background image

 

PRACOWNIA ŁĄCZNOŚCI 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

opracował 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

Ver. 05.02.09

 

 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

1.

 

Pojęcia i zagadnienia podstawowe............................................................. 2

 

2.

 

Ogólna budowa i zasada działania urządzeń radiotelefonicznych............. 3

 

3.

 

Ogólna charakterystyka urządzeń radiotelefonicznych ............................. 5

 

4.

 

Sposoby pracy sieci radiowych.................................................................. 8

 

5.

 

Rodzaje pracy sprzętu radiotelefonicznego ............................................. 12

 

5.1 

Praca konwencjonalna .........................................................................................12 

5.2 

Praca w skaningu .................................................................................................12 

6.

 

Podstawowe funkcje urządzeń radiotelefonicznych ................................ 14

 

7.

 

Podstawowe sygnalizacje stosowane w konwencjonalnej łączności 

radiowej........................................................................................................... 15

 

7.1 

Sygnalizacje CTCSS i DCS.................................................................................15 

LITERATURA................................................................................................ 16

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

_____________________________________________________________________  1 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

1.  Pojęcia i zagadnienia podstawowe 

 Pierwszym, 

istotnym 

pojęciem podstawowym jest pasmo częstotliwości

Można je scharakteryzować m.in. jako pewien zakres (przedział) częstotliwości 

przeznaczony do zapewnienia pracy odpowiednim służbom, instytucjom, firmom itp. 

 Pasmo 

częstotliwości jest podzielone na kanały radiowe określane jako 

pojedyncze tory transmisyjne o zadanej szerokości. Szerokość kanału radiowego w ramach 

systemu łączności jest stała. 

 Każdy kanał radiowy posiada częstotliwość  przydzieloną (znamionową) 

stacji radiowej, która jest niczym innym jak częstotliwością  środkową danego kanału 

radiowego. 

 Odległość między dwiema częstotliwościami przydzielonymi sąsiednich 

kanałów radiowych nazywana jest odstępem międzykanałowym

 Opisane 

powyżej pojęcia zostały przedstawione na rysunku nr 1. 

 

Rysunek 1. Zobrazowanie graficzne pojęć podstawowych 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
_____________________________________________________________________  2 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

2.  Ogólna budowa i zasada działania urządzeń radiotelefonicznych 

 Bez 

względu na typ i przeznaczenie każde urządzenie radiotelefoniczne 

zbudowane jest z następujących zespołów: 

•  nadajnika, 
•  odbiornika,  
•  bloku sterującego, 
•  bloku antenowego, 
•  bloku zasilającego. 

 Poniżej zostały opisane wymienione bloki urządzenia radiotelefonicznego. 

 

Nadajnik jest to blok funkcjonalny urządzenia radiotelefonicznego 

wytwarzający drgania elektryczne o częstotliwości znamionowej odpowiedniego kanału 

radiowego, które są modulowane sygnałami podanymi z zewnątrz tego bloku, następnie 

po wzmocnieniu sygnał zmodulowany jest przekazany z nadajnika do urządzenia 

antenowego.  

 Odbiornik jest to blok funkcjonalny urządzenia radiotelefonicznego 

przeznaczony do odbioru drgań elektrycznych o częstotliwości znamionowej 

odpowiedniego kanału radiowego z urządzenia antenowego, zdemodulowanie powyższych 

drgań i wyodrębnienie sygnału przesyłanego, następnie odpowiednie wzmocnienie tego 

sygnału i przekazanie do innych bloków urządzenia do dalszego przetworzenia. 

 

Blok antenowy obejmuje antenę lub zestaw anten oraz inne elementy (np. 

układ rozwidlający lub przełączający, pozwalający na podłączenie anteny do wejścia 

odbiornika lub wyjścia nadajnika). Zadaniem urządzenia antenowego jest 

wypromieniowanie dostarczonych z nadajnika drgań elektrycznych w otaczającą 

przestrzeń, a w przypadku odbioru ma za zadanie wyłowić z przestrzeni sygnał  

o odpowiedniej częstotliwości i przekazać do odbiornika. 

 

Blok zasilający 

służy do dostarczania energii elektrycznej 

 

o odpowiednich parametrach do pozostałych bloków funkcjonalnych urządzenia 

radiotelefonicznego.  

 

Blok sterujący jest to blok funkcjonalny, za pomocą którego, użytkownik ma 

możliwość sterowania pracą całego urządzenia, spełnia on również rolę informacyjną, 

_____________________________________________________________________  3 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

sygnalizując, przez różne rodzaje wskaźników, o stanach pracy, w których znajduje się 

radiotelefon. 

 Istotnym 

zagadnieniem 

związanym z pracą urządzenia radiotelefonicznego jest 

zagadnienie  blokady szumów. Polega ona na blokowaniu, na poziomie urządzenia 

antenowego, odbieranych sygnałów o mocy niższej od minimalnej mocy zdefiniowanej  

w urządzeniu. Jedynie sygnały o mocy wyższej od zdefiniowanej wartości mocy  

w urządzeniu, będą przekazywane przez odbiornik do dalszego przetworzenia, przeważnie 

są one przekazywane do głośnika radiotelefonu. Przy czym nie jest istotne czy sygnał 

odbierany pochodzi od źródła zakłóceń czy jest transmisją z innego urządzenia.  

 

Blokada szumów umożliwia użytkownikowi odcięcie się od uciążliwych 

zakłóceń w postaci trzasków i szumów generowanych przez otoczenie oraz samo 

urządzenie radiotelefoniczne. 

 Opisana 

powyżej zasada działania blokady szumów nie jest jedynym sposobem 

eliminacji szumów.  

 Istotę działania blokady szumów zobrazowano na rysunku 2. 

 

Rysunek 2. Zasada działania blokady szumów

 

 

Na rysunku 2 zostały zobrazowane dwa rodzaje sygnałów. Pierwszy z nich jest 

transmisją z innego urządzenia. Ten rodzaj sygnału został przedstawiony w dwóch 

przypadkach. W pierwszym, ma moc wyższą od poziomu blokady szumów, w drugim 

natomiast ma moc niższą. Jak widać na powyższym rysunku urządzenie odbiorcze 

zareaguje jedynie na sygnał o mocy wyższej. Transmisja o mocy niższej nie zostanie 
_____________________________________________________________________  4 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

przekazana do głośnika. Drugi rodzaj sygnału pochodzi od źródła zakłóceń, w przypadku 

gdy takie źródło wygeneruje zakłócenie o mocy wyższej od poziomu blokady szumów, 

zostanie ono przekazane do głośnika i utrudni pracę użytkownika. 

3.  Ogólna charakterystyka urządzeń radiotelefonicznych 

 Urządzenia radiokomunikacyjne wykorzystywane w zastosowaniach 

profesjonalnych, przykładowo przez takie służby jak policja czy straż pożarna, muszą 

spełniać wysokie wymagania techniczno-eksploatacyjne.  

 

Wśród wymagań technicznych najistotniejszą rolę odgrywają te, które dotyczą 

parametrów nadajnika i odbiornika. Urządzenia radiokomunikacyjne konstruuje się  

w sposób zapewniający ich ochronę przed zakłóceniami elektromagnetycznymi 

pochodzącymi od innych urządzeń oraz zapewniający minimalną emisję zakłóceń 

mogących przeszkodzić w prawidłowym działaniu innych urządzeń. Powyższa zasada 

konstrukcji urządzeń znana jest pod pojęciem kompatybilności elektromagnetycznej. 

 

Istnieje wiele standardów procedur badawczych, według których testuje się 

urządzenia pod względem odporności na różnego rodzaju niesprzyjające warunki 

eksploatacyjne.  

 

Bardzo rozpowszechnionymi procedurami testowania urządzeń 

radiokomunikacyjnych są procedury zawarte w normach wojskowych MIL STD 810 C, D 

i E wydanych przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych.  

 Testowane 

urządzenia według powyższych norm poddawane są szeregu 

procedurom badawczym weryfikującym odporność urządzeń na takie warunki 

eksploatacyjne jak: niskie ciśnienie, wysoką i niską temperaturę, szok termiczny, 

promieniowanie słoneczne, deszcz, wilgotność, słoną mgłę, zapylenie, drgania, wstrząsy. 

 Generalnie 

szereg 

wykonanych 

testów ma za zadanie symulację  długiego 

okresu eksploatacji urządzenia radiokomunikacyjnego w trudnych warunkach, zapewniając 

tym samym, niezawodność ich działania. 

_____________________________________________________________________  5 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 

Rysunek 3. Przykładowe parametry urządzenia radiokomunikacyjnego [1] 

 Ponadto, 

urządzenia radiotelefoniczne obecnej generacji są programowalne z 

komputera PC wyposażonego w odpowiednie oprogramowanie.  

 Urządzenia radiotelefoniczne ze względu na ich przeznaczenie można 

podzielić na trzy podstawowe grupy: 

•  Radiotelefony przenośne (nasobne); 
•  Radiotelefony przewoźne; 
•  Radiotelefony stacjonarne (bazowe). 

 

Grupa radiotelefonów przenośnych charakteryzuje się niewielkimi rozmiarami 

oraz niewielką masą. Posiadają niewielką moc wysokiej częstotliwości, która zależy 

zasadniczo od zakresu częstotliwości, w którym pracuje dane urządzenie. Powyższa moc 

jednak nie przekracza wartości 5W. Celem ich wykorzystania jest zapewnienie łączności 

na niewielkim terenie działania. 

_____________________________________________________________________  6 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 

Rysunek 4 Przykładowe radiotelefony przenośne [2]

 

 

Grupa radiotelefonów przewoźnych jest przeznaczona do instalacji 

 

we wszelakiego rodzaju pojazdach. Posiadają moc wysokiej częstotliwości, nie 

przekraczającą wartości 25W. Większość radiotelefonów należących do tej grupy mogą 

być również wykorzystane jako radiotelefony stacjonarne. 

 

Rysunek 5 Przykładowy radiotelefon przewoźny [2]

 

 

Grupa radiotelefonów stacjonarnych jest przeznaczona do instalacji 

 

w obiektach stałych. Posiadają moc wysokiej częstotliwości, nie przekraczającą wartości  

30W. Są budowane zazwyczaj w postaci szaf lub stojaków z manipulatorem 

przystosowanym do stawiania na biurku lub wmontowanym w pulpit dyspozytorski. 

Zasilane są z sieci energetycznej, wyposażone są również w zasilanie awaryjne.  

_____________________________________________________________________  7 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 

Rysunek 6 Przykładowy radiotelefon stacjonarny [3]

 

4.  Sposoby pracy sieci radiowych 

 Poniżej omówiono podstawowe sposoby pracy urządzeń radiotelefonicznych. 

 Pierwszym 

nich 

jest 

simpleksowy sposób pracy polegający na takiej pracy 

urządzenia radiotelefonicznego, w którym nadawanie i odbiór sygnałów radiowych 

odbywa się naprzemiennie, na tej samej częstotliwości.  

 Schematycznie 

powyższy sposób pracy został przedstawiony na rysunku 7. 

_____________________________________________________________________  8 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 

Rysunek 7. zobrazowanie simpleksowego sposobu pracy

 

 

Na rysunku 7 zostały uwidocznione trzy urządzenia pracujące na jednej i tej 

samej częstotliwości 

1

f

f

f

O

N

=

=

. Strzałki przedstawiają relacje w jakich jest możliwa 

łączność między urządzeniami. Jak widać, transmisja z każdego urządzenia, zakładając  

że wszystkie są w swoim zasięgu, zostanie odebrana przez pozostałe urządzenia. Także, 

korespondent posługujący się urządzeniem radiotelefonicznym ma możliwość nawiązania 

łączności z każdym z pozostałych korespondentów. Oczywiście nie jest zachowana 

prywatność korespondencji, gdyż transmisja dociera również do wszystkich pozostałych 

urządzeń. 

 

Kolejnym sposobem pracy jest praca duosimpleksowa, w której nadawanie  

i odbiór sygnałów radiowych odbywa się naprzemiennie, na dwóch częstotliwościach, 

różnych dla nadajnika i odbiornika. Schematycznie powyższy sposób pracy został 

przedstawiony na rysunku 8. 

_____________________________________________________________________  9 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 

Rysunek 8. zobrazowanie duosimpleksowego sposobu pracy

 

 Na 

powyższym rysunku zostały uwidocznione trzy urządzenia pracujące  

na dwóch częstotliwościach 

O

N

f

f

. Strzałki przedstawiają relacje w jakich jest możliwa 

realizacja  łączności między urządzeniami. Jak to zostało przedstawione, w pracy 

duosimpleksowej, jedno urządzenie ma przyporządkowane częstotliwości do nadajnika  

i odbiornika odwrotnie w stosunku do pozostałych urządzeń. To urządzenie spełnia rolę 

nadrzędną w duosimpleksowym sposobie pracy. Transmisja od tego właśnie urządzenia 

zostanie odebrana przez pozostałe radiotelefony.  

 Jeżeli transmisja będzie pochodzić od jednego z pozostałych urządzeń, 

określimy je jako urządzenia podporządkowane, to zostanie ona odebrana tylko  

i wyłącznie przez stację nadrzędną. Należy zaznaczyć, że w tym sposobie pracy, nie ma 

możliwości nawiązania łączności między urządzeniami podporządkowanymi. 

 

Trzecim podstawowym sposobem pracy urządzeń radiotelefonicznych jest 

praca dupleksowa, w którym nadawanie i odbiór mogą odbywać się jednocześnie  

na dwóch różnych częstotliwościach. Schematycznie dupleksowy sposób pracy został 

przedstawiony na rysunku 9. 

_____________________________________________________________________  10 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 

Rysunek 9. Zobrazowanie dupleksowego sposobu pracy

 

 

Na rysunku 9 zostały uwidocznione trzy urządzenia pracujące na dwóch 

częstotliwościach 

. Strzałki przedstawiają relacje w jakich jest możliwa realizacja 

łączności między urządzeniami. W pracy dupleksowej podobnie jak w duosimpleksowej, 

jedno urządzenie ma przyporządkowane częstotliwości do nadajnika i odbiornika  

na odwrót w stosunku do pozostałych urządzeń. Jest to również nadrzędna stacja radiowa 

w sieci dupleksowej. Transmisja od tego właśnie urządzenia zostanie odebrana przez 

pozostałe radiotelefony. 

O

N

f

f

 Jeżeli transmisja będzie pochodzić od jednego z pozostałych urządzeń, 

określimy je jako urządzenia podporządkowane, zostanie odebrana tylko i wyłącznie przez 

stację nadrzędną.  

 

Obie transmisje, od i do użytkownika, w przeciwieństwie do poprzednich 

sposobów pracy, mogą być przekazywane jednocześnie. Jednakże, w konwencjonalnym 

systemie  łączności, występuje zasadnicze ograniczenie zastosowania pracy dupleksowej. 

Jeżeli stacje podporządkowane, uwidocznione na rysunku 9, będą nadawać jednocześnie, 

zakłócą się nawzajem i stacja nadrzędna odbierze sygnał wypadkowy, najczęściej 

niezrozumiały. Dlatego też powyższy sposób pracy nie nadaje się do realizacji łączności 

grupowej.  

_____________________________________________________________________  11 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 

Dupleksowy sposób pracy wykorzystuje się przeważnie do nawiązania 

łączności z abonentem sieci telefonicznej, gdyż w tych sieciach jest wykorzystywany 

powszechnie dupleks. Drugim zastosowaniem dupleksowego sposobu pracy jest 

zapewnienia  łączności między stacjami podporządkowanymi, które mogą mieć ze sobą 

łączność za pośrednictwem stacji nadrzędnej. Umożliwia to jednoczesna praca nadajnika  

i odbiornika w urządzeniu dupleksowym. Oczywiście jeżeli stacjami podporządkowanymi 

są stacje dupleksowe, to jak poprzednio, nie mogą jednocześnie nadawać, gdyż zakłócą 

swoje transmisje. Jednakże w takiej formie nie wykorzystuje się dupleksowego sposobu 

pracy. Jest on natomiast wykorzystany w kolejnym sposobie pracy, opisanym poniżej. 

5.  Rodzaje pracy sprzętu radiotelefonicznego 

5.1  Praca konwencjonalna 

 

Podstawowy rodzaj pracy urządzenia radiotelefonicznego charakteryzuje się 

możliwością pracy na wybranej pozycji jedynie na częstotliwościach przypisanych  

do nadajnika i odbiornika. Z uwagi na fakt, że do nadajnika i odbiornika można 

indywidualnie przypisać częstotliwości, radiotelefon może pracować na dwa następujące 

sposoby: 

−  jako urządzenie simpleksowe – w którym nadajnikowi i odbiornikowi 

przypisano tą samą częstotliwość pracy; 

−  jako urządzenie duosimpleksowe – w którym nadajnikowi i odbiornikowi 
przypisano dwie różne częstotliwości. 

5.2  Praca w skaningu 

 

Kolejnym rodzajem pracy jest praca w skaningu. Skaning polega 

 

na sprawdzaniu wszystkich kanałów z zaprogramowanej grupy skaningowej 

 

pod względem zajętości kanału. Jeżeli podczas skanowania zostanie wykryta nośna,  

na którymkolwiek kanale z powyższej grupy, na zdefiniowany czas zostanie zatrzymany 

proces skaningu oraz odblokowany tor akustyczny. 

 Poniżej omówiono zasadnicze rodzaje skaningu. 

 

Skaning podstawowy – polega na przyporządkowaniu wszystkim kanałom  

z grupy skaningowej tego samego priorytetu. Po wykryciu nośnej na jednym z kanałów  

_____________________________________________________________________  12 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

z grupy proces skaningu zostaje zawieszony na zdefiniowany czas. W tym czasie, nie jest 

możliwe zasygnalizowanie przez radiotelefon aktywności na innych kanałach. 

 

Skaning z jednym kanałem priorytetowym – polega na przyporządkowaniu 

jednemu kanałowi z grupy skaningowej wyższego priorytetu względem pozostałych 

kanałów. W tym rodzaju skaningu można wyróżnić dwa scenariusze reakcji radiotelefonu. 

W pierwszym z nich, w momencie wykrycia nośnej na kanale priorytetowym proces 

skaningu zostaje zawieszony na zdefiniowany czas. W tym czasie nie jest możliwe 

zasygnalizowanie przez radiotelefon aktywności na innych kanałach. W drugim natomiast, 

gdy zostanie wykryta nośna na którymkolwiek z niepriorytetowych kanałów, radiotelefon, 

niezauważalnie dla użytkownika, nadal skanuje kanał priorytetowy. W momencie 

wykrycia nośnej na kanale priorytetowym, radiotelefon przełączy się na niego z kanału bez 

priorytetu. Dodatkowym aspektem tego rodzaju skaningu jest większa częstotliwość 

skanowania kanału priorytetowego względem pozostałych kanałów. 

 

Do poprawnej konfiguracji skaningu mogą posłużyć następujące opcje: 

−   Czas zawieszenia skaningu, jest to czas liczony od momentu 

zakończenia, wykrytej w trakcie skaningu, transmisji. Umożliwia on na 

odpowiednie zareagowanie użytkownika na wykryty sygnał. 

−  Opcja odpowiedzi na kanale, na którym został zatrzymany skaning
Zapewnia użytkownikowi możliwość bezpośredniej odpowiedzi na wykrytą 

korespondencje, bez przeszukiwania listy kanałów. 

−  Opcja nadawania na z góry zdefiniowanym kanale. Zapewnia 
użytkownikowi możliwość nadawania w dowolnym momencie na 

zdefiniowanym kanale, niezależnie czy skaning został zawieszony czy też nie.  

−  Opcja sygnalizacji ostatnio aktywnego kanału. Pozwala użytkownikowi  
na odszukania ostatniego kanału na którym został zatrzymany skaning,  

w przypadku gdy nie ma możliwości bezpośredniej odpowiedzi na wykrytą 

korespondencję. 

 

Istotnym kryterium proces skaningu pod którym może się on odbywać jest 

konieczność obecności na zdefiniowanych kanałach jednej z sygnalizacji podakustyczych. 

Obecność tonu podakustycznego lub słowa kodowego zatrzyma proces skaningu. Brak 

tonu lub słowa lub ich niezgodność spowoduje na czas transmisji wykluczenie danego 

kanału z procesu skaningu. 

_____________________________________________________________________  13 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

6.  Podstawowe funkcje urządzeń radiotelefonicznych 

 W 

urządzeniach radiotelefonicznych wykorzystuje się dwa rodzaje sygnalizacji 

dostarczającej informacji o stanie pracy urządzenia, a mianowicie:  

•  akustyczną, 
•  optyczną (dioda LED, wyświetlacz LCD). 

 Powyższe rodzaje sygnalizacji mogą przekazywać informacje 

 

o pewnym zakresie stanów pracy radiotelefonu, który może być różny w zależności od 

urządzenia, którego dotyczy.  

 Przykładowo, za pomocą sygnalizacji akustycznej, użytkownik może być 

poinformowany:  

•  o rozładowanym zasilaczu akumulatorowym, 
•  o przekroczonym czasie nadawania, 
•  o odebranym / nieodebranym wywołaniu, 
•  o niedozwolonej manipulacji, 
•  o zdarzeniach zachodzących podczas procesu skaningu, 
•  o innych zdarzeniach. 

 Za 

pomocą diody LED użytkownik może być poinformowany:  

•  o rozładowanym zasilaczu akumulatorowym, 
•  o zajętości kanału, 
•  o nadawaniu, 
•  o aktywnym skaningu, 
•  o odebranym wywołaniu, 
•  o innych zdarzeniach. 

 Ostatnim 

wskaźnikiem jest wyświetlacz LCD. Za jego pomocą  użytkownik 

może otrzymywać następujące informacje: 

•  o stanie rozładowania zasilacza akumulatorowego, 
•  o aktywnych niektórych trybach pracy radiotelefonu, 
•  o aktywnych niektórych funkcjach, 
•  o zajętości kanału, 
•  o odebranym / nieodebranym wywołaniu SW, 
•  o innych zdarzeniach. 

_____________________________________________________________________  14 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

 Urządzenia radiotelefoniczne posiadają kilka następujących funkcji 

związanych z pracą nadajnika. 

 Pierwszą z nich jest funkcja ograniczenia czasu nadawania i służy  

do ustawienia czasu nadawania, po którym radiotelefon automatycznie zablokuje nadajnik. 

Drugą funkcją jest blokada nadawania po przekroczeniu czasu nadawania. Umożliwia 

ona zdefiniowanie przejściowego przedziału czasowego, podczas którego nadajnik nadal 

będzie zablokowany.  

 Trzecią funkcją jest blokada nadawania  w przypadku zajętości kanału

Polega ona na zablokowaniu nadawania w momencie gdy kanał jest zajęty.  

7.  Podstawowe sygnalizacje stosowane w konwencjonalnej łączności 

radiowej 

7.1  Sygnalizacje CTCSS i DCS 

 

Sygnalizacja CTCSS (Continuous Tone Coded Squelch System) jest 

 

to system sygnalizacyjny eliminujący szumy przez kodowanie częstotliwości nośnej tonem 

ciągłym.  

 Powyższy System sygnalizacyjny polega na ciągłym nadawaniu (przez cały 

czas transmisji urządzenia radiotelefonicznego), jednej ściśle określonej częstotliwości 

podakustycznej (ton ciągły) z zakresu  67 Hz – 259,1 Hz, która pozwala na sterowanie 

urządzeniami odbiorczymi.  

 

Sygnalizacja DCS (Digital Coded Squelch) jest to system sygnalizacyjny 

eliminujący szumy przez kodowanie częstotliwości nośnej sygnałem cyfrowym.  

 Powyższy system sygnalizacyjny polega na nadaniu w określony sposób 

dwóch rodzajów sygnałów cyfrowych umożliwiających sterowanie urządzeniami 

odbiorczymi.  

 Na 

sygnalizację DCS składają się następujące dwa rodzaje sygnałów. 

Pierwszym z nich jest nadawany ciągle sygnał cyfrowy składający się z powtarzanego  

w jednym ciągu impulsów słowa kodowego, którego zadaniem jest otworzyć blokadę 

szumów. Drugi sygnał stanowi paczka impulsów, której zadaniem jest zamknięcie blokady 

szumów. 

 Zastosowanie 

powyższych sygnalizacji jest jednakowe. W systemach 

konwencjonalnej łączności radiowej można je wykorzystać do następujących celów: 
_____________________________________________________________________  15 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 

background image

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Warszawa luty 2009 

1.  Sterowania blokadą szumów – stacja radiowa odbierając sygnał o częstotliwości 

nośnej odblokuje głośnik w momencie gdy zdekoduje w sygnale odbieranym 

zaprogramowany ton podakustyczny sygnalizacji CTCSS lub słowo kodowe 

sygnalizacji DCS. Brak tonu podakustycznego (dla CTCSS) / słowa kodowego (dla 

DCS) w sygnale odbieranym lub ich niezgodność spowoduje zablokowanie 

głośnika urządzenia radiotelefonicznego. 

2.  Zabezpieczenie przed uciążliwym słuchaniem zakłóceń przewyższających poziom 

blokady szumów. 

3.  Prostego selektywnego wywołania indywidualnego, grupowego lub ogólnego. 

4.  Sterowania procesem retransmisji – stacja retransmisyjna uruchomi proces 

retransmisji w momencie gdy zdekoduje w sygnale odbieranym zaprogramowany 

ton podakustyczny sygnalizacji CTCSS lub słowo kodowe sygnalizacji DCS.  

LITERATURA. 

[1] www.altran.com.pl 
[2] www.icompolska.com.pl 
[3] www.radmor.com.pl 

_____________________________________________________________________  16 

Materiały pomocnicze do ćwiczenia nr 10 

kpt. mgr inż. Przemysław Bylica 


Document Outline