©

Polskie Biuro ds. Przestrzeni Kosmicznej

www.kosmos.gov.pl

ŁĄCZNOŚĆ SATELITARNA JAKO ŁĄCZNOŚĆ ZAPASOWA

Satelitarne systemy łączności zapasowej można podzielić na dwa rodzaje. W pierwszym przypadku, łącze
satelitarne utrzymywane jest permanentnie i stanowi zabezpieczenie na wypadek uszkodzenia łącza
podstawowego. W drugim przypadku, system satelitarny wykorzystywany jest dopiero w momencie sytuacji
kryzysowej.

Pierwsza możliwość dotyczy zazwyczaj dużych sieci
telekomunikacyjnych. Sieci te budowane są w taki sposób,
aby awaria jednego łącza lub węzła nie powodowała
odcięcia żadnej grupy użytkowników – dane, które byłyby
transmitowane przez uszkodzone łącze lub węzeł są
przesyłane inną drogą. W niektórych przypadkach istnieje
jednak tylko jedna droga transmisji. W celu zwiększenia
niezawodności takiego połączenia, można zabezpieczyć je
dodając alternatywne łącze satelitarne. Takie rozwiązanie
może zostać zastosowane również w mniejszej sieci, gdzie
niezawodność jest czynnikiem kluczowym, np. w sieci
wojskowej, bankowej lub ratowniczej. Łączność satelitarna
utrzymywana jest w sposób ciągły tak, aby system mógł
automatycznie przełączyć się na transmisję satelitarną w
przypadku awarii.

W takim przypadku, najprostszym sposobem zestawienia zapasowego łącza satelitarnego jest system VSAT. W
systemach VSAT transmisja danych prowadzona jest z prędkością nie większą niż 2 Mbit/s, jednak w razie
potrzeby można zwielokrotnić liczbę łączy satelitarnych. Terminal VSAT działa niezależnie od zabezpieczanej
przez niego sieci telekomunikacyjnej, a transmisja satelitarna kontrolowana jest przez stację nadzorczą (hub)
znajdującą się często w innym regionie geograficznym. Terminal VSAT instalowany jest na stałe w jednym
miejscu i jego antena nakierowywana jest w stronę obsługującego go satelity.

W drugiej sytuacji, łącze satelitarne zestawiane jest dopiero w sytuacji kryzysu, nagłej potrzeby lub awarii. W
wielu zastosowaniach krótka przerwa w łączności nie będzie miała dużego znaczenia, a ciągłe utrzymywanie
łącza zapasowego jest nieopłacalne. Dotyczy to niewielkich firm lub instytucji pozarządowych, które w
szczególnych sytuacjach potrzebują łączności telefonicznej lub internetowej z miejsc, gdzie np. wystąpiło
trzęsienie ziemi lub powódź. W podobnej sytuacji mogą być ekipy dziennikarzy telewizyjnych lub radiowych.

Rozwiązaniem zastosowanym w tym wypadku również mogą być systemy VSAT. W sytuacjach, gdy nie jest
wymagana duża przepustowość łącza zapasowego, możliwe jest też wykorzystanie bardziej poręcznych,
przenośnych terminali systemu Inmarsat. Jeżeli potrzebna jest jedynie łączność telefoniczna, kolejną opcją będą
telefony Iridium, Globalstar lub Thuraya – jeszcze mniejsze i wygodniejsze w użyciu.

Łącze satelitarne ekipy dziennikarskiej. Źródło: http://www.ncsradio.com

Źródło: http://www.vav.es

©

Polskie Biuro ds. Przestrzeni Kosmicznej

www.kosmos.gov.pl

Przyszłość satelitarnej łączności zapasowej

Satelitarne łącze awaryjne do sieci Internet można zestawić w oparciu o system VSAT lub Inmarsat.
Rozwiązania te wiążą się jednak z dużymi opóźnieniami w transmisji (około ćwierć sekundy) ze względu na
dużą odległość satelitów GEO od Ziemi. Sytuacja może ulec poprawie, jeżeli w przyszłości zrealizowane
zostaną koncepcje globalnej sieci satelitów LEO dopełniającej naziemną sieć internetową. Wówczas, do
nawiązania satelitarnej łączności z siecią Internet (również w sytuacji awaryjnej) będzie wystarczał niewielki
terminal przenośny, a opóźnienia w transmisji spadną poniżej 20 milisekund.



Bariery w rozwoju satelitarnej łączności zapasowej

Nie ma powodu, aby spodziewać się przeszkód w rozwoju satelitarnej łączności zapasowej wykorzystującej
satelity geostacjonarne. Obecnie, mamy do czynienia z okresem rozwoju techniki satelitarnej, głównie za sprawą
nowej telewizji wysokiej rozdzielczości HDTV, która będzie transmitowana z satelitów GEO. Jednak ta hossa
nie dotyczy systemów opartych o satelity LEO, które wciąż mają kłopoty finansowe, wynikające z dużych
kosztów ich budowy i eksploatacji. Dopiero satelity LEO umożliwiłyby wysoką jakość transmisji danych w
satelitarnej łączności awaryjnej.

Opracowanie: P. Kułakowski