W

wersji podstawowej (zwory X-Y)

ka¿de dotkniêcie czujnika S1

powoduje zmianê stanu uk³adu

i koloru œwiecenia diody LED.

W konfiguracji podsta-

wowej z jednym czujnikiem, ale

bez C1 i C2, uk³ad po dot-

kniêciu palcem „gor¹cego”

punktu czujnika (czerwony

na rysunku) staje siê genera-

torem o du¿ej czêstotliwoœci

i mo¿e pe³niæ rolê maszynki

losuj¹cej „orze³ czy reszka”.

Dotkniêcie palcem powoduje

zaœwiecenie obu kolorów,

a po usuniêciu palca uzysku-

je siê losowy kolor œwiecenia

diody.

Z

kondensatorami

C1, C2 uk³ad reaguje na

zmniejszenie

rezystancji

miêdzy elektrodami czujnika

- dzia³a jako czujnik rezys-

tancyjny. Warto wypróbowaæ

dzia³anie uk³adu przy ró¿-

nych

pojemnoœ-

ciach C1 i C2.

Przy braku tych

k o n d e n s a t o r ó w

uk³ad bêdzie pra-

cowa³ jako czujnik

pojemnoœciowy -

bêdzie reagowa³

na dotkniecie tyl-

ko jednej koñców-

ki czujnika (tzw.

gor¹ca, czerwona

na rysunku), wykorzystuj¹c zak³ócenia

indukowane w ludzkim ciele. Testy

z czujnikami pojemnoœciowymi (z jed-

n¹, „gor¹c¹” elektrod¹) nale¿y przepro-

wadziæ zarówno przy zasilaniu z zasila-

cza wtyczkowego, jak te¿ z baterii.

Rezystor R3 mo¿na zast¹piæ

zwor¹, co zwiêkszy jasnoœæ œwiecenia

diody LED. Wyjœcia A, B przewidziane

s¹ do sterowania zewnêtrznym uk³adem

wykonawczym (tranzystor MOSFET,

„darlington”, przekaŸnik).

!

M

Ł

ODY

TECHNIK

11
/2004

6

62

2

–

, czyli elektronika dla nieelektroników

M

iesiêcznik

E

Elleek

kttrroon

niik

ka

a d

dlla

a

W

Wsszzy

yssttk

kiicch

h (EdW) wywo-

³a³ wielki entuzjazm arty-

ku³ami w serii

„„E

Elleek

kttrroon

niik

ka

a d

dlla

a

N

Niieeeelleek

kttrroon

niik

kóów

w”” (Ed

E

).

Nasze opisy s¹ skróconymi

wersjami artyku³ów z EdW -
wystarczaj¹ do zmontowania
dzia³aj¹cego uk³adu.

Du¿ym u³atwieniem jest

mo¿liwoœæ zakupu kompletów
podzespo³ów z p³ytk¹ druko-
wan¹ i kserokopi¹ oryginalne-
go artyku³u - sprzeda¿ wysy³-
kow¹ prowadzi Wydawnictwo
AVT - zamówienia s¹ przyjmo-
wane pod telefonem:
(22) 568 99 50, a tak¿e w skle-
pie internetowym:
www.sklep.avt.com.pl.

Komplet podzespołów z płytką jest dostępny w sieci handlowej AVT jako kit szkolny

AVT-728.

Zamówienia można składać pod numerem telefonu: (22) 568 99 50 lub w sklepie internetowym AVT: www.avt.sklep.com.pl

1

S1 - czujnik z dwóch

kawa³ków drutu

2

R3 - zwora

3

R1 - 10M

Ω

(br¹z-czar.-nieb.-z³oty)

4

R2 - 10M

Ω

(br¹z-czar.-nieb.-z³oty)

5

podstawka 16-pin

pod uk³ad scalony U1

6

C1 - 10nF

(mo¿e byæ oznaczony 103)

7

C2 - 10nF

(mo¿e byæ oznaczony 103)

8

J1 - listwa 3 goldpiny

9

J2 - listwa 3 goldpiny

10

C3 - 100uF/16V

(lub 100uF/25V)

11

D1 - dioda LED

dwukolorowa 10mm

12

z³¹czka baterii (tzw. kijanka)

13

w³o¿yæ uk³ad scalony CMOS

4017 do podstawki

14

w³o¿yæ jumper na ko³ki

X-Y listwy J1

15

w³o¿yæ jumper na ko³ki

X-Y listwy J2

Wykaz elementów

(w kolej-

noœci lutowania)

- kit AVT-728

Schemat montażowy i płytka (skala 70%)

2

Dotykowy przełącznik z dużą dwukolorową diodą LED. Atrakcyjna alternaty-

wa dla przełączników mechanicznych. Doskonały układ do eksperymentów

z czujnikami dotykowymi i innymi. Dwa tryby pracy łatwo wybierane zworka-

mi: z jednym przyciskiem, z dwoma przyciskami (START, STOP). Ustalony

stan spoczynkowy układu po włączeniu zasilania. Współpracuje z dowolnymi

elementami wykonawczymi. Możliwość zastosowania dowolnych przycis-

ków w miejsce sensorów dotykowych. Może pracować jako automat losujący

orzeł/reszka. Zasilanie 6…15V. Pobór prądu około 20mA przy 9V.

Scalony sensor

Piotr Górecki

Schemat ideowy

1

✔

P

odczas monta¿u nale¿y zwracaæ

szczególn¹ uwagê na sposób wlu-

towania elementów biegunowych:

diod prostowniczych, kondensatorów

elektrolitycznych, tranzystora, diody

LED oraz scalonego stabilizatora. Uwaga

- w miejscu U1 przewidziane s¹ cztery

otwory - stabilizatory LM317 i 78xx s¹

montowane w inne otwory - patrz foto-

grafie p³ytek.

Do punktów A, B nale¿y do³¹-

czyæ

Ÿród³o

napiêcia

zmiennego

9…24VAC (AC - alternate current = pr¹d

zmienny). Powinien to byæ

opatrzony

znakiem bezpieczeñstwa

fabryczny

zasilacz napiêcia zmiennego, który w

rzeczywistoœci jest transformatorem w

obudowie wykluczaj¹cej ryzyko pora-

¿enia u¿ytkownika (np. AC 12V, 300mA)

Uwaga! Osoby niepe³noletnie

i niedoœwiadczone NIE POWINNY

wykorzystywaæ do wspó³pracy z opi-

sanym modu³em zwyk³ych „go³ych”

transformatorów bez obudowy, z uwa-

gi na niebezpieczeñstwo pora¿enia

pr¹dem z sieci energetycznej.

!

M

Ł

ODY

TECHNIK

11
/2004

Kompletny moduł zasilacza stabilizowanego o znakomitych parametrach. Wersja podstawowa - ze stabilizatorem

LM317 z możliwością precyzyjnej, płynnej regulacji napięcia. Wersja 2 - o ustalonym napięciu ze stabilizatorem rodzi-

ny 78xx. Zakres napięć zasilania do 35V, zakres napięć wyjściowych do 30V. Prąd maksymalny do 1,5A (zależnie od rad-

iatora i transformatora).

Schemat ideowy

1

Uniwersalny

moduł zasilający

Piotr Górecki

Schemat montażowy i płytki
(skala 70%)

2

1

zwora z drutu zamiast PR1

2

zwora z drutu zamiast R2

3

R1 - 1k

Ω (br¹z-czar.-czerw.-z³oty)

4

R3 - 68

Ω (nieb.-szary-czarny-z³oty)

5

D1 - dioda 1N4001…4007

6

D2 - dioda 1N4001…4007

7

D3 - dioda 1N4001…4007

8

D4 - dioda 1N4001…4007

9

PR2 - 10k

Ω miniaturowy (mo¿e byæ oznaczony 103 lub 14)

10

T1 - BC558

11

C3 - 22uF/35V (lub na wy¿sze napiêcie)

12

C4 - 22uF/35V (lub na wy¿sze napiêcie)

13

D5 - dioda LED zielona 5mm lub 3mm

14

C3 - 1000uF/35V (lub 2200uF/35V…40V)

15

C3 - 1000uF/35V (lub 2200uF/35V…40V)

16

przykrêciæ wkrêtem radiator dla U1 (dostarczony w zestawie)

17

wlutowaæ U1 - LM317 (bli¿ej PR1, pusty otwór przy C2 - patrz tekst i fotografia)

Uwaga! Zestaw AVT-727 zawiera elementy dla wersji regulowanej wed³ug powy¿szego

wykazu.

Wykaz elementów

(w kolejnoœci lutowania)

- kit AVT-727

✔

Komplet podzespołów z płytką jest dostępny w sieci handlowej AVT jako kit szkolny

AVT-727.

Zamówienia można składać pod numerem telefonu: (22) 568 99 50 lub w sklepie internetowym AVT: www.avt.sklep.com.pl

6

63

3