it by secret disobedience or, at most, by isolated acts of violence such as killing somebody or blowing something up.		Bunt mógł polegać jedynie na skrytym łamaniu prawa lub – w najskrajniejszej postaci – na pojedynczych aktach przemocy, takich jak zamachy lub podkładanie bomb.
In some ways she was far more acute than Winston, and far less susceptible to Party propaganda.		Jednakże na wiele spraw Julia patrzyła znacznie bardziej przenikliwie od Winstona i była mniej od niego podatna na partyjną propagandę.
Once when he happened in some connection to mention the war against Eurasia, she startled him by saying casually that in her opinion the war was not happening.		Kiedy pewnego razu wspomniał o wojnie z Eurazją, zaskoczyła go, mówiąc jako rzecz oczywistą, że jej zdaniem żadnej wojny nie ma.
The rocket bombs which fell daily on London were probably fired by the Government of Oceania itself, ‘just to keep people frightened’.		Pociski rakietowe spadające codziennie na Londyn wystrzeliwał, według niej, sam rząd Oceanii, aby „utrzymywać ludzi w ciągłym strachu”.
This was an idea that had literally never occurred to him.		Tego rodzaju podejrzenia nigdy nie przyszły Winstonowi do głowy.
She also stirred a sort of envy in him by telling him that during the Two Minutes Hate her great difficulty was to avoid bursting out laughing. But she only questioned the teachings of the Party when they in some way touched upon her own life.		Wzbudziła w nim też niemałą zazdrość wyznaniem, że podczas Dwóch Minut Nienawiści musi się hamować, aby nie parsknąć śmiechem, lecz ideologię Partii kwestionowała jedynie wówczas, kiedy bezpośrednio dotyczyła jej życia.
Often she was ready to accept the official mythology, simply because the difference between truth and falsehood did not seem important to her.		Często gotowa była akceptować oficjalne mity, gdyż po prostu nie robiło jej różnicy, czy są prawdą, czy kłamstwem.
She believed, for instance, having learnt it at school, that the Party had invented aeroplanes.		Wierzyła na przykład, bo tego nauczono ją w szkole, jakoby to Partia wynalazła samoloty.
(In his own schooldays, Winston remembered, in the late ’fifties, it was only the helicopter that the Party claimed to have invented; a dozen years later, when Julia was at school, it was already claiming the aeroplane; one generation more, and it would be claiming the steam engine.)		(Za lat szkolnych Winstona twierdzono, że Partia wynalazła tylko helikoptery; kilkanaście lat później, gdy Julia chodziła do szkoły, Partia wynalazła już samoloty; następne pokolenie będzie się zapewne uczyć, że także maszynę parową.)
And when he told her that aeroplanes had been in existence before he was born, and long before the Revolution, the fact struck her as totally uninteresting.		Kiedy jej wyjaśnił, iż samoloty latały przed jego urodzeniem i w ogóle na długo przed Rewolucją, wcale się tym nie przejęła.
After all, what did it matter who had invented aeroplanes?		Co za różnica, kto wynalazł samoloty?
It was rather more of a shock to him when he discovered from some chance remark that she did not remember that Oceania, four years ago, had been at war with Eastasia and at peace with Eurasia.		Zdumiał się jeszcze bardziej, gdy z jakiejś jej uwagi zorientował się, że nie pamięta, iż cztery lata temu Oceania toczyła wojnę ze Wschódazją, a z Eurazją łączył ją sojusz.
It was true that she regarded the whole war as a sham: but apparently she had not even noticed that the name of the enemy had changed.		Wprawdzie Julia uważała całą wojną za jedną wielką blagę, ale najwyraźniej nie dostrzegła, że tymczasem zmieniono nieprzyjaciela.
‘I thought we’d always been at war with Eurasia,’ she said vaguely.		– Myślałam, że zawsze prowadziliśmy wojnę z Eurazją – przyznała.
It frightened him a little.		To go przeraziło.
The invention of aeroplanes dated from long before her birth, but the switch-over in the war had happened only four years ago, well after she was grown up.		Samolot wynaleziono na wiele lat przed jej urodzeniem, lecz zmiana sojuszy nastąpiła zaledwie cztery lata temu, gdy Julia była już dorosłą kobietą.
He argued with her about it for perhaps a quarter of an hour. In the end he succeeded in forcing her memory back until she did dimly recall that at one time Eastasia and not Eurasia had been the enemy.		Przekonywał ją prawie kwadrans, aż wreszcie zaczęło się jej jakby przypominać, że kiedyś istotnie wrogiem była nie Eurazja, lecz Wschódazja.
But the issue still struck her as unimportant.		Jednakże w dalszym ciągu uważała to za fakt bez znaczenia.
‘Who cares?’ she said impatiently. ‘It’s always one bloody war after another, and one knows the news is all lies anyway.’		– Co za różnica? – zniecierpliwiła się. – Ten wróg czy inny, ta zasrana wojna nigdy nie ustaje! A każdy wie, że gazety kłamią!
Sometimes he talked to her of the Records Department and the impudent forgeries that he committed there.		Czasami Winston mówił o swojej pracy w Departamencie Archiwów i o bezwstydnych fałszerstwach, których dokonywał.
Such things did not appear to horrify her.		Julii wcale nie napawało to grozą.
She did not feel the abyss opening beneath her feet at the thought of lies becoming truths.		Na myśl o tym, że kłamstwa stają się prawdą, bynajmniej nie ogarniało jej uczucie, iż pod jej stopami otwiera się otchłań.
He told her the story of Jones, Aaronson and Rutherford and the momentous slip of paper which he had once held between his fingers. It did not make much impression on her. At first, indeed, she failed to grasp the point of the story.		Kiedy opowiedział o Jonesie, Aaronsonie, Rutherfordzie i niezwykłym skrawku gazety, który niegdyś dostał się w jego ręce, w pierwszej chwili nawet nie zrozumiała, o co mu chodzi.
‘Were they friends of yours?’ she said.		– Byli twoimi przyjaciółmi? – spytała.
‘No, I never knew them.		– Nie, w ogóle ich nie znałem.
They were Inner Party members.		Należeli do Wewnętrznej Partii.
Besides, they were far older men than I was.		Poza tym byli znacznie starsi ode mnie.
They belonged to the old days, before the Revolution.		Przedstawiciele starej gwardii, jeszcze sprzed Rewolucji.
I barely knew them by sight.’		Widziałem ich zaledwie kilka razy w życiu.
‘Then what was there to worry about?		– Więc dlaczego tak się nimi przejąłeś?
People are being killed off all the time, aren’t they?’		Ludzie przecież wciąż giną, nie?
He tried to make her understand.		Usiłował jej wytłumaczyć.
‘This was an exceptional case.		– To była wyjątkowa sprawa.
It wasn’t just a question of somebody being killed.		Nie chodzi wyłącznie o to, że znów kogoś zabito.
Do you realise that the past, starting from yesterday, has been actually abolished?		Czy nie rozumiesz, że cała przeszłość, poczynając już od dnia wczorajszego, jest systematycznie niszczona?
If it survives anywhere, it’s in a few solid objects with no words attached to them, like that lump of glass there.		Jeśli cokolwiek z niej przetrwało, to jedynie garść niemych przedmiotów, takich jak ten kawał szkła.
Already we know almost literally nothing about the Revolution and the years before the Revolution.		Już dziś nie wiemy właściwie nic o Rewolucji i czasach ją poprzedzających.
Every record has been destroyed or falsified, every book has been re-written, every picture has been re-painted, every statue and street and building has been re-named, every date has been altered.		Każdy dokument zniszczono lub sfałszowano, każdą książkę napisano od nowa, każdy obraz przemalowano, zmieniono nazwy wszystkich pomników, ulic, budynków, przerobiono daty.
And that process is continuing day by day and minute by minute.		Proces ten trwa co dzień i w każdej minucie.
History has stopped.		Zatrzymano historię.
Nothing exists except an endless present in which the Party is always right.		Istnieje tylko nieograniczona teraźniejszość, w której Partia zawsze ma rację.
I know, of course, that the past is falsified, but it would never be possible for me to prove it, even when I did the falsification myself.		Wiem, że fałszuje się przeszłość, ale nie potrafiłbym tego udowodnić, nawet w wypadku fałszerstw, których sam dokonałem.
After the thing is done, no evidence ever remains.		Nie zostają żadne ślady.
The only evidence is inside my own mind, and I don’t know with any certainty that any other human being shares my memories.		Jedynym świadectwem jest moja pamięć, ale czy oprócz mnie ktoś jeszcze pamięta prawdę?
Just in that one instance, in my whole life, I did possess actual concrete evidence after the event - years after it.’		Tylko ten jeden raz w całym moim życiu trzymałem w ręku niepodważalny dowód fałszerstwa, i to sprzed wielu, wielu lat!
‘And what good was that?’		– I co ci to dało?
‘It was no good, because I threw it away a few minutes later.		– Nic, bo zaraz wyrzuciłem ten świstek.
But if the same thing happened today, I should keep it.’		Gdyby sytuacja ta powtórzyła się dzisiaj, schowałbym.
‘Well, I wouldn’t!’ said Julia. ‘I’m quite ready to take risks, but only for something worth while, not for bits of old newspaper.		– A ja nigdy! – zawołała Julia. – Gotowa jestem ryzykować, tylko wtedy jednak, gdy chodzi o sprawę naprawdę ważną, a nie o strzęp starej gazety!
What could you have done with it even if you had kept it?’		Co byś z nim zrobił?
‘Not much, perhaps.		– Pewnie niewiele.
But it was evidence.		Ale to był dowód.
It might have planted a few doubts here and there, supposing that I’d dared to show it to anybody.		Gdybym się odważył pokazać go paru osobom, może udałoby mi się wzbudzić w nich wątpliwości.
I don’t imagine that we can alter anything in our own lifetime.		Nie sądzę, abyśmy zdołali zmienić cokolwiek za naszego życia.
But one can imagine little knots of resistance springing up here and there - small groups of people banding themselves together, and gradually growing, and even leaving a few records behind, so that the next generation can carry on where we leave off.’		Chociaż mogę sobie wyobrazić, jak powstają małe, rozsiane grupki oporu, które łączą się, stają coraz liczebniejsze, a nawet zostawiają po sobie jakieś papiery, zapiski, żeby następne pokolenia kontynuowały ich dzieło.
‘I’m not interested in the next generation, dear.		– Kochany, nie obchodzą mnie następne pokolenia!
I’m interested in us.’		Mnie chodzi o nas dwoje!
‘You’re only a rebel from the waist downwards,’ he told her.		– Jesteś buntownikiem tylko od pasa w dół – stwierdził.
She thought this brilliantly witty and flung her arms round him in delight.		Uznała to za wyjątkowo zabawne i z radości rzuciła mu się na szyję.
In the ramifications of Party doctrine she had not the faintest interest.		Nie była również ciekawa ani rozwoju, ani następstw partyjnej ideologii.
Whenever he began to talk of the principles of Ingsoc, doublethink, the mutability of the past and the denial of objective reality, and to use Newspeak words, she became bored and confused and said that she never paid any attention to that kind of thing.		Kiedy usiłował jej wyjaśnić zasady angsocu i takie pojęcia, jak dwójmyślenie, zmienność przeszłości lub negacja obiektywnej rzeczywistości, albo też wtrącał terminy z nowomowy, zaczynała się nudzić, wszystko jej się mieszało i mówiła, że nigdy nie interesowały jej podobne bzdury.
One knew that it was all rubbish, so why let oneself be worried by it?		Każdy się orientuje, że to zwyczajny bełkot, po co więc zaprzątać sobie tym głowę?
She knew when to cheer and when to boo, and that was all one needed.		Wiedziała, kiedy klaskać, a kiedy gwizdać, i to jej wystarczało.
If he persisted in talking of such subjects, she had a disconcerting habit of falling asleep.		Jeśli obstawał przy podobnym temacie, w którymś momencie – ku jego niezadowoleniu – po prostu zasypiała.
She was one of those people who can go to sleep at any hour and in any position.		Umiała zasnąć o każdej porze i w dowolnej pozycji.
Talking to her, he realised how easy it was to present an appearance of orthodoxy while having no grasp whatever of what orthodoxy meant.		Prowadząc z nią rozmowy uzmysłowił sobie, jak nietrudno jest udawać wierność ideologii, o której nie ma się bladego pojęcia.
In a way, the world-view of the Party imposed itself most successfully on people incapable of understanding it.		I rzeczywiście partyjny światopogląd najłatwiej dawał się wpoić ludziom o zbyt ograniczonej inteligencji, aby go mogli pojąć.
They could be made to accept the most flagrant violations of reality, because they never fully grasped the enormity of what was demanded of them, and were not sufficiently interested in public events to notice what was happening.		Bez protestu akceptowali nawet najjaskrawsze wypaczenia rzeczywistości, bo nie rozumieli w pełni potworności tego, czego od nich żądano, a ponadto zbyt mało interesowali się aktualnymi wydarzeniami, aby zdawać sobie sprawę z grozy sytuacji.
By lack of understanding they remained sane.		Niewiedza pozwalała im zachować zdrowe zmysły.
They simply swallowed everything, and what they swallowed did them no harm, because it left no residue behind, just as a grain of corn will pass undigested through the body of a bird.		Przełykali wszystkie kłamstwa, i to bez najmniejszego dla siebie uszczerbku, bo przelatywały przez nich – nie strawione – niczym kamyki przez układ pokarmowy ptaka.
VI		6
It had happened at last.		Wreszcie stało się.
The expected message had come.		Kontakt został nawiązany.
All his life, it seemed to him, he had been waiting for this to happen.		Winston miał wrażenie, że całe życie czekał na tę chwilę.
He was walking down the long corridor at the Ministry, and he was almost at the spot where Julia had slipped the note into his hand when he became aware that someone larger than himself was walking just behind him.		Szedł w ministerstwie długim korytarzem i właśnie zbliżał się do miejsca, w którym Julia wsunęła mu do ręki kartkę, gdy nagle zdał sobie sprawę, że tuż za nim idzie ktoś znacznie od niego roślejszy.
The person, whoever it was, gave a small cough, evidently as a prelude to speaking.		Ten ktoś lekko zakasłał, jakby dając znak, że chce się odezwać.
Winston stopped abruptly and turned.		Winston zatrzymał się natychmiast i odwrócił.
It was O’Brien.		Ujrzał O’Briena.
At last they were face to face, and it seemed that his only impulse was to run away.		Nareszcie stali twarzą w twarz, ale kierując się pierwszym odruchem Winston chciał rzucić się do ucieczki.
His heart bounded violently.		Serce waliło mu jak młotem.
He would have been incapable of speaking.		Nie umiałby wydusić z siebie słowa.
O’Brien, however, had continued forward in the same movement, laying a friendly hand for a moment on Winston’s arm, so that the two of them were walking side by side.		O’Brien tymczasem zrównał się z nim i ujął go przyjaźnie pod łokieć, nieznacznie popychając do przodu.
He began speaking with the peculiar grave courtesy that differentiated him from the majority of Inner Party members.		Kiedy już szli obok siebie, przemówił z tą dziwnie surową uprzejmością, która różniła go od innych członków Wewnętrznej Partii.
‘I had been hoping for an opportunity of talking to you,’ he said.		– Od dawna miałem ochotę z wami porozmawiać, towarzyszu.
‘I was reading one of your Newspeak articles in the Times the other day.		Czytałem ostatnio jeden z waszych artykułów w „The Times”, pisanym w nowomowie.
You take a scholarly interest in Newspeak, I believe?’		Jak rozumiem, interesujecie się nowomową z pobudek naukowych?
Winston had recovered part of his self-possession.		Winston zdołał się trochę opanować.
‘Hardly scholarly,’ he said. ‘I’m only an amateur. It’s not my subject.		– Nie, tylko jako amator – odparł. – To nie moja dziedzina.
I have never had anything to do with the actual construction of the language.’		Nigdy nie miałem nic wspólnego z procesem tworzenia języka.
‘But you write it very elegantly,’ said O’Brien. ‘That is not only my own opinion.		– Ale posługujecie się nim nad wyraz swobodnie – oświadczył O’Brien. – Nie tylko ja tak uważam.
I was talking recently to a friend of yours who is certainly an expert.		Wasz przyjaciel, z którym rozmawiałem jakiś czas temu, też się ze mną zgadza, a on jest prawdziwym ekspertem.
His name has slipped my memory for the moment.’		Niestety, jego nazwisko wyleciało mi chwilowo z pamięci.
Again Winston’s heart stirred painfully.		Serce Winstona znów zabiło mocniej.
It was inconceivable that this was anything other than a reference to Syme.		Nie ulegało wątpliwości, że to aluzja do Syme’a.
But Syme was not only dead, he was abolished, an unperson.		Lecz przecież Syme nie żył; więcej nawet, nigdy nie istniał, był nieosobą.
Any identifiable reference to him would have been mortally dangerous.		Jakakolwiek wzmianka o nim stanowiła śmiertelne niebezpieczeństwo.
O’Brien’s remark must obviously have been intended as a signal, a code-word.		O’Brien musiał więc wspomnieć Syme’a specjalnie: był to znak, jakby zaszyfrowane hasło.
By sharing a small act of thoughtcrime he had turned the two of them into accomplices.		Udział w tej drobnej myślozbrodni uczynił z nich wspólników.
They had continued to stroll slowly down the corridor, but now O’Brien halted.		Dotychczas szli wolno korytarzem, ale teraz O’Brien przystanął.
With the curious, disarming friendliness that he always managed to put into the gesture, he resettled his spectacles on his nose.		Swoim charakterystycznym, rozbrajającym i przyjaznym gestem poprawił okulary, po czym kontynuował:
Then he went on: ‘What I had really intended to say was that in your article I noticed you had used two words which have become obsolete.		– Chciałem wam zakomunikować, że w waszym artykule dwukrotnie pojawiają się słowa, które wyszły z użycia.
But they have only become so very recently.		Bardzo niedawno, ale jednak.
Have you seen the tenth edition of the Newspeak Dictionary?’		Czy widzieliście dziesiąte wydanie Słownika nowomowy?
‘No,’ said Winston. ‘I didn’t think it had been issued yet.		– Nie – odparł Winston. – Nie miałem pojęcia, że już się ukazało.
We are still using the ninth in the Records Department.’		W Departamencie Archiwów wciąż posługujemy się dziewiątym.
‘The tenth edition is not due to appear for some months, I believe.		– O ile wiem, ukaże się dopiero za parę miesięcy.
But a few advance copies have been circulated.		Ale są już egzemplarze sygnalne.
I have one myself.		Sam mam jeden.
It might interest you to look at it, perhaps?		Może chcielibyście obejrzeć?
‘Very much so,’ said Winston, immediately seeing where this tended.		– Tak, ogromnie – rzekł Winston; natychmiast się domyślił do czego O’Brien zmierza.
‘Some of the new developments are most ingenious.		– Niektóre nowe rozwiązania są bardzo pomysłowe.
The reduction in the number of verbs - that is the point that will appeal to you, I think.		Redukcja liczby czasowników; to powinno wam się spodobać.
Let me see, shall I send a messenger to you with the Dictionary?		Niech się zastanowię... Mogę wam przysłać słownik przez gońca.
But I am afraid I invariably forget anything of that kind.		Chociaż nie, z reguły zapominam o podobnych drobiazgach.
Perhaps you could pick it up at my flat at some time that suited you?		A może moglibyście po prostu wstąpić do mnie któregoś dnia?
Wait. Let me give you my address.’		Chwileczkę, zapiszę wam adres.
They were standing in front of a telescreen.		Znajdowali się przed teleekranem.
Somewhat absent-mindedly O’Brien felt two of his pockets and then produced a small leather-covered notebook and a gold ink-pencil.		O’Brien z pewnym roztargnieniem sprawdził kieszenie i w końcu wyjął mały notes oprawny w skórę oraz złoty ołówek kopiowy.
Immediately beneath the telescreen, in such a position that anyone who was watching at the other end of the instrument could read what he was writing, he scribbled an address, tore out the page and handed it to Winston.		Stojąc dokładnie pod teleekranem, z notesem w takiej pozycji, aby funkcjonariusz dyżurujący przy odbiorniku mógł wszystko przeczytać, zapisał adres, wyrwał kartkę i wręczył ją Winstonowi.
‘I am usually at home in the evenings,’ he said. ‘If not, my servant will give you the Dictionary.’		– Wieczorem zwykle bywam w domu – rzekł. – Gdybyście mnie nie zastali, służący wyda wam słownik.
He was gone, leaving Winston holding the scrap of paper, which this time there was no need to conceal. Nevertheless he carefully memorised what was written on it, and some hours later dropped it into the memory hole along with a mass of other papers.		I odszedł, pozostawiając Winstona ze świstkiem w dłoni. Tym razem Winston nie musiał się kryć z kartką, ale na wszelki wypadek zapamiętał adres, a kilka godzin później wrzucił ją do luki pamięci wraz ze stertą innych papierów.
They had been talking to one another for a couple of minutes at the most.		Stali razem najwyżej trzy minuty.
There was only one meaning that the episode could possibly have.		Rozmowa mogła mieć tylko jeden cel.
It had been contrived as a way of letting Winston know O’Brien’s address.		O’Brien zaaranżował ją po to, aby podać Winstonowi swój adres.
This was necessary, because except by direct enquiry it was never possible to discover where anyone lived.		Posłużył się pretekstem, bo nie sposób było dowiedzieć się, gdzie ktoś mieszka, w inny sposób niż pytając go wprost.
There were no directories of any kind. ‘If you ever want to see me, this is where I can be found,’ was what O’Brien had been saying to him.		Księgi adresowe nie istniały. „Jeśli kiedykolwiek zechcesz się ze mną widzieć, wiesz, gdzie mnie szukać” – mówił mu O’Brien.
Perhaps there would even be a message concealed somewhere in the Dictionary.		Może w słowniku znajdzie ukrytą wiadomość.
But at any rate, one thing was certain.		W każdym razie jedno było pewne.
The conspiracy that he had dreamed of did exist, and he had reached the outer edges of it.		Podziemie, o którym marzył, istniało; właśnie dotarł do jego obrzeża.
He knew that sooner or later he would obey O’Brien’s summons.		Wiedział, że prędzej czy później odpowie na wezwanie O’Briena.
Perhaps tomorrow, perhaps after a long delay - he was not certain.		Może jutro, może dopiero po dłuższej przerwie – jeszcze sobie tego nie przemyślał.
What was happening was only the working-out of a process that had started years ago.		Dzisiejsza rozmowa to kolejny etap w procesie, którego początek nastąpił przed laty.
The first step had been a secret, involuntary thought, the second had been the opening of the diary.		Pierwszym krokiem była skryta, mimowolna myśl; drugim – założenie pamiętnika.
He had moved from thoughts to words, and now from words to actions.		Od myśli doszedł do słów, teraz od słów przejdzie do czynów.
The last step was something that would happen in the Ministry of Love.		Ostatni akt rozegra się w Ministerstwie Miłości.
He had accepted it.		Już dawno się z tym pogodził.
The end was contained in the beginning.		Początek zawiera w sobie koniec.
But it was frightening: or, more exactly, it was like a foretaste of death, like being a little less alive.		Mimo to zdjął go strach: poczuł przedsmak śmierci, jakby jego życie zawisło na włosku.
Even while he was speaking to O’Brien, when the meaning of the words had sunk in, a chilly shuddering feeling had taken possession of his body.		W trakcie rozmowy na korytarzu, kiedy tylko zrozumiał utajony sens słów O’Briena, lodowaty dreszcz wstrząsnął jego ciałem.
He had the sensation of stepping into the dampness of a grave, and it was not much better because he had always known that the grave was there and waiting for him.		Miał wrażenie, że zapada się w wilgotny grób. I choć od dawna wiedział, iż grób ten czeka na niego, zdjął go paniczny strach.
VII		7
Winston had woken up with his eyes full of tears.		Winston zbudził się zapłakany.
Julia rolled sleepily against him, murmuring something that might have been ‘What’s the matter?’		Julia obróciła się sennie do niego mrucząc niewyraźnie: – Co się stało?
‘I dreamt—’ he began, and stopped short.		– Śniło mi się... – zaczął i urwał.
It was too complex to be put into words.		Nie sposób było tego opowiedzieć.
There was the dream itself, and there was a memory connected with it that had swum into his mind in the few seconds after waking.		Chodziło nie tyle o sam sen, ile o związane z nim wspomnienia, które nawiedziły Winstona kilka sekund po przebudzeniu.
He lay back with his eyes shut, still sodden in the atmosphere of the dream. It was a vast, luminous dream in which his whole life seemed to stretch out before him like a landscape on a summer evening after rain.		Leżał przez chwilę z zamkniętymi oczami, wciąż pogrążony w atmosferze wspaniałego, świetlistego snu: widział całe swoje życie, rozciągało się przed nim niczym krajobraz w letni wieczór po deszczu.
It had all occurred inside the glass paperweight, but the surface of the glass was the dome of the sky, and inside the dome everything was flooded with clear soft light in which one could see into interminable distances.		Wszystko działo się wewnątrz szklanego przycisku; zaokrąglona powierzchnia tworzyła sklepienie nieba, a wnętrze przepojone było przejrzystym, łagodnym światłem, w którym każdy przedmiot jawił się wyraźnie bez względu na odległość.
The dream had also been comprehended by - indeed, in some sense it had consisted in - a gesture of the arm made by his mother, and made again thirty years later by the Jewish woman he had seen on the news film, trying to shelter the small boy from the bullets, before the helicopters blew them both to pieces.		Na treść snu składał się również, i silnie z nią wiązał, gest uczyniony niegdyś przez matkę Winstona, a powtórzony trzydzieści lat później, na kronice filmowej, przez Żydówkę, która usiłowała osłonić chłopca przed kulami, zanim bomba zrzucona z helikoptera roztrzaskała łódź w drzazgi.
‘Do you know,’ he said, ‘that until this moment I believed I had murdered my mother?’		– Wiesz, że do tej pory wierzyłem, że zamordowałem własną matkę?
‘Why did you murder her?’ said Julia, almost asleep.		– Dlaczego ją zamordowałeś? – spytała Julia, wciąż na pół drzemiąc.
‘I didn’t murder her.		– Nie zamordowałem jej.
Not physically.’		Nie dosłownie.
In the dream he had remembered his last glimpse of his mother, and within a few moments of waking the cluster of small events surrounding it had all come back.		We śnie przypomniał sobie, kiedy widział matkę po raz ostatni, a tuż po przebudzeniu odżyły mu w pamięci inne związane z tym wspomnienia.
It was a memory that he must have deliberately pushed out of his consciousness over many years.		Chodziło o sprawy, które całymi latami naumyślnie wyrzucał ze swojej świadomości.
He was not certain of the date, but he could not have been less than ten years old, possibly twelve, when it had happened.		Nie znał żadnej daty, ale mógł mieć wówczas dziesięć, najwyżej dwanaście lat.
His father had disappeared some time earlier; how much earlier, he could not remember.		Ojciec znikł wcześniej; nie był pewien, o ile wcześniej.
He remembered better the rackety, uneasy circumstances of the time: the periodical panics about air-raids and the sheltering in Tube stations, the piles of rubble everywhere, the unintelligible proclamations posted at street corners, the gangs of youths in shirts all the same colour, the enormous queues outside the bakeries, the intermittent machine-gun fire in the distance - above all, the fact that there was never enough to eat.		Dość dobrze pamiętał nędzę i niepewność tamtych lat; panikę podczas ciągłych nalotów, ukrywanie się w stacjach metra służących za schrony, zwały gruzów wszędzie dokoła, niezrozumiałe manifesty rozlepiane na rogach ulic, bandy wyrostków w koszulach tej samej barwy, ogromne kolejki przed piekarniami, sporadyczny jazgot karabinów maszynowych dochodzący z oddali, a przede wszystkim ciągły brak żywności.
He remembered long afternoons spent with other boys in scrounging round dustbins and rubbish heaps, picking out the ribs of cabbage leaves, potato peelings, sometimes even scraps of stale breadcrust from which they carefully scraped away the cinders; and also in waiting for the passing of trucks which travelled over a certain route and were known to carry cattle feed, and which, when they jolted over the bad patches in the road, sometimes spilt a few fragments of oil-cake.		Przez całe popołudnia buszował z innymi chłopcami po śmietnikach i wysypiskach, wygrzebując głąby kapusty, obierki, niekiedy nawet zeschłe skórki od chleba, które dokładnie czyścili z popiołu, często też wyczekiwał z kolegami na trasach, którymi jeździły ciężarówki z karmą dla bydła, bo gdy podskakiwały na wybojach, czasami spadało z nich nieco makuchów.
When his father disappeared, his mother did not show any surprise or any violent grief, but a sudden change came over her.		Kiedy znikł ojciec, matka ani nie okazała zdumienia, ani nie szalała z rozpaczy, lecz zmieniła się dosłownie z dnia na dzień.
She seemed to have become completely spiritless.		Straciła chęć do życia.
It was evident even to Winston that she was waiting for something that she knew must happen.		Nawet dla Winstona było jasne, że czeka na coś, co musi się wydarzyć.
She did everything that was needed - cooked, washed, mended, made the bed, swept the floor, dusted the mantelpiece - always very slowly and with a curious lack of superfluous motion, like an artist’s lay-figure moving of its own accord.		Wypełniała swoje obowiązki– gotowała, prała, cerowała, ścieliła łóżko, zamiatała pokój, odkurzała kominek – zawsze bardzo powoli i dziwnie oszczędnymi ruchami, niczym poruszający się samoistnie manekin.
Her large shapely body seemed to relapse naturally into stillness.		Jej rosłe, kształtne ciało jakby naturalnie ogarniał letarg.
For hours at a time she would sit almost immobile on the bed, nursing his young sister, a tiny, ailing, very silent child of two or three, with a face made simian by thinness.		Całymi godzinami siedziała na łóżku prawie nieruchomo, trzymając na rękach siostrę Winstona – maleńkie, niedomagające, wyjątkowo ciche dziecko, dwu– albo trzyletnie, o wychudłej małpiej twarzyczce.
Very occasionally she would take Winston in her arms and press him against her for a long time without saying anything.		Czasami, choć dość rzadko, brała też w objęcia Winstona i długo, w milczeniu, tuliła go do siebie.
He was aware, in spite of his youthfulness and selfishness, that this was somehow connected with the never-mentioned thing that was about to happen.		Czuł, mimo młodego wieku i dziecięcego egoizmu, że ma to związek z tym, co – choć nigdy o tym nie mówiła – wkrótce się wydarzy.
He remembered the room where they lived, a dark, close-smelling room that seemed half filled by a bed with a white counterpane.		Pamiętał ich pokój: ciemny, duszny, z przykrytym białą kapą wielkim łóżkiem, zajmującym niemal połowę powierzchni.
There was a gas ring in the fender, and a shelf where food was kept, and on the landing outside there was a brown earthenware sink, common to several rooms.		W kominku stał palnik gazowy, na ścianie wisiała półka, na której trzymali żywność, a na korytarzu znajdował się brązowy kamionkowy zlew, wspólny dla kilku rodzin.
He remembered his mother’s statuesque body bending over the gas ring to stir at something in a saucepan.		Pamiętał posągowe ciało matki pochylone nad palnikiem, gdy mieszała coś w garnku.
Above all he remembered his continuous hunger, and the fierce sordid battles at mealtimes.		Ale przede wszystkim pamiętał swój ustawiczny głód i zawzięte nikczemne boje toczone w porze posiłków.
He would ask his mother naggingly, over and over again, why there was not more food, he would shout and storm at her (he even remembered the tones of his voice, which was beginning to break prematurely and sometimes boomed in a peculiar way), or he would attempt a snivelling note of pathos in his efforts to get more than his share.		Wiecznie marudził, do znudzenia wypytując matkę, dlaczego mają tak mało jedzenia, krzyczał i awanturował się (pamiętał nawet ton swojego głosu, który czasami grzmiał z dziwną mocą, gdyż właśnie przechodził wtedy przedwczesną mutację) albo zaczynał żałośnie pochlipywać, byleby tylko dostać więcej niż swój przydział.
His mother was quite ready to give him more than his share.		Matka uważała za naturalne, że to jemu, „chłopcu”,
She took it for granted that he, ‘the boy’, should have the biggest portion; but however much she gave him he invariably demanded more.		należy się największa porcja; ale niezależnie od tego, ile mu dawała, zawsze domagał się jeszcze.
At every meal she would beseech him not to be selfish and to remember that his little sister was sick and also needed food, but it was no use.		Przy każdym posiłku błagała go, by nie był samolubny i pamiętał, że jego siostrzyczka jest chora i też musi jeść, ale jej prośby nie zdawały się na nic.
He would cry out with rage when she stopped ladling, he would try to wrench the saucepan and spoon out of her hands, he would grab bits from his sister’s plate.		Krzyczał z wściekłości, gdy przestawała nakładać mu jedzenie, usiłował wyrwać jej z rąk garnek, wykradał co mógł z talerza siostry.
He knew that he was starving the other two, but he could not help it; he even felt that he had a right to do it.		Wiedział, że przez niego obie przymierają głodem, lecz nie tylko nie potrafił się opanować, a wręcz wierzył, iż ma prawo tak postępować.
The clamorous hunger in his belly seemed to justify him.		Ciągłe burczenie w brzuchu jakby usprawiedliwiało jego zachowanie.
Between meals, if his mother did not stand guard, he was constantly pilfering at the wretched store of food on the shelf.		Między posiłkami, jeśli matka go nie pilnowała, ustawicznie plądrował półkę ze szczupłymi zapasami.
One day a chocolate ration was issued. There had been no such issue for weeks or months past.		Pewnego razu otrzymali przydział czekolady, niedostępnej od wielu tygodni, może nawet miesięcy.
He remembered quite clearly that precious little morsel of chocolate.		Bardzo dokładnie pamiętał ten rzadki rarytas.
It was a two-ounce slab (they still talked about ounces in those days) between the three of them.		Była to dwuuncjowa tabliczka (w tamtych czasach jeszcze operowano uncjami) na ich troje.
It was obvious that it ought to be divided into three equal parts.		Oczywiście należało ją podzielić na trzy równe części.
Suddenly, as though he were listening to somebody else, Winston heard himself demanding in a loud booming voice that he should be given the whole piece.		Nagle, zupełnie jakby to przemawiał ktoś inny, Winston usłyszał samego siebie, domagającego się dudniącym, napastliwym głosem całej tabliczki.
His mother told him not to be greedy.		Matka upomniała go, żeby nie był taki chciwy.
There was a long, nagging argument that went round and round, with shouts, whines, tears, remonstrances, bargainings.		Wybuchła długa, ciągnąca się w nieskończoność awantura z krzykiem, płaczem, wymówkami i targami.
His tiny sister, clinging to her mother with both hands, exactly like a baby monkey, sat looking over her shoulder at him with large, mournful eyes.		Jego maleńka siostrzyczka, wczepiona obiema rękami w matkę, zupełnie jak małpiątko, patrzyła na niego przez ramię wielkimi, smutnymi oczami.
In the end his mother broke off three-quarters of the chocolate and gave it to Winston, giving the other quarter to his sister.		W końcu matka odłamała trzy czwarte tabliczki i dała Winstonowi, resztę zaś jego siostrze.
The little girl took hold of it and looked at it dully, perhaps not knowing what it was.		Dziewczynka wzięła kawałek do rączki i patrzyła nań tępo, zapewne nie wiedząc, co to jest.
Winston stood watching her for a moment. Then with a sudden swift spring he had snatched the piece of chocolate out of his sister’s hand and was fleeing for the door.		Winston przez moment obserwował siostrę, po czym skoczył do niej, jednym ruchem wyrwał jej czekoladę i rzucił się do drzwi.
‘Winston, Winston!’ his mother called after him.		– Winston, Winston! – zawołała za nim matka. – Wróć natychmiast!
‘Come back!		Oddaj siostrze czekoladę!
Give your sister back her chocolate!’		Zatrzymał się, ale nie cofnął.
He stopped, but he did not come back.		Matka wpatrywała się w niego z napięciem.
His mother’s anxious eyes were fixed on his face. Even now he was thinking about the thing, he did not know what it was that was on the point of happening.		Mało brakowało, aby wydarzyło się coś strasznego, choć nawet teraz, gdy o tym myślał, nie wiedział co.
His sister, conscious of having been robbed of something, had set up a feeble wail.		Siostrzyczka, zrozumiawszy, że czegoś ją pozbawiono, zaczęła żałośnie kwilić.
His mother drew her arm round the child and pressed its face against her breast.		Matka objęła ją mocno i przytuliła do piersi.
Something in the gesture told him that his sister was dying.		Winston wyczytał jakoś z jej gestu, że dziecko jest umierające.
He turned and fled down the stairs, with the chocolate growing sticky in his hand.		Odwrócił się i zbiegł po schodach, z palcami zaciśniętymi na lepkiej, brunatnej masie.
He never saw his mother again.		Nigdy więcej nie zobaczył matki.
After he had devoured the chocolate he felt somewhat ashamed of himself and hung about in the streets for several hours, until hunger drove him home.		Kiedy połknął czekoladę, zrobiło mu się wstyd; przez kilka godzin krążył ulicami, dopóki głód nie zmusił go do powrotu.
When he came back his mother had disappeared.		Wróciwszy do domu nie zastał nikogo.
This was already becoming normal at that time.		W nowym czasie nagłe zniknięcia stawały się już powszednie.
Nothing was gone from the room except his mother and his sister.		Oprócz matki i siostry nic więcej nie ubyło.
They had not taken any clothes, not even his mother’s overcoat.		Zostały wszystkie ubrania, w tym nawet palto matki.
To this day he did not know with any certainty that his mother was dead.		Winston nadal nie wiedział, czy jego matkę rozstrzelano.
It was perfectly possible that she had merely been sent to a forced-labour camp.		Równie dobrze mogła trafić do obozu pracy.
As for his sister, she might have been removed, like Winston himself, to one of the colonies for homeless children (Reclamation Centres, they were called) which had grown up as a result of the civil war; or she might have been sent to the labour camp along with his mother, or simply left somewhere or other to die.		Siostrę zaś albo umieszczono – podobnie jak jego – w jednej z założonych po wojnie domowej kolonii dla bezdomnych dzieci (nazywano je ośrodkami wychowawczymi), albo razem z matką wysłano do obozu pracy lub po prostu porzucono gdzieś, żeby umarła.
The dream was still vivid in his mind, especially the enveloping, protecting gesture of the arm in which its whole meaning seemed to be contained.		Wciąż widział tę scenę wyraźnie przed oczami, zwłaszcza ów opiekuńczy gest, którym matka przytuliła małą, a w którym jakby zawierało się całe przesłanie snu.
His mind went back to another dream of two months ago.		Przypomniał sobie inny sen, sen sprzed dwóch miesięcy.
Exactly as his mother had sat on the dingy white-quilted bed, with the child clinging to her, so she had sat in the sunken ship, far underneath him and drowning deeper every minute, but still looking up at him through the darkening water.		Matka siedziała wówczas w identycznej pozie jak wtedy na łóżku przykrytym wyświechtaną białą kapą, tuląc do siebie dziecko, lecz była hen w dole, w tonącym statku, który wciąż opadał coraz niżej, i cały czas wpatrywała się w Winstona przez mroczniejącą wodę.
He told Julia the story of his mother’s disappearance.		Opowiedział Julii o zniknięciu matki.
Without opening her eyes she rolled over and settled herself into a more comfortable position.		Nie otwierając oczu, przekręciła się w jego stronę i ułożyła wygodniej.
‘I expect you were a beastly little swine in those days,’ she said indistinctly. ‘All children are swine.’		– Na pewno byłeś wtedy niezgorszym bydlakiem – wymamrotała. – Wszystkie dzieci to małe bydlaki.
‘Yes.		– Tak.
But the real point of the story—’		Ale najważniejsze w tej całej historii jest to, że...
From her breathing it was evident that she was going off to sleep again.		Poznał jednak po jej oddechu, że znów zapadła w sen.
He would have liked to continue talking about his mother.		Chętnie opowiedziałby coś jeszcze o matce.
He did not suppose, from what he could remember of her, that she had been an unusual woman, still less an intelligent one; and yet she had possessed a kind of nobility, a kind of purity, simply because the standards that she obeyed were private ones.		Z tego, co pamiętał, nie była kobietą niezwykłą ani tym bardziej specjalnie inteligentną, lecz cechowały ją uczciwość i szlachetność; zawsze kierowała się własnymi zasadami.
Her feelings were her own, and could not be altered from outside.		Jej uczuć nic nie mogło zmienić.
It would not have occurred to her that an action which is ineffectual thereby becomes meaningless.		Matce nigdy nie przyszłoby do głowy, że każde bezskuteczne działanie jest zbędne.
If you loved someone, you loved him, and when you had nothing else to give, you still gave him love.		Uważała, że jeśli się kogoś kocha, to się go kocha, a gdy nie ma już nic, co można by mu zaofiarować, wciąż daje się miłość.
When the last of the chocolate was gone, his mother had clasped the child in her arms.		Kiedy zabrakło czekolady, przytuliła dziecko.
It was no use, it changed nothing, it did not produce more chocolate, it did not avert the child’s death or her own; but it seemed natural to her to do it.		To nic nie pomogło, niczego nie zmieniło, nie pojawiło się więcej czekolady ani też nie oddaliła się śmierć jej i dziecka; po prostu był to dla niej naturalny odruch.
The refugee woman in the boat had also covered the little boy with her arm, which was no more use against the bullets than a sheet of paper.		Kobieta na łodzi uchodźców w podobny sposób otoczyła chłopca ramionami, choć przecież nie lepiej chroniło go to od kul niż kartka papieru.
The terrible thing that the Party had done was to persuade you that mere impulses, mere feelings, were of no account, while at the same time robbing you of all power over the material world.		Najstraszniejszą krzywdą, jaką ludziom wyrządziła Partia, było wmówienie im – przy równoczesnym pozbawieniu ich jakiegokolwiek wpływu na bieg wypadków – że odruchy i uczucia nic nie znaczą.
When once you were in the grip of the Party, what you felt or did not feel, what you did or refrained from doing, made literally no difference.		Kiedy już znalazłeś się w mocy Partii, wówczas to, co czułeś lub czego nie czułeś, co robiłeś lub czego nie robiłeś, nie odgrywało żadnej roli.
Whatever happened you vanished, and neither you nor your actions were ever heard of again.		Znikałeś – i nikt więcej o tobie nie słyszał.
You were lifted clean out of the stream of history.		Usuwano cię ze strumienia historii.
And yet to the people of only two generations ago, this would not have seemed all-important, because they were not attempting to alter history.		Jednakże ludziom sprzed zaledwie dwóch pokoleń nie wydałoby się to takie istotne, ponieważ sami historii nie usiłowali zmienić.
They were governed by private loyalties which they did not question.		W życiu kierowali się wyłącznie osobistym poczuciem lojalności, nigdy nie podając go w wątpliwość.
What mattered were individual relationships, and a completely helpless gesture, an embrace, a tear, a word spoken to a dying man, could have value in itself.		Największą wagę przykładali do stosunków międzyludzkich, a drobny i niczego nie zmieniający gest, coś takiego jak uścisk, łza lub słowo skierowane do umierającego, miały ogromną wartość.
The proles, it suddenly occurred to him, had remained in this condition.		Przyszło mu nagle do głowy, że prole nadal zachowują się w ten sposób.
They were not loyal to a party or a country or an idea, they were loyal to one another.		Nie cechuje ich lojalność wobec Partii, kraju czy idei, jedynie wobec samych siebie.
For the first time in his life he did not despise the proles or think of them merely as an inert force which would one day spring to life and regenerate the world.		Po raz pierwszy w życiu pomyślał o prolach bez pogardy i przestał widzieć w nich jedynie bierną masę, która pewnego dnia zbudzi się i naprawi świat.
The proles had stayed human.		Prole pozostali ludźmi.
They had not become hardened inside.		Serca im nie skamieniały.
They had held on to the primitive emotions which he himself had to re-learn by conscious effort.		Nie dali się obedrzeć z prymitywnych uczuć, których on sam musiał się dopiero uczyć od nowa.
And in thinking this he remembered, without apparent relevance, how a few weeks ago he had seen a severed hand lying on the pavement and had kicked it into the gutter as though it had been a cabbage-stalk.		Rozmyślając o tym przypomniał sobie, pozornie bez związku, jak kilka tygodni temu kopnął do rynsztoka leżącą na chodniku ludzką rękę, zupełnie jakby to był głąb kapusty.
‘The proles are human beings,’ he said aloud. ‘We are not human.’		– Prole są ludźmi – powiedział głośno. – A my nie.
‘Why not?’ said Julia, who had woken up again.		– Dlaczego? – spytała Julia znów podnosząc głowę.
He thought for a little while.		Zastanawiał się przez dłuższą chwilę.
‘Has it ever occurred to you,’ he said,’ ‘that the best thing for us to do would be simply to walk out of here before it’s too late, and never see each other again?’		– Czy pomyślałaś kiedyś – rzekł w końcu – że najrozsądniej byłoby po prostu stąd wyjść, póki nie jest za późno, i nigdy więcej się nie widzieć?
‘Yes, dear, it has occurred to me, several times.		– Tak, najdroższy, nieraz.
But I’m not going to do it, all the same.’		Ale i tak tego nie zrobię.
‘We’ve been lucky,’ he said, ‘but it can’t last much longer.		– Dotąd mieliśmy szczęście, wkrótce jednak może się nam powinąć noga.
You’re young.		Jesteś młoda.
You look normal and innocent.		Wyglądasz zdrowo i niewinnie.
If you keep clear of people like me, you might stay alive for another fifty years.’		Jeśli będziesz trzymać się z dala od takich jak ja, może zdołasz dożyć późnej starości.
‘No.		– Nie.
I’ve thought it all out.		Wszystko sobie dokładnie przemyślałam.
What you do, I’m going to do.		Postąpię tak samo jak ty.
And don’t be too downhearted.		Nie martw się.
I’m rather good at staying alive.’		Umiem dbać o własną skórę.
‘We may be together for another six months - a year - there’s no knowing.		– Nie wiadomo, ile nam zostało czasu. Może pół roku, może rok.
At the end we’re certain to be apart.		W końcu nas rozdzielą.
Do you realise how utterly alone we shall be?		Czy zdajesz sobie sprawę, jak straszliwie będziemy wówczas osamotnieni?
When once they get hold of us there will be nothing, literally nothing, that either of us can do for the other.		Kiedy nas złapią, żadne z nas nie zdoła uczynić nic, żeby pomóc drugiemu.
If I confess, they’ll shoot you, and if I refuse to confess they’ll shoot you just the same.		Jeśli się przyznam, zastrzelą cię, jeśli nie przyznam, też cię zastrzelą.
Nothing that I can do or say, or stop myself from saying, will put off your death for as much as five minutes.		Bez względu na to, jak się zachowam, nic nie odwlecze twojej śmierci choćby o pięć minut.
Neither of us will even know whether the other is alive or dead.		Nigdy się nie dowiemy, czy drugie jeszcze żyje, czy już zginęło.
We shall be utterly without power of any kind.		Będziemy pozbawieni jakiejkolwiek możliwości działania.
The one thing that matters is that we shouldn’t betray one another, although even that can’t make the slightest difference.’		Ale choć wiem, że to nic nie zmieni, ważne jest dla mnie jedno: abyśmy się nawzajem nie zdradzili.
‘If you mean confessing,’ she said, ‘we shall do that, right enough.		– Jeśli masz na myśli przyznanie się do wszystkiego, oboje zrobimy to bardzo szybko.
Everybody always confesses.		Każdy się przyznaje.
You can’t help it.		Tego się nie da uniknąć.
They torture you.’		Stosują przecież tortury.
‘I don’t mean confessing.		– Nie o to mi chodzi.
Confession is not betrayal.		Przyznanie się to jeszcze nie zdrada.
What you say or do doesn’t matter: only feelings matter.		Słowa i czyny nic nie znaczą; liczą się uczucia.
If they could make me stop loving you - that would be the real betrayal.’		Jeśli zmuszą mnie do tego, żebym przestał cię kochać, wówczas będzie to prawdziwa zdrada.
She thought it over.		Zadumała się na chwilę.
‘They can’t do that,’ she said finally. ‘It’s the one thing they can’t do.		– Nie, tego nie zdołają osiągnąć – powiedziała wreszcie. – Akurat to jedno jest niemożliwe.
They can make you say anything – anything - but they can’t make you believe it.		Mogą cię zmusić, żebyś mówił, co chcą, absolutnie wszystko, ale nie uda im się sprawić, abyś uwierzył we własne kłamstwa.
They can’t get inside you.’		Przecież nie mają dostępu do twojego mózgu.
‘No,’ he said a little more hopefully, ‘no; that’s quite true.		– Tak – rzekł z pewną nadzieją w głosie. – Masz rację.
They can’t get inside you.		Do mózgu nie potrafią się dostać.
If you can feel that staying human is worth while, even when it can’t have any result whatever, you’ve beaten them.’		Dopóki pragniesz być człowiekiem, nawet jeśli to nic nie daje, wygrywasz z nimi.
He thought of the telescreen with its never-sleeping ear.		Pomyślał o wiecznie czuwających teleekranach.
They could spy upon you night and day, but if you kept your head you could still outwit them.		Mogą cię szpiegować dwadzieścia cztery godziny na dobę, a i tak, jeśli jesteś dość cwany, zdołasz je przechytrzyć.
With all their cleverness they had never mastered the secret of finding out what another human being was thinking.		Mimo całej swojej pomysłowości, Partia wciąż jeszcze nie wpadła na to, jak sprawdzić, co kto myśli.
Perhaps that was less true when you were actually in their hands.		Może wszystko wyglądało inaczej, gdy już mieli kogoś w swoich rękach.
One did not know what happened inside the Ministry of Love, but it was possible to guess: tortures, drugs, delicate instruments that registered your nervous reactions, gradual wearing-down by sleeplessness and solitude and persistent questioning.		Nikt nie wiedział, co naprawdę dzieje się w lochach Ministerstwa Miłości, ale nietrudno było zgadnąć: tortury, zastrzyki, czułe urządzenia rejestrujące każdy odruch, stopniowe łamanie oporu poprzez bezsenność, izolację i ciągłe przesłuchania.
Facts, at any rate, could not be kept hidden.		Faktów nie sposób ukryć.
They could be tracked down by enquiry, they could be squeezed out of you by torture.		Mogą je ujawnić podczas dochodzenia, wycisnąć za pomocą tortur.
But if the object was not to stay alive but to stay human, what difference did it ultimately make?		Ale jeśli ktoś przyjmuje za cel nie przetrwanie, lecz zachowanie człowieczeństwa, jakie są tego następstwa?
They could not alter your feelings: for that matter you could not alter them yourself, even if you wanted to.		Nie mogą zmienić siłą czyichś uczuć; zresztą nawet sam człowiek nie może ich zmienić, choćby nie wiadomo jak pragnął.
They could lay bare in the utmost detail everything that you had done or said or thought; but the inner heart, whose workings were mysterious even to yourself, remained impregnable.		Tak, potrafią wydobyć każdy szczegół tego, co robił lub mówił; ale serce, którego działanie nawet dla niego stanowi tajemnicę, pozostaje niezwyciężone.
VIII		8
They had done it, they had done it at last!		Wreszcie! Wreszcie zdobyli się na ten krok!
The room they were standing in was long-shaped and softly lit.		Podłużny pokój oświetlała jedynie przyćmiona lampa.
The telescreen was dimmed to a low murmur; the richness of the dark-blue carpet gave one the impression of treading on velvet.		Ściszony teleekran ledwie mruczał; stąpając po puszystym, granatowym dywanie mieli uczucie, że jest z aksamitu.
At the far end of the room O’Brien was sitting at a table under a green-shaded lamp, with a mass of papers on either side of him.		Na drugim końcu pokoju, przy zawalonym papierami biurku, na którym stała lampa z zielonym abażurem, siedział O’Brien.
He had not bothered to look up when the servant showed Julia and Winston in.		Nawet nie podniósł głowy, gdy służący wprowadził Julię i Winstona.
Winston’s heart was thumping so hard that he doubted whether he would be able to speak.		Winstonowi serce kołatało tak mocno, że lękał się, iż nie wydusi z siebie ani słowa.
They had done it, they had done it at last, was all he could think.		Wreszcie, wreszcie zdobyli się na ten krok! – tylko ta jedna myśl tłukła mu się po głowie.
It had been a rash act to come here at all, and sheer folly to arrive together; though it was true that they had come by different routes and only met on O’Brien’s doorstep.		Już przychodząc tu postąpili nierozważnie, a fakt, że zjawili się razem, zakrawał na czyste szaleństwo, chociaż każde z nich dotarło tutaj inną drogą i spotkali się dopiero przed drzwiami O’Briena.
But merely to walk into such a place needed an effort of the nerve.		Nawet wejście do budynku wymagało zimnej krwi.
It was only on very rare occasions that one saw inside the dwelling-places of the Inner Party, or even penetrated into the quarter of the town where they lived.		Zwyczajni ludzie bardzo rzadko bywali w domach członków Wewnętrznej Partii czy choćby odwiedzali zamieszkane przez nich dzielnice.
The whole atmosphere of the huge block of flats, the richness and spaciousness of everything, the unfamiliar smells of good food and good tobacco, the silent and incredibly rapid lifts sliding up and down, the white-jacketed servants hurrying to and fro - everything was intimidating.		Cała atmosfera ogromnego wieżowca, jego bogactwo i przestronność, obce zapachy smacznych potraw i dobrego tytoniu, szybkie, bezszelestne windy, przemykający pospiesznie służący odziani w białe kurtki – to wszystko onieśmielało.
Although he had a good pretext for coming here, he was haunted at every step by the fear that a black-uniformed guard would suddenly appear from round the corner, demand his papers and order him to get out.		I choć Winston miał dobry pretekst, aby tu przyjść, prześladowała go myśl, że zaraz wyłoni się zza najbliższego rogu strażnik w czarnym mundurze, zażąda od niego dokumentów i każe mu się wynosić.
O’Brien’s servant, however, had admitted the two of them without demur.		Służący O’Briena, ubrany w białą kurtkę, wpuścił ich jednak bez wahania.
He was a small, dark-haired man in a white jacket, with a diamond-shaped, completely expressionless face which might have been that of a Chinese.		Mały, czarnowłosy, o wydatnych kościach policzkowych i żółtawej, całkiem kamiennej twarzy, wyglądał na Chińczyka.
The passage down which he led them was softly carpeted, with cream-papered walls and white wainscoting, all exquisitely clean.		Korytarz, którym ich poprowadził, wyłożony był miękkim dywanem, ściany pokrywała kremowa tapeta, wzdłuż podłogi biegła biała listwa; wszystko aż lśniło czystością.
That too was intimidating.		To również onieśmielało.
Winston could not remember ever to have seen a passageway whose walls were not grimy from the contact of human bodies.		Winston nie przypominał sobie, aby widział korytarz, którego ściany nie lepiłyby się od dotyku niezliczonych ciał.
O’Brien had a slip of paper between his fingers and seemed to be studying it intently.		O’Brien trzymał w palcach jakąś kartkę i studiował ją w skupieniu.
His heavy face, bent down so that one could see the line of the nose, looked both formidable and intelligent.		Jego grubo ciosana twarz – pochylona, tak że widać było krogulczą linię nosa – sprawiała zarazem groźne i inteligentne wrażenie.
For perhaps twenty seconds he sat without stirring.		Chyba przez dwadzieścia sekund siedział zupełnie bez ruchu.
Then he pulled the speakwrite towards him and rapped out a message in the hybrid jargon of the Ministries:		Następnie przysunął do siebie mowopis i podyktował wiadomość w osobliwym żargonie, którym posługiwano się w ministerstwach:
Items one comma five comma seven approved fullwise stop suggestion contained item six doubleplus ridiculous verging crimethink cancel stop unproceed constructionwise antegetting plusfull estimates machinery overheads stop end message.		– Punkty jeden przecinek pięć przecinek siedem zatwierdzam całościowo stop punkt sześć propozycja dwaplus absurdalna omal myślozbrodnia skreślić stop antykontynuować prace budowlane po pouzysku pluspełnego kosztorysu stop koniec noty.
He rose deliberately from his chair and came towards them across the soundless carpet.		Wstał niespiesznie i stąpając bezgłośnie po miękkim dywanie, ruszył w ich stronę.
A little of the official atmosphere seemed to have fallen away from him with the Newspeak words, but his expression was grimmer than usual, as though he were not pleased at being disturbed.		Kiedy skończył dyktować, urzędowa atmosfera nieco zelżała, lecz O’Brien wciąż miał minę bardziej surową niż zazwyczaj, jakby był niezadowolony, że przeszkadzają mu w pracy.
The terror that Winston already felt was suddenly shot through by a streak of ordinary embarrassment.		Oprócz przerażenia Winston poczuł także zwykłe zażenowanie.
It seemed to him quite possible that he had simply made a stupid mistake.		Mógł się przecież po prostu głupio omylić.
For what evidence had he in reality that O’Brien was any kind of political conspirator?		Czy miał jakikolwiek dowód, że O’Brien faktycznie spiskuje przeciwko Partii?
Nothing but a flash of the eyes and a single equivocal remark: beyond that, only his own secret imaginings, founded on a dream.		Opierał się tylko na wymianie spojrzeń i jednym dwuznacznym zdaniu; reszta to zaledwie domysły zapoczątkowane snem.
He could not even fall back on the pretence that he had come to borrow the Dictionary, because in that case Julia’s presence was impossible to explain.		Nie mógł nawet w razie czego posłużyć się pretekstem, że wstąpił pożyczyć słownik, bo jak wytłumaczyłby obecność Julii?
As O’Brien passed the telescreen a thought seemed to strike him.		Mijając teleekran, O’Brien nagle jakby sobie coś przypomniał.
He stopped, turned aside and pressed a switch on the wall.		Zatrzymał się, obrócił do ściany i przekręcił sterczącą z niej gałkę.
There was a sharp snap.		Rozległ się głośny trzask.
The voice had stopped.		Teleekran zamilkł.
Julia uttered a tiny sound, a sort of squeak of surprise.		Julia aż pisnęła ze zdumienia.
Even in the midst of his panic, Winston was too much taken aback to be able to hold his tongue.		Mimo strachu Winston też był zbyt zaskoczony, aby pohamować okrzyk:
‘You can turn it off!’ he said.		– Możecie wyłączyć teleekran!
‘Yes,’ said O’Brien, ‘we can turn it off.		– Tak, – potwierdził O’Brien – my możemy wyłączać.
We have that privilege.’		My mamy ten przywilej.
He was opposite them now.		Stali teraz dokładnie naprzeciw siebie.
His solid form towered over the pair of them, and the expression on his face was still indecipherable.		Potężna sylwetka O’Briena górowała nad Winstonem i Julią, a jego twarz wciąż była nieprzenikniona i sroga.
He was waiting, somewhat sternly, for Winston to speak, but about what?		Wpatrywał się surowo w Winstona, czekając aż ten się odezwie, ale czego oczekiwał?
Even now it was quite conceivable that he was simply a busy man wondering irritably why he had been interrupted.		Nie w dawało się wykluczyć, że O’Brien to po prostu bardzo zajęty człowiek, zirytowany; że przerwano mu pracę.
Nobody spoke.		Winston milczał.
After the stopping of the telescreen the room seemed deadly silent.		Po wyłączeniu teleekranu w pokoju zapanowała złowieszcza cisza.
The seconds marched past, enormous.		Każda sekunda trwała wieki.
With difficulty Winston continued to keep his eyes fixed on O’Brien’s.		Winston z najwyższym trudem wytrzymywał spojrzenie członka Wewnętrznej Partii.
Then suddenly the grim face broke down into what might have been the beginnings of a smile.		Ale wtem w srogiej twarzy coś drgnęło i pojawił się na niej cień uśmiechu.
With his characteristic gesture O’Brien resettled his spectacles on his nose.		O’Brien charakterystycznym gestem poprawił okulary.
‘Shall I say it, or will you?’ he said.		– Będziecie mówić sami czy mam mówić za was?
‘I will say it,’ said Winston promptly. ‘That thing is really turned off?’		– Ja powiem – odparł bez wahania Winston. – Teleekran naprawdę jest wyłączony?
‘Yes, everything is turned off.		– Tak, wszystko jest wyłączone.
We are alone.’		Nikt nas nie słyszy.
‘We have come here because—’		– Przyszliśmy, ponieważ...
He paused, realising for the first time the vagueness of his own motives.		Zawahał się, po raz pierwszy zdając sobie sprawę z tego, jak niesprecyzowane są jego motywy.
Since he did not in fact know what kind of help he expected from O’Brien, it was not easy to say why he had come here.		Ponieważ nie wiedział, czego właściwie oczekuje od O’Briena, trudno mu było wyjaśnić, po co przyszedł.
He went on, conscious that what he was saying must sound both feeble and pretentious:		Brnął jednak dalej, świadom, że jego słowa mogą zabrzmieć szablonowo i pretensjonalnie.
‘We believe that there is some kind of conspiracy, some kind of secret organisation working against the Party, and that you are involved in it.		– Wierzymy, że istnieje jakieś podziemie, jakaś tajna organizacja dążąca do obalenia Partii i że wy jesteście z nią związani.
We want to join it and work for it.		Chcemy się przyłączyć i pomagać.
We are enemies of the Party.		Jesteśmy wrogami Partii.
We disbelieve in the principles of Ingsoc.		Nie wierzymy w angsoc.
We are thought-criminals.		Jesteśmy myślozbrodniarzami.
We are also adulterers.		I cudzołożnikami.
I tell you this because we want to put ourselves at your mercy.		Mówię o tym, bo pragniemy zdać się na waszą łaskę.
If you want us to incriminate ourselves in any other way, we are ready.’		Jeśli zażądacie, abyśmy popełnili jakąś zbrodnię, żeby obciążyć się jeszcze bardziej, jesteśmy gotowi.
He stopped and glanced over his shoulder, with the feeling that the door had opened.		Umilkł i spojrzał za siebie, bo wydało mu się, że otwarto drzwi.
Sure enough, the little yellow-faced servant had come in without knocking.		I rzeczywiście, drobny służący o żółtawej twarzy wślizgnął się do środka bez pukania.
Winston saw that he was carrying a tray with a decanter and glasses.		Niósł tacę, na której stała karafka i kieliszki.
‘Martin is one of us,’ said O’Brien impassively. ‘Bring the drinks over here, Martin. Put them on the round table.		– Martin jest jednym z nas – oznajmił O’Brien. – Ustaw wszystko na okrągłym stole, Martin.
Have we enough chairs?		Czy mamy dość krzeseł?
Then we may as well sit down and talk in comfort.		A więc możemy usiąść wygodnie i spokojnie porozmawiać.
Bring a chair for yourself, Martin.		Sobie też przysuń krzesło, Martin.
This is business.		To poważna sprawa.
You can stop being a servant for the next ten minutes.’		Na dziesięć minut możesz przestać być służącym.
The little man sat down, quite at his ease, and yet still with a servant-like air, the air of a valet enjoying a privilege.		Mały człowieczek wykonał polecenie i usiadł bez skrępowania, jednakże po jego zachowaniu wciąż można było poznać, że to służący, którego pan zaszczycił zaproszeniem do stołu.
Winston regarded him out of the corner of his eye.		Winston przypatrywał mu się kątem oka.
It struck him that the man’s whole life was playing a part, and that he felt it to be dangerous to drop his assumed personality even for a moment.		Człowiek ten zapewne przez całe życie grał pewną rolę i zdjęcie maski, choćby na moment, uważał za niebezpieczne.
O’Brien took the decanter by the neck and filled up the glasses with a dark-red liquid.		O’Brien ujął karafkę za szyjkę i napełnił kieliszki ciemnoczerwonym płynem.
It aroused Winston dim memories of something seen long ago on a wall or a hoarding - a vast bottle composed of electric lights which seemed to move up and down and pour its contents into a glass.		Zbudziło to w umyśle Winstona mgliste wspomnienie czegoś, co dawno temu widział na murze lub słupie – ogromną neonową butlę, która migotała i gasła, sprawiając wrażenie, że jej zawartość wlewa się do pucharu.
Seen from the top the stuff looked almost black, but in the decanter it gleamed like a ruby.		Kiedy patrzył z góry na swój kieliszek, płyn wydawał się niemal czarny, lecz w karafce połyskiwał rubinowym blaskiem.
It had a sour-sweet smell.		Zapach miał kwaśnosłodki.
He saw Julia pick up her glass and sniff at it with frank curiosity.		Winston zobaczył, że Julia podnosi kieliszek i wącha go z nie ukrywaną ciekawością.
‘It is called wine,’ said O’Brien with a faint smile. ‘You will have read about it in books, no doubt.		– To się nazywa wino – wyjaśnił z lekkim uśmiechem O’Brien. – Na pewno znane jest wam z książek.
Not much of it gets to the Outer Party, I am afraid.’		Niestety, nie trafia do Zewnętrznej Partii.
His face grew solemn again, and he raised his glass: ‘I think it is fitting that we should begin by drinking a health.		Znów spoważniał i podniósł kieliszek do góry. – Sądzę, że powinniśmy zacząć od toastu.
To our Leader: To Emmanuel Goldstein.’		Za naszego przywódcę, za Emmanuela Goldsteina!
Winston took up his glass with a certain eagerness.		Winston skwapliwie chwycił kieliszek.
Wine was a thing he had read and dreamed about.		Wiele razy czytał i marzył o winie.
Like the glass paperweight or Mr Charrington’s half-remembered rhymes, it belonged to the vanished, romantic past, the olden time as he liked to call it in his secret thoughts.		Podobnie jak szklany przycisk oraz cytowane przez pana Charringtona urywki zapomnianych rymowanek, należało do minionych, romantycznych czasów, które w najskrytszych myślach nazywał epoką szczęścia.
For some reason he had always thought of wine as having an intensely sweet taste, like that of blackberry jam, and an immediate intoxicating effect.		Nie wiedzieć czemu, zawsze mu się wydawało, że wino ma wyjątkowo słodki smak, tak jak dżem jagodowy, i natychmiast działa odurzająco.
Actually, when he came to swallow it, the stuff was distinctly disappointing.		Już przy pierwszym łyku przykro się rozczarował.
The truth was that after years of gin-drinking he could barely taste it.		Po latach picia dżinu prawie wcale nie czuł smaku.
He set down the empty glass.		Odstawił opróżniony kieliszek.
‘Then there is such a person as Goldstein?’ he said.		– Więc Goldstein naprawdę istnieje? – zapytał.
‘Yes, there is such a person, and he is alive. Where, I do not know.’		– Tak, istnieje i dobrze się miewa: Ale gdzie przebywa, tego nie wiem.
‘And the conspiracy - the organisation?		– A podziemie, organizacja?
It is real?		Też istnieją?
It is not simply all invention of the Thought Police?’		Nie jest po prostu wymysłem Policji Myśli?
‘No, it is real.		– Nie, istnieje naprawdę.
The Brotherhood, we call it.		Nazywa się Braterstwem.
You will never learn much more about the Brotherhood than that it exists and that you belong to it.		Nigdy nie dowiecie się o Braterstwie nic ponad to, że istnieje i że do niego należycie.
I will come back to that presently.’ He looked at his wristwatch. ‘It is unwise even for members of the Inner Party to turn off the telescreen for more than half an hour.		Zaraz do tego wrócę. – Spojrzał na zegarek. – Nawet dla członków Wewnętrznej Partii nie jest rzeczą rozsądną wyłączać teleekran na dłużej niż pół godziny.
You ought not to have come here together, and you will have to leave separately.		Nie powinniście byli przychodzić tu razem i będziecie musieli wyjść oddzielnie.
You, Comrade’ - he bowed his head to Julia - ‘will leave first.		Wy, towarzyszko – skinął głową Julii – wyjdziecie pierwsza.
We have about twenty minutes at our disposal.		Zostało nam dwadzieścia minut.
You will understand that I must start by asking you certain questions.		Rozumiecie, mam nadzieję, że muszę was najpierw wypytać o pewne sprawy.
In general terms, what are you prepared to do?’		Mówiąc najogólniej, co jesteście gotowi uczynić?
‘Anything that we are capable of,’ said Winston.		– Co tylko w naszej mocy – odparł Winston.
O’Brien had turned himself a little in his chair so that he was facing Winston.		O’Brien obrócił się nieco na krześle, tak że siedział teraz twarzą do Winstona.
He almost ignored Julia, seeming to take it for granted that Winston could speak for her.		Prawie zupełnie ignorował Julię, jak gdyby uważał za rzecz oczywistą, że Winston mówi w imieniu obojga.
For a moment the lids flitted down over his eyes.		Na moment zmrużył oczy.
He began asking his questions in a low, expressionless voice, as though this were a routine, a sort of catechism, most of whose answers were known to him already.		Zaczął zadawać pytania cichym, bezbarwnym głosem, jakby to była wielokrotnie powtarzana procedura, litania pytań i odpowiedzi, których większość zna się z góry.
‘You are prepared to give your lives?’		– Czy jesteście gotowi poświęcić życie?
Yes.		– Tak.
‘You are prepared to commit murder?’		– Czy jesteście gotowi mordować?
‘Yes.’		– Tak.
‘To commit acts of sabotage which may cause the death of hundreds of innocent people?’		– Prowadzić akcje sabotażowe, w następstwie których setki niewinnych ludzi mogą ponieść śmierć?
‘Yes.’		– Tak.
‘To betray your country to foreign powers?’		– Zdradzić ojczyznę, współpracując z obcymi mocarstwami?
‘Yes.’		– Tak.
‘You are prepared to cheat, to forge, to blackmail, to corrupt the minds of children, to distribute habit-forming drugs, to encourage prostitution, to disseminate venereal diseases-to do anything which is likely to cause demoralisation and weaken the power of the Party?’		– Czy jesteście gotowi oszukiwać, dokonywać fałszerstw, szantażować, zatruwać umysły nieletnich, rozprowadzać narkotyki, zachęcać do prostytucji, szerzyć choroby weneryczne, słowem robić wszystko, co może przyczynić się do osłabienia i demoralizacji Partii?
‘Yes.’		– Tak.
‘If, for example, it would somehow serve our interests to throw sulphuric acid in a child’s face-are you prepared to do that?’		– Jeśli dla dobra naszej sprawy zajdzie na przykład konieczność oblania twarzy dziecka kwasem siarkowym, czy jesteście gotowi to uczynić?
‘Yes.’		– Tak.
‘You are prepared to lose your identity and live out the rest of your life as a waiter or a dock-worker?’		– Czy jesteście gotowi zmienić swoją tożsamość i do końca życia pracować jako kelner czy doker?
‘Yes.’		– Tak.
‘You are prepared to commit suicide, if and when we order you to do so?’		– Czy jesteście gotowi popełnić samobójstwo, jeśli i kiedy wam polecimy?
‘Yes.’		– Tak.
‘You are prepared, the two of you, to separate and never see one another again?’		– Czy jesteście gotowi rozstać się i nigdy więcej się nie widzieć?
‘No!’ broke in Julia.		– Nie! – przerwała Julia.
It appeared to Winston that a long time passed before he answered.		Winstonowi zdawało się, że czas płynie, a on wciąż się zastanawia.
For a moment he seemed even to have been deprived of the power of speech.		Przez moment miał nawet wrażenie, że odjęło mu mowę.
His tongue worked soundlessly, forming the opening syllables first of one word, then of the other, over and over again. Until he had said it, he did not know which word he was going to say.		Jego usta otwierały się i zamykały bezgłośnie, przymierzając się do odpowiedzi: aż do chwili, kiedy się odezwał, nie wiedział, jaka będzie jego decyzja.
‘No,’ he said finally.		– Nie – stwierdził wreszcie.
‘You did well to tell me,’ said O’Brien. ‘It is necessary for us to know everything.’		– Dobrze, żeście mi powiedzieli – oznajmił O’Brien. – Ważne jest, byśmy wiedzieli wszystko.
He turned himself toward Julia and added in a voice with somewhat more expression in it:		Zwrócił się do Julii i z nieco większym ożywieniem rzekł:
‘Do you understand that even if he survives, it may be as a different person?		– Czy rozumiecie, że nawet jeśli wasz przyjaciel nie zginie, będzie zupełnie innym człowiekiem?
We may be obliged to give him a new identity.		Otrzyma nową tożsamość. Wszystko ulegnie zmianie.
His face, his movements, the shape of his hands, the colour of his hair - even his voice would be different.		Jego twarz, ruchy; kształt dłoni, barwa włosów, nawet głos!
And you yourself might have become a different person.		Wy także staniecie się inną osobą.
Our surgeons can alter people beyond recognition.		Nasi chirurdzy potrafią zmienić każdego nie do poznania.
Sometimes it is necessary.		Czasami bywa to konieczne.
Sometimes we even amputate a limb.’		Niekiedy trzeba nawet amputować którąś z kończyn.
Winston could not help snatching another sidelong glance at Martin’s Mongolian face.		Winston nie mógł się powstrzymać od spojrzenia ukradkiem na mongolską twarz Martina.
There were no scars that he could see.		Nie dostrzegł żadnych blizn.
Julia had turned a shade paler, so that her freckles were showing, but she faced O’Brien boldly.		Julia zbladła trochę i piegi wystąpiły jej wyraźniej na policzkach, lecz odważnie patrzyła na O’Briena.
She murmured something that seemed to be assent.		Mruknęła coś cicho, wyrażając zgodę.
‘Good.		– W porządku.
Then that is settled.’		Więc to załatwione – oświadczył O’Brien.
There was a silver box of cigarette on the table.		Na stole stało srebrne pudełko z papierosami.
With a rather absent minded air O’Brien pushed them towards the others, took one himself, then stood up and began to pace slowly to and fro, as though he could think better standing.		O’Brien w zamyśleniu przesunął je w ich stronę, sam też się poczęstował, po czym wstał i zaczął spacerować po pokoju, jakby w ten sposób mógł się lepiej skupić.
They were very good cigarettes, very thick and well packed, with an unfamiliar silkiness in the paper.		Papierosy były doskonałe, grube, mocno nabite, z niespotykanie jedwabistą bibułką.
O’Brien looked at his wristwatch again.		O’Brien znów zerknął na zegarek.
‘You had better go back to your pantry, Martin,’ he said ‘I shall switch on in a quarter of an hour.		– Wracaj lepiej do służbówki, Martin – rzekł. – Za kwadrans włączę teleekran.
Take a good look at these comrades’ faces before you go.		Tylko najpierw przyjrzyj się dobrze tym towarzyszom, żebyś zapamiętał ich twarze.
You will be seeing them again.		Pewnie się z nimi jeszcze zobaczysz.
I may not.’		Ja może już nie.
Exactly as they had done at the front door, the little man’s dark eyes flickered over their faces.		Dokładnie tak samo jak wówczas, gdy otworzył im drzwi, oczy służącego przesunęły się wolno po Julii i Winstonie.
There was not a trace of friendliness in his manner.		W jego wzroku nie było nic przyjaznego.
He was memorising their appearance, but he felt no interest in them, or appeared to feel none.		Martin zapamiętywał ich wygląd, ale oni sami zupełnie go nie obchodzili, a przynajmniej takie sprawiał wrażenie.
It occurred to Winston that a synthetic face was perhaps incapable of changing its expression.		Winstonowi przemknęło przez myśl, że może sztuczna twarz nigdy nie zmienia wyrazu.
Without speaking or giving any kind of salutation, Martin went out, closing the door silently behind him.		Bez słowa, nawet bez skinienia głową, służący wyszedł, cicho zamykając za sobą drzwi.
O’Brien was strolling up and down, one hand in the pocket of his black overalls, the other holding his cigarette.		O’Brien wciąż przechadzał się po pokoju, z jedną dłonią w kieszeni czarnego kombinezonu, a w drugiej trzymając papierosa.
‘You understand,’ he said, ‘that you will be fighting in the dark.		– Musicie zdać sobie sprawę – rzekł – iż zawsze będziecie działać na ślepo.
You will always be in the dark.		Nigdy o niczym nie będziecie informowani.
You will receive orders and you will obey them, without knowing why.		Będziecie otrzymywać i wypełniać rozkazy, nigdy nie znając ich przyczyn.
Later I shall send you a book from which you will learn the true nature of the society we live in, and the strategy by which we shall destroy it.		Później przyślę wam książkę, z której dowiecie się prawdy o ustroju, w którym żyjemy, a także poznacie strategię, dzięki której zamierzamy go zniszczyć.
When you have read the book, you will be full members of the Brotherhood.		Kiedy przeczytacie książkę, staniecie się rzeczywistymi członkami Braterstwa.
But between the general aims that we are fighting for, and the immediate tasks of the moment, you will never know anything.		Ale oprócz samego celu, o który walczymy, oraz swoich aktualnych zadań nic nie będziecie znali.
I tell you that the Brotherhood exists, but I cannot tell you whether it numbers a hundred members, or ten million.		Wyjawiłem wam, że Braterstwo istnieje, lecz nie mogę wam zdradzić, czy liczy stu członków, czy dziesięć milionów.
From your personal knowledge you will never be able to say that it numbers even as many as a dozen.		Sami nie poznacie nawet dziesięciu osób.
You will have three or four contacts, who will be renewed from time to time as they disappear.		Wyznaczymy wam łączników, którzy co pewien czas będą się zmieniali; pewnie trzech, czterech.
As this was your first contact, it will be preserved. When you receive orders, they will come from me.		Ponieważ pierwszy kontakt nawiązaliście ze mną, niech tak pozostanie.
If we find it necessary to communicate with you, it will be through Martin.		Jeśli otrzymacie jakieś rozkazy, wyjdą ode mnie, a Martin wam je przekaże.
When you are finally caught, you will confess.		Kiedy was w końcu złapią, przyznacie się do wszystkiego.
That is unavoidable.		Tego nie da się uniknąć.
But you will have very little to confess, other than your own actions.		Jednakże poza własnymi czynami o niczym nie będziecie umieli nic powiedzieć.
You will not be able to betray more than a handful of unimportant people.		Wsypiecie zaledwie garstkę mało znaczących osób.
Probably you will not even betray me.		Mnie prawdopodobnie nie zaszkodzicie.
By that time I may be dead, or I shall have become a different person, with a different face.’		Zresztą możliwe, że do tego czasu zginę albo będę inną osobą, z inną twarzą.
He continued to move to and fro over the soft carpet.		Mówiąc cały czas przechadzał się po puszystym dywanie.
In spite of the bulkiness of his body there was a remarkable grace in his movements.		Mimo znacznej tuszy poruszał się z gracją.
It came out even in the gesture with which he thrust a hand into his pocket, or manipulated a cigarette.		Cechowała każdy jego gest, nawet gdy wsuwał rękę do kieszeni lub podnosił do ust papierosa.
More even than of strength, he gave an impression of confidence and of an understanding tinged by irony.		Emanowała z niego siła, lecz przede wszystkim pewność siebie oraz wyrozumiałość, lekko zabarwiona ironią.
However much in earnest he might be, he had nothing of the single-mindedness that belongs to a fanatic.		Chociaż mówił o poważnych sprawach, nie miał w sobie nic z zacietrzewienia fanatyka.
When he spoke of murder, suicide, venereal disease, amputated limbs and altered faces, it was with a faint air of persiflage.		Nawet kiedy wspominał o morderstwach, samobójstwach, chorobach wenerycznych, amputacjach kończyn i operacjach twarzy, w jego głosie pobrzmiewała kpiarska, poufała nuta.
‘This is unavoidable,’ his voice seemed to say; ‘this is what we have got to do, unflinchingly.		„To jest nieuchronne – zdawał się mówić. – Tak musimy postępować i nie wolno nam się wzdragać.
But this is not what we shall be doing when life is worth living again.’		Ale zobaczycie: będzie zupełnie inaczej, kiedy życie znów nabierze sensu.”
A wave of admiration, almost of worship, flowed out from Winston towards O’Brien.		Fala podziwu, niemal uwielbienia, zalała Winstona.
For the moment he had forgotten the shadowy figure of Goldstein.		Chwilowo zapomniał o tajemniczym Goldsteinie.
When you looked at O’Brien’s powerful shoulders and his blunt featured face, so ugly and yet so civilised, it was impossible to believe that he could be defeated.		Patrząc na szerokie bary i mięsistą twarz O’Briena, tak brzydką, a zarazem. tak kulturalną, trudno było uwierzyć, iż człowiek ten może zostać pokonany.
There was no stratagem that he was not equal to, no danger that he could not foresee.		Nie istniały fortele, których by nie przejrzał, nie było niebezpieczeństw, których by nie przewidział.
Even Julia seemed to be impressed.		Na Julii także zrobił duże wrażenie.
She had let her cigarette go out and was listening intently.		Słuchała w napięciu, nawet nie dostrzegając, że zgasł jej papieros.
O’Brien went on:		A O’Brien perorował dalej:
‘You will have heard rumours of the existence of the Brotherhood.		– Na pewno słyszeliście pogłoski o Braterstwie.
No doubt you have formed your own picture of it.		I prawdopodobnie wyrobiliście sobie o nim własne zdanie.
You have imagined, probably, a huge underworld of conspirators, meeting secretly in cellars, scribbling messages on walls, recognising one another by code words or by special movements of the hand.		Wyobrażacie sobie, że istnieje wielki, podziemny świat spiskowców, którzy spotykają się potajemnie w piwnicach, kontaktują przez wypisywanie na murach zaszyfrowanych wiadomości, a rozpoznają po umówionych hasłach lub gestach.
Nothing of the kind exists.		Tymczasem to wszystko nieprawda.
The members of the Brotherhood have no way of recognising one another, and it is impossible for any one member to be aware of the identity of more than a very few others.		Członkowie Braterstwa nie mają żadnych znaków rozpoznawczych i nikt nie zna tożsamości więcej niż kilku osób.
Goldstein himself, if he fell into the hands of the Thought Police, could not give them a complete list of members, or any information that would lead them to a complete list.		Nawet sam Goldstein, gdyby wpadł w ręce Policji Myśli, nie umiałby im zdradzić ani nazwisk wszystkich członków, ani też podać żadnych informacji mogących ułatwić odnalezienie pełnego wykazu.
No such list exists.		Taki wykaz bowiem w ogóle nie istnieje.
The Brotherhood cannot be wiped out because it is not an organisation in the ordinary sense.		Braterstwa nie można zniszczyć, ponieważ nie jest organizacją w zwyczajnym znaczeniu tego słowa.
Nothing holds it together except an idea which is indestructible.		Członków nie łączy nic oprócz wspólnej idei, która jest niezniszczalna.
You will never have anything to sustain you, except the idea.		Wy także tylko z niej będziecie mogli czerpać otuchę.
You will get no comradeship and no encouragement.		Nie poznacie swoich towarzyszy, nie usłyszycie słowa zachęty.
When finally you are caught, you will get no help.		A kiedy was złapią, nie spodziewajcie się pomocy.
We never help our members.		Nigdy nie pomagamy naszym członkom.
At most, when it is absolutely necessary that someone should be silenced, we are occasionally able to smuggle a razor blade into a prisoner’s cell.		Możemy najwyżej dostarczyć do celi żyletki, ale wyłącznie wówczas, gdy trzeba koniecznie zamknąć komuś usta.
You will have to get used to living without results and without hope.		Musicie przywyknąć do życia bez widocznych wyników i bez nadziei.
You will work for a while, you will be caught, you will confess, and then you will die.		Przez pewien czas będziecie walczyć, potem was złapią i po wyduszeniu zeznań zabiją.
Those are the only results that you will ever see.		Będzie to jedyny widoczny skutek waszej działalności.
There is no possibility that any perceptible change will happen within our own lifetime.		Nie ma cienia szansy, aby za naszego życia nastąpiła dostrzegalna poprawa.
We are the dead.		Wszyscy jesteśmy martwi.
Our only, true life is in the future.		Prawdziwe życie czeka nas dopiero w przyszłości.
We shall take part in it as handfuls of dust and splinters of bone.		Ale będziemy w nim uczestniczyć wyłącznie jako garść prochów i odłamków kości.
But how far away that future may be, there is no knowing.		Nikt nie wie, jaka odległa to przyszłość.
It might be a thousand years.		Może aż o tysiąc lat.
At present nothing is possible except to extend the area of sanity little by little.		W tej chwili jedyne, co możemy zrobić, to kroczek po kroczku zbliżać ludzi do opamiętania.
We cannot act collectively.		Nie możemy działać wspólnie.
We can only spread our knowledge outwards from individual to individual, generation after generation.		Możemy tylko rozpowszechniać naszą wiedzę ustami pojedynczych osób, przekazywać z pokolenia na pokolenie.
In the face of the Thought Police, there is no outer way.’		W obliczu ciągłego zagrożenia ze strony Policji Myśli nie ma innej drogi.
He halted and looked for the third time at his wristwatch.		Umilkł i po raz trzeci spojrzał na zegarek.
‘It is almost time for you to leave, comrade,’ he said to Julia. ‘Wait.		– Już prawie pora na was, towarzyszko – rzekł do Julii. – Ale momencik.
The decanter is still half full.’		Karafka wciąż jest do połowy pełna.
He filled the glasses and raised his own glass by the stem.		Napełnił kieliszki i uniósł swój do góry.
‘What shall it be this time?’ he said, still with the same faint suggestion of irony. ‘To the confusion of the Thought Police?		– Jaki toast wzniesiemy tym razem? – spytał z tą samą nutą ironii. – Za zgubę Policji Myśli?
To the death of Big Brother?		Na pohybel Wielkiemu Bratu?
To humanity?		Za ludzkość?
To the future?’		Za przyszłość?
‘To the past,’ said Winston.		– Za przeszłość – powiedział Winston.
‘The past is more important,’ agreed O’Brien gravely.		– Słusznie, przeszłość jest najważniejsza – przyznał z powagą O’Brien.
‘They emptied their glasses, and a moment later Julia stood up to go.		Opróżnili kieliszki i chwilę później Julia wstała, zbierając się do wyjścia.
O’Brien took a small box from the top of a cabinet and handed her a flat white tablet which he told her to place on her tongue. It was important, he said, not to go out smelling of wine: the lift attendants were very observant.		O’Brien wziął z szafki niewielkie pudełko, wyjął z niego płaską białą pastylkę i wręczył Julii, radząc, żeby ją possała, bo trzeba uważać, aby przypadkiem nie pachnieć winem; windziarze są bardzo spostrzegawczy.
As soon as the door had slut behind her he appeared to forget her existence.		Ledwie drzwi zatrzasnęły się za Julią, natychmiast o niej zapomniał.
He took another pace or two up and down, then stopped.		Przeszedł jeszcze kilka kroków po pokoju i zatrzymał się.
‘There are details to he settled,’ he said. ‘I assume that you have a hiding-place of some kind?’		– Musimy omówić kilka szczegółów – oświadczył. – Domyślam się, że macie jakąś kryjówkę?
Winston explained about the room over Mr Charrington’s shop.		Winston powiedział mu o pokoju nad sklepem pana Charringtona.
‘That will do for the moment.		– Na razie musi wystarczyć.
Later we will arrange something else for you.		Potem znajdziemy dla was coś innego.
It is important to change one’s hiding-place frequently.		Trzeba często zmieniać lokal.
Meanwhile I shall send you a copy of the book’ - even O’Brien, Winston noticed, seemed to pronounce the words as though they were in italics - ‘Goldstein’s book, you understand, as soon as possible.		Niedługo przyślę wam Księgę – Winston zauważył, że nawet O’Brien wymawiał to słowo tak, jakby było pisane wielką literą – Księgę Goldsteina, ma się rozumieć.
It may be some days before I can get hold of one.		Postaram się z tym nie zwlekać, choć może chwilę potrwa, zanim zdobędę egzemplarz.
There are not many in existence, as you can imagine.		Nie muszę wam tłumaczyć, jak niewiele ich istnieje.
The Thought Police hunts them down and destroys them almost as fast as we can produce them.		Policja Myśli wyszukuje je i niszczy niemal równie szybko, jak my drukujemy.
It makes very little difference.		Ale to i tak nic nie zmienia.
The book is indestructible.		Księga jest niezniszczalna.
If the last copy were gone, we could reproduce it almost word for word.		Nawet gdyby przechwycili ostatni egzemplarz, moglibyśmy ją prawie słowo w słowo odtworzyć z pamięci.
Do you carry a brief-case to work with you?’ he added.		Czy chodzicie do pracy z teczką?
‘As a rule, yes.’		– Zwykle tak.
‘What is it like?’		– Jak wygląda?
‘Black, very shabby.		– Czarna, bardzo zniszczona.
With two straps.’		Zapinana na dwa paski.
‘Black, two straps, very shabby - good.		– Czarna, dwa paski, bardzo zniszczona; w porządku.
One day in the fairly near future - I cannot give a date - one of the messages among your morning’s work will contain a misprinted word, and you will have to ask for a repeat.		Pewnego dnia, w najbliższej przyszłości, choć trudno mi przewidzieć dokładnie datę, otrzymacie w pracy błędnie sporządzoną notatkę; będziecie musieli prosić o powtórzenie polecenia.
On the following day you will go to work without your brief-case.		Nazajutrz idźcie do pracy bez teczki.
At some time during the day, in the street, a man will touch you on the arm and say, "I think you have dropped your brief-case."		W ciągu dnia ktoś do was podejdzie na ulicy, dotknie waszego ramienia i powie: „Chyba upuściliście teczkę”.
The one he gives you will contain a copy of Goldstein’s book.		W teczce, którą wam wręczy, znajdziecie Księgę Goldsteina.
You will return it within fourteen days.’		Zwrócicie ją w ciągu dwóch tygodni.
They were silent for a moment.		Przez chwilę obaj milczeli.
‘There are a couple of minutes before you need go,’ said O’Brien.		– Pozostało nam już tylko kilka minut – powiedział O’Brien.
‘We shall meet again - if we do meet again—’		– Spotkamy się znowu… Jeśli w ogóle się spotkamy...
Winston looked up at him.		Winston spojrzał na niego.
‘In the place where there is no darkness?’ he said hesitantly.		– Tam, gdzie nie ma mroku – rzekł niepewnie.
O’Brien nodded without appearance of surprise.		O’Brien skinął głową bez zdziwienia.
‘In the place where there is no darkness,’ he said, as though he had recognised the allusion. ‘And in the meantime, is there anything that you wish to say before you leave?		– Tam, gdzie nie ma mroku – powtórzył, jakby rozumiał, o co chodzi. – Czy chcielibyście coś powiedzieć przed wyjściem?
Any message?		Coś mi zakomunikować?
Any question?’		Może o coś spytać?
Winston thought.		Winston zamyślił się.
There did not seem to be any further question that he wanted to ask: still less did he feel any impulse to utter high-sounding generalities.		Nie przychodziło mu do głowy żadne pytanie, a nie miał ochoty wypowiadać napuszonych ogólników.
Instead of anything directly connected with O’Brien or the Brotherhood, there came into his mind a sort of composite picture of the dark bedroom where his mother had spent her last days, and the little room over Mr Charrington’s shop, and the glass paperweight, and the steel engraving in its rosewood frame.		Powinien skorzystać z okazji, żeby dowiedzieć się czegoś więcej o O’Brienie lub Braterstwie, lecz myśli wypełnił mu ciąg nakładających się na siebie obrazów mrocznej sypialni, w której jego matka spędziła ostatnie dni, pokoiku nad sklepem pana Charringtona, szklanego przycisku i ryciny w palisandrowej ramie.
Almost at random he said:		Nagle spytał:
‘Did you ever happen to hear an old rhyme that begins "‘Oranges and lemons,’ say the bells of St Clement’s"?’		– Czy znacie może taki stary wierszyk rozpoczynający się od słów „Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa”?
Again O’Brien nodded. With a sort of grave courtesy he completed the stanza:		O’Brien ponownie skinął głową i uprzejmie, z powagą, wyrecytował:
‘Oranges and lemons,’ say the bells of St Clement’s,		Pomarańcze za pensa, krzyczą dzwony Klemensa,
‘You owe me three farthings,’ say the bells of St Martin’s,		Skradł cytryn pół tuzina, dudnią dzwony Marcina,
‘When will you pay me?’ say the bells of Old Bailey,		Zaraz złapią złodzieja, ryczą dzwony Baileya,
‘When I grow rich,’ say the belts of Shoreditch.		Inni liczą, ty też licz, radzą dzwony Shoreditch.
‘You knew the last line!’ said Winston.		– Znacie ostatni wers!
‘Yes, I knew the last line.		– Tak, znam.
And now, I am afraid, it is time for you t go.		Ale teraz, niestety, musicie już iść.
But wait. You had better let me give you one of these tablets.’		Moment; na wszelki wypadek wam też dam pastylkę.
As Winston stood up O’Brien held out a hand.		Kiedy Winston wstał, O’Brien wyciągnął do niego rękę.
His powerful grip crushed the bones of Winston’s palm.		Mocny uścisk niemal miażdżył dłoń.
At the door Winston looked back, but O’Brien seemed already to be in process of putting him out of mind.		W drzwiach Winston obejrzał się, ale O’Brien nie zwracał już na niego uwagi.
He was waiting with his hand on the switch that controlled the telescreen.		Czekał z dłonią na gałce teleekranu.
Beyond him Winston could see the writing-table with its green-shaded lamp and the speakwrite and the wire baskets deep-laden with papers.		Winston jeszcze raz popatrzył na biurko, na lampę z zielonym abażurem, na mowopis i druciane pojemniki pełne papierów.
The incident was closed.		O’Brien załatwił, co miał do załatwienia, a teraz wracał do innych spraw.
Within thirty seconds, it occurred to him, O’Brien would be back at his interrupted and important work on behalf of the Party.		Zanim minie trzydzieści sekund, pomyślał Winston, znów zasiądzie do przerwanych na krótko ważnych zadań w służbie Partii.
IX		9
Winston was gelatinous with fatigue. Gelatinous was the right word.		Winston czuł się galaretowaty z wyczerpania. „Galaretowaty” to najwłaściwsze określenie.
It had come into his head spontaneously. His body seemed to have not only the weakness of a jelly, but its translucency.		Samo przyszło mu do głowy. Jego ciało bowiem nie tylko trzęsło się przy każdym ruchu jak galareta, lecz było równie przezroczyste.
He felt that if he held up his hand he would be able to see the light through it.		Miał wrażenie, że gdyby podniósł do góry rękę, ujrzałby przez nią światło.
All the blood and lymph had been drained out of him by an enormous debauch of work, leaving only a frail structure of nerves, bones and skin.		Szaleńcza, nieustająca praca wyżęła z niego limfę i krew, pozostawiając jedynie osłabły ludzki wiór – samą skórę, nerwy i kości.
All sensations seemed to be magnified.		Każde doznanie odbierał ze zwielokrotnioną siłą.
His overalls fretted his shoulders, the pavement tickled his feet; even the opening and closing of a hand was an effort that made his joints creak.		Kombinezon drapał go w ramiona, chodnik uwierał w stopy, nawet zgięcie palców odczuwał jako potworny wysiłek, od którego trzeszczą stawy.
He had worked more than ninety hours in five days.		W ciągu pięciu dni Winston przepracował ponad dziewięćdziesiąt godzin.
So had everyone else in the Ministry.		Inni zatrudnieni w ministerstwie również.
Now it was all over, and he had literally nothing to do, no Party work of any description, until tomorrow morning.		Teraz mordęga się skończyła i nie miał absolutnie nic do roboty, żadnych partyjnych obowiązków, aż do jutra rana.
He could spend six hours in the hiding-place and another nine in his own bed.		Mógł spędzić sześć godzin w kryjówce nad sklepem pana Charringtona, a następne dziewięć we własnym łóżku.
Slowly, in mild afternoon sunshine, he walked up a dingy street in the direction of Mr Charrington’s shop, keeping one eye open for the patrols, but irrationally convinced that this afternoon there was no danger of anyone interfering with him.		Szedł powoli, w łagodnym popołudniowym słońcu, nędzną uliczką w stronę sklepu, rozglądając się, czy nie widać patroli, ale jednocześnie żywiąc jakieś niczym nie uzasadnione przekonanie, że akurat dziś nie spotka go nic złego.
The heavy brief-case that he was carrying bumped against his knee at each step, sending a tingling sensation up and down the skin of his leg.		Ciężka teczka przy każdym kroku obijała mu się o kolano, sprawiając, że mrowie przechodziło go po nodze.
Inside it was the book, which he had now had in his possession for six days and had not yet opened, nor even looked at.		W środku znajdowała się Księga, którą już od sześciu dni miał w swoim posiadaniu, lecz dotąd nie znalazł czasu, by ją poczytać lub choćby na nią spojrzeć.
On the sixth day of Hate Week, after the processions, the speeches, the shouting, the singing, the banners, the posters, the films, the waxworks, the rolling of drums and squealing of trumpets, the tramp of marching feet, the grinding of the caterpillars of tanks, the roar of massed planes, the booming of guns - after six days of this, when the great orgasm was quivering to its climax and the general hatred of Eurasia had boiled up into such delirium that if the crowd could have got their hands on the two thousand Eurasian war-criminals who were to be publicly hanged on the last day of the proceedings, they would unquestionably have torn them to pieces - at just this moment it had been announced that Oceania was not after all at war with Eurasia.		Szóstego dnia Tygodnia Nienawiści, po pochodach, przemówieniach, krzykach, śpiewach, transparentach, filmach, pokazach figur woskowych, dudnieniu bębnów i ryku trąb, tupocie maszerujących nóg, turkocie czołgów, wyciu przelatujących samolotów, grzmocie armat – po sześciu dniach tych atrakcji, kiedy zbiorowy orgazm sięgał szczytu, a powszechna nienawiść do Eurazji przerodziła się w tak zaciekłą furię, że gdyby tłum dostał w swoje ręce owe dwa tysiące eurazjatyckich zbrodniarzy wojennych, których miano powiesić publicznie ostatniego dnia obchodów, to niechybnie rozszarpałby ich na strzępy – dokładnie wówczas ogłoszono naraz, że Oceania wcale nie prowadzi wojny z Eurazją
Oceania was at war with Eastasia.		Nieprzyjacielem Oceanii jest Wschódazja.
Eurasia was an ally.		Eurazja to sprzymierzeniec.
There was, of course, no admission that any change had taken place.		Nie przyznano się, oczywiście, że nastąpiła jakakolwiek zmiana sojuszy.
Merely it became known, with extreme suddenness and everywhere at once, that Eastasia and not Eurasia was the enemy.		Po prostu nagle, wszędzie równocześnie, ogłoszono, że to Wschódazja, a nie Eurazja jest wrogiem.
Winston was taking part in a demonstration in one of the central London squares at the moment when it happened.		Winston akurat uczestniczył w wiecu na jednym z głównych placów Londynu.
It was night, and the white faces and scarlet banners were luridly floodlit.		Był późny wieczór – czerwone flagi i twarze zebranych oświetlał jaskrawy blask reflektorów.
The square was packed with several thousand people, including a block of about a thousand schoolchildren in the uniform of the Spies.		Na placu tłoczyło się kilka tysięcy ludzi, w tym tysiąc uczniów w mundurkach Kapusiów.
On a scarlet-draped platform an orator of the Inner Party, a small lean man with disproportionately long arms and a large bald skull over which a few lank locks straggled, was haranguing the crowd.		Z trybuny obitej czerwonym suknem przemawiał do tłumu mówca z Wewnętrznej Partii, mały, chudy mężczyzna o nieproporcjonalnie długich rękach i ogromnej głowie, zupełnie łysej, jeśli nie liczyć paru rzadkich, przylizanych kosmyków.
A little Rumpelstiltskin figure, contorted with hatred, he gripped the neck of the microphone with one hand while the other, enormous at the end of a bony arm, clawed the air menacingly above his head.		Karzeł ten, o twarzy wykrzywionej nienawiścią, w jednej kościstej dłoni dzierżył mikrofon, a drugą – zaciśniętą w ogromną pięść – wymachiwał groźnie w powietrzu.
His voice, made metallic by the amplifiers, boomed forth an endless catalogue of atrocities, massacres, deportations, lootings, rapings, torture of prisoners, bombing of civilians, lying propaganda, unjust aggressions, broken treaties.		Jego głos, któremu megafony nadawały metaliczne brzmienie, grzmiał wyliczając po kolei wszystkie zbrodnie nieprzyjaciela: masakry, wysiedlenia, grabieże, gwałty, torturowanie jeńców, bombardowanie ludności cywilnej, napaści, kłamliwą propagandę, łamanie układów.
It was almost impossible to listen to him without being first convinced and then maddened.		Przekonywał każdego, każdemu udzielała się jego furia.
At every few moments the fury of the crowd boiled over and the voice of the speaker was drowned by the wild beast-like roaring that rose uncontrollably from thousands of throats.		Co kilka chwil tak narastała wściekłość tłumu, że barbarzyński, niepohamowany ryk tysięcy gardzieli zagłuszał słowa mówcy.
The most savage yells of all came from the schoolchildren.		Najdziksze wrzaski wydawali uczniowie.
The speech had been proceeding for perhaps twenty minutes when a messenger hurried onto the platform and a scrap of paper was slipped into the speaker’s hand.		Przemówienie trwało już ze dwadzieścia minut, gdy nagle na trybunę wbiegł posłaniec i wręczył mówcy kartkę.
He unrolled and read it without pausing in his speech.		Ten rozwinął ją i przeczytał, nie przerywając potoku słów.
Nothing altered in his voice or manner, or in the content of what he was saying, but suddenly the names were different.		Nie zmieniło się ani jego zachowanie, ani ton głosu, ani też treść tego, co mówił, lecz nagle zaczął wymieniać nazwę innego mocarstwa.
Without words said, a wave of understanding rippled through the crowd.		Nie padło ani jedno słowo wyjaśnienia, ale tłum i tak w mig pojął wszystko.
Oceania was at war with Eastasia!		Oceania prowadzi wojnę ze Wschódazją!
The next moment there was a tremendous commotion.		W następnej chwili podniósł się rwetes.
The banners and posters with which the square was decorated were all wrong!		Wszystkie transparenty i plakaty, którymi udekorowano plac, były nieodpowiednie!
Quite half of them had the wrong faces on them.		Połowa z nich przedstawiała niewłaściwe osoby.
It was sabotage!		Sabotaż!
The agents of Goldstein had been at work!		Robota agentów Goldsteina!
There was a riotous interlude white posters were ripped from the walls, banners torn to shreds and trampled underfoot.		Powstał zamęt; ze ścian zrywano plakaty, a transparenty darto na strzępy i deptano.
The Spies performed prodigies of activity in clambering over the rooftops and cutting the streamers that fluttered from the chimneys.		Kapusie dokonywali cudów zręczności wdrapując się na dachy i ściągając łopoczące na kominach flagi.
But within two or three minutes it was all over.		Nie minęły dwie, trzy minuty, a było już po wszystkim.
The orator, still gripping the neck of the microphone, his shoulders hunched forward, his free hand clawing at the air, had gone straight on with his speech.		Mówca, wciąż dzierżąc w jednej dłoni mikrofon, a drugą wymachując w powietrzu, wychylał się z trybuny i grzmiał jak uprzednio.
One minute more, and the feral roars of rage were again bursting from the crowd.		Jeszcze minuta i tłum znów zaczął wznosić dzikie okrzyki.
The Hate continued exactly as before, except that the target had been changed.		Nienawiść trwała nadal; zmienił się jedynie jej obiekt.
The thing that impressed Winston in looking back was that the speaker had switched from one line to the other actually in mid-sentence, not only without a pause, but without even breaking the syntax.		Na Winstonie – gdy się później nad tym zastanawiał – największe wrażenie zrobiło to, że mówca przestawił się dosłownie w połowie zdania, nie tylko nie przerywając wywodu, lecz nawet nie zmieniając składni.
But at the moment he had other things to preoccupy him.		W trakcie wiecu Winston prawie tego nie zauważył, albowiem miał na głowie ważniejsze sprawy.
It was during the moment of disorder while the posters were being torn down that a man whose face he did not see had tapped him on the shoulder and said,		Kiedy wynikło całe zamieszanie i tłum zdzierał plakaty, jakiś człowiek, którego twarzy nawet dobrze nie widział, dotknął jego ramienia i rzekł:
‘Excuse me, I think you’ve dropped your brief-case.’		– Przepraszam, towarzyszu, chyba upuściliście teczkę.
He took the brief-case abstractedly, without speaking.		Winston wziął ją odruchowo, nie odzywając się słowem.
He knew that it would be days before he had an opportunity to look inside it.		Wiedział, że minie wiele dni, zanim będzie mógł do niej zajrzeć.
The instant that the demonstration was over he went straight to the Ministry of Truth, though the time was now nearly twenty-three hours.		Zaraz po skończeniu wiecu wrócił do Ministerstwa Prawdy, choć dochodziła już dwudziesta trzecia.
The entire staff of the Ministry had done likewise.		Podobnie zrobił cały personel.
The orders already issuing from the telescreens, recalling them to their posts, were hardly necessary.		Komunikaty nakazujące im stawienie się w pracy, nadawane przez teleekrany, były właściwie zbyteczne.
Oceania was at war with Eastasia: Oceania had always been at war with Eastasia.		Oceania prowadziła wojnę ze Wschódazją; Oceania zawsze prowadziła wojnę ze Wschódazją.
A large part of the political literature of five years was now completely obsolete.		Znaczna część literatury politycznej z ostatnich pięciu lat nagle całkiem się zdezaktualizowała.
Reports and records of all kinds, newspapers, books, pamphlets, films, sound tracks, photographs - all had to be rectified at lightning speed.		Najróżniejsze sprawozdania, akta, gazety, książki, broszury, filmy, nagrania, fotografie – wszystko to należało zmienić w błyskawicznym tempie.
Although no directive was ever issued, it was known that the chiefs of the Department intended that within one week no reference to the war with Eurasia, or the alliance with Eastasia, should remain in existence anywhere.		Chociaż nie wydano żadnych rozporządzeń, wszyscy doskonale wiedzieli, iż dyrektorzy poszczególnych departamentów życzą sobie, aby do końca tygodnia nie ostała się nigdzie ani jedna wzmianka o wojnie z Eurazją lub sojuszu ze Wschódazją.
The work was overwhelming, all the more so because the processes that it involved could not be called by their true names.		Ogrom pracy przytłaczał, a dodatkowo utrudniało ją to, że nie można było mówić wprost o przyczynie wprowadzenia zmian.
Everyone in the Records Department worked eighteen hours in the twenty-four, with two three-hour snatches of sleep.		Każdy urzędnik Departamentu Archiwów harował osiemnaście godzin na dobę, robiąc dwie trzygodzinne przerwy na sen.
Mattresses were brought up from the cellars and pitched all over the corridors: meals consisted of sandwiches and Victory Coffee wheeled round on trolleys by attendants from the canteen.		Z piwnic wyciągnięto materace i rozłożono na korytarzach. Nie wydawano regularnych posiłków; pracownicy stołówki jeździli z wózkami po piętrach, rozwożąc kanapki i Kawę Zwycięstwa.
Each time that Winston broke off for one of his spells of sleep he tried to leave his desk clear of work, and each time that he crawled back, sticky-eyed and aching, it was to find that another shower of paper cylinders had covered the desk like a snow-drift, half-burying the speakwrite and overflowing onto the flog, so that the first job was always to stack them into a neat-enough pile to give him room to work.		Za każdym razem Winston starał się wypełnić wszystkie polecenia, zanim wychodził z przegrody, by uciąć sobie drzemkę, ale gdy wracał, zaspany i obolały, okazywało się, że nowa lawina rulonów spadła tymczasem na biurko, zasypując je dokładnie, a nawet zsuwając się na posadzkę; tylko mikrofon mowopisu sterczał spod bieli na biurku niczym spod warstwy śniegu. Winston musiał zaczynać od ułożenia rulonów w równy stos, żeby zrobić sobie miejsce do pracy.
What was worst of all was that the work was by no means purely mechanical.		Najgorsze, że zadania, które otrzymywał, nie polegały bynajmniej na czysto mechanicznym wprowadzaniu poprawek.
Often it was enough merely to substitute one name for another, but any detailed report of events demanded care and imagination.		Często oczywiście wystarczyło zmienić nazwę jednego mocarstwa na nazwę drugiego, lecz przy opracowywaniu bardziej szczegółowych artykułów niezbędne były skupienie i inwencja.
Even the geographical knowledge that one needed in transferring the war from one part of the world to another was considerable.		Samo przeniesienie wojny z jednej części świata do innej wymagało doskonałej znajomości geografii.
By the third day his eyes ached unbearably and his spectacles needed wiping every few minutes.		Już trzeciego dnia okropnie rozbolały go oczy; co chwila musiał przecierać szkła.
It was like struggling with some crushing physical task, something which one had the right to refuse and which one was nevertheless neurotically anxious to accomplish.		Czuł się tak, jakby zlecono mu ciężką pracę fizyczną, której wykonania miał prawo odmówić, a zarazem obsesyjnie pragnął sprostać zadaniu.
In so far as he had time to remember it, he was not troubled by the fact that every word he murmured into the speakwrite, every stroke of his ink-pencil, was a deliberate lie.		Kiedy w rzadkich wolnych chwilach zastanawiał się nad tym, co robi, zupełnie nie przeszkadzała mu świadomość, że każde dyktowane przez niego słowo i każdy ruch kopiowego ołówka to rozmyślne kłamstwo.
He was as anxious as anyone else in the Department that the forgery should be perfect.		Podobnie jak wszystkim w departamencie, zależało mu, aby jego fałszerstwa były doskonałe.
On the morning of the sixth day the dribble of cylinders slowed down.		Rankiem szóstego dnia potok rulonów zmalał.
For as much as half an hour nothing came out of the tube; then one more cylinder, then nothing.		Przez całe pół godziny nic nie wypadło z rury; potem wyleciał jeden zwitek, a po nim już nic.
Everywhere at about the same time the work was easing off.		Mniej więcej o tej porze wszędzie ustawała praca.
A deep and as it were secret sigh went through the Department.		Cały departament wydał jedno głębokie westchnienie ulgi.
A mighty deed, which could never be mentioned, had been achieved.		Choć musiało to na zawsze pozostać tajemnicą, dokonano wielkiego dzieła.
It was now impossible for any human being to prove by documentary evidence that the war with Eurasia had ever happened.		Nie istniał już ani jeden dokument świadczący o tym, iż wojna z Eurazją kiedykolwiek się toczyła.
At twelve hundred it was unexpectedly announced that all workers in the Ministry were free till tomorrow morning.		O dwunastej zero zero niespodziewanie ogłoszono, że wszyscy pracownicy ministerstwa są wolni do jutra rana.
Winston, still carrying the brief-case containing the book, which had remained between his feet while he worked and under his body while he slept, went home, shaved himself and almost fell asleep in his bath, although the water was barely more than tepid.		Z Księgą w teczce, którą trzymał między kolanami podczas pracy i pod sobą w czasie snu, Winston wrócił do domu, gdzie ogolił się i wykąpał, o mało nie zasypiając w wannie, choć woda była zaledwie letnia.
With a sort of voluptuous creaking in his joints he climbed the stair above Mr Charrington’s shop.		Stawy trzeszczały mu przy każdym kroku, gdy z niemal lubieżną rozkoszą wspinał się po schodach do pokoju nad sklepem pana Charringtona.
He was tired, but not sleepy any longer.		Był zmęczony, ale opuściła go senność.
He opened the window, lit the dirty little oilstove and put on a pan of water for coffee. Julia would arrive presently: meanwhile there was the book.		Otworzył okno, rozpalił brudny prymus i postawił na nim garnek wody, żeby zaparzyć kawę: Wiedział, że Julia wkrótce się zjawi; ale na razie miał Księgę.
He sat down in the sluttish armchair and undid the straps of the brief-case.		Usiadł w zniszczonym fotelu i rozpiął teczkę.
A heavy black volume, amateurishly bound, with no name or title on the cover.		Wydobył z niej ciężki tom w czarnej, amatorsko wykonanej oprawie, bez tytułu i nazwiska autora na okładce.
The print also looked slightly irregular.		Druk także nie był najlepszej jakości.
The pages were worn at the edges, and fell apart easily, as through the book had passed through many hands.		Książka otwierała się łatwo, a brzegi miała wytarte; dowód, że przeszła przez wiele rąk.
The inscription on the title-page ran:		Na stronie tytułowej widniał napis:
THE THEORY AND PRACTICE OF OLIGARCHICAL COLLECTIVISM		TEORIA I PRAKTYKA OLIGARCHICZNEGO KOLEKTIZMU
By Emmanuel Goldstein		Emmanuel Goldstein
Winston began reading:		Winston zaczął czytać:
Chapter I.		Rozdział 1
Ignorance is Strength.		Ignorancja to Siła
Throughout recorded time, and probably since the end of the Neolithic Age, there have been three kinds of people in the world, the High, the Middle and the Low.		Od początku czasów historycznych, a prawdopodobnie już od końca neolitu, na świecie istnieją trzy warstwy ludzi: górna, średnia i dolna.
They have been subdivided in many ways, they have borne countless different names, and their relative numbers, as well as their attitude towards one another, have varied from age to age: but the essential structure of society has never altered.		Wprowadzano najrozmaitsze podziały i wymyślano dla każdej z grup niezliczone określenia, a zarówno ich względna liczebność, jak i wzajemne stosunki zmieniały się w różnych epokach; jednakże podstawowa struktura społeczeństwa pozostała ta sama.
Even after enormous upheavals and seemingly irrevocable changes, the same pattern has always re-asserted itself, just as a gyroscope will always return to equilibrium, however far it is pushed one way or the other.		Po najburzliwszych nawet wstrząsach i pozornie nieodwołalnych przemianach ludzkość powraca niebawem do dawnego modelu, podobnie jak żyroskop wraca do stałego położenia bez względu na to, jak daleko i pod jakim kątem zostanie wychylony przez działające nań siły.
The aims of these three groups are entirely irreconcilable....		Cele poszczególnych warstw są absolutnie nie do pogodzenia...
Winston stopped reading, chiefly in order to appreciate the fact that he was reading, in comfort and safety.		Winston przerwał czytanie, głównie po to, aby rozkoszować się faktem, że c z y t a, na dodatek w wygodnych i bezpiecznych warunkach.
He was alone: no telescreen, no ear at the keyhole, no nervous impulse to glance over his shoulder or cover the page with his hand.		Był sam; wolny od teleekranu, wolny od obaw, że ktoś podsłuchuje przez dziurkę od klucza, wolny nawet od nerwowego odruchu oglądania się za siebie i przysłaniania strony ręką.
The sweet summer air played against his cheek.		Wonny, letni wietrzyk łaskotał go w policzek.
From somewhere far away there floated the faint shouts of children: in the room itself there was no sound except the insect voice of the clock.		Z oddali dochodziły stłumione okrzyki dzieci; w samym pokoju panowała cisza przerywana jedynie owadzim cykaniem zegara.
He settled deeper into the armchair and put his feet up on the fender.		Winston zapadł się głębiej w fotelu i oparł nogi o kratę przed kominkiem.
It was bliss, it was eternity.		Tak wygląda rozkosz, wieczne szczęście.
Suddenly, as one sometimes does with a book of which one knows that one will ultimately read and re-read every word, he opened it at a different place and found himself at the third chapter.		Nagle, jak ktoś, kto wie, że potem wróci do pierwszych stron i przeczyta całą książkę od deski do deski, otworzył ją w innym miejscu, akurat na początku trzeciego rozdziału.
He went on reading:		Zaczął czytać:
Chapter III.		Rozdział III
War is Peace.		Wojna to Pokój
The splitting-up of the world into three great super-states was an event which could be and indeed was foreseen before the middle of the twentieth century.		Rozpad świata na trzy wielkie supermocarstwa był wydarzeniem nietrudnym do przewidzenia już pod koniec pierwszej połowy dwudziestego wieku.
With the absorption of Europe by Russia and of the British Empire by the United States, two of the three existing powers, Eurasia and Oceania, were already effectively in being.		Dwa z trzech istniejących mocarstw, Eurazja i Oceania, powstały właściwie z chwilą wchłonięcia Europy przez Związek Radziecki oraz Imperium Brytyjskiego przez Stany Zjednoczone.
The third, Eastasia, only emerged as a distinct unit after another decade of confused fighting.		Trzecie, Wschódazja, wyłoniło się jako odrębna jednostka dopiero po następnym dziesięcioleciu chaotycznych walk.
The frontiers between the three super-states are in some places arbitrary, and in others they fluctuate according to the fortunes of war, but in general they follow geographical lines.		Granice pomiędzy trzema supermocarstwami w wielu miejscach są umowne, w innych zmieniają się zależnie od wyników działań wojennych, na ogół jednak są to granice naturalne.
Eurasia comprises the whole of the northern part of the European and Asiatic land-mass, from Portugal to the Bering Strait.		Eurazja zajmuje całą północną część kontynentu eurazjatyckiego, od Portugalii po Cieśninę Beringa.
Oceania comprises the Americas, the Atlantic islands including the British Isles, Australasia and the southern portion of Africa.		Oceania składa się z obu Ameryk, wysp Oceanu Atlantyckiego łącznie z Wyspami Brytyjskimi, z Australii, wysp południowego Pacyfiku oraz z południowej części Afryki.
Eastasia, smaller than the others and with a less definite western frontier, comprises China and the countries to the south of it, the Japanese islands and a large but fluctuating portion of Manchuria, Mongolia and Tibet.		Wschódazja, najmniejsze z mocarstw, o mało wyraźnej granicy zachodniej, obejmuje Chiny i kraje leżące na południe od nich, Wyspy Japońskie oraz znaczny, lecz niestałej wielkości obszar na terytorium Mandżurii, Mongolii i Tybetu.
In one combination or another, these three super-states are permanently at war, and have been so for the past twenty-five years.		Zmieniając sojusze, trzy supermocarstwa ustawicznie prowadzą ze sobą wojnę, która trwa już od dwudziestu pięciu lat.
War, however, is no longer the desperate, annihilating struggle that it was in the early decades of the twentieth century.		Jednakże wojna współczesna nie przypomina rozpaczliwych i niszczycielskich zmagań, jakie miały miejsce w pierwszych dziesięcioleciach dwudziestego wieku.
It is a warfare of limited aims between combatants who are unable to destroy one another, have no material cause for fighting and are not divided by any genuine ideological difference.		Jej cele są ograniczone, a prowadzący ją przeciwnicy nie potrafią się pokonać, nie walczą o nic konkretnego i nawet nie dzielą ich żadne zasadnicze różnice natury ideologicznej.
This is not to say that either the conduct of war, or the prevailing attitude towards it, has become less bloodthirsty or more chivalrous.		Nie oznacza to bynajmniej, że sama wojna stała się bardziej humanitarna, a powszechne do niej nastawienie mniej krwawe.
On the contrary, war hysteria is continuous and universal in all countries, and such acts as raping, looting, the slaughter of children, the reduction of whole populations to slavery, and reprisals against prisoners which extend even to boiling and burying alive, are looked upon as normal, and, when they are committed by one’s own side and not by the enemy, meritorious.		Wprost przeciwnie: histeria wojenna sięgnęła zenitu, a takie czyny, jak gwałty, grabieże, mordowanie dzieci, obracanie całych narodów w siłę niewolniczą oraz znęcanie się nad jeńcami (przybierające nawet tak drastyczne formy jak zakopywanie lub gotowanie żywcem) uchodzą za rzecz normalną, a kiedy dopuszcza się ich nie wróg, lecz własne wojska, za wręcz chwalebną.
But in a physical sense war involves very small numbers of people, mostly highly-trained specialists, and causes comparatively few casualties.		Jednakże samo prowadzenie działań wojennych angażuje tylko ograniczoną liczbę znakomicie wyszkolonych zawodowców; bilans strat także można uznać za stosunkowo niewielki.
The fighting, when there is any, takes place on the vague frontiers whose whereabouts the average man can only guess at, or round the Floating Fortresses which guard strategic spots on the sea lanes.		Bitwy, jeśli w ogóle do nich dochodzi, toczą się wyłącznie na rubieżach, o których położeniu przeciętny obywatel ma bardzo nikłe pojęcie, lub w pobliżu pływających fortec strzegących strategicznych punktów na szlakach morskich.
In the centres of civilisation war means no more than a continuous shortage of consumption goods, and the occasional crash of a rocket bomb which may cause a few scores of deaths.		W aglomeracjach miejskich wojna odczuwalna jest jedynie pod postacią chronicznego niedoboru towarów konsumpcyjnych lub sporadycznych wybuchów pocisków rakietowych, od których ginie najwyżej kilkadziesiąt osób.
War has in fact changed its character.		Charakter wojny zmienił się całkowicie.
More exactly, the reasons for which war is waged have changed in their order of importance.		A ściślej mówiąc, zmieniła się priorytetowość racji jej prowadzenia.
Motives which were already present to some small extent in the great wars of the early twentieth century have now become dominant and are consciously recognised and acted upon.		Sprawy, które w wielkich wojnach z początku dwudziestego wieku odgrywały tylko niewielką rolę, wysunęły się na czoło, stając się świadomą przyczyną podejmowania działań zaczepnych.
To understand the nature of the present war - for in spite of the re-grouping which occurs every few years, it is always the same war - one must realise in the first place that it is impossible for it to be decisive.		Chcąc zrozumieć charakter obecnej wojny – a cały czas jest to ta sama wojna, choć co kilka lat następuje zmiana sojuszy – po pierwsze należy sobie w pełni uzmysłowić, iż nigdy nie zakończy się zdecydowanym zwycięstwem.
None of the three super-states could be definitively conquered even by the other two in combination.		Żadne dwa supermocarstwa, nawet działając wspólnie, nie zdołają pokonać trzeciego.
They are too evenly matched, and their natural defences are too formidable.		Rozkład sił jest zbyt wyważony, a ponadto warunki naturalne każdego z mocarstw zapewniają mu znakomitą pozycję obronną.
Eurasia is protected by its vast land spaces, Oceania by the width of the Atlantic and the Pacific, Eastasia by the fecundity and industriousness of its inhabitants.		Eurazję chronią jej ogromne przestrzenie lądowe. Oceanię szerokość Atlantyku i Pacyfiku. Wschódazję liczebność i pracowitość jej mieszkańców.
Secondly, there is no longer, in a material sense, anything to fight about.		Ponadto, rozpatrując rzecz w kategoriach materialnych, nie ma już o co walczyć.
With the establishment of self-contained economics, in which production and consumption are geared to one another, the scramble for markets which was a main cause of previous wars has come to an end, while the competition for raw materials is no longer a matter of life and death.		Gospodarka każdego z mocarstw jest samowystarczalna, o podaży regulowanej lokalnym popytem, co sprawia, że traci sens główna niegdyś przyczyna prowadzenia wojen – pogoń za rynkami zbytu. Kwestia zaopatrzenia w surowce również przestała być żywotna,
In any case each of the three super-states is so vast that it can obtain almost all the materials that it needs within its own boundaries.		gdyż wszystkie trzy mocarstwa zajmują tak rozległe obszary, iż mają pod dostatkiem surowców wewnątrz własnych granic.
In so far as the war has a direct economic purpose, it is a war for labour power.		Jeżeli w ogóle można mówić o ekonomicznych racjach prowadzenia wojny, jest to walka o siłę roboczą.
Between the frontiers of the super-states, and not permanently in the possession of any of them, there lies a rough quadrilateral with its corners at Tangier, Brazzaville, Darwin and Hong Kong, containing within it about a fifth of the population of the earth.		Poza terytorium trzech mocarstw leży bowiem nie należący do żadnego z nich nieforemny czworobok zamieszkany przez jedną piątą ludzkości, który rozciąga się od Tangeru po Brazzaville i od Darwin po Hongkong.
It is for the possession of these thickly-populated regions, and of the northern ice-cap, that the three powers are constantly struggling.		To właśnie o panowanie nad tym gęsto zaludnionym rejonem, a także nad obszarami polarnymi wokół bieguna północnego, mocarstwa ciągle wojują ze sobą.
In practice no one power ever controls the whole of the disputed area.		Żadne z nich nie sprawuje władzy nad całym spornym terenem.
Portions of it are constantly changing hands, and it is the chance of seizing this or that fragment by a sudden stroke of treachery that dictates the endless changes of alignment.		Poszczególne jego części wciąż przechodzą z rąk do rąk, a możliwość zdobycia kolejnego kąska, dzięki błyskawicznej, zdradzieckiej akcji, jest właściwie jedyną przyczyną ciągłych zmian sojuszy między przeciwnikami.
All of the disputed territories contain valuable minerals, and some of them yield important vegetable products such as rubber which in colder climates it is necessary to synthesise by comparatively expensive methods.		Na wszystkich spornych terenach występują złoża cennych minerałów, a tam gdzie panuje tropikalny klimat, w grę wchodzi dodatkowo możliwość uprawy roślin dających ważne surowce naturalne, takie jak kauczuk, którego syntetyczna produkcja jest stosunkowo kosztowna.
But above all they contain a bottomless reserve of cheap labour.		Głównie jednak tereny te stanowią niewyczerpane źródło taniej siły roboczej.
Whichever power controls equatorial Africa, or the countries of the Middle East, or Southern India, or the Indonesian Archipelago, disposes also of the bodies of scores or hundreds of millions of ill-paid and hard-working coolies.		Mocarstwo okupujące albo równikową Afrykę, albo kraje Bliskiego Wschodu, albo też południowe Indie lub Archipelag Malajski dysponuje dziesiątkami lub setkami milionów źle opłacanych, pracowitych kulisów.
The inhabitants of these areas, reduced more or less openly to the status of slaves, pass continually from conqueror to conqueror, and are expended like so much coal or oil in the race to turn out more armaments, to capture more territory, to control more labour power, to turn out more armaments, to capture more territory, and so on indefinitely.		Mieszkańcy tych obszarów, gdzie bardziej lub mniej jawnie przywrócono niewolnictwo, przechodzą nieustannie z rąk do rąk kolejnych zwycięskich najeźdźców, dla których ich życie nie przedstawia żadnej wartości; umieralność tubylców wkalkulowana jest tak samo jak koszt węgla czy ropy w cenę wzrostu produkcji broni niezbędnej do dalszych podbojów i powiększania siły roboczej, koniecznej do dalszego wzrostu produkcji broni, w celu dalszych podbojów dla zdobycia jeszcze większej siły roboczej – i tak w nieskończoność.
It should be noted that the fighting never really moves beyond the edges of the disputed areas.		Należy dodać, że działania wojenne właściwie nigdy nie przenoszą się poza sporne tereny.
The frontiers of Eurasia flow back and forth between the basin of the Congo and the northern shore of the Mediterranean; the islands of the Indian Ocean and the Pacific are constantly being captured and recaptured by Oceania or by Eastasia; in Mongolia the dividing line between Eurasia and Eastasia is never stable; round the Pole all three powers lay claim to enormous territories which in fact are largely uninhabited and unexplored: but the balance of power always remains roughly even, and the territory which forms the heartland of each super-state always remains inviolate.		Południowa granica Eurazji wciąż przemieszcza się od dorzecza Konga po północne brzegi Morza Śródziemnego; nad wyspami leżącymi na Oceanie Indyjskim i na Pacyfiku panują na zmianę Oceania i Wschódazja; w Mongolii granica między Eurazją i Wschódazją nieustannie przesuwa się to w jedną to w drugą stronę; w Arktyce wszystkie trzy mocarstwa roszczą sobie prawo do ogromnych obszarów, lecz w większości są one nie zbadane i nie zamieszkane; w sumie równowaga sił między mocarstwami pozostaje niezachwiana, a tereny leżące w głębi nie tknięte wojną.
Moreover, the labour of the exploited peoples round the Equator is not really necessary to the world’s economy.		Co więcej, praca wyzyskiwanych ludów zamieszkujących okolice równika jest zbędna dla gospodarki światowej.
They add nothing to the wealth of the world, since whatever they produce is used for purposes of war, and the object of waging a war is always to be in a better position in which to wage another war.		Ich trud nie wzbogaca reszty świata, gdyż całą produkcję pochłaniają działania wojenne, których jedynym celem jest uzyskanie lepszej pozycji do prowadzenia takich działań w przyszłości.
By their labour the slave populations allow the tempo of continuous warfare to be speeded up.		Praca zniewolonych ludów umożliwia wyłącznie eskalację tempa wojny.
But if they did not exist, the structure of world society, and the process by which it maintains itself, would not be essentially different.		Gdyby nie one, dominujący na świecie ustrój społeczny oraz procesy, dzięki którym się utrzymuje,
The primary aim of modern warfare (in accordance with the principles of doublethink, this aim is simultaneously recognised and not recognised by the directing brains of the Inner Party) is to use up the products of the machine without raising the general standard of living.		właściwie pozostałyby bez zmian. Podstawowym celem działań wojennych (zgodnie z zasadą dwójmyślenia, kierownicze umysły Wewnętrznej Partii są, a zarazem nie są go świadome) jest zużywanie wytworzonych towarów bez podnoszenia stopy życiowej obywateli.
Ever since the end of the nineteenth century, the problem of what to do with the surplus of consumption goods has been latent in industrial society.		Od końca dziewiętnastego wieku państwa uprzemysłowione borykały się z problemem – zrazu tylko potencjalnym – nadwyżki dóbr konsumpcyjnych.
At present, when few human beings even have enough to eat, this problem is obviously not urgent, and it might not have become so, even if no artificial processes of destruction had been at work.		Obecnie, gdy większość obywateli głoduje, problem ten oczywiście przestał się rysować tak ostro, lecz może wcale nie stałby się istotny, nawet gdyby zaniechano sztucznych procesów niszczenia nadwyżek.
The world of today is a bare, hungry, dilapidated place compared with the world that existed before 1914, and still more so if compared with the imaginary future to which the people of that period looked forward.		Świat teraźniejszy jest nędzną, walącą się ruiną w porównaniu ze światem sprzed 1914 roku, a jeszcze bardziej w zestawieniu z wyobrażeniami, jakie ludzie wtedy żyjący mieli o przyszłości.
In the early twentieth century, the vision of a future society unbelievably rich, leisured, orderly and efficient - a glittering antiseptic world of glass and steel and snow-white concrete - was part of the consciousness of nearly every literate person.		W pierwszych latach dwudziestego wieku wizja przyszłych czasów, w których ludzkość żyć będzie w niewiarygodnym dobrobycie, wygodzie, spokojnie, pracując wydajnie – świetlany, aseptyczny świat ze szkła, stali i śnieżnobiałego betonu – tkwiła w świadomości prawie wszystkich osób wykształconych.
Science and technology were developing at a prodigious speed, and it seemed natural to assume that they would go on developing.		Nauka i technika rozwijały się w niesłychanym tempie i wydawało się logiczne, że proces ten będzie postępował naprzód.
This failed to happen, partly because of the impoverishment caused by a long series of wars and revolutions, partly because scientific and technical progress depended on the empirical habit of thought, which could not survive in a strictly regimented society.		Tak się jednak nie stało, częściowo w wyniku zubożenia spowodowanego przez długotrwałe wojny i rewolucje, a po części dlatego, że postęp naukowy i techniczny wymaga swobody empirycznego myślenia, dla której nie było miejsca w totalitarnych systemach politycznych.
As a whole the world is more primitive today than it was fifty years ago.		W sumie świat dzisiejszy jest znacznie bardziej prymitywny, niż był pięćdziesiąt lat temu.
Certain backward areas have advanced; and various devices, always in some way connected with warfare and police espionage, have been developed, but experiment and invention have largely stopped, and the ravages of the atomic war of the nineteen-fifties have never been fully repaired.		Rozwinęły się pewne zacofane gospodarczo obszary, wyprodukowano także nieco nowego sprzętu o przeznaczeniu militarnym lub policyjno-szpiegowskim, lecz niemal całkowicie zaniechano działalności badawczej i wynalazczej, a zniszczeń po wybuchach bomb atomowych z lat pięćdziesiątych nigdy nie naprawiono.
Nevertheless the dangers inherent in the machine are still there.		Jednakże niebezpieczeństwa, jakie pociąga za sobą industrializacja, nadal są aktualne.
From the moment when the machine first made its appearance it was clear to all thinking people that the need for human drudgery, and therefore to a great extent for human inequality, had disappeared.		Kiedy pojawiły się pierwsze maszyny, dla ludzi myślących stało się jasne, że oto następuje koniec ludzkiego mozołu, a co za tym idzie, w znacznej mierze także koniec nierówności społecznych.
If the machine were used deliberately for that end, hunger, overwork, dirt, illiteracy and disease could be eliminated within a few generations.		Gdyby świadomie użyto maszyn w celu zwalczania głodu, pracy ponad siły, brudu, analfabetyzmu i chorób, przez okres kilku pokoleń można by wyplenić wszystkie te plagi i bolączki.
And in fact, without being used for any such purpose, but by a sort of automatic process - by producing wealth which it was sometimes impossible not to distribute - the machine did raise the living standards of the average human being very greatly over a period of about fifty years at the end of the nineteenth and the beginning of the twentieth centuries.		Ale chociaż kierowano się zupełnie innymi przesłankami, przeciętna stopa życiowa rzeczywiście wzrosła niesłychanie w ciągu pięćdziesięcioletniego okresu na przełomie ubiegłego i obecnego wieku, po prostu jako uboczny wynik procesu industrializacji, wytwarzającego dobra, które siłą rzeczy trafiały do rąk wszystkich.
But it was also clear that an all-round increase in wealth threatened the destruction - indeed, in some sense was the destruction - of a hierarchical society.		Zarazem jednak uświadomiono sobie, że powszechny dostatek zagraża trwałości społeczeństw hierarchicznych; właściwie jest ich zgubą.
In a world in which everyone worked short hours, had enough to eat, lived in a house with a bathroom and a refrigerator, and possessed a motor-car or even an aeroplane, the most obvious and perhaps the most important form of inequality would already have disappeared.		W świecie, gdzie każdy pracuje krótko, ma pod dostatkiem żywności, mieszka w domku z bieżącą wodą, posiada lodówkę, samochód, a może nawet i awionetkę, po prostu znikają najbardziej rzucające się w oczy i najbardziej istotne przejawy nierówności.
If it once became general, wealth would confer no distinction.		Powszechny dostatek oznacza zatarcie różnic.
It was possible, no doubt, to imagine a society in which wealth, in the sense of personal possessions and luxuries, should be evenly distributed, while power remained in the hands of a small privileged caste.		Można sobie oczywiście wyobrazić społeczeństwo, w którym d o b r o b y t, w sensie własności dóbr materialnych i wygody życia, dostępny jest wszystkim na równi, podczas gdy w ł a d z a spoczywa w rękach nielicznej kasty uprzywilejowanych.
But in practice such a society could not long remain stable.		Ale w praktyce podobna społeczność nie miałaby zagwarantowanej trwałości.
For if leisure and security were enjoyed by all alike, the great mass of human beings who are normally stupefied by poverty would become literate and would learn to think for themselves; and when once they had done this, they would sooner or later realise that the privileged minority had no function, and they would sweep it away.		Gdyby wszyscy byli jednakowo zamożni i dysponowali taką samą ilością wolnego czasu, ogromna masa ludzi dotychczas ogłupionych nędzą zdobyłaby wykształcenie i nauczyła się myśleć, a wówczas prędzej czy później zdałaby sobie sprawę, że uprzywilejowana mniejszość nie ma żadnej racji bytu i należy ją obalić.
In the long run, a hierarchical society was only possible on a basis of poverty and ignorance.		Społeczeństwo hierarchiczne musi opierać się na nędzy i ciemnocie, aby sprawnie funkcjonować.
To return to the agricultural past, as some thinkers about the beginning of the twentieth century dreamed of doing, was not a practicable solution.		Powrót do rolniczej gospodarki przeszłości, o czym marzyli niektórzy myśliciele z początku dwudziestego wieku, w ogóle nie wchodził w grę.
It conflicted with the tendency towards mechanisation which had become quasi-instinctive throughout almost the whole world, and moreover, any country which remained industrially backward was helpless in a military sense and was bound to be dominated, directly or indirectly, by its more advanced rivals.		Takie rozwiązanie kłóciło się z pędem ku mechanizacji, który na całym świecie przerodził się niemal w instynkt, a co ważniejsze, każdy kraj technicznie zacofany byłby zupełnie bezradny w razie wybuchu konfliktu zbrojnego; musiałby się podporządkować, bezpośrednio lub pośrednio, bardziej rozwiniętym przemysłowo rywalom.
Nor was it a satisfactory solution to keep the masses in poverty by restricting the output of goods.		Utrzymanie mas w ubóstwie przez ograniczenie produkcji też nie było wyjściem zadowalającym.
This happened to a great extent during the final phase of capitalism, roughly between 1920 arid 1940.		Tak właśnie przedstawiała się sytuacja w ostatniej fazie kapitalizmu, mniej więcej w latach 1920 – 1940.
The economy of many countries was allowed to stagnate, land went out of cultivation, capital equipment was not added to, great blocks of the population were prevented from working and kept half alive by State charity.		Gospodarkę wielu państw doprowadzono do stagnacji, ziemia leżała odłogiem, nie inwestowano w dalsze środki produkcji, ogromną część ludności pozbawiono pracy, a rządowe instytucje charytatywne wypłacały bezrobotnym zaledwie głodowe zasiłki.
But this, too, entailed military weakness, and since the privations it inflicted were obviously unnecessary, it made opposition inevitable.		Ponieważ jednak taka polityka prowadziła również do osłabienia militarnego, a wynikającego z niej ubóstwa absolutnie nic nie usprawiedliwiało, z czasem napotkała opór.
The problem was how to keep the wheels of industry turning without increasing the real wealth of the world.		Należało się uporać z problemem, jak utrzymywać w ciągłym ruchu machinę przemysłu, nie zwiększając zamożności świata.
Goods must be produced, but they must not be distributed.		Rozumiano, że dobra należy wytwarzać, lecz nie wolno ich rozpowszechniać.
And in practice the only way of achieving this was by continuous warfare.		Jedynym realnym rozwiązaniem była więc ciągła wojna.
The essential act of war is destruction, not necessarily of human lives, but of the products of human labour.		Istotą wojny jest niszczenie – niekoniecznie zabijanie ludzi, lecz niszczenie wytworów ich rąk.
War is a way of shattering to pieces, or pouring into the stratosphere, or sinking in the depths of the sea, materials which might otherwise be used to make the masses too comfortable, and hence, in the long run, too intelligent: Even when weapons of war are not actually destroyed, their manufacture is still a convenient way of expending labour power without producing anything that can be consumed.		Wojna to sposób na obracanie w pył, wysadzanie w stratosferę lub zatapianie na dno oceanów materiałów, które można by zużytkować inaczej, niepotrzebnie przyczyniając się do podwyższenia poziomu życia szerokich mas społeczeństwa, a co za tym idzie, do ich edukacji. Nawet wówczas, gdy sprzęt bojowy nie ulega zniszczeniu, jego produkcja to wygodny sposób zajęcia siły roboczej bez wytwarzania zbędnych towarów konsumpcyjnych.
A Floating Fortress, for example, has locked up in it the labour that would build several hundred cargo ships.		Na przykład każda pływająca forteca wymaga nakładów pracy wystarczających dla zbudowania kilkuset statków handlowych.
Ultimately it is scrapped as obsolete, never having brought any material benefit to anybody, and with further enormous labours another Floating Fortress is built.		Z czasem niszczy się ją jako przestarzałą i jeszcze większym nakładem sił i środków woduje następną, która również nie przynosi nikomu absolutnie żadnego pożytku.
In principle the war effort is always so planned as to eat up any surplus that might exist after meeting the bare needs of the population.		W teorii przemysł zbrojeniowy ma pochłaniać wszystkie nadwyżki pozostałe po zaspokojeniu bieżących potrzeb społeczeństwa.
In practice the needs of the population are always underestimated, with the result that there is a chronic shortage of half the necessities of life; but this is looked on as an advantage.		W praktyce zawsze zaniża się te potrzeby, czego rezultatem jest ciągły niedobór większości niezbędnych artykułów; ten stan rzeczy uchodzi jednak za korzystny.
It is deliberate policy to keep even the favoured groups somewhere near the brink of hardship, because a general state of scarcity increases the importance of small privileges and thus magnifies the distinction between one group and another.		Rozmyślnie dąży się do tego, aby nawet egzystencja grup uprzywilejowanych utrzymywała się na granicy niedostatku, gdyż powszechna nędza zwiększa wartość drobnych przywilejów, a tym samym poszerza przepaść między poszczególnymi odłamami społeczeństwa.
By the standards of the early twentieth century, even a member of the Inner Party lives an austere, laborious kind of life.		Jeśli przyjąć za kryterium warunki panujące na początku dwudziestego wieku, nawet członek Wewnętrznej Partii prowadzi życie skromne i pracowite.
Nevertheless, the few luxuries that he does enjoy - his large well appointed flat, the better texture of his clothes, the better quality of his food and drink and tobacco, his two or three servants, his private motor-car or helicopter - set him in a different world from a member of the Outer Party, and the members of the Outer Party have a similar advantage in comparison with the submerged masses whom we call ‘the proles’.		Lecz te nieliczne luksusy, które mu przysługują – duże, odpowiednio urządzone mieszkanie, lepsza gatunkowo odzież, lepszej jakości żywność, napoje i tytoń, dwóch lub trzech służących, prywatny samochód lub helikopter – sprawiają, że żyje w innym świecie niż członek Zewnętrznej Partii, podczas gdy ten z kolei korzysta z przywilejów wynoszących go ponad ciemiężone masy nazywane „prolami”.
The social atmosphere is that of a besieged city, where the possession of a lump of horseflesh makes the difference between wealth and poverty.		Sytuacja społeczna przypomina tę, jaka istnieje w oblężonym mieście, kiedy to marny ochłap koniny stanowi różnicę między bogactwem a nędzą.
And at the same time the consciousness of being at war,		Jednocześnie świadomość toczącej się wojny
and therefore in danger, makes the handing-over of all power to a small caste seem the natural, unavoidable condition of survival.		i przez to zagrożenia powoduje, iż przekazanie całej władzy w ręce nielicznej kasty wydaje się naturalnym i koniecznym warunkiem przetrwania.
War, it will be seen, not only accomplishes the necessary destruction, but accomplishes it in a psychologically acceptable way.		Wojna, jak to się okaże w dalszym ciągu wywodu, nie tylko szerzy niezbędną destrukcję, lecz robi to w sposób psychologicznie łatwy do akceptacji.
In principle it would be quite simple to waste the surplus labour of the world by building temples and pyramids, by digging holes and filling them up again, or even by producing vast quantities of goods and then setting fire to them.		Teoretycznie można by bez większych trudności zmarnować nadmiar sił wytwórczych wznosząc świątynie, piramidy, kopiąc i zasypując doły lub produkując ogromne ilości towarów, a następnie je paląc.
But this would provide only the economic and not the emotional basis for a hierarchical society.		To jednak stwarzałoby wyłącznie ekonomiczne, a nie emocjonalne podstawy sprawnego funkcjonowania ustroju hierarchicznego.
What is concerned here is not the morale of the masses, whose attitude is unimportant so long as they are kept steadily at work, but the morale of the Party itself.		Nie chodzi o morale mas, których odczucia są nieistotne, jak długo ludzie wykonują swoją pracę, lecz o morale samej Partii.
Even the humblest Party member is expected to be competent, industrious and even intelligent within narrow limits, but it is also necessary that he should be a credulous and ignorant fanatic whose prevailing moods are fear, hatred, adulation and orgiastic triumph.		Nawet od szeregowych członków Partii oczekuje się fachowości, pracowitości i choćby minimalnej inteligencji, ale najważniejsze jest, aby byli łatwowiernymi fanatykami i ignorantami, których najczęstsze uczucia to strach, nienawiść, uwielbienie oraz orgiastyczny tryumf.
In other words it is necessary that he should have the mentality appropriate to a state of war.		Innymi słowy, ich mentalność powinna odpowiadać potrzebom wojny.
It does not matter whether the war is actually happening, and, since no decisive victory is possible, it does not matter whether the war is going well or badly.		Nieważne, czy trwa ona rzeczywiście ani też – ponieważ zdecydowane zwycięstwo jednej ze stron jest niemożliwe – jak toczą się jej losy.
All that is needed is that a state of war should exist.		Liczy się sam fakt ciągłego stanu zagrożenia.
The splitting of the intelligence which the Party requires of its members, and which is more easily achieved in an atmosphere of war, is now almost universal, but the higher up the ranks one goes, the more marked it becomes.		Rozszczepienie mózgu, którego Partia wymaga od swych członków, a które łatwiej osiąga się w atmosferze wojny, stało się obecnie już niemal powszechne, a im kto wyżej stoi, tym bardziej wyraziste.
It is precisely in the Inner Party that war hysteria and hatred of the enemy are strongest.		Właśnie bowiem wśród członków Wewnętrznej Partii histeria wojenna i nienawiść do wroga są najsilniejsze.
In his capacity as an administrator, it is often necessary for a member of the Inner Party to know that this or that item of war news is untruthful, and he may often be aware that the entire war is spurious and is either not happening or is being waged for purposes quite other than the declared ones: but such knowledge is easily neutralised by the technique of doublethink.		Ze względu na kierownicze funkcje członkowie Wewnętrznej Partii często muszą wiedzieć, że ten lub inny komunikat z linii frontu jest kłamliwy; może nawet orientują się, że cała wojna to blaga i albo nie toczy się wcale, albo z zupełnie innych przyczyn niż te, które się oficjalnie głosi; ale swoją wiedzę łatwo neutralizują dzięki technice zwanej dwójmyśleniem.
Meanwhile no Inner Party member wavers for an instant in his mystical belief that the war is real, and that it is bound to end victoriously, with Oceania the undisputed master of the entire world.		Ich niemal mistyczna wiara, iż wojna trwa naprawdę, pozostaje niezachwiana; święcie wierzą również w to, że kiedyś wojna zakończy się zwycięstwem i Oceania zapanuje niepodzielnie nad światem.
All members of the Inner Party believe in this coming conquest as an article of faith.		Dla wszystkich członków Wewnętrznej Partii rychłe zwycięstwo Oceanii jest po prostu aktem wiary.
It is to be achieved either by gradually acquiring more and more territory and so building up an overwhelming preponderance of power, or by the discovery of some new and unanswerable weapon.		Zostanie osiągnięte albo przez stopniowy podbój coraz większych obszarów i związaną z tym przewagę militarną, albo przez wynalezienie nowej broni, przed którą wróg nie zdoła się zabezpieczyć.
The search for new weapons continues unceasingly, and is one of the very few remaining activities in which the inventive or speculative type of mind can find any outlet.		Badania nad tego typu bronią trwają bezustannie; przemysł zbrojeniowy jest zresztą jedną z niewielu gałęzi, w których pomysłowość lub w ogóle myślenie jako takie znajduje pewne ujście.
In Oceania at the present day, Science, in the old sense, has almost ceased to exist.		We współczesnej Oceanii termin „nauka” w dawnym rozumieniu tego słowa przestał mieć jakiekolwiek zastosowanie.
In Newspeak there is no word for ‘Science’.		W nowomowie słowo to po prostu nie istnieje.
The empirical method of thought, on which all the scientific achievements of the past were founded, is opposed to the most fundamental principles of Ingsoc.		Myślenie empiryczne, podstawa wszystkich naukowych osiągnięć przeszłości, sprzeczna jest z elementarnymi założeniami angsocu.
And even technological progress only happens when its products can in some way be used for the diminution of human liberty.		Zresztą postęp techniczny też ma prawo bytu wyłącznie wówczas, gdy może przyczynić się do dalszego uszczuplenia swobód obywatelskich.
In all the useful arts the world is either standing still or going backwards.		We wszystkich dziedzinach świat albo się cofa, albo stoi w miejscu.
The fields are cultivated with horse-ploughs while books are written by machinery.		Ziemię orze się pługami ciągniętymi przez konie, a książki pisze maszyna.
But in matters of vital importance - meaning, in effect, war and police espionage - the empirical approach is still encouraged, or at least tolerated.		Jednakże w kwestiach najwyższej wagi – czyli związanych z wojną i aparatem policyjno-szpiegowskim – podejście empiryczne wciąż spotyka się z aprobatą, a przynajmniej z przyzwoleniem.
The two aims of the Party are to conquer the whole surface of the earth and to extinguish once and for all the possibility of independent thought.		Partia ma dwa zasadnicze cele: zawładnąć całą kulą ziemską i zlikwidować raz na zawsze swobodę myślenia.
There are therefore two great problems which the Party is concerned to solve. One is how to discover, against his will, what another human being is thinking, and the other is how to kill several hundred million people in a few seconds without giving warning beforehand.		Tak więc jej dwa największe problemy, które ustawicznie stara się rozwiązać, są następujące: jak wbrew woli danego człowieka odczytać jego myśli oraz jak w ciągu kilku sekund i bez żadnego ostrzeżenia zgładzić kilkaset milionów ludzi.
In so far as scientific research still continues, this is its subject matter.		Wszystkie badania koncentrują się na tych dwóch zagadnieniach.
The scientist of today is either a mixture of psychologist and inquisitor, studying with extraordinary minuteness the waning of facial expressions, gestures and tones of voice, and testing the truth producing effects of drugs, shock therapy, hypnosis and physical torture; or he is chemist, physicist or biologist concerned only with such branches of his special subject as are relevant to the taking of life.		Współczesny naukowiec łączy w sobie cechy psychologa i inkwizytora, szczegółowo badając znaczenie ludzkiej mimiki, gestów, tonu głosu, sprawdzając wpływ na prawdomówność różnych preparatów, terapii wstrząsowej, hipnozy i tortur – lub też jest chemikiem, fizykiem czy biologiem, zajmującym się tylko tymi gałęziami swojej dziedziny, które mogą służyć ludobójstwu.
In the vast laboratories of the Ministry of Peace, and in the experimental stations hidden in the Brazilian forests, or in the Australian desert, or on lost islands of the Antarctic, the teams of experts are indefatigably at work.		W ogromnych laboratoriach Ministerstwa Pokoju, w stacjach badawczych ukrytych w brazylijskich dżunglach, na pustyniach Australii lub samotnych wysepkach Antarktydy zespoły ekspertów niestrudzenie prowadzą doświadczenia.
Some are concerned simply with planning the logistics of future wars; others devise larger and larger rocket bombs, more and more powerful explosives, and more and more impenetrable armour-plating; others search for new and deadlier gases, or for soluble poisons capable of being produced in such quantities as to destroy the vegetation of whole continents, or for breeds of disease germs immunised against all possible antibodies; others strive to produce a vehicle that shall bore its way under the soil like a submarine under the water, or an aeroplane as independent of its base as a sailing ship; others explore even remoter possibilities such as focusing the sun’s rays through lenses suspended thousands of kilometres away in space, or producing artificial earthquakes and tidal waves by tapping the heat at the earth’s centre.		Jedni koncentrują się na logistyce przyszłych wojen; drudzy wymyślają coraz większe pociski rakietowe, coraz silniejsze środki wybuchowe, coraz trwalsze materiały do opancerzania samolotów, statków i pojazdów; inni szukają nowych, bardziej zabójczych gazów, rozpuszczalnych trucizn, które można by produkować w dostatecznych ilościach, aby zniszczyć roślinność całego kontynentu, lub odmian bakterii chorobotwórczych odpornych na wszystkie znane antybiotyki; jeszcze inni usiłują wynaleźć pojazd, który umiałby się poruszać pod ziemią niczym kret, lub samolot zdolny do unoszenia się tygodniami w powietrzu; bada się również jeszcze bardziej odległe możliwości, takie jak skupianie promieni słonecznych dzięki soczewkom rozmieszczonym tysiące kilometrów od ziemi lub sztuczne wywoływanie trzęsień ziemi i potężnych pływów dzięki wykorzystaniu wysokich temperatur panujących wewnątrz skorupy ziemskiej.
But none of these projects ever comes anywhere near realisation, and none of the three super-states ever gains a significant lead on the others.		Jednakże do realizacji tych projektów wiedzie daleka droga; zresztą żadne z mocarstw nigdy nie osiąga w tym wyścigu znacznej przewagi.
What is more remarkable is that all three powers already possess, in the atomic bomb, a weapon far more powerful than any that their present researches are likely to discover.		Ale najciekawsze jest to, że wszystkie trzy posiadają już broń bez porównania straszliwszą od środków rażenia, które ich naukowcy będą kiedykolwiek potrafili skonstruować, a mianowicie bombę atomową.
Although the Party, according to its habit, claims the invention for itself, atomic bombs first appeared as early as the nineteen-forties, and were first used on a large scale about ten years later.		Chociaż Partia, jak to zwykła czynić, sobie przypisuje jej wynalezienie, w rzeczywistości broń ta pojawiła się po raz pierwszy na początku lat czterdziestych, a mniej więcej dziesięć lat później posłużono się nią na masową skalę.
At that time some hundreds of bombs were dropped on industrial centres, chiefly in European Russia, Western Europe and North America.		Kilkaset bomb atomowych zrzucono wówczas na ośrodki przemysłowe rozsiane po europejskich obszarach Związku Radzieckiego, po Europie Zachodniej i Ameryce Północnej.
The effect was to convince the ruling groups of all countries that a few more atomic bombs would mean the end of organised society, and hence of their own power.		Sfery rządzące doszły jednak do wniosku, że dalsze bombardowania doprowadzą do całkowitego zniszczenia cywilizacji, a tym samym ich władzy.
Thereafter, although no formal agreement was ever made or hinted at, no more bombs were dropped.		Od tego czasu, aczkolwiek nie podpisano w tej sprawie żadnego porozumienia ani nie wystąpiono nawet z takim projektem, bomby przestały spadać.
All three powers merely continue to produce atomic bombs and store them up against the decisive opportunity which they all believe will come sooner or later.		Ale wszystkie trzy mocarstwa nadal je produkują i gromadzą w nadziei, że kiedy nadejdzie decydujący moment, będą mogły posłużyć się nimi i odnieść druzgocące zwycięstwo.
And meanwhile the art of war has remained almost stationary for thirty or forty years.		Tymczasem w ciągu ostatnich trzydziestu, czterdziestu lat sztuka wojenna nie posunęła się właściwie naprzód.
Helicopters are more used than they were formerly, bombing planes have been largely superseded by self-propelled projectiles, and the fragile movable battleship has given way to the almost unsinkable Floating Fortress; but otherwise there has been little development.		Więcej jest helikopterów, zamiast bombowców wytwarza się raczej pociski samosterujące, a szybkie, lecz łatwe do zatopienia okręty zastąpiono niemal niezniszczalnymi pływającymi fortecami; poza tym jednak postęp jest nieznaczny.
The tank, the submarine, the torpedo, the machine-gun, even the rifle and the hand grenade are still in use.		Czołgi, łodzie podwodne, torpedy, karabiny maszynowe, jak również karabiny i granaty ręczne pozostają w użyciu.
And in spite of the endless slaughters reported in the press and on the telescreens, the desperate battles of earlier wars, in which hundreds of thousands or even millions of men were often killed in a few weeks, have never been repeated.		I wbrew artykułom o ciągłych rzeziach regularnie ukazującym się w prasie, oraz tej samej treści komunikatom teleekranowym, krwawe bitwy znane z wcześniejszych wojen, kiedy w ciągu tygodni ginęły setki tysięcy lub nawet miliony ludzi, nie powtórzyły się ani razu.
None of the three super-states ever attempts any manoeuvre which involves the risk of serious defeat.		Żadne z trzech supermocarstw nigdy nie ryzykuje rozpoczynania działań, które mogłyby zakończyć się dla niego totalną klęską.
When any large operation is undertaken, it is usually a surprise attack against an ally.		Jedyne większe operacje wojenne to nagłe podstępne ataki na siły sojusznika.
The strategy that all three powers are following, or pretend to themselves that they are following, is the same.		Wszystkie mocarstwa stosują lub raczej udają, że stosują identyczną strategię.
The plan is, by a combination of fighting, bargaining and well-timed strokes of treachery, to acquire a ring of bases completely encircling one or other of the rival states, and then to sign a pact of friendship with that rival and remain on peaceful terms for so many years as to lull suspicion to sleep.		Chodzi o to, aby w wyniku działań zbrojnych, traktatów i nagłej zdrady otoczyć własnymi bazami terytorium nieprzyjaciela, podpisać z nim układ przyjaźni i trwać w niej dostatecznie długo, by uśpić jego czujność.
During this time rockets loaded with atomic bombs can be assembled at all the strategic spots; finally they will all be fired simultaneously, with effects so devastating as to make retaliation impossible.		Następnie, zgromadziwszy w bazach rakiety uzbrojone w głowice atomowe, odpalić je równocześnie, powodując zniszczenia tak znaczne, iż akcja odwetowa nie będzie możliwa.
It will then be time to sign a pact of friendship with the remaining world-power, in preparation for another attack.		Wtedy należy podpisać pakt o nieagresji z trzecim mocarstwem i rozpocząć przygotowania do kolejnego ataku.
This scheme, it is hardly necessary to say, is a mere daydream, impossible of realisation.		Nie trzeba nawet wyjaśniać, że te plany to mrzonki bez żadnej szansy powodzenia.
Moreover, no fighting ever occurs except in the disputed areas round the Equator and the Pole: no invasion of enemy territory is ever undertaken.		Co więcej, jedyne podejmowane działania wojenne toczą się w okolicach równika lub bieguna północnego; nigdy nie dochodzi do inwazji rdzennych ziem nieprzyjaciela.
This explains the fact that in some places the frontiers between the super-states are arbitrary.		To właśnie wyjaśnia, dlaczego niektóre granice między mocarstwami są umowne.
Eurasia, for example, could easily conquer the British Isles, which are geographically part of Europe, or on the other hand it would be possible for Oceania to push its frontiers to the Rhine or even to the Vistula.		Na przykład Eurazja mogłaby bez trudu opanować Wyspy Brytyjskie, które geograficznie stanowią część Europy, Oceania zaś mogłaby przesunąć swoje granice aż po Ren tub nawet Wisłę.
But this would violate the principle, followed on all sides though never formulated, of cultural integrity.		Lecz to podważyłoby respektowaną przez wszystkie strony, choć nigdy oficjalnie nie sformułowaną zasadę kulturowej integralności.
If Oceania were to conquer the areas that used once to be known as France and Germany, it would be necessary either to exterminate the inhabitants, a task of great physical difficulty, or to assimilate a population of about a hundred million people, who, so far as technical development goes, are roughly on the Oceanic level.		Gdyby Oceania podbiła tereny znane niegdyś jako Francja i Niemcy, musiałaby albo poddać eksterminacji całą ludność miejscową, co wcale nie byłoby proste, albo wchłonąć sto milionów mieszkańców reprezentujących bardzo zbliżony poziom rozwoju.
The problem is the same for all three super-states.		Wszystkie trzy mocarstwa odczuwają ten problem.
It is absolutely necessary to their structure that there should be no contact with foreigners, except, to a limited extent, with war prisoners and coloured slaves.		Brak wszelkich kontaktów z cudzoziemcami, z wyjątkiem jeńców i ciemnoskórych niewolników, to konieczny warunek powodzenia ich polityki.
Even the official ally of the moment is always regarded with the darkest suspicion.		Nawet aktualnego sojusznika traktuje się podejrzliwie.
War prisoners apart, the average citizen of Oceania never sets eyes on a citizen of either Eurasia or Eastasia, and he is forbidden the knowledge of foreign languages.		Pomijając jeńców wojennych, przeciętny mieszkaniec Oceanii nigdy nie ogląda obywateli Eurazji lub Wschódazji, a nauka języków obcych jest zakazana.
If he were allowed contact with foreigners he would discover that they are creatures similar to himself and that most of what he has been told about them is lies.		Gdyby pozwolono mu nawiązać znajomość z cudzoziemcami, przekonałby się, że są takimi samymi ludźmi jak on, a wszystko, co o nich słyszał, to przeważnie kłamstwa.
The sealed world in which he lives would be broken, and the fear, hatred and self-righteousness on which his morale depends might evaporate.		Zamknięty świat, w którym żyje, otworzyłby się nagle, a strach, nienawiść i obłuda, od których zależy jego morale, mogłyby po prostu się ulotnić.
It is therefore realised on all sides that however often Persia, or Egypt, or Java or Ceylon may change hands, the main frontiers must never be crossed by anything except bombs.		Dlatego zainteresowane strony dobrze zdają sobie sprawę z tego, że bez względu na to, jak często Persja, Egipt, Jawa lub Cejlon przechodzą z rąk do rąk, granic samych mocarstw nie mogą przekraczać ludzie, lecz wyłącznie pociski.
Under this lies a fact never mentioned aloud, but tacitly understood and acted upon: namely, that the conditions of life in all three super-states are very much the same.		Takie rozumowanie wynika także z faktu – o którym nigdy nie wspomina się na głos, choć wszyscy potajemnie zdają sobie z niego sprawę – iż warunki życia w trzech mocarstwach są praktycznie identyczne.
In Oceania the prevailing philosophy is called Ingsoc, in Eurasia it is called Neo-Bolshevism, and in Eastasia it is called by a Chinese name usually translated as Death-Worship, but perhaps better rendered as Obliteration of the Self.		W Oceanii zwycięska ideologia nosi nazwę angsocu, w Eurazji neobolszewizmu, we Wschódazji określa się ją chińskim terminem tłumaczonym zwykle jako „kult śmierci”, aczkolwiek jego sens lepiej chyba oddaje sformułowanie „zanik ja”.
The citizen of Oceania is not allowed to know anything of the tenets of the other two philosophies, but he is taught to execrate them as barbarous outrages upon morality and common sense.		Obywatel Oceanii nie ma prawa zgłębiać dwóch pozostałych ideologii, lecz uczy się gardzić nimi jako barbarzyńskimi idiotyzmami stanowiącymi obrazę moralności i zdrowego rozsądku.
Actually the three philosophies are barely distinguishable, and the social systems which they support are not distinguishable at all.		W rzeczywistości wszystkie trzy ideologie są bardzo do siebie zbliżone, oparte zaś na nich systemy polityczne w ogóle niczym się nie różnią.
Everywhere there is the same pyramidal structure, the same worship of a semi-divine leader, the same economy existing by and for continuous warfare.		Wszędzie obowiązuje ta sama hierarchiczna struktura i kult niemal boskiego przywódcy, a identyczne gospodarki całkowicie podporządkowano prowadzeniu wojny.
It follows that the three super-states not only cannot conquer one another, but would gain no advantage by doing so.		Trzy supermocarstwa nie tylko nie potrafią się pokonać, lecz także nie miałyby z tego żadnych korzyści.
On the contrary, so long as they remain in conflict they prop one another up, like three sheaves of corn.		Przeciwnie: dopóki panuje między nimi niezgoda, dopóty podpierają się nawzajem niby trzy snopki pszenicy.
And, as usual, the ruling groups of all three powers are simultaneously aware and unaware of what they are doing.		Jak zwykle, grupy rządzące są równocześnie świadome i nieświadome tej zależności.
Their lives are dedicated to world conquest, but they also know that it is necessary that the war should continue everlastingly and without victory.		Marzy im się podbój całego świata, ale zarazem zdają sobie sprawę, że wojna powinna trwać wiecznie i nikomu nie przynosić zwycięstwa.
Meanwhile the fact that there is no danger of conquest makes possible the denial of reality which is the special feature of Ingsoc and its rival systems of thought.		Fakt, iż groźba totalnej klęski po prostu nie istnieje, umożliwia negowanie rzeczywistości, co jest cechą charakterystyczną i angsocu, i wrogich mu światopoglądów.
Here it is necessary to repeat what has been said earlier, that by becoming continuous war has fundamentally changed its character.		W tym miejscu należy powtórzyć wypowiedzianą już wcześniej myśl, że przez ciągłość wojna całkowicie zmieniła charakter.
In past ages, a war, almost by definition, was something that sooner or later came to an end, usually in unmistakable victory or defeat.		W minionych wiekach wojna niemal z definicji prędzej czy później kończyła się wyraźnym zwycięstwem lub klęską.
In the past, also, war was one of the main instruments by which human societies were kept in touch with physical reality.		Stanowiła też jeden z najlepszych sprawdzianów zakotwiczenia danej zbiorowości w rzeczywistym świecie.
All rulers in all ages have tried to impose a false view of the world upon their followers, but they could not afford to encourage any illusion that tended to impair military efficiency.		Wszyscy władcy we wszystkich stuleciach usiłowali narzucić swoim podwładnym fałszywą wizję świata, lecz nie mogli upierać się przy iluzji, która osłabiałaby gotowość bojową ich kraju.
So long as defeat meant the loss of independence, or some other result generally held to be undesirable, the precautions against defeat had to be serious.		Dopóki klęska oznaczała utratę niepodległości lub przynosiła inne niepożądane następstwa, należało dobrze zabezpieczyć się przed przegraną.
Physical facts could not be ignored.		Nie wolno było lekceważyć rzeczywistości.
In philosophy, or religion, or ethics, or politics, two and two might make five, but when one was designing a gun or an aeroplane they had to make four.		W filozofii, religii, etyce lub polityce dwa plus dwa mogło równać się pięć, ale gdy chodziło o skonstruowanie armaty czy samolotu, wynik musiał brzmieć cztery.
Inefficient nations were always conquered sooner or later, and the struggle for efficiency was inimical to illusions.		Narody, które pozwalały się wyprzedzić pod względem rozwoju technicznego, z czasem podbijano bez wyjątku, a walka o postęp toczyła się zwykle w klimacie zabójczym dla iluzji.
Moreover, to be efficient it was necessary to be able to learn from the past, which meant having a fairly accurate idea of what had happened in the past.		Aby iść naprzód, trzeba umieć korzystać z doświadczeń przeszłości, a chcąc to czynić, należy mieć o niej dokładne pojęcie.
Newspapers and history books were, of course, always coloured and biased, but falsification of the kind that is practised today would have been impossible.		Gazety i podręczniki zawsze, oczywiście, przedstawiały wiadomości w sposób stronniczy, lecz fałszowanie ich do tego stopnia, jak praktykuje się to obecnie, było nie do pomyślenia.
War was a sure safeguard of sanity, and so far as the ruling classes were concerned it was probably the most important of all safeguards.		Groźba wojny powodowała, że warstwy stojące u władzy musiały się kierować zdrowym rozsądkiem w swoich poczynaniach.
While wars could be won or lost, no ruling class could be completely irresponsible.		Dopóki wojna kończyła się klęską lub zwycięstwem, nie mogły sobie pozwolić na pełną samowolę.
But when war becomes literally continuous, it also; ceases to be dangerous.		Kiedy jednak wojna zamienia się w proces ciągły, przestaje być niebezpieczna.
When war is continuous there is no such thing as military necessity.		Wieczna wojna wyklucza istnienie wyższych racji wojskowych.
Technical progress can cease and the most palpable facts can be denied or disregarded: As we have seen, researches that could be called scientific are still carried out for the purposes of war, but they essentially a kind of daydreaming, and their failure to show results is not important.		Postęp techniczny może ulec zahamowaniu, a najbardziej oczywiste fakty można przekręcić lub ignorować. Jak wspomniano powyżej, w przemyśle zbrojeniowym nadal prowadzi się badania uważane niegdyś za naukowe, lecz ponieważ plany podboju leżą wyłącznie w sferze fantazji, brak powodzenia bynajmniej nikogo nie martwi.
Efficiency, even military efficiency, is no longer needed.		Sprawność, nawet sprawność militarna, przestała być konieczna.
Nothing is efficient in Oceania except the Thought Police.		Jedyny sprawnie funkcjonujący organ w Oceanii to Policja Myśli.
Since each of the three super-states is unconquerable, each is in effect a separate universe within which almost any perversion of thought can be safely practised.		Skoro każde z mocarstw jest niepokonane, każde w efekcie tworzy odrębny świat, w którym można bez żadnych przeszkód wprowadzać w życie najbardziej niedorzeczne koncepcje.
Reality only exerts its pressure through the needs of everyday life - the need to eat and drink, to get shelter and clothing, to avoid swallowing poison or stepping out of top-storey windows, and the like.		Rzeczywistość daje się odczuć wyłącznie w kwestiach dotyczących podstawowych potrzeb życiowych – takich jak zaspokojenie głodu i pragnienia, zapewnienie dachu nad głową, zaopatrzenie w odzież, a także zabezpieczenie się przed przypadkowym połknięciem trucizny lub wypadnięciem z okna wieżowca.
Between life and death, and between physical pleasure and physical pain, there is still a distinction, but that is all.		Między życiem a śmiercią, przyjemnością a bólem wciąż znać różnicę, ale to wszystko.
Cut off from contact with the outer world, and with the past, the citizen of Oceania is like a man in interstellar space, who has no way of knowing which direction is up and which is down.		Odcięty od kontaktu ze światem zewnętrznym, a także z przeszłością, obywatel Oceanii przypomina człowieka zawieszonego w przestrzeni międzygwiezdnej; jak on nie potrafi stwierdzić, gdzie jest góra, a gdzie dół.
The rulers of such a state are absolute, as the Pharaohs or the Caesars could not be.		Rządzący takim państwem mają władzę absolutną, o jakiej nawet nie marzyli faraonowie czy rzymscy cesarze.
They are obliged to prevent their followers from starving to death in numbers large enough to be inconvenient,		Muszą się troszczyć o to, aby nie zagłodzić na śmierć zbyt wielkiej rzeszy poddanych, gdyż mogłoby to mieć negatywne skutki dla kraju,
and they are obliged to remain at the same low level of military technique as their rivals; but once that minimum is achieved, they can twist reality into whatever shape they choose.		muszą też utrzymywać swój arsenał na tak samo niskim poziomie technicznym jak rywale; lecz zadbawszy o to minimum, mogą wyczyniać z rzeczywistością, co im się żywnie podoba.
The war, therefore, if we judge it by the standards of previous wars, is merely an imposture.		Tak więc obecna wojna, jeśli stosować do niej miarę dawnych wojen, jest zwyczajną fikcją.
It is like the battles between certain ruminant animals whose horns are set at such an angle that they are incapable of hurting one another.		Przypomina walki toczone przez samce pewnych parzystokopytnych gatunków, których rogi wyrastają pod takim kątem, iż zwierzęta nie mogą wyrządzić sobie krzywdy.
But though it is unreal it is not meaningless.		Ale chociaż jest fikcyjna, nie znaczy to, że nie odgrywa żadnej roli.
It eats up the surplus of consumable goods, and it helps to preserve the special mental atmosphere that a hierarchical society needs.		Likwiduje nawis produkcyjny i pomaga utrzymać psychozę niezbędną do prawidłowego funkcjonowania systemu.
War, it will be seen, is now a purely internal affair.		Wojna, jak to wykażemy w dalszej części wywodu, obecnie stała się wyłącznie wewnętrzną sprawą państwa.
In the past, the ruling groups of all countries, although they might recognise their common interest and therefore limit the destructiveness of war, did fight against one another, and the victor always plundered the vanquished.		W przeszłości grupy rządzące poszczególnych krajów wojowały ze sobą i zwycięzca zawsze łupił pokonanego, aczkolwiek świadomość wspólnoty interesów powstrzymywała go od nadmiernego szerzenia zniszczeń.
In our own day they are not fighting against one another at all.		W dzisiejszych czasach grupy te nie walczą ze sobą wcale.
The war is waged by each ruling group against its own subjects, and the object of the war is not to make or prevent conquests of territory, but to keep the structure of society intact.		Teraz wojnę toczy rząd przeciwko obywatelom własnego państwa, a jej celem nie są korzyści terytorialne lub zapobieżenie grabieży, lecz zachowanie panującego ustroju w nie zmienionej formie.
The very word ‘war’, therefore, has become misleading.		Sam termin, „wojna” stał się więc mylący.
It would probably be accurate to say that by becoming continuous war has ceased to exist.		Właściwie można rzec, nie mijając się z prawdą, iż z chwilą przeobrażenia się w ciągłą, wojna przestała istnieć.
The peculiar pressure that it exerted on human beings between the Neolithic Age and the early twentieth century has disappeared and been replaced by something quite different.		Nacisk, jaki jej groźba wywierała na społeczność ludzką pomiędzy neolitem a początkiem dwudziestego wieku, znikł; obecnie mamy do czynienia z czymś zupełnie innym.
The effect would be much the same if the three super-states, instead of fighting one another, should agree to live in perpetual peace, each inviolate within its own boundaries.		Skutek byłby identyczny, gdyby zamiast ze sobą walczyć, trzy mocarstwa zgodziły się zawrzeć wieczny pokój i zagwarantować sobie nienaruszalność granic.
For in that case each would still be a self-contained universe, freed for ever from the sobering influence of external danger.		W tym wypadku każde z nich nadal byłoby zamkniętym światem, wolnym od jakiegokolwiek otrzeźwiającego zagrożenia z zewnątrz.
A peace that was truly permanent would be the same as a permanent war.		Trwały pokój niczym by się nie różnił od ciągłej wojny.
This - although the vast majority of Party members understand it only in a shallower sense - is the inner meaning of the Party slogan: War is Peace.		Taki właśnie – choć ogromna większość członków Partii uświadamia sobie tylko jego powierzchowne znaczenie – jest ukryty sens partyjnego hasła Wojna to Pokój.
Winston stopped reading for a moment.		Winston na chwilę oderwał się od lektury.
Somewhere in remote distance a rocket bomb thundered.		Gdzieś w oddali rozległ się huk pocisku rakietowego.
The blissful feeling of being alone with the forbidden book, in a room with no telescreen, had not worn off.		Fakt czytania zakazanej książki w samotności, w pomieszczeniu bez teleekranów, wciąż napawał go błogością.
Solitude and safety were physical sensations, mixed up somehow with the tiredness of his body, the softness of the chair, the touch of the faint breeze from the window that played upon his cheek.		Samotność i poczucie bezpieczeństwa odbierał jako takie samo doznanie fizyczne jak zmęczenie mięśni, miękkość fotela lub łagodny powiew wiatru wpadającego przez okno.
The book fascinated him, or more exactly it reassured him.		Był zachwycony książką; a może raczej tym, że potwierdza jego własne przemyślenia.
In a sense it told him nothing that was new, but that was part of the attraction.		Nie dowiedział się z niej właściwie nic nowego, lecz to jedynie zwiększało jej atrakcyjność.
It said what he would have said, if it had been possible for him to set his scattered thoughts in order.		Słowa, które czytał, mógłby napisać sam, gdyby tylko zdołał uporządkować swoje rozproszone myśli.
It was the product of a mind similar to his own, but enormously more powerful, more systematic, less fear-ridden.		Książkę stworzył ktoś o podobnym umyśle, ale znacznie potężniejszym, bardziej systematycznym, mniej strachliwym.
The best books, he perceived, are those that tell you what you know already.		Winston doszedł do wniosku, że najlepszymi książkami są te, które mówią nam, co już sami wiemy.
He had just turned back to Chapter I when he heard Julia’s footstep on the stair and started out of his chair to meet her.		Otworzył tom na początku pierwszego rozdziału, gdy nagle usłyszał na schodach kroki Julii. Poderwał się z fotela, żeby ją przywitać.
She dumped her brown tool-bag on the floor and flung herself into his arms.		Cisnęła na podłogę brązową torbę z narzędziami i rzuciła mu się na szyję.
It was more than a week since they had seen one another.		Nie widzieli się przeszło tydzień.
‘I’ve got the book,’ he said as they disentangled themselves.		– Mam Księgę – oznajmił, jak tylko wypuścił ją z objęć.
‘Oh, you’ve got it?		– Tak, naprawdę?
Good,’ she said without much interest, and almost immediately knelt down beside the oil stove to make the coffee.		Świetnie – odparła i nie okazując większego zainteresowania uklękła przy prymusie, aby zaparzyć kawę.
They did not return to the subject until they had been in bed for half an hour.		Następne pół godziny spędzili w łóżku; w tym czasie nie wracali do tematu książki.
The evening was just cool enough to make it worth while to pull up the counterpane.		Pod wieczór lekko się ochłodziło, przykryli się więc kapą.
From below came the familiar sound of singing and the scrape of boots on the flagstones.		Z dołu dochodził znajomy śpiew i odgłosy butów szurających o bruk.
The brawny red-armed woman whom Winston had seen there on his first visit was almost a fixture in the yard.		Krzepka kobieta o czerwonych rękach, którą Winston widział, kiedy pierwszy raz czekał tu na Julię, dosłownie nie opuszczała podwórka.
There seemed to be no hour of daylight when she was not marching to and fro between the washtub and the line, alternately gagging herself with clothes pegs and breaking forth into lusty song.		O każdej porze dnia krążyła nieustannie między balią a sznurem, to zatykając sobie usta spinaczami do bielizny, to śpiewając na całe gardło.
Julia had settled down on her side and seemed to be already on the point of falling asleep.		Julia ułożyła się wygodniej i powoli zapadała w sen.
He reached out for the book, which was lying on the floor, and sat up against the bed-head.		Winston sięgnął po książkę, która leżała na podłodze, i usiadł na łóżku, oparty o wezgłowie.
‘We must read it,’ he said. ‘You too.		– Musimy ją przeczytać – rzekł. – Oboje.
All members of the Brotherhood have to read it.’		Wszyscy członkowie Braterstwa muszą ją znać.
‘You read it,’ she said with her eyes shut. ‘Read it aloud. That’s the best way.		– Ty czytaj – powiedziała nie otwierając oczu. – Najlepiej czytaj na głos.
Then you can explain it to me as you go.		Wtedy będziesz mógł mi wyjaśniać trudniejsze fragmenty.
The clock’s hands said six, meaning eighteen.		Wskazówki zegara wskazywały szóstą, czyli osiemnastą.
They had three or four hours ahead of them.		Mieli przed sobą trzy, cztery godziny.
He propped the book against his knees and began reading:		Winston oparł książkę o kolana i zaczął czytać.
Chapter I.		Rozdział 1
Ignorance is Strength.		Ignorancja to Siła
Throughout recorded time, and probably since the end of the Neolithic Age, there have been three kinds of people in the world, the High, the Middle and the Low.		Od początku czasów historycznych, a prawdopodobnie już od końca neolitu, na świecie istnieją tezy warstwy ludzi: górna, średnia i dolna.
They have been subdivided in many ways, they have borne countless different names, and their relative numbers, as well as their attitude towards one another, have varied from age to age: but the essential structure of society has never altered.		Wprowadzono najrozmaitsze podziały i wymyślano dla każdej z grup niezliczone określenia, a zarówno ich względna liczebność, jak i wzajemne stosunki zmieniały się w różnych epokach; jednakże podstawowa struktura społeczeństwa pozostała ta sama.
Even after enormous upheavals and seemingly irrevocable changes, the same pattern has always reasserted itself, just as a gyroscope will always return to equilibrium, however far it is pushed one way or the other.		Po najburzliwszych nawet wstrząsach i pozornie nieodwołalnych przemianach ludzkość powraca niebawem do dawnego modelu, podobnie jak żyroskop wraca do stałego położenia bez względu na to, jak daleko i pod jakim kątem zostanie wychylony. przez działające nań siły.
‘Julia, are you awake?’ said Winston.		– Julio, nie śpisz? – spytał.
‘Yes, my love, I’m listening.		– Nie, najdroższy, słucham.
Go on.		Czytaj dalej.
It’s marvellous.		To wspaniałe.
He continued reading:		Wrócił do lektury.
The aims of these three groups are entirely irreconcilable.		Cele poszczególnych warstw są absolutnie nie do pogodzenia.
The aim of the High is to remain where they are.		Celem górnej jest utrzymanie swojej pozycji.
The aim of the Middle is to change places with the High.		Celem średniej jest zamiana miejsc z górną.
The aim of the Low, when they have an aim - for it is an abiding characteristic of the Low that they are too much crushed by drudgery to be more than intermittently conscious of anything outside their daily lives - is to abolish all distinctions and create a society in which all men shall be equal.		Celem dolnej, jeśli akurat go ma – gdyż na ogół jej przedstawiciele są zbyt ogłupieni ciężką pracą fizyczną, aby myśleć o czymkolwiek poza żmudną codziennością – jest znieść przywileje i stworzyć społeczeństwo, w którym wszyscy będą sobie równi.
Thus throughout history a struggle which is the same in its main outlines recurs over and over again.		Na przestrzeni dziejów wciąż toczą się boje, w ogólnych zarysach przebiegające identycznie.
For long periods the High seem to be securely in power, but sooner or later there always comes a moment when they lose either their belief in themselves or their capacity to govern efficiently, or both.		Przez długie okresy warstwa górna pewnie dzierży władzę, lecz prędzej czy później następuje moment, kiedy traci wiarę we własne siły, albo w swoje umiejętności sprawnego rządzenia; czasami dzieje się to równocześnie.
They are then overthrown by the Middle, who enlist the Low on their side by pretending to them that they are lighting for liberty and justice.		Wówczas obala ją warstwa średnia, która kaptuje do pomocy dolną, wmawiając jej, iż walczy o wolność i sprawiedliwość.
As soon as they have reached their objective, the Middle thrust the Low back into their old position of servitude, and themselves become the High.		Zaledwie osiąga cel, spycha warstwę dolną na jej dawną, podrzędną pozycję, a sama przeistacza się w górną.
Presently a new Middle group splits off from one of the other groups, or from both of them, and the struggle begins over again.		Po pewnym czasie z jednej lub obu tych warstw wykluwa się nowa grupa średnia i bój zaczyna się od początku.
Of the three groups, only the Low are never even temporarily successful in achieving their aims.		Z trzech warstw tylko dolnej nigdy nie udaje się choćby na krótko zrealizować upragnionych celów.
It would be an exaggeration to say that throughout history there has been no progress of a material kind.		Twierdzenie, iż w ciągu wieków nie dokonał się żaden postęp materialny, byłoby przesadą.
Even today, in a period of decline, the average human being is physically better off than he was a few centuries ago.		Nawet w obecnych czasach, mimo panującego zacofania, warunki bytowe przeciętnego obywatela są lepsze niż przed kilkuset laty.
But no advance in wealth, no softening of manners, no reform or revolution has ever brought human equality a millimetre nearer.		Lecz ani dostatek, ani wzrost kultury obyczajów, ani reformy i rewolucje nie przybliżyły choćby o milimetr realizacji ideału powszechnej równości.
From the point of view of the Low, no historic change has ever meant much more than a change in the name of their masters.		Z punktu widzenia warstwy dolnej żadna odmiana historyczna nie zmieniła niczego oprócz nazwy panów.
By the late nineteenth century the recurrence of this pattern had become obvious to many observers.		Pod koniec dziewiętnastego wieku wielu badaczy dostrzegło ten powtarzający się schemat.
There then arose schools of thinkers who interpreted history as a cyclical process and claimed to show that inequality was the unalterable law of human life.		Powstały wówczas szkoły myślicieli, którzy pojmowali historię jako proces cykliczny i usiłowali wykazać, iż nierówność należy do niepodważalnych praw natury.
This doctrine, of course, had always had its adherents, but in the manner in which it was now put forward there was a significant change.		Pogląd ten, oczywiście, zawsze miał swoich zwolenników, lecz po raz pierwszy sformułowano go tak dosadnie.
In the past the need for a hierarchical form of society had been the doctrine specifically of the High.		Wcześniej doktryna uzasadniająca konieczność istnienia hierarchicznej struktury społeczeństwa była domeną warstwy górnej.
It had been preached by kings and aristocrats and by the priests, layers and the like who were parasitical upon them, and it had generally been softened by promises of compensation in an imaginary world beyond the grave.		Głosili ją królowie i arystokracja, a także księża, prawnicy i podobne pasożyty grup rządzących; zwykle dla osłody obiecywano rekompensatę w fikcyjnym świecie pozagrobowym.
The Middle, so long as it was struggling for power, had always made use of such terms as freedom, justice and fraternity.		Warstwa średnia, dopóki walczyła o władzę, zawsze chętnie szermowała takimi hasłami jak wolność, sprawiedliwość, braterstwo.
Now, however, the concept of human brotherhood began to be assailed by people who were not yet in positions of command, but merely hoped to be so before long.		Nastał jednak czas, kiedy ideę braterstwa zaczęli atakować ci, którzy jeszcze nie skupiali w swych rękach władzy, lecz dopiero mieli ochotę po nią sięgnąć.
In the past the Middle had made revolutions under the banner of equality, and then had established fresh tyranny as soon as the old one was overthrown.		Dotychczas warstwa średnia dokonywała rewolucji pod sztandarem równości, po czym obaliwszy dawną tyranię natychmiast ustanawiała własną.
The new Middle groups in effect proclaimed their tyranny beforehand.		Natomiast reprezentanci nowej warstwy średniej z góry zapowiadali wprowadzenie tyranii.
Socialism, a theory which appeared in the early nineteenth century and was the last link in a chain of thought stretching back to the slave rebellions of antiquity, was still deeply infected by the Utopianism of past ages.		Socjalizm, teoria, która pojawiła się na początku dziewiętnastego wieku i stanowiła ostatnie ogniwo myśli leżącej u podstaw buntów niewolników jeszcze w starożytności, była początkowo głęboko przesiąknięta utopijnymi poglądami wcześniejszych stuleci.
But in each variant of Socialism that appeared from about 1900 onwards the aim of establishing liberty and equality was more and more openly abandoned.		Lecz każda kolejna wersja socjalizmu tworzona po roku 1900 coraz bardziej jawnie dystansowała się od idei wolności i równości.
The new movements which appeared in the middle years of the century, Ingsoc in Oceania, Neo-Bolshevism in Eurasia, Death-Worship, as it is commonly called, in Eastasia, had the conscious aim of perpetuating unfreedom and inequality.		Nowe ideologie, które wyłoniły się w połowie wieku – angsoc w Oceanii, neobolszewizm w Eurazji oraz, według powszechnie używanego określenia, „kult śmierci” we Wschódazji – zupełnie świadomie dążyły do wprowadzenia niewoli i nierówności.
These new movements, of course, grew out of the old ones and tended to keep their names and pay lip-service to their ideology.		Ideologie te, wyrosłe z socjalizmu, zachowały jego terminologię i mieniły się jego duchowymi spadkobiercami.
But the purpose of all of them was to arrest progress and freeze history at a chosen moment.		Jednakże celem ich twórców było zatrzymanie postępu i biegu historii w dowolnie wybranym momencie.
The familiar pendulum swing was to happen once more, and then stop.		Wahadło dziejów powinno się wychylić po raz ostatni... i zatrzymać.
As usual, the High were to be turned out by the Middle, who would then become the High; but this time, by conscious strategy, the High would be able to maintain their position permanently.		Jak zwykle, warstwę górną miała obalić i zastąpić warstwa średnia, lecz tym razem, dzięki świadomej strategii, nowi władcy mieli panować wiecznie.
The new doctrines arose partly because of the accumulation of historical knowledge, and the growth of the historical sense, which had hardly existed before the nineteenth century.		Przyczyną powstania nowych doktryn było w znacznej mierze nagromadzenie wiedzy historycznej oraz wykształcenie się historycznej świadomości, nieznanej w minionych stuleciach.
The cyclical movement of history was now intelligible, or appeared to be so; and if it was intelligible, then it was alterable.		Dostrzeżono cykliczność dziejów; a skoro ją dostrzeżono, wysnuto wniosek, iż zjawisko to można zmienić.
But the principal, underlying cause was that, as early as the beginning of the twentieth century, human equality had become technically possible.		Lecz za główną i podstawową przyczynę należy uznać fakt, że już na początku dwudziestego wieku realizacja hasła równości stała się możliwa.
It was still true that men were not equal in their native talents and that functions had to be specialised in ways that favoured some individuals against others; but there was no longer any real need for class distinctions or for large differences of wealth.		Wprawdzie ludzie nadal nie byli sobie równi pod względem wrodzonych uzdolnień, a ich pozycja zależała od wykonywanego zawodu, znikła jednak potrzeba podziałów klasowych oraz silnego zróżnicowania majątkowego.
In earlier ages, class distinctions had been not only inevitable but desirable.		W przeszłości różnice klasowe nie tylko były nieuchronne, lecz także pożądane.
Inequality was the price of civilisation.		Nierówność stanowiła cenę postępu.
With the development of machine production, however, the case was altered.		Ale wraz z początkiem industrializacji sytuacja zmieniła się radykalnie.
Even if it was still necessary for human beings to do different kinds of work, it was no longer necessary for them to live at different social or economic levels.		To, że ludzie wykonują różne prące, nie musi wcale oznaczać, że różna jest ich sytuacja społeczna i materialna.
Therefore, from the point of view of the new groups who were on the point of seizing power, human equality was no longer an ideal to be striven after, but a danger to be averted.		Dlatego też nowym grupom dążącym do przechwycenia władzy powszechna równość jawiła się nie jako ideał, do którego należy dążyć, lecz niebezpieczeństwo, przed którym trzeba się bronić.
In more primitive ages, when a just and peaceful society was in fact not possible, it had been fairly easy to believe it.		W bardziej zacofanych epokach, kiedy sprawiedliwa i pokojowa egzystencja była nieziszczalnym marzeniem, łatwo przychodziło w nią wierzyć.
The idea of an earthly paradise in which men should live together in a state of brotherhood, without laws and without brute labour, had haunted the human imagination for thousands of years.		Myśl o ziemskim raju, gdzie wszyscy żyją zgodnie jak bracia, a prawo i wyzysk nie istnieją, przez tysiące lat przewijała się w zbiorowej wyobraźni.
And this vision had had a certain hold even on the groups who actually profited by each historic change.		Utopii tej uległy nawet grupy odnoszące największe korzyści po każdym przewrocie.
The heirs of the French, English and American revolutions had partly believed in their own phrases about the rights of man, freedom of speech, equality before the law, and the like, and had even allowed their conduct to be influenced by them to some extent.		Spadkobiercy rewolucji francuskiej, angielskiej i amerykańskiej po trosze sami wierzyli w swoje deklaracje, chociażby o niezbywalnych prawach człowieka, wolności słowa i równości w oczach prawa, a także pozwalali, by do pewnego stopnia kształtowały ich działanie.
But by the fourth decade of the twentieth century all the main currents of political thought were authoritarian.		Ale już na początku lat trzydziestych myśl polityczną zdominowały poglądy, których głosiciele opowiadali się za władzą autorytatywną.
The earthly paradise had been discredited at exactly the moment when it became realisable.		Marzenia o ziemskim raju odrzucono dokładnie wtedy, gdy ich realizacja po raz pierwszy stała się możliwa.
Every new political theory, by whatever name it called itself, led back to hierarchy and regimentation.		Każda nowa teoria polityczna, bez względu na to, jakie nosiła miano, propagowała hierarchizację i rządy silnej ręki.
And in the general hardening of outlook that set in round about 1930, practices which had been long abandoned, in some cases for hundreds of years - imprisonment without trial, the use of war prisoners as slaves, public executions, torture to extract confessions, the use of hostages and the deportation of whole populations - not only became common again, but were tolerated and even defended by people who considered themselves enlightened and progressive.		Powszechna zachowawczość poglądów, charakterystyczna dla tego okresu, sprawiła, iż powrócono do dawnych praktyk, zarzuconych już kilkaset lat temu, takich jak przetrzymywanie więźniów bez procesu, wykorzystywanie jeńców do niewolniczej pracy, publiczne egzekucje, wymuszanie zeznań torturami, porywanie zakładników oraz deportacje całych narodów – a co więcej, takie działania tolerowali i występowali w ich obronie ludzie uważający się za światłych i postępowych.
It was only after a decade of national wars, civil wars, revolutions and counter-revolutions in all parts of the world that Ingsoc and its rivals emerged as fully worked out political theories.		Dopiero po dziesięcioleciu wojen, walk domowych, rewolucji i kontrrewolucji, które nie ominęły żadnej części świata, angsoc i konkurencyjne ideologie przekształciły się w praktyczne koncepcje polityczne.
But they had been foreshadowed by the various systems, generally called totalitarian, which had appeared earlier in the century, and the main outlines of the world which would emerge from the prevailing chaos had long been obvious. What kind of people would control this world had been equally obvious.		Zwiastowały je różne systemy rządzenia, zwykle nazywane totalitarnymi, które pojawiły się wcześniej, toteż ostateczny kształt świata, jaki wyłonił się z chaosu, nikogo nie zaskoczył. Podobnie i to, kto sięgnął po władzę.
The new aristocracy was made up for the most part of bureaucrats, scientists, technicians, trade-union organisers, publicity experts, sociologists, teachers, journalists and professional politicians.		Nową arystokrację utworzyli w większości urzędnicy, naukowcy, technicy, etatowi pracownicy związków zawodowych, propagatorzy, socjologowie, nauczyciele, dziennikarze i zawodowi politycy.
These people, whose origins lay in the salaried middle class and the upper grades of the working class, had been shaped and brought together by the barren world of monopoly industry and centralised government.		Ludzi tych, wywodzących się z inteligencji pracującej oraz górnych odłamów klasy robotniczej, ukształtował i zbliżył bezduszny świat zmonopolizowanego przemysłu i scentralizowany aparat rządowy.
As compared with their opposite numbers in past ages, they were less avaricious, less tempted by luxury, hungrier for pure power, and, above all, more conscious of what they were doing and more intent on crushing opposition.		W porównaniu z poprzednikami nie cechowała ich wyjątkowa chciwość, mniej kusiły luksusy, ale za to w większym stopniu byli żądni władzy jako takiej, a przede wszystkim bardziej świadomi tego, co czynią, i bardziej bezwzględni w niszczeniu opozycji.
This last difference was cardinal.		Ta ostatnia różnica jest zasadnicza.
By comparison with that existing today, all the tyrannies of the past were half-hearted and inefficient.		W porównaniu z tyranią, jaka panuje obecnie, wszystkie poprzednie to zaledwie nieudolne, amatorskie przymiarki.
The ruling groups were always infected to some extent by liberal ideas, and were content to leave loose ends everywhere, to regard only the overt act and to be uninterested in what their subjects were thinking.		Dawne grupy rządzące zawsze były w pewnej mierze skażone liberalizmem: unikały radykalnych rozwiązań i interweniowały tylko w wypadku jawnego buntu, natomiast treścią myśli poddanych nie interesowały się wcale.
Even the Catholic Church of the Middle Ages was tolerant by modern standards.		Nawet średniowieczny Kościół katolicki należy uznać, według obecnych, norm, za instytucję tolerancyjną.
Part of the reason for this was that in the past no government had the power to keep its citizens under constant surveillance.		Częściowo wynikało to stąd, że żaden z dawniejszych rządów nie miał możliwości prowadzenia ciągłej inwigilacji wszystkich obywateli.
The invention of print, however, made it easier to manipulate public opinion, and the film and the radio carried the process further.		Wynalezienie druku ułatwiło jednak manipulację opinią publiczną, a film i radio przyspieszyły ten proces.
With the development of television, and the technical advance which made it possible to receive and transmit simultaneously on the same instrument, private life came to an end.		Wraz z rozwojem telewizji i postępem technicznym, który umożliwił podwójną, nadawczo-odbiorczą rolę sprzętu telewizyjnego, skończyła się prywatność życia obywateli.
Every citizen, or at least every citizen important enough to be worth watching, could be kept for twenty-four hours a day under the eyes of the police and in the sound of official propaganda, with all other channels of communication closed.		Policja mogła – jeśli uznano to za pożądane – obserwować każdego obywatela dwadzieścia cztery godziny na dobę; cały czas bombardując ludzi oficjalną propagandą, odcinano ich jednocześnie od innych źródeł informacji.
The possibility of enforcing not only complete obedience to the will of the State, but complete uniformity of opinion on all subjects, now existed for the first time.		Po raz pierwszy otworzyła się przed władzą nie tylko możliwość narzucenia obywatelom całkowitego posłuchu wobec państwa, lecz także pełnej jednomyślności poglądów na dosłownie każdy temat.
After the revolutionary period of the ’fifties and ’sixties, society re-grouped itself, as always, into High, Middle and Low.		Po rewolucji i burzliwych latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych społeczeństwo jak zawsze podzieliło się na warstwę górną, średnią i dolną.
But the new High group, unlike all its forerunners, did not act upon instinct but knew what was needed to safeguard its position.		Lecz nowi władcy, w odróżnieniu od poprzednich, nie działali na oślep; wiedzieli dokładnie, co robić, aby utrzymać swoją pozycję.
It had long been realised that the only secure basis for oligarchy is collectivism.		Od dawna zdawali sobie sprawę, że jedynym systemem społeczno-ekonomicznym zapewniającym trwałą podstawę rządom oligarchicznym jest kolektywizm.
Wealth and privilege are most easily defended when they are possessed jointly.		Dobrobyt i przywileje najłatwiej chronić, kiedy są własnością zbiorową.
The so-called ‘abolition of private property’ which took place in the middle years of the century meant, in effect, the concentration of property in far fewer hands than before: but with this difference, that the new owners were a group instead of a mass of individuals.		Tak zwane „zniesienie własności prywatnej”, które nastąpiło w połowie stulecia, oznaczało w praktyce skupienie wszystkich dóbr w rękach jeszcze mniej licznej garstki, z tą różnicą, że nowymi właścicielami były nie poszczególne jednostki, lecz grupa.
Individually, no member of the Party owns anything, except petty personal belongings.		Indywidualnie żaden członek Partii nie posiada nic oprócz osobistych drobiazgów.
Collectively, the Party owns everything in Oceania, because it controls everything, and disposes of the products as it thinks fit.		Kolektywnie Partia jest właścicielem wszystkiego w Oceanii, gdyż wszystkim rządzi i dysponuje według własnego uznania.
In the years following the Revolution it was able to step into this commanding position almost unopposed, because the whole process was represented as an act of collectivisation.		Kiedy po zwycięstwie Rewolucji Partia sięgnęła po władzę, właściwie nie napotkała oporu, ponieważ wszyscy uwierzyli, iż uczciwie wprowadzi kolektywizację.
It had always been assumed that if the capitalist class were expropriated, Socialism must follow: and unquestionably the capitalists had been expropriated.		Zawsze zakładano, że po wywłaszczeniu kapitalistów nastąpi socjalizm; i Partia rzeczywiście wywłaszczyła kapitalistów.
Factories, mines, land, houses, transport - everything had been taken away from them: and since these things were no longer private property, it followed that they must be public property.		Odebrano im wszystko: fabryki, kopalnie, ziemię, domy, środki transportu, a skoro dobra te przestały być własnością prywatną, sądzono, że staną się teraz własnością społeczną.
Ingsoc, which grew out of the earlier Socialist movement and inherited its phraseology, has in fact carried out the main item in the Socialist programme; with the result, foreseen and intended beforehand, that economic inequality has been made permanent.		Angsoc, który wyrósł z wcześniejszego ruchu socjalistycznego i odziedziczył jego terminologię, rzeczywiście wprowadził w życie główny punkt programu socjalistów; wynikiem tego – zamierzonym i przewidzianym – jest trwała nierówność materialna.
But the problems of perpetuating a hierarchical society go deeper than this.		Jednakże utrzymanie hierarchicznej społeczności bez zmian to dość złożone zadanie.
There are only four ways in which a ruling group can fall from power. Either it is conquered from without, or it governs so inefficiently that the masses are stirred to revolt, or it allows a strong and discontented Middle group to come into being, or it loses its own self-confidence and willingness to govern.		Istnieją tylko cztery sposoby utraty władzy przez grupę rządzącą: zbrojna interwencja z zewnątrz; tak nieudolne kierowanie państwem, iż uciśnione masy dokonują przewrotu; powstanie silnej i rozgoryczonej warstwy średniej; utrata pewności siebie i ochoty do rządzenia.
These causes do not operate singly, and as a rule all four of them are present in some degree.		Jedna z tych przyczyn nie wystarczy; zwykle występują, w różnym stopniu, wszystkie cztery.
A ruling class which could guard against all of them would remain in power permanently.		Grupa rządząca, która umiałaby się przed nimi zabezpieczyć, mogłaby wiecznie sprawować władzę.
Ultimately the determining factor is the mental attitude of the ruling class itself.		Decydującym czynnikiem jest więc samo nastawienie rządzących.
After the middle of the present century, the first danger had in reality disappeared.		Z końcem lat pięćdziesiątych obecnego stulecia pierwsze z powyższych zagrożeń właściwie znikło.
Each of the three powers which now divide the world is in fact unconquerable, and could only become conquerable through slow demographic changes which a government with wide powers can easily avert.		Każde z trzech mocarstw obecnie panujących nad światem jest nie do pokonania; mogłoby zostać podbite jedynie po długotrwałym procesie zmian demograficznych, któremu każdy rząd o tak rozległej władzy potrafi bez trudu zapobiec.
The second danger, also, is only a theoretical one.		Drugie niebezpieczeństwo również istnieje wyłącznie w teorii.
The masses never revolt of their own accord, and they never revolt merely because they are oppressed.		Masy nigdy nie buntują się same z siebie i nigdy tylko dlatego, że są ciemiężone.
Indeed, so long as they are not permitted to have standards of comparison, they never even become aware that they are oppressed.		Dopóki nie mają skali porównawczej, nie zdają sobie nawet sprawy z ucisku.
The recurrent economic crises of past times were totally unnecessary and are not now permitted to happen, but other and equally large dislocations can and do happen without having political results, because there is no way in which discontent can become articulate.		Powtarzającym się niegdyś kryzysom ekonomicznym, które już wówczas były zupełnie zbędne, obecnie się zapobiega, a inne, równie poważne zaburzenia, choć zdarzają się od czasu do czasu, nie mają żadnych następstw politycznych, gdyż panujące warunki nie pozwalają, aby niezadowolenie przerodziło się w bunt.
As for the problem of over production, which has been latent in our society since the development of the machine technique, it is solved by the device of continuous warfare (see Chapter III), which is also useful in keying up public morale to the necessary pitch.		Problem nadprodukcji, tak ważny dla świata od momentu wkroczenia w erę industrializacji, rozwiązuje polityka ciągłej wojny (por. Rozdział III), przydatna również do utrzymywania pożądanych nastrojów społecznych.
From the point of view of our present rulers, therefore, the only genuine dangers are the splitting-off of a new group of able, under-employed, power-hungry people, and the growth of liberalism and scepticism in their own ranks.		Tak więc z punktu widzenia obecnej sfery rządzącej jedynym istotnym niebezpieczeństwem jest wyodrębnienie się nowej grupy ludzi zdolnych, niedowartościowanych, żądnych władzy, oraz szerzenie się liberalnych tendencji i sceptycznych nastrojów we własnych szeregach.
The problem, that is to say, is educational.		Jest to, że tak powiem, problem wychowawczy.
It is a problem of continuously moulding the consciousness both of the directing group and of the larger executive group that lies immediately below it.		Należy cały czas odpowiednio kształtować świadomość zarówno grupy kierowniczej, jak i liczniejszej grupy wykonawczej stojącej tuż pod nią w hierarchii.
The consciousness of the masses needs only to be influenced in a negative way.		Na świadomość mas wystarczy wpływać tylko w sensie negatywnym.
Given this background, one could infer, if one did not know it already, the general structure of Oceanic society.		Każdy, kto nie znał dotąd struktury społecznej Oceanii, mógłby sam nakreślić jej obraz, wykorzystując powyższe dane.
At the apex of the pyramid comes Big Brother.		Na szczycie stoi Wielki Brat.
Big Brother is infallible and all-powerful.		Wielki Brat jest nieomylny i wszechmocny.
Every success, every achievement, every victory, every scientific discovery, all knowledge, all wisdom, all happiness, all virtue, are held to issue directly from his leadership and inspiration.		Każdy sukces, każde osiągnięcie, każde zwycięstwo, każde odkrycie naukowe, cała wiedza, mądrość, szczęście i cnota wynikają bezpośrednio z jego przewodnictwa i inspiracji.
Nobody has ever seen Big Brother.		Nikt nigdy nie widział Wielkiego Brata.
He is a face on the hoardings, a voice on the telescreen.		Jest podobizną na plakatach, głosem płynącym z teleekranów.
We may be reasonably sure that he will never die, and there is already considerable uncertainty as to when he was born.		Możemy być prawie pewni, że nigdy nie umrze, tak jak właściwie nie wiadomo, kiedy się urodził.
Big Brother is the guise in which the Party chooses to exhibit itself to the world.		Wielki Brat to przebranie, w którym Partia ukazuje się światu.
His function is to act as a focusing point for love, fear and reverence, emotions which are more easily felt towards an individual than towards an organisation.		Działa jak ogniskowa, skupiając na sobie miłość, strach i uwielbienie – tymi bowiem uczuciami łatwiej darzyć jednostkę niż organizację.
Below Big Brother comes the Inner Party, its numbers limited to six millions, or something less than two per cent of the population of Oceania.		Poniżej Wielkiego Brata stoi Wewnętrzna Partia, o liczebności ograniczonej do sześciu milionów członków, co wynosi niecałe dwa procent ludności Oceanii.
Below the Inner Party comes the Outer Party, which, if the Inner Party is described as the brain of the State, may be justly likened to the hands.		Poniżej Wewnętrznej Partii znajduje się Zewnętrzna Partia; jeśli Wewnętrzną Partię nazwiemy mózgiem państwa, Zewnętrzną należy przyrównać do rąk.
Below that come the dumb masses whom we habitually refer to as ‘the proles’, numbering perhaps eighty-five per cent of the population.		Jeszcze niżej stoją nieokrzesane masy określane mianem proli, które stanowią około osiemdziesiąt pięć procent ludności.
In the terms of our earlier classification, the proles are the Low: for the slave populations of the equatorial lands, who pass constantly from conqueror to conqueror, are not a permanent or necessary part of the structure.		Prole to właśnie dolna warstwa z naszej wstępnej klasyfikacji, gdyż niewolnicze ludy rejonów podzwrotnikowych, nad którymi na zmianę panują różni zdobywcy, nie są ani stałym, ani koniecznym elementem struktury społecznej.
In principle, membership of these three groups is not hereditary.		W zasadzie przynależność do danej grupy nie jest dziedziczna.
The child of Inner Party parents is in theory not born into the Inner Party.		Dziecko rodziców należących do Wewnętrznej Partii nie staje się automatycznie jej członkiem.
Admission to either branch of the Party is by examination, taken at the age of sixteen.		Przyjęcie do jednej lub drugiej gałęzi Partii odbywa się w wieku lat szesnastu na podstawie egzaminu.
Nor is there any racial discrimination, or any marked domination of one province by another.		Nie istnieje ani dyskryminacja rasowa, ani wyraźna dominacja którejś prowincji nad pozostałymi.
Jews, Negroes, South Americans of pure Indian blood are to be found in the highest ranks of the Party, and the administrators of any area are always drawn from the inhabitants of that area.		Żydzi, Murzyni, a w Ameryce Południowej czystej krwi Indianie piastują często najwyższe stanowiska partyjne, natomiast administratorzy poszczególnych obszarów zawsze rekrutują się z ludności miejscowej.
In no part of Oceania do the inhabitants have the feeling that they are a colonial population ruled from a distant capital.		Żadna prowincja Oceanii nie ma, w odczuciu jej mieszkańców, statusu kolonii, nad którą sprawuje rządy odległa stolica.
Oceania has no capital, and its titular head is a person whose whereabouts nobody knows.		Oceania takowej w ogóle nie posiada, a miejsca pobytu oficjalnej głowy państwa nie zna nikt.
Except that English is its chief lingua franca and Newspeak its official language, it is not centralised in any way.		Poza tym, że językiem używanym na terenie całego mocarstwa jest angielski, językiem urzędowym zaś nowomowa, nie występuje zjawisko centralizacji.
Its rulers are not held together by blood-ties but by adherence to a common doctrine.		Władców Oceanii nie łączą więzy krwi, lecz wierność tej samej doktrynie.
It is true that our society is stratified, and very rigidly stratified, on what at first sight appear to be hereditary lines.		Prawdą jest, iż w naszym społeczeństwie mamy do czynienia ze sztywną stratyfikacją, a jej głównym kryterium może się wydawać dziedziczna przynależność do danej warstwy.
There is far less to-and-fro movement between the different groups than happened under capitalism or even in the pre-industrial ages.		Wynika to stąd, że pomiędzy poszczególnymi warstwami zachodzi znacznie bardziej ograniczony ruch niż w czasach kapitalizmu czy nawet w epoce wcześniejszej.
Between the two branches of the Party there is a certain amount of interchange, but only so much as will ensure that weaklings are excluded from the Inner Party and that ambitious members of the Outer Party are made harmless by allowing them to rise.		W rzeczywistości następują drobne przetasowania między dwiema gałęziami Partii, ale jedynym ich celem jest pozbycie się z szeregów Wewnętrznej Partii słabeuszy oraz unieszkodliwienie ambitnych jednostek z Zewnętrznej Partii poprzez awans.
Proletarians, in practice, are not allowed to graduate into the Party.		Proletariusze nie mają w praktyce żadnych szans dostania się do Partii.
The most gifted among them, who might possibly become nuclei of discontent, are simply marked down by the Thought Police and eliminated.		Najzdolniejszych, którzy mogliby się stać przywódcami w wypadku rozruchów, wykrywa i eliminuje Policja Myśli.
But this state of affairs is not necessarily permanent, nor is it a matter of principle.		Ale ten stan rzeczy nie musi być trwały i nie wynika z ideologii.
The Party is not a class in the old sense of the word. It does not aim at transmitting power to its own children, as such; and if there were no other way of keeping the ablest people at the top, it would be perfectly prepared to recruit an entire new generation from the ranks of the proletariat.		Partia nie jest klasą w dawnym sensie tego słowa i nie przyświeca jej idea przekazywania władzy potomkom; gdyby w jej własnych szeregach miało zabraknąć wartościowych jednostek zdolnych do sprawowania rządów, bez namysłu dokonałaby rekrutacji całego następnego pokolenia spośród proletariatu.
In the crucial years, the fact that the Party was not a hereditary body did a great deal to neutralise opposition.		W przełomowym, początkowym okresie fakt, że Partia wykluczyła dziedziczność, w znacznym stopniu przyczynił się do zneutralizowania opozycji.
The older kind of Socialist, who had been trained to fight against something called ‘class privilege’, assumed that what is not hereditary cannot be permanent.		Socjalistom starej daty, przyzwyczajonym do walki z „przywilejami klasowymi”, wydawało się, iż stratyfikacja nie oparta na dziedziczności nie może być trwała.
He did not see that the continuity of an oligarchy need not be physical, nor did he pause to reflect that hereditary aristocracies have always been shortlived, whereas adoptive organisations such as the Catholic Church have sometimes lasted for hundreds or thousands of years.		Nie rozumieli, iż ciągłość oligarchii nie musi wynikać ze związków krwi, nie pomyśleli również o tym, że arystokracje rodowe zawsze krótko utrzymywały się przy władzy, podczas gdy organizacje adopcyjne, takie jak Kościół katolicki, istniały czasami niezmiennie przez setki i tysiące lat.
The essence of oligarchical rule is not father-to-son inheritance, but the persistence of a certain world-view and a certain way of life, imposed by the dead upon the living.		Istotą ustroju oligarchicznego nie jest cedowanie własności z ojca na syna, lecz trwałość pewnego światopoglądu i sposobu życia, które umarli narzucają żywym.
A ruling group is a ruling group so long as it can nominate its successors.		Grupa rządząca pozostaje grupą rządzącą, dopóki może wyznaczać swoich następców.
The Party is not concerned with perpetuating its blood but with perpetuating itself.		Partii nie zależy na przekazywaniu władzy potomstwu jej członków, lecz na umacnianiu własnej potęgi.
Who wields power is not important, provided that the hierarchical structure remains always the same.		Nie ma znaczenia, k t o sprawuje władzę, byleby tylko hierarchiczna struktura mogła trwać bez zmian.
All the beliefs, habits, tastes, emotions, mental attitudes that characterise our time are really designed to sustain the mystique of the Party and prevent the true nature of present-day society from being perceived.		Wszystkie poglądy, obyczaje, gusty, uczucia i przekonania typowe dla naszych czasów kształtuje się tak, aby podtrzymywać kult Partii oraz ukryć prawdziwy charakter panującego ustroju.
Physical rebellion, or any preliminary move towards rebellion, is at present not possible.		Wszelkie zamieszki czy nawet próby ich wywołania stały się obecnie niemożliwe.
From the proletarians nothing is to be feared.		Partia nie musi obawiać się proletariatu.
Left to themselves, they will continue from generation to generation and from century to century, working, breeding and dying, not only without any impulse to rebel, but without the power of grasping that the world could be other than it is.		Pozostawiony sobie, będzie tak samo funkcjonował z pokolenia na pokolenie i ze stulecia na stulecie, pracując, płodząc potomstwo i umierając, nie tylko pozbawiony wszelkiego odruchu buntu, lecz również umiejętności wyobrażenia sobie innego, lepszego świata.
They could only become dangerous if the advance of industrial technique made it necessary to educate them more highly; but, since military and commercial rivalry are no longer important, the level of popular education is actually declining.		Proletariusze mogliby się stać niebezpieczni tylko wtedy, gdyby w wyniku postępu technicznego zaszła konieczność zapewnienia im lepszego wykształcenia; jednakże odkąd ustał wyścig militarny i gospodarczy, poziom szkolenia proli nieustannie spada.
What opinions the masses hold, or do not hold, is looked on as a matter of indifference. They can be granted intellectual liberty because they have no intellect.		Jest właściwie sprawą obojętną, co myślą masy; ponieważ reprezentują zerowy poziom inteligencji, mogą cieszyć się wolnością myśli.
In a Party member, on the other hand, not even the smallest deviation of opinion on the most unimportant subject can be tolerated.		Natomiast u członka Partii nie toleruje się choćby najdrobniejszego myślowego odstępstwa i to nawet w najbardziej błahych kwestiach.
A Party member lives from birth to death under the eye of the Thought Police.		Życie członka Partii, od urodzin po śmierć, przebiega pod okiem Policji Myśli.
Even when he is alone he can never be sure that he is alone.		Nawet gdy jest sam, nie może być całkowicie pewien, że nikt go nie śledzi.
Wherever he may be, asleep or awake, working or resting, in his bath or in bed, he can be inspected without warning and without knowing that he is being inspected.		Bez względu na to, gdzie przebywa i co robi – śpi, pracuje, odpoczywa, kąpie się czy leży w łóżku – można go kontrolować bez żadnego ostrzeżenia i bez jego wiedzy.
Nothing that he does is indifferent.		Wszystko, co czyni, ma swoje znaczenie.
His friendships, his relaxations, his behaviour towards his wife and children, the expression of his face when he is alone, the words he mutters in sleep, even the characteristic movements of his body, are all jealously scrutinised.		Jego przyjaźnie, rozrywki, zachowanie wobec żony i dzieci, wyraz twarzy, kiedy jest sam, słowa, które mamrocze przez sen, charakterystyczne gesty – wszystko to pozostaje pod ścisłym nadzorem.
Not only any actual misdemeanour, but any eccentricity, however small, any change of habits, any nervous mannerism that could possibly be the symptom of an inner struggle, is certain to be detected.		Nie umknie nie tylko żadne jego wykroczenie, lecz nawet najmniejsza jego ekscentryczność, zmiana zwyczajów lub nerwowy tik, który może świadczyć o wewnętrznej rozterce.
He has no freedom of choice in any direction whatever. On the other hand his actions are not regulated by law or by any clearly formulated code of behaviour.		Członek Partii jest całkowicie ubezwłasnowolniony; jego zachowania nie regulują jednak żadne normy prawne ani też nie istnieją wyraźne wzorce postępowania.
In Oceania there is no law.		W Oceanii praw nie ma.
Thoughts and actions which, when detected, mean certain death are not formally forbidden, and the endless purges, arrests, tortures, imprisonments and vaporizations are not inflicted as punishment for crimes which have actually been committed, but are merely the wiping-out of persons who might perhaps commit a crime at some time in the future.		Myśli i czynów, których wykrycie oznacza śmierć, nigdy oficjalnie nie zakazano, a nie kończące się czystki, aresztowania, tortury, uwięzienia i ewaporacje to nie kary za popełnione zbrodnie, lecz działalność prewencyjna, polegająca na usuwaniu jednostek, które w przyszłości mogłyby się dopuścić przestępstw.
A Party member is required to have not only the right opinions, but the right instincts.		Od członka Partii wymaga się nie tylko słusznych przekonań, lecz również prawidłowych reakcji.
Many of the beliefs and attitudes demanded of him are never plainly stated, and could not be stated without laying bare the contradictions inherent in Ingsoc.		Większość poglądów i sądów, których się od niego oczekuje, nie została nigdzie jasno sformułowana, gdyż nie sposób ich spisać bez obnażenia sprzeczności angsocu.
If he is a person naturally orthodox (in Newspeak a goodthinker), he will in all circumstances know, without taking thought, what is the true belief or the desirable emotion.		Człowiek z natury prawomyślny (w nowomowie dobromyślak) w każdej sytuacji będzie natychmiast wiedział, bez zastanawiania się, co sądzić i jak reagować.
But in any case an elaborate mental training, undergone in childhood and grouping itself round the Newspeak words crimestop, blackwhite and doublethink, makes him unwilling and unable to think too deeply on any subject whatever.		Gruntowny trening myślowy przebyty w dzieciństwie, a związany z takimi pojęciami z nowomowy, jak zbrodnioszlaban, czarnobiał czy dwójmyślenie, sprawia zresztą, iż członek Partii z reguły niechętnie oddaje się jakimkolwiek głębszym rozważaniom, a często nawet tego nie potrafi.
A Party member is expected to have no private emotions and no respites from enthusiasm. He is supposed to live in a continuous frenzy of hatred of foreign enemies and internal traitors, triumph over victories, and self-abasement before the power and wisdom of the Party.		Członek Partii nie powinien mieć żadnych uczuć osobistych; musi natomiast, bez chwili wytchnienia, tryskać entuzjazmem, cały czas pałać dziką nienawiścią do wrogów i zdrajców, radować się że zwycięstw oraz bałwochwalczo wielbić Partię za jej potęgę i mądrość.
The discontents produced by his bare, unsatisfying life are deliberately turned outwards and dissipated by such devices as the Two Minutes Hate, and the speculations which might possibly induce a sceptical or rebellious attitude are killed in advance by his early-acquired inner discipline.		Niezadowolenie z marnej, jałowej egzystencji specjalnie kieruje się na zewnątrz, wyładowuje podczas takich akcji jak Dwie Minuty Nienawiści, a rozważania zdolne wywołać sceptycyzm lub nawet wrogość do ustroju uniemożliwia wpajana od najmłodszych lat dyscyplina wewnętrzna.
The first and simplest stage in the discipline, which can be taught even to young children, is called, in Newspeak, crimestop.		Pierwszy i podstawowy stopień wtajemniczenia, od którego można rozpocząć edukację najmłodszych dzieci, nazywa się w nowomowie zbrodnioszlaban.
Crimestop means the faculty of stopping short, as though by instinct, at the threshold of any dangerous thought.		Oznacza to zdolność niemal odruchowego zatrzymania i zmiany toku myśli, gdy tylko przybierają potencjalnie niebezpieczny kierunek.
It includes the power of not grasping analogies, of failing to perceive logical errors; of misunderstanding the simplest arguments if they are inimical to Ingsoc, and of being bored or repelled by any train of thought which is capable of leading in a heretical direction.		Pod pojęciem tym zawarta jest także umiejętność niewyciągania wniosków i zamykania oczu na błędy logiczne oraz nierozumienia najprostszych argumentów wrogich wobec angsocu, a ponadto automatyczne uczucie nudy i wstrętu do rozważań, które mogłyby prowadzić do nieprawomyślnych wniosków.
Crimestop, in short, means protective stupidity.		Zbrodnioszlaban, innymi słowy, oznacza głupotę ochronną.
But stupidity is not enough.		Ale głupota sama w sobie nie wystarcza.
On the contrary, orthodoxy in the full sense demands a control over one’s own mental processes as complete as that of a contortionist over his body.		Wręcz przeciwnie, chcąc być w pełni ortodoksyjnym, należy mieć większą kontrolę nad swoim umysłem, niż cyrkowy akrobata ma nad ciałem.
Oceanic society rests ultimately on the belief that Big Brother is omnipotent and that the Party is infallible.		U podstaw ustroju Oceanii leży wiara, iż Wielki Brat jest wszechmocny, a Partia nieomylna.
But since in reality Big Brother is not omnipotent and the Party is not infallible, there is need for an unwearying, moment-to-moment flexibility in the treatment of facts.		W rzeczywistości jednak ani Partia nie jest nieomylna, ani Wielki Brat wszechmocny; od obywateli wymaga się zatem, by czujnie, a zarazem błyskawicznie zmieniali swoje podejście do faktów.
The key-word here is blackwhite.		Kluczowy termin to słowo czarnobiał.
Like so many Newspeak words, this word has two mutually contradictory meanings.		Podobnie jak wiele innych określeń nowomowy, ma dwa sprzeczne znaczenia.
Applied to an opponent, it means the habit of impudently claiming that black is white, in contradiction of the plain facts.		Użyte wobec przeciwnika, piętnuje jego zwyczaj bezczelnego upierania się, że coś jest białe, podczas gdy faktycznie jest czarne.
Applied to a Party member, it means a loyal willingness to say that black is white when Party discipline demands this.		Natomiast w stosunku do członka Partii wyróżnia jego lojalność dla dyscypliny partyjnej, szczerą chęć, by jej się podporządkować i twierdzić, iż czarne jest białe.
But it means also the ability to believe that black is white, and more, to know that black is white, and to forget that one has ever believed the contrary.		Oznacza to także zdolność natychmiastowego uznania własnych słów za prawdę, a co więcej, wyrobienie w sobie głębokiej wiary, że tak było zawsze i że nigdy nie sądziło się inaczej.
This demands a continuous alteration of the past, made possible by the system of thought which really embraces all the rest, and which is known in Newspeak as doublethink.		Wymaga to ciągłego przystosowywania pamięci do bezustannych zmian, jakim podlega przeszłość; umożliwia je sposób myślenia zawierający w sobie wszystkie pozostałe umiejętności, a określany w nowomowie terminem dwójmyślenie.
The alteration of the past is necessary for two reasons, one of which is subsidiary and, so to speak, precautionary.		Zmienianie przeszłości jest konieczne z dwóch powodów, z których jeden ma charakter uboczny i jest tylko środkiem ostrożności.
The subsidiary reason is that the Party member, like the proletarian, tolerates present-day conditions partly because he has no standards of comparison.		Przedstawia się następująco: członek Partii, podobnie jak proletariusze, toleruje nędzne warunki bytowe po części dlatego, że nie ma skali porównawczej.
He must be cut off from the past, just as he must be cut off from foreign countries, because it is necessary for him to believe that he is better off than his ancestors and that the average level of material comfort is constantly rising.		Chcąc podtrzymać w nim wiarę, iż żyje mu się lepiej niż jego przodkom, a stopa życiowa ustawicznie wzrasta, trzeba odciąć go zarówno od przeszłości, jak i od kontaktów z cudzoziemcami.
But by far the more important reason for the readjustment of the past is the need to safeguard the infallibility of the Party.		Jednakże o wiele istotniejszą przyczyną manipulowania przeszłością jest ochrona nieomylności Partii.
It is not merely that speeches, statistics and records of every kind must be constantly brought up to date in order to show that the predictions of the Party were in all cases right.		Należy zatem ustawicznie aktualizować przemówienia, statystykę i wszelkie zapisy, aby służyły za dowód, iż sprawdzają się wszystkie prognozy Partii.
It is also that no change in doctrine or in political alignment can ever be admitted.		Nie wolno się także przyznać do jakiejkolwiek zmiany dotyczącej politycznych sojuszy lub spraw doktrynalnych.
For to change one’s mind, or even one’s policy, is a confession of weakness.		Każda bowiem zmiana czy to poglądów, czy choćby polityki uchodzi za przejaw słabości.
If, for example, Eurasia or Eastasia (whichever it may be) is the enemy today, then that country must always have been the enemy.		Jeśli na przykład obecnie wrogiem jest Eurazja, to była nim zawsze.
And if the facts say otherwise, then the facts must be altered.		Jeżeli z faktów wynika co innego, fakty należy zmienić.
Thus history is continuously rewritten.		Tak więc ciągle tworzy się historię na nowo.
This day-to-day falsification of the past, carried out by the Ministry of Truth, is as necessary to the stability of the regime as the work of repression and espionage carried out by the Ministry of Love.		Codzienne fałszowanie przeszłości przez Ministerstwo Prawdy jest równie niezbędne dla stabilności reżimu, jak represje i proceder szpiegowski Ministerstwa Miłości.
The mutability of the past is the central tenet of Ingsoc.		Zmienność przeszłości to podstawowy dogmat angsocu.
Past events, it is argued, have no objective existence, but survive only in written records and in human memories.		Według partyjnej argumentacji, przeszłe wydarzenia nie istnieją obiektywnie, a tylko w formie zapisów i wspomnień.
The past is whatever the records and the memories agree upon.		Przeszłość jest więc tym, co do czego zapisy i pamięć ludzka są zgodne.
And since the Party is in full control of all records, and in equally full control of the minds of its members, it follows that the past is whatever the Party chooses to make it.		Skoro w rękach Partii znajdują się i wszelkie archiwa, i władza nad umysłami członków, przeszłość wygląda tak, jak życzy sobie Partia.
It also follows that though the past is alterable, it never has been altered in any specific instance.		Chociaż jest zmienna, twierdzi się, iż nigdy nie bywa zmieniana.
For when it has been recreated in whatever shape is needed at the moment, then this new version is the past, and no different past can ever have existed.		Kiedy bowiem przybiera kształt w danej chwili pożądany, nowa wersja wydarzeń po prostu j e s t przeszłością; inna przeszłość nigdy nie mogła istnieć.
This holds good even when, as often happens, the same event has to be altered out of recognition several times in the course of a year.		Zasada ta sprawdza się nawet wówczas, gdy – jak to się często dzieje – ten sam fakt przerabia się całkowicie kilka razy w roku.
At all times the Party is in possession of absolute truth, and clearly the absolute can never have been different from what it is now.		Partia zawsze głosi prawdy absolutne, a prawda absolutna nie mogła przecież być kiedyś inna niż obecnie.
It will be seen that the control of the past depends above all on the training of memory.		Jak zostanie wykazane w dalszej części wywodu, panowanie nad przeszłością zależy głównie od odpowiedniego szkolenia pamięci członków Partii.
To make sure that all written records agree with the orthodoxy of the moment is merely a mechanical act.		Chcąc sprawić, aby wszystkie archiwalne zapisy zgadzały się z aktualnie obowiązującą wersją, wystarczy wprowadzić stosowne zmiany.
But it is also necessary to remember that events happened in the desired manner. And if it is necessary to re-arrange one’s memories or to tamper with written record, then it is necessary to forget that one has done so.		Partia jednak wymaga także i tego, by p a m i ę t a n o, że wszystko zdarzyło się tak, jak sama akurat twierdzi, a ilekroć zachodzi konieczność dokonywania przeszufladkowań we własnej pamięci i przerabiania zapisów, należy o tym zaraz z a p o m i n a ć.
The trick of doing this can be learned like any other mental technique.		Tej sztuczki można się nauczyć równie łatwo jak innych procesów myślowych.
It is learned by the majority of Party members, and certainly by all who are intelligent as well as orthodox.		Opanowuje ją większość członków Partii, a zwłaszcza ci, którzy są inteligentni i prawomyślni.
In Oldspeak it is called, quite frankly, ‘reality control’.		W staromowie mówi się o tym, całkiem otwarcie, jako o „regulacji faktów”.
In Newspeak it is called doublethink, though doublethink comprises much else as well.		W nowomowie stosowany jest termin dwójmyślenie, choć pojęcie to ma znacznie szerszy zakres.
Doublethink means the power of holding two contradictory beliefs in one’s mind simultaneously, and accepting both of them.		Dwójmyślenie oznacza przede wszystkim umiejętność wyznawania dwóch sprzecznych poglądów i wierzenia w oba naraz.
The Party intellectual knows in which direction his memories must be altered; he therefore knows that he is playing tricks with reality; but by the exercise of doublethink he also satisfies himself that reality is not violated.		Partyjny inteligent wie, kiedy powinien zmienić swoje wspomnienia, a zatem w pełni się orientuje, że przekręca fakty; równocześnie jednak, dzięki dwójmyśleniu, święcie wierzy, iż prawda nie została pogwałcona.
The process has to be conscious, or it would not be carried out with sufficient precision, but it also has to be unconscious, or it would bring with it a feeling of falsity and hence of guilt.		Proces ten musi być świadomy, gdyż inaczej brakowałoby mu precyzji, a zarazem bezwiedny, aby człowiek nie zdawał sobie sprawy z faktu dokonania fałszerstwa, bo to mogłoby wywołać w nim poczucie winy.
Doublethink lies at the very heart of Ingsoc, since the essential act of the Party is to use conscious deception while retaining the firmness of purpose that goes with complete honesty.		Dwójmyślenie to w gruncie rzeczy kwintesencja angsocu, ponieważ cała działalność Partii sprowadza się do głoszenia wierutnych kłamstw z takim przekonaniem i pewnością siebie, jakie normalnie cechują wypowiedzi ludzi kryształowo uczciwych.
To tell deliberate lies while genuinely believing in them, to forget any fact that has become inconvenient, and then, when it becomes necessary again, to draw it back from oblivion for just so long as it is needed, to deny the existence of objective reality and all the while to take account of the reality which one denies - all this is indispensably necessary.		Kłamać z pełną premedytacją, a jednocześnie głęboko wierzyć we własne słowa, zapominać niewygodne fakty, po czym, gdy zachodzi konieczność, przywoływać je z niebytu na tak długo, jak trzeba, negować istnienie obiektywnej rzeczywistości, a zarazem kierować się nią – to wszystko musi umieć każdy.
Even in using the word doublethink it is necessary to exercise doublethink.		Nawet używając terminu dwójmyślenie należy stosować rozumianą pod nim technikę.
For by using the word one admits that one is tampering with reality; by a fresh act of doublethink one erases this knowledge; and so on indefinitely, with the lie always one leap ahead of the truth.		Posłużenie się tym terminem jest bowiem równoznaczne z przyznaniem się do manipulowania rzeczywistością; dzięki dwójmyślowemu zabiegowi wymazuje się tę wiedzę – i tak w kółko. Kłamstwo bezustannie o krok wyprzedza prawdę.
Ultimately it is by means of doublethink that the Party has been able - and may, for all we know, continue to be able for thousands of years - to arrest the course of history.		Jednakże to właśnie dzięki dwójmyśleniu Partii udało się – a stan ten może równie dobrze trwać przez tysiące lat – zatrzymać bieg historii.
All past oligarchies have fallen from power either because they ossified or because they grew soft.		Wszystkie wcześniejsze oligarchie utraciły władzę albo dlatego, że skostniały, albo dlatego, że zmiękły.
Either they became stupid and arrogant, failed to adjust themselves to changing circumstances, and were overthrown; or they became liberal and cowardly, made concessions when they should have used force, and once again were overthrown.		Jedne stawały się bezmyślne i aroganckie, nie chciały dostosować się do nowych warunków, a wówczas je obalano; inne opanowywał liberalizm, tchórzostwo., szły na ustępstwa, kiedy powinny użyć siły, co również kończyło się ich zniszczeniem.
They fell, that is to say, either through consciousness or through unconsciousness.		Można powiedzieć, że ginęły albo przez brak świadomości, albo przez jej nadmiar.
It is the achievement of the Party to have produced a system of thought in which both conditions can exist simultaneously.		Znacznym sukcesem Partii jest stworzenie systemu myślowego, w którym oba te stany mogą występować równocześnie.
And upon no other intellectual basis could the dominion of the Party be made permanent.		Na żadnym innym podłożu myślowym Partia nie zdołałaby tak trwale oprzeć swojej władzy.
If one is to rule, and to continue ruling, one must be able to dislocate the sense of reality.		Jeśli ktoś pragnie rządzić, rządzić nieprzerwanie, musi umieć burzyć w poddanych poczucie rzeczywistości.
For the secret of rulership is to combine a belief in one’s own infallibility with the power to learn from past mistakes.		Tajemnica sprawnych rządów polega na łączeniu wiary we własną nieomylność z umiejętnością wyciągania wniosków z wcześniej popełnianych błędów.
It need hardly be said that the subtlest practitioners of doublethink are those who invented doublethink and know that it is a vast system of mental cheating.		Najsubtelniej, rzecz jasna, potrafią się posługiwać dwójmyśleniem ci, którzy je wymyślili i wiedzą, iż jest to złożony system myślowego oszustwa.
In our society, those who have the best knowledge of what is happening are also those who are furthest from seeing the world as it is.		W naszym społeczeństwie ludźmi z najpełniejszym rozeznaniem we wszystkim, co się dzieje, są równocześnie ludzie najdalsi od postrzegania świata takim, jakim jest naprawdę.
In general, the greater the understanding, the greater the delusion: the more intelligent, the less sane.		Z reguły im większa orientacja, tym większe omamienie; im kto inteligentniejszy, tym bardziej szalony.
One clear illustration of this is the fact that war hysteria increases in intensity as one rises in the social scale.		Najlepszym dowodem jest fakt, że wraz z zajmowaną pozycją w hierarchii społecznej wzrasta natężenie histerii wojennej.
Those whose attitude towards the war is most nearly rational are the subject peoples of the disputed territories.		Najbardziej racjonalny stosunek do wojny mają zniewoleni mieszkańcy spornych obszarów.
To these people the war is simply a continuous calamity which sweeps to and fro over their bodies like a tidal wave.		Dla nich wojna to po prostu ciągły kataklizm, który dosięga ich raz z jednej, raz z drugiej strony, niczym potężne fale.
Which side is winning is a matter of complete indifference to them.		Jest im zupełnie obojętne, która strona zwycięża.
They are aware that a change of overlordship means simply that they will be doing the same work as before for new masters who treat them in the same manner as the old ones.		Wiedzą, że każda zmiana polega jedynie na tym, iż będą wykonywać tę samą pracę dla nowych panów, a ci potraktują ich tak samo podle jak poprzedni.
The slightly more favoured workers whom we call ‘the proles’ are only intermittently conscious of the war.		Znajdujący się w stosunkowo lepszym położeniu robotnicy, zwani „prolami”, tylko sporadycznie zdają sobie sprawę z wojny.
When it is necessary they can be prodded into frenzies of fear and hatred, but when left to themselves they are capable of forgetting for long periods that the war is happening.		Kiedy zachodzi potrzeba, można ich pobudzić do szału strachu i nienawiści, jednakże pozostawieni sami sobie zapominają o wojnie na długi czas.
It is in the ranks of the Party, and above all of the Inner Party, that the true war enthusiasm is found.		Dopiero w szeregach Partii, zwłaszcza Wewnętrznej Partii, napotykamy autentyczny entuzjazm wojenny.
World-conquest is believed in most firmly by those who know it to be impossible.		W podbój świata najgoręcej wierzą ci, którzy zdają sobie sprawę, że jest niemożliwy.
This peculiar linking-together of opposites - knowledge with ignorance, cynicism with fanaticism - is one of the chief distinguishing marks of Oceanic society.		To osobliwe łączenie przeciwności – wiedzy z ignorancją, cynizmu z fanatyzmem – należy do najbardziej charakterystycznych cech społeczeństwa Oceanii.
The official ideology abounds with contradictions even where there is no practical reason for them.		Oficjalna ideologia aż roi się od sprzeczności, nawet takich, które nie mają żadnego praktycznego uzasadnienia.
Thus, the Party rejects and vilifies every principle for which the Socialist movement originally stood, and it chooses to do this in the name of Socialism.		Partia na przykład odrzuca i szkaluje wszystkie pierwotne idee ruchu socjalistycznego, lecz robi to właśnie pod maską socjalizmu.
It preaches a contempt for the working class unexampled for centuries past, and it dresses its members in a uniform which was at one time peculiar to manual workers and was adopted for that reason.		Głosi pogardę dla robotników będącą nie do pomyślenia nawet w ubiegłych stuleciach, a zarazem świadomie ubiera swoich członków w mundury wzorowane na dawnej odzieży roboczej pracowników fizycznych.
It systematically undermines the solidarity of the family, and it calls its leader by a name which is a direct appeal to the sentiment of family loyalty.		Systematycznie podkopuje solidarność rodzinną, lecz swojego przywódcę obdarza mianem odwołującym się bezpośrednio do rodzinnych sentymentów.
Even the names of the four Ministries by which we are governed exhibit a sort of impudence in their deliberate reversal of the facts.		Również nazwy czterech rządzących nami ministerstw odzwierciedlają bezczelność, z jaką celowo przeinacza się fakty.
The Ministry of Peace concerns itself with war, the Ministry of Truth with lies, the Ministry of Love with torture and the Ministry of Plenty with starvation.		Prawdziwą dziedziną Ministerstwa Pokoju jest wojna; Ministerstwa Prawdy – kłamstwa; Ministerstwa Miłości – tortury; Ministerstwa Obfitości – głód.
These contradictions are not accidental, nor do they result from ordinary hypocrisy: they are deliberate exercises in doublethink.		Te sprzeczności nie są przypadkowe ani nie wynikają ze zwykłej hipokryzji; są celowymi przejawami dwójmyślenia.
For it is only by reconciling contradictions that power can be retained indefinitely.		Tylko bowiem przez godzenie sprzeczności można nieustannie dzierżyć władzę.
In no other way could the ancient cycle be broken.		To jedyny sposób zatrzymania odwiecznego cyklu.
If human equality is to be for ever averted - if the High, as we have called them, are to keep their places permanently - then the prevailing mental condition must be controlled insanity.		Jeśli ma się powieść trwałe zapobieżenie równości, jeśli warstwa górna – jakeśmy ją na wstępie nazwali – ma nieprzerwanie utrzymywać się na szczycie, wówczas powszechnym stanem umysłów musi być kontrolowane szaleństwo.
But there is one question which until this moment we have almost ignored.		Pozostaje wszakże jedno pytanie, na które dotychczas nie próbowaliśmy odpowiedzieć.
It is: why should human equality be averted?		Dlaczego należy zapobiec równości?
Supposing that the mechanics of the process have been rightly described, what is the motive for this huge, accurately planned effort to freeze history at a particular moment of time?		Załóżmy, że wszystkie mechanizmy tego ogromnego i z taką pieczołowitością opracowanego przedsięwzięcia zostały prawidłowo przedstawione; jakiż jednak przyświeca mu cel? Po co wkłada się tyle wysiłku w zatrzymanie biegu historii?
Here we reach the central secret.		W tym miejscu dochodzimy do tajemnicy stanowiącej istotę całego zagadnienia.
As we have seen, the mystique of the Party, and about all of the Inner Party, depends upon doublethink.		Jak wykazano powyżej, trwałość Partii, a zwłaszcza Wewnętrznej Partii, opiera się na dwójmyśleniu.
But deeper than this lies the original motive, the never-questioned instinct that first led to the seizure of power and brought doublethink, the Thought Police, continuous warfare and all the other necessary paraphernalia into existence afterwards.		Lecz u samych podstaw jej sukcesu leży pierwotny motyw sięgnięcia po władzę, nigdy nie kwestionowany instynkt, z którego z czasem wzięło swój początek dwójmyślenie, Policja Myśli, ciągła wojna oraz inne elementy niezbędne do sprawnego funkcjonowania systemu.
This motive really consists....		Motyw ten polega w rzeczywistości na...
Winston became aware of silence, as one becomes aware of a new sound.		Winston zdał sobie sprawę z panującej ciszy. Uświadomił ją sobie tak, jakby to był nowy dźwięk.
It seemed to him that Julia had been very still for some time past.		Pomyślał, że Julia od dłuższego czasu zachowuje się wyjątkowo spokojnie.
She was lying on her side, naked from the waist upwards, with her cheek pillowed on her hand and one dark lock tumbling across her eyes. Her breast rose and fell slowly and regularly.		Leżała na boku, odkryta od pasa w górę, z policzkiem opartym o dłoń. Ciemny lok przysłaniał jej oczy, a pierś falowała wolno i miarowo.
‘Julia.’		– Julio?
No answer.		Nie było odpowiedzi.
‘Julia, are you awake?’		– Julio, śpisz?
No answer.		Milczenie.
She was asleep.		Spała.
He shut the book, put it carefully on the floor, lay down and pulled the coverlet over both of them.		Zamknął książkę, położył ją ostrożnie na podłodze, po czym sam również wyciągnął się wygodnie na łóżku i przykrył siebie i Julię kapą.
He had still, he reflected, not learned the ultimate secret.		Pomyślał, że wciąż jeszcze nie poznał największej tajemnicy.
He understood how; he did not understand why. Chapter I, like Chapter III, had not actually told him anything that he did not know, it had merely systematised the knowledge that he possessed already.		Rozumiał j a k; nie rozumiał d l a c z e g o. Zarówno rozdział pierwszy, jak i trzeci nie powiedziały mu właściwie nic nowego; pozwoliły tylko usystematyzować posiadane informacje.
But after reading it he knew better than before that he was not mad.		Mimo to lektura utwierdziła go przynajmniej w jednym: nie jest szalony.
Being in a minority, even a minority of one, did not make you mad.		Należenie do mniejszości, nawet jednoosobowej, nie czyni nikogo szaleńcem.
There was truth and there was untruth, and if you clung to the truth even against the whole world, you were not mad.		Istnieje prawda i istnieje fałsz, lecz dopóki ktoś upiera się przy prawdzie, nawet wbrew całemu światu, pozostaje normalny.
A yellow beam from the sinking sun slanted in through the window and fell across the pillow.		Przez okno wpadł jasny promień zachodzącego słońca i rozświetlił poduszkę.
He shut his eyes.		Winston zamknął oczy.
The sun on his face and the girls smooth body touching his own gave him a strong, sleepy, confident feeling.		Słoneczny blask, który skąpał jego twarz, i gładkie, dziewczęce ciało leżące tuż obok natchnęły go senną pewnością siebie.
He was safe, everything was all right.		On i Julia byli bezpieczni i wszystko układało się pomyślnie.
He fell asleep murmuring ‘Sanity is not statistical,’ with the feeling that this remark contained in it a profound wisdom.		Szepcząc do siebie „normalność nie jest kwestią statystyki”, zasnął przekonany, że w stwierdzeniu tym kryje się głęboka mądrość.
X		10
When he woke it was with the sensation of having slept for a long time, but a glance at the old-fashioned clock told him that it was only twenty-thirty.		Obudził się z uczuciem, że spał bardzo długo, ale kiedy spojrzał na staromodny zegar, okazało się, iż jest dopiero dwudziesta trzydzieści.
He lay dozing fur a little while; then the usual deep-lunged singing struck up from the yard below:		Drzemał jeszcze przez chwilę, dopóki z podwórza nie dobiegł go znajomy donośny śpiew:
It was only an ’opeless fancy,		To był tylko chwilowy urok
It passed like an Ipril dye,		I minął jak kwietniowy dzień,
But a look an’ a word an’ the dreams they stirred		Lecz cóż za marzenia rozbudził!
They ’ave stolen my ’eart awye!		Z serca mego najlżejszy zdjął cień!
The drivelling song seemed to have kept its popularity.		Kiczowaty szlagier nie tracił popularności.
You still heard it all over the place.		Słyszało się go na każdym kroku.
It had outlived the Hate Song.		Przetrwał nawet „Pieśń Nienawiści”.
Julia woke at the sound, stretched herself luxuriously and got out of bed.		Śpiew zbudził Julię, która przeciągnęła się z lubością i wstała z łóżka.
‘I’m hungry,’ she said.		– Głodna jestem.
‘Let’s make some more coffee.		Zaparzę kawy.
Damn!		Cholera!
The stove’s gone out and the water’s cold.’ She picked the stove up and shook it. ‘There’s no oil in it.’		Prymus zgasł i woda jest zupełnie zimna. – Podniosła go i potrząsnęła. – Pusty, nafta się skończyła.
‘We can get some from old Charrington, I expect.’		– Możemy pożyczyć od pana Charringtona.
‘The funny thing is I made sure it was full.		– Dziwne, ale kiedy sprawdzałam, zdawało mi się, że jest pełen.
I’m going to put my clothes on,’ she added. ‘It seems to have got colder.’		Muszę się ubrać, bo jakoś zrobiło się chłodno.
Winston also got up and dressed himself.		Winston również wstał i włożył ubranie.
The indefatigable voice sang on:		Niestrudzony głos wciąż zawodził:
They sye that time ’eals all things,		Mówią, że czas leczy rany,
They sye you can always forget;		Wszystko w niepamięć odpływa;
But the smiles an’ the tears acrorss the years		Lecz moje serce wciąż szlocha żałośnie,
They twist my ’eart-strings yet!		Gdy wspomnienie sprzed lat w nim odżywa!
As he fastened the belt of his overalls he strolled across to the window.		Zapinając pasek kombinezonu, Winston podszedł do okna.
The sun must have gone down behind the houses; it was not shining into the yard any longer.		Słońce skryło się za domami; nie oświetlało już podwórza.
The flagstones were wet as though they had just been washed, and he had the feeling that the sky had been washed too, so fresh and pale was the blue between the chimney pots.		Bruk był mokry, jakby świeżo umyty, i niebo też wyglądało jak świeżo wyszorowane, tak jasny i czysty wydawał się jego błękit widoczny między kominami.
Tirelessly the woman marched to and fro, corking and uncorking herself, singing and falling silent, and pegging out more diapers, and more and yet more.		W dole prolka krążyła wytrwale pomiędzy balią a sznurem, na przemian to zatykając sobie usta spinaczami i milknąc, to wyjmując spinacze i śpiewając, zajęta rozwieszaniem nieprzebranego zapasu pieluszek.
He wondered whether she took in washing for a living, or was merely the slave of twenty or thirty grandchildren.		Winston nie wiedział, czy praniem zarabia na życie, czy też haruje tak dla dwadzieściorga lub trzydzieściorga wnucząt.
Julia had come across to his side; together they gazed down with a sort of fascination at the sturdy figure below.		Julia podeszła do niego i wspólnie, z dziwnym zafascynowaniem, obserwowali tęgą sylwetkę prolki.
As he looked at the woman in her characteristic attitude, her thick arms reaching up for the line, her powerful mare-like buttocks protruded, it struck him for the first time that she was beautiful.		Kiedy stanęła w swojej charakterystycznej pozie, z grubymi ramionami wyciągniętymi do sznura w górze, a potężnym jak u klaczy zadem mocno wypiętym, Winston po raz pierwszy uświadomił sobie jej piękno.
It had never before occurred to him that the body of a woman of fifty, blown up to monstrous dimensions by childbearing, then hardened, roughened by work till it was coarse in the grain like an over-ripe turnip, could be beautiful.		Nigdy przedtem nie zdawał sobie sprawy, iż ciało pięćdziesięcioletniej kobiety, rozdęte licznymi ciążami do monstrualnych rozmiarów, stwardniałe i zgrubiałe od ustawicznej pracy, grudowate jak przejrzała rzepa, może być urodziwe.
But it was so, and after all, he thought, why not?		Ale dlaczego nie, pomyślał.
The solid, contourless body, like a block of granite, and the rasping red skin, bore the same relation to the body of a girl as the rose-hip to the rose.		Masywne, bezkształtne ciało podobne co bloku granitu, ze swoją szorstką, czerwonawą skórą, tak się ma do ciała młodej dziewczyny jak owoc dzikiej róży do jej kwiatu.
Why should the fruit be held inferior to the flower?		Dlaczegóż owoc miałby być gorszy?
‘She’s beautiful,’ he murmured.		– Ona jest piękna – szepnął.
‘She’s a metre across the hips, easily,’ said Julia.		– W biodrach jest szeroka przynajmniej na metr – powiedziała Julia.
‘That is her style of beauty,’ said Winston.		– To jest jej sposób bycia piękną – odparł.
He held Julia’s supple waist easily encircled by his arm.		Jedną ręką obejmował gibką talię dziewczyny.
From the hip to the knee her flank was against his.		Jej biodro i udo przylegały do jego boku.
Out of their bodies no child would ever come.		Z ich ciał nigdy nie narodzi się dziecko.
That was one thing they could never do.		Na ten krok się nie odważą.
Only by word of month, from mind to mind, could they pass on the secret.		Jedynie przekazując innym swoje myśli będą mogli zapewnić ciągłość oporu wobec Partii.
The woman down there had no mind, she had only strong arms, a warm heart and a fertile belly.		Kobieta w dole nie miała bystrego umysłu, a tylko silne dłonie, gorące serce i płodne łono.
He wondered how many children she had given birth to.		Ciekaw był, ile dzieci wydała na świat.
It might easily be fifteen.		Pewnie z piętnaścioro.
She had had her momentary flowering, a year, perhaps, of wildrose beauty, and then she had suddenly swollen like a fertilised fruit and grown hard and red and coarse, and then her life had been laundering, scrubbing, darning, cooking, sweeping, polishing, mending, scrubbing, laundering, first for children, then for grandchildren, over thirty unbroken years.		Na krótko, nie dłużej niż rok, zakwitła jak dzika róża, po czym nabrzmiała niczym zapłodniony owoc, stała się masywna, czerwona, pospolita, a na jej życie złożyło się pranie, szorowanie, cerowanie, gotowanie, sprzątanie, polerowanie, szycie, i znów szorowanie; pranie, najpierw dla dzieci, potem dla wnuków, bez wytchnienia przez trzydzieści lat.
At the end of it she was still singing.		A mimo to wciąż śpiewała.
The mystical reverence that he felt for her was somehow mixed up with the aspect of the pale, cloudless sky, stretching away behind the chimney pots into interminable distances.		Niemal mistyczny szacunek, jaki dla niej odczuwał, wiązał się jakoś z jasnością bezchmurnego nieba, ciągnącego się w nieskończoność za kominami.
It was curious to think that the sky was the same for everybody, in Eurasia or Eastasia as well as here.		To niezwykłe, że niebo jest wszędzie takie samo; w Eurazji, we Wschódazji, tutaj.
And the people under the sky were also very much the same everywhere, all over the world, hundreds of thousands of millions of people just like this, people ignorant of one another’s existence, held apart by walls of hatred and lies, and yet almost exactly the same - people who had never learned to think but who were storing up in their hearts and bellies and muscles the power that would one day overturn the world.		I ludzie żyjący pod nim też niczym nie różnią się między sobą – wszędzie, na całym świecie, żyją setki tysięcy milionów takich samych ludzi, nieświadomych nawzajem swojego losu, rozdzielonych murami kłamstwa i nienawiści, a jednak tak bardzo podobnych; ludzi, którzy nigdy nie nauczyli się myśleć, lecz w których sercach, lędźwiach i mięśniach gromadzi się siła zdolna w przyszłości wstrząsnąć światem.
If there was hope, it lay in the proles!		Jeśli w ogóle istnieje nadzieja, spoczywa w prolach!
Without having read to the end of the book, he knew that that must be Goldstein’s final message.		Chociaż nie przeczytał jeszcze całej Księgi, wiedział, iż tak musi brzmieć końcowe przesłanie Goldsteina.
The future belonged to the proles.		Przyszłość należy do proli.
And could he be sure that when their time came the world they constructed would not be just as alien to him, Winston Smith, as the world of the Party?		Ale czy mógł oczekiwać, że gdy nadejdzie ich pora, stworzą świat bardziej bliski jemu; Winstonowi Smithowi, niż świat stworzony przez Partię?
Yes, because at the least it would be a world of sanity.		Tak, albowiem nie będzie to świat oparty na szaleństwie.
Where there is equality there can be sanity.		Tam gdzie istnieje równość, może istnieć i zdrowy rozsądek.
Sooner or later it would happen, strength would change into consciousness.		Prędzej czy później to się stanie: siła przerodzi się w świadomość.
The proles were immortal, you could not doubt it when you looked at that valiant figure in the yard.		Prole są nieśmiertelni – patrząc na dzielną kobietę na podwórzu nie sposób było w to wątpić.
In the end their awakening would come.		Kiedyś, choćby za tysiąc lat, wreszcie się zbudzą.
And until that happened, though it might be a thousand years, they would stay alive against all the odds, like birds, passing on from body to body the vitality which the Party did not share and could not kill.		Dopóki to nie nastąpi, nadal będą żyć wbrew wszelkim przeciwnościom, niczym ptaki, przekazując z pokolenia na pokolenie witalność, której Partia ani nie ma, ani nie umie stłumić.
‘Do you remember,’ he said, ‘the thrush that sang to us, that first day, at the edge of the wood?’		– Czy pamiętasz drozda, który śpiewał dla nas pierwszego dnia, tam na skraju lasu? – spytał.
‘He wasn’t singing to us,’ said Julia. ‘He was singing to please himself.		– Nie śpiewał dla nas – odparła Julia. – Śpiewał dla własnej przyjemności.
Not even that.		Nie, to też nie.
He was just singing.’		Po prostu śpiewał.
The birds sang, the proles sang, the Party did not sing.		Ptaki śpiewają, śpiewają prole – Partia nie śpiewa.
All round the world, in London and New York, in Africa and Brazil and in the mysterious, forbidden lands beyond the frontiers, in the streets of Paris and Berlin, in the villages of the endless Russian plain, in the bazaars of China and Japan-everywhere stood the same solid unconquerable figure, made monstrous by work and childbearing, toiling from birth to death and still singing.		Na całym świecie, w Londynie, i w Nowym Jorku, w Afryce i w Brazylii, a także w tajemniczych zakazanych krainach poza granicami Oceanii, na ulicach Paryża i Berlina, w wioskach na bezkresnych rosyjskich równinach, na chińskich i japońskich bazarach – wszędzie można napotkać tę samą masywną, niepokonaną postać, zeszpeconą przez pracę i liczne ciąże, przez całe życie harującą bez wytchnienia, ale mimo to rozśpiewaną.
Out of those mighty loins a race of conscious beings must one day come.		Pewnego dnia z jej potężnych lędźwi zrodzi się świadome pokolenie.
You were the dead; theirs was the future.		My jesteśmy martwi; przyszłość należy do nich.
But you could share in that future if you kept alive the mind as they kept alive the body, and passed on the secret doctrine that two plus two make four.		Ale możemy w niej uczestniczyć, jeśli tak jak oni przekazują witalność swoich ciał, my zapewniamy przetrwanie naszym myślom, szerząc tajemną doktrynę, że dwa i dwa to cztery.
‘We are the dead,’ he said.		– Jesteśmy martwi – rzekł.
‘We are the dead,’ echoed Julia dutifully.		– Jesteśmy martwi – powtórzyła posłusznie Julia.
‘You are the dead,’ said an iron voice behind them.		– Jesteście martwi – oświadczył żelazny głos za nimi.
They sprang apart.		Odskoczyli od siebie.
Winston’s entrails seemed to have turned into ice.		Winston poczuł nagły chłód w kiszkach.
He could see the white all round the irises of Julia’s eyes.		Ujrzał białka wystraszonych oczu Julii.
Her face had turned a milky yellow.		Jej twarz stała się mlecznożółta.
The smear of rouge that was still on each cheekbone stood out sharply, almost as though unconnected with the skin beneath.		Róż na policzkach kontrastował silnie z barwą jej skóry, zupełnie jakby przykleiła sobie dwa czerwone krążki.
‘You are the dead,’ repeated the iron voice.		– Jesteście martwi – odezwał się ponownie żelazny głos.
‘It was behind the picture,’ breathed Julia.		– Dochodzi zza ryciny – szepnęła Julia.
‘It was behind the picture,’ said the voice. ‘Remain exactly where you are.		– Dochodzi zza ryciny – powtórzył głos. – Zostańcie na swoich miejscach.
Make no movement until you are ordered.’		Nie ruszać się bez rozkazu.
It was starting, it was starting at last!		Wreszcie, wreszcie się stało!
They could do nothing except stand gazing into one another’s eyes.		Nie mogli uczynić nic, więc tylko patrzyli sobie w oczy.
To run for life, to get out of the house before it was too late - no such thought occurred to them.		Uciekać, wybiec na ulicę, zanim będzie za późno – podobne myśli nawet nie przychodziły im do głowy.
Unthinkable to disobey the iron voice from the wall.		Nieposłuszeństwo wobec żelaznego głosu dobiegającego ze ściany było nie do pomyślenia.
There was a snap as though a catch had been turned back, and a crash of breaking glass.		Usłyszeli cichy trzask, jakby coś odczepiano, a następnie brzęk tłuczonego szkła.
The picture had fallen to the floor, uncovering the telescreen behind it.		Rycina spadła na podłogę, ukazując ukryty za nią teleekran.
‘Now they can see us,’ said Julia.		– Teraz nas widzą – powiedziała Julia.
‘Now we can see you,’ said the voice. ‘Stand out in the middle of the room. Stand back to back.		– Teraz was widzimy – rzekł głos. – Stańcie na środku pokoju, plecami do siebie.
Clasp your hands behind your heads.		Ręce spleść na karku!
Do not touch one another.’		Nie dotykać się!
They were not touching, but it seemed to him that he could feel Julia’s body shaking.		Chociaż się nie dotykali, Winstonowi zdawało się, że czuje, jak Julia dygocze.
Or perhaps it was merely the shaking of his own.		A może to dygotał on sam.
He could just stop his teeth from chattering, but his knees were beyond his control.		Udało mu się powstrzymać dzwonienie zębów, ale nie potrafił zapanować nad drżeniem kolan.
There was a sound of trampling boots below, inside the house and outside.		Na dole, w środku i na zewnątrz budynku, rozbrzmiewał tupot wielu nóg.
The yard seemed to be full of men.		Podwórze musiało roić się od ludzi.
Something was being dragged across the stones.		Coś wleczono po bruku.
The woman’s singing had stopped abruptly.		Śpiew prolki raptownie ucichł.
There was a long, rolling clang, as though the washtub had been flung across the yard, and then a confusion of angry shouts which ended in a yell of pain.		Rozległ się głośny, wibrujący brzęk, jakby przewrócono na bruk blaszaną balię, a po chwili gniewne krzyki i głośny pisk bólu.
‘The house is surrounded,’ said Winston.		– Dom jest otoczony – stwierdził Winston.
‘The house is surrounded,’ said the voice.		– Dom jest otoczony – powtórzył głos.
He heard Julia snap her teeth together.		Winston słyszał, jak Julia szczęka zębami.
‘I suppose we may as well say good-bye,’ she said.		– Chyba widzimy się po raz ostatni – powiedziała.
‘You may as well say good-bye,’ said the voice.		– Widzicie się po raz ostatni – potwierdził głos.
And then another quite different voice, a thin, cultivated voice which Winston had the impression of having heard before, struck in: ‘And by the way, while we are on the subject, "Here comes a candle to light you to bed, here comes a chopper to chop off your head!"’		Po czym inny głos, cienki, kulturalny, który wydał się Winstonowi znajomy, dodał: – A skoro o tym mowa, coś wam chcę przypomnieć: „Oto ciastko, możesz zjeść połowę, a oto topór, który zetnie ci głowę!”
Something crashed onto the bed behind Winston’s back.		Coś spadło z hukiem na łóżko za plecami Winstona.
The head of a ladder had been thrust through the window and had burst in the frame.		To wetknięta przez okno drabina wyważyła część ramy.
Someone was climbing through the window.		Ktoś już wskakiwał do środka.
There was a stampede of boots up the stairs.		Równocześnie schody zadudniły od ciężkich kroków.
The room was full of solid men in black uniforms, with iron-shod boots on their feet and truncheons in their hands.		W następnej chwili pokój zapełnił się uzbrojonymi w pałki drabami w czarnych mundurach i podkutych żelazem buciorach.
Winston was not trembling any longer.		Winston przestał dygotać.
Even his eyes he barely moved.		Starał się nawet nie patrzeć na boki.
One thing alone mattered: to keep still, to keep still and not give them an excuse to hit you!		Liczyło się jedno: nie ruszać się, nie ruszać, nie dać im żadnego pretekstu do bicia!
A man with a smooth prizefighter’s jowl in which the mouth was only a slit paused opposite him, balancing his truncheon meditatively between thumb and forefinger.		Olbrzym o gładkiej twarzy zawodowego zapaśnika, na której usta były tylko cienką szramą, zatrzymał się naprzeciw Winstona, z namysłem kołysząc w dwóch palcach pałkę.
Winston met his eyes.		Oczy mężczyzn na moment się zetknęły.
The feeling of nakedness, with one’s hands behind one’s head and one’s face and body all exposed, was almost unbearable.		Świadomość własnej bezbronności, gdy tak stał z rękami splecionymi na karku, wystawiony na razy, była dla Winstona nie do zniesienia.
The man protruded the tip of a white tongue, licked the place where his lips should have been and then passed on.		Olbrzym wysunął koniuszek białego języka, oblizał nie istniejące wargi, po czym odszedł.
There was another crash.		Rozległ się kolejny huk.
Someone had picked up the glass paperweight from the table and smashed it to pieces on the hearth-stone.		To ktoś podniósł ze stolika szklany przycisk i roztrzaskał o płytę kominka.
The fragment of coral, a tiny crinkle of pink like a sugar rosebud from a cake, rolled across the mat.		Niewielki, pofałdowany koral, podobny do cukrowej różyczki zdobiącej tort, potoczył się po dywanie.
How small, thought Winston, how small it always was!		Jakiż jest maleńki, pomyślał Winston, jakiż maleńki był zawsze!
There was a gasp and a thump behind him, and he received a violent kick on the ankle which nearly flung him off his balance.		Tuż za plecami usłyszał jęk, po czym głuchy łoskot, i coś tak silnie uderzyło go w kostkę, że omal nie stracił równowagi.
One of the men had smashed his fist into Julia’s solar plexus, doubling her up like a pocket ruler.		To jeden z funkcjonariuszy wyrżnął Julię pięścią w splot słoneczny; dziewczyna zgięła się jak scyzoryk i padła na ziemię.
She was thrashing about on the floor, fighting for breath.		Miotała się po podłodze usiłując złapać oddech.
Winston dared not turn his head even by a millimetre, but sometimes her livid, gasping face came within the angle of his vision.		Winston bał się odwrócić głowę choćby o milimetr, lecz chwilami kątem oka dostrzegał siną twarz Julii i jej szeroko otwarte usta.
Even in his terror it was as though he could feel the pain in his own body, the deadly pain which nevertheless was less urgent than the struggle to get back her breath.		Mimo panicznego strachu niemal fizycznie odczuwał jej straszliwy ból i jeszcze straszliwsze, rozpaczliwe wysiłki odzyskania tchu.
He knew what it was like: the terrible, agonizing pain which was there all the while but could not be suffered yet, because before all else it was necessary to be able to breathe.		Wiedział, co przeżywa; okropny, rozdzierający ból, który jednak schodzi na drugi plan, bo stokroć ważniejsze jest, by wciągnąć powietrze w płuca.
Then two of the men hoisted her up by knees and shoulders and carried her out of the room like a sack.		Potem dwóch funkcjonariuszy chwyciło Julię za ręce i nogi i wyniosło jak worek.
Winston had a glimpse of her face, upside down, yellow and contorted, with the eyes shut, and still with a smear of rouge on either cheek; and that was the last he saw of her.		Winstonowi mignęła jej odchylona do tyłu twarz, żółta, wykrzywiona, z zaciśniętymi oczami i wciąż ze śladami różu na policzkach; więcej Julii nie widział.
He stood dead still.		Stał w całkowitym bezruchu.
No one had hit him yet.		Jak dotąd nikt go nie uderzył.
Thoughts which came of their own accord but seemed totally uninteresting began to flit through his mind: He wondered whether they had got Mr Charrington.		Różne myśli, wcale nie najistotniejsze, przepływały mu przez głowę. Co zrobili z panem Charringtonem?
He wondered what they had done to the woman in the yard.		Co się stało z prolką z podwórza?
He noticed that he badly wanted to urinate, and felt a faint surprise, because he had done so only two or three hours ago.		Zdał sobie sprawę, że czuje gwałtowną potrzebę oddania moczu i zdziwił się nieco, ponieważ zaledwie dwie, trzy godziny temu korzystał z toalety.
He noticed that the clock on the mantelpiece said nine, meaning twenty-one. But the light seemed too strong.		Zauważył, że zegar na kominku wskazuje dziewiątą, czyli dwudziestą pierwszą Ale na dworze wciąż było jasno..
Would not the light be fading at twenty-one hours on an August evening?
He wondered whether after all he and Julia had mistaken the time - had slept the clock round and thought it was twenty-thirty when really it was nought eight-thirty on the following morning.		Może on i Julia pomylili się co do godziny – może przespali całą noc i tylko im się wydawało, że jest dwudziesta trzydzieści, gdy w rzeczywistości była ósma trzydzieści rano?
But he did not pursue the thought further.		Lecz nie zastanawiał się nad tym długo.
It was not interesting.		Nie miało to teraz znaczenia.
There was another, lighter step in the passage.		Na korytarzu rozległy się inne, trochę lżejsze kroki.
Mr Charrington came into the room.		Do pokoju wszedł pan Charrington.
The demeanour of the black-uniformed men suddenly became more subdued.		Funkcjonariusze w czarnych mundurach od razu przycichli.
Something had also changed in Mr Charrington’s appearance.		W wyglądzie pana Charringtona coś jakby się zmieniło.
His eye fell on the fragments of the glass paperweight.		Dostrzegł na podłodze roztrzaskany przycisk.
‘Pick up those pieces,’ he said sharply.		– Sprzątnąć to – rozkazał ostro.
A man stooped to obey.		Jeden z mężczyzn schylił się posłusznie.
The cockney accent had disappeared; Winston suddenly realised whose voice it was that he had heard a few moments ago on the telescreen.		Głos pana Charringtona stracił akcent typowy dla proli; Winston nagle zdał sobie sprawę, że to właśnie on przemówił do niego i Julii z teleekranu.
Mr Charrington was still wearing his old velvet jacket, but his hair, which had been almost white, had turned black.		Pan Charrington jak zwykle miał na sobie aksamitną marynarkę, lecz jego siwe włosy były teraz całkiem czarne.
Also he was not wearing his spectacles.		I nie nosił okularów.
He gave Winston a single sharp glance, as though verifying his identity, and then paid no more attention to him.		Rzucił Winstonowi krótkie, badawcze spojrzenie, jakby sprawdzał jego tożsamość, i nie poświęcał mu już więcej uwagi.
He was still recognisable, but he was not the same person any longer.		W ciemnowłosym mężczyźnie wciąż dawało się rozpoznać pana Charringtona, lecz w sumie wyglądał na zupełnie innego człowieka.
His body had straightened, and seemed to have grown bigger.		Przygarbione plecy wyprostowały się, przez co sprawiał wrażenie znacznie wyższego.
His face had undergone only tiny changes that had nevertheless worked a complete transformation. The black eyebrows were less bushy, the wrinkles were gone, the whole lines of the face seemed to have altered; even the nose seemed shorter.		Twarz zmieniła się tylko minimalnie, ale i tak różnica była piorunująca: wystarczyło, że czarne brwi stały się mniej krzaczaste i znikły zmarszczki, a kształt twarzy wydawał się inny, nos zaś znacznie krótszy.
It was the alert, cold face of a man of about five-and-thirty.		Winston miał przed sobą czujne, zimne oblicze trzydziestopięcioletniego mężczyzny.
It occurred to Winston that for the first time in his life he was looking, with knowledge, at a member of the Thought Police.		Uświadomił sobie, że po raz pierwszy w życiu patrzy na kogoś, co do kogo nie ma wątpliwości, iż jest agentem Policji Myśli.
PART III		Część trzecia
I		1
HE DID NOT KNOW where he was.		Nie wiedział, gdzie jest.
Presumably he was in the Ministry of Love; but there was no way of making certain.		Prawdopodobnie przebywał w Ministerstwie Miłości, ale nie miał jak się upewnić.
He was in a high-ceilinged windowless cell with walls of glittering white porcelain.		Znajdował się w wysokiej, pozbawionej okien celi o ścianach wyłożonych lśniącymi białymi kaflami.
Concealed lamps flooded it with cold light, and there was a low, steady humming sound which he supposed had something to do with the air supply.		Ukryte lampy zalewały pomieszczenie zimnym światłym. Skądś dobiegał cichy, miarowy szum, zapewne urządzeń wentylacyjnych.
A bench, or shelf, just wide enough to sit on ran round the wall, broken only by the door and, at the end opposite the door, a lavatory pan with no wooden seat. There were four telescreens, one in each wall.		Wzdłuż ścian, z przerwą na drzwi oraz na usytuowany naprzeciwko nich klozet bez deski, biegła ława lub raczej półka, tak wąska, że ledwo dawało się na niej usiąść.
There was a dull aching in his belly.		W brzuchu czuł tępe kłucie.
It had been there ever since they had bundled him into the closed van and driven him away.		Ból towarzyszył mu od momentu, kiedy wepchnęli go do furgonetki i odjechali spod sklepu.
But he was also hungry, with a gnawing, unwholesome kind of hunger.		Równocześnie doskwierał mu głód, od którego aż skręcały mu się kiszki.
It might be twenty-four hours since he had eaten, it might be thirty-six.		Minęła doba, może półtorej, odkąd jadł po raz ostatni.
He still did not know, probably never would know, whether it had been morning or evening when they arrested him.		Wciąż nie wiedział i podejrzewał, że już nigdy się nie dowie, czy aresztowano go rano, czy wieczorem.
Since he was arrested he had not been fed.		Od chwili aresztowania nie miał nic w ustach.
He sat as still as he could on the narrow bench, with his hands crossed on his knee.		Siedział na wąskiej ławie z dłońmi złożonymi na kolanie, starając się zachować bezruch.
He had already learned to sit still.		Szybko nauczył się nie wykonywać żadnych ruchów.
If you made unexpected movements they yelled at you from the telescreen.		Każdy niespodziewany gest prowokował jeden z teleekranów do wrzasku.
But the craving for food was growing upon him.		Ale głód nie dawał Winstonowi spokoju.
What he longed for above all was a piece of bread.		Oddałby wszystko za kromkę chleba.
He had an idea that there was a few breadcrumbs in the pocket of his overalls.		Przyszło mu do głowy, że w kieszeni kombinezonu może znaleźć nieco okruchów chleba.
It was even possible - he thought this because from time to time something seemed to tickle his leg - that there might be a sizeable bit of crust there.		A nawet – pomyślał tak, gdyż od czasu do czasu coś łaskotało go w udo – spory kawałek skórki.
In the end the temptation to find out overcame his fear, he slipped a hand into his pocket.		W końcu głód pokonał strach; więzień wsunął dłoń do kieszeni.
‘Smith!’ yelled a voice from the telescreen. ‘6079 Smith W!		– Smith! – wrzasnął teleekran: – 6079 Smith W.!
Hands out of pockets in the cells!’		W celi nie wolno wkładać rąk do kieszeni.
He sat still again, his hands crossed on his knee.		Znieruchomiał i ponownie oparł dłonie na kolanie.
Before being brought here he had been taken to another place which must have been an ordinary prison or a temporary lock-up used by the patrols.		Zanim tu trafił, najpierw zawieziono go w inne miejsce, do zwykłego więzienia lub raczej aresztu.
He did not know how long he had been there; some hours, at any rate; with no clocks and no daylight it was hard to gauge the time.		Nie wiedział, jak długo go tam trzymano, ale przynajmniej kilka godzin; ponieważ nie było ani zegara, ani okien, przez które wpadałoby światło, nie umiał ocenić upływu czasu.
It was a noisy, evil-smelling place.		Panował tam hałas i potworny smród.
They had put him into a cell similar to the one he was now in, but filthily dirty and at all times crowded by ten or fifteen people.		Umieszczono go w celi podobnej do tej, w której znajdował się obecnie, tylko obrzydliwie brudnej i zatłoczonej – przebywało w niej równocześnie od dziesięciu do piętnastu osób.
The majority of them were common criminals, but there were a few political prisoners among them.		Byli to w większości przestępcy kryminalni, choć zauważył również kilku więźniów politycznych.
He had sat silent against the wall, jostled by dirty bodies, too preoccupied by fear and the pain in his belly to take much interest in his surroundings, but still noticing the astonishing difference in demeanour between the Party prisoners and the others.		Winston siedział w milczeniu oparty o ścianę, wtłoczony między cuchnące, rozpychające się ciała, zbyt zaprzątnięty swoim lękiem i kłuciem w żołądku, by zwracać uwagę na otoczenie, lecz i tak uderzyła go różnica w zachowaniu członków Partii i pozostałych więźniów.
The Party prisoners were always silent and terrified, but the ordinary criminals seemed to care nothing for anybody.		Wszyscy partyjni milczeli wystraszeni, podczas gdy pospolici przestępcy zachowywali się tak, jakby nie bali się nikogo i niczego.
They yelled insults at the guards, fought back fiercely when their belongings were impounded, wrote obscene words on the floor, ate smuggled food which they produced from mysterious hiding-places in their clothes, and even shouted down the telescreen when it tried to restore order.		Wymyślali strażnikom, szamotali się z furią, gdy odbierano im posiadane przedmioty, wypisywali na podłodze różne świństwa, spożywali przeszmuglowane jedzenie, które wydobywali z różnych zakamarków odzienia, a nawet zakrzykiwali teleekran, kiedy płynący z niego głos usiłował zaprowadzić porządek.
On the other hand some of them seemed to be on good terms with the guards, called them by nicknames and tried to wheedle cigarettes through the spy-hole in the door.		Niektórzy byli w jak najlepszej komitywie ze strażnikami, zwracali się do nich po imieniu i próbowali wyłudzić od nich papierosy przez judasza.
The guards, too, treated the common criminals with a certain forbearance, even when they had to handle them roughly.		Strażnicy również traktowali kryminalistów bardziej wyrozumiale, nawet wówczas, gdy musieli siłą zmuszać ich do posłuchu.
There was much talk about the forced-labour camps to which most of the prisoners expected to be sent.		Głównym tematem rozmów były obozy pracy, dokąd większość aresztantów spodziewała się trafić.
It was ‘all right’ in the camps, he gathered, so long as you had good contacts and knew the ropes.		Winston dowiedział się, że w obozach „nie jest źle”, o ile człowiek ma chody i umie sobie radzić.
There was bribery, favouritism and racketeering of every kind, there was homosexuality and prostitution, there was even illicit alcohol distilled from potatoes.		Liczyły się łapówki oraz znajomości, kwitł homoseksualizm i prostytucja; krążył nawet alkohol nielegalnie pędzony z kartofli.
The positions of trust were given only to the common criminals, especially the gangsters and the murderers, who formed a sort of aristocracy.		Porządkowych mianowano spośród przestępców kryminalnych; na ogół byli to gangsterzy i mordercy, tworzący obozową arystokrację.
All the dirty jobs were done by the politicals.		Politycznym przypadały najbrudniejsze prace.
There was a constant come-and-go of prisoners of every description: drug-peddlers, thieves, bandits, black-marketers, drunks, prostitutes.		Przez areszt ustawicznie przewijali się najróżniejsi klienci: handlarze narkotyków, złodzieje, bandyci, spekulanci, pijacy, prostytutki.
Some other drunks were so violent that the other prisoners had to combine to suppress them.		Niektórzy pijacy tak bardzo się awanturowali, że reszta więźniów musiała ich uspokajać wspólnymi siłami.
An enormous wreck of a woman, aged about sixty, with great tumbling breasts and thick coils of white hair which had come down in her struggles, was carried in, kicking and shouting, by four guards who had hold of her one at each corner.		Czterech strażników wniosło, trzymając ją pod ręce i nogi, wielką, steraną życiem babę około sześćdziesiątki, o ogromnych, zwalistych piersiach i grubych splotach siwych włosów, które rozsypały się podczas szarpaniny.
They wrenched off the boots with which she had been trying to kick them, and dumped her down across Winston’s lap, almost breaking his thighbones.		Ściągnęli jej buciory, bo próbowała ich kopać i cisnęli ją prosto na Winstona, o mało nie gruchocząc mu kości.
The woman hoisted herself upright and followed them out with a yell of ‘F— bastards!’ Then, noticing that she was sitting on something uneven, she slid off Winston’s knees onto the bench.		Wyprostowała się, wrzasnęła za nimi „P... skurwysyny!”, po czym – czując. że siedzi na czymś nierównym – zsunęła się z kolan Winstona na ławkę.
‘Beg pardon, dearie,’ she said. ‘I wouldn’t ’a sat on you, only the buggers put me there.		– Przepraszam cię, kochaniutki, nie siadłabym na tobie, gdyby mnie nie rzuciły te łajdaki.
They dono ’ow to treat a lady, do they?’ She paused, patted her breast, and belched. ‘Pardon,’ she said, ‘I ain’t meself, quite.’		Chamy, nie wiedzą, jak należy traktować kobietę! – Poklepała się po brzuchu i beknęła. – Przepraszam, coś niezbyt dobrze się czuję.
She leant forward and vomited copiously on the floor.		Pochyliła się i długo wymiotowała na posadzkę.
‘Thass better,’ she said, leaning back with closed eyes. ‘Never keep it down, thass what I say.		– No, nieco mi ulżyło – oświadczyła, opierając się o ścianę i przymykając oczy. – Jak ci coś zaszkodzi, nie warto trzymać tego w sobie.
Get it up while it’s fresh on your stomach, like.’		Najlepiej czym prędzej opróżnić żołądek.
She revived, turned to have another look at Winston, and seemed immediately to take a fancy to him. She put a vast arm round his shoulder and drew him towards her, breathing beer and vomit into his face.		Po krótkim odpoczynku otworzyła oczy i znów spojrzała na Winstona; chyba musiał przypaść jej do gustu, bo objęła go potężnym ranieniem i przyciągnęła do siebie, zionąc mu prosto w twarz wonią piwa i rzygowin.
‘Wass your name, dearie?’ she said.		– Jak się nazywasz, kochaniutki? – spytała.
‘Smith,’ said Winston.		– Smith – odparł Winston.
‘Smith?’ said the woman. ‘Thass funny.		– Smith? – ucieszyła się. – A to mi numer!
My name’s Smith too.		Ja też mam Smith na nazwisko.
Why,’ she added sentimentally, ‘I might be your mother!’		Mogłabym być twoją matką!
She might, thought Winston, be his mother.		Rzeczywiście mogłaby, pomyślał Winston.
She was about the right age and physique, and it was probable that people changed somewhat after twenty years in a forced-labour camp.		Typem budowy przypominała jego matkę, wiek również się zgadzał, a przecież po dwudziestu latach w obozie pracy wygląd człowieka ma prawo się zmienić.
No one else had spoken to him.		Nikt więcej się do niego nie odezwał.
To a surprising extent the ordinary criminals ignored the Party prisoners.		Był zdziwiony, że kryminaliści tak kompletnie ignorują członków Partii.
‘The polits,’ they called them, with a sort of uninterested contempt.		Z pogardliwą obojętnością nazywali ich „policami”.
The Party prisoners seemed terrified of speaking to anybody, and above all of speaking to one another.		Partyjni bali się otworzyć usta do kogokolwiek, a zwłaszcza do innych partyjnych.
Only once, when two Party members, both women, were pressed close together on the bench, he overheard amid the din of voices a few hurriedly-whispered words; and in particular a reference to something called ‘room one-oh-one’, which he did not understand.		Tylko raz, gdy dwie kobiety, obie należące do Partii, przysunęły się do siebie w ogólnym ścisku, pośród panującego gwaru dobiegł go pośpieszny szept jednej z nich; powiedziała coś, czego nie zrozumiał, o „pokoju sto jeden”.
It might be two or three hours ago that they had brought him here.		Do nowej celi przywieźli go dwie lub trzy godziny temu.
The dull pain in his belly never went away, but sometimes it grew better and sometimes worse, and his thoughts expanded or contracted accordingly.		Kłucie w trzewiach nie ustępowało; chwilami ból dokuczał bardziej, chwilami mniej, a to z kolei wpływało na tok jego myśli.
When it grew worse he thought only of the pain itself, and of his desire for food. When it grew better, panic took hold of him.		Kiedy ból się wzmagał, Winston myślał jedynie o swoim żołądku i głodzie; gdy tylko robiło mu się trochę lepiej, natychmiast ogarniał go strach.
There were moments when he foresaw the things that would happen to him with such actuality that his heart galloped and his breath stopped.		Chwilami tak dokładnie wyobrażał sobie, co go czeka, że serce waliło mu jak młotem, a w placach brakowało tchu.
He felt the smash of truncheons on his elbows and iron-shod boots on his shins; he saw himself grovelling on the floor, screaming for mercy through broken teeth.		Czuł na łokciach razy spadających pałek, a na łydkach kopniaki podkutych butów; widział siebie, jak tarza się po ziemi i wyje błagając o litość przez pieńki powybijanych zębów.
He hardly thought of Julia.		Prawie nie myślał o Julii.
He could not fix his mind on her.		Próbował, lecz jego myśli zaraz biegły innym torem.
He loved her and would not betray her, but that was only a fact, known as he knew the rules of arithmetic.		Wiedział, że ją kocha i że jej nie zdradzi; ale poczucie to było tak bezemocjonalne, jak znajomość matematycznych reguł.
He felt no love for her, and he hardly even wondered what was happening to her.		Nie czuł miłości i wcale nie zastanawiał się nad losem dziewczyny.
He thought oftener of O’Brien, with a flickering of hope.		Częściej myślał o O’Brienie, i to z pewną nikłą nadzieją.
O’Brien must know that he had been arrested.		O’Brien musiał mieć już informacje o aresztowaniu.
The Brotherhood, he had said, never tried to save its members. But there was the razor blade; they would send the razor blade if they could.		Mówił, że Braterstwo nigdy nie stara się ratować swoich członków, ale wspominał też o żyletce; jeśli im się uda, dostarczą mu żyletkę.
There would be perhaps five seconds before the guards could rush into the cell.		Będzie miał pewnie z pięć sekund, zanim strażnik wpadnie do celi.
The blade would bite into him with a sort of burning coldness, and even the fingers that held it would be cut to the bone.		Wyobraził sobie palący chłód ostrza, które werżnie mu się w ciało; nawet palce zaciśnięte na żyletce będzie miał rozorane aż do kości.
Everything came back to his sick body, which shrank trembling from the smallest pain.		Wszystko sprowadzało się do jego obolałego ciała – a ono kurczyło się, dygocząc, na myśl o najmniejszym bólu.
He was not certain that he would use the razor blade even if he got the chance.		Wątpił, czy starczy mu odwagi, by użyć żyletki, nawet jeśli ją dostanie.
It was more natural to exist from moment to moment, accepting another ten minutes’ life even with the certainty that there was torture at the end of it.		Bardziej naturalne wydawało mu się egzystować z chwili na chwilę, cieszyć się z każdych dziesięciu minut życia, nawet ze świadomością, że nie uniknie tortur.
Sometimes he tried to calculate the number of porcelain bricks in the walls of the cell.		Dla zabicia czasu usiłował liczyć lśniące kafle pokrywające ściany.
It should have been easy, but he always lost count at some point or another.		Proste, łatwe zajęcie, a jednak ciągle gubił się w rachubie.
More often he wondered where he was, and what time of day it was.		Dość często próbował zgadnąć, gdzie się znajduje i która jest godzina.
At one moment he felt certain that it was broad daylight outside, and at the next equally certain that it was pitch darkness.		Raz był przekonany, że na zewnątrz świeci słońce, a za moment, że panuje nieprzenikniona noc.
In this place, he knew instinctively, the lights would never be turned out.		Niemal instynktownie wiedział, że tu światło nie gaśnie nigdy.
It was the place with no darkness: he saw now why O’Brien had seemed to recognise the allusion.		Przebywał w miejscu, gdzie nie ma mroku; teraz pojął, dlaczego O’Brien jakby od razu zrozumiał jego aluzję.
In the Ministry of Love there were no windows.		Gmach Ministerstwa Miłości pozbawiony był okien.
His cell might be at the heart of the building or against its outer wall; it might be ten floors below ground, or thirty above it.		Cela mogła mieścić się w samym środku budynku lub przy jednej ze ścian zewnętrznych; mogła znajdować się dziesięć pięter pod powierzchnią lub trzydzieści nad ziemią.
He moved himself mentally from place to place, and tried to determine by the feeling of his body whether he was perched high in the air or buried deep underground.		W myślach przenosił ją z miejsca na miejsce i usiłował wybadać z reakcji swojego ciała, czy tkwi wysoko pod niebem, czy głęboko w dole.
There was a sound of marching boots outside.		Na korytarzu rozległ się miarowy stukot butów.
The steel door opened with a clang.		Stalowe drzwi otworzyły się z głośnym zgrzytem.
A young officer, a trim black-uniformed figure who seemed to glitter all over with polished leather, and whose pale, straight-featured face was like a wax mask, stepped smartly through the doorway. He motioned to the guards outside to bring in the prisoner they were leading.		Młody oficer o zgrabnej sylwetce opiętej czarnym mundurem, niemal całym z lśniącej, wypolerowanej skóry, i o bladej, surowej twarzy podobnej do woskowej maski wmaszerował sprężystym krokiem do środka i dał znak strażnikom, żeby wprowadzili eskortowanego więźnia.
The poet Ampleforth shambled into the cell.		Do celi, powłócząc nogami, wszedł poeta Ampleforth.
The door clanged shut again.		Drzwi zatrzasnęły się z głuchym łoskotem.
Ampleforth made one or two uncertain movements from side to side, as though having some idea that there was another door to go out of, and then began to wander up and down the cell.		Ampleforth obrócił się niepewnie w lewo, potem w prawo, jakby szukał drugich drzwi, przez które mógłby wydostać się na zewnątrz, po czym zaczął chodzić tam i z powrotem.
He had not yet noticed Winston’s presence.		Jeszcze nie dostrzegł Winstona.
His troubled eyes were gazing at the wall about a metre above the level of Winston’s head.		Jego niespokojny wzrok przesuwał się po ścianie mniej więcej metr nad głową siedzącego.
He was shoeless; large, dirty toes were sticking out of the holes in his socks.		Ampleforth był bez butów; duże brudne palce u nóg wyłaziły przez dziury w skarpetkach.
He was also several days away from a shave.		Najwyraźniej nie golił się od kilku dni.
A scrubby beard covered his face to the cheekbones, giving him an air of ruffianism that went oddly with his large weak frame and nervous movements.		Twarz aż po kości policzkowe pokrywał szczeciniasty zarost, nadając jej bandycki wygląd, dziwnie nie pasujący do dużego, ale słabego ciała i nerwowych ruchów.
Winston roused himself a little from his lethargy.		Winston otrząsnął się nieco z letargu.
He must speak to Ampleforth, and risk the yell from the telescreen.		Choćby miał narazić się na wrzaski teleekranu, musiał odezwać się do Amplefortha.
It was even conceivable that Ampleforth was the bearer of the razor blade.		Istniał cień prawdopodobieństwa, że to właśnie poeta przekaże mu żyletkę.
‘Ampleforth,’ he said.		– Ampleforth – rzekł.
There was no yell from the telescreen.		Teleekran milczał.
Ampleforth paused, mildly startled.		Ampleforth zatrzymał się, lekko zaskoczony.
His eyes focused themselves slowly on Winston.		Powoli przeniósł wzrok na Winstona.
‘Ah, Smith!’ he said. ‘You too!’		– A, Smith! – zawołał. – Ty również!
‘What are you in for?’		– Za co cię zamknęli?
‘To tell you the truth—’ He sat down awkwardly on the bench opposite Winston. ‘There is only one offence, is there not?’ he said.		– Prawdę mówiąc... – Usiadł ciężko na ławie naprzeciw Winstona. – Jest tylko jedna zbrodnia, nie?
‘And you have committed it?’		– I ty ją popełniłeś?
‘Apparently I have.’		– Na to wygląda.
He put a hand to his forehead and pressed his temples for a moment, as though trying to remember something.		Przyłożył dłoń do czoła i trzymał ją tak przez chwilę, jakby usiłował sobie coś przypomnieć.
‘These things happen,’ he began vaguely.		– Nie ma jak temu zapobiec.
‘I have been able to recall one instance - a possible instance.		Zdołałem odgrzebać w pamięci jeden jedyny moment, kiedy mogłem ją popełnić.
It was an indiscretion, undoubtedly.		Tak, postąpiłem bardzo nierozważnie.
We were producing a definitive edition of the poems of Kipling.		Przygotowywaliśmy ostateczne wydanie poezji Kiplinga.
I allowed the word "God" to remain at the end of a line: I could not help it!’ he added almost indignantly, raising his face to look at Winston. ‘It was impossible to change the line.		Pozwoliłem, żeby na końcu jednego wersu pozostało słowo „Bóg”. Nie miałem wyjścia! – zawołał niemal z oburzeniem, unosząc głowę, by spojrzeć na Winstona. – Nie dało rady tego zmienić.
The rhyme was "rod".		Konieczny był rzeczownik, pełny rym męski do słowa „głóg”.
Do you realise that there are only twelve rhymes to "rod" in the entire language?		Znalazłem czterdzieści, lecz żaden nie pasował.
For days I had racked my brains. There was no other rhyme.’		Przez wiele dni łamałem sobie głowę, aż w końcu dałem za wygraną. Więcej takich słów po prostu nie ma!
The expression on his face changed.		Wyraz jego twarzy uległ transformacji.
The annoyance passed out of it and for a moment he looked almost pleased.		Znikło rozdrażnienie; przez chwilę Ampleforth miał prawie zadowoloną minę.
A sort of intellectual warmth, the joy of the pedant who has found out some useless fact, shone through the dirt and scrubby hair.		Mimo brudu i zarostu jego oblicze promieniowało intelektualnym ciepłem, radością pedanta z odkrycia jakiegoś bezużytecznego faktu.
‘Has it ever occurred to you,’ he said, ‘that the whole history of English poetry has been determined by the fact that the English language lacks rhymes?’		– Czy myślałeś kiedykolwiek o tym, jak bogactwo lub ubóstwo rymów wpływa na treść poezji?
No, that particular thought had never occurred to Winston.		Nie, tego problemu Winston akurat nigdy nie rozważał.
Nor, in the circumstances, did it strike him as very important or interesting.		W obecnych okolicznościach tym bardziej nie wydało mu się to ani specjalnie ważne, ani interesujące.
‘Do you know what time of day it is?’ he said.		– Wiesz może, która jest godzina? – spytał.
Ampleforth looked startled again.		Ampleforth znów zrobił zaskoczoną minę.
‘I had hardly thought about it.		– W ogóle się nad tym nie zastanawiałem.
They arrested me - it could be two days ago - perhaps three.’		Aresztowali mnie dwa dni temu. Może trzy.
His eyes flitted round the walls, as though he half expected to find a window somewhere. ‘There is no difference between night and day in this place.		– Ponownie obiegł spojrzeniem ściany, jakby oczekiwał, że zobaczy okno. – Tu noce i dnie nie różnią się od siebie.
I do not set how one can calculate the time.’		Nie wiem, jak mierzyć upływ czasu.
They talked desultorily for some minutes, then, without apparent reason, a yell from the telescreen bade them be silent.		Przez kilka minut prowadzili urywaną rozmowę, po czym nagle, bez żadnego wyraźnego powodu, teleekran wrzasnął na nich, żeby się uciszyli.
Winston sat quietly, his hands crossed.		Winston siedział spokojnie ze skrzyżowanymi rękami.
Ampleforth, too large to sit in comfort on the narrow bench, fidgeted from side to side, clasping his lank hands first round one knee, then round the other.		Ampleforth, zbyt masywny, by zmieścić się wygodnie na wąskiej ławce, wiercił się splatając szczupłe dłonie to na jednym, to na drugim kolanie.
The telescreen barked at him to keep still.		Teleekran warknął na niego, żeby przestał się kręcić.
Time passed.		Czas płynął.
Twenty minutes, an hour - it was difficult to judge.		Dwadzieścia minut, godzina – trudno zgadnąć.
Once more there was a sound of boots outside.		Na korytarzu znów zadudniły kroki.
Winston’s entrails contracted.		Winston poczuł skurcz kiszek.
Soon, very soon, perhaps in five minutes, perhaps now, the tramp of boots would mean that his own turn had come.		Wkrótce, już bardzo niedługo, może za pięć minut, a może nawet teraz, tupot za drzwiami będzie oznaczał, że nadeszła jego kolej.
The door opened.		Drzwi otworzyły się.
The cold-faced young officer stepped into the cell.		Do celi wszedł oficer o lodowatej twarzy.
With a brief movement of the hand he indicated Ampleforth.		Szybkim ruchem dłoni wskazał Amplefortha.
‘Room 101,’ he said.		– Pokój sto jeden – powiedział.
Ampleforth marched clumsily out between the guards, his face vaguely perturbed, but uncomprehending.		Ampleforth wymaszerował niezdarnie między dwoma strażnikami; na jego twarzy malował się cień niepokoju, lecz przede wszystkim dezorientacja.
What seemed like a long time passed.		Winstonowi zdawało się, że mijają godziny.
The pain in Winston’s belly had revived.		Ból żołądka narastał.
His mind sagged round and round o the same track, like a ball falling again and again into the same series of slots.		Myśli krążyły uporczywie po tych samych torach, niczym bile raz po raz wpadające w te same otwory.
He had only six thoughts.		Powtarzało się tylko sześć tematów.
The pain in his belly; a piece of bread; the blood and the screaming; O’Brien; Julia; the razor blade.		Ból żołądka – kromka chleba – krew i krzyki – O’Brien – Julia – żyletka.
There was another spasm in his entrails; the heavy boots were approaching.		Znów poczuł skurcz kiszek; kroki zbliżały się ponownie.
As the door opened, the wave of air that it created brought in a powerful smell of cold sweat.		Kiedy odemknięto drzwi celi, poruszone nimi powietrze wypełniła ostra woń zimnego potu.
Parsons walked into the cell.		Do celi wszedł Parsons.
He was wearing khaki shorts and a sports-shirt.		Miał na sobie szorty barwy khaki i sportową koszulę.
This time Winston was startled into self-forgetfulness.		Winston był tak zaskoczony, że zapomniał o własnej niedoli.
‘You here!’ he said.		– Ty tutaj? – zawołał.
Parsons gave Winston a glance in which there was neither interest nor surprise, but only misery.		W spojrzeniu, które Parsons mu posłał, nie malowało się ani zaciekawienie, ani zdumienie, jedynie boleść.
He began walking jerkily up and down, evidently unable to keep still.		Zaczął przechadzać się nerwowo po celi, najwyraźniej niezdolny usiedzieć w miejscu.
Each time he straightened his pudgy knees it was apparent that they were trembling.		Kiedy przy każdym kroku prostował grube kolana, widać było, że nogi mu dygoczą.
His eyes had a wide-open, staring look, as though he could not prevent himself from gazing at something in the middle distance.		Oczy miał wielkie, rozszerzone, jakby cały czas wypatrywał czegoś w oddali.
‘What are you in far?’ said Winston.		– Za co cię wsadzili? – spytał Winston.
‘Thoughtcrime!’ said Parsons, almost blubbering.		– Za myślozbrodnię! – wykrzyknął Parsons, o mało nie wybuchając płaczem.
The tone of his voice implied at once a complete admission of his guilt and a sort of incredulous horror that such a word could be applied to himself.		Ton jego głosu sugerował z jednej strony pełne przyznanie się do winy, a z drugiej zdumienie i trwogę, że coś takiego mogło się przytrafić właśnie jemu.
He paused opposite Winston and began eagerly appealing to him:		Zatrzymał się przed Winstonem i zaczął wypytywać go błagalnie:
‘You don’t think they’ll shoot me, do you, old chap?		– Nie zastrzelą mnie, prawda, stary?
They don’t shoot you if you haven’t actually done anything - only thoughts, which you can’t help?		Nie zabiją kogoś, kto niczego nie zrobił, tylko coś pomyślał wbrew sobie, prawda?
I know they give you a fair hearing.		Wiem, że potraktują mnie sprawiedliwie.
Oh, I trust them for that!		Mam do nich pełne zaufanie!
They’ll know my record, won’t they?		Będą wiedzieli, że mam nieskazitelną opinię, prawda?
You know what kind of a chap I was.		Nawet ty możesz to poświadczyć!
Not a bad chap in my way.		Starałem się, jak umiałem, prawda?
Not brainy, of course, but keen.		Może nie jestem najbystrzejszy, ale za to nigdy nie żałowałem sił.
I tried to do my best for the Party, didn’t I?		Wypruwałem sobie żyły dla Partii!
I’ll get off with five years don’t you think?		Nie skażą mnie na więcej niż pięć lat, co?
Or even ten years?		Góra dziesięć, prawda?
A chap like me could make himself pretty useful in a labour-camp.		Ktoś taki jak ja przyda się w obozie pracy, prawda?
They wouldn’t shoot me for going off the rails just once?’		Nie zastrzelą mnie przecież za ten jeden wyskok, co?
‘Are you guilty?’ said Winston.		– Jesteś winny?
‘Of course I’m guilty!’ cried Parsons with a servile glance at the telescreen. ‘You don’t think the Party would arrest an innocent man, do you?’		– Oczywiście! – zawołał Parsons, zerkając wiernopoddańczo w stronę teleekranu. – Chyba nie sądzisz, że Partia mogłaby aresztować niewinnego człowieka, co?
His frog like face grew calmer, and even took on a slightly sanctimonious expression.		Jego żabia twarz jakby się trochę uspokoiła, a nawet przybrała nieco świętoszkowaty wyraz.
‘Thoughtcrime is a dreadful thing, old man,’ he said sententiously. ‘It’s insidious. It can get hold of you without your even knowing it.		– Myślozbrodnia to straszna rzecz, stary – oświadczył moralizatorskim tonem. – Może zdradziecko wkraść się do twojego umysłu bez najmniejszego udziału woli.
Do you know how it got hold of me?		Wiesz, jak to było ze mną?
In my sleep!		Owładnęła mną we śnie!
Yes, that’s a fact.		Tak, wierz mi.
There I was, working away, trying to do my bit - never knew I had any bad stuff in my mind at all.		Żyłem sobie spokojnie, pracowałem, przykładałem się najlepiej, jak mogłem, i nawet nie podejrzewałem, że w moim umyśle dzieje się coś niedobrego.
And then I started talking in my sleep.		Po czym nagle zacząłem mówić przez sen.
Do you know what they heard me saying?’		I wiesz, co powiedziałem?
He sank his voice, like someone who is obliged for medical reasons to utter an obscenity.		Zniżył głos, jak ktoś, kto ze względów medycznych musi użyć nieprzyzwoitego słowa.
‘ "Down with Big Brother!"		– „Precz z Wielkim Bratem!”
Yes, I said that!		Tak, dokładnie! Ja!
Said it over and over again, it seems.		Podobno nawet powtórzyłem wiele razy.
Between you and me, old man, I’m glad they got me before it went any further.		Zdradzę ci w zaufaniu, stary, cieszę się, że mnie aresztowano, zanim posunąłem się dalej.
Do you know what I’m going to say to them when I go up before the tribunal? "Thank you," I’m going to say, "thank you for saving me before it was too late." ’		Wiesz, co zrobię, kiedy postawią mnie przed trybunałem? „Dziękuję wam – oświadczę – że mnie uratowaliście, zanim byłoby za późno.”
‘Who denounced you?’ said Winston.		– Kto cię zadenuncjował?
‘It was my little daughter,’ said Parsons with a sort of doleful pride.		– Moja córeczka – oznajmił Parsons z ponurą dumą. – Podsłuchiwała przez dziurkę od klucza.
‘She listened at the keyhole. Heard what I was saying, and nipped off to the patrols the very next day.		Jak usłyszała, co mówię, zaraz nazajutrz pognała na policję.
Pretty smart for a nipper of seven, eh?		Ma dopiero siedem lat, a patrz, jaka cwana!
I don’t bear her any grudge for it.		Wcale nie mam jej za złe tego, co zrobiła.
In fact I’m proud of her.		Jestem z niej dumny.
It shows I brought her up in the right spirit, anyway.’		Przynajmniej widać, że dobrze ją wychowałem.
He made a few more jerky movements up and down, several times casting a longing glance at the lavatory pan.		Postąpił nerwowo kilka kroków, zerkając z upragnieniem na muszlę klozetową,
Than he suddenly ripped down his shorts.		po czym nagle ściągnął szorty.
‘Excuse me, old man,’ he said.		– Przepraszam cię, stary.
‘I can’t help it.		Nic nie poradzę.
It’s the waiting.’		Nie wytrzymuję tego czekania.
He plumped his large posteriors onto the lavatory pan.		Usadowił swój tłusty zad na muszli.
Winston covered his face with his hands.		Winston przysłonił twarz dłońmi.
‘Smith! yelled the voice from telescreen. ‘6079 Smith W!		– Smith! – ryknął teleekran. – 6079 Smith W.!
Uncover your face.		Odkryć twarz!
No faces covered with hands in cells.’		W celi nie wolno zasłaniać twarzy!
Winston uncovered his face.		Winston odjął dłonie od oczu.
Parsons used the lavatory, loudly and abundantly.		Parsons załatwiał się długo, głośno i obficie.
It then turned out that the plug was defective, and the cell sank abominably for hours afterwards.		Ponieważ odpływ był zatkany, cela cuchnęła potem przez wiele godzin.
Parsons was removed.		Parsonsa zabrano.
More prisoners came and went, mysteriously.		Do celi wprowadzano coraz to nowych więźniów, a po pewnym czasie zabierano ich, nie wiadomo dokąd.
One, a women, was consigned to ‘Room 101”, and, Winston noticed, seemed to shrivel and turn a different colour when she heard the words.		Jedna z kobiet miała pójść do pokoju sto jeden; Winston zauważył, jak na wieść o tym skurczyła się i zbladła.
A time came when, if it had been morning when he was brought here, it would be afternoon; or if it had been afternoon, when it would be midnight.		W pewnym momencie doszedł do wniosku, że jeśli trafił tu rano, teraz musi być popołudnie; jeśli po południu, północ.
There were six prisoners in the cell, men and women.		W celi znajdowało się sześcioro więźniów.
All sat very still.		Wszyscy siedzieli bez ruchu.
Opposite Winston there sat a man with chinless, toothy face exactly like that of some large, harmless rodent.		Miejsce naprzeciw Winstona zajmował mężczyzna o tłustym podbródku i wystających zębach, który przypominał jakiegoś wielkiego, nieszkodliwego gryzonia.
His fat, mottled cheeks were so pouched at the bottom that it was difficult not to believe that he had little stores of food tucked away there. His pale-grey eyes flitted timorously form face to face, and turned quickly away again when he caught anyone’s eye.		Jego obfite, czerwone policzki były tak pękate, jakby miał w nich poupychane zapasy jedzenia, a bladoszare oczy przesuwały się płochliwie po twarzach współwięźniów i umykały natychmiast, gdy ktoś kierował na niego wzrok.
The door opened, and another prisoner was brought in whose appearance sent a momentary chill through Winston.		Drzwi otworzyły się i do celi wprowadzono kolejnego więźnia; na jego widok ciarki przeszły Winstona po grzbiecie.
He was a commonplace, mean-looking man who might have been an engineer or technician of some kind.		Wygląd miał dość powszedni, nawet prostacki; mógł być inżynierem czy technikiem.
But what was startling way the emaciation of his face.		Jednakże chudość jego twarzy przejmowała grozą.
It was like a skull.		Właściwie była to czaszka.
Because of its thinness the mouth and eyes seemed filled with a murderous, unappeasable hatred of somebody or something.		Wymizerowanie sprawiało, że usta i oczy wydawały się nieproporcjonalnie wielkie; zwłaszcza oczy, w których żarzyła się jakaś straszliwa, mordercza nienawiść.
The man sat down on the bench at a little distance from Winston.		Chudzielec usiadł na ławie nie opodal Winstona.
Winston did not look at him again, but the tormented, skull-like face was as vivid in his mind as though it had been straight in front of his eyes.		Winston nie patrzył na niego, lecz udręczona, wynędzniała twarz tak silnie wryła mu się w pamięć, że widział ją równie wyraźnie, jakby nadal się w nią wpatrywał.
Suddenly he realised what was the matter.		Nagle zdał sobie sprawę, co dolega mężczyźnie.
The man was dying of starvation.		Po prostu umierał z głodu.
The same thought seemed to occur almost simultaneously to everyone in the cell.		W tym samym momencie uświadomili to sobie także pozostali.
There was a very faint stirring all the way round the bench.		Naokoło celi poszedł szmer.
The eyes of the chinless man kept flitting towards the skull-faced man, then turning guilty away, then being dragged back by an irresistible attraction. Presently he began to fidget on his seat.		Więzień o tłustych policzkach to kierował spojrzenie na głodomora, to odwracał je zmieszany, to znów zerkał w jego stronę; nie umiał się powstrzymać od patrzenia. Przez chwilę wiercił się niespokojnie,
At last he stood up, waddled clumsily across the cell, dug down into the pocket of his overalls, and, with an abashed air, held out a grimy peace of bread to the skull-faced man.		w końcu wstał, przeszedł kaczym chodem przez celę, pogrzebał w kieszeni kombinezonu i nieśmiało podał nowemu przybrudzony kawałek chleba.
There was a furious, deafening roar from telescreen.		Z teleekranu rozległ się wściekły, ogłuszający ryk.
The chinless man jumped in his tracks.		Grubas aż podskoczył.
The skull-faced man had quickly thrust his hands behind his back, as tough demonstrating to all the world that he refused the gift.		Głodomór natomiast schował ręce za siebie, jakby demonstrując całemu światu, że nie zamierzał przyjąć daru.
‘Bumstead!’ Roared the voice. ‘2713 Bumstead J!		– Bumstead! – ryczał teleekran. – 2713 Bumstead J.!
Let fall that peace of bread.’		Rzuć chleb na ziemię !
The chinless man dropped the piece of bread on the floor.		Grubas upuścił kawałek chleba.
‘Remain standing where you are,’ said the voice. ‘Face the door.		– Pozostań na miejscu! – rozkazał dalej głos. – Obróć się twarzą do drzwi!
Make no movement’.		I nie ruszaj się!
The chinless man obeyed.		Grubas posłusznie wykonał polecenia.
His large pouchy cheeks were quivering uncontrollably.		Jego wielkie, pękate policzki drżały niepohamowanie.
The door clanged open.		Drzwi otworzyły się z łoskotem.
As the young officer entered and stepped aside, there emerged from behind him a short stumpy guard with enormous arms and shoulders.		Do środka wmaszerował młody oficer i usunął się na bok; za nim wpadł niski, krępy strażnik o potężnych barach.
He took his hand opposite the chinless man, and then, at a signal from the officer, let free a frightful blow, with all the weight of his body behind it, full in chinless man’s mouth.		Zatrzymał się przed grubasem, po czym, na znak oficera, zamachnął się szeroko i z całej siły rąbnął więźnia pięścią w usta.
The force of it seemed almost to knock him clear of the floor.		Cios niemal oderwał grubasa od ziemi.
His body was flung across the cell and fetched up against the base of the lavatory seat.		Przeleciał przez długość celi i upadł obok muszli klozetowej.
For a moment he lay as though stunned, with dark blood oozing from his mouth and nose.		Przez chwilę leżał ogłuszony, a z ust i nosa sączyła mu się ciemnoczerwona krew.
A very faint whimpering or squeaking, which seemed unconscious, came out of him.		Półprzytomny, wydawał z siebie ciche jęki, niemal zwierzęce skowytanie.
Then he rolled over and raised himself unsteadily on hands and knees.		Potem przekręcił się na brzuch i zaczął niepewnie unosić się na czworakach.
Amid a stream of blood and saliva, the two halves of a dental plate fell out of his mouth.		Z ust wypadła mu ociekająca śliną i krwią sztuczna szczęka, złamana na pół.
The prisoners sat very still, their hands crossed on their knees.		Pozostali więźniowie siedzieli bez ruchu, z rękami splecionymi na kolanach.
The chinless man climbed back into his place.		Grubas dowlókł się na swoje miejsce.
Down one side of his face the flesh was darkening.		Jedna strona twarzy zaczynała mu sinieć.
His mouth had swollen into a shapeless cherry-coloured mass with a black hole in the middle of it.		Spuchnięte usta wyglądały jak wiśniowy wrzód z czarną dziurą pośrodku.
From time to time a little blood dripped onto the breast of his overalls.		Od czasu do czasu wąska strużka krwi ściekała mu na pierś.
His grey eyes still flitted from face to face, more guiltily than ever, as though he were trying to discover how much the others despised him for his humiliation.		Szare oczy, w których malowało się poczucie winy, znów wędrowały szybko po twarzach obecnych, jakby grubas usiłował się przekonać, czy współwięźniowie pogardzają nim ze względu na doznane przez niego upokorzenie.
The door opened.		Drzwi ponownie się otworzyły.
With a small gesture the officer indicated the skull-faced man.		Oficer wskazał niedbałym gestem głodomora.
‘Room 101,’ he said.		– Pokój sto jeden – rzekł.
There was a gasp and a flurry at Winston’s side.		Obok Winstona rozległ się jęk, po czym coś upadło na ziemię.
The man had actually flung himself on his knees on the floor, with his hands clasped together.		To głodomór rzucił się na kolana, wyciągając błagalnie ręce.
‘Comrade! Officer!’ he cried. ‘You don’t have to take me to that place!		– Towarzyszu oficerze! – zawołał. – Nie zabierajcie mnie tam!
Haven’t I told you everything already?		Przecież powiedziałem już wszystko!
What else is it you want to know?		Co jeszcze chcecie wiedzieć?
There’s nothing I wouldn’t confess, nothing!		Gotów jestem przyznać się do każdej zbrodni, naprawdę każdej!
Just tell me what it is and I’ll confess it straight off.		Powiedzcie tylko, do czego mam się przyznać, a natychmiast to zrobię!
Write it down and I’ll sign it - anything!		Przygotujcie dowolne zeznania, ja wszystko podpiszę! Przysięgam!
Not room 101!’		Tylko nie bierzcie mnie do pokoju sto jeden!
‘Room 101,’ said the officer.		– Pokój sto jeden – powtórzył oficer.
The man’s face, already very pale, turned a colour Winston would not have believed possible.		Twarz głodomora, od początku bardzo blada, przybrała teraz odcień, który Winston zawsze dotąd uważał wyłącznie za przenośnię.
It was definitely, unmistakably, a shade of green.		Stała się autentycznie zielona.
‘Do anything to me!’ he yelled.		– Uczyńcie ze mną, co chcecie!
‘You’ve been starving me for weeks.		Głodzicie mnie od tygodni.
Finish it off and let me die.		Więc zabijcie mnie wreszcie!
Shoot me.		Zastrzelcie!
Hang me.		Powieście!
Sentence me to twenty-five years.		Skażcie na dwadzieścia pięć lat ciężkich robót!
Is there somebody else you want me to give away?		Chcecie, żebym jeszcze kogoś wsypał?
Just say who it is and I’ll tell you anything you want.		Powiedzcie tylko kogo, a natychmiast go obciążę!
I don’t care who it is or what you do to them.		Nie obchodzi mnie, kto to będzie ani co z nim zrobicie!
I’ve got a wife and three children.		Mam żonę i troje dzieci.
The biggest of them isn’t six years old.		Najstarsze z nich nie ma jeszcze sześciu lat.
You can take the whole lot of them and cut their throats in front of my eyes, and I’ll stand by and watch it.		Możecie przywieźć tu całą trójkę i na moich oczach poderżnąć im gardła.
But not room 101!’		Wolę to, niż iść do pokoju sto jeden!
‘Room 101,’ said the officer.		– Pokój sto jeden – powtórzył oficer.
The man looked frantically round at the other prisoners, as though with some idea that he could put another victim in his own place.		Głodomór powiódł oszalałym spojrzeniem po w współwięźniach, jakby szukał kogoś, z kim mógłby się zamienić na miejsca.
His eyes settled on the smashed face of the chinless man.		Jego wzrok zatrzymał się na zakrwawionej twarzy grubasa.
He flung out a lean arm.		Wskazał go wychudłą dłonią.
‘That’s the one you ought to be taking, not me!’ he shouted. ‘You didn’t hear what he was saying after they bashed his face.		– To jego powinniście zabrać, a nie mnie! – zawołał. – Nie słyszeliście, co mówił, kiedy dostał w gębę?
Give me a chance and I’ll tell you every word of it.		Poczekajcie, zaraz wam wszystko powtórzę?
He’s the one that’s against the Party, not me.’		To on jest wrogiem Partii, nie ja!
The guards stepped forward. The man’s voice rose to a shriek.		Kiedy strażnicy postąpili krok w stronę głodomora, jego głos przeszedł w cienki pisk.
‘You didn’t hear him!’ he repeated.		– Nie słyszeliście!
‘Something went wrong with the telescreen.		Coś się zacięło w teleekranie!
He’s the one you want.		To on jest wrogiem!
Take him, not me!’		Bierzcie jego, nie mnie!
The two sturdy guards had stopped to take him by the arms. But just at this moment he flung himself across the floor of the cell and grabbed one of the iron legs that supported the bench. He had set up a wordless howling, like an animal.		Dwóch masywnych strażników pochyliło się, by chwycić głodomora pod pachy, ale rzucił się rozpaczliwie w bok i uczepił żelaznej nogi ławki, skowycząc jak zwierzę.
The guards took hold of him to wrench him loose, but he clung on with astonishing strength.		Usiłowali go oderwać, jednakże trzymał się kurczowo i z nieoczekiwaną siłą.
For perhaps twenty seconds they were hauling at him.		Szamotali się tak z pół minuty.
The prisoners sat quiet, their hands crossed on their knees, looking straight in front of them.		Pozostali więźniowie siedzieli bez słowa, z rękami złożonymi na kolanach, patrząc prosto przed siebie.
The howling stopped; the man had no breath left for anything except hanging on. Then there was a different kind of cry.		Skowyt ucichł; głodomór z trudem łapał oddech, lecz nie dawał się oderwać od ławki.
A kick from a guard’s boot had broken the fingers of one of his hands.		Nagle zawył; to jeden ze strażników zmiażdżył mu palce kopniakiem.
They dragged him to his feet.		Teraz z łatwością podnieśli go na nogi.
‘Room 101,’ said the officer.		– Pokój sto jeden – powtórzył oficer.
The man was led out, walking unsteadily, with head sunken, nursing his crushed hand, all the fight gone out of him.		Strażnicy wyprowadzili głodomora; szedł słaniając się, z głową zwieszoną nisko, tuląc do piersi bolącą rękę; wola walki opuściła go zupełnie.
A long time passed.		Czas płynął.
If it had been midnight when the skull-faced man was taken away, it was morning; if morning, it was afternoon.		Jeśli głodomora wyprowadzono o północy, nastał już świt; jeśli o świcie, minęło południe.
Winston was alone, and had been alone for hours.		Winston był sam, sam od kilku godzin.
The pain of sitting on the narrow bench was such that often he got up and walked about, unreproved by the telescreen.		Od siedzenia na wąskiej ławce tak bardzo bolały go kości, że co pewien czas wstawał i przechadzał się po celi; teleekran ani razu dotąd nie zareagował.
The piece of bread still lay where the chinless man had dropped it.		Kawałek chleba leżał wciąż tam, gdzie upuścił go grubas.
At the beginning it needed a hard effort not to look at it, but presently hunger gave way to thirst.		Początkowo Winston musiał specjalnie odwracać wzrok, żeby nie patrzeć w tamtą stronę, ale w końcu głód ustąpił miejsca pragnieniu.
His mouth was sticky and evil-tasting.		W ustach miał suchy, nieprzyjemny smak.
The humming sound and the unvarying white light induced a sort of faintness, an empty feeling inside his head.		Miarowy szum i ciągłe jaskrawe światło sprawiły, że ogarnęła go słabość, a w głowie czuł kompletną pustkę.
He would get up because the ache in his bones was no longer bearable, and then would sit down again almost at once because he was too dizzy to make sure of staying on his feet.		Kiedy nie mógł już dłużej wytrzymać bólu, wstawał, po czym siadał niemal natychmiast, gdyż ilekroć się podnosił, zaczynało mu się kręcić w głowie.
Whenever his physical sensations were a little under control the terror returned.		Kiedy chwilami niewygody ciała przestawały mu tak okropnie doskwierać, powracał przeraźliwy strach.
Sometimes with a fading hope he thought of O’Brien and the razor blade.		Momentami z gasnącą nadzieją myślał o O’Brienie i żyletce.
It was thinkable that the razor blade might arrive concealed in his food, if he were ever fed.		Wydawało mu się prawdopodobne, że zostanie dostarczona w jedzeniu – jeśli w ogóle będą go tu karmić.
More dimly he thought of Julia.		Rzadziej myślał o Julii.
Somewhere or other she was suffering, perhaps far worst than he.		Możliwe, że cierpi teraz jeszcze gorsze męczarnie niż on.
She might be screaming with pain at this moment.		Może właśnie w tym momencie wyje z bólu.
He thought: ‘If I could save Julia by doubling my own pain, would I do it? Yes, I would.’		„Czy gdybym mógł ją uratować zwiększając swoje męki, uczyniłbym to? – zapytał się w myślach. – Tak, nie wahałbym się.”
But that was merely an intellectual decision, taken because he knew that he ought to take it.		Ale była to wyrozumowana decyzja; uznał, że tak należy postąpić.
He did not feel it.		Nie podyktowała mu tej odpowiedzi miłość.
In this place you could not feel anything, except pain and the foreknowledge of pain.		Tu, gdzie teraz przebywał, nie odczuwało się nic prócz bólu i strachu przed jeszcze większym bólem.
Besides; was it possible, when you were actually suffering it, to wish for any reason whatever that your own pain should increase?		A zresztą, czy kiedy się cierpi, można z jakiegokolwiek powodu szczerze pragnąć, aby ból się wzmógł?
But that question was not answerable yet.		Tego jeszcze nie wiedział.
The boots were approaching again.		Znów rozległy się kroki.
The door opened.		Szczęknęły drzwi.
O’Brien came in.		Do celi wszedł O’Brien.
Winston started to his feet.		Winston poderwał się na równe nogi.
The shock of the sight had driven all caution out of him.		Widok O’Briena tak go zaskoczył, że zapomniał o ostrożności.
For the first time in many years he forgot the presence of the telescreen.		Po raz pierwszy od wielu lat zapomniał nawet o obecności teleekranu.
‘They’ve got you too!’ he cried. ‘		– Was też mają!
‘They got me a long time ago,’ said O’Brien with a mild, almost regretful irony.		– I to od bardzo dawna – odparł ironicznie i niemal z żalem przybysz.
He stepped aside. From behind him there emerged a broad-chested guard with a leg black truncheon in his hand.		Odsunął się od drzwi; za nim wkroczył potężnie zbudowany strażnik z długą czarną pałką w ręce.
‘You knew this, Winston,’ said O’Brien. ‘Don’t deceive yourself.		– Wiedziałeś o tym, Winston – rzekł O’Brien. – Nie oszukuj się.
You did know it - you have always known it.’ Yes, he saw now, he had always known it.		Wiedziałeś; wiedziałeś od samego początku. Tak, Winston zdał sobie teraz sprawę, że rzeczywiście wiedział od samego początku
But there was no time to think of that.		Nie miał jednak czasu głębiej się nad tym zastanawiać.
All he had eyes for was the truncheon in the guard’s hand.		Całą uwagę skupił na pałce w dłoni strażnika.
It might fall anywhere: on the crown, on the tip of the ear, on the upper arm, on the elbow—		Mogła spaść wszędzie: rąbnąć go w czubek głowy, tuż nad uchem, w ramię, w łokieć...
The elbow!		Łokieć!
He had slumped to his knees, almost paralysed, clasping the stricken elbow with his other hand.		Osunął się na kolana jak rażony gromem, drugą ręką przyciskając palący łokieć.
Everything had exploded into yellow light.		Przed oczami zrobiło mu się żółto.
Inconceivable, inconceivable that one blow could cause such pain!		Niemożliwe, niemożliwe, aby jeden cios mógł wywołać tak przeraźliwy ból!
The light cleared and he could see the other two looking down at him.		Kiedy wzrok mu się rozjaśnił, ujrzał strażnika i O’Briena, którzy pochylali się nad nim.
The guard was laughing at his contortions.		Strażnik chichotał obserwując, jak więzień skręca się z bólu.
One question at any rate was answered.		A Winston poznał odpowiedź na swoje pytanie.
Never, for any reason an earth, could you wish for an increase of pain.		Nigdy, z najwznioślejszego powodu, nie można pragnąć zwiększenia bólu.
Of pain you could wish only one thing: that it should stop.		Chce się tylko jednego: by zelżał.
Nothing in the world was so bad as physical pain: In the face of pain there are no heroes, no heroes, he thought over and over as he writhed on the floor, clutching uselessly at his disabled left arm.		Nic na świecie nie jest tak straszne jak ból fizyczny. W obliczu bólu nie ma bohaterów, w obliczu bólu nie ma bohaterów – powtarzał w myślach, tarzając się po posadzce i bezradnie tuląc do siebie rwące lewe ramię.
II		2
He was lying on something that felt like a camp bed, accept that it was higher off the ground and that he was fixed down in some way so that he could not move.		Leżał na czymś zbliżonym do polowego łóżka, ale znaczni wyższym, w dodatku nie mógł się poruszyć, gdyż krępowały go pasy.
Light that seemed stronger than usual was falling on his face.		Światło, jeszcze bardziej jaskrawe niż zwykle świeciło mu prosto w twarz.
O’Brien was standing at his side, looking down at him intently.		Tuż obok łóżka stał O’Brien wpatrując się w niego badawczo.
At the other side of him stood a man in a white coat, holding a hypodermic syringe.		Z drugiej strony znajdował się mężczyzna w białym kitlu trzymający strzykawkę.
Even after his eyes were open he took in his surroundings only gradually.		Kiedy otworzył oczy, nie od razu zdał sobie sprawę ze swojego otoczenia.
He had the impression of swimming up into this room from some quite different world, a sort of under-water world far beneath it.		Miał uczucie, że wpływa do tego wnętrza z zupełnie innego świata, z podwodnego świata gdzieś głęboko w dole.
How long he had been down there he did not know.		Nie miał pojęcia, jak długo tam przebywał.
Since the moment when they arrested him he had not seen darkness or daylight.		Od momentu aresztowania nie widział ani mroku, ani światła dziennego.
Besides, his memories were not continuous.		Poza tym jego wspomnieniom brakowało ciągłości.
There had been times when consciousness, even the sort of consciousness that one has in sleep, had stopped dead and started again after a blank interval.		Zdarzało się, że świadomość – nawet taka, jaką ma człowiek śpiący – urywała mu się zupełnie i powracała po przerwie wypełnionej próżnią.
But whether the intervals were of days or weeks or only seconds, there was no way of knowing.		Lecz czy przerwy te trwały dni, tygodnie, czy zaledwie sekundy, tego nie wiedział.
With that first blow on the elbow the nightmare had started.		Koszmar rozpoczął się od uderzenia w łokieć.
Later he was to realise that all that then happened was merely a preliminary, a routine interrogation to which nearly all prisoners were subjected.		Dopiero znacznie później Winston zdał sobie sprawę, że było to jedynie wstępne, rutynowe przesłuchanie, jakiemu poddawano niemal wszystkich więźniów.
There was a long range of crimes - espionage, sabotage and the like - to which everyone had to confess as a matter of course.		Istniał długi wykaz zbrodni – szpiegostwo, sabotaż i tym podobne – do których po prostu każdy musiał się przyznać.
The confession was a formality, though the torture was real.		Stanowiło to zwykłą formalność, choć same tortury były jak najprawdziwsze.
How many times he had been beaten, how long the beatings had continued, he could not remember.		Nie pamiętał, ile razy go bito i jak długo.
Always there were five or six men in black uniforms at him simultaneously.		Zawsze zajmowało się nim pięciu lub sześciu oprawców w czarnych mundurach.
Sometimes it was fists, sometimes it was truncheons, sometimes it was steel rods, sometimes it was boots.		Czasami walili go pięściami, kiedy indziej używali pałek lub żelaznych prętów, czasem wyłącznie kopali.
There were times when he rolled about the floor, as shameless as an animal, writhing his body this way and that in an endless, hopeless effort to dodge the kicks, and simply inviting more and yet more kicks, in his ribs, in his belly, on his elbows, on his shins, in his groin, in his testicles, on the bone at the base of his spine.		Zdarzało się, że przekroczywszy wszelkie granice wstydu tarzał się po posadzce jak zwierzę, zwijając się i miotając na boki w ciągłej, beznadziejnej próbie uniknięcia buciorów, które co chwila trafiały go w żebra, brzuch, łokcie, uda, pachwiny, jądra i kość ogonową.
There were times when it went on and on until the cruel, wicked, unforgivable thing seemed to him not that the guards continued to beat him but that he could not force himself into losing consciousness.		Niekiedy tortury trwały tak długo, że najokrutniejsze, najstraszniejsze i najbardziej nieludzkie wydawało mu się nie to, iż funkcjonariusze nie przestają się nad nim pastwić, lecz że sam nie potrafi się zmusić do utraty przytomności.
There were times when his nerve so forsook him that he began shouting for mercy even before the beating began, when the mere sight of a fist drawn back for a blow was enough to make him pour forth a confession of real and imaginary crimes.		Wiele razy kompletnie zawodziły go nerwy i wtedy błagał o litość, jeszcze zanim spadło pierwsze uderzenie; sam widok pięści wzniesionej do ciosu wystarczył, aby zaczął przyznawać się do prawdziwych i zmyślonych zbrodni.
There were other times when he started out with the resolve of confessing nothing, when every word had to be forced out of him between gasps of pain, and there were times when he feebly tried to compromise, when he said to himself: ‘I will confess, but not yet.		Czasami obiecywał sobie, że tym razem nie powie nic, i każde słowo musieli z niego wyciskać pomiędzy jękami bólu; kiedy indziej decydował się na niewielki kompromis, postanawiając: „Przyznam się, ale jeszcze nie teraz.
I must hold out till the pain becomes unbearable.		Muszę wytrzymać, aż ból stanie się nieznośny.
Three more kicks, two more kicks, and then I will tell them what they want.’		Jeszcze trzy kopniaki, jeszcze dwa, a wtedy zeznam to, czego chcą.”
Sometimes he was beaten till he could hardly stand, then flung like a sack of potatoes onto the stone floor of a cell, left to recuperate for a few hours, and then taken out and beaten again.		Nieraz bili go tak, że ledwo mógł ustać, po czym ciskali na kamienną posadzkę celi niczym wór kartofli, a gdy po kilku godzinach przychodził nieco do siebie, zabierali go i znów bili.
There were also longer periods of recovery.		Zdarzały się i dłuższe okresy, kiedy pozwalano mu trochę odzyskać siły.
He remembered them dimly, because they were spent chiefly in sleep or stupor.		Niewiele z tego zostało mu w pamięci, gdyż albo wówczas spał, albo leżał otępiały.
He remembered a cell with a plank bed, a sort of shelf sticking out from the wall, and a tin wash-basin, and meals of hot soup and bread and sometimes coffee.		Pamiętał celę z blaszaną miednicą do mycia i twardą pryczą z desek, jakby półką umocowaną do ściany, oraz posiłki złożone z gorącej zupy, chleba i rzadziej kawy.
He remembered a surly barber arriving to scrape his chin and crop his hair, and businesslike, unsympathetic men in white coats feeling his pulse, tapping his reflexes, turning up his eyelids, running harsh fingers over him in search of broken bones, and shooting needles into his arm to make him sleep.		Pamiętał gburowatego fryzjera, który przyszedł zeskrobać mu zarost i przystrzyc włosy, a także ludzi w białych kitlach: ci w sposób rutynowy, bez cienia współczucia, mierzyli mu puls, sprawdzali odruchy, podwijali powieki, obmacywali twardymi rękami ciało szukając połamanych kości i wstrzykiwali środki nasenne.
The beatings grew less frequent, and became mainly a threat, a horror to which he could be sent back at any moment when his answers were unsatisfactory.		Tortury stały się rzadsze; funkcjonowały teraz na zasadzie groźby, okropności, które lada moment mogą go znów spotkać, jeśli odpowiedzi będą niezadowalające.
His questioners now were not ruffians in black uniforms but Party intellectuals, little rotund men with quick movements and flashing spectacles, who worked on him in relays over periods which lasted - he thought, he could not be sure - ten or twelve hours at a stretch.		Przesłuchania prowadzili teraz nie oprawcy w czarnych mundurach, lecz partyjni intelektualiści, mali, krępi osobnicy o szybkich ruchach i połyskujących okularach; zmieniali się kilkakrotnie podczas każdej sesji, zwykle trwającej – tak mu się zdawało, choć pewności nie miał – dziesięć, dwanaście godzin.
These other questioners saw to it that he was in constant slight pain, but it was not chiefly pain that they relied on.		Ci nowi śledczy pilnowali, żeby wciąż odczuwał lekki ból, ale nie polegali wyłącznie na bólu.
They slapped his face, wrung his ears, pulled his hair, made him stand on one leg, refused him leave to urinate, shone glaring lights in his face until his eyes ran with water, but the aim of this was simply to humiliate him and destroy his power of arguing and reasoning.		Bili go po twarzy, szarpali za włosy, wykręcali mu uszy, kazali stać na jednej nodze, nie pozwalali oddać moczu, świecili w twarz jaskrawymi lampami, aż oczy zaczynały mu łzawić; to wszystko jednak robili głównie po to, żeby go poniżyć i pozbawić zdolności logicznego rozumowania.
Their real weapon was the merciless questioning that went on and on, hour after hour, tripping him up, laying traps for him, twisting everything that he said, convicting him at every step of lies and self-contradiction, until he began weeping as much from shame as from nervous fatigue.		Ich prawdziwą bronią było samo śledztwo, ciągnące się bezlitośnie przez długie godziny, kiedy to usiłowali przyłapać go na sprzecznych zeznaniach, zastawiali na niego pułapki i przekręcali jego wypowiedzi, co rusz zarzucając mu kłamstwo i plątanie się w faktach, aż zaczynał płakać ze wstydu i nerwowego wyczerpania.
Sometimes he would weep half a dozen times in a single session.		Zdarzało się, że płakał kilka razy podczas jednej sesji.
Most of the time they screamed abuse at him and threatened at every hesitation to deliver him over to the guards again; but sometimes they would suddenly change their tune, call him comrade, appeal to him in the name of Ingsoc and Big Brother, and ask him sorrowfully whether even now he had not enough loyalty to the Party left to make him wish to undo the evil he had done.		Niemal cały czas wrzeszczeli i obrzucali go wyzwiskami, a gdy się wahał, co mówić, grozili, że znów trafi do rąk strażników; niekiedy jednak nieoczekiwanie zmieniali taktykę, tytułując go „towarzyszem”, apelując do jego sumienia w imię angsocu i Wielkiego Brata i pytając ze smutkiem, czy tak dalece wyzbył się lojalności wobec Partii, iż nie pragnie naprawić wyrządzonych przez siebie szkód.
When his nerves were in rags after hours of questioning, even this appeal could reduce him to snivelling tears.		Po wielogodzinnej sesji, kiedy nerwy miał już zupełnie poszarpane, nawet na takie słowa reagował łkaniem.
In the end the nagging voices broke him down more completely than the boots and fists of the guards.		W końcu ich natrętne głosy złamały go bardziej niż pięści i buciory strażników.
He became simply a mouth that uttered, a hand that signed, whatever was demanded of him.		Cała jego osoba sprowadzała się teraz do ust, które mówiły to, czego żądano, i do ręki, która podpisywała wszystko, co mu podsunięto.
His sole concern was to find out what they wanted him to confess, and then confess it quickly, before the bullying started anew.		Jedynym celem, jaki sobie stawiał, było odgadnąć czym prędzej, do czego ma się przyznać – i przyznawał się natychmiast, żeby tylko się nad nim więcej nie znęcali.
He confessed to the assassination of eminent Party members, the distribution of seditious pamphlets, embezzlement of public funds, sale of military secrets, sabotage of every kind.		Przyznał się do zamachów na ważnych członków Partii, do rozprowadzania ulotek o wywrotowych treściach, do malwersacji pieniężnych, do sprzedawania tajemnic wojskowych, do uprawiania sabotażu.
He confessed that he had been a spy in the pay of the Eastasian government as far back as 1968.		Przyznał się, że od 1968 roku był płatnym szpiegiem rządu wschódazjatyckiego.
He confessed that he was a religious believer, an admirer of capitalism and a sexual pervert.		Zeznał, że uprawiał praktyki religijne, że jest zwolennikiem kapitalizmu i zboczeńcem seksualnym.
He confessed that he had murdered his wife, although he knew, and his questioners must have known, that his wife was still alive.		Przyznał się do zamordowania żony, chociaż wiedział, a przesłuchujący zapewne wiedzieli również, iż ona wciąż żyje.
He confessed that for years he had been in personal touch with Goldstein and had been a member of an underground organisation which had included almost every human being he had ever known.		Zeznał, że od lat utrzymywał ścisły kontakt z Goldsteinem i należał do podziemnej organizacji, w której szeregach znalazły się także niemal wszystkie znajome mu osoby.
It was easier to confess everything and implicate everybody.		Najprościej było przyznać się do wszystkiego i obciążyć każdego, kogo się tylko znało.
Besides, in a sense it was all true.		Zresztą w pewnym sensie nie kłamał.
It was true that he had been the enemy of the Party, and in the eyes of the Party there was no distinction between the thought and the deed.		Był przecież wrogiem Partii, a w oczach Partii między myślą i czynem nie zachodziła żadna różnica.
There were also memories of another kind.		Miał też inne wspomnienia.
They stood out in his mind disconnectedly, like pictures with blackness all round them.		Zapisały się w jego umyśle jako luźne, nie powiązane ze sobą obrazy przedzielone czernią.
He was in a cell which might have been either dark or light, because he could see nothing except a pair of eyes.		Znajdował się w celi, w której równie dobrze mógł panować mrok jak jasność, albowiem całe pole widzenia wypełniała para świecących oczu.
Near at hand some kind of instrument was ticking slowly and regularly.		Tuż obok tykało wolno i miarowo jakieś urządzenie.
The eyes grew larger and more luminous.		Oczy powiększyły się, stały bardziej lśniące.
Suddenly he floated out of his seat, dived into the eyes and was swallowed up.		Nagle wzniósł się do góry, skoczył między ślepia i znikł.
He was strapped into a chair surrounded by dials, under dazzling lights.		Przywiązany do fotela i otoczony tarczami różnych przyrządów, siedział skąpany blaskiem oślepiających lamp.
A man in a white coat was reading the dials.		Człowiek w białym kitlu studiował tarcze.
There was a tramp of heavy boots outside.		Na korytarzu rozległy się ciężkie kroki.
The door clanged open.		Drzwi otworzyły się z łoskotem.
The waxen-faced officer marched in, followed by two guards.		Do środka wmaszerował oficer o woskowej twarzy, a za nim dwaj strażnicy.
‘Room 101,’ said the officer.		– Pokój sto jeden – rozkazał oficer.
The man in the white coat did not turn round.		Człowiek w białym kitlu nie zareagował.
He did not look at Winston either; he was looking only at the dials.		Nie spojrzał też na Winstona; cały czas wpatrywał się tylko w tarcze.
He was rolling down a mighty corridor, a kilometre wide, full of glorious, golden light, roaring with laughter and shouting out confessions at the top of his voice.		Toczył się ogromnym korytarzem szerokości kilometra zalanym wspaniałym złotym światłem, wyjąc ze śmiechu i wykrzykując ile tchu najróżniejsze zeznania.
He was confessing everything, even the things he had succeeded in holding back under the torture.		Przyznawał się do wszystkiego, nawet do tego, co udało mu się przemilczeć podczas tortur.
He was relating the entire history of his life to an audience who knew it already.		Spowiadał się z całego życia słuchaczom, którzy świetnie je znali.
With him were the guards, the other questioners, ‘the men in white coats, O’Brien, Julia, Mr Charrington, all rolling down the corridor together and shouting with laughter.		Razem z nim byli jego oprawcy, śledczy, ludzie w białych kitlach. O’Brien, Julia, pan Charrington; wszyscy toczyli się korytarzem, zarykując się ze śmiechu.
Some dreadful thing which had lain embedded in the future had somehow been skipped over and had not happened.		Jakieś okropne zdarzenie, które miało nastąpić w przyszłości, ominęło go i już nie musiał się obawiać.
Everything was all right, there was no more pain, the last detail of his life was laid bare, understood, forgiven.		Wszystko było w porządku, tortury się skończyły, każdy szczegół jego życia został wyciągnięty na wierzch, zrozumiany, wybaczony.
He was starting up from the plank bed in the half-certainty that he had heard O’Brien’s voice.		Na wpół uniósł się z twardej pryczy, przekonany, że doleciał go głos O’Briena.
All through his interrogation, although he had never seen him, he had had the feeling that O’Brien was at his elbow, just out of sight.		Podczas przesłuchań, aczkolwiek nie widział go ani razu, miał uczucie, że O’Brien stoi tuż obok, choć poza zasięgiem wzroku.
It was O’Brien who was directing everything.		To O’Brien wszystkim kierował.
It was he who set the guards onto Winston and who prevented them from killing him.		On kazał strażnikom bić Winstona i on pilnował, aby go nie zatłukli na śmierć.
It was he who, decided when Winston should scream with pain, when he should have a respite, when he should be fed, when he should sleep, when the drugs should be pumped into his arm.		To on decydował, kiedy więzień ma wyć z bólu, kiedy odpoczywać, kiedy jeść, kiedy spać, jakie środki należy mu wstrzykiwać.
It was he who asked the questions and suggested the answers.		To on zadawał pytania i podsuwał odpowiedzi.
He was the tormentor, he was the protector, he was the inquisitor, he was the friend.		On był katem i obrońcą, inkwizytorem i przyjacielem.
And once - Winston could not remember whether it was in drugged sleep, or in normal sleep, or even in a moment of wakefulness - a voice murmured in his ear: ‘Don’t worry, Winston; you are in my keeping.		Pewnego razu – Winston nie pamiętał, czy podczas normalnego snu, czy też snu wywołanego środkami nasennymi, a może nawet w momencie przebudzenia – usłyszał przy uchu szept: „Nie przejmuj się, Winston; mam nad tobą pieczę.
For seven years I have watched over you.		Obserwowałem cię przez siedem lat.
Now the turning-point has come.		Teraz nadeszła chwila zwrotna.
I shall save you, I shall make you perfect.’		Uratuję cię, uczynię doskonałym.”
He was not sure whether it was O’Brien’s voice; but it was the same voice that had said to him, ‘We shall meet in the place where there is no darkness,’ in that other dream, seven years ago.		Nie miał pewności, czy przemawiał do niego O’Brien, ale nie wątpił, że był to ten sam głos, który w innym śnie, przed siedmioma laty, oznajmił mu: „Spotkamy się tam, gdzie nie ma mroku.”
He did not remember any ending to his interrogation.		Nie pamiętał końca przesłuchań.
There was a period of blackness and then the cell, or room, in which he now was had gradually materialised round him.		We wspomnieniach miał lukę; następna rzecz, która powoli wyłoniła się w jego świadomości, to pomieszczenie czy też cela, gdzie znajdował się teraz.
He was almost flat on his back, and unable to move.		Leżał niemal płasko na wznak i nie mógł się poruszyć.
His body was held down at every essential point.		Jego ciało w różnych punktach przytrzymywały pasy.
Even the back of his head was gripped in some manner.		Nawet głowę miał całkowicie unieruchomioną.
O’Brien was looking down at him gravely and rather sadly.		O’Brien przyglądał mu się z powagą i jakby ze smutkiem.
His face, seen from below, looked coarse and worn, with pouches under the eyes and tired lines from nose to chin.		Widziana od dołu twarz była prostacka i zmęczona, z worami pod oczyma i głębokimi bruzdami ciągnącymi się od nosa do brody.
He was older than Winston had thought him; he was perhaps forty-eight or fifty.		O’Brien wyglądał starzej, niż Winstonowi się dotąd wydawało; mógł mieć już pięćdziesiątkę.
Under his hand there was a dial with a lever on top and figures running round the face.		Trzymał dłoń na przełączniku obok tarczy z podziałką.
‘I told you,’ said O’Brien, ‘that if we met again it would be here.’		– Powiedziałem ci – rzekł O’Brien – że jeśli się spotkamy, to właśnie tutaj.
‘Yes,’ said Winston.		– Tak – przyznał Winston.
Without any warning except a slight movement of O’Brien’s hand, a wave of pain flooded his body.		Drobny ruch dłoni O’Briena i bez żadnego uprzedzenia Winstona zalała fala bólu.
It was a frightening pain, because he could not see what was happening, and he had the feeling that some mortal injury was being done to him.		Torturę potęgował fakt, że więzień nie widział, co się dzieje, a czuł się tak, jakby zadawano mu śmiertelne rany.
He did not know whether the thing was really happening, or whether the effect was electrically produced; but his body was being wrenched out of shape, the joints were being slowly torn apart.		Nie miał pojęcia, czy katują go naprawdę, czy też wrażenie bólu powstaje za sprawą prądu, lecz zdawało mu się, że ciało rozszarpują mu szczypce, a stawy powoli rozrywają.
Although the pain had brought the sweat out on his forehead, the worst of all was the fear that his backbone was about to snap.		I choć od bólu pot wystąpił mu na czoło, straszniejsza od samych cierpień była myśl, że pęknie mu kręgosłup.
He set his teeth and breathed hard through his nose, trying to keep silent as long as possible.		Zacisnął zęby i oddychał ciężko przez nos, usiłując jak najdłużej wymazywać bez krzyku.
‘You are afraid,’ said O’Brien, watching his face, ‘that in another moment something is going to break. Your especial fear is that it will be your backbone.		– Boisz się, że za chwilę coś ci pęknie – zauważył O’Brien, obserwując jego twarz. – Najbardziej się lękasz, że trzaśnie ci kręgosłup.
You have a vivid mental picture of the vertebrae snapping apart and the spinal fluid dripping out of them.		Masz przed oczami wyraźny obraz tego, jak kręgi odskakują od siebie, a spomiędzy nich zaczyna się sączyć płyn rdzeniowy.
That is what you are thinking, is it not, Winston?’		O tym właśnie teraz myślisz, prawda, Winston?
Winston did not answer.		Winston nie odpowiedział.
O’Brien drew back the lever on the dial.		O’Brien przesunął umieszczony nad tarczą przełącznik.
The wave of pain receded almost as quickly as it had come:		Ból odpłynął niemal równie szybko, jak się pojawił.
‘That was forty,’ said O’Brien. ‘You can see that the numbers on this dial run up to a hundred.		– To było czterdzieści – wyjaśnił O’Brien. – Jak widzisz, skala dochodzi do setki.
Will you please remember, throughout our conversation, that I have it in my power to inflict pain on you at any moment and to whatever degree I choose.		Staraj się nie zapominać podczas naszej rozmowy, że w każdej chwili mogę zadać ci ból o dowolnym natężeniu, dobrze?
If you tell me any lies, or attempt to prevaricate in any way, or even fall below your usual level of intelligence, you will cry out with pain, instantly.		Jeśli zaczniesz uciekać się do kłamstw, stosować wykręty lub choćby udzielać mi odpowiedzi nie dorastających do twoich umysłowych możliwości, natychmiast będziesz wył z bólu.
Do you understand that?’		Zrozumiałeś?
‘Yes,’ said Winston.		– Tak.
O’Brien’s manner became less severe.		Zachowanie O’Briena stało się mniej surowe.
He resettled his spectacles thoughtfully, and took a pace or two up and down.		Poprawił w zamyśleniu okulary i przeszedł parę kroków.
When he spoke his voice was gentle and patient.		Kiedy się znów odezwał, jego głos był łagodny i cierpliwy.
He had the air of a doctor, a teacher, even a priest, anxious to explain and persuade rather than to punish.		O’Brien miał teraz w sobie coś z lekarza, nauczyciela lub nawet księdza, kogoś, kto nie pragnie karać, lecz tłumaczyć i przekonywać.
‘I am taking trouble with you, Winston,’ he said, ‘because you are worth trouble.		– Specjalnie zadaję sobie tyle trudu i zajmuję się tobą, Winston, bo jesteś tego wart.
You know perfectly well what is the matter with you.		Sam dobrze wiesz, co ci dolega.
You have known it for years, though you have fought against the knowledge.		Wiedziałeś od lat, chociaż usiłowałeś nie dopuszczać tego do świadomości.
You are mentally deranged.		Jesteś obłąkany.
You suffer from a defective memory.		Cierpisz na zaburzenia pamięci.
You are unable to remember real events, and you persuade yourself that you remember other events which never happened.		Nie pamiętasz prawdziwych wypadków i wmawiasz w siebie, że pamiętasz zdarzenia, które nigdy nie miały miejsca.
Fortunately it is curable.		Na szczęście twoja choroba jest uleczalna.
You have never cured yourself of it, because you did not choose to.		Sam nigdy się nie wykurowałeś, bo nie chciało ci się próbować.
There was a small effort of the will that you were not ready to make.		Wymagało to wysiłku, na który nie umiałeś się zdobyć.
Even now, I am well aware, you are clinging to your disease under the impression that it is a virtue.		Wiem, że nawet teraz wciąż trwasz przy swoich ułudach, bo wydaje ci się, że na tym polega cnota.
Now we will take an example. At this moment, which power is Oceania at war with?’		Przykładowo, z którym mocarstwem, twoim zdaniem, Oceania prowadzi obecnie wojnę?
‘When I was arrested, Oceania was at war with Eastasia.’		– Kiedy mnie aresztowano, prowadziła wojnę ze Wschódazją.
‘With Eastasia.		– Ze Wschódazją.
Good.		Znakomicie.
And Oceania has always been at war with Eastasia, has it not?’		I zawsze prowadziła wojnę ze Wschódazją, tak?
Winston drew in his breath.		Winston wciągnął powietrze.
He opened his mouth to speak and then did not speak.		Otworzył usta, żeby odpowiedzieć, ale się powstrzymał.
He could not take his eyes away from the dial.		Nie mógł oderwać oczu od tarczy.
‘The truth, please, Winston.		– Mów prawdę, Winston, dobrze?
Your truth.		S w o j ą prawdę.
Tell me what you think you remember.’		Powiedz mi, co t y pamiętasz.
‘I remember that until only a week before I was arrested, we were not at war with Eastasia at all.		– Pamiętam, że zaledwie tydzień przed moim aresztowaniem, Wschódazja nie była naszym wrogiem.
We were in alliance with them.		Łączył nas sojusz.
The war was against Eurasia.		A wojnę prowadziliśmy z Eurazją.
That had lasted for four years.		Przez cztery lata.
Before that—’		Wcześniej...
O’Brien stopped him with a movement of the hand.		O’Brien powstrzymał go ruchem dłoni.
‘Another example,’ he said.		– Weźmy inny przykład.
‘Some years ago you had a very serious delusion indeed.		Przed kilkoma laty uległeś bardzo poważnym omamom.
You believed that three men; three one-time Party members named Jones, Aaronson and Rutherford - men who were executed for treachery and sabotage after making the fullest possible confession - were not guilty of the crimes they were charged with.		Nabrałeś przekonania, że trzej ludzie, dawni członkowie Partii o nazwiskach Jones, Aaronson i Rutherford, straceni za zdradę i sabotaż po złożeniu pełnych, wyczerpujących zeznań, wcale nie popełnili zbrodni, o które ich oskarżano.
You believed that you had seen unmistakable documentary evidence proving that their confessions were false.		Zdawało ci się, że widziałeś niezaprzeczalny dowód, jakoby te zeznania były fałszywe.
There was a certain photograph about which you had a hallucination.		Miałeś halucynacje na temat pewnej fotografii.
You believed that you had actually held it in your hands.		Nawet wierzyłeś, że trzymałeś ją w palcach.
It was a photograph something like this.’		I że wyglądała mniej więcej tak.
An oblong slip of newspaper had appeared between O’Brien’s fingers.		W rękach O’Briena pojawił się podłużny strzęp gazety.
For perhaps five seconds it was within the angle of Winston’s vision.		Przez pięć sekund Winston miał go w polu widzenia.
It was a photograph, and there was no question of its identity.		Ujrzał zdjęcie, to samo zdjęcie, na które natrafił przypadkiem jedenaście lat temu i które zaraz zniszczył; pomyłka nie wchodziła grę.
It was the photograph It was another copy of the photograph of Jones, Aaronson and Rutherford at the Party function in New York, which he had chanced upon eleven years ago and promptly destroyed.		O’Brien trzymał strzęp innego egzemplarza gazety ze zdjęciem Jonesa, Aaronsona i Rutherforda na uroczystości partyjnej w Nowym Jorku.
For only an instant it was before his eyes, then it was out of sight again.
		Po chwili cofnął dłoń.
But he had seen it, unquestionably he had seen it!		Lecz zdjęcie istniało, co do tego nie było dwóch zdań!
He made a desperate, agonising effort to wrench the top half of his body free. It was impossible to move so much as a centimetre in any direction.		Z rozpaczliwym, bolesnym wysiłkiem Winston szarpnął całym ciałem, aby się podnieść. Ani drgnął.
For the moment he had even forgotten the dial.		W tym momencie zapomniał nawet o tarczy.
All he wanted was to hold the photograph in his fingers again, or at least to see it.		Pragnął tylko dotknąć fotografii albo przynajmniej jeszcze raz na nią spojrzeć.
‘It exists!’ he cried.		– Więc istnieje! – zawołał.
‘No,’ said O’Brien.		– Nie – powiedział O’Brien.
He stepped across the room.		Przeszedł na drugi koniec pomieszczenia.
There was a memory hole is the opposite wall.		Na przeciwległej ścianie znajdowała się luka pamięci.
O’Brien lifted the grating.		O’Brien uniósł klapę.
Unseen, the frail slip of paper was whirling away on the current of warm air; it was vanishing in a flash of flame.		Strumień ciepłego powietrza porwał skrawek papieru; chwilę później połknęły go niewidoczne płomienie.
O’Brien turned away from the wall.		O’Brien odwrócił się od ściany.
‘Ashes,’ he said. ‘Not even identifiable ashes.		– Popiół – stwierdził. – Nawet nie popiół, pył.
Dust. It does not exist.		Zdjęcie nie istnieje.
It never existed.’		Nigdy nie istniało.
‘But it did exist!		– Istniało!
It does exist!		Wciąż istnieje!
It exists in memory.		Istnieje w pamięci.
I remember it.		Pamiętam je.
You remember it.’		Wy je pamiętacie!
‘I do not remember it,’ said O’Brien.		– Nie pamiętam – rzekł O’Brien.
Winston’s heart sank.		Winston stracił wszelką nadzieję.
That was doublethink.		Na tym właśnie polegało dwójmyślenie.
He had a feeling of deadly helplessness.		Czuł się absolutnie bezradny.
If he could have been certain that O’Brien was lying, it would not have seemed to matter.		Gdyby przynajmniej miał pewność, że O’Brien kłamie, nie ogarnęłoby go takie przygnębienie.
But it was perfectly possible that O’Brien had really forgotten the photograph.		O’Brien mógł jednak naprawdę zapomnieć o zdjęciu.
And if so, then already he would have forgotten his denial of remembering it, and forgotten the act of forgetting.		A jeśli tak, zapomniał już również o własnych, tak niedawnych słowach, iż go nie pamięta, oraz o zabiegu myślowym, który pozwolił mu usunąć je z pamięci.
How could one be sure that it was simply trickery?		Skąd można wiedzieć, że to tylko oszustwo?
Perhaps that lunatic dislocation in the mind could really happen: that was the thought that defeated him.		Może takie obłędne korygowanie pamięci zdarza się naprawdę; ta myśl przygnębiła go do reszty.
O’Brien was looking down at him speculatively.		O’Brien przyglądał mu się z namysłem.
More than ever he had the air of a teacher taking pains with a wayward but promising child.		Teraz jeszcze bardziej przypominał nauczyciela, który zadaje sobie trud z niesfornym, lecz obiecującym uczniem.
‘There is a Party slogan dealing with the control of the past,’ he said. ‘Repeat it, if you please.’		– Istnieje slogan partyjny mówiący o rządzeniu przeszłością – rzekł. – Powtórz go, proszę.
‘"Who controls the past controls the future: who controls the present controls the past,"’ repeated Winston obediently.		– „Kto rządzi przeszłością, w tego rękach jest przyszłość; kto rządzi teraźniejszością, w tego rękach jest przeszłość” – wyrecytował posłusznie Winston.
‘"Who controls the present controls the past,"’ said O’Brien, nodding his head with slow approval. ‘Is it your opinion, Winston, that the past has real existence?’		– „Kto rządzi teraźniejszością, w tego rękach jest przeszłość” – powtórzył O’Brien, powoli, z aprobatą kiwając głową. – A czy twoim zdaniem, Winston, przeszłość istnieje naprawdę?
Again the feeling of helplessness descended upon Winston.		Winstona znów ogarnęła bezradność.
His eyes flitted towards the dial.		Wbił spojrzenie w tarczę z podziałką.
He not only did not know whether ‘yes’ or ‘no’ was the answer that would save him from pain; he did not even know which answer he believed to be the true one.		Nie wiedział, czy odpowiedź „tak”, czy „nie” uchroni go od bólu; nie wiedział nawet, którą z nich uważa za słuszną.
O’Brien smiled faintly.		O’Brien uśmiechnął się nieznacznie.
‘You are no metaphysician, Winston,’ he said.		– Nie jesteś metafizykiem, Winston.
‘Until this moment you had never considered what is meant by existence.		Dotychczas nie zastanawiałeś się nad znaczeniem słowa „istnieć”.
I will put it more precisely.		Uściślę więc pytanie.
Does the past exist concretely, in space?		Czy przeszłość istnieje namacalnie gdzieś w przestrzeni?
Is there somewhere or other a place, a world of solid objects, where the past is still happening?’		Czy jest takie miejsce, jakiś konkretny świat, w którym przeszłość nadal trwa?
‘No.’		– Nie.
‘Then where does the past exist, if at all?’		– Gdzież więc, jeśli w ogóle, istnieje przeszłość?
‘In records.		– W dokumentach.
It is written down.’		Została zapisana.
‘In records.		– W dokumentach, mówisz?
And—?’		I gdzie jeszcze?
‘In the mind.		– W ludzkiej pamięci.
In human memories.’		We wspomnieniach.
‘In memory.		– W pamięci, tak?
Very well, then.		No dobrze.
We, the Party, control all records, and we control all memories.		Ale my, Partia, mamy w swoich rękach całą dokumentację i my panujemy nad wspomnieniami.
Then we control the past, do we not?’		A więc rządzimy przeszłością, prawda?
‘But how can you stop people remembering things?’ cried Winston, again momentarily forgetting the dial. ‘It is involuntary. It is outside oneself.		– Tylko jak możecie sprawić, by ludzie o czymś nie pamiętali? – zawołał Winston, na moment znów zapominając o tarczy i przełączniku. – Pamięć jest mimowolna.
		Nie można zapomnieć o czymś jedynie dlatego, że się tego chce.
How can you control memory?		Jak możecie rządzić pamięcią?
You have not controlled mine!’		Z moją wam się nie udało!
O’Brien’s manner grew stern again. He laid his hand on the dial.		O’Brien znów przybrał surowy wyraz twarzy i położył dłoń na przełączniku.
‘On the contrary,’ he said, ‘you have not controlled it.		– Przeciwnie – rzekł. – To nie nam, lecz tobie się nie udało.
That is what has brought you here.		Dlatego tu trafiłeś.
You are here because you have failed in humility, in self-discipline.		Jesteś tu dlatego, że poniosła cię buta, zabrakło ci samodyscypliny.
You would not make the act of submission which is the price of sanity.		Nie umiałeś zdobyć się na pokorę, a właśnie pokora to cena normalności.
You preferred to be a lunatic, a minority of one.		Wolałeś zostać szaleńcem, jednoosobową mniejszością.
Only the disciplined mind can see reality, Winston.		Tylko umysł zdyscyplinowany, Winston, jest zdolny postrzegać rzeczywistość.
You believe that reality is something objective, external, existing in its own right.		Zdaje ci się, że rzeczywistość istnieje obiektywnie, zewnętrznie i samoistnie.
You also believe that the nature of reality is self-evident.		Ponadto twoim zdaniem te cechy rzeczywistości są dla każdego oczywiste.
When you delude yourself into thinking that you see something, you assume that everyone else sees the same thing as you.		Kiedy wmawiasz w siebie, że coś widzisz, sądzisz zaraz, że wszyscy postrzegają to identycznie.
But I tell you, Winston, that reality is not external.		Ale wierz mi, Winston, rzeczywistość wcale nie jest czymś zewnętrznym.
Reality exists in the human mind, and nowhere else.		Rzeczywistość istnieje w umyśle ludzkim i nigdzie poza nim.
Not in the individual mind, which can make mistakes, and in any case soon perishes: only in the mind of the Party, which is collective and immortal.		Nie w pojedynczym umyśle, który może się mylić, a zresztą wkrótce ginie, lecz w zbiorowym, nieśmiertelnym umyśle Partii.
Whatever the Party holds to be truth, is truth.		Cokolwiek Partia uważa za prawdę, j e s t prawdą.
It is impossible to see reality except by looking through the eyes of the Party.		Nie sposób postrzegać rzeczywistości inaczej niż oczami Partii.
That is the fact that you have got to re-learn, Winston.		Tej reguły musisz się ponownie nauczyć, Winston.
It needs an act of self-destruction, an effort of the will.		Wymaga to samozaprzeczenia i wysiłku woli.
You must humble yourself before you can become sane.’		Musisz zdobyć się na pokorę, żeby odzyskać postradane zmysły.
He paused for a few moments, as though to allow what he had been saying to sink in.		Zamilkł na dłuższą chwilę, jakby dawał Winstonowi czas na zrozumienie tego, co powiedział.
‘Do you remember,’ he went on, ‘writing in your diary, "Freedom is the freedom to say that two plus two make four"?’		– Czy pamiętasz – podjął znów – jak napisałeś w pamiętniku: „Wolność oznacza prawo twierdzenia, że dwa i dwa to cztery”?
‘Yes,’ said Winston.		– Tak.
O’Brien held up his left hand, its back towards Winston with the thumb hidden and the four fingers extended ‘How many fingers am I holding up, Winston?’		O’Brien podniósł do góry lewą dłoń, obróconą wierzchem do Winstona; kciuk był schowany, lecz pozostałe palce wyraźnie widoczne. – Ile palców widzisz?
‘Four.’		– Cztery.
‘And if the Party says that it is not four but five - then how many?’		– A jeśli Partia powie, że jest ich pięć, to ile będziesz widział wtedy?
‘Four.’		– Cztery.
The word ended in a gasp of pain.		Głos Winstona przeszedł w skowyt bólu.
The needle of the dial had shot up to fifty-five.		Strzałka na tarczy wskazywała pięćdziesiąt pięć.
The sweat had sprung out all over Winston’s body.		Pot zrosił całe jego ciało.
The air tore to his lungs and issued again in deep groans		Przy każdym oddechu z piersi wydobywał mu się głęboki jęk,
which even by clenching his teeth he could not stop.		którego nie umiał powstrzymać, choć z całej siły zaciskał zęby.
O’Brien watched him, the four fingers still extended.		O’Brien nie spuszczał go z oka, wciąż trzymając w górze cztery palce.
He drew back the lever.		Cofnął przełącznik.
This time the pain was only slightly eased.		Lecz tym razem ból zelżał tylko trochę.
‘How many fingers, Winston?’		– Ile palców, Winston? – Cztery.
The needle went up to sixty.		Strzałka skoczyła do sześćdziesięciu.
‘How many fingers, Winston?’		– Ile palców, Winston?
‘Four!		– Cztery!
Four!		Cztery!
What else can I say?		Co innego mogę powiedzieć?
Four!’		Cztery!
The needle must have risen again, but he did not look at it: The heavy, stern fact and the four fingers filled his vision.		Strzałka musiała znów podskoczyć, lecz Winston nie mógł spojrzeć na tarczę. Surowa, masywna twarz O’Briena i uniesione cztery palce wypełniły jego pole widzenia.
The fingers stood up before his eyes like pillars; enormous, blurry and seeming to vibrate, but unmistakably four.		Palce sterczały mu przed oczami jak kolumny; wielkie, trochę zamazane, zdawały się wibrować, ale wciąż na pewno było ich cztery.
‘How many fingers, Winston?’		– Ile palców, Winston?
‘Four!		– Cztery!
Stop it, stop it!		Przestańcie, przestańcie!
How can you go on?		Nie męczcie mnie!
Four!		Cztery!
Four!’		Cztery!
‘How many fingers; Winston?’		– Ile palców, Winston?
‘Five!		– Pięć!
Five!		Pięć!
Five!’		Pięć!
‘No, Winston, that is no use.		– Nie, Winston, nic z tego.
You are lying.		Kłamiesz.
You still think there are four.		Wciąż wydaje ci się, że widzisz cztery.
How many fingers, please?’		Słucham, ile palców?
‘Four!		– Cztery!
Five!		Pięć!
Four!		Cztery!
Anything you like.		Ile chcecie!
Only stop it, stop the pain!		Tylko błagam, wyłączcie tę machinę!
Abruptly he was sitting up with O’Brien’s arm round his shoulders.		I nagle siedział, a O’Brien podtrzymywał go ramieniem.
He had perhaps lost consciousness for a few seconds.		Chyba stracił na kilka sekund przytomność.
The bonds that had held his body down loosened.		Nie wiedział, kiedy rozluźniono krępujące go pasy.
He felt very cold, he was shaking uncontrollably, his teeth were chattering, the tears were rolling down his cheeks.		Było mu potwornie zimno; dygotał na całym ciele, szczękając zębami, a po policzkach spływały mu łzy.
For a moment he clung to O’Brien like a baby, curiously comforted by the heavy arm round his shoulders.		Na chwilę przylgnął do O’Briena jak niemowlę, czerpiąc dziwną otuchę z tego, że czuje na barkach ciężkie ramię starszego mężczyzny.
He had the feeling that O’Brien was his protector, that the pain was something that came from outside, from some other source, and that it was O’Brien who would save him from it.		Zdawało mu się, że O’Brien jest jego obrońcą i chroni go przed bólem, który pochodzi z zewnątrz, z jakiegoś obcego źródła.
‘You are a slow learner, Winston,’ said O’Brien gently.		– Nie jesteś zbyt pojętnym uczniem, Winston – powiedział łagodnie O’Brien.
‘How can I help it?’ he blubbered. ‘How can I help seeing what is in front of my eyes?		– Cóż na to poradzę? – wyszlochał. – Jak mogę widzieć coś innego niż to, co mam przed oczami?
Two and two are four.’		Dwa i dwa to cztery.
‘Sometimes, Winston.		– Czasami, Winston.
Sometimes they are five.		Czasami pięć.
Sometimes they are three.		Czasami trzy.
Sometimes they are all of them at once.		Czasami cztery, pięć i trzy równocześnie.
You must try harder.		Musisz się bardziej starać.
It is not easy to become sane.’		Powrót do zmysłów nie jest rzeczą łatwą.
He laid Winston down on the bed.		O’Brien puścił go i Winston z powrotem opadł na łóżko.
The grip on his limbs tightened again, but the pain had ebbed away and the trembling had stopped, leaving him merely weak and cold.		Pasy znów zacisnęły się na jego ciele, ból jednak odpłynął, a dreszcze ustąpiły; tylko wciąż czuł się słaby i było mu zimno.
O’Brien motioned with his head to the man in the white coat, who had stood immobile throughout the proceedings.		O’Brien skinął na mężczyznę w białym kitlu, który dotąd cały czas stał bez ruchu.
The man in the white coat bent down and looked closely into Winston’s eyes, felt his pulse, laid an ear against his chest, tapped here and there; then he nodded to O’Brien.		Ten pochylił się i zajrzał Winstonowi w oczy, zmierzył mu puls, a następnie przyłożył ucho do jego piersi i go ostukał; w końcu spojrzał na O’Briena i kiwnął głową.
‘Again,’ said O’Brien.		– Jeszcze raz – rzekł O’Brien.
The pain flowed into Winston’s body:		Ból ponownie przeniknął ciało więźnia.
The needle must be at seventy, seventy five.		Strzałka musiała dojść do siedemdziesięciu, siedemdziesięciu pięciu.
He had shut his eyes this time.		Winston zamknął oczy.
He knew that the fingers were still there, and still four.		Zdawał sobie sprawę, że O’Brien wciąż stoi tuż obok z dłonią uniesioną i rozczapierzonymi palcami – czterema palcami!
All that mattered was somehow to stay alive until the spasm was over.		Ale myślał tylko o tym, czy uda mu się przetrwać ból, czy nie wyzionie ducha.
He had ceased to notice whether he was crying out or not.		Nie wiedział nawet, czy krzyczy, czy milczy.
The pain lessened again.		Potem ból znów zelżał.
He opened his eyes.		Otworzył oczy.
O’Brien had drawn back the lever.		O’Brien cofnął przełącznik.
‘How many fingers, Winston?’		– Ile palców widzisz, Winston.
‘Four.		– Cztery.
I suppose there are four.		Chyba cztery.
I would see five if I could.		Gdybym umiał, chętnie zobaczyłbym pięć.
I am trying to see five.’		Staram się zobaczyć pięć.
‘Which do you wish: to persuade me that you see five, or really to see them?’		– Czego pragniesz: przekonać mnie, że widzisz pięć, czy naprawdę zobaczyć?
‘Really to see them.’		– Naprawdę zobaczyć.
‘Again,’ said O’Brien.		– Jeszcze raz – polecił O’Brien.
‘Perhaps the needle was at eighty - ninety.		Strzałka doszła do osiemdziesięciu – może dziewięćdziesięciu.
Winston could only intermittently remember why the pain was happening.		Winston chwilami zapominał, co jest przyczyną bólu.
Behind his screwed-up eyelids a forest of fingers seemed to be moving in a sort of dance, weaving in and out, disappearing behind one another and reappearing again.		Pod zaciśniętymi powiekami widział jakby roztańczony las palców, które to zbliżały się, to oddalały, zlewały się ze sobą i zaraz rozdzielały.
He was trying to count them, he could not remember why.		Usiłował je zliczyć, choć nie pamiętał po co.
He knew only that it was impossible to count them, and that this was somehow due to the mysterious identity between five and four.		Wiedział jednak, że nie potrafi i że wiąże się to z zagadkową tożsamością liczb pięć i cztery.
The pain died down again. When he opened his eyes it was to find that he was still seeing the same thing.		Ból zaczął powoli słabnąć, ale kiedy Winston otworzył oczy, wciąż widział to samo.
Innumerable fingers like moving trees, were still streaming past in either direction, crossing and recrossing.		Gąszcz niezliczonych palców przesuwał się bezustannie raz w jedną, raz w drugą stronę, a ich szeregi nakładały się na siebie.
He shut his eyes again.		Znów zamknął oczy.
‘How many fingers am I holding up, Winston?’		– Ile palców trzymam teraz w górze, Winston?
‘I don’t know.		– Nie wiem.
I don’t know.		Naprawdę nie wiem.
You will kill me if you do that again.: Four, five, six - in all honesty I don’t know.’		Drugi raz nie przeżyję takiego bólu! Cztery, pięć, sześć, przysięgam, nie wiem!
‘Better,’ said O’Brien.		– Już lepiej – pochwalił O’Brien.
A needle slid into Winston’s arm.		Igła wbiła się w ramię Winstona.
Almost in the same instant a blissful, healing warmth spread all through his body.		W tym samym momencie po całym ciele rozeszło się błogie, kojące ciepło.
The pain was already half-forgotten.		Prawie natychmiast zapomniał o bólu.
He opened his eyes and looked up gratefully at O’Brien.		Otworzył oczy i z wdzięcznością popatrzył na O’Briena.
At sight of the heavy, lined face, so ugly and so intelligent, his heart seemed to turn over.		Na widok masywnej, pożłobionej zmarszczkami twarzy, tak brzydkiej, a zarazem tak inteligentnej, zrobiło mu się lżej na duszy.
If he could have moved he would have stretched out a hand and laid it on O’Brien’s arm.		Gdyby mógł się poruszyć, chętnie wyciągnąłby dłoń i dotknął ramienia O’Briena.
He had never loved him so deeply as at this moment, and not merely because he had stopped the pain.		W tej chwili darzył go tak wielką miłością jak nigdy dotąd, i to wcale nie dlatego, że wyłączył urządzenie.
The old feeling that at bottom it did not matter whether O’Brien was a friend or an enemy, had come back.		Powróciło dawne uczucie, że w sumie nie robi różnicy, czy O’Brien jest przyjacielem, czy wrogiem.
O’Brien was a person who could be talked to.		Z O’Brienem można rozmawiać.
Perhaps one did not want to be loved so much as to be understood.		Może to, czego człowiek pragnie najbardziej, to nie tyle być kochanym, ile rozumianym.
O’Brien had tortured him to the edge of lunacy, and in a little while, he would send him to his death.		O’Brien zadał mu męki, które doprowadziły go na skraj obłędu, a wkrótce pośle go na śmierć.
It made no difference. In some sense that went deeper than friendship, they were intimates: somewhere or other; although the actual words might never be spoken, there was a place where they could meet and talk.		Ale to niczego nie zmienia, łączy ich zażyłość w pewnym sensie znacznie głębsza od przyjaźni; choć prawdopodobnie nigdy do tego nie dojdzie, gdyby się spotkali we właściwych okolicznościach, na pewno mogliby się świetnie porozumieć.
O’Brien was looking down at him with an expression which suggested that the same thought might be in his own mind.		Wyraz twarzy, z jakim O’Brien spoglądał na niego, zdawał się wskazywać, że myśli dokładnie o tym samym.
When he spoke it was in an easy; conversational tone.		A kiedy się odezwał, mówił takim tonem, jakby prowadzili towarzyską pogawędkę.
‘Do you know where you are, Winston?’ he said.		– Czy wiesz, Winston, gdzie się teraz znajdujesz?
‘I don’t know.		– Nie wiem.
I can guess. In the Ministry of Love.’		Domyślam się, że w Ministerstwie Miłości.
‘Do you know how long you have been here?’		– Czy wiesz, jak długo tu jesteś?
‘I don’t know.		– Nie wiem.
Days, weeks, months’ - I think it is months.		Dni, tygodnie, miesiące... Chyba od kilku miesięcy.
‘And why do you imagine that we bring people to this place?		– A jak ci się wydaje, po co trzymamy tu ludzi?
‘To make them confess.’		– Żeby wydobyć z nich zeznania.
"No, that is not the reason.		– Nie, wcale nie dlatego.
Try again.’		Spróbuj jeszcze.
‘To punish them.’		– Żeby ich ukarać.
‘No!’ exclaimed O’Brien. His voice had changed extraordinarily; and his face had suddenly become both stern and animated. ‘No!		– Nie! – ryknął O’Brien; głos zmienił mu się całkowicie, a na twarzy odmalowały się poruszenie i gniew. – Nie!
Not merely to extract your confession nor to punish you.		Wcale nie po to, żeby wydobyć zeznania lub wymierzyć karę!
Shall I tell you why we have brought you here?		Mam ci powiedzieć, dlaczego się tu znalazłeś?
To cure you!		Bo chcemy cię wyleczyć!
To make you sane!		Sprawić, byś odzyskał zmysły!
Will you understand, Winston, that no one whom we bring to this place ever leaves our hands uncured?		Czy ty nie rozumiesz, Winston, że nikt nie opuszcza tych murów nie uleczony?
We are not interested in those stupid crimes that you have committed.		Nie obchodzą nas te głupie zbrodnie, które popełniłeś.
The Party is not interested in the overt act: the thought is all we care about.		Partii nie obchodzą czyny; nas interesuje myśl.
We do not merely destroy our enemies, we change.		My nie niszczymy naszych wrogów; my ich zmieniamy.
Do you understand what I mean by that?’		Rozumiesz, o czym mówię?
He was bending over Winston.		Pochylił się nisko nad Winstonem.
His face looked enormous because of its nearness, and hideously, ugly because it was seen from below.		Z bliska jego twarz wydawała się ogromna, a widziana od dołu wręcz potworna.
Moreover it was filled with a sort of exaltation, a lunatic intensity.		Bił z niej jakiś szaleńczy entuzjazm, jakaś pasja.
Again Winston’s heart shrank.		Winstonowi serce podeszło do gardła.
If it had been possible he would have cowered deeper into the bed.		Gdyby mógł, najchętniej zapadłby się pod ziemię.
He felt certain that O’Brien was about to twist the dial out of sheer wantonness.		Był przekonany, że O’Brien ze złości nastawi przełącznik na największą moc.
At this moment; however, O’Brien turned away.		Lecz O’Brien nagle odsunął się od łóżka.
He took a pace or two up and down. Then he continued less vehemently:		Przeszedł się kilka kroków, po czym znów podjął wątek, ale mówił teraz znacznie mniej gwałtownie:
‘The first thing for you to understand is that in this place are no martyrdoms.		– Pierwsze, co musisz zrozumieć, to że tutaj nie ma męczenników.
You have read of the religious persecutions of the past.		Czytałeś o prześladowaniach religijnych w przeszłości.
In the Middle Ages there was the Inquisition.		W średniowieczu była inkwizycja.
It was a failure.		Poniosła klęskę.
It set out to eradicate heresy, and ended by perpetuating it.		Miała wyplenić herezję, a przyczyniła się do jej rozprzestrzenienia.
For every heretic it burned at the stake, thousands of others rose up.		Na miejscu każdego heretyka spalonego na stosie pojawiały się tysiące nowych.
Why was that?		Dlaczego?
Because the Inquisition killed its enemies in the open, and killed them while they were still unrepentant: in fact, it killed them because they were unrepentant.		Ponieważ inkwizycja zabijała swoich wrogów publicznie i zabijała ich, choć nie okazywali skruchy; w rzeczy samej, zabijała ich właśnie za to, że byli nie skruszeni.
Men were dying because they would not abandon their true beliefs.		Ludzie umierali dlatego, że nie chcieli wyrzec się swoich przekonań.
Naturally all the glory belonged to the victim and all the shame to the Inquisitor who burned him.		Oczywiście, że cała gloria spływała na ofiary, a inkwizytorzy okrywali się hańbą.
Later, in the twentieth century, there were the totalitarians, as they were called. There were the German Nazis and the Russian Communists.		Później, w dwudziestym wieku, pojawili się zwolennicy totalitaryzmu: hitlerowcy w Niemczech i komuniści w Rosji.
The Russians persecuted heresy more cruelly than the Inquisition had done.		Rosjanie tępili herezje znacznie okrutniej niż inkwizycja.
And they imagined that they had learned from the mistakes of the past; they knew, at any rate, that one must not make martyrs.		Wydawało im się, że nauczyli się czegoś od przeszłości; w każdym razie wiedzieli, że nie należy przysparzać męczenników.
Before they exposed their victims to public trial, they deliberately set themselves to destroy their dignity.		Zanim wystawiali swoje ofiary na pokaz podczas publicznych procesów, najpierw świadomie niszczyli ich godność.
They wore them down by torture and solitude until they were despicable, cringing wretches, confessing whatever was put into their mouths, covering themselves with abuse, accusing and sheltering behind one another, whimpering for mercy.		Poprzez tortury i izolację przemieniali tych ludzi w obrzydliwe, kulące się ze strachu wraki, gotowe zeznać wszystko, co im kazano, lżyć się, oskarżać wzajemnie i skamleć o litość.
And yet after only a few years the same thing had happened over again.		A jednak po kilku latach historia się powtórzyła.
The dead men had become martyrs and their degradation was forgotten.		Zgładzonych uznano za męczenników, a o ich upodleniu zapomniano.
Once again, why was it?		Dlaczego tak się stało?
In the first place, because the confessions that they had made were obviously extorted and untrue.		Przede wszystkim dlatego, że ich zeznania były wyraźnie wymuszone, nieprawdziwe.
We do not make mistakes of that kind.		My nie popełnimy tego rodzaju błędów.
All the confessions that are uttered here are true.		Wszystkie składane nam zeznania są prawdziwe.
We make them true.		Sprawiamy, że stają się prawdziwe.
And above all we do not allow the dead to rise up against us.		A co najważniejsze, nie pozwalamy, aby zgładzeni powstali przeciwko nam.
You must stop imagining that posterity will vindicate you, Winston.		Nie wyobrażaj sobie, Winston, że potomność cię zrehabilituje.
Posterity will never hear of you.		Potomność nigdy się o tobie nie dowie.
You will be lifted clean out from the stream of history.		Usuniemy cię ze strumienia historii.
We shall turn you into gas and pour you into the stratosphere.		Poddamy ewaporacji; ulecisz w stratosferę jak para.
Nothing will remain of you; not a name in a register, not a memory in a living brain.		Nic po tobie nie zostanie: ani nazwisko w księgach metrykalnych, ani wspomnienie w czyjejś pamięci.
You will be annihilated in the past as well as in the future.		Nie będziesz istniał w przeszłości. tak samo jak w przyszłości.
You will never have existed.’		To, że nigdy nie istniałeś, stanie się faktem.
Then why bother to torture me? thought Winston, with a momentary bitterness.		Po co więc zadawać sobie trud, żeby mnie torturować? – pomyślał z goryczą Winston.
O’Brien checked his step as though Winston had uttered the thought aloud.		O’Brien zatrzymał się w pół kroku, zupełnie jakby go usłyszał.
His large ugly face came nearer, with the eyes a little narrowed.		Jego wielka, brzydka twarz znów się przybliżyła, oczy zwęziły w szparki.
‘You are thinking,’ he said, ‘that since we intend to destroy you utterly, so that nothing that you say or do can make the smallest difference - in that case, why do we go to the trouble of interrogating you first?		– Zastanawiasz się – rzekł – po co tracimy czas na przesłuchania, skoro i tak zamierzamy zetrzeć cię z powierzchni ziemi, a więc cokolwiek powiesz lub uczynisz nie ma najmniejszego znaczenia.
That is what you were thinking, was it not?’		O tym myślałeś, prawda?
‘Yes,’ said Winston.		– Tak – potwierdził Winston.
O’Brien smiled slightly.		O’Brien uśmiechnął się nieznacznie.
‘You are a flaw in the pattern, Winston.		– Jesteś skazą na obowiązującym modelu, Winston.
You are a stain that must be wiped out.		Plamą, którą należy wywabić.
Did I not tell you just now that we are different from the persecutors of the past?		Czyż nic mówiłem ci przed sekundą, że się różnimy od dawnych prześladowców?
We are not content with negative obedience, nor even with the most abject submission.		Nie zadowala nas ani wymuszony posłuch, ani nawet najbardziej pokorna uległość.
When finally you surrender to us, it must be of your own free will.		Kiedy wreszcie pokajasz się przed nami, zrobisz to całkiem dobrowolnie.
We do not destroy the heretic because he resists us: so long as he resists us we never destroy him.		Nie zabijamy heretyków dlatego, że nam się opierają; dopóki nam się ktoś opiera, nie ginie.
We convert him, we capture his inner mind, we reshape him.		My go musimy nawrócić, opanować jego umysł, zrobić z niego nowego człowieka.
We burn all evil and all illusion out of him; we bring him over to our side, not in appearance, but genuinely, heart and soul.		Wypalamy z jego mózgu wszelkie zło i ułudę; przeciągamy go na naszą stronę, nie pozornie, lecz z duszą i ciałem.
We make him one of ourselves before we kill him.		Zanim go zabijemy, staje się jednym z nas.
It is intolerable to us that an erroneous thought should exist anywhere in the world, however secret and powerless it may be.		Partia nigdy nie pogodzi się z myślą, że gdzieś na świecie egzystuje wroga myśl, choćby najbardziej skryta i bezsilna.
Even in the instant of death we cannot permit any deviation.		Nawet w chwili śmierci nie możemy tolerować odstępstwa.
In the old days the heretic walked to the stake still a heretic, proclaiming his heresy, exulting in it.		W dawnych czasach heretyk prowadzony na stos wciąż był heretykiem i triumfalnie głosił swoją herezję.
Even the victim of the Russian purges could carry rebellion locked up in his skull as he walked down the passage waiting for the bullet.		Również ofiary rosyjskich czystek, idąc korytarzem na rozstrzelanie, nadal mogły żywić myśl o buncie, ukrytą głęboko pod czaszką.
But we make the brain perfect before we blow it out.		Ale my sprawiamy, że zanim kula roztrzaska mózg skazańca, staje się on doskonały.
The command of the old despotisms was "Thou shaft not".		Przykazanie dawnych despotów głosiło: „Nie będziesz słuchał innego.”
The command of the totalitarians was "‘Thou shalt".		W totalitaryzmie przekształciło się w: „Będziesz słuchał nas.”
Our command is "Thou art".		Nasze przekazanie brzmi: „S ł u c h a s z n a s.”
No one whom we bring to this place ever stands out against us.		Nikt, kto tu trafia, więcej się przeciw nam nie buntuje.
Everyone is washed clean.		Wszyscy zostają oczyszczeni.
Even those three miserable traitors in whose innocence you once believed - Jones, Aaronson and Rutherford - in the end we broke them down.		Nawet ci trzej nieszczęśni zdrajcy, w których niewinność niegdyś wierzyłeś, Jones, Aaronson i Rutherford, dali się złamać.
I took part in their interrogation myself.		Osobiście uczestniczyłem w przesłuchaniach.
I saw them gradually worn down, whimpering, grovelling, weeping - and in the end it was not with pain or fear, only with penitence.		Byłem świadkiem, jak stopniowo się załamują, jak się płaszczą, skowyczą, łkają, na końcu wcale już nie z bólu czy ze strachu, lecz w poczuciu skruchy.
By the time we had finished with them they were only the shells of men.		Kiedy z nimi skończyliśmy, przypominali wydrążone skorupy.
There was nothing left in them except sorrow for what they had done, and love of Big Brother.		Nie zostało w nich nic oprócz żalu za popełnione zbrodnie i miłości do Wielkiego Brata.
It was touching to see how they loved him.		Kochali go tak bardzo, że było to wręcz wzruszające.
They begged to be shot quickly, so that they could die while their minds were still clean.’		Błagali, żeby zastrzelić ich jak najprędzej, ponieważ chcą zginąć nie splamieni złą myślą.
His voice had grown almost dreamy.		Głos O’Briena stał się niemal marzycielski.
The exaltation, the lunatic enthusiasm, was still in his face.		Na jego twarzy wciąż malowały się uniesienie i obłąkańczy entuzjazm.
He is not pretending, thought Winston; he is not a hypocrite; he believes every word he says.		Nie udaje, pomyślał Winston, nie jest hipokrytą, wierzy we wszystko, co mówi.
What most oppressed him was the consciousness of his own intellectual inferiority.		Najbardziej przygnębiała Winstona świadomość własnej intelektualnej niższości.
He watched the heavy yet graceful form strolling to and fro, in and out of the range of his vision.		Wpatrywał się w masywną, a jednak pełną gracji sylwetkę, która to pojawiała mu się przed oczami, to znów odchodziła.
O’Brien was a being in all ways larger than himself.		O’Brien był człowiekiem przerastającym go pod każdym względem.
There was no idea that he had ever had, or could have, that O’Brien had not long ago known, examined and rejected.		Każdą myśl, która kiedykolwiek przyszła lub mogła przyjść Winstonowi do głowy, O’Brien już dawno przeanalizował i odrzucił.
His mind contained Winston’s mind.		Jego umysł mieścił w sobie umysł Winstona.
But in that case how could it be true than O’Brien was mad?		Ale czyż takim razie O’Brien mógł być szalony?
It must be he, Winston, who was mad.		Nie – to on, Winston, musiał stracić rozum.
O’Brien halted and looked down at him. His voice had grown stern again.		O’Brien zatrzymał się i spojrzał na niego, ponownie przybierając surowy wyraz twarzy.
‘Do not imagine that you will save yourself, Winston, however completely you surrender to us.		– Nie wyobrażaj sobie, Winston, że zdołasz się uratować, choćbyś nie wiem jak ukorzył się przed nami.
No one who has once gone astray is ever spared.		Nie darujemy nikomu, kto zbłądził.
And even if we chose to let you live out the natural term of your life, still you would never escape from us.		Nawet gdybyśmy pozwolili ci żyć, dopóki nie umrzesz śmiercią naturalną, i tak byś się nam nie wymknął.
What happens to you here is for ever.		To, co ci się tu przydarzy, zmieni cię na zawsze.
Understand that in advance.		Uświadom to sobie wreszcie.
We shall crush you down to the point from which there is no coming back.		Zgnieciemy cię tak, że nigdy się nie podźwigniesz.
Things will happen to you from which you could not recover, if you lived a thousand years.		Z tego, czego doznasz, nie otrząśniesz się, nawet gdybyś żył tysiąc lat.
Never again will you be capable of ordinary human feeling.		Nigdy więcej nie zaznasz żadnych ludzkich uczuć.
Everything will be dead inside you.		Wszystko w tobie obumrze.
Never again will you be capable of love, or friendship, or joy of living, or laughter, or curiosity, or courage, or integrity.		Nigdy nie będziesz zdolny odczuwać miłości, przyjaźni, radości życia; zapomnisz, co to śmiech, ciekawość, odwaga, prawość.
You will be hollow.		Będziesz pusty w środku.
We shall squeeze you empty, and then we shall fill you with ourselves.’		Wyciśniemy z ciebie wszystko, po czym napełnimy cię sami.
He paused and signed to the man in the white coat.		Umilkł i dał znak człowiekowi w kitlu.
Winston was aware of some heavy piece of apparatus being pushed into place behind his head.		Winston słyszał, że ten przysuwa mu do głowy jakieś ciężkie urządzenie.
O’Brien had sat down beside the bed, so that his face was almost on a level with Winston’s.		O’Brien usiadł przy łóżku; jego twarz znajdowała się prawie na tym samym poziomie co Winstona.
‘There thousand,’ he said, speaking over Winston’s head to the man in the white coat.		– Trzy tysiące – polecił, zwracając się do asystenta nad głową leżącego.
Two soft pads, which felt slightly moist, clamped themselves against Winston’s temples.		Dwie niewielkie poduszeczki, lekko wilgotne w dotyku, przywarły do skroni Winstona.
He quailed.		Zadrżał.
There was pain coming, a new kind of pain.		Czekał go ból; nowy, nieznany.
O’Brien laid a hand reassuringly, almost kindly, on his.		O’Brien uspokajającym, niemal dobrotliwym gestem położył rękę na dłoni więźnia.
‘This time it will not hurt,’ he said.		– Tym razem nie będzie bolało.
‘Keep your eyes fixed on mine.’		Patrz mi w oczy.
At this moment there was a devastating explosion, or what seemed like an explosion, though it was not certain whether there was any noise.		W tej samej chwili nastąpiła przeraźliwa eksplozja, a przynajmniej Winstonowi zdawało się, że słyszy jej huk, choć może brzmiał tylko w jego głowie.
There was undoubtedly a blinding flash of light.		Na pewno jednak ujrzał oślepiający blask.
Winston was not hurt, only prostrated.		Nic mu się nie stało, ale czuł się tak, jakby siła wybuchu cisnęła go na ziemię.
Although he had already been lying on his back when the thing happened, he had a curious feeling that he had been knocked into that position.		Chociaż cały czas leżał na plecach, miał wrażenie, że dopiero za sprawą wybuchu znalazł się w tej pozycji.
A terrific, painless blow had flattened him out.		Straszliwe, bezbolesne uderzenie rozciągnęło go na płask.
Also something had happened inside his head.		Zarazem coś dziwnego wydarzyło się z jego umysłem.
As his eyes regained their focus he remembered who he was, and where he was, and recognised the face that was gazing into his own; but somewhere or other there was a large patch of emptiness, as though a piece had been taken out of his brain.		Kiedy odzyskał wzrok, przypomniał sobie, kim jest i gdzie się znajduje, rozpoznał twarz wpatrzonego w niego człowieka; lecz gdzieś w jego głowie powstała nagle próżnia, jakby wycięto mu kawałek mózgu.
‘It will not last,’ said O’Brien. ‘Look me in the eyes.		– Zaraz wrócisz do siebie – rzekł O’Brien. – Spójrz na mnie.
What country is Oceania at war with?’		Powiedz, z jakim państwem Oceania prowadzi wojnę?
Winston thought.		Winston zadumał się.
He knew what was meant by Oceania, and that he himself was a citizen of Oceania.		Wiedział, co to Oceania, i wiedział, że jest jej obywatelem.
He also remembered Eurasia and Eastasia; but who was at war with whom he did not know.		Znał też nazwy Eurazja i Wschódazja, ale zupełnie się nie orientował, kto z kim wojuje.
In fact he had not been aware that there was any war.		Prawdę mówiąc, w ogóle nie kojarzył, że trwa jakaś wojna.
‘I don’t remember.’		– Nie pamiętam.
‘Oceania is at war with Eastasia.		– Oceania prowadzi wojnę ze Wschódazją.
Do you remember that now?’		Przypominasz sobie?
‘Yes.’		– Tak.
‘Oceania has always been at war with Eastasia.		– Oceania zawsze walczyła ze Wschódazją.
Since the beginning of your life, since the beginning of the Party, since the beginning of history, the war has continued without a break, always the same war.		Od twojego urodzenia, od powstania Partii, od początku historii wojna trwa nieprzerwanie, cały czas ta sama.
Do you remember that?’		Teraz pamiętasz?
‘Yes.’		– Tak.
‘Eleven years ago you created a legend about three men who had been condemned to death for treachery.		– Przed jedenastu laty wymyśliłeś sobie bajeczkę o trzech ludziach skazanych na śmierć za zdradę.
You pretended that you had seen a piece of paper which proved them innocent.		Wmówiłeś sobie, że widziałeś strzęp papieru świadczący o ich niewinności.
No such piece of paper ever existed.		Nic takiego nigdy nie istniało.
You invented it, and later you grew to believe in it.		Po prostu całą historię wyssałeś z palca, a potem w nią uwierzyłeś.
You remember now the very moment at which you first invented it. Do you remember that?’		Czy teraz pamiętasz, że to się tak właśnie zaczęło?
‘Yes.’		– Tak.
‘Just now I held up the fingers of my hand to you.		– Przed chwilą pokazałem ci uniesioną dłoń.
You saw five fingers.		Widziałeś pięć palców.
Do you remember that?’		Pamiętasz?
‘Yes.’		– Tak.
O’Brien held up the fingers of his left hand, with the thumb concealed.		O’Brien podniósł lewą dłoń, jak uprzednio chowając kciuk.
‘There are five fingers there.		– Pokazuję ci pięć palców.
Do you see five fingers?’		Widzisz pięć palców?
‘Yes.’		– Tak.
And he did see them, for a fleeting instant, before the scenery of his mind changed.		I naprawdę je widział przez ułamek sekundy, dopóki coś w jego mózgu się nagle nie przestawiło.
He saw five fingers, and there was no deformity.		Zupełnie wyraźnie widział pięć palców.
Then everything was normal again, and the old fear, the hatred and the bewilderment came crowding back again.		Po chwili wszystko wróciło do normy; powróciły też strach, nienawiść i dezorientacja.
But there had been a moment - he did not know how long, thirty seconds, perhaps - of luminous certainty, when each new suggestion of O’Brien’s had filled up a patch of emptiness and become absolute truth, and when two and two could have been three as easily as five, if that were what was needed.		Ale przez pewien czas – nie miał pewności, jak długo to trwało, może nie więcej niż trzydzieści sekund – widział wszystko z wyjątkową jasnością; każda kolejna sugestia O’Briena wypełniała sobą mały segment pustki, stając się niepodważalną prawdą, a dwa plus dwa mogło się naprawdę równać trzy lub pięć, jeśli zachodziła potrzeba.
It had faded out before O’Brien had dropped his hand; but though he could not recapture it, he could remember it, as one remembers a vivid experience at some remote period of one’s life when one was in effect a different person.		Wrażenie to rozwiało się, jeszcze zanim O’Brien opuścił rękę; Winston zapamiętał ten swój krótkotrwały stan tak samo, jak pamięta się istotne przeżycia sprzed wielu lat, kiedy właściwie było się zupełnie innym człowiekiem.
		Nie potrafiłby jednak ponownie się w ten stan wprowadzić.
‘You see now,’ said O’Brien, ‘that it is at any rate possible.’		– Teraz przynajmniej wiesz – rzekł O’Brien – że to możliwe.
‘Yes,’ said Winston.		– Tak – przyznał Winston.
O’Brien stood up with a satisfied air.		O’Brien, wyraźnie zadowolony, podniósł się z miejsca.
Over to his left Winston saw the man in the white coat break an ampoule and draw back the plunger of a syringe.		Winston ujrzał, jak mężczyzna w białym kitlu na lewo od niego łamie ampułkę i napełnia strzykawkę.
O’Brien turned to Winston with a smile.		O’Brien z uśmiechem znów zwrócił się do Winstona.
In almost the old manner he resettled his spectacles on his nose.		Poprawił okulary na nosie niemal takim samym gestem, jak to czynił niegdyś.
‘Do you remember writing in your diary,’ he said, ‘that it did not matter whether I was a friend or an enemy, since I was at least a person who understood you and could be talked to?		– Czy pamiętasz – zaczął – jak napisałeś w pamiętniku, że wszystko jedno, czy jestem przyjacielem, czy wrogiem, bo przynajmniej jestem kimś, kto cię rozumie i z kim mógłbyś porozmawiać?
You were right.		Miałeś rację.
I enjoy talking to you.		Lubię z tobą gawędzić.
Your mind appeals to me.		Pociąga mnie twój umysł.
It resembles my own mind except that you happen to be insane.		Jest podobny do mojego, z tą różnicą, że ty jesteś szalony.
Before we bring the session to an end you can ask me a few questions, if you choose.’		Zanim zakończymy sesję, możesz mi zadać kilka pytań, jeśli masz ochotę.
‘Any question I like?		– Mogę pytać o wszystko?
‘Anything.’ He saw that Winston’s eyes were upon the dial. ‘It is switched off.		– Tak. – Widząc, że Winston wpatruje się w przełącznik, dodał: – Urządzenie jest wyłączone.
What is your first question?’		Co chcesz wiedzieć?
‘What have you done with Julia?’ said Winston.		– Co zrobiliście z Julią?
O’Brien smiled again.		O’Brien się uśmiechnął.
‘She betrayed you, Winston.		– Zdradziła cię, Winston.
Immediately - unreservedly.		Od razu i bez wahania.
I have seldom seen anyone come over to us so promptly.		Rzadko zdarza mi się widzieć, by ktoś tak szybko przeszedł na naszą stronę.
You would hardly recognise her if you saw her.		Gdybyś ją teraz ujrzał, prawie byś jej nie poznał.
All her rebelliousness, her deceit, her folly, her dirty-mindedness - everything has been burned out of her.		Skłonność do buntu, oszustw, ryzyka, umiłowanie sprośności – wszystko zostało w niej wypalone do cna.
It was a perfect conversion, a textbook case.’		Idealne nawrócenie, wręcz klasyczny przypadek.
‘You tortured her?’		– Torturowaliście ją?
O’Brien left this unanswered.		O’Brien nie udzielił mu odpowiedzi.
‘Next question,’ he said.		– Następne pytanie – rzekł.
‘Does Big Brother exist?’		– Czy Wielki Brat istnieję?
‘Of course he exists.		– Oczywiście, że istnieje.
The Party exists. Big Brother is the embodiment of the Party.’		Partia istnieje, a Wielki Brat to ucieleśnienie Partii.
‘Does he exist in the same way as I exist?’		– Czy istnieje w ten sam sposób co ja?
‘You do not exist,’ said O’Brien.		– Ty nie istniejesz.
Once again the sense of helplessness assailed him.		Winstona znów ogarnęło poczucie bezsilności.
He knew, or he could imagine, the arguments which proved his own non-existence; but they were nonsense, they were only a play on words.		Wiedział, a przynajmniej wyobrażał sobie, jakimi argumentami można się posłużyć chcąc udowodnić, że nie istnieje – ale to przecież oczywista bzdura, żonglowanie słowami.
Did not the statement, ‘You do not exist’, contain a logical absurdity?		Czyż stwierdzenie „Ty nie istniejesz” nie jest logicznym absurdem?
But what use was it to say so?		Lecz spieranie się nic by nie dało.
His mind shrivelled as he thought of the unanswerable, mad arguments with which O’Brien would demolish him.		Jego umysł aż wzdrygnął się na myśl o niezbitych, szalonych argumentach, które O’Brien zacząłby przytaczać, aby pokonać rozmówcę.
‘I think I exist,’ he said wearily. ‘I am conscious of my own identity.		– Myślę, że istnieję – powiedział ze znużeniem. – Jestem świadom swojej egzystencji.
I was born, and I shall die.		Urodziłem się i umrę.
I have arms and legs.		Mam ręce i nogi.
I occupy a particular point in space.		Zajmuję określone miejsce w przestrzeni.
No other solid object can occupy the same point simultaneously.		Tej samej przestrzeni nie może równocześnie zajmować żaden inny konkretny przedmiot.
In that sense, does Big Brother exist?’		Czy Wielki Brat istnieje podobnie?
‘It is of no importance.		– To nie ma znaczenia.
He exists.’		Wielki Brat istnieje.
‘Will Big Brother ever die?’		– Czy Wielki Brat kiedyś umrze?
‘Of course not.		– Skądże znowu!
How could he die?		To niemożliwe.
Next question.’		Następne pytanie.
‘Does the Brotherhood exist?’		– Czy istnieje Braterstwo?
"That, Winston, you will never know.		– Tego, Winston, nie dowiesz się nigdy.
If we choose to set you free when we have finished with you, and if you live to be ninety years old, still you will never learn whether the answer to that question is Yes or No.		Nawet jeśli po zakończeniu twojej reedukacji postanowimy cię zwolnić i dożyjesz spokojnie dziewięćdziesiątki, nigdy nie poznasz prawdy.
As long as you live it will be an unsolved riddle in your mind.’		Jak długo będziesz żył, istnienie Braterstwa pozostanie dla ciebie nie rozwiązaną zagadką.
Winston lay silent.		Winston leżał w milczeniu.
His breast rose and fell a little faster.		Oddech miał przyspieszony.
He still had not asked the question that had come into his mind the first.		Wciąż nie zadał pytania, które pierwsze przyszło mu do głowy.
He had got to ask it, and yet it was as though his tongue would not utter it.		Musiał je postawić, lecz język jakby odmawiał mu posłuszeństwa.
There was a trace of amusement in O’Brien’s face.		Na twarzy O’Briena malowało się lekkie rozbawienie.
Even his spectacles seemed to wear an ironical gleam.		Nawet jego okulary zdawały się połyskiwać ironicznie.
He knows, thought Winston suddenly; he knows what I am going to ask! At the thought the words burst out of him:		Wie, pomyślał nagle Winston, o co chcę zapytać! i niemal natychmiast wyrzucił z siebie powstrzymywane słowa:
‘What is in Room 101!’’		– Co jest w pokoju sto jeden?
The expression on O’Brien’s face did not change.		Wyraz twarzy O’Briena nie zmienił się.
He answered drily:		Odpowiedział sucho:
‘You know what is in Room 101, Winston.		– Sam wiesz najlepiej, Winston, co jest w pokoju sto jeden.
Everyone knows what is in Room 101.’		Wszyscy wiedzą, co się tam znajduje.
He raised a finger to the man in the white coat.		Dał ręką znak człowiekowi w białym kitlu.
Evidently the session was at an end.		Najwidoczniej sesja dobiegła końca.
A needle jerked into Winston’s arm. He sank almost instantly into deep sleep.		Winston poczuł ukłucie igły i z miejsca zapadł w głęboki sen.
III		3
‘There are three stages in your re-integration,’ said O’Brien. ‘There is learning, there is understanding, and there is acceptance.		– Reintegracja składa się z trzech etapów – oświadczył O’Brien. – Pierwszy to nauka, drugi to zrozumienie, trzeci to akceptacja.
It is time for you to enter upon the second stage.’		Najwyższy czas byś przeszedł do drugiego etapu.
As always, Winston was lying flat on his back.		Winston jak zawsze leżał płasko na wznak.
But of late his bonds were looser.		Ostatnio jednak krępujące go pasy były luźniejsze.
They still held him to the bed, but he could move his knees a little and could turn his head from side to side and raise his arms from the elbow.		Wciąż przytwierdzały go do łóżka, lecz mógł poruszać nieco kolanami, przekręcać głowę oraz podnosić dłonie; ręce przywiązane miał dopiero nad łokciami.
The dial, also, had grown to be less of a terror.		Również tarcza z podziałką przestała napawać go taką grozą, jak na początku.
He could evade its pangs if he was quick-witted enough: it was chiefly when he showed stupidity that O’Brien pulled the lever.		Mógł uniknąć bólu, jeśli postępował inteligentnie; z reguły tylko wówczas, gdy głupio odpowiadał na pytania, O’Brien przesuwał przełącznik.
Sometimes they got through a whole session without use of the dial.		Zdarzały się sesje, podczas których nawet go nie dotykał.
He could not remember how many sessions there had been.		Winston nie pamiętał, ile sesji ma już za sobą.
The whole process seemed to stretch out over a long, indefinite time - weeks, possibly - and the intervals between the sessions might sometimes have been days, sometimes only an hour or two.		Cały proces ciągnął się chyba bardzo długo, może wiele tygodni, a przerwy między sesjami trwały czasami kilka dni, czasami zaledwie godzinę lub dwie.
‘As you lie there,’ said O’Brien, ‘you have often wondered - you have even asked me - why the Ministry of Love should expend so much time and trouble on you.		– Leżąc tu – rzekł O’Brien – często zastanawiałeś się i nawet pytałeś mnie o to, dlaczego Ministerstwo Miłości zadaje sobie tyle trudu, dlaczego poświęca ci tak wiele cennego czasu.
And when you were free you were puzzled by what was essentially the same question.		Właściwie to samo pytanie gnębiło cię, kiedy żyłeś na wolności.
You could grasp the mechanics of the society you lived in, but not its underlying motives.		Pojmowałeś mechanizmy działania naszego ustroju, ale nie rozumiałeś motywów, z których wynikają.
Do you remember writing in your diary, "I understand how: I do not understand why"?		Pamiętasz chyba, że napisałeś w pamiętniku „Rozumiem j a k; nie rozumiem d l a c z e g o”.
It was when you thought about "why" that you doubted your own sanity.		To właśnie zastanawiając się dlaczego, zacząłeś powątpiewać, czy jesteś normalny.
You have read the book, Goldstein’s book, or parts of it, at least.		Przeczytałeś Księgę, Księgę Goldsteina, a przynajmniej jej fragmenty.
Did it tell you anything that you did not know already?’		Czy dowiedziałeś się z niej czegoś, o czym byś sam nie wiedział?
‘You have read it?’ said Winston.		– Wyście ją czytali?
‘I wrote it.		– Napisałem ją.
That is to say, I collaborated in writing it.		To znaczy, uczestniczyłem w jej pisaniu.
No book is produced individually, as you know.’		Jak wiesz, każdą książkę przygotowuje zespół.
‘Is it true, what it says?’		– A czy nakreślony w niej obraz jest prawdziwy?
‘As description, yes.		– Jeśli chodzi o sam opis, tak.
The programme it sets forth is nonsense.		Ale program, który przedstawia, to nonsens.
The secret accumulation of knowledge - a gradual spread of enlightenment - ultimately a proletarian rebellion - the overthrow of the Party.		Potajemne gromadzenie wiedzy, stopniowe oświecanie ludzi, a wreszcie bunt proletariatu i obalenie Partii.
You foresaw yourself that that was what it would say.		Sam przewidziałeś, że właśnie taka będzie jej konkluzja.
It is all nonsense.		Czysta bzdura.
The proletarians will never revolt, not in a thousand years or a million.		Proletariat nigdy się nie zbuntuje, ani za tysiąc, ani za milion lat.
They cannot.		Nie ma jak.
I do not have to tell you the reason: you know it already.		Nie muszę ci tłumaczyć dlaczego, sam dobrze wiesz.
If you have ever cherished any dreams of violent insurrection, you must abandon them.		Jeśli miałeś kiedykolwiek nadzieję na burzliwy przewrót, musisz ją porzucić.
There is no way in which the Party can be overthrown.		Obalenie Partii nie jest możliwe.
The rule of the Party is for ever.		Jej rządy będą trwały wiecznie.
Make that the starting-point of your thoughts.’ He came closer to the bed.		Musisz to przyjąć jako pierwszy aksjomat. Przysunął się bliżej łóżka.
‘For ever!’ he repeated. ‘And now let us get back to the question of "how" and "why".		– Wiecznie – powtórzył. – A teraz powróćmy do kwestii „jak” i „dlaczego”.
You understand well enough how the Party maintains itself in power.		Zdajesz sobie dostatecznie jasno sprawę tego, j a k Partia utrzymuje się przy władzy. Powiedz mi więc,
Now tell me why we cling to power.		d l a c z e g o tak nam na władzy zależy?
What is our motive?		Jakie są nasze pobudki?
Why should we want power?		Po co nam władza?
Go on, speak,’ he added as Winston remained silent.		Widząc, że Winston milczy, dodał: – No, mów !
Nevertheless Winston did not speak for another moment or two.		Mimo to upłynęło parę chwil, zanim Winston wreszcie się odezwał.
A feeling of weariness had overwhelmed him.		Ogarnęło go głębokie znużenie.
The faint, mad gleam of enthusiasm had come back into O’Brien’s face.		Z twarzy O’Briena znów bił maniakalny entuzjazm.
He knew in advance what O’Brien would say.		Winston z góry wiedział, co tamten mu powie.
That the Party did not seek power for its own ends, but only for the good of the majority.		Że Partia nie pragnie władzy dla własnych celów, lecz dla dobra ogółu.
That it sought power because men in the mass were frail cowardly creatures who could not endure liberty or face the truth, and must be ruled over and systematically deceived by others who were stronger than themselves.		Że sięgnęła po władzę tylko dlatego, iż większość ludzi to słabe, tchórzliwe jednostki, które nie potrafią radzić sobie z wolnością i z prawdą, a zatem muszą być rządzone i systematycznie oszukiwane przez innych, znacznie od nich silniejszych.
That the choice for mankind lay between freedom and happiness, and that, for the great bulk of mankind, happiness was better.		Że należy wybierać między wolnością i szczęściem, a dla szerokich mas szczęście jest sprawą ważniejszą.
That the Party was the eternal guardian of the weak, a dedicated sect doing evil that good might come, sacrificing its own happiness to that of others.		Że Partia to odwieczny opiekun słabych, sekta z samozaparciem czyniąca zło dla dobra ogółu, poświęcająca własne szczęście dla korzyści innych.
The terrible thing, thought Winston, the terrible thing was that when O’Brien said this he would believe it.		Ale najbardziej przerażała Winstona świadomość, iż O’Brien wierzy w te brednie.
You could see it in his face.		Tę wiarę miał wypisaną na twarzy.
O’Brien knew everything.		A przecież wiedział wszystko.
A thousand times better than Winston he knew what the world was really like, in what degradation the mass of human beings lived and by what lies and barbarities the Party kept them there.		Orientował się tysiąc razy lepiej od niego, Winstona, jak naprawdę wygląda świat, w jakim poniżeniu żyje niemal cała ludzkość i do jakich kłamstw oraz jakiego barbarzyństwa ucieka się Partia, aby nie pozwolić się podźwignąć rządzonym.
He had understood it all, weighed it all, and it made no difference: all was justified by the ultimate purpose.		Wszystko poznał, wszystko zważył, ale prawda nie miała dla niego znaczenia: cel ostateczny uświęcał wszelkie środki.
What can you do, thought Winston, against the lunatic who is more intelligent than yourself, who gives your arguments a fair hearing and then simply persists in his lunacy?		Jak można radzić sobie z szaleńcem – pomyślał Winston – który jest inteligentniejszy od ciebie, wysłuchuje wszystkich twoich argumentów, po czym dalej upiera się przy swoich błędnych racjach?
‘You are ruling over us for our own good,’ he said feebly. ‘You believe that human beings are not fit to govern themselves, and therefore—’		– Rządzicie nami dla naszego własnego dobra – zaczął bez przekonania. – Uważacie, że ludzie nie potrafią rządzić się sami, więc...
He started and almost cried out.		Podskoczył i o mało nie krzyknął.
A pang of pain had shot through his body.		Ból przeniknął jego ciało.
O’Brien had pushed the lever of the dial up to thirty-five.		O’Brien nastawił przełącznik na trzydzieści pięć.
‘That was stupid, Winston, stupid!’ he said.		– Co za głupoty wygadujesz, Winston! – zawołał. – Wstyd!
‘You should know better than to say a thing like that.’		Stać cię na coś mądrzejszego.
He pulled the lever back and continued:		Cofnął przełącznik i mówił dalej:
‘Now I will tell you the answer to my question.		– Sam udzielę ci odpowiedzi na moje pytanie.
It is this. The Party seeks power entirely for its own sake.		Partia pragnie władzy wyłącznie dla samej władzy.
We are not interested in the good of others; we are interested solely in power.		Nie obchodzi nas dobro ludzkości; obchodzi nas wyłącznie władza.
Not wealth or luxury or long life or happiness: only power, pure power.		Nie bogactwa, luksusy, długie życie lub szczęście, a tylko władza, czysta władza.
What pure power means you will understand presently.		Zaraz ci wyjaśnię, co oznacza czysta władza.
We are different from all the oligarchies of the past, in that we know what we are doing.		Otóż różnimy się od wszystkich oligarchii przeszłości, ponieważ działamy całkowicie świadomie.
All the others, even those who resembled ourselves, were cowards and hypocrites.		Wszyscy nasi poprzednicy, nawet ci najbardziej do nas podobni, byli tchórzami i hipokrytami.
The German Nazis and the Russian Communists came very close to us in their methods, but they never had the courage to recognise their own motives.		Hitlerowcy w Niemczech i komuniści w Rosji stosowali metody zbliżone do naszych, ale nigdy nie mieli dość odwagi, aby otwarcie przyznać się do pobudek, które nimi kierują.
They pretended, perhaps they even believed, that they had seized power unwillingly and for a limited time, and that just round the corner there lay a paradise where human beings would be free and equal.		Udawali, a może nawet w to wierzyli, że sięgnęli po władzę wbrew sobie i będą ją dzierżyć tylko przez krótki czas – że tuż za następnym zakrętem czeka raj, w którym wszyscy staną się wolni i równi.
We are not like that.		My jesteśmy inni.
We know that no one ever seizes power with the intention of relinquishing it.		Wiemy, że nikt nie sięga po władzę z zamiarem jej oddania.
Power is not a means, it is an end.		Władza to nie środek do celu; władza to cel.
One does not establish a dictatorship in order to safeguard a revolution; one makes the revolution in order to establish the dictatorship.		Nie wprowadza się dyktatury po to, by chronić rewolucję; wznieca się rewolucję w celu narzucenia dyktatury.
The object of persecution is persecution.		Celem prześladowań są prześladowania.
The object of torture is torture.		Celem tortur są tortury.
The object of power is power.		Celem władzy jest władza.
Now do you begin to understand me?’		Czy wreszcie zaczynasz rozumieć?
Winston was struck, as he had been struck before, by the tiredness of O’Brien’s face.		Winstona, nie po raz pierwszy, uderzyło zmęczenie widoczne na twarzy O’Briena.
It was strong and fleshy and brutal, it was full of intelligence and a sort of controlled passion before which he felt himself helpless; but it was tired.		Była to twarz silna, mięsista, brutalna; biły z niej inteligencja i jakby hamowany, obezwładniający fanatyzm, ale także zmęczenie.
There were pouches under the eyes, the skin sagged from the cheekbones.		Od razu dostrzegało się wory pod oczami i bruzdy na policzkach.
O’Brien leaned over him, deliberately bringing the worn face nearer.		O’Brien pochylił się nad Winstonem, specjalnie przybliżając swoją znużoną twarz do jego.
‘You are thinking,’ he said, ‘that my face is old and tired. You are thinking that I talk of power, and yet I am not even able to prevent the decay of my own body.		– Myślisz o tym, jak starą i zniszczoną mam twarz – powiedział. – Myślisz o tym, że mówię o władzy, a nie umiem nawet powstrzymać rozpadu własnego ciała.
Can you not understand, Winston, that the individual is only a cell?		Czy nie rozumiesz, Winston, że człowiek to tylko pojedyncza komórka?
The weariness of the cell is the vigour of the organism.		Zmęczenie komórek świadczy o żywotności całego organizmu.
Do you die when you cut your fingernails?’		Czy umiera się od obcinania paznokci?
He turned away from the bed and began strolling up and down again, one hand in his pocket.		Odsunął się od łóżka i z ręką w kieszeni zaczął spacerować tam i z powrotem.
‘We are the priests of power,’ he said. ‘God is power but at present power is only a word so far as you are concerned.		– Jesteśmy kapłanami władzy – rzekł. – Bóg to władza. Ale dla ciebie władza jest tylko pustym słowem.
It is time for you to gather some idea of what power means.		Czas, żebyś choć w części zdał sobie sprawę, co ono znaczy.
The first thing you must realise is that power is collective.		Po pierwsze musisz zrozumieć, że władza należy do zbiorowości.
The individual only has power in so far as he ceases to be individual.		Jednostka posiada władzę tylko wtedy, gdy przestaje być jednostką.
You know the Party slogan: "Freedom is Slavery."		Znasz hasło Partii: „Wolność to Niewola.”
Has it ever occurred to you that it is reversible?		Czy przyszło ci kiedy do głowy, że można je odwrócić?
Slavery is freedom.		Niewola to Wolność.
Alone – free - the human being is always defeated.		Pojedynczy człowiek, co z tego, że wolny, zawsze ponosi klęskę.
It must be so, because every human being is doomed to die, which is the greatest of all failures.		Tak być musi, bo przecież każdy w końcu umiera, a śmierć jest największą klęską.
But if he can make complete, utter submission, if he can escape from his identity, if he can merge himself in the Party so that he is the Party, then he is all-powerful and immortal.		Ale jeśli człowiek potrafi całkowicie i bezwzględnie podporządkować się Partii, do tego stopnia, że rezygnuje ze swojej tożsamości, wówczas zlewa się z Partią, s t a j e się Partią, a wtedy jest wszechmocny i nieśmiertelny.
The second thing for you to realise is that power is power over human beings.		Druga rzecz, którą musisz zrozumieć, to to że władza oznacza władzę nad ludźmi.
Over the body - but, above all, over the mind.		Nad ich ciałami, lecz co ważniejsze, także nad umysłami.
Power over matter - external reality, as you would call it - is not important.		Władza nad materią, czy jak byś to określił, rzeczywistością zewnętrzną, nie odgrywa tak istotnej roli.
Already our control over matter is absolute.’		Nasza władza nad nią jest obecnie absolutna.
For a moment Winston ignored the dial.		Na moment Winston zapomniał o tarczy.
He made a violent effort to raise himself into a sitting position, and merely succeeded in wrenching his body painfully.		Szarpnął się gwałtownie, chcąc usiąść na łóżku, ale jedyny skutek był taki, że pasy werżnęły mu się głębiej w ciało.
‘But how can you control matter?’ he burst out. ‘You don’t even control the climate or the law of gravity.		– Jak możecie władać materią?! – zawołał. – Nie panujecie chociażby nad klimatem czy siłą ciężkości.
And there are disease, pain, death—’		A przecież są choroby, ból, śmierć...
O’Brien silenced him by a movement of the hand.		O’Brien uciszył go ruchem ręki.
‘We control matter because we control the mind.		– Rządzimy materią, bo rządzimy umysłami.
Reality is inside the skull.		Rzeczywistość mieści się w mózgu.
You will learn by degrees, Winston.		Stopniowo wszystkiego się nauczysz, Winston.
There is nothing that we could not do.		Nie ma nic, czego byśmy nie potrafili dokonać.
Invisibility, levitation - anything.		Niewidzialność, lewitacja, to dla nas nic trudnego.
I could float off this floor like a soap bubble if I wished to.		Gdybym chciał, mógłbym unieść się w górę niczym bańka mydlana.
I do not wish to, because the Party does not wish it.		Nie chcę, gdyż nie chce tego Partia.
You must get rid of those nineteenth-century ideas about the laws of Nature.		Musisz pozbyć się tych dziewiętnastowiecznych przesądów o prawach przyrody.
We make the laws of Nature.’		To my ustanawiamy prawa przyrody!
‘But you do not!		– Nic podobnego!
You are not even masters of this planet.		Przecież nie jesteście nawet panami tej planety!
What about Eurasia and Eastasia?		Co z Eurazją i Wschódazją?
You have not conquered them yet.’		Jeszcze nie udało wam się pokonać żadnego z tych mocarstw!
‘Unimportant.		– To nieistotne.
We shall conquer them when it suits us.		Kiedy uznamy za stosowne, podbijemy oba.
And if we did not, what difference would it make?		A jeśli nie, co z tego?
We can shut them out of existence.		Zawsze możemy wykreślić je z naszej rzeczywistości.
Oceania is the world.’		Oceania jest całym światem.
‘But the world itself is only a speck of dust.		– Ale świat jest tylko drobiną pyłu.
And man is tiny - helpless!		A człowiek maleńki, bezsilny!
How long has he been in existence?		I pojawił się nie tak dawno temu.
For millions of years the earth was uninhabited.’		Ziemia przez miliony lat była nie zamieszkana.
‘Nonsense.		– Bzdura.
The earth is as old as we are, no older.		Ziemia istnieje tak długo jak my, ani chwili dłużej.
How could it be older?		Jak może być inaczej?
Nothing exists except through human consciousness.’		Wszystko istnieje wyłącznie dzięki naszej świadomości.
‘But the rocks are full of the bones of extinct animals - mammoths and mastodons and enormous reptiles which lived here long before man was ever heard of.’		– Przecież pełno jest skamieniałych kości wymarłych gatunków: mamutów, mastodontów, ogromnych gadów, które zamieszkiwały Ziemię na wiele lat przed pojawieniem się człowieka.
‘Have you ever seen those bones, Winston?		– A widziałeś, Winston, te skamieniałe kości?
Of course not.		Oczywiście, nie widziałeś.
Nineteenth-century biologists invented them.		To wymysł dziewiętnastowiecznych biologów.
Before man there was nothing.		Przed człowiekiem nie było nic.
After man, if he could come to an end, there would be nothing.		Po nim, gdyby nagle miał nastąpić kres ludzkości, też nic nie będzie.
Outside man there is nothing.’		Bez człowieka nic nie ma.
‘But the whole universe is outside us.		– Przecież cały wszechświat istnieje bez człowieka!
Look at the stars!		Choćby gwiazdy!
Some of them are a million light years away.		Niektóre są odległe o milion lat świetlnych!
They are out of our reach for ever.’		Na zawsze zostaną poza naszym zasięgiem.
‘What are the stars?’ said O’Brien indifferently. ‘They are bits of fire a few kilometres away.		– Co znaczy te kilka gwiazd? – spytał obojętnie O’Brien. – To drobiny ognia oddalone o kilka kilometrów.
We could reach them if we wanted to.		Gdybyśmy chcieli, moglibyśmy do nich dolecieć.
Or we could blot them out.		Albo je zakryć.
The earth is the centre of the universe.		Ziemia jest środkiem wszechświata.
The sun and the stars go round it.’		Słońce i gwiazdy obracają się dookoła niej.
Winston made another convulsive movement. This time he did not say anything.		Winston znów szarpnął się konwulsyjnie, ale tym razem nic nie powiedział.
O’Brien continued as though answering a spoken objection:		O’Brien kontynuował tak, jakby zbijał jego kolejne argumenty:
‘For certain purposes, of course, that is not true.		– Są oczywiście sytuacje, kiedy twierdzenie to nie musi być prawdziwe.
When we navigate the ocean, or when we predict an eclipse, we often find it convenient to assume that the earth goes round the sun and that the stars are millions upon millions of kilometres away.		Do celów nawigacji morskiej lub kiedy przewidujemy zaćmienia, często wygodniej nam przyjąć roboczą hipotezę, że to Ziemia obraca się wokół słońca, a gwiazdy są odległe o wiele milionów kilometrów.
But what of it?		Ale co z tego?
Do you suppose it is beyond us to produce a dual system of astronomy?		Czy myślisz, że stworzenie podwójnego systemu astronomii przekracza nasze możliwości?
The stars can be near or distant, according as we need them.		Gwiazdy mogą być bliskie lub dalekie, zależnie od naszych potrzeb.
Do you suppose our mathematicians are unequal to that?		Myślisz, że nasi uczeni nie potrafią sobie z tym radzić?
Have you forgotten doublethink?’		Zapomniałeś o dwójmyśleniu?
Winston shrank back upon the bed.		Winston opadł na łóżko.
Whatever he said, the swift answer crushed him like a bludgeon.		Cokolwiek wymyślił, szybka riposta miażdżyła jego argumenty.
And yet he knew, he knew, that he was in the right.		A przecież wiedział, w i e d z i a ł, że się nie myli.
The belief that nothing exists outside your own mind - surely there must be some way of demonstrating that it was false?		Musiał istnieć jakiś sposób udowodnienia fałszywości poglądu, iż nic nie istnieje poza ludzkim umysłem!
Had it not been exposed long ago as a fallacy?		Czyż już dawno temu nie dowiedziono, że opiera się na błędnym rozumowaniu?
There was even a name for it, which he had forgotten.		Nawet był na to odpowiedni termin, choć teraz go nie pamiętał.
A faint smile twitched the corners of O’Brien’s mouth as he looked down at him.		Kąciki ust O’Briena drgnęły; uśmiechnął się nieznacznie, spoglądając w dół na Winstona.
‘I told you, Winston,’ he said, ‘that metaphysics is not your strong point.		– Mówiłem ci już, Winston, że metafizyka nie jest twoją najmocniejszą stroną.
The word you are trying to think of is solipsism.		Słowo, którego szukasz, to solipsyzm.
But you are mistaken.		Mylisz się jednak.
This is not solipsism.		Nasze podejście nie jest solipsyzmem.
Collective solipsism, if you like.		Można je nazwać ewentualnie solipsyzmem zbiorowym.
But that is a different thing: in fact, the opposite thing.		A to już zupełnie co innego; wręcz przeciwieństwo solipsyzmu.
All this is a digression,’ he added in a different tone. ‘The real power, the power we have to fight for night and day, is not power over things, but over men.’		To zresztą tylko dygresja – dodał zmieniając ton. – Prawdziwa władza, władza, o którą musimy walczyć w dzień i w nocy, to władza nad ludźmi.
He paused, and for a moment assumed again his air of a schoolmaster questioning a promising pupil: ‘How does one man assert his power over another, Winston?’		Urwał, po czym na moment znów przeobraził się w nauczyciela przepytującego zdolnego ucznia: – Powiedz, Winston, w jaki sposób człowiek utwierdza swoją władzę nad drugim człowiekiem?
Winston thought.		Winston zastanowił się chwilę.
‘By making him suffer,’ he said.		– Każąc mu cierpieć.
‘Exactly.		– Doskonale.
By making him suffer.		Każąc mu cierpieć.
Obedience is not enough.		Posłuszeństwo nie wystarczy.
Unless he is suffering, how can you be sure that he is obeying your will and not his own?		Bo dopóki ktoś nie cierpi, czy można mieć pewność, że jest posłuszny twojej woli, a nie własnej?
Power is in inflicting pain and humiliation.		Władza polega na poniżaniu i zadawaniu bólu.
Power is in tearing human minds to pieces and putting them together again in new shapes of your own choosing.		Władza oznacza rozrywanie umysłów na strzępy i składanie ich ponownie według obranego przez siebie modelu.
Do you begin to see, then, what kind of world we are creating?		Czy powoli wyłania ci się wreszcie obraz tworzonego przez nas świata?
It is the exact opposite of the stupid hedonistic Utopias that the old reformers imagined.		Jest dokładnym przeciwieństwem idiotycznych, hedonistycznych utopii, jakie wymyślali dawni reformatorzy.
A world of fear and treachery and torment, a world of trampling and being trampled upon, a world which will grow not less but more merciless as it refines itself.		Świat strachu, zdrady i cierpienia, świat depczących i deptanych, świat, który w miarę rozwoju staje się nie mniej, lecz bardziej okrutny.
Progress in our world will be progress towards more pain.		Postęp w naszym świecie oznacza postęp bólu.
The old civilisations claimed that they were founded on love or justice.		Dawne cywilizacje twierdziły, że opierają się na miłości lub sprawiedliwości.
Ours is founded upon hatred.		Nasza zbudowana jest na nienawiści.
In our world there will be no emotions except fear, rage, triumph and self-abasement.		Wkrótce wyeliminujemy wszystkie uczucia oprócz strachu, wściekłości, triumfu i samoupodlenia.
Everything else we shall destroy - everything.		Zniszczymy je; zniszczymy wszystkie!
Already we are breaking down the habits of thought which have survived from before the Revolution.		Już teraz trzebimy nawyki myślowe, które przetrwały sprzed Rewolucji.
We have cut the links between child and parent, and between man and man, and between man and woman.		Przecięliśmy więź łączącą rodziców z dziećmi, człowieka z człowiekiem, mężczyznę z kobietą.
No one dares trust a wife or a child or a friend any longer.		Nikt nie ma już odwagi ufać żonie, dziecku lub przyjacielowi.
But in the future there will be no wives and no friends.		W przyszłości jednak w ogóle nie będzie żon i przyjaciół.
Children will be taken from their mothers at birth, as one takes eggs from a hen.		Dzieci zaraz po porodzie będzie się odbierać matkom, podobnie jak kurom zabiera się jajka.
The sex instinct will be eradicated.		Wyplenimy popęd seksualny.
Procreation will be an annual formality like the renewal of a ration card.		Płodzenie potomstwa stanie się doroczną formalnością, taką samą jak przedłużanie kart zaopatrzeniowych.
We shall abolish the orgasm.		Zlikwidujemy orgazm.
Our neurologists are at work upon it now.		Nasi neurolodzy już nad tym pracują.
There will be no loyalty, except loyalty towards the Party.		Nikt nie będzie odczuwał lojalności wobec nikogo i niczego oprócz Partii.
There will be no love, except the love of Big Brother: There will be no laughter, except the laugh of triumph over a defeated enemy.		Nie będzie kochał nikogo oprócz Wielkiego Brata. Nie będzie się śmiał, chyba że radując się z triumfu nad wrogiem.
There will be no art, no literature, no science.		Zniesiemy sztukę, literaturę, naukę.
When we are omnipotent we shall have no more need of science.		Kiedy staniemy się wszechwiedzący, nauka na nic się nam nie zda.
There will be no distinction between beauty and ugliness.		Zatrzemy różnicę między brzydotą a pięknem.
There will be no curiosity, no enjoyment of the process of life.		Zniknie ciekawość, zniknie radość życia.
All competing pleasures will be destroyed.		Zniknie cała gama przyjemności.
But always - do not forget this, Winston - always there will be the intoxication of power, constantly increasing and constantly growing subtler.		Ale zawsze, Winston, zapamiętaj to sobie, zawsze istnieć będzie upajająca władza, coraz potężniejsza i coraz bardziej wyrafinowana.
Always, at every moment, there will be the thrill of victory, the sensation of trampling on an enemy who is helpless.		I zawsze, w każdej sekundzie da się odczuć rozkoszny dreszcz zwycięstwa, jaki budzi deptanie pokonanego wroga.
If you want a picture of the future, imagine a boot stamping on a human face - for ever.’		Jeśli chcesz wiedzieć, jaka będzie przyszłość, wyobraź sobie but depczący ludzką twarz, wiecznie!
He paused as though he expected Winston to speak.		Zamilkł spodziewając się, że Winston coś odpowie.
Winston had tried to shrink back into the surface of the bed again.		Winston jednak, zupełnie przybity, leżał nieruchomo.
He could not say anything. His heart seemed to be frozen.		Serce w nim struchlało; nie potrafił wydusić z siebie słowa.
O’Brien went on:		O’Brien mówił więc dalej:
‘And remember that it is for ever.		– Pamiętaj, że tak będzie już zawsze.
The face will always be there to be stamped upon.		Nie zabraknie twarzy, które można deptać.
The heretic, the enemy of society, will always be there, so that he can be defeated and humiliated over again.		Zawsze znajdą się heretycy i wrogowie państwa, abyśmy mogli pokonywać ich i poniżać bez końca.
Everything that you have undergone since you have been in our hands - all that will continue, and worse.		Przetrwa wszystko, czego doznałeś, odkąd znalazłeś się w naszych rękach, i to zwielokrotnione.
The espionage, the betrayals, the arrests, the tortures, the executions, the disappearances will never cease.		Inwigilacja, donosicielstwo, aresztowania, tortury, egzekucje i zniknięcia nigdy się nie skończą.
It will be a world of terror as much as a world of triumph.		Świat przyszłości okaże się w równej mierze światem terroru co triumfu.
The more the Party is powerful, the less it will be tolerant: the weaker the opposition, the tighter the despotism.		Im potężniejsza będzie Partia, tym mniej tolerancyjna; im słabsza opozycja, tym silniejszy despotyzm.
Goldstein and his heresies will live for ever.		Goldstein i jego herezje będą żyć wiecznie.
Every day, at every moment, they will be defeated, discredited, ridiculed, spat upon - and yet they will always survive.		Codziennie, co chwila pokonywany, dyskredytowany, ośmieszany, lżony, jednak zdoła przetrwać.
This drama that I have played out with you during seven years will be played out over and over again, generation after generation, always in subtler forms.		Ta gra, którą prowadzę z tobą od siedmiu lat, zacznie się powtarzać z pokolenia na pokolenie, z tym, że nasze metody staną się subtelniejsze.
Always we shall have the heretic here at our mercy, screaming with pain, broken up, contemptible - and in the end utterly penitent, saved from himself, crawling to our feet of his own accord.		I zawsze heretyk trafi tutaj; zdany na naszą łaskę, wrzeszczący, złamany wrak człowieka, w końcu będzie z własnej, nieprzymuszonej woli czołgać się u naszych stóp, całkowicie skruszony i uratowany od samego siebie.
That is the world that we are preparing, Winston.		Taki właśnie świat szykujemy, Winston.
A world of victory after victory, triumph after triumph after triumph: an endless pressing, pressing, pressing upon the nerve of power.		Świat, w którym zwycięstwo goni zwycięstwo, a po triumfie następuje triumf; ciągle, ustawiczne naciskanie na nerw władzy.
You are beginning, I can see, to realise what that world will be like.		Widzę, że powoli zaczynasz to wszystko ogarniać.
But in the end you will do more than understand it. You will accept it, welcome it, become part of it.’		Wkrótce nie tylko zrozumiesz ten nasz świat, ale zaakceptujesz go, powitasz, staniesz się jego częścią.
Winston had recovered himself sufficiently to speak.		Winston na tyle doszedł do siebie, że mógł się odezwać.
‘You can’t!’ he said weakly.		– Nie uda wam się! – powiedział słabym głosem.
‘What do you mean by that remark, Winston?’		– Co przez to rozumiesz, Winston?
‘You could not create such a world as you have just described.		– Nie uda wam się stworzyć takiego świata, jak opisaliście.
It is a dream.		To mrzonka.
It is impossible.’		To nierealne.
‘Why?’		– Dlaczego?
‘It is impossible to found a civilisation on fear and hatred and cruelty.		– Nie można oprzeć cywilizacji na strachu, nienawiści i okrucieństwie.
It would never endure.’		Upadnie natychmiast.
‘Why not?’		– Dlaczego?
‘It would have no vitality.		– Zabraknie jej witalności.
It would disintegrate.		Rozpadnie się.
It would commit suicide.’		To czyste samobójstwo.
‘Nonsense.		– Bzdura.
You are under the impression that hatred is more exhausting than love.		Wydaje ci się, że nienawiść jest bardziej wyczerpująca od miłości.
Why should it be?		Niby dlaczego?
And if it were, what difference would that make?		A jeśli nawet, cóż to zmienia?
Suppose that we choose to wear ourselves out faster.		Załóżmy, że gotowi jesteśmy spalać się szybciej.
Suppose that we quicken the tempo of human life till men are senile at thirty.		Że przyspieszymy tempo ludzkiego życia tak, że człowiek w wieku lat trzydziestu będzie zgrzybiałym starcem.
Still what difference would it make?		I co z tego?
Can you not understand that the death of the individual is not death?		Czy nie rozumiesz, że śmierć jednostki nie jest śmiercią?
The Party is immortal.’		Partia jest nieśmiertelna.
As usual, the voice had battered Winston into helplessness.		Winston znowu poczuł się bezsilny; głos O’Briena jak taran kruszył wszystkie jego racje.
Moreover he was in dread that if he persisted in his disagreement O’Brien would twist the dial again.		Co więcej, bał się, że jeśli dalej będzie się sprzeciwiał, O’Brien przesunie przełącznik.
And yet he could not keep silent.		A jednak nie mógł milczeć.
Feebly, without arguments, with nothing to support him except his inarticulate horror of what O’Brien had said, he returned to the attack.		Wizja nakreślona przez O’Briena zdjęła go taką grozą, że musiał zaprotestować, nawet jeśli nie miał już żadnych argumentów.
‘I don’t know - I don’t care.		– Nie wiem... I nie obchodzi mnie jak.
Somehow you will fail.		Ale na pewno wam się nie uda.
Something will defeat you.		Coś was pokona.
Life will defeat you.’		Życie was pokona.
‘We control life, Winston, at all its levels.		– To my, Winston, kontrolujemy życie, każdy jego wycinek.
You are imagining that there is something called human nature which will be outraged by what we do and will turn against us.		Wydaje ci się, że istnieje coś takiego jak natura ludzka, która oburzona tym, co robimy, zwróci się przeciwko nam.
But we create human nature.		Ale pamiętaj, że to my kształtujemy ludzką naturę.
Men are infinitely malleable.		Człowiek jest nieskończenie podatny na formowanie.
Or perhaps you have returned to your old idea that the proletarians or the slaves will arise and overthrow us.		A może powróciłeś do swojej starej tezy, że proletariusze lub niewolnicy powstaną i nas obalą?
Put it out of your mind.		Daj sobie spokój.
They are helpless, like the animals.		Są bezradni, jak zwierzęta.
Humanity is the Party.		Ludzkość to Partia.
The others are outside - irrelevant.’		Ci poza nią są bez znaczenia.
‘I don’t care.		– Nic mnie to nie obchodzi.
In the end they will beat you.		W końcu was pokonają.
Sooner or later they will see you for what you are, and then they will tear you to pieces.’		Prędzej czy później przejrzą na oczy, a wtedy rozszarpią was na strzępy.
‘Do you see any evidence that that is happening?		– Czy cokolwiek przemawia za tym, że tak się stanie?
Or any reason why it should?’		Masz jakieś dowody, że na to się zanosi?
‘No.		– Nie.
I believe it.		Po prostu w to wierzę.
I know that you will fail.		W i e m, że poniesiecie klęskę.
There is something in the universe - I don’t know, some spirit, some principle - that you will never overcome.’		Istnieje we wszechświecie... sam nie wiem, jakiś duch, jakaś siła... której nigdy nie uda wam się zwyciężyć.
‘Do you believe in God, Winston?’		– Czy wierzysz w Boga, Winston?
‘No.’		– Nie.
‘Then what is it, this principle that will defeat us?’		– Więc co to za siła nas pokona?
‘I don’t know.		– Nie wiem.
The spirit of Man.’		Duch ludzki.
‘And do you consider yourself a man?’		– Czy uważasz się za człowieka, Winston?
‘Yes.’		– Tak.
‘If you are a man, Winston, you are the last man.		– Jeśli jesteś człowiekiem, Winston, to ostatnim.
Your kind is extinct; we are the inheritors.		Twój gatunek wymiera, a za spadkobierców ma nas.
Do you understand that you are alone?		Czy nie pojmujesz, że zostałeś sam jak palec?
You are outside history, you are non-existent.’ His manner changed and he said more harshly: ‘And you consider yourself morally superior to us, with our lies and our cruelty?’		Wypadłeś już poza nawias historii, nie istniejesz. – Zachowanie O’Briena zmieniło się; szorstkim tonem zapytał: – Czy uważasz się za lepszego od nas, dlatego że kłamiemy i umiemy być okrutni?
‘Yes, I consider myself superior.’		– Tak. Jestem lepszy od was.
O’Brien did not speak.		O’Brien nic nie powiedział.
Two other voices were speaking.		W pomieszczeniu rozległy się dwa inne głosy.
After a moment Winston recognised one of them as his own.		Po chwili Winston zorientował się, że jeden należy do niego.
It was a sound-track of the conversation he had had with O’Brien, on the night when he had enrolled himself in the Brotherhood.		Było to nagranie rozmowy, którą odbył z O’Brienem w dniu, kiedy wstąpił do Braterstwa.
He heard himself promising to lie, to steal, to forge, to murder, to encourage drug-taking and prostitution, to disseminate venereal diseases, to throw vitriol in a child’s face.		Słyszał siebie, jak obiecuje kłamać, kraść, fałszować, mordować, zachęcać do narkomanii i prostytucji, rozpowszechniać choroby weneryczne, oblać kwasem siarkowym twarz dziecka.
O’Brien made a small impatient gesture, as though to say that the demonstration was hardly worth making.		O’Brien machnął niecierpliwie ręką, jakby uważał, że szkoda czasu na dalsze wykazywanie Winstonowi jego dwulicowości.
Then he turned a switch and the voices stopped.		Nacisnął klawisz i głosy umilkły.
‘Get up from that bed,’ he said.		– Wstań – polecił.
The bonds had loosened themselves.		Więzy się rozluźniły.
Winston lowered himself to the floor and stood up unsteadily.		Winston spuścił nogi na ziemię i wyprostował się niepewnie.
‘You are the last man,’ said O’Brien. ‘You are the guardian of the human spirit.		– Jesteś ostatnim człowiekiem – rzekł O’Brien. – Strażnikiem ducha ludzkości.
You shall see yourself as you are.		Ujrzysz się takim, jaki jesteś naprawdę.
Take off your clothes.’		Rozbierz się do naga.
Winston undid the bit of string that held his overalls together.		Winston rozsupłał sznurek, który przytrzymywał jego kombinezon.
The zip fastener had long since been wrenched out of them.		Zamek błyskawiczny dawno już wyrwano.
He could not remember whether at any time since his arrest he had taken off all his clothes at one time.		Nie pamiętał, czy od chwili aresztowania choć raz zdejmował ubranie.
Beneath the overalls his body was looped with filthy yellowish rags, just recognisable as the remnants of underclothes.		Pod kombinezonem jego ciało spowijały brudne, pożółkłe szmaty, w których z trudem rozpoznał resztki bielizny.
As he slid them to the ground he saw that there was a three-sided mirror at the far end of the room.		Zsunąwszy je na ziemię, ujrzał na końcu pomieszczenia trójskrzydłowe lustro.
He approached it, then stopped short. An involuntary cry had broken out of him.		Zaczął iść w jego stronę; nagle zatrzymał się w pół kroku i mimo woli krzyknął.
‘Go on,’ said O’Brien. ‘Stand between the wings of the mirror.		– Dalej – rozkazał O’Brien. – Stań między skrzydłami.
You shall see the side view as well.’		Wówczas zobaczysz się również z boku.
He had stopped because he was frightened.		Winston zatrzymał się zdjęty grozą.
A bowed, grey-coloured, skeleton-like thing was coming towards him.		Z lustra szedł mu naprzeciw przygarbiony, szary kościotrup.
Its actual appearance was frightening, and not merely the fact that he knew it to be himself.		Winstona przeraziła nie tyle świadomość, że widzi siebie, ile sam widok.
He moved closer to the glass.		Przysunął się bliżej.
The creature’s face seemed to be protruded, because of its bent carriage. A forlorn, jailbird’s face with a nobby forehead running back into a bald scalp, a crooked nose and battered-looking cheekbones above which the eyes were fierce and watchful.		Z powodu zgiętej sylwetki twarz wydawała się wysunięta do przodu: posępna twarz więźnia z guzowatym czołem przechodzącym w łysy czerep, z krzywym nosem i poobijanymi kośćmi policzkowymi, nad którymi płonęły czujne, gniewne oczy.
The cheeks were seamed, the mouth had a drawn-in look.		Policzki poznaczone bruzdami, usta zapadłe.
Certainly it was his own face, but it seemed to him that it had changed more than he had changed inside.		Winston oczywiście nadal mógł się rozpoznać, lecz jego twarz zmieniła się bardziej, niż on zmienił się wewnętrznie.
The emotions it registered would be different from the ones he felt.		Zapisane na niej przeżycia przerastały okropnością wszystko, co faktycznie przeszedł.
He had gone partially bald.		Częściowo wyłysiał.
For the first moment he had thought that he had gone grey as well, but it was only the scalp that was grey. Except for his hands and a circle of his face, his body was grey all oven with ancient, ingrained dirt.		Przez moment zdawało mu się również, iż osiwiał, ale okazało się, że resztki włosów ma po prostu szare od nawarstwionego brudu, który pokrywał całe jego ciało poza dłońmi i twarzą.
Here and there under the dirt there were the red scars of wounds, and near the ankle the varicose ulcer was an inflamed mass with flakes of skin peeling off it.		Gdzieniegdzie spod wżartego brudu wyzierały czerwone blizny po ranach, a owrzodzenie powyżej kostki stało się jedną wielką opuchlizną z łuszczącą się skórą.
But the truly frightening thing was the emaciation of his body.		Ale najbardziej przeraziło Winstona ogólne wycieńczenie jego ciała.
The barrel of the ribs was as narrow as that of a skeleton: the legs had shrunk so that the knees were thicker than the thighs.		Klatkę piersiową miał chudą jak szkielet; nogi tak cienkie, że kolana były grubsze niż uda.
He saw now what O’Brien had meant about seeing the side view.		Zrozumiał, dlaczego O’Brien chciał, aby obejrzał się z boku.
The curvature of the spine was astonishing.		Wygięcie kręgosłupa wydawało się wprost nieprawdopodobne.
The thin shoulders were hunched forward so as to make a cavity of the chest, the scraggy neck seemed to be bending double under the weight of the skull.		Wychudłe ramiona tak mocno pochyliły się do przodu, że klatka piersiowa zapadła się do wewnątrz, a wiotka szyja niemal zgięła wpół pod ciężarem głowy.
At a guess he would have said that it was the body of a man of sixty, suffering from some malignant disease.		Powiedziałby, że patrzy na ciało śmiertelnie chorego sześćdziesięcioletniego starca.
‘You have thought sometimes,’ said O’Brien, ‘that my face - the face of a member of the Inner Party - looks old and worn. What do you think of your own face?’		– Myślałeś, że moja twarz, twarz członka Wewnętrznej Partii, jest stara i zniszczona – rzekł O’Brien. – Jak oceniasz własną?
He seized Winston’s shoulder and spun him round so that he was facing him.		Złapał Winstona za ramiona i obrócił szybko do siebie.
‘Look at the condition you are in!’ he said. ‘Look at this filthy grime all over your body. Look at the dirt between your toes.		– Popatrz, jak wyglądasz! – zawołał. – Spójrz na brud, którym obrosłeś, który wżarł ci się między palce u nóg!
Look at that disgusting running sore on your leg.		Spójrz na ten ohydny, ropiejący wrzód powyżej kostki!
Do you know that you stink like a goat?		Czy wiesz, że cuchniesz jak cap?
Probably you have ceased to notice it.		Pewnie przestałeś to zauważać.
Look at your emaciation.		Patrz, jaki jesteś chudy.
Do you see?		Widzisz?
I can make my thumb and forefinger meet around your bicep.		Kciukiem i palcem wskazującym mogę objąć twój biceps.
I could snap your neck like a carrot.		Mógłbym ci złamać szyję niczym marchew.
Do you know that you have lost twenty-five kilograms since you have been in our hands?		Czy wiesz, że odkąd jesteś w naszych rękach, schudłeś dwadzieścia pięć kilo?
Even your hair is coming out in handfuls.		Włosy wyłażą ci garściami.
Look!’		Popatrz! –
He plucked at Winston’s head and brought away a tuft of hair.		Chwycił go za włosy i wyszarpnął mu kilka kosmyków.
‘Open your mouth. Nine, ten, eleven teeth left.		– Otwórz usta. Zostało ci dziewięć, dziesięć, jedenaście zębów.
How many had you when you came to us?		Ile miałeś przedtem?
And the few you have left are dropping out of your head.		A te mizerne resztki wkrótce też ci wypadną.
Look here!’		Spójrz!
He seized one of Winston’s remaining front teeth between his powerful thumb and forefinger.		Zacisnął dwa potężne palce na jednym z ocalałych przednich zębów Winstona.
A twinge of pain shot through Winston’s jaw.		Ból przeszył szczękę więźnia.
O’Brien had wrenched the loose tooth out by the roots. He tossed it across the cell.		O’Brien wyrwał mu ruszający się ząb wraz z korzeniem, po czym cisnął go na drugi koniec celi.
‘You are rotting away,’ he said; ‘you are falling to pieces. What are you?		– Gnijesz, rozpadasz się! – ryknął. – Wiesz, czym jesteś?
A bag of filth.		Worem gnoju.
Now turn round and look into that mirror again.		A teraz obróć się i jeszcze raz popatrz w lustro.
Do you see that thing facing you?		Widzisz tę ohydę?
That is the last man.		To właśnie ostatni człowiek.
If you are human, that is humanity.		Tak wygląda ludzkość, jeśli ty ją reprezentujesz.
Now put your clothes on again.’		Możesz się ubrać.
Winston began to dress himself with slow stiff movements.		Winston zaczął się ubierać, powoli i niedołężnie.
Until now he had not seemed to notice how thin and weak he was.		Do tej pory jakoś nie zauważył, że jest taki chudy i słaby.
Only one thought stirred in his mind: that he must have been in this place longer than he had imagined.		W jego głowie kołatała się jedna myśl: musi tu być znacznie dłużej, niż sądził.
Then suddenly as he fixed the miserable rags round himself a feeling of pity for his ruined body overcame him.		Po czym nagle, gdy owijał się w nędzne łachmany, zrobiło mu się straszliwie żal swojego wyniszczonego ciała.
Before he knew what he was doing he had collapsed onto a small stool that stood beside the bed and burst into tears.		Opadł bezwolnie na stołek przy łóżku i wybuchnął płaczem.
He was aware of his ugliness, his gracelessness, a bundle of bones in filthy underclothes sitting weeping in the harsh white light: but he could not stop himself: O’Brien laid a hand on his shoulder, almost kindly.		Mimo świadomości, jak okropnie, wręcz odrażająco wygląda w ostrym, jaskrawym świetle – szlochający worek kości w cuchnącej bieliźnie – nie mógł pohamować łez. O’Brien niemal dobrotliwym gestem dotknął jego ramienia.
‘It will not last for ever,’ he said. ‘You can escape from it whenever you choose. Everything depends on yourself.’		– Twoja męka kiedyś się skończy – rzekł. – Jeśli tylko zechcesz, przestaniesz cierpieć. Wszystko zależy od ciebie.
‘You did it!’ sobbed Winston. ‘You reduced me to this state.’		– To wy! To wy doprowadziliście mnie do tego stanu! – zaszlochał Winston.
‘No, Winston, you reduced yourself to it.		– Nie, Winston, sam się doprowadziłeś.
This is what you accepted when you set yourself up against the Party.		Sam wybrałeś tę drogę, kiedy postanowiłeś sprzeciwić się Partii.
It was all contained in that first act.		Wszystkie następstwa wynikły z twojego pierwszego kroku.
Nothing has happened that you did not foresee.’		Nie spotkało cię nic, czego nie mogłeś przewidzieć.
He paused, and then went on:		Na chwilę przerwał, po czym oznajmił:
‘We have beaten you, Winston.		– Pokonaliśmy cię, Winston.
We have broken you up.		Złamaliśmy.
You have seen what your body is like.		Widzisz, jak wygląda twoje ciało.
Your mind is in the same state.		Twój umysł jest w identycznym stanie.
I do not think there can be much pride left in you.		Nie sądzę, aby zostało w tobie wiele dumy.
You have been kicked and flogged and insulted, you have screamed with pain, you have rolled on the floor in your own blood and vomit.		Kopano cię, bito, lżono; wrzeszczałeś z bólu, tarzałeś się po ziemi we własnej krwi i we własnych wymiocinach.
You have whimpered for mercy, you have betrayed everybody and everything.		Skamlałeś o litość, zdradziłeś wszystkich i wszystko.
Can you think of a single degradation that has not happened to you		Czy znasz choć jedno poniżenie, które cię ominęło?
Winston had stopped weeping, though the tears went still oozing out of his eyes.		Winston przestał szlochać, choć łzy wciąż spływały mu po twarzy.
He looked up at O’Brien.		Podniósł wzrok na O’Briena.
‘I have not betrayed, Julia,’ he said.		– Nie zdradziłem Julii – powiedział.
O’Brien looked down at him thoughtfully.		O’Brien popatrzył na niego z namysłem.
‘No,’ he said, ‘no; that is perfectly true.		– Tak. To prawda.
You have not betrayed Julia,		Nie zdradziłeś Julii.
The peculiar reverence for O’Brien, which nothing seemed able to destroy, flooded Winston’s heart again.		Dziwaczny podziw dla O’Briena, podziw, którego nic nie mogło zniszczyć, znów przepełnił serce Winstona.
How intelligent, he thought, how intelligent!		Jakiż to mądry człowiek, pomyślał, jakiż inteligentny!
Never did O’Brien fail to understand what was said to him.		O’Brien zawsze rozumiał wszystko, co się do niego mówiło.
Anyone else on earth would have answered promptly that he had betrayed Julia.		Ktoś inny natychmiast odparłby, że przecież zdradził Julię.
For what was there that they had not screwed out of him under the torture?		Bo czyż nie złożył wyczerpujących zeznań podczas tortur?
He had told them everything he knew about her, her habits, her character, her past life; he had confessed in the most trivial detail everything that had happened at their meetings, all that he had said to her and she to him, their black-market meals, their adulteries, their vague plottings against the Party - everything.		Poinformował dokładnie śledczych o jej zwyczajach, charakterze, przeszłości; wyjawił w najdrobniejszych szczegółach przebieg spotkań i treść rozmów; opowiedział o posiłkach przyrządzanych z czarnorynkowych artykułów, o cudzołóstwie, o nie sprecyzowanych knowaniach przeciwko Partii – o wszystkim.
And yet, in the sense in which he intended the word, he had not betrayed her.		A jednak, w tym sensie, w jakim rozumiał to słowo, nie zdradził Julii.
He had not stopped loving her; his feeling towards her had remained the same.		Nie przestał jej kochać. Jego uczucia wobec niej pozostały takie same.
O’Brien had seen what he meant without the need for explanation.		O’Brien pojął rzecz od razu, nic nie trzeba mu było tłumaczyć.
‘Tell me,’ he said, ‘how soon will they shoot me?’		– Powiedzcie mi, kiedy mnie zastrzelą? – spytał Winston.
‘It might be a long time,’ said O’Brien. ‘You are a difficult case.		– Chyba będziesz musiał jeszcze długo czekać – rzekł O’Brien. – Twój przypadek nie jest prosty.
But don’t give up hope.		Ale nie trać nadziei.
Everyone is cured sooner or later.		Prędzej czy później każdego udaje się wyleczyć.
In the end we shall shoot you.’		Na końcu zastrzelimy cię na pewno.
IV		4
He was much better.		Czuł się znacznie lepiej.
He was growing fatter and stronger every day, if it was proper to speak of days.		Z dnia na dzień – o ile można mówić o dniach, gdy nic nie dzieli ich od siebie – przybierał na wadze i powracały mu siły.
The white light and the humming sound were the same as ever, but the cell was a little more comfortable than the others he had been in.		Jaskrawe światło nie gasło ani na chwilę i wciąż rozlegał się szum, lecz nowa cela była trochę wygodniejsza od poprzednich.
There was a pillow and a mattress on the plank bed, and a stool to sit on.		Miał w niej stołek, a na pryczy z desek leżały materac i poduszka.
They had given him a bath, and they allowed him to wash himself fairly frequently in a tin basin.		Zaprowadzono Winstona do łaźni, dość często pozwalano mu się myć w blaszanej miednicy.
They even gave him warm water to wash with.		Nawet dostarczano ciepłą wodę.
They had given him new underclothes and a clean suit of overalls.		Otrzymał nową bieliznę i czysty kombinezon.
They had dressed his varicose ulcer with soothing ointment.		Owrzodzenie posmarowano jakąś kojącą maścią i nałożono opatrunek.
They had pulled out the remnants of his teeth and given him a new set of dentures.		Na koniec usunięto więźniowi resztkę zębów i dano mu sztuczne szczęki.
Weeks or months must have passed.		Musiało minąć wiele tygodni lub nawet miesięcy.
It would have been possible now to keep count of the passage of time, if he had felt any interest in doing so, since he was being fed at what appeared to be regular intervals.		Teraz, gdyby miał ochotę, mógłby mierzyć upływ czasu, ponieważ karmiono go w miarę regularnie.
He was getting, he judged, three meals in the twenty-four hours; sometimes he wondered dimly whether he was getting them by night or by day.		Sądził, że dostaje trzy posiłki na dobę; nie miał tylko pewności, czy podawane są w dzień, czy w nocy.
The food was surprisingly good, with meat at every third meal.		Jedzenie było nadspodziewanie smaczne; na co trzeci posiłek dostawał mięso.
Once there was even a packet of cigarettes.		Raz nawet otrzymał paczkę papierosów.
He had no matches, but the never-speaking guard who brought his food would give him a light.		Nie miał zapałek, ale zawsze mógł prosić o ogień milczącego strażnika, który przynosił posiłki.
The first time he tried to smoke it made him sick, but he persevered, and spun the packet out for a lung time, smoking half a cigarette after each meal.		Kiedy pierwszy raz zapalił, zrobiło mu się niedobrze, lecz nie z rezygnował. Dawkował sobie papierosy, paląc pół po każdym posiłku, żeby paczka starczyła na dłużej.
They had given him a white slate with a stump of pencil tied to the comer.		Dostał także białą tabliczkę z przywiązanym do rogu ołówkiem.
At first he made no use of it.		Początkowo w ogóle z niej nie korzystał.
Even when he was awake he was completely torpid.		Nie próbował nawet wyrwać się z apatii.
Often he would lie from one meal to the next almost without stirring, sometimes asleep, sometimes waking into vague reveries in which it was too much trouble to open his eyes.		Czas między posiłkami spędzał prawie bez ruchu, albo śpiąc, albo leżąc w sennym odrętwieniu, z zamkniętymi oczami, gdyż otwarcie ich wymagało zbyt wielkiego wysiłku.
He had long grown used to sleeping with a strong light on his face.		Już dawno przywykł do spania przy silnym świetle padającym mu prosto na twarz.
It seemed to make no difference, except that one’s dreams were more coherent.		Jedynie sny miewał znacznie mniej chaotyczne.
He dreamed a great deal all through this time, and they were always happy dreams.		Śnił teraz wyjątkowo często, zawsze o rzeczach przyjemnych.
He was in the Golden Country, or he was sitting among enormous, glorious, sunlit ruins, with his mother, with Julia, with O’Brien - not doing anything, merely sitting in the sun, talking of peaceful things.		Przebywał w Złotej Krainie lub siedział wśród potężnych, wspaniałych, zalanych słońcem ruin, z matką, z Julią, z O’Brienem – siedzieli sobie leniwie i rozmawiali o pogodnych sprawach.
Such thoughts as he had when he was awake were mostly about his dreams.		Kiedy myślał o czymś na jawie, to niemal wyłącznie o swoich snach.
He seemed to have lost the power of intellectual effort, now that the stimulus of pain had been removed.		Odkąd znikł bodziec w postaci groźby bólu, Winston jakby stracił zdolność do podejmowania wysiłku intelektualnego.
He was not bored, he had no desire for conversation or distraction.		Nie nudził się, nie czuł potrzeby prowadzenia rozmów, nie tęsknił do żadnych rozrywek.
Merely to be alone, not to be beaten or questioned, to have enough to eat, and to be clean all over, was completely satisfying.		To, że przebywał w samotności, bez bicia i przesłuchań, w dodatku syty i czysty, zadowalało go w zupełności.
By degrees he came to spend less time in sleep, but he still felt no impulse to get off the bed.		Z czasem spał coraz mniej, ale wciąż nie miał ochoty wstawać z łóżka.
All he cared for was to lie quiet and feel the strength gathering in his body.		Najchętniej leżał bez ruchu, czując, jak powracają mu siły.
He would finger himself here and there, trying to make sure that it was not an illusion that his muscles were growing rounder and his skin tauter.		Obmacywał swoje ciało, aby się upewnić, czy jego mięśnie naprawdę nabierają masy, a skóra staje się mniej wiotka.
Finally it was established beyond a doubt that he was growing fatter; his thighs were now definitely thicker than his knees.		Wreszcie odeszły go wszelkie wątpliwości: tak, przybierał na wadze; uda miał już zdecydowanie grubsze od kolan.
After that, reluctantly at first; he began exercising himself regularly.		Od tej chwili, na początku z niejakim ociąganiem, zaczął się systematycznie gimnastykować.
In a little while he could walk three kilometres, measured by pacing the cell, and his bowed shoulders were growing straighter.		Wkrótce mógł już przejść trzy kilometry, spacerując wolno po celi, a kabłąkowate ramiona nieco mu się wyprostowały.
He attempted more elaborate exercises, and was astonished and humiliated to find what things he could not do.		Ale kiedy zabrał się do trudniejszych ćwiczeń, ze zdziwieniem i upokorzeniem odkrył, że nie może im podołać.
He could not move out of a walk, he could not hold his stool out at arm’s length, he could not stand on one leg without falling over.		Nie potrafił przyspieszyć kroku, nie umiał utrzymać stołka w wyprostowanej ręce, przewracał się, gdy usiłował stanąć na jednej nodze.
He squatted down on his heels, and found that with agonizing pains in thigh and calf he could just lift himself to a standing position.		Z przysiadu podniósł się z ogromnym wysiłkiem, ledwo przezwyciężając rwący ból ud i łydek.
He lay flat on his belly and tried to lift his weight by his hands. It was hopeless, he could not raise himself a centimetre.		Kiedy się położył na brzuchu i usiłował zrobić pompkę, okazało się to beznadziejne: nie potrafił podźwignąć się choćby o centymetr.
But after a few more days - a few more mealtimes - even that feat was accomplished. A time came when he could do it six times running.		Ale po kilku dniach – i kilku kolejnych posiłkach – nawet tej sztuki udało mu się dopiąć; z czasem doszedł do sześciu pompek pod rząd.
He began to grow actually proud of his body, and to cherish an intermittent belief that his face also was growing back to normal.		Zaczął odczuwać dumę ze swojej sprawności fizycznej i miał tylko nadzieję, iż jego twarz również odzyskuje dawny wygląd.
Only when he chanced to put his hand on his bald scalp did he remember the seamed, ruined face that had looked back at him out of the mirror.		Dopiero przypadkiem dotknąwszy łysej czaszki, przypomniał sobie, jak dalece zniszczona i pokryta bruzdami była twarz, którą widział w lustrze.
His mind grew more active.		Jego umysł stał się bardziej sprawny.
He sat down on the plank bed, his back against the wall and the slate on his knees, and set to work deliberately at the task of re-educating himself.		Winston mógł teraz usiąść na pryczy, oprzeć się o ścianę i z tabliczką na kolanie całkiem świadomie przystąpić do swojej reedukacji.
He had capitulated, that was agreed.		Skapitulował, co do tego nie miał żadnych wątpliwości.
In reality, as he saw now, he had been ready to capitulate long before he had taken the decision.		Zastanawiając się nad tym obecnie, zrozumiał, że właściwie gotów był skapitulować znacznie wcześniej, niż sobie to uświadomił.
From the moment when he was inside the Ministry of Love - and yes, even during those minutes when he and, Julia had stood helpless while the iron voice from the telescreen told them what to do - he had grasped the frivolity, the shallowness of his attempt to set himself up against the power of the Party.		Już w chwili kiedy znalazł się w Ministerstwie Miłości – a nawet wcześniej, wtedy gdy stał bezradnie z Julią słuchając poleceń żelaznego głosu płynącego z teleekranu – zdał sobie sprawę z lekkomyślności i naiwności swojej próby buntu przeciwko Partii.
He knew now that for seven years the Thought Police had watched him like a beetle under a magnifying glass.		Teraz wiedział, że przez siedem lat Policja Myśli obserwowała go niczym owada przez lupę.
There was no physical act, no word spoken aloud, that they had not noticed, no train of thought that they had not been able to infer.		Uwadze funkcjonariuszy nie umknął żaden jego czyn, żadne słowo; znali nawet jego myśli.
Even the speck of whitish dust on the cover of his diary they had carefully replaced.		Ostrożnie kładli jasny paproch z powrotem na okładce pamiętnika.
They had played sound-tracks to him, shown him photographs.		W trakcie przesłuchań puszczano mu nagrania, pokazywano zdjęcia.
Some of them were photographs of Julia and himself.		Niektóre przedstawiały jego i Julię.
Yes, even....		Tak, nawet wówczas, gdy...
He could not fight against the Party any longer.		Nie potrafił dłużej walczyć z Partią.
Besides, the Party was in the right.		A zresztą, Partia ma rację.
It must be so: how could the immortal, collective brain be mistaken?		Musi mieć, bo czy nieśmiertelny, zbiorowy mózg może się mylić?
By what external standard could you check its judgements?		Według jakich zewnętrznych kryteriów można oceniać jego sądy?
Sanity was statistical.		Normalność to średnia statystyczna.
It was merely a question of learning to think as they thought.		Należało jedynie nauczyć się myśleć tak jak oni.
Only—!		Tylko...!
The pencil felt thick and awkward in his fingers.		Ołówek, który trzymał w palcach, wydawał mu się jakiś gruby i nieporęczny.
He began to write down the thoughts that came into his head.		Winston zaczął notować myśli, które przychodziły mu do głowy.
He wrote first in large clumsy capitals:		Na początku napisał dużymi, krzywymi literami:
FREEDOM IS SLAVERY.		WOLNOŚĆ TO NIEWOLA
Then almost without a pause he wrote beneath it:		Po czym, nie zastanawiając się, dopisał:
TWO AND TWO MAKE FIVE.		DWA I DWA TO PIĘĆ
But then there came a sort of check.		Ale nagle coś się w nim zacięło.
His mind, as though shying away from something, seemed unable to concentrate.		Jego umysł, jakby pragnąc czegoś uniknąć, odmawiał posłuszeństwa.
He knew that he knew what came next, but for the moment he could not recall it.		Więzień miał świadomość, że wie, jak brzmi kolejna maksyma, lecz chwilowo nie mógł sobie przypomnieć.
When he did recall it, it was only by consciously reasoning out what it must be: it did not come of its own accord.		Wreszcie udało mu się ją odtworzyć; nie tyle przypomnieć, ile zrekonstruować w myślach.
He wrote:		Zanotował:
GOD IS POWER.		BÓG TO WŁADZA
He accepted everything.		Zgadzał się na wszystko.
The past was alterable.		Przeszłość była zmienna.
The past never had been altered.		Przeszłości nigdy nie zmieniono.
Oceania was at war with Eastasia.		Oceania prowadziła wojnę ze Wschódazją.
Oceania had always been at war with Eastasia.		Oceania zawsze prowadziła wojnę ze Wschódazją.
Jones, Aaronson and Rutherford were guilty of the crimes they were charged with.		Jones, Aaronson i Rutherford byli winni zbrodni, o które zostali oskarżeni.
He had never seen the photograph that disproved their guilt.		Nigdy nie widział zdjęcia, które stanowiło dowód ich niewinności.
It had never existed, he had invented it.		Nigdy nie istniało, po prostu je wymyślił.
He remembered remembering contrary things, but those were false memories, products of self-deception.		Pamiętał sprzeczne ze sobą fakty, lecz wiedział, że wiele wspomnień sobie uroił, powstały z jego zmyśleń.
How easy it all was!		Jakież to było proste!
Only surrender, and everything else followed.		Wystarczyło się poddać, a reszta wynikała sama.
It was like swimming against a current that swept you backwards however hard you struggled, and then suddenly deciding to turn round and go with the current instead of opposing it.		Zupełnie jakby człowiek płynął pod prąd, który spycha go do tyłu mimo najrozpaczliwszych wysiłków, a potem nagle decydował się zawrócić i płynąć z prądem, zamiast mu się opierać.
Nothing had changed except your own attitude: the predestined thing happened in any case.		Nie zmieniało się nic oprócz nastawienia: działo się i tak to, co było nieuchronne.
He hardly knew why he had ever rebelled.		Winston właściwie nie wiedział, dlaczego w ogóle się buntował.
Everything was easy, except—!		Wszystko było łatwe, lecz...!
Anything could be true.		Wszystko może być prawdą.
The so-called laws of Nature were nonsense.		Tak zwane prawa przyrody to nonsens.
The law of gravity was nonsense. ‘If I wished,’ O’Brien had said, ‘I could float off this floor like a soap bubble.’		Prawo ciążenia to nonsens. „Gdybym chciał – powiedział O’Brien – mógłbym wznieść się do góry niczym bańka mydlana.”
Winston worked it out. ‘If he thinks he floats off the floor, and if I simultaneously think I see him do it, then the thing happens.’		Winston rozważał to przez chwilę. „Jeśli jemu się wydaje, że się unosi, a mnie, że to widzę, wówczas tak jest w istocie.”
Suddenly, like a lump of submerged wreckage breaking the surface of water, the thought burst into his mind: ‘It doesn’t really happen.		Nagle jednak, niczym zanurzony pod wodę drąg, który wypływa na powierzchnię, z głębi mózgu wyłoniła się refleksja: „Nie, wcale tak nie jest.
We imagine it.		Po prostu ponosi nas fantazja.
It is hallucination.’		Ulegamy halucynacji.”
He pushed the thought under instantly.		Czym prędzej odepchnął ją od siebie.
The fallacy was obvious. It presupposed that somewhere or other, outside oneself, there was a ‘real’ world where ‘real’ things happened.		Opierała się na ewidentnym błędzie, na fałszywym założeniu, że gdzieś na zewnątrz istnieje „rzeczywisty” świat, w którym dzieją się „rzeczywiste” rzeczy.
But how could there be such a world?		Ale jak może istnieć?
What knowledge have we of anything, save through our own minds?		Jak można mieć świadomość czegokolwiek inaczej niż poprzez myśli?
All happenings are in the mind.		Wszystko dzieje się w głowie.
Whatever happens in all minds, truly happens.		A co dzieje się w głowach wszystkich, dzieje się naprawdę.
He had no difficulty in disposing of the fallacy, and he was in no danger of succumbing to it.		Odrzucenie błędu nie sprawiło mu trudności; nie obawiał się, że da się znów sprowadzić na manowce.
He realised, nevertheless, that it ought never to have occurred to him.		Jednakże taki fałszywy tok rozumowania w ogóle nie powinien był mu przyjść do głowy.
The mind should develop a blind spot whenever a dangerous thought presented itself.		Umysł musi umieć się wyłączać, ilekroć zbacza na niebezpieczne tory.
The process should be automatic, instinctive.		Proces ten powinien zachodzić automatycznie, odruchowo.
Crimestop, they called it in Newspeak.		W nowomowie określano go mianem zbrodnioszlaban.
He set to work to exercise himself in crimestop.		Winston zaczął wyrabiać w sobie tę umiejętność.
He presented himself with propositions – ‘the Party says the earth is fiat’, ‘the Party says that ice is heavier than water’ - and trained himself in not seeing or not understanding the arguments that contradicted them.		Przywoływał w myślach różne tezy – na przykład: „Partia twierdzi, że ziemia jest płaska”, „Partia twierdzi, iż lód jest cięższy od wody” – i ćwiczył zdolność niedostrzegania lub nierozumienia argumentów, które mogłyby je obalić.
It was not easy.		Nie było to łatwe.
It needed great powers of reasoning and improvisation.		Należało szybko myśleć, a ponadto mieć dar improwizacji.
The arithmetical problems raised, for instance, by such a statement as ‘two and two make five’ were beyond his intellectual grasp.		Już problemy arytmetyczne typu „dwa i dwa to pięć” znacznie przekraczały intelektualne możliwości Winstona.
It needed also a sort of athleticism of mind, an ability at one moment to make the most delicate use of logic and at the next to be unconscious of the crudest logical errors.		Wymagały niesłychanej giętkości umysłu pozwalającej w jednym momencie dokonywać najsubtelniejszych operacji logicznych, w następnym nie dostrzegać najbardziej podstawowych błędów w rozumowaniu.
Stupidity was as necessary as intelligence, and as difficult to attain. All the while, with one part of his mind, he wondered how soon they would shoot him.		Głupota okazywała się równie niezbędna jak inteligencja, a znacznie trudniej było mu ją w sobie wykształcić.
‘Everything depends on yourself,’ O’Brien had said; but he knew that there was no conscious act by which he could bring it nearer.		Przez cały czas nurtowało go pytanie, kiedy go zastrzelą. „Wszystko zależy od ciebie” – powiedział O’Brien; Winston zdawał sobie jednak sprawę, że żadnym swoim czynem nie zdoła przybliżyć końca.
It might be ten minutes hence, or ten years.		Mogą go zastrzelić za dziesięć minut lub za dziesięć lat.
They might keep him for years in solitary confinement, they might send him to a labour-camp, they might release him for a while, as they sometimes did.		Mogą trzymać latami w izolatce, zesłać do obozu pracy, a nawet na krótko zwolnić, jak to się niekiedy zdarza.
It was perfectly possible that before he was shot the whole drama of his arrest and interrogation would be enacted all over again.		Bardzo możliwe, że wówczas, zanim go zastrzelą, powtórzy się cały cyrk z aresztowaniem i przesłuchaniem.
The one certain thing was that death never came at an expected moment.		Jedno było pewne: śmierć nadchodzi nieoczekiwanie.
The tradition - the unspoken tradition: somehow you knew it, though you never heard it said - was that they shot you from behind: always in the back of the head, without warning, as you walked down a corridor from cell to cell.		Zgodnie z tradycją – nie mówioną tradycją; choć nikt o tym nie wspominał, jakoś się wiedziało – więźniowi strzelano zawsze w tył głowy, zawsze znienacka, prowadząc go korytarzem niby to z jednej celi do drugiej.
One day - but ‘one day’ was not the right expression; just as probably it was in the middle of the night: once - he fell into a strange, blissful reverie. He was walking down the corridor, waiting for the bullet.		Pewnego dnia – aczkolwiek mógł być to nie dzień, a środek nocy – Winston zapadł w dziwny, błogi sen. Szedł korytarzem czekając na kulę.
He knew that it was coming in another moment.		Wiedział, że strzał padnie w następnej sekundzie.
Everything was settled, smoothed out, reconciled.		Wszystko było załatwione, wyjaśnione, umierał pogodzony.
There were no more doubts, no more arguments, no more pain, no more fear.		Nie dręczyły go już wątpliwości, nie wdawał się w żadne spory, nie czuł bólu ani strachu.
His body was healthy end strong.		Ciało miał zdrowe i silne.
He walked easily, with a joy of movement and with a feeling of walking in sunlight.		Szedł bez wysiłku, radując się ruchem, przekonany, że idzie w pełnym słońcu.
He was not any longer in the narrow white corridors of the Ministry of Love, he was in the enormous sunlit passage, a kilometre wide, down which he had seemed to walk in the delirium induced by drugs.		Nie znajdował się już w jednym z wąskich, białych korytarzy Ministerstwa Miłości, lecz w ogromnym, zalanym słońcem pasażu, ponad kilometr szerokim, który pamiętał z majaków wywołanych zastrzykami.
He was in the Golden Country, following the foot track across the old rabbit-cropped pasture.		Był w Złotej Krainie, szedł ścieżką po wyskubanej przez króliki łące.
He could feel the short springy turf under his feet and the gentle sunshine on his face.		Czuł pod stopami krótką, sprężystą trawę, a na twarzy ciepłe promienie słońca.
At the edge of the field were the elm trees, faintly stirring, and somewhere beyond that was the stream where the dace lay in the green pools under the willows.		Na skraju pola widział kołyszące się łagodnie wiązy, a gdzieś w oddali wił się strumień, w którego zielonych rozlewiskach pod wierzbami pływały klenie.
Suddenly he started up with a shock of horror.		Nagle poderwał się niczym rażony prądem.
The sweat broke out on his backbone.		Pot zrosił mu plecy.
He had heard himself cry aloud:		Usłyszał, jak krzyczy na głos:
‘Julia!		– Julio!
Julia!		Julio!
Julia, my love!		Julio, moja najdroższa!
Julia!’		Julio!
For a moment he had had an overwhelming hallucination of her presence.		Przez chwilę trwał w iluzji, iż Julia jest tuż obok niego.
She had seemed to be not merely with him, but inside him. It was as though she had got into the texture of his skin.		A właściwie nie tyle obok, ile w nim, jakby stanowili jedność.
In that moment he had loved her far more than he had ever done when they were together and free.		W tym momencie kochał ją bardziej niż kiedykolwiek, bardziej niż wtedy, gdy byli razem i na wolności.
Also he knew that somewhere or other she was still alive and needed his help.		Zrozumiał, że Julia wciąż żyje i potrzebuje jego pomocy.
He lay back on the bed and tried to compose himself.		Opadł na posłanie, starając się opanować.
What had he done?		Cóż zrobił najlepszego!
How many years had he added to his servitude by that moment of weakness?		Ileż dodatkowych lat niewoli będzie go kosztować ten moment słabości!
In another moment he would hear the tramp of boots outside.		Za chwilę doleci go stukot kroków.
They could not let such an outburst go unpunished.		Tego wybuchu nie puszczą mu płazem.
They would know now, if they had not known before, that he was breaking the agreement he had made with them.		Jeśli nawet dotąd się nie domyślali, teraz wiedzą na pewno, że nie dotrzymuje warunków umowy.
He obeyed the Party, but he still hated the Party.		Był posłuszny Partii, lecz wciąż jej nienawidził.
In the old days he had hidden a heretical mind beneath an appearance of conformity.		Dawniej ukrywał heretyckie poglądy pod płaszczykiem prawomyślności.
Now he had retreated a step further: in the mind he had surrendered, but he had hoped to keep the inner heart inviolate.		Teraz cofnął się o krok wstecz: oddał im w niewolę swój umysł, jednakże serce zachował nieskażone.
He knew that he was in the wrong, but he preferred to be in the wrong.		Wiedział, że nie ma racji, ale wolał jej nie mieć, niż być taki jak oni.
They would understand that - O’Brien would understand it.		Rozszyfrują go – O’Brien go rozszyfruje.
It was all confessed in that single foolish cry.		Zdradził się tym jednym, głupim okrzykiem.
He would have to start all over again.		Będzie musiał zaczynać od początku.
It might take years.		Proces może trwać lata.
He ran a hand over his face, trying to familiarise himself with the new shape.		Przejechał ręką po twarzy, usiłując przyzwyczaić się do jej dotyku.
There were deep furrows in the cheeks, the cheekbones felt sharp, the nose flattened.		Głębokie bruzdy znaczyły policzki, kości policzkowe sterczały ostro, nos był spłaszczony.
Beside; since last seeing himself in the glass he had been given a complete new set of teeth.		A odkąd widział się w lustrze, wprawiono mu sztuczne zęby.
It was not easy to preserve inscrutability when you did not know what your face looked like.		Niełatwo kontrolować mimikę, kiedy nie zna się wyglądu własnej twarzy.
In any case, mere control of the features was not enough.		Zresztą samo panowanie nad mimiką nie wystarczało.
For the first time he perceived that if you want to keep a secret you must also hide it from yourself: You must know all the while that it is there, but until it is needed you must never let it emerge into your consciousness in any shape that could be given a name.		Po raz pierwszy w życiu zdał sobie sprawę, że jeśli chce się zachować tajemnicę, należy ukryć ją nawet przed sobą. Trzeba pamiętać o niej bez przerwy, lecz dopóki nie nadejdzie właściwa chwila, nie należy ani ubierać jej w słowa, ani pozwolić, aby przeniknęła do świadomości.
From now onwards he must not only think right; he must feel right, dream right.		Od tej chwili nie tylko jego myśli, ale również odczucia i sny muszą być prawomyślne.
And all the while he must keep his hatred locked up inside him like a ball of matter which was part of himself and yet unconnected with the rest of him, a kind of cyst.		I przez cały ten czas musi kryć swoją nienawiść głęboko w sobie, nosić ją jak torbiel, która tkwi w ciele, a zarazem nic jej z nim nie łączy.
One day they would decide to shoot him.		Pewnego dnia postanowią go zastrzelić.
You could not tell when it would happen, but a few seconds before-hand it should be possible to guess.		Nie sposób przewidzieć, kiedy to nastąpi, ale chyba domyśli się kilka sekund wcześniej.
It was always from behind, walking down a corridor.		Zawsze strzelają w tył głowy, prowadząc korytarzem.
Ten seconds would be enough.		Dziesięć sekund starczy.
In that time the world inside him could turn over.		Przez ten czas wszystko w nim zdąży wywrócić się na opak.
And then suddenly, without a word uttered, without a check in his step, without the changing of a line in his face - suddenly the camouflage would be down and bang! would go the batteries of his hatred.		Nagle, bez słowa, bez zmiany rytmu kroków, bez drgnienia twarzy – nagle spadnie zasłona kamuflażu i trach! gruchną armaty nienawiści.
Hatred would fill him like an enormous roaring flame.		Nienawiść wypełni go niczym potężny, szalejący płomień.
And almost in the same instant bang! would go the bullet, too late, or too early.		I niemal w tym samym momencie trach! wystrzeli kula; wystrzeli za późno lub za wcześnie.
They would have blown his brain to pieces before they could reclaim it.		Rozsadzi mu mózg, zanim znów zdołają nad nim zapanować.
The heretical thought would be unpunished, unrepented, out of their reach for ever.		Heretycka myśl pozostanie nie ukarana, nie skruszona, na zawsze poza ich zasięgiem.
They would have blown a hole in their own perfection.		Jednym strzałem zniszczą stworzoną przez siebie doskonałość.
To die hating them, that was freedom.		Umrzeć pałając do nich nienawiścią – oto prawdziwa wolność.
He shut his eyes.		Zamknął oczy.
It was more difficult than accepting an intellectual discipline.		Czekało go trudniejsze zadanie od narzucenia sobie myślowej dyscypliny.
It was a question of degrading himself, mutilating himself.		Musiał się upokorzyć, okaleczyć.
He had got to plunge into the filthiest of filth.		Musiał zanurzyć się w najohydniejszym brudzie.
What was the most horrible, sickening thing of all?		Przez chwilę zastanawiał się, co jest najbardziej wstrętne, najbardziej obmierzłe ze wszystkiego?
He thought of Big Brother.		Pomyślał o Wielkim Bracie.
The enormous face (because of constantly seeing it on posters he always thought of it as being a metre wide), with its heavy black moustache and the eyes that followed you to and fro, seemed to float into his mind of its own accord.		Ogromna twarz (ponieważ zawsze widział ją tylko na plakatach, w jego wyobraźni też miała ponad metr szerokości), z sutymi, czarnymi wąsami i o oczach pilnie śledzących każdy ruch, sama z siebie stanęła mu w myślach.
What were his true feelings towards Big Brother?		Co naprawdę odczuwał wobec Wielkiego Brata?
There was a heavy tramp of boots in the passage.		Na korytarzu rozległ się ciężki stukot butów.
The steel door swung open with a clang.		Stalowe drzwi celi otworzyły się z brzękiem.
O’Brien walked into the cell. Behind him were the waxen-faced officer and the black-uniformed guards.		Do środka wszedł O’Brien; oficer o woskowej twarzy i strażnicy w czarnych mundurach zostali na zewnątrz.
‘Get up,’ said O’Brien. ‘Come here.’		– Wstań – rozkazał O’Brien. – Zbliż się.
Winston stood opposite him.		Winston stanął naprzeciwko O’Briena.
O’Brien took Winston’s shoulders between his strong hands and looked at him closely.		Ten ujął go za ramiona i przyjrzał mu się bacznie.
‘You have had thoughts of deceiving me,’ he said. ‘That was stupid.		– Miałeś ochotę mnie oszukać – rzekł. – Bardzo nierozsądnie.
Stand up straighter.		Wyprostuj się.
Look me in the face.’		Patrz mi w oczy.
He paused, and went on in a gentler tone:		Na moment umilkł, po czym kontynuował nieco łagodniejszym tonem:
‘You are improving.		– Robisz postępy.
Intellectually there is very little wrong with you. It is only emotionally that you have failed to make progress.		Umysłowo jesteś już prawie zdrów, ale emocjonalnie nie posunąłeś się ani o krok do przodu.
Tell me, Winston - and remember, no lies: you know that I am always able to detect a lie - tell me, what are your true feelings towards Big Brother?’		Powiedz mi, Winston, i pamiętaj, nie łżyj: wiesz, że zawsze potrafię poznać, kiedy kłamiesz; powiedz mi, jakie uczucia żywisz naprawdę do Wielkiego Brata?
‘I hate him.’		– Nienawidzę go.
‘You hate him.		– Nienawidzisz go.
Good.		Świetnie.
Then the time has come for you to take the last step.		Więc najwyższy czas, abyśmy przeszli do ostatniego etapu.
You must love Big Brother.		Musisz pokochać Wielkiego Brata.
1t is not enough to obey him: you must love him.’		Nie wystarczy go słuchać; trzeba go kochać.
He released Winston with a little push towards the guards.		Pchnął Winstona w stronę strażników.
‘Room 101,’ he said.		– Pokój sto jeden – polecił.
V		5
At each stage of his imprisonment he had known, or seemed to know, whereabouts he was in the windowless building.		Na każdym etapie uwięzienia Winston wiedział, a przynajmniej tak mu się zdawało, w jakiej części pozbawionego okien budynku akurat przebywa.
Possibly there were slight differences in the air pressure.		Może poznawał to po niewielkich różnicach ciśnienia.
The cells where the guards had beaten him were below ground level.		Cele, w których bili go strażnicy, mieściły się pod ziemią.
The room where he had been interrogated by O’Brien was high up near the roof.		Pokój, w którym przesłuchiwał go O’Brien, ulokowany był gdzieś wysoko, niemal pod samym dachem.
This place was many metres underground, as deep down as it was possible to go.		Teraz z kolei zabrano go do pomieszczenia położonego wiele metrów pod ziemią, chyba na najniższej kondygnacji budynku.
It was bigger than most of the cells he had been in.		Było obszerniejsze niż większość cel, gdzie dotąd go trzymano.
But he hardly noticed his surroundings.		Jednakże nie zwracał uwagi na otoczenie.
All he noticed was that there were two small tables straight in front of him, each covered with green baize.		Zauważył tylko, że przed sobą ma dwa stoliki, oba przykryte zielonym suknem.
One was only a metre or two from him, the other was further away, near the door.		Jeden stał zaledwie półtora metra od niego, drugi nieco dalej, bliżej drzwi.
He was strapped upright in a chair, so tightly that he could move nothing, not even his head.		Winston siedział w fotelu, skrępowany tak ciasno, że nie mógł się poruszyć, nawet skinąć głową.
A sort of pad gripped his head from behind, forcing him to look straight in front of him.		Sztywna podpórka sprawiała, że musiał patrzeć prosto przed siebie.
For a moment he was alone, then the door opened and O’Brien came in.		Przez chwilę był sam, po czym drzwi otworzyły się i do środka wszedł O’Brien.
‘You asked me once,’ said O’Brien, ‘what was in Room 101.		– Pytałeś mnie kiedyś – rzekł – co jest w pokoju sto jeden.
I told you that you knew the answer already.		Powiedziałem ci, że sam wiesz najlepiej.
Everyone knows it.		Wszyscy wiedzą.
The thing that is in Room 101 is the worst thing in the world.’		Tutaj czeka cię to, co jest najstraszniejsze na świecie.
The door opened again.		Drzwi otworzyły się ponownie.
A guard came in, carrying something made of wire, a box or basket of some kind. He set it down on the further table.		Do środka wszedł strażnik; wniósł jakiś przedmiot wykonany z drutu, kosz albo skrzynkę i postawił na dalszym stoliku.
Because of the position in which O’Brien was standing, Winston could not see what the thing was.		O’Brien zasłaniał mu widok, Winston nie mógł więc dobrze się przyjrzeć.
‘The worst thing in the world,’ said O’Brien, ‘varies from individual to individual. It may be burial alive, or death by fire, or by drowning, or by impalement, or fifty other deaths.		– Dla każdego człowieka co innego jest najstraszniejsze na świecie – wyjaśnił O’Brien. – Dla jednego może to być pogrzebanie żywcem, dla drugiego spalenie, a dla trzeciego utonięcie, wbicie na pal lub dopiero pięćdziesiąty rodzaj śmierci.
There are cases where it is some quite trivial thing, not even fatal.’		Czasami chodzi a coś bardzo trywialnego, co wcale nie powoduje zgonu.
He had moved a little to one side, so that Winston had a better view of the thing on the table.		Przesunął się nieco, aby Winston mógł lepiej dojrzeć przedmiot umieszczony na stole.
It was an oblong wire cage with a handle on top for carrying it by.		Była to podłużna, druciana klatka z umocowanym na wierzchu uchwytem do noszenia.
Fixed to the front of it was something that looked like a fencing mask, with the concave side outwards.		Z przodu znajdowała się jakby maska szermiercza, wklęsłą stroną zwrócona na zewnątrz.
Although it was three or four metres away from him, he could see that the cage was divided lengthways into two compartments, and that there was some kind of creature in each.		Chociaż klatka stała w odległości prawie czterech metrów, Winston widział, że przedzielona jest wzdłuż na dwie części i że w każdej z nich siedzi zwierzę.
They were rats.		Szczur.
‘In your case,’ said O’Brien, ‘the worst thing in the world happens to be rats.’		– W twoim wypadku – kontynuował O’Brien – najstraszniejsze są szczury.
A sort of premonitory tremor, a fear of he was not certain what, had passed through Winston as soon as he caught his first glimpse of the cage.		Dziwny, ostrzegawczy dreszcz, niewytłumaczalny lęk wstrząsnął Winstonem, gdy tylko ujrzał klatkę.
But at this moment the meaning of the mask-like attachment in front of it suddenly sank into him.		Lecz dopiero w tym momencie zrozumiał, do czego służy podobne do maski urządzenie umocowane z przodu.
His bowels seemed to turn to water.		Kiszki zamieniły mu się w lód.
‘You can’t do that!’ he cried out in a high cracked voice. ‘You couldn’t, you couldn’t!		– Nie możecie! – zawył piskliwym, łamiącym się głosem. – Nie możecie!
It’s impossible.’		Nie! Nie!
‘Do you remember,’ said O’Brien, ‘the moment of panic that used to occur in your dreams? There was a wall of blackness in front of you, and a roaring sound in your ears.		– Czy pamiętasz chwile grozy, które nachodziły cię w snach? – spytał O’Brien. – Przed sobą widziałeś mroczną jamę, w uszach słyszałeś grzmot.
There was something terrible on the other side of the wall.		W jamie kryło się coś strasznego.
You knew that you knew what it was, but you dared not drag it into the open.		Wiedziałeś co, lecz nie dopuszczałeś tej wiedzy do świadomości.
It was the rats that were on the other side of the wall.’		Szczury!
‘O’Brien!’ said Winston, making an effort to control his voice. ‘You know this is not necessary.		– O’Brien! – zawołał Winston, usiłując zapanować nad głosem. – Przecież wiecie, że to nie jest konieczne.
What is it that you want me to do?’		Czego ode mnie chcecie?
O’Brien made no direct answer.		O’Brien nie odpowiedział wprost.
When he spoke it was in the schoolmasterish manner that he sometimes affected.		Kiedy się odezwał, mówił – co mu się czasem zdarzało – tonem nauczycielskim.
He looked thoughtfully into the distance, as though he were addressing an audience somewhere behind Winston’s back.		Patrzył z namysłem przed siebie, jakby zwracał się do słuchaczy siedzących gdzieś za Winstonem.
‘By itself,’ he said, ‘pain is not always enough.		– Ból sam w sobie często nie wystarczy.
There are occasions when a human being will stand out against pain, even to the point of death.		Są sytuacje, w których człowiek zdoła wytrzymać największy ból, a nawet może z bólu umrzeć.
But for everyone there is something unendurable - something that cannot be contemplated.		Ale każdego coś napawa taką grozą, że boi się choćby o tym myśleć.
Courage and cowardice are not involved.		Nie ma to nic wspólnego z odwagą i strachem.
If you are falling from a height it is not cowardly to clutch at a rope.		Kiedy człowiek spada z wysokości, nie jest tchórzostwem łapanie się liny.
If you have come up from deep water it is not cowardly to fill your lungs with air.		Jeśli wynurza się spod wody, nie jest tchórzostwem wciąganie powietrza w płuca.
It is merely an instinct which cannot be disobeyed.		To odruch, którego nie sposób się wyzbyć.
It is the same with the rats.		Tak samo jest z tobą i szczurami.
For you, they are unendurable.		Dla ciebie są najkoszmarniejszą rzeczą na świecie.
They are a form of pressure that you cannot withstand, even if you wished to.		Choćbyś nie wiem jak pragnął, tej formy nacisku nie potrafisz znieść.
You will do what is required of you.’		Zrobisz, czego tylko od ciebie zażądam.
‘But what is it, what is it?		– Ale czego, czego żądacie?!
How can I do it if I don’t know what it is?’		Jak mogę to zrobić, skoro nie wiem?!
O’Brien picked up the cage and brought it across to the nearer table.		O’Brien przeniósł klatkę na bliższy stolik.
He set it down carefully on the baize cloth.		Postawił ją ostrożnie na zielonym suknie.
Winston could hear the blood singing in his ears.		Winstonowi krew zahuczała w uszach.
He had the feeling of sitting in utter loneliness.		Czuł się straszliwie osamotniony.
He was in the middle of a great empty plain, a flat desert drenched with sunlight, across which all sounds came to him out of immense distances.		Zdawało mu się, że siedzi pośrodku rozległej, bezludnej równiny, pustyni zalanej słonecznym blaskiem, a wszystkie dźwięki docierają do niego z ogromnej odległości.
Yet the cage with the rats was not two metres away from him.		Ale klatka ze szczurami stała zaledwie półtora metra od jego fotela.
They were enormous rats.		Były wielkie.
They were at the age when a rat’s muzzle grows blunt and fierce and his fur brown instead of grey.		Oba w tym wieku, gdy szczurom grubieją pyski i stają się bardziej drapieżne, a sierść z szarej przemienia się w brunatną.
‘The rat,’ said O’Brien, still addressing his invisible audience, ‘although a rodent, is carnivorous. You are aware of that. You will have heard of the things that happen in the poor quarters of this town.		– Szczury, choć gryzonie, są mięsożerne – ciągnął O’Brien, jakby wciąż przemawiał do swoich niewidocznych słuchaczy. – Chyba sam wiesz, co zdarza się w ubogich dzielnicach.
In some streets a woman dare not leave her baby alone in the house, even for five minutes. The rats are certain to attack it. Within quite a small time they will strip it to the bones.		Są ulice, gdzie kobiety boją się zostawiać niemowlę w domu bez opieki choćby na pięć minut. Szczury z miejsca by się na nie rzuciły i po kilku chwilach pozostałyby tylko ogryzione do cna kości.
They also attack sick or dying people.		Szczury atakują również ludzi chorych lub umierających.
They show astonishing intelligence in knowing when a human being is helpless.’		Wykazują niebywałą zdolność wyczuwania, że ktoś jest bezsilny.
There was an outburst of squeals from the cage.		Nagle z klatki rozległy się głośne piski.
It seemed to reach Winston from far away.		Dochodziły Winstona jakby z bardzo daleka.
The rats were fighting; they were trying to get at each other through the partition.		Szczury, rozdrażnione, szturmowały dzielącą je ściankę.
He heard also a deep groan of despair.		Usłyszał głęboki jęk rozpaczy.
That, too, seemed to come from outside himself.		Ten dźwięk również zdawał się płynąć z oddali.
O’Brien picked up the cage, and, as he did so, pressed something in it.		O’Brien podniósł klatkę i coś przy niej nacisnął.
There was a sharp click.		Rozległ się głośny trzask.
Winston made a frantic effort to tear himself loose from the chair.		Winston szarpnął całym ciałem jak oszalały, próbując zerwać się z fotela.
It was hopeless, every part of him, even his head, was held immovably.		Daremny wysiłek; ciało i głowę miał całkowicie unieruchomione.
O’Brien moved the cage nearer.		O’Brien przybliżył klatkę.
It was less than a metre from Winston’s face.		Była teraz niecały metr od twarzy Winstona.
‘I have pressed the first lever,’ said O’Brien. ‘You understand the construction of this cage.		– Nacisnąłem pierwszą dźwignię – wyjaśnił O’Brien. – Domyślasz się chyba, jak działa klatka.
The mask will fit over your head, leaving no exit.		Maska zamknie się wokół twojej głowy.
When I press this other lever, the door of the cage will slide up.		Kiedy nacisnę drugą dźwignię, drzwiczki w klatce uniosą się do góry.
These starving brutes will shoot out of it like bullets.		Wygłodniałe bestie skoczą do przodu jak wystrzelone z procy.
Have you ever seen a rat leap through the air?		Czy widziałeś kiedy, juk szczur rzuca się do ataku?
They will leap onto your face and bore straight into it.		Skoczą ci prosto na twarz i zaczną się w nią wgryzać.
Sometimes they attack the eyes first.		Czasami od razu wyżerają oczy.
Sometimes they burrow through the cheeks and devour the tongue.’		Czasami najpierw przegryzają policzki i wyjadają język.
The cage was nearer, it was closing in.		Klatka była coraz bliżej, coraz większa.
Winston heard a succession of shrill cries which appeared to be occurring in the air above his head.		Winston usłyszał kilka krótkich jęków, które dolatywały jakby gdzieś znad jego głowy.
But he fought furiously against his panic.		Walczył rozpaczliwie, aby opanować strach.
To think, to think, even with a split second left - to think was the only hope.		Wymyśl coś, wymyśl, masz jeszcze ułamek sekundy, to twoja ostatnia szansa!
Suddenly the foul musty odour of the brutes struck his nostrils.		Nagle stęchły, obrzydliwy smród uderzył go w nozdrza.
There was a violent convulsion of nausea inside him, and he almost lost consciousness.		Wstrząsnęły nim mdłości tak silne, że o mało nie zemdlał.
Everything had gone black.		Zrobiło mu się czarno przed oczami.
For an instant he was insane, a screaming animal.		Na moment sam zmienił się w szalone, wyjące zwierzę.
Yet he came out of the blackness clutching an idea.		Jednakże wydobył się z mroku, unosząc ze sobą zbawienną myśl.
There was one and only one way to save himself.		Był to jeden, jeden jedyny sposób ratunku.
He must interpose another human being, the body of another human being, between himself and the rats.		Musi odgrodzić się od szczurów ciałem innego człowieka.
The circle of the mask was large enough now to shut out the vision of anything else.		Otwór maski był tak blisko, że nic poza nim nie widzi.
The wire door was a couple of hand-spans from his face.		Druciane drzwiczki zbliżyły się na szerokość dwu dłoni do jego twarzy.
The rats knew what was coming now.		Szczury wiedziały już, co zaraz nastąpi.
One of them was leaping up and down, the other, an old scaly grandfather of the sewers, stood up, with his pink hands against the bars, and fiercely snuffed the air.		Jeden podskakiwał niecierpliwie, a drugi, stary rynsztokowiec o szorstkim, pomarszczonym pysku, uniósł się na tylne łapy i opierając o druty różowe spody przednich, zaczął gniewnie węszyć.
Winston could see the whiskers and the yellow teeth.		Winston wpatrywał się w jego wąsy i żółte zębiska.
Again the black panic took hold of him.		Znów owładnął nim paniczny strach.
He was blind, helpless, mindless.		Czuł się ślepy, bezsilny, otępiały.
‘It was a common punishment in Imperial China;’ said O’Brien as didactically as ever.		– W cesarskich Chinach była to dość pospolita tortura – oświadczył O’Brien tym samym dydaktycznym tonem.
The mask was closing on his face.		Maska zamykała się wokół twarzy Winstona.
The wire brushed his cheek.		Druty dotykały policzków.
And then - no, it was not relief, only hope, a tiny fragment of hope.		I wówczas – nie, nie była to ulga, lecz nadzieja, zaledwie iskierka nadziei.
Too late, perhaps too late.		Za późno, mogło już być za późno.
But he had suddenly understood that in the whole world there was just one person to whom he could transfer his punishment - one body that he could thrust between himself and the rats.		Ale nagle zrozumiał, że na całym świecie istnieje tylko jedna osoba, na którą może przenieść swoją karę – jedno ciało, którym może się zasłonić przed szczurami.
And he was shouting frantically, over and over:		I zaczął wrzeszczeć jak opętany, powtarzając w kółko:
‘Do it to Julia!		– Zróbcie to Julii!
Do it to Julia!		Julii!
Not me!		Nie mnie!
Julia!		Julii!
I don’t care what you do to her.		Nie obchodzi mnie, co się z nią stanie.
Tear her face off, strip her to the bones.		Niech jej zeżrą twarz, obgryzą aż do kości.
Not me!		Nie mnie!
Julia!		Julii!
Not me!’		Nie mnie!
He was falling backwards, into enormous depths, away from the rats.		Spadł do tyłu, w jakąś bezdenną otchłań; oddalał się od szczurów.
He was still strapped in the chair, but he had fallen through the floor, through the walls of the building, through the earth, through the oceans, through the atmosphere, into outer space, into the gulfs between the stars - always away, away, away from the rats.		Wciąż przywiązany do fotela, przeleciał przez posadzkę, przez ściany budynku, przez ziemię, przez oceany, przez atmosferę, uniósł się w kosmos, w gwieździste przestworza – cały czas coraz bardziej oddalając się od szczurów.
He was light-years distant, but O’Brien was still standing at his side. There was still the cold touch of a wire against his cheek.		Dzieliły go od nich lata świetlne, ale wciąż czuł na policzkach zimny dotyk drucianej siatki. I O’Brien wciąż stał u jego boku.
But through the darkness that enveloped him he heard another metallic click, and knew that the cage door had clicked shut and not open.		Kiedy jednak w ciemnościach rozległ się metaliczny trzask, Winston wiedział, że drzwiczki klatki nie otworzyły się, lecz zatrzasnęły na dobre.
VI		6
The Chestnut Tree was almost empty.		W kawiarni Pod Kasztanem nie było prawie nikogo.
A ray of sunlight slanting through a window fell yellow on dusty table-tops.		Zakurzone stoły złociły się w promieniach słońca wpadających ukośnie przez okno.
It was the lonely hour of fifteen.		Dochodziła godzina piętnasta; spokojna pora.
A tinny music trickled from the telescreens.		Z teleekranów sączyły się blaszane tony muzyki.
Winston sat in his usual corner, gazing into an empty glass.		Winston siedział w tym samym rogu co zawsze; ze wzrokiem utkwionym w pustej szklance.
Now and again he glanced up at a vast face which eyed him from the opposite wall, BIG BROTHER IS WATCHING YOU the caption said.		Raz na jakiś czas spoglądał na ogromną twarz obserwującą go z przeciwnej ściany. WIELKI BRAT PATRZY – głosił napis.
Unbidden, a waiter came and filled his glass up with Victory Gin, shaking into it a few drops from another bottle with a quill through the cork.		Kelner, nie wzywany, podszedł i napełnił szklankę Dżinem Zwycięstwa, po czym z innej butelki, przez rurkę osadzoną w korku, strząsnął do środka kilka kropli.
It was saccharine flavoured with cloves, the speciality of the café.		Była to sacharyna przyprawiona goździkami, specjalność zakładu.
Winston was listening to the telescreen.		Winston słuchał teleekranu.
At present only music was coming out of it, but there was a possibility that at any moment there might be a special bulletin from the Ministry of Peace.		Chwilowo płynęła z niego muzyka, lecz lada moment mogli nadać specjalny komunikat Ministerstwa Pokoju.
The news from the African front was disquieting in the extreme.		Z frontu afrykańskiego nadchodziły wyjątkowo niepokojące wiadomości.
On and off he had been worrying about it all day.		Winston zadręczał się nimi od samego rana.
A Eurasian army (Oceania was at war with Eurasia: Oceania had always been at war with Eurasia) was moving southward at terrifying speed.		Wojska eurazjatyckie (Oceania prowadziła wojnę z Eurazją; Oceania zawsze prowadziła wojnę z Eurazją) posuwały się na południe w przerażającym tempie.
The midday bulletin had not mentioned any definite area, but it was probable that already the mouth of the Congo was a battlefield.		Komunikat nadany o dwunastej nie wymieniał żadnego konkretnego rejonu, lecz walki prawdopodobnie toczyły się już przy ujściu Kongo.
Brazzaville and Leopoldville were in danger.		Brazzaville i Leopoldville znalazły się w niebezpieczeństwie.
One did not have to look at the map to see what it meant.		Winston nawet bez patrzenia na mapę wiedział, co to oznacza.
It was not merely a question of losing Central Africa: for the first time in the whole war, the territory of Oceania itself was menaced.		W grę wchodziła nie tylko utrata Afryki Środkowej; po raz pierwszy od wybuchu wojny zagrożona była sama Oceania.
A violent emotion, not fear exactly but a sort of undifferentiated excitement, flared up in him, then faded again.		Gwałtowne uczucie – nie całkiem strachu, raczej dziwnego podniecenia – targnęło Winstonem, po czym znów przygasło.
He stopped thinking about the war.		Przestał myśleć o wojnie.
In these days he could never fix his mind on any one subject for more than a few moments at a time.		Nie umiał skoncentrować się na żadnym temacie dłużej niż przez kilka chwil.
He picked up his glass and drained it at a gulp.		Podniósł szklankę i opróżnił ją jednym haustem.
As always, it made him shudder and even retch slightly.		Jak zwykle wzdrygnął się z obrzydzenia i zrobiło mu się niedobrze.
The stuff was horrible.		Smak był ohydny.
The cloves and saccharine, themselves disgusting enough in their sickly way, could not disguise the flat oily smell; and what was worst of all was that the smell of gin, which dwelt with him night and day, was inextricably mixed up in his mind with the smell of those—		Goździki i sacharyna, same odrażająco mdłe, nie mogły zabić przykrej, oleistej woni dżinu; najgorsze jednak, że ta woń, która roztaczała się wokół niego w dzień i w nocy, kojarzyła mu się nierozerwalnie ze smrodem tych...
He never named them, even in his thoughts, and so far as it was possible he never visualised them.		Nigdy, nawet w myślach, nie wymieniał ich nazwy, i na ile mógł, starał się nie przywoływać ich widoku.
They were something that he was half aware of, hovering close to his face, a smell that clung to his nostrils.		Były czymś, czego usiłował do końca sobie nie uświadamiać: cieniem przy twarzy, smrodem trzymającym się nozdrzy.
As the gin rose in him he belched through purple lips.		Kiedy dżin podszedł mu do gardła, beknął przez sine wargi.
He had grown fatter since they released him, and had regained his old colour - indeed, more than regained it. His features had thickened, the skin on nose and cheekbones was coarsely red, even the bald scalp was too deep a pink.		Utył, odkąd go zwolniono, rysy mu zgrubiały, a cera stała się bardziej rumiana niż przedtem; nos i policzki miał wręcz prostacko czerwone, łysinę zaś ciemnoróżową.
A waiter, again unbidden, brought the chessboard and the current issue of the Times, with the page turned down at the chess problem.		Kelner, znów nie proszony, przyniósł szachy i ostatnie wydanie „The Times”, otwarte na stronie z zadaniem szachowym.
Then, seeing that Winston’s glass was empty, he brought the gin bottle and filled it.		Następnie widząc, że szklanka Winstona jest pusta, napełnił ją dżinem.
There was no need to give orders.		Winston nie potrzebował wydawać żadnych poleceń.
They knew his habits.		Znano jego zwyczaje.
The chessboard was always waiting for him, his corner table was always reserved; even when the place was full he had it to himself, since nobody cared to be seen sitting too close to him.		Szachy zawsze na niego czekały, podobnie jak stolik w kącie; nawet gdy w lokalu panował tłok, nikt się nie dosiadał do Winstona, bo ludzie woleli nie być widziani w jego towarzystwie.
He never even bothered to count his drinks.		Nigdy nie liczył, ile kolejek wypija.
At irregular intervals they presented him with a dirty slip of paper which they said was the bill, but he had the impression that they always undercharged him.		W nieregularnych odstępach czasu przynoszono mu brudne świstki, niby rachunki, lecz odnosił wrażenie, że za każdym razem żądają od niego za mało pieniędzy.
It would have made no difference if it had been the other way about.		Gdyby było odwrotnie, nie robiłoby mu to żadnej różnicy.
He had always plenty of money nowadays. He even had a job, a sinecure; more highly-paid than his old job had been.		Nie cierpiał na brak gotówki; na nowej posadzie – typowej synekurze – zarabiał znacznie więcej niż kiedykolwiek przedtem.
The music from the telescreen stopped and a voice took over.		Muzyka umilkła i z teleekranu rozległ się głos.
Winston raised his head to listen.		Winston uniósł głowę.
No bulletin from the front, however. It was merely a brief announcement from the Ministry of Plenty.		Nie nadawano jednak komunikatu z frontu, lecz krótki biuletyn Ministerstwa Obfitości.
In the preceding quarter, it appeared, the Tenth Three-Year Plan’s quota for bootlaces had been overfulfilled by ninety-eight per cent.		Wynikało z niego, że w ubiegłym kwartale produkcja sznurowadeł przewidziana w Dziesiątym Planie Trzyletnim została przekroczona o dziewięćdziesiąt osiem procent.
He examined the chess problem and set out the pieces.		Winston przestudiował zadanie szachowe i ustawił figury.
It was a tricky ending, involving a couple of knights. ‘White to play and mate in two moves.’		Była to trudna końcówka, wymagająca użycia obu skoczków. „Grają białe; mat w dwóch posunięciach.”
Winston looked up at the portrait of Big Brother.		Winston spojrzał na plakat Wielkiego Brata.
White always mates, he thought with a sort of cloudy mysticism.		Białe zawsze zwyciężają, pomyślał z niejasnym uczuciem mistycyzmu.
Always, without exception, it is so arranged.		Zawsze, bez wyjątku; taki jest porządek rzeczy.
In no chess problem since the beginning of the world has black ever won.		Jak świat światem, w żadnym zadaniu szachowym czarne jeszcze nigdy nie odniosły zwycięstwa.
Did it not symbolise the eternal, unvarying triumph of Good over Evil?		Czy nie miało to symbolizować wiecznego, niezmiennego triumfu Dobra nad Złem?
The huge face gazed back at him, full of calm power.		Ogromna twarz patrzy na niego; promieniowała spokojną mocą.
White always mates.		Białe zawsze zwyciężają.
The voice from the telescreen paused and added in a different and much graver tone: ‘You are warned to stand by for an important announcement at fifteen-thirty.		Głos urwał, po czym dodał innym, znacznie poważniejszym tonem: – Informujemy, że o piętnastej trzydzieści nadamy ważny komunikat.
Fifteen-thirty! This is news of the highest importance.		Prosimy pamiętać: piętnasta trzydzieści, wiadomości najwyższej wagi!
Take care not to miss it.		Należy ich wysłuchać.
Fifteen-thirty!’		Powtarzam: piętnasta trzydzieści!
The tinkling music struck up again.		Znów popłynęły dźwięki blaszanej muzyki.
Winston’s heart stirred.		Winstonowi serce zabiło mocniej.
That was the bulletin from the front; instinct told him that it was bad news that was coming.		Na pewno będzie to komunikat z frontu; przeczucie mówiło mu, że podadzą złe nowiny.
All day, with little spurts of excitement, the thought of a smashing defeat in Africa had been in and out of his mind.		Przez cały dzień co rusz ogarniało go podniecenie na myśl o druzgocącej klęsce w Afryce.
He seemed actually to see the Eurasian army swarming across the never-broken frontier and pouring down into the tip of Africa like a column of ants.		Niemal widział, jak wojska eurazjatyckie przelewają się przez nigdy dotąd nie naruszoną granicę i pędzą w dół niczym kolumny mrówek.
Why had it not been possible to outflank them in some way?		Dlaczego nie udało się jakoś oskrzydlić wroga?
The outline of the West African coast stood out vividly in his mind.		Miał przed oczami wyraźny kontur zachodniego wybrzeża kontynentu.
He picked up the white knight and moved it across the board.		Podniósł białego skoczka i przestawił na nowe pole.
There was the proper spot.		Tak, to było właściwe miejsce.
Even while he saw the black horde racing southward he saw another force, mysteriously assembled, suddenly planted in their rear, cutting their communications by land and sea.		Wyobrażając sobie gnające na południe czarne hordy, naraz ujrzał inne wojska, nie wiadomo skąd przybyłe, zajmujące pozycje na tyłach nieprzyjaciela, odcinające jego łączność na morzu i lądzie.
He felt that by willing it he was bringing that other force into existence.		Zdawało mu się, że wysiłkiem woli powołuje te wojska do życia.
But it was necessary to act quickly.		Ale trzeba się spieszyć.
If they could get control of the whole of Africa, if they had airfields and submarine bases at the Cape, it would cut Oceania in two.		Jeśli wróg opanuje całą Afrykę i założy na Przylądku lotniska i bazy łodzi podwodnych, tym samym przepołowi Oceanię.
It might mean anything: defeat, breakdown, the redivision of the world, the destruction of the Party!		A to może oznaczać wszystko: klęskę, rozpad, nowy podział świata, zniszczenie Partii!
He drew a deep breath.		Wziął głęboki oddech.
An extraordinary medley of feelings - but it was not a medley, exactly; rather it was successive layers of feeling, in which one could not say which layer was undermost - struggled inside him.		Niesłychanie pomieszane uczucia – właściwie nie tyle pomieszane, ile tak nawarstwione, że trudno było poznać, które jest najsilniejsze – walczyły w nim o prymat.
The spasm passed.		Spazm minął.
He put the white knight back in its place, but for the moment he could not settle down to serious study of the chess problem.		Cofnął białego skoczka, ale przez chwilę nie mógł się skupić na zadaniu szachowym.
His thoughts wandered again.		Jego myśli znów biegły innym torem.
Almost unconsciously he traced with his finger in the dust on the table:		Niemal nieświadomie napisał palcem na zakurzonym blacie stołu:
2 + 2 = 5		2 + 2 = 5
‘They can’t get inside you,’ she had said. But they could get inside you.		„Nie mają dostępu do twojego mózgu” – powiedziała. A jednak mieli.
‘What happens to you here is for ever,’ O’Brien had said.		„To, co ci się tu przydarzy, zmieni cię na zawsze” – rzekł O’Brien.
That was a true word.		I nie skłamał.
There were things, nnn you own acts, from which you could not recover.		Są rzeczy, własne czyny, po których nie można wrócić do siebie.
Something was killed in your breast: burnt out, cauterised out.		Coś w człowieku umiera: zostaje wypalone, skauteryzowane.
He had seen her; he had even spoken to her.		Widział ją; nawet z nią rozmawiał.
There was no danger in it.		Nie było to niebezpieczne.
He knew as though instinctively that they now took almost no interest in his doings.		Wiedział, a raczej czuł, że teraz prawie wcale się nim nie interesują.
He could have arranged to meet her a second time if either of them had wanted to.		Mógł się z nią ponownie umówić, gdyby którekolwiek z nich wyraziło ochotę.
Actually it was by chance that they had met. It was in the Park, on a vile, biting day in March, when the earth was like iron and all the grass seemed dead and there was not a bud anywhere except a few crocuses which had pushed themselves up to be dismembered by the wind.		Spotkali się przypadkiem w parku, w ohydny, zimny marcowy dzień, kiedy ziemia była twarda jak żelazna skorupa, trawa martwa i nie rosło nic prócz kilku krokusów, które przebiły się na powierzchnię po to tylko, by wiatr rozszarpał je na strzępy.
He was hurrying along with frozen hands and watering eyes when he saw her not ten metres away from him.		Szedł pospiesznie, ze zlodowaciałymi rękoma i oczami łzawiącymi od zimna, gdy nagle ujrzał ją niespełna dziesięć metrów przed sobą.
It struck him at once that, she had changed in some ill-defined way.		Z miejsca uderzyła go dziwna, nieuchwytna zmiana, jaka się w niej dokonała.
They almost passed one another without a sign, then he turned and followed her, not very eagerly.		Minęli się bez słowa; zawrócił jednak i ruszył za nią, choć bez specjalnej ochoty.
He knew that there was no danger, nobody would take any interest in them.		Wiedział, że nic im nie grozi, że nikt nie będzie się nimi interesował.
She did not speak.		Nie powiedziała do niego słowa.
She walked obliquely away across the grass as though trying to get rid of him, then seemed to resign herself to having him at her side.		Szła na ukos po wyschniętej trawie, jakby chciała się go pozbyć, ale w końcu, zrezygnowana, pogodziła się z jego obecnością.
Presently they were in among a clump of ragged leafless shrubs, useless either for concealment or as protection from the wind.		Wkrótce znaleźli się wśród strzępiastych, bezlistnych krzaków, niezdatnych zarówno do osłony przed ludzkim wzrokiem, jak i przed wiatrem.
They halted.		Zatrzymali się.
It was vilely cold.		Panował potworny ziąb.
The wind whistled through the twigs and fretted the occasional, dirty-looking crocuses.		Wiatr gwizdał w gałęziach i szarpał rzadkie, sine krokusy.
He put his arm round her waist.		Objął ją w pasie.
There was no telescreen, but there must be hidden microphones: besides, they could be seen.		Wprawdzie nie było teleekranów, lecz na pewno gdzieś tkwiły poukrywane mikrofony, a w dodatku stali na widoku.
It did not matter, nothing mattered.		Ale to nie miało znaczenia; nic nie miało znaczenia.
They could have lain down on the ground and done that if they had wanted to.		Gdyby chcieli, mogli się położyć na ziemi i robić to co dawniej.
His flesh froze with horror at the thought of it.		Jego ciało wzdrygnęło się, kiedy o tym pomyślał.
She made no response whatever to the clasp of his arm; she did not even try to disengage herself.		Nie zareagowała w żaden sposób na jego uścisk; nie próbowała nawet się uwolnić.
He knew now what had changed in her.		Teraz wiedział, co się w niej zmieniło.
Her face was sallower, and there was a long scar, partly hidden by the hair, across her forehead and temple; but that was not the change.		Twarz miała ziemistą, a przez czoło i skroń biegła długa blizna, częściowo przysłonięta włosami; lecz nie to było główną odmianą.
It was that her waist had grown thicker, and, in a surprising way, had stiffened.		Zmieniła się przede wszystkim jej talia; stała się grubsza i jakby dziwnie sztywna.
He remembered how once, after the explosion of a rocket bomb, he had helped to drag a corpse out of some ruins, and had been astonished not only by the incredible weight of the thing, but by its rigidity and awkwardness to handle, which made it seem more like stone than flesh.		Przypomniał sobie, jak kiedyś, po wybuchu bomby, pomagał wyciągnąć z ruin trupa; zdumiał go wówczas nie tyle ciężar, ile sztywność zwłok, piekielnie utrudniająca zadanie; kojarzyła się bardziej z bryłą kamienia niż z martwym ludzkim ciałem.
Her body felt like that.		Talia, której dotykał, sprawiała takie samo wrażenie.
It occurred to him that the texture of her skin would be quite different from what it had once been.		Przyszło mu do głowy, że również skóra musi być w dotyku całkiem inna niż niegdyś.
He did not attempt to kiss her, nor did they speak.		Nie odzywali się do siebie i nie próbował jej pocałować.
As they walked back across the grass she looked directly at him for the first time.		Po raz pierwszy popatrzyła na niego, kiedy szli z powrotem przez trawnik.
It was only a momentary glance, full of contempt and dislike.		Rzuciła mu krótkie spojrzenie pełne pogardy i niechęci.
He wondered whether it was a dislike that came purely out of the past or whether it was inspired also by his bloated face and the water that the wind kept squeezing from his eyes.		Nie wiedział, czy niechęć ta wynika wyłącznie z przeszłości, czy może wywołał ją widok jego nabrzmiałej twarzy i oczu łzawiących od wiatru.
They sat down on two iron chairs, side by side but not too close together.		Usiedli na żelaznych krzesłach, obok siebie, ale nie za blisko.
He saw that she was about to speak.		Zorientował się, że chce coś powiedzieć.
She moved her clumsy shoe a few centimetres and deliberately crushed a twig.		Przesunęła o kilka centymetrów nogę w niezgrabnym bucie i rozdeptała gałązkę.
Her feet seemed to have grown broader, he noticed.		Jej stopa wydała mu się o wiele szersza, niż pamiętał.
‘I betrayed you,’ she said baldly.		– Zdradziłam cię – oświadczyła bez ogródek.
‘I betrayed you,’ he said.		– Ja ciebie też – odparł.
She gave him another quick look of dislike.		Znów rzuciła mu krótkie, pełne niechęci spojrzenie.
‘Sometimes,’ she said, ‘they threaten you with something - something you can’t stand up to, can’t even think about.		– Czasami – ciągnęła – grożą ci czymś... czymś, czego nie możesz znieść, o czym boisz się nawet myśleć.
And then you say, "Don’t do it to me, do it to somebody else, do it to so-and-so."		A wtedy mówisz: „Nie róbcie tego mnie, zróbcie to temu-a-temu.”
And perhaps you might pretend, afterwards, that it was only a trick and that you just said it to make them stop and didn’t really mean it.		I może później próbujesz udawać, że był to jedynie wybieg, że powiedziałeś tak tylko po to, aby przestali cię dręczyć, że przecież wcale tak nie myślałeś.
But that isn’t true.		Ale to nieprawda.
At the time when it happens you do mean it.		Wówczas, kiedy ci grożą, pragniesz tego ze wszystkich sił.
You think there’s no other way of saving yourself, and you’re quite ready to save yourself that way.		Wiesz, że to jedyny ratunek, więc chwytasz się go kurczowo.
You want it to happen to the other person.		C h c e s z, żeby zrobili to tej osobie.
You don’t give a damn what they suffer.		Nie obchodzi cię, jak bardzo będzie cierpiała.
All you care about is yourself.’		Liczysz się tylko ty.
‘All you care about is yourself,’ he echoed.		– Liczysz się tylko ty – powtórzył.
‘And after that, you don’t feel the same towards the other person any longer.’		– I potem zmienia się nastawienie do tego kogoś.
‘No,’ he said, ‘you don’t feel the same.’		– Tak, zmienia – potwierdził.
There did not seem to be anything more to say.		Nie mieli sobie nic więcej do powiedzenia.
The wind plastered their thin overalls against their bodies.		Świszczący wiatr przylepiał im do ciał cienkie kombinezony.
Almost at once it became embarrassing to sit there in silence: besides, it was too cold to keep still.		Po tej krótkiej wymianie zdań oboje czuli się niezręcznie w swoim towarzystwie; poza tym było zbyt zimno, aby siedzieć tak bez ruchu.
She said something about catching her Tube and stood up to go.		Oznajmiła, że nie chce się spóźnić na metro i wstała.
‘We must meet again,’ he said.		– Musimy się znów spotkać – rzekł.
‘Yes,’ she said, ‘we must meet again.’’		– Tak, musimy – odparła.
He followed irresolutely for a little distance, half a pace behind her.		Przez pewien czas szedł niezdecydowanie pół kroku za nią.
They did not speak again.		Oboje milczeli.
She did not actually try to shake him off, but walked at just such a speed as to prevent his keeping abreast of her.		Nie próbowała się go pozbyć, lecz specjalnie szła szybko, aby nie mógł się z nią zrównać.
He had made up his mind that he would accompany her as far as the Tube station, but suddenly this process of trailing along in the cold seemed pointless and unbearable.		Postanowił, że odprowadzi ją do stacji metra, ale nagle zdjęła go niechęć do bezsensownego włóczenia się na zimnie.
He was overwhelmed by a desire not so much to get away from Julia as to get back to the Chestnut Tree Café, which had never seemed so attractive as at this moment.		Ogarnęło go pragnienie nie tyle ucieczki od Julii, ile powroty do kawiarni Pod Kasztanem, która nigdy nie wydawała mu się tak atrakcyjna jak w tym momencie.
He had a nostalgic vision of his corner table, with the newspaper and the chessboard and the ever-flowing gin. Above all it would be warm in there:		Z tęsknotą myślał o swoim stoliku w rogu, o gazecie, szachach, dżinie lejącym się nieprzerwaną strugą, a zwłaszcza o cieple.
The next moment, not altogether by accident, he allowed himself to become separated from her by a small knot of people.		W następnej chwili pozwolił, by grupka ludzi oddzieliła go od Julii.
He made a half-hearted attempt to catch up, then slowed down, turned and made off in the opposite direction.		Bez zbytniego entuzjazmu spróbował ją jeszcze dogonić, po czym zwolnił, odwrócił się i ruszył w przeciwnym kierunku.
When he had gone fifty metres he looked back.		Kiedy uszedł pięćdziesiąt metrów, obejrzał się.
The street was not crowded, but already he could not distinguish her.		Na ulicy panował niewielki ruch, lecz już nie zdołał jej dojrzeć.
Any one of a dozen hurrying figures might have been hers.		Mogła być którąkolwiek z kilkunastu oddalających się pospiesznie sylwetek.
Perhaps her thickened, stiffened body was no longer recognisable from behind.		Nie umiał rozpoznać od tyłu jej zgrubiałego, zesztywniałego ciała.
‘At the time when it happens,’ she had said, ‘you do mean it.’		„Wówczas, kiedy ci grożą, pragniesz tego ze wszystkich sił” – oznajmiła.
He had meant it.		Tak, pragnął tego.
He had not merely said it, he had wished it.		Nie tylko tak powiedział; rzeczywiście pragnął.
He had wished that she and not he should be delivered over to the—		Modlił się, żeby to ją, a nie jego, wystawiono na łup tych...
Something changed in the music that trickled from the telescreen.		Wtem zmieniła się muzyka płynąca z teleekranu.
A cracked and jeering note, a yellow note, came into it.		Wkradła się w nią fałszywa, szydercza, wręcz ociekająca żółcią nuta.
And then - perhaps it was not happening, perhaps it was only a memory taking on the semblance of sound - a voice was singing:		A potem – choć może nie działo się to naprawdę, może to tylko pamięć płatała mu figle – głos zaśpiewał:
Under the spreading chestnut tree		Pod konarami kasztana,
I sold you and you sold me—		Pan sprzedał mnie, a ja pana...
The tears welled up in his eyes.		Łzy napłynęły mu do oczu.
A passing waiter noticed that his glass was empty and came back with the gin bottle.		Przechodzący kelner spostrzegłszy, że szklanka jest pusta, wrócił z butelką dżinu.
He took up his glass and sniffed at it.		Winston podniósł szklankę i powąchał jej zawartość.
The stuff grew not less but more horrible with every mouthful he drank.		Dżin z każdym łykiem wydawał mu się nie mniej, lecz bardziej ohydny.
But it had become the element he swam in.		Ale stał się jego żywiołem.
It was his life, his death and his resurrection.		Był jego życiem, śmiercią i zmartwychwstaniem.
It was gin that sank him into stupor every night, and gin that revived him every morning.		Wieczorem pozwalał mu się zwalić jak kłoda i zasnąć, a rano oprzytomnieć.
When he woke, seldom before eleven hundred, with gummed-up eyelids and fiery mouth and a back that seemed to be broken, it would have been impossible even to rise from the horizontal if it had not been for the bottle and teacup placed beside the bed overnight.		Kiedy Winston się budził, rzadko przed jedenastą, ze sklejonymi ropą oczyma, palącym gardłem i tak obolałym grzbietem, jakby miał złamany kręgosłup, nie zdobyłby się na to, aby się w ogóle podnieść, gdyby nie butelka i filiżanka, które wieczorem stawiał sobie przy łóżku.
Through the midday hours he sat with glazed face, the bottle handy, listening to the telescreen.		Przez następne kilka godzin siedział z butelką pod ręką, wpatrując się tępo w teleekran.
From fifteen to closing-time he was a fixture in the Chestnut Tree.		Od piętnastej do zamknięcia lokalu tkwił w kawiarni Pod Kasztanem.
No one cared what he did any longer, no whistle woke him, no telescreen admonished him.		Nikogo już nie obchodziło, co robi; nie budził go gwizd i nie upominał głos z teleekranu.
Occasionally, perhaps twice a week, he went to a dusty, forgotten-looking office in the Ministry of Truth and did a little work, or what was called work.		Czasami, zwykle dwa razy w tygodniu, wpadał do zakurzonego, obskurnego pokoju w Ministerstwie Prawdy, gdzie oddawał się pracy – lub czemuś, co nazywało się pracą.
He had been appointed to a sub-committee of a subcommittee which had sprouted from one of the innumerable committees dealing with minor difficulties that arose in the compilation of the Eleventh Edition of the Newspeak Dictionary.		Został przydzielony do podkomitetu jednego z podkomitetów, które powstały z jednego z niezliczonych komitetów zajmujących się opracowywaniem drobniejszych zagadnień związanych z redakcją jedenastego wydania Słownika nowomowy.
They were engaged in producing something called an Interim Report, but what it was that they were reporting on he had never definitely found out.		Przygotowywali „Sprawozdanie okresowe”, choć Winston nie wiedział, czego dokładnie ma ono dotyczyć.
It was something to do with the question of whether commas should be placed inside brackets, or outside.		Chodziło mniej więcej o to, czy przecinki powinno się umieszczać wewnątrz nawiasów, czy poza nimi.
There were four others on the committee, all of them persons similar to himself.		Z pozostałych czterech członków podkomitetu wszyscy przeszli przez podobne doświadczenia co Winston.
There were days when they assembled and then promptly dispersed again, frankly admitting to one another that there was not really anything to be done.		Bywały dni, kiedy zbierali się i zaraz rozchodzili, jawnie przyznając się przed sobą, że nie mają nic do roboty.
But there were other days when they settled down to their work almost eagerly, making a tremendous show of entering up their minutes and drafting long memoranda which were never finished - when the argument as to what they were supposedly arguing about grew, extraordinarily involved and abstruse, with subtle hagglings over definitions, enormous digressions, quarrels - threats, even, to appeal to higher authority.		Ale bywały i takie, kiedy niemalże z entuzjazmem rozpoczynali dzień pracy, ostentacyjnie sporządzając notatki, a następnie zabierając się do opracowania sążnistych elaboratów, których nigdy nie kończyli. Spierali się wówczas zażarcie na temat tego, co powinni robić, używając coraz bardziej złożonych i zawiłych argumentów, targowali się o najdrobniejsze odcienie znaczeniowe, raczyli długimi dygresjami, kłócili, a nawet uciekali do gróźb poskarżenia się nadrzędnym czynnikom.
And then suddenly the life would go out of them and they would sit round the table looking at one another with extinct eyes, like ghosts fading at cock-crow.		Po czym nagle umykał z nich cały zapał i tylko siedzieli wokół stołu wpatrując się w siebie nawzajem martwym wzrokiem, niczym duchy rozmywające się w powietrzu po zapijaniu koguta.
The telescreen was silent for a moment.		Teleekran umilkł.
Winston raised his head again.		Winston znów podniósł głowę.
The bulletin!		Zaraz nadadzą komunikat!
But no, they were merely changing the music.		Ale nie, po prostu zmieniali muzykę.
He had the map of Africa behind his eyelids.		Miał przed oczami mapę Afryki.
The movement of the armies was a diagram: a black arrow tearing vertically southward, and a white arrow tearing horizontally eastward, across the tail of the first.		Ruchy armii były na niej zaznaczone strzałami: czarna strzała pędziła pionowo w dół, na południe, biała zaś mknęła na wschód i wbijała się w ogon czarnej.
As though for reassurance he looked up at the imperturbable face in the portrait.		Jakby pragnąc potwierdzenia, znów zerknął na niewzruszone oblicze na plakacie.
Was it conceivable that the second arrow did not even exist?		Czy możliwe, aby druga strzała wcale nie istniała?
His interest flagged again.		Znowu nie potrafił skupić uwagi.
He drank another mouthful of gin, picked up the white knight and made a tentative move.		Wypił kolejny łyk dżinu, podniósł białego skoczka i na próbę postawił go w innym miejscu.
Check.		Szach.
But it was evidently not the right move, because—		Ale nie było to właściwe posunięcie, gdyż...
Uncalled, a memory floated into his mind.		Nagle, bez powodu, stanął mu przed oczami pewien obraz.
He saw a candlelit room with a vast white-counterpaned bed, and himself, a boy of nine or ten, sitting on the floor, shaking a dice-box and laughing excitedly.		Ujrzał oświetlony świecą pokój, ogromne łóżko przykryte białą kapą oraz siebie jako dziesięcioletniego chłopca; siedział na podłodze potrząsając kubkiem z kośćmi i śmiał się do rozpuku.
His mother was sitting opposite him and also laughing.		Matka siedziała naprzeciwko i również się śmiała.
It must have been about a month before she disappeared. It was a moment of reconciliation, when the nagging hunger in his belly was forgotten and his earlier affection for her had temporarily revived.		Działo się to mniej więcej miesiąc przed jej zniknięciem: chwila pogodzenia, kiedy zapomniał o dokuczliwym głodzie skręcającym mu wnętrzności i na krótko wróciła miłość, jaką dawniej darzył matkę.
He remembered the day well, a pelting, drenching day when the water streamed down the window-pane and the light indoors was too dull to read by.		Pamiętał dobrze ów dzień, mokry i deszczowy; strugi wody spływały po szybach, a w środku było zbyt ciemno, żeby czytać.
The boredom of the two children in the dark, cramped bedroom became unbearable.		Dwójka dzieci w ciemnym, ciasnym pokoju nudziła się okropnie.
Winston whined and grizzled, made futile demands for food, fretted about the room pulling everything out of place and kicking the wainscoting until the neighbours banged on the wall, while the younger child wailed intermittently.		Winston marudził i narzekał, daremnie dopraszając się jedzenia, rozdrażniony biegał po pokoju grzebiąc w szafkach i kopiąc w listwę nad podłogą, aż sąsiedzi zaczęli stukać w ścianę, podczas gdy młodsze dziecko co rusz zanosiło się płaczem.
In the end his mother had said, ‘Now be good, and I’ll buy you a toy.		W końcu matka powiedziała: „Jak będziesz grzeczny, kupię ci grę.
A lovely toy - you’ll love it’; and then she had gone out in the rain, to a little general shop which was still sporadically open nearby, and came back with a cardboard box containing an outfit of Snakes and Ladders.		Śliczną grę, zobaczysz, na pewno ci się spodoba.” Wyszła na deszcz, do niewielkiego sklepiku w pobliżu, który czasem jeszcze bywał czynny, po czym wróciła z tekturowym pudełkiem z dziecięcą grą planszową „Węże i drabiny”.
He could still remember the smell of the damp cardboard.		Ciągle pamiętał zapach mokrej tektury.
It was a miserable outfit. The board was cracked and the tiny wooden dice were so ill-cut that they would hardly lie on their sides.		Grę wykonano nędznie: plansza była popękana, a maleńkie, drewniane kości tak nierówne, że nie chciały leżeć prosto.
Winston looked at the thing sulkily and without interest. But then his mother lit a piece of candle and they sat down on the floor to play.		Winston patrzył na nią nadąsany, bez zainteresowania, ale matka zapaliła ogarek świecy i namówiła go, by usiedli na podłodze i zaczęli grać.
Soon he was wildly excited and shouting with laughter as the tiddleywinks climbed hopefully up the ladders and then came slithering down the snakes again, almost back to the starting-point.		Wkrótce strasznie się zapalił; krzyczał i śmiał się, gdy pionki wspinały się ochoczo na drabiny, po czym ześlizgiwały po wężach niemal do linii startu.
They played eight games, winning four each.		Zagrali osiem partii, każde wygrywając cztery razy.
His tiny sister, too young to understand what the game was about, had sat propped up against a bolster, laughing because the others were laughing.		Jego siostrzyczka, zbyt mała, żeby rozumieć zasady gry, siedziała oparta o poduszkę i śmiała się, bo oni się śmiali.
For a whole afternoon they had all been happy together, as in his earlier childhood.		Przez całe popołudnie tworzyli zgodną, szczęśliwą rodzinę, tak jak za czasów jego wczesnego dzieciństwa.
He pushed the picture out of his mind. It was a false memory.		Odsunął od siebie ten obraz, ewidentnie fałszywe wspomnienia.
He was troubled by false memories occasionally.		Chwilami dręczyły go takie fałszywe wspomnienia.
They did not matter so long as one knew them for what they were.		Ale były niegroźne, póki pamiętał, że są fałszywe.
Some things had happened, others had not happened.		Po prostu niektóre rzeczy zdarzyły się naprawdę, a inne nie zdarzyły się nigdy.
He turned back to the chessboard and picked up the white knight again.		Ponownie skupił się nad zadaniem szachowym.
Almost in the same instant it dropped onto the board with a clatter. He had started as though a pin had run into him.		Podniósł białego skoczka i w tej samej sekundzie poderwał się jak ukłuty szpilką, wypuszczając go z palców; skoczek z trzaskiem spadł na szachownicę.
A shrill trumpet-call had pierced the air.		Powietrze przeciął przenikliwy dźwięk trąbki.
It was the bulletin!		Wreszcie komunikat!
Victory!		Zwycięstwo!
It always meant victory when a trumpet call preceded the news.		Ilekroć komunikat poprzedzano sygnałem trąbki, oznaczało to zwycięstwo.
A sort of electric thrill ran through the café.		Dreszcz radości wstrząsnął wszystkimi gośćmi.
Even the waiters had started and pricked up their ears.		Nawet kelnerzy zamarli i nadstawili uszu.
The trumpet-call had let loose an enormous volume of noise.		Sygnał trąbki wywołał prawdziwą wrzawę.
Already an excited voice was gabbling from the telescreen, but even as it started it was almost drowned by a roar of cheering from outside.		Podniecony głos, który zaczął trajkotać z teleekranu, niemal natychmiast zagłuszyły okrzyki wznoszone na zewnątrz.
The news had run round the streets like magic.		Wiadomość lotem błyskawicy obiegła całe miasto.
He could hear just enough of what was issuing from the telescreen to realise that it had all happened as he had foreseen: a vast seaborne armada secretly assembled, a sudden blow in the enemy’s rear, the white arrow tearing across the tail of the black.		Z tego, co zdołał wyłowić, Winston zorientował się, że akcja potoczyła się tak, jak sobie wyobraził: ogromna, w tajemnicy zebrana armada uderzyła niespodziewanie na tyły nieprzyjaciela; biała strzała wbiła się w ogon czarnej.
Fragments of triumphant phrases pushed themselves through the din: ‘Vast strategic manoeuvre - perfect co-ordination - utter rout - half a million prisoners - complete demoralisation - control of the whole of Africa - bring the war within measurable distance of its end - victory - greatest victory in human history - victory, victory, victory!’		Przez zgiełk dolatywały go urywki triumfalnych wieści: „Wspaniały manewr strategiczny... idealna koordynacja... całkowita klęska... pół miliona jeńców... totalna demoralizacja... opanowanie całej Afryki... koniec wojny tuż, tuż... zwycięstwo... największe zwycięstwo w dziejach ludzkości... zwycięstwo, zwycięstwo, zwycięstwo!”
Under the table Winston’s feet made convulsive movements.		Pod stolikiem nogi Winstona drgały konwulsyjnie.
He had not stirred from his seat, but in his mind he was running, swiftly running, he was with the crowds outside, cheering himself deaf.		Nie ruszył się z miejsca, lecz w myślach gnał, pędził, przyłączał się do tłumu na zewnątrz i krzyczał z radości ile tchu w piersi.
He looked up again at the portrait of Big Brother.		Znów spojrzał na plakat Wielkiego Brata.
The colossus that bestrode the world!		Kolos, który stoi na straży świata!
The rock against which the hordes of Asia dashed themselves in vain!		Skała, o którą rozbijają się azjatyckie hordy!
He thought how ten minutes ago - yes, only ten minutes - there had still been equivocation in his heart as he wondered whether the news from the front would be of victory or defeat.		Pomyślał o tym jak dziesięć minut temu – tak, zaledwie dziesięć minut temu – z mieszanymi uczuciami w sercu czekał na ogłoszenie klęski lub zwycięstwa.
Ah, it was more than a Eurasian army that had perished!		Och, nie tylko armia eurazjatycka została pokonana!
Much had changed in him since that first day in the Ministry of Love, but the final, indispensable, healing change had never happened, until this moment.		Bardzo się zmienił od pierwszego dnia pobytu w Ministerstwie Miłości, lecz ostateczna, konieczna, uzdrawiająca zmiana dokonała się w nim dopiero teraz.
The voice from the telescreen was still pouring forth its tale of prisoners and booty and slaughter, but the shouting outside had died down a little.		Głos z teleekranu wciąż informował o jeńcach, łupach i rzezi, ale okrzyki na ulicy trochę przycichły.
The waiters were turning back to their work.		Kelnerzy wrócili do pracy.
One of them approached with the gin bottle.		Jeden z nich zbliżył się z butelką dżinu.
Winston, sitting in a blissful dream, paid no attention as his glass was filled up.		Winston, błogo rozmarzony, nawet nie zauważył, że napełniono mu szklankę.
He was not running or cheering any longer.		Nie biegł już, nie krzyczał.
He was back in the Ministry of Love, with everything forgiven, his soul white as snow.		Znowu był w Ministerstwie Miłości. Wybaczano mu zbrodnie, duszę miał czystą jak śnieg.
He was in the public dock, confessing everything, implicating everybody.		Siedział na ławie oskarżanych, zeznając wszystko co trzeba i wszystkich obciążając.
He was walking down the white-tiled corridor, with the feeling of walking in sunlight, and an armed guard at his back.		Szedł korytarzem wyłożonym białymi kaflami, z uczuciem, że idzie w słońcu; za nim maszerował uzbrojony strażnik.
The long-hoped-for bullet was entering his brain.		Jeszcze chwila i od dawna upragniona kula rozsadzi mu mózg.
He gazed up at the enormous face.		Spojrzał na ogromną twarz.
Forty years it had taken him to learn what kind of smile was hidden beneath the dark moustache.		Zajęło mu czterdzieści lat, nim odkrył, jaki to uśmiech kryje się pod czarnym wąsem.
O cruel, needless misunderstanding!		Och, cóż za okrutna, niepotrzebna pomyłka!
O stubborn, self-willed exile from the loving breast!		Och, cóż za upór i arogancja nie pozwalały mu się przytulić do miłującej piersi!
Two gin-scented tears trickled down the sides of his nose.		Dwie pachnące dżinem łzy spłynęły mu wolno po policzkach.
But it was all right, everything was all right, the struggle was finished.		Ale wszystko już było dobrze, wreszcie było dobrze; walka się skończyła.
He had won the victory over himself: He loved Big Brother.		Odniósł zwycięstwo nad samym sobą. Kochał Wielkiego Brata.
THE END		KONIEC