CZĘŚĆ II – ZAPLANOWAĆ DROGĘ KU DOSKONAŁOŚCI
k
LeanQTeam
www.lean.info.pl
1
1
1. MAPOWANIE STRUMIENIA WARTOŚCI: NARZĘDZIE, SYSTEM CZY
STRATEGIA?
k
Mapa strumienia wartości to rysunek prezentujący charakterystykę przepływu informacji i
materiałów w procesie realizacji zlecenia dla wybranej rodziny produktów.
Na jednym rysunku masz zgromadzone informacje o:
1) zapotrzebowaniu klientów i jego zmienności,
2) wymaganiach klienta,
3) sposobie komunikacji z klientem oraz
4) formie i czasie trwania przepływu informacji wewnątrz firmy,
5) zasadach komunikacji z dostawcami i ich charakterystyki,
6) zapasach i szczegółach procesu wytwarzania,
7) jak również zdiagnozowane problemy utrudniające lub wydłużające czas realizacji
zlecenia
8) oraz czas, jaki potrzebny jest na przemianę gotówki zainwestowanej w materiały na
gotówkę, która wpływa od klienta za dostarczone mu wyroby (ten czas nazywany jest
Lead Time – L/T).
Mapowanie strumienia wartości to proces składający się z następujących etapów:
ETAP 1. Diagnoza stanu istniejącego – Value Stream Analysis (VSA) – Analiza stanu
obecnego strumienia wartości.
ETAP 2. Stworzenie wizji stanu przyszłego – Value Stream Designing (VSD) – Budowa
docelowego stanu strumienia wartości.
ETAP 3. Plan doskonalenia – Value Stream Work Plan (VSP) – Plan doskonalenia i
wdrożenia rozwiązań.
Mapa stanu obecnego przedstawia:
stan strumienia na konkretny dzień analizy („fotografia” obecnej chwili),
stan strumienia dla wyrobu reprezentanta będącego przedstawicielem rodziny
wyrobów,
CZĘŚĆ II – ZAPLANOWAĆ DROGĘ KU DOSKONAŁOŚCI
k
LeanQTeam
www.lean.info.pl
2
2
stan strumienia dla przeciętnego zapotrzebowania,
charakterystykę kluczowych dostawców strumienia,
charakterystyki kluczowych klientów lub grupy klientów strumienia.
Celem mapy stanu istniejącego jest:
1. Przedstawienie zależności między przepływami materiałów i informacji.
2. Zidentyfikowanie problemów i marnotrawstwa (nva) w strumieniu.
3. Określenie czasu zużywanego na przetworzenie komponentów w wyrób gotowy
wyrażonego za pomocą L/T (Lead Time); inaczej mówiąc określenie okresu
zamrożenia gotówki wydanej na komponenty.
4. Określenie czasu zużywanego na przetworzenie komponentów w wyrób gotowy
wyrażonego za pomocą P/T (Processing Time); inaczej mówiąc, określenie
możliwości skrócenia l/t dla strumienia, poprzez usprawnienie przepływu,
eliminację zapasów i oczekiwania.
5. Stworzenie podstaw pod budowę mapy stanu przyszłego strumienia oraz planu
działań, na przykład w odniesieniu do:
relacji z dostawcami,
relacji z klientami,
procesu wytwórczego,
procesu przetwarzania informacji,
zarządzania zapasami.
Mapa stanu obecnego wewnętrznego strumienia wartości zazwyczaj przyjmuje postać jak
przedstawiono na poniższym rysunku.
CZĘŚĆ II – ZAPLANOWAĆ DROGĘ KU DOSKONAŁOŚCI
k
LeanQTeam
www.lean.info.pl
3
3
Rys. II-1-1. Mapa stanu obecnego strumienia wewnętrznego
(studio: kolor)
Mapa stanu obecnego pełnego strumienia wartości może wyglądać następująco:
Rys. II-1-2. Mapa stanu obecnego pełnego strumienia wartości
(studio: kolor)
Jak można zauważyć, mapa stanu istniejącego to wynik kompleksowej analizy całego procesu
realizacji zlecenia, czyli pełna diagnoza tego, do czego powołano firmę. Im bardziej wnikliwa
analiza, tym lepszych informacji nam dostarcza.
Przykładowa mapa stanu przyszłego przedstawiona została na rysunku II-1-3.
CZĘŚĆ II – ZAPLANOWAĆ DROGĘ KU DOSKONAŁOŚCI
k
LeanQTeam
www.lean.info.pl
4
4
Rys. II-1-3. Mapa stanu przyszłego
(studio: kolor)
Mapowanie to narzędzie, które pozwala:
zbudować system zarządzania procesem realizacji zlecenia,
określić zasady obsługi klientów, planowania, zaopatrywania, zarządzania zapasami i
przepływem w procesie wytwórczym – umożliwiające realizację zleceń w czasie
wymaganym przez klienta i formie dostosowanej do wartości postrzeganej przez
klienta oraz, co istotne, dostosowanie procesu do samodoskonalenia i dynamicznego
dostosowywania się do zmiennego otoczenia po optymalnych kosztach,
stworzyć zarówno krótko- (rok), i jak długoterminowy (kilka lat) plan doskonalenia,
zbudować strategię produkcyjno-logistyczną.
To, jak i do czego wykorzystasz mapowanie, zależy tylko od Ciebie. Z mojego
doświadczenia wynika jednak, że jest to niezwykle skuteczne narzędzie umożliwiające bardzo
szybką i prawidłową diagnozę procesu realizacji zlecenia. Zrozumienie zależności pomiędzy
pracą działów bardzo ułatwia budowanie wizji stanu przyszłego i wyraźnie wskazuje
priorytety działań doskonalących.