85

www

.wsip.com.pl

Scenariusz nr 12. Jan Twardowski Kiedy mówisz

Temat: Jakie rady dla czïowieka zawarte sÈ w wierszu Jana Twardowskiego Kiedy mówisz?

Tok lekcji

CzynnoĂci ucznia:

CzynnoĂci

nauczyciela:

Potrzebne

materiaïy

Omówienie lekcji

Wprowa-

dzenie

– wypowiada siÚ na temat obra-

zu Tadeusza Makowskiego
Promieñ sïoñca

– wyjaĂnia, czy istnieje zwiÈzek

obrazu z tytuïem rozdziaïu

Po smutku – radoĂÊ

– czyta zadanie
– zapisuje skojarzenia do wyra-

zu promieñ, tworzÈc sïoneczko
skojarzeniowe

– odczytuje zapisane skojarze-

nia

– prowadzi pogadan-

kÚ na temat obrazu

– dzieli uczniów na

grupy

– rozdaje zadanie dla

grup i potrzebne
materiaïy

zadanie

dla grupy
(Zaï. nr 1)

arkusze

szarego
papieru

kolorowe

paski papie-
ru, pisaki,
klej

•

•

•

Na poczÈtku lekcji nauczyciel prowadzi pogadankÚ

na temat obrazu Tadeusza Makowskiego Promieñ

sïoñca. Moĝe to zrobiÊ, wykorzystujÈc nastÚpujÈce

pytania: Kto jest przedstawiony na obrazie? Na jakim
tle przedstawione sÈ dzieci? Gdzie mogÈ siÚ one znaj-

dowaÊ? Co zwraca szczególnÈ uwagÚ oglÈdajÈcego? Jak

zostaï przedstawiony tytuïowy promieñ sïoñca? Jaki na-

strój u oglÈdajÈcego wywoïuje obraz? Jak zmieniïby siÚ

nastrój, gdyby na obrazie nie byïo promienia? NastÚp-

nie uczniowie wskazujÈ na zwiÈzek obrazu z tytuïem

dziaïu i, pracujÈc w grupach, tworzÈ sïoneczko skoja-

rzeniowe do wyrazu promieñ. Po upïywie okreĂlonego

czasu prezentujÈ efekty pracy swojej grupy.

Realizacja

– sïucha wzorcowego czytania

– czyta cicho ze zrozumieniem
– okreĂla adresata utworu

– wypowiada siÚ na temat rad

zawartych w wierszu odnoĂnie
postÚpowania w trudnych
chwilach

– cytuje odpowiednie fragmenty

wiersza

– czyta tekst wiersza
– prowadzi pogadan-

kÚ na temat utworu

Nauczyciel czyta wzorcowo tekst wiersza. NastÚp-

nie uczniowie czytajÈ go ponownie po cichu. Potem

okreĂlajÈ adresata utworu i wymieniajÈ rady (cytujÈc

odpowiednie fragmenty tekstu), jakie poeta daje czïo-

wiekowi odnoĂnie postÚpowania w trudnych chwilach,

próbujÈ je skomentowaÊ (np. nie naleĝy pïakaÊ, uĝalaÊ

siÚ na zïy los; trzeba pamiÚtaÊ, ĝe nie ma sytuacji bez wyj-
Ăcia; naleĝy wierzyÊ w pomoc i dobroÊ Boga; rozejrzeÊ siÚ

wokoïo; zachowaÊ spokój). Potem wyjaĂniajÈ przenoĂne

86

Tok lekcji

CzynnoĂci ucznia:

CzynnoĂci

nauczyciela:

Potrzebne

materiaïy

Omówienie lekcji

– wyjaĂnia przenoĂne znaczenia

fragmentów wiersza

– zapisuje temat lekcji
– zapisuje trzy najwaĝniejsze,

jego zdaniem, porady dla
czïowieka

– prezentuje wïasny zapis

– porównuje treĂÊ wiersza

z obrazem

– podaje temat lekcji

– sprawdza popraw-

noĂÊ zapisu

– wskazuje na zwiÈ-

zek treĂci wiersza

z obrazem

znaczenie fragmentów: maïe wielkie nieszczÚĂcia po-

trzebne do szczÚĂcia; zapomnij ĝe jesteĂ gdy mówisz ĝe

kochasz. Po zanotowaniu tematu lekcji zapisujÈ trzy,

ich zdaniem, najwaĝniejsze porady dla czïowieka wy-

nikajÈce z treĂci wiersza i prezentujÈ zapis. Na zakoñ-

czenie tego etapu lekcji dzieci porównujÈ treĂÊ wiersza

z obrazem Tadeusza Makowskiego.

Zakoñ-

czenie

– przedstawia szczÚĂcie za po-

mocÈ róĝnych barw

– prezentuje efekt swojej pracy,

uzasadniajÈc wybór barw

– wypowiada siÚ na temat chwil,

w których czuje siÚ szczÚĂliwy

– zapisuje treĂÊ zadania domo-

wego

– wyjaĂnia treĂÊ pole-

cenia

– ustosunkowuje siÚ

do prezentacji

– zachÚcÈ do wypo-

wiedzi na temat
szczÚĂcia

– rozdaje zaïÈcznik

z treĂciÈ zadania

domowego, udziela
dodatkowych wyjaĂ-

nieñ

bloki

rysunko-
we, farby
plakatowe,
pÚdzle

Recepta

na szczÚĂcie

– dla kaĝ-

dego ucznia
(Zaï. nr 2)

•

•

Na zakoñczenie lekcji uczniowie przedstawiajÈ szczÚĂ-

cie za pomocÈ barw. Po kilku minutach prezentujÈ

swoje prace, uzasadniajÈc wybór kolorów. Wypowia-

dajÈ siÚ teĝ na temat chwil, w których czujÈ siÚ szczÚĂ-

liwi.

Zadanie

domowe

Wyobraě sobie, ĝe jesteĂ lekarzem, a twoimi pacjentami sÈ smutni, zagubieni ludzie. Przepisz im receptÚ na szczÚĂcie.

87

www.wsip.com.pl

ZaïÈcznik nr 1

Zadanie

(czas na realizacjÚ 10 minut)

• Na kolorowych paskach papieru zapiszcie skojarzenia do wyrazu pro-

mieñ.

• NastÚpnie uïóĝcie z pasków sïoneczko skojarzeniowe (jeden pasek to

jeden promieñ).

88

ZaïÈcznik nr 2

Zredaguj oryginalnÈ receptÚ na szczÚĂcie. PamiÚtaj o poczuciu humoru!

Recepta na szczÚĂcie

RECEPTA 000000000000000000000000000000000000001

¥WIADCZENIODAWCA

ImiÚ i nazwisko lekarza:

...........................................................................

Adres:

.........................................................................................................

Miejsce pracy:

............................................................................................

PACJENT

ImiÚ i nazwisko:

........................................................................................

Adres:

.........................................................................................................

DIAGNOZA:

.....................................................................................................................

Rp.

Data:

..................................

Podpis gïównego lekarza „SMUTASÓW”:

..............................................................