:\GDZQLFWZR+HOLRQ
XO.RĞFLXV]NLF
*OLZLFH
WHO
HPDLO

KHOLRQ#KHOLRQSO

HPDLO

VHSWHP#VHSWHPSO

UHGDNFMD

UHGDNFMDZZZ#VHSWHPSO

LQIRUPDFMH

RNVLĊJDUQLVHSWHPSO

GRNRV]\ND

IDŹ DO:

6SLVWUHĞFL

3U]\NáDGRZ\UR]G]LDá

KATALOG KSIĄŻEK:

.DWDORJRQOLQH

%HVWVHOOHU\

1RZHNVLąĪNL

=DSRZLHG]L

CENNIK I INFORMACJE:

=DPyZLQIRUPDFMH

RQRZRĞFLDFK

=DPyZFHQQLN

CZYTELNIA:

)UDJPHQW\NVLąĪHN

RQOLQH

GRSU]HFKRZDOQL

GRNRV]\ND

12:2ĝû

%(676(//(5

…Po radę

do ksiązki

Rozmowa kwalifikacyjna
dla bystrzaków.
Wydanie III

Autor: Joyce Lain Kennedy
Tłumaczenie: Olga Kwiecień-Maniewska
ISBN: 978-83-246-3007-3
Tytuł oryginału:

Job Interviews For Dummies

Format: B5, stron: 296

Pożegnaj bezrobocie lub stanowisko, które Ci nie pasuje!

Skuteczne i pewne sposoby, by świetnie wypaść na rozmowie kwalifikacyjnej i dostać pracę
marzeń!

Rozmowa kwalifikacyjna. Czy jest ona dla Ciebie równie przyjemna, jak odwlekana wizyta
u dentysty? Stresująca niczym pierwsza randka? Relaksująca podobnie jak wystąpienie na scenie
teatralnej? Upragniona jak wysłuchiwanie krytycznych ocen jurorów programu „Mam talent”?
A co powiesz na obietnicę, że już po lekturze pierwszego rozdziału tej książki Twoje nastawienie
zmieni się radykalnie? Tylko spróbuj! Niezależnie od tego, czy jesteś świeżo upieczonym
absolwentem, czy też doświadczonym pracownikiem po pięćdziesiątce, ten przystępny
przewodnik pomoże Ci przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej tak, że zakasujesz
konkurencję, przezwyciężysz swój lęk i znacząco zwiększysz szanse na sukces. A do kompletu
nieźle się uśmiejesz i zrelaksujesz. Warto?

Joyce Lain Kennedy jest najbardziej znaną w Ameryce felietonistką,

poruszającą tematy związane z karierą.

Odpowiadaj bez zająknięcia:

• na trudne i podchwytliwe pytania;
• na zadania w teście osobowości;
• podczas wywiadów prowadzonych za pomocą kamery internetowej;
• prowadząc negocjacje dotyczące zarobków i warunków zatrudnienia;
• na pytanie, ile piłeczek golfowych mieści się w szkolnym autobusie

(autentyczne pytanie z rozmowy kwalifikacyjnej).

Spis treĂci

O autorce ......................................................................................................................13

O korektorze merytorycznym .........................................................................................15

PodziÚkowania od autorów ...........................................................................................17

WstÚp ............................................................................................................................19

Jak zasïuĝyÊ na oklaski? .....................................................................................................................19
O ksiÈĝce .........................................................................................................................................20
Konwencje zastosowane w ksiÈĝce ......................................................................................................20
Terminy uĝywane w ksiÈĝce ...............................................................................................................21
Naiwne zaïoĝenia ..............................................................................................................................21
Jak podzielona jest ta ksiÈĝka .............................................................................................................22

CzÚĂÊ I: A zwyciÚzca to… Ty! ......................................................................................................22
CzÚĂÊ II: Zbieranie informacji i próby ............................................................................................22
CzÚĂÊ III: Studio aktorskie: poszukiwanie wïaĂciwej postaci .............................................................23
CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania ..........................................................23
CzÚĂÊ V: Dekalogi ........................................................................................................................23

Ikony uĝyte w ksiÈĝce ........................................................................................................................23
Co dalej ...........................................................................................................................................24

CzÚĂÊ I: A zwyciÚzca to… Ty! ................................. 25

Rozdziaï 1: Rozmowa o pracÚ to reality show. NaprawdÚ! ..........................................27

Rozmowa kwalifikacyjna to przedstawienie .........................................................................................28
Dlaczego „bÈdě sobÈ” to kiepska rada? ..............................................................................................28

Twoja rola: poszukujÈcy pracy .......................................................................................................29
Odrzucone sceny: zapomnij o byciu „naturalnym” ..........................................................................29

Nowe twarze i czynniki na rynku pracy ...............................................................................................30

Spodziewaj siÚ nowego rodzaju rozmówców ....................................................................................30
Szybki start ..................................................................................................................................31
Nowe sposoby na spotkanie ...........................................................................................................31
WïaĂciwe dopasowanie ..................................................................................................................31
Daruj sobie przysiÚgÚ lojalnoĂci ......................................................................................................32
PamiÚtaj o znaczeniu dramatycznej pauzy ......................................................................................33
Szlifuj umiejÚtnoĂÊ opowiadania historii .........................................................................................33
Naucz siÚ nowych kwestii, jeĂli chcesz pracowaÊ w maïej firmie ........................................................34
Rozmowa globalna .......................................................................................................................34

4

Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzaków

10 pomysïów, które uczyniÈ z Ciebie gwiazdÚ .....................................................................................35

Przygotuj siÚ, by zwiÚkszyÊ swoje szanse ..........................................................................................35
Rozróĝnij rozmowÚ przesiewowÈ od rozmowy selekcyjnej .................................................................35
Dowiedz siÚ jak najszybciej, czego chcÈ, i pokaĝ, ĝe moĝesz im to daÊ ..............................................36
PoïÈcz swoje kwalifikacje z wymaganiami danej pracy .....................................................................36
Opracuj jedno- lub dwuminutowÈ autoreklamÚ ...............................................................................37
PrzypieczÚtuj interes dobrym podsumowaniem ................................................................................37
PrzeciÈgnij na swojÈ stronÚ menedĝera do spraw zatrudnienia, a dostaniesz pracÚ! ............................38
Pozwól rozmówcy kierowaÊ konwersacjÈ .........................................................................................38
Okaĝ zrozumienie dla faktu, ĝe dla Twojego rozmówcy rozmowy kwalifikacyjne sÈ obciÈĝeniem .........39
Postaraj siÚ nie rozmawiaÊ o pieniÈdzach, dopóki nie przekonasz siÚ, ĝe chcÈ CiÚ zatrudniÊ ...............39

WróÊ do domu z Oscarem z kaĝdej rozmowy kwalifikacyjnej ................................................................40

„NaprawdÚ, naprawdÚ ciÚ lubiÚ” ...................................................................................................40
Dostosuj swojÈ mowÚ ciaïa ............................................................................................................40
BÈdě jak kremówka (wszyscy lubiÈ kremówki) — pozytywne nastawienie to podstawa ..........................40
Odpowiednio zacznij rozmowÚ ......................................................................................................41
PamiÚtaj, ĝe masz rolÚ mówionÈ ....................................................................................................41
Zgódě siÚ na wstÚpne testy ............................................................................................................41
Nie rozwódě siÚ zanadto nad swoim wyksztaïceniem .......................................................................42
Weě ze sobÈ notes i dïugopis .........................................................................................................42
Miej uszy i oczy szeroko otwarte ....................................................................................................42

Gdy pracodawca chce CiÚ zatrudniÊ ...................................................................................................44
Budowanie pewnoĂci siebie ................................................................................................................45

Rozdziaï 2: Dostosowywanie swoich kwalifikacji

do konkretnych rozmów kwalifikacyjnych ................................................. 47

PoïÈcz kropki i pokaĝ, ĝe jesteĂ wïaĂciwÈ osobÈ ...................................................................................48
Przedstawienie swoich kwalifikacji na konkretne stanowisko .................................................................48

Polowanie na czerwonego diabïa: scenariusz ...................................................................................49
Opowiadanie o swoich kwalifikacjach — raz po raz ........................................................................51

Gdy brakuje Ci kwalifikacji… ............................................................................................................52

Rozdziaï 3: Rozmowa bezprzewodowa ......................................................................... 55

Czy teraz mnie widaÊ? .......................................................................................................................56

Czym jest wideorozmowa kwalifikacyjna? .......................................................................................57
RozpiÚtoĂÊ wideorozmów kwalifikacyjnych .....................................................................................58
Jakie sÈ wady i zalety takiego rozwiÈzania? .....................................................................................58
Jak dobrze wypaĂÊ przed kamerÈ? ..................................................................................................59

Jak zrobiÊ dobre wraĝenie podczas wideorozmowy kwalifikacyjnej? .......................................................60

Przed rozmowÈ ............................................................................................................................60
Podczas rozmowy .........................................................................................................................62

Rozmowa przez telefon .....................................................................................................................63

PodnieĂ sïuchawkÚ ........................................................................................................................64
PamiÚtaj o dobrym wyposaĝeniu ....................................................................................................64
Umawiaj siÚ na telefon ..................................................................................................................65
Zachowuj siÚ jak zwyciÚzca ...........................................................................................................65

Spis treĂci

5

KtórÚdy do przyszïoĂci? .....................................................................................................................66

Mój awatar skontaktuje siÚ z pañskim awatarem ..............................................................................67
Hologramy — widzÚ CiÚ na wylot .................................................................................................67
Nie waĝ siÚ kïamaÊ — Twój umysï jest niczym otwarta ksiÚga .........................................................68

Rozdziaï 4: Rozmowa miÚdzynarodowa ........................................................................69

Zmiana zasad miÚdzynarodowej gry ...................................................................................................69
Rzut oka na trwaïe normy kulturowe ..................................................................................................70
Rozmowy kwalifikacyjne w róĝnych kulturach .....................................................................................71
Przeprowadzenie rozpoznania ............................................................................................................72

MiÚdzynarodowe strony internetowe ..............................................................................................72
MiÚdzynarodowe kontakty spoïeczne ..............................................................................................73

Przygotowanie siÚ do globalnej rozmowy kwalifikacyjnej ......................................................................74

Rozdziaï 5: Typy rozmów kwalifikacyjnych ...................................................................75

Podziaï ze wzglÚdu na cele rozmowy kwalifikacyjnej ............................................................................75

Rozmowa przesiewowa .................................................................................................................76
Rozmowa selekcyjna .....................................................................................................................77
Rozmowa ïÈczona .........................................................................................................................78
Rozmowa o awans ........................................................................................................................79
Rozmowa z polecenia ...................................................................................................................79
Ogólna rozmowa przesiewowa prowadzona przez rekrutera .............................................................80
Gdy ïowca gïów skontaktuje siÚ z TobÈ… ......................................................................................80
Druga rozmowa ............................................................................................................................81

Podziaï rozmów kwalifikacyjnych ze wzglÚdu to, kto je przeprowadza ...................................................82

Jeden na jeden ..............................................................................................................................82
Rozmowa panelowa ......................................................................................................................82
Kolejne rozmowy ..........................................................................................................................83

Podziaï rozmów kwalifikacyjnych ze wzglÚdu na technikÚ .....................................................................84

Rozmowa behawioralna ................................................................................................................84
Rozmowa kontrolowana ................................................................................................................86
Rozmowa swobodna .....................................................................................................................87
Rozmowa pod presjÈ ....................................................................................................................88

Rozmowa plenerowa .........................................................................................................................89

Rozmowa przy posiïku ..................................................................................................................89
Rozmowa w centrum doradztwa zawodowego .................................................................................91
Targi pracy ..................................................................................................................................91

Co jest grane? ...................................................................................................................................93

CzÚĂÊ II: Zbieranie informacji i próby ...................... 95

Rozdziaï 6: Przygotowanie kluczem do sukcesu ...........................................................97

Oto, co mówiÈ nam komputery ..........................................................................................................98
Zadawanie pytañ o potencjalnych pracodawców .................................................................................99

WielkoĂÊ firmy i jej szanse rozwoju .................................................................................................99
Kierunek rozwoju i plany na przyszïoĂÊ ..........................................................................................99
Produkty lub usïugi .....................................................................................................................100

6

Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzaków

Profil konkurencyjny ...................................................................................................................100
Kultura i reputacja ......................................................................................................................100
Historia firmy .............................................................................................................................101
Finanse firmy .............................................................................................................................101

Gotów, cel, fakty znajdě ..................................................................................................................102
Przygotowanie czyni z Ciebie gwiazdÚ ..............................................................................................105

Rozdziaï 7: Zbliĝenie: testy osobowoĂci .................................................................... 107

Testy osobowoĂci to powaĝna sprawa ...............................................................................................107
To, czego nie wiesz o testach osobowoĂci ..........................................................................................108

Pytania przed testem ...................................................................................................................109
Kaĝdy moĝe stworzyÊ test osobowoĂci, jednak czy jest on wiarygodny? ...........................................109
Dowiedz siÚ, co sprawdza dany test .............................................................................................110
Kto najczÚĂciej korzysta z testów? ................................................................................................111
Twoje prawa a testy psychologiczne .............................................................................................111
WglÈd w prywatne sprawy ..........................................................................................................111

Jak zaliczyÊ testy? ............................................................................................................................112

Wizualizacja dopasowania ...........................................................................................................112
Uwaĝaj na testy ïÈczone ..............................................................................................................113
Uwaĝaj na wielkie kwantyfikatory ................................................................................................113
Wybieraj odpowiedzi, które sugerujÈ pozytywne cechy ...................................................................113
Unikaj odpowiedzi sugerujÈcych negatywne cechy .........................................................................114
Uwaĝaj na powtarzajÈce siÚ pytania .............................................................................................114
Spodziewaj siÚ pytañ o swojÈ uczciwoĂÊ .......................................................................................115
Rób jak najwiÚcej próbnych testów ...............................................................................................115

Przykïadowe pytania testowe ...........................................................................................................116
Nie ustawaj w wysiïkach ..................................................................................................................116

Rozdziaï 8: Pomówmy o pieniÈdzach ......................................................................... 119

Rekruterzy i ich Ăpiewki ...................................................................................................................120

Taktyki majÈce na celu sprzedanie kiepskiej oferty ........................................................................120
Odpowiedzi rekruterów, gdy domagasz siÚ wiÚkszych zarobków .....................................................121
Nowe myĂlenie na nowe czasy .....................................................................................................122

Odkrywanie stawek rynkowych ........................................................................................................122

Poszukiwanie informacji w sieci ...................................................................................................122
Jak poradziÊ sobie z rubrykami dotyczÈcymi pensji w formularzach online? .....................................123

Negocjacje z zaskoczenia .................................................................................................................124

Odpowiedni moment na rozmowÚ o finansach ..............................................................................124
Dlaczego pytania o wynagrodzenie padajÈ tak wczeĂnie? ...............................................................127

Odwlekanie rozmowy o pieniÈdzach dziÚki ciÚtym ripostom ...............................................................128
Jak ubraÊ w sïowa niskie wynagrodzenie w poprzedniej pracy? ...........................................................129
Inne czynniki wpïywajÈce na wynagrodzenie .....................................................................................130
Jak zarobiÊ tyle, ile jesteĂ wart? ........................................................................................................131

ZmieĂÊ siÚ w zakresie stawek rynkowych .......................................................................................131
Uwaĝnie konstruuj swojÈ historiÚ zarobków ..................................................................................132
Czujesz siÚ przyparty do muru? Spróbuj poszerzyÊ ofertÚ pracy .....................................................133
Wykorzystaj dramatycznÈ pauzÚ ..................................................................................................133

Spis treĂci

7

Ostatnia deska ratunku ...............................................................................................................134
Brak elastycznoĂci? Czas na kreatywne sugestie! ...........................................................................134

Magia wartoĂci rynkowej .................................................................................................................135

Rozdziaï 9: Kostium do gwiazdorskiej roli ..................................................................137

Trzy przykazania stylu ....................................................................................................................138

Ubieraj siÚ odpowiednio do swojego zajÚcia i kultury firmy ............................................................138
Traktuj strój na rozmowÚ kwalifikacyjnÈ jako kostium sceniczny .....................................................138
„WyglÈdaj tak, jak rola tego wymaga, a ona sama siÚ zagra” ..........................................................139

Nowoczesne, swobodne zasady ubierania siÚ .....................................................................................140
Cztery podstawowe kategorie stroju sïuĝbowego ................................................................................141

PodejĂcie konserwatywne ............................................................................................................141
Swobodny strój biznesowy ...........................................................................................................143
Strój codzienny ...........................................................................................................................145

RuszajÈc na front mody ...................................................................................................................145
Jak odgadnÈÊ jutrzejszy styl? ............................................................................................................146

Rozdziaï 10: Jak przezwyciÚĝyÊ tremÚ? Próby, próby i jeszcze raz próby ...................147

Jak pokonaÊ tremÚ, by lepiej i szybciej siÚ sprzedaÊ i dostaÊ wiÚcej zaproszeñ na rozmowy kwalifikacyjne? ...... 147
WiÚcej technik pomagajÈcych uwolniÊ siÚ od stresu ...................................................................................... 148
mwiczenie z kamerÈ wideo ................................................................................................................150
Dobre rady dla kaĝdego ...................................................................................................................151
Przewidywanie moĝliwych puïapek ...................................................................................................151

Przerywanie ...............................................................................................................................152
Cisza .........................................................................................................................................152

UjÚcie pierwsze… ujÚcie drugie… ujÚcie trzecie ................................................................................152

Rozdziaï 11: Pytania, dziÚki którym zrobisz dobre wraĝenie .......................................155

Pytania zadawane przed usïyszeniem oferty ......................................................................................155
Pytania dotyczÈce Twoich potrzeb, zadawane po usïyszeniu oferty .....................................................157
WyciÈganie na jaw ukrytych wÈtpliwoĂci ..............................................................................................157
Niektóre pytania zadawaj bardzo ostroĝnie ......................................................................................159
Rozwianie wÈtpliwoĂci dziÚki wïaĂciwemu pytaniu .............................................................................159

Rozdziaï 12: Scenariusze rozmowy, jakich moĝesz siÚ spodziewaÊ ...........................161

Dzieñ wczeĂniej ..............................................................................................................................161

Dobre posuniÚcia ........................................................................................................................161
Wpadki ......................................................................................................................................162
Opinie krytyków .........................................................................................................................162

PoczÈtek rozmowy ..........................................................................................................................162

Dobre posuniÚcia ........................................................................................................................162
Wpadki ......................................................................................................................................163
Opinie krytyków .........................................................................................................................163

Podczas rozmowy ...........................................................................................................................164

Dobre posuniÚcia ........................................................................................................................164
Wpadki ......................................................................................................................................164
Opinie krytyków .........................................................................................................................165

8

Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzaków

Ocena reakcji publicznoĂci ...............................................................................................................165

Dobre posuniÚcia ........................................................................................................................165
Wpadki .....................................................................................................................................166
Opinie krytyków .........................................................................................................................166

Zakoñczenie rozmowy .....................................................................................................................166

Dobre posuniÚcia ........................................................................................................................167
Wpadki .....................................................................................................................................167
Opinie krytyków .........................................................................................................................168

Po rozmowie ..................................................................................................................................168

Dobre posuniÚcia ........................................................................................................................168
Wpadki .....................................................................................................................................168
Opinie krytyków .........................................................................................................................169

Odpowiednie przygotowanie ............................................................................................................169

Rozdziaï 13: Koniec przedstawienia .......................................................................... 171

Strategiczne wyjĂcie .........................................................................................................................171

ZamykajÈca prezentacja ..............................................................................................................172
Zostawienie otwartych drzwi .......................................................................................................173

Jak bardzo agresywny powinieneĂ byÊ? .............................................................................................173
Utrzymuj kontakt albo przepadniesz .................................................................................................174

Listy ..........................................................................................................................................174
E-mail .......................................................................................................................................176
Rozmowa telefoniczna ................................................................................................................178
Przypomnij o swoich referencjach ................................................................................................179

Po rozmowie ..................................................................................................................................179
Naprzód i w górÚ ............................................................................................................................180

Rozdziaï 14: Gdy usïyszysz propozycjÚ zatrudnienia… ............................................. 181

Nie mów od razu „tak” ...................................................................................................................181
Czy powinieneĂ trzymaÊ siÚ obranej Ăcieĝki kariery? ...........................................................................182
PrzyjÈÊ czy nie przyjÈÊ — oto jest pytanie .............................................................................................183

Czy, obiektywnie rzecz biorÈc, to dobra praca? .................................................................................183
Czy ta firma to dobry wybór? ......................................................................................................184
Czy pïaca jest wystarczajÈca? .......................................................................................................185

Umowa przedwstÚpna, zabezpieczajÈca interesy obu stron .................................................................185
Ostatnia szansa, by siÚ wycofaÊ ........................................................................................................187

CzÚĂÊ III: Studio aktorskie:

poszukiwanie wïaĂciwej postaci ..............189

Rozdziaï 15: Od iPodów i SMS-ów do pracy i pïacy ................................................... 191

Oko miÚdzypokoleniowego cyklonu ..................................................................................................191
Jak mimo swoich braków staÊ siÚ rozchwytywanym kandydatem? ........................................................192

Domniemania na temat etyki pracy pokolenia Y ...............................................................................193

Wskazówki dla Ăwieĝo upieczonych absolwentów ...............................................................................194
Scenariusze dla nowicjuszy ..............................................................................................................195
Dobre czasy i Twoja przyszïoĂÊ ........................................................................................................196

Spis treĂci

9

Rozdziaï 16: Wskazówki i scenariusze dla zmieniajÈcych pracÚ ...............................197

PamiÚtaj o podstawach ....................................................................................................................197
Najlepsze wskazówki dotyczÈce zmiany zawodu ................................................................................198
Wykorzystywanie umiejÚtnoĂci uniwersalnych ....................................................................................200
Co takiego? Powiedz to, gdy jesteĂ w trakcie zmian ...........................................................................202
WiÚcej zabawnych historii, które nie powinny siÚ wydarzaÊ w drodze dokÈdkolwiek .............................204

Rozdziaï 17: Szukanie pracy po piÚÊdziesiÈtce ..........................................................205

Jak pokazaÊ, ĝe z wiekiem jesteĂ coraz lepszy? ...................................................................................206

Wiek a jakoĂÊ pracy ....................................................................................................................206
Wiek i pieniÈdze .........................................................................................................................207
Wiek a nastawienie .....................................................................................................................207

Jak wyprowadziÊ sïonia, czyli jak rozmawiaÊ o zastrzeĝeniach dotyczÈcych wieku? ...............................208
Jak poradziÊ sobie z zarzutem posiadania zbyt wysokich kwalifikacji? ................................................209
Najlepsze wskazówki dla doĂwiadczonych kandydatów ......................................................................211
Dbaj o swojÈ karierÚ i nie chowaj siÚ po kÈtach ..................................................................................212

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja!

Odpowiadanie na pytania ...................... 213

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie… .......................................................215

Jak szczegóïowo odpowiedzieÊ na bardzo ogólne pytanie? ..................................................................215

Poszczególne elementy Twojej wypowiedzi trafiajÈ w sedno ...........................................................217
ZawÚě pytanie ............................................................................................................................217

Napisz swojÈ autoreklamÚ ................................................................................................................218
Przykïadowe autoreklamy ................................................................................................................219
Pytania ..........................................................................................................................................220

Rozdziaï 19: Co pan wie o tej pracy i o naszej firmie? ...............................................229

Zrozumienie stanowiska, firmy i branĝy — i ich wzajemnych relacji ....................................................229
Pytania ..........................................................................................................................................230

Rozdziaï 20: UmiejÚtnoĂci i kompetencje ..................................................................233

Rozpoznawanie pytañ o umiejÚtnoĂci ................................................................................................234
Odpowiadanie na pytania o umiejÚtnoĂci ..........................................................................................235
Pytania ..........................................................................................................................................235

Rozdziaï 21: W jaki sposób pañskie doĂwiadczenie moĝe nam pomóc? ....................241

Twoje doĂwiadczenie powinno mieÊ zwiÈzek z pracÈ, o którÈ siÚ starasz ..............................................241
Pytania ..........................................................................................................................................242

Rozdziaï 22: ProszÚ opowiedzieÊ o swoim wyksztaïceniu .........................................249

Gdy nie masz dyplomu wyĝszej uczelni .............................................................................................249

Co mówiÊ, gdy wyksztaïcenie jest przeszkodÈ ................................................................................250
Powrót do szkoïy ........................................................................................................................250

10

Rozmowa kwalifikacyjna dla bystrzaków

ZdolnoĂÊ adaptacji — atut starszych kandydatów .............................................................................251
Pytania ..........................................................................................................................................252
Pokolenie Y: wyĝsze wyksztaïcenie, mizerne doĂwiadczenie ...............................................................253
Pytania ..........................................................................................................................................254

Rozdziaï 23: Trudne pytania ....................................................................................... 259

Gdy dïugo pracowaïeĂ w jednym miejscu ..........................................................................................260
JeĂli byïeĂ w wiÚzieniu ......................................................................................................................261
JeĂli zostaïeĂ wyrzucony z poprzedniej pracy ......................................................................................262
Gdy rozmowa dotyczy Twojej orientacji seksualnej ............................................................................263
Gdy pracowaïeĂ juĝ wszÚdzie ...........................................................................................................265
Gdy masz dïugie przerwy w ciÈgïoĂci zatrudnienia .............................................................................267
JeĂli zostaïeĂ zdegradowany ..............................................................................................................268
JeĂli jesteĂ naïogowcem w trakcie leczenia ..........................................................................................268
Kobiety w Ăwietle reflektorów ...........................................................................................................269
NiepeïnosprawnoĂÊ .........................................................................................................................271

Rozdziaï 24: Jak odpowiadaÊ na niewïaĂciwe pytania? ........................................... 273

Definicja nielegalnego pytania ..........................................................................................................274
Dlaczego rekruterzy zadajÈ niewïaĂciwe pytania ................................................................................275
W przypadku niewïaĂciwego pytania odbij piïeczkÚ ...........................................................................275
NiewïaĂciwe i nielegalne pytania ......................................................................................................277

CzÚĂÊ V: Dekalogi .................................................279

Rozdziaï 25: 10 sposobów, by uniknÈÊ zïych recenzji ............................................... 281

Ciekawe historie zawsze przyciÈgajÈ uwagÚ .......................................................................................281
Naucz siÚ roli .................................................................................................................................282
Bïaganie zostaw innym ....................................................................................................................282
PamiÚtaj o swojej godnoĂci ..............................................................................................................282
PamiÚtaj, jak rodzÈ siÚ gwiazdy ........................................................................................................282
Nie improwizuj w nieskoñczonoĂÊ ....................................................................................................282
PamiÚtaj, ĝe Przyjaciele to serial telewizyjny ......................................................................................283
PamiÚtaj, ĝe faïszywe zaïoĝenia to kiepska rozmowa kwalifikacyjna .....................................................283
Emocje zostaw za drzwiami .............................................................................................................283
Zadawaj pytania, które ĂwiadczÈ o tym, ĝe interesuje CiÚ, gdzie trafisz ...............................................284

Rozdziaï 26: Najlepsze usuniÚte sceny ..................................................................... 285

Wehikuï czasu: teksty, których nie moĝesz wykorzystaÊ ......................................................................285

Rozdziaï 27: DziesiÚÊ typów osobowoĂci wĂród rekruterów .................................... 289

Zdobywcus junior (mïody zdobywca) ...............................................................................................289
Businessius seriosus (powaĝny biznesmen) ........................................................................................290
Bossus potentialus (potencjalny szef) ................................................................................................290
Kontemplativius mrozus (zimny kontemplator) ..................................................................................290
Milutkus cieplutkus (miïa, ciepïa osoba) ...........................................................................................291
Rekruterus niekompetentus (niekompetentny rekruter) .......................................................................291

Spis treĂci

11

OnieĂmielaczus seriosus (powaĝny onieĂmielacz) ...............................................................................292
Rekruterus professionalus (profesjonalny rekruter) .............................................................................292
Gadulus pospolitus (pospolity gaduïa) ..............................................................................................293
Technikus ĂciĂlakus (osoba o umyĂle Ăcisïym i technicznym) ...............................................................293
Co za duĝos to niezdrowos? .............................................................................................................293

CzÚĂÊ IV

¥wiatïa, kamera, akcja!

Odpowiadanie na pytania

214

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania

W tej czÚĂci…

ytania to poczÈtek, Ărodek i koniec wielu rozmów
kwalifikacyjnych. To, jak na nie odpowiadasz i jakie pytania

sam zadajesz, to gïówny element pozwalajÈcy Twoim rozmówcom
dowiedzieÊ siÚ, kim jesteĂ i co potrafisz.

W tej czÚĂci przeczytasz o tym, jak naleĝy i jak nie naleĝy odpowiadaÊ
na pytania o siebie, swoje wyksztaïcenie i doĂwiadczenie. Znajdziesz
tu rady, jak odpowiadaÊ na pytania o pracÚ, którÈ masz nadziejÚ
dostaÊ w przyszïoĂci, i tÚ, którÈ wykonywaïeĂ w przeszïoĂci.
PiszÚ tu równieĝ o trudnych pytaniach, na które wolaïbyĂ nie
odpowiadaÊ.

P

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie…

215

Rozdziaï 18

ProszÚ opowiedzieÊ

coĂ o sobie…

W tym rozdziale:

Ź

Odpowiedzi, które rzucÈ Twoich rozmówców na kolana.

Ź

Przygotowanie komunikatu marketingowego, który przyciÈgnie uwagÚ,

Ź

Krótka autoreklama.

Ź

Dobre (i kiepskie) odpowiedzi na moĝliwe pytania.

ytania i odpowiedzi to dialogi sceniczne rozmów kwalifikacyjnych. Ten rozdziaï
poĂwiÚcony jest pytaniom i odpowiedziom, które majÈ za zadanie naĂwietliÊ

TwojÈ sylwetkÚ, pokazaÊ Twoje marzenia, talenty i motywacjÚ.

Wiele pytañ omawianych w tym rozdziale koncentruje siÚ na tym, jakÈ jesteĂ osobÈ.
Na przykïad:

9

Osoby przeprowadzajÈce rozmowÚ kwalifikacyjnÈ chcÈ poznaÊ Twoje
mocne strony: Czy potrafi pan zakasaÊ rÚkawy i przyïoĝyÊ siÚ do ukoñczenia projektu
caïego zespoïu, nawet jeĂli dane czynnoĂci nie wchodzÈ w zakres pañskich obowiÈzków?
Czy moĝe mi pan daÊ przykïad takiego zachowania w przeszïoĂci?

9

Rekruterzy chcÈ teĝ poznaÊ Twoje sïabe strony: Gdybym wspomniaï o panu
pañskim byïym wspóïpracownikom, co by o panu powiedzieli?

Aby poznaÊ takie informacje, rekruterzy czÚsto zaczynajÈ od pytania, które wywoïuje
u kandydatów panikÚ. W tym rozdziale powiem Ci, jak dobrze na nie odpowiedzieÊ
dziÚki przygotowanej autoprezentacji, która sprawi, ĝe wydasz siÚ idealnym kandydatem.

Jak szczegóïowo odpowiedzieÊ
na bardzo ogólne pytanie?

StarajÈc siÚ ustaliÊ, czy jesteĂ odpowiedniÈ osobÈ na dane stanowisko, rekruterzy zwykle
zaczynajÈ od pytañ majÈcych na celu bliĝsze poznanie CiÚ. CzÚsto jest to proĂba wyraĝona
w nastÚpujÈcej formie:

ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie.

P

216

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania

Niezaleĝnie od tego, jak to pytanie jest sformuïowane, powinieneĂ byÊ na nie
przygotowany, poniewaĝ zwykle pojawia siÚ ono na poczÈtku rozmowy kwalifikacyjnej
— kiedy Twój rozmówca wciÈĝ wyrabia sobie opiniÚ na Twój temat.

Dobry poczÈtek pozwala wywoïaÊ efekt halo (patrz rozdziaï 9.). Efekt halo ma miejsce,
gdy Twój rozmówca od poczÈtku jest pod takim wraĝeniem Twojej osoby, ĝe zakïada,
iĝ skoro w jednej dziedzinie brylujesz, tak samo bÚdzie i w innych.

ZaczynajÈc opowiadaÊ o sobie, skup siÚ na tych aspektach Twojego ĝycia, które ilustrujÈ
TwojÈ wartoĂÊ jako kandydata na stanowisko, o jakie siÚ starasz. Oprócz chÚci poznania
Twoich kwalifikacji, umiejÚtnoĂci i doĂwiadczenia, zwiÈzanych z pracÈ na danym
stanowisku, pracodawca chce siÚ teĝ upewniÊ, ĝe jesteĂ osobÈ, która:

9

potrafi wykonywaÊ danÈ pracÚ,

9

chce to robiÊ,

9

bÚdzie potrafiïa przy tym dogadywaÊ siÚ z innymi.

Pracodawcy chcÈ teĝ wiedzieÊ, jak przyjmujesz polecenia przeïoĝonych. Interesuje ich,
czy masz tendencjÚ do obniĝania stawianych sobie wymagañ, gdy poczujesz siÚ w pracy
bezpiecznie. ChcÈ wiedzieÊ, czy porzucisz ich bez wahania w niedogodnym dla nich
momencie, gdy ktoĂ inny zaproponuje Ci lepsze wynagrodzenie — i to nawet wtedy,
jeĂli sami nie chcÈ mieÊ wobec Ciebie dïugoterminowych zobowiÈzañ.

OdpowiadajÈc na pytanie: „ProszÚ mi opowiedzieÊ o sobie”, pamiÚtaj o nastÚpujÈcym
zaleceniu:

Skup siÚ na swoich najlepszych cechach.

Moĝesz zapytaÊ, czy takie wybiórcze podawanie informacji to nie kïamstwo? Nie, kïamstwo
w tym przypadku miaïoby krótkie nogi.

Opinia przekornego eksperta

Z serii „Dla kaĝdego coĂ miïego”: Ăwietny specja-
lista w dziedzinie poĂrednictwa pracy Neil P. Mc-
Nulty (www.mcnultymanagement.com) z Virginia
Beach w stanie Wirginia, który przez 25 lat swojej
pracy pomógï znaleěÊ pracÚ setkom osób, radzi
swoim klientom, by przejĂÊ od razu do rzeczy i trzy-
maÊ siÚ zagadnieñ dotyczÈcych pracy. Oto, co mówi
o odpowiadaniu na pytanie o charakterystykÚ wïasnÈ
kandydata:

„Wielu ekspertów twierdzi, ĝe rekruterzy zadajÈ to
pytanie, poniewaĝ chcÈ wiedzieÊ, w jaki sposób
formuïujesz myĂli, jak wyraĝasz swoje ambicje
zawodowe i jak potrafisz siÚ zaprezentowaÊ, gdy
jesteĂ pod presjÈ. Nie zawsze jednak tak jest.

CzÚsto prawdziwym powodem zadania tego pyta-
nia jest to, ĝe rekruter jest nieprzygotowany, nie
wie, od czego zaczÈÊ, i chce siÚ zastanowiÊ, o co
CiÚ dalej pytaÊ, w czasie, gdy mówisz.

UczÚ moich klientów, by w odpowiedzi przedsta-
wiali maksymalnie dwuminutowe podsumowanie
swojej historii zawodowej — nie zdradzajÈc ĝad-
nych osobistych informacji — tylko listÚ dotychczas
zajmowanych stanowisk, koñczÈc tÚ prezentacje
sïowami: To doprowadziïo nas do dnia dzisiejszego.
ProszÚ mi opowiedzieÊ, czego dokïadnie oczekujÈ
pañstwo od osoby zatrudnionej na tym stanowi-
sku? Ta taktyka sugeruje pracodawcy kierunek,
w którym moĝe prowadziÊ rozmowÚ, a kandydatowi
daje szansÚ dopasowania swoich odpowiedzi do
potrzeb pracodawcy w dalszej czÚĂci rozmowy”.

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie…

217

Znam kobietÚ, która skïamaïa, mówiÈc o swojej poprzedniej pensji: nie zawyĝyïa jej,
lecz zaniĝyïa, poniewaĝ nie chciaïa wyjĂÊ na osobÚ o zbyt wysokich kwalifikacjach.
Po 11 miesiÈcach zostaïa zwolniona za kïamstwo, gdy pracodawca wreszcie sprawdziï
jej referencje. Tydzieñ wczeĂniej dostaïa awans!

Zawsze szczerze opowiadaj o swoich najlepszych cechach. Jednak nie wypaplaj
niczego, co mogïoby sprawiÊ, ĝe zatrudnienie Ciebie wyda siÚ kiepskim pomysïem.
Nie powinieneĂ teĝ nadmiernie wyolbrzymiaÊ swoich dobrych cech — musisz byÊ
w stanie speïniÊ swoje obietnice. PamiÚtaj, ĝe szczuroïapowi trzeba zapïaciÊ

1

.

Poszczególne elementy Twojej
wypowiedzi trafiajÈ w sedno

Do uwaĝnego sïuchacza dotrze nie tylko to, co wyraĝasz sïowami. Usïyszy on teĝ melodiÚ
Twojej wypowiedzi i zwróci uwagÚ, jak rozkïadasz akcenty:

9

Czy skupiasz siÚ na swoich kompetencjach i umiejÚtnoĂciach, wyksztaïceniu
i szkoleniach w odniesieniu do stanowiska? W takim przypadku prawdopodobnie
dojdzie on do wniosku — hurra! — ĝe koncentrujesz siÚ na pracy.

9

Czy skupiasz siÚ na swoim hobby? Twój rozmówca moĝe dojĂÊ do wniosku, ĝe
bardziej interesuje CiÚ Twój czas wolny, a pracujesz tylko po to, by nie umrzeÊ
z gïodu.

9

Czy skupiasz siÚ na swojej obecnej pracy? W takim przypadku moĝesz sprawiaÊ
wraĝenie osoby, która jest mocno zwiÈzana z obecnym stanowiskiem i nie jest
jeszcze gotowa, by pójĂÊ naprzód. Albo ĝe chcesz cynicznie wykorzystaÊ nowÈ
ofertÚ pracy, by zmusiÊ obecnego szefa, aby daï Ci podwyĝkÚ.

ZawÚě pytanie

Moĝesz od razu przejĂÊ do opowiadania o sobie albo moĝesz poprosiÊ o wskazówki:

MogÚ opowiedzieÊ panu o swoim doĂwiadczeniu i osiÈgniÚciach w tej branĝy albo o moim
wyksztaïceniu i szkoleniu, które dajÈ mi odpowiednie kwalifikacje na to stanowisko,
albo o mojej osobistej Ăcieĝce rozwoju. Od czego mam zaczÈÊ?

Pracodawcy zwykle odpowiadajÈ, ĝe chcÈ posïuchaÊ zarówno o Twojej pracy, jak równieĝ
odrobinÚ o Tobie — lub po trochu o wszystkim.

1

Odwoïanie do legendy o szczuroïapie z Hameln, który wyprowadziï z miasta szczury, grajÈc na

flecie, a nastÚpnie utopiï je w rzece. Gdy mieszkañcy odmówili mu obiecanej zapïaty, graniem
wyprowadziï z miasta dzieci, które zaginÚïy bez wieĂci — przyp. tïum.

218

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania

Napisz swojÈ autoreklamÚ

Dobrym sposobem na gwiazdorski wystÚp w odpowiedzi na proĂbÚ, by opowiedzieÊ
o sobie, jest zapamiÚtanie — dosïownie wykucie na pamiÚÊ — reklamy na wïasny
temat. Powinna ona trwaÊ od minuty do dwóch.

PomyĂl przez chwilÚ o tym, co ma na celu reklama. Koncentruje siÚ na sprzedaĝy
okreĂlonego produktu w krótkim czasie. Stara siÚ zwróciÊ uwagÚ interesujÈcymi
faktami, a potem mówi, dlaczego powinieneĂ kupiÊ danÈ rzecz.

Twoja osobista reklama dziaïa dokïadnie na tej samej zasadzie, pozwalajÈc Ci:

9

przykuÊ uwagÚ pracodawcy dziÚki wyraĝajÈcemu pewnoĂÊ siebie stwierdzeniu
na temat Ciebie i Twojej wartoĂci w odniesieniu do oferowanej posady,

9

poprzeÊ powyĝsze stwierdzenie faktami,

9

przekonaÊ pracodawcÚ, dlaczego powinien zatrudniÊ wïaĂnie Ciebie, a nie kogoĂ
innego.

Nie ĝartowaïam, piszÈc, ĝe powinieneĂ siÚ nauczyÊ swojej autoprezentacji na pamiÚÊ.

mwicz tak dïugo, aĝ bÚdziesz jÈ w stanie wypowiedzieÊ w sposób naturalny. Podobnie
jak aktor, musisz nauczyÊ siÚ swojej roli i wygïosiÊ jÈ w odpowiedni sposób. ¿adnego
jÈkania siÚ. ¿adnej improwizacji.

ByÊ moĝe nie jesteĂ przekonany do tej rady. Czy nauczenie siÚ czegokolwiek na pamiÚÊ
nie sprawi, ĝe bÚdziesz brzmiaï drÚtwo? ByÊ moĝe. Jednak co wolisz — brzmieÊ nieco
sztywno czy rzucaÊ siÚ jak ryba wyjÚta z wody, nie majÈc pojÚcia, co powiedzieÊ na temat
tego, dlaczego wïaĂciwie tutaj jesteĂ i dlaczego nadajesz siÚ do tej pracy? No wïaĂnie.

W zaleĝnoĂci od Twojego doĂwiadczenia i pracy, o jakÈ siÚ starasz, Twoja autoprezentacja
moĝe zawieraÊ dowolne z poniĝszych informacji:

9

kompetencje, umiejÚtnoĂci i doĂwiadczenie zwiÈzane ze stanowiskiem, o które
siÚ starasz,

9

wyksztaïcenie i stopieñ naukowy,

9

doĂwiadczenie na stanowiskach kierowniczych,

9

szkolenie zwiÈzane bezpoĂrednio z danÈ posadÈ,

9

datÚ spodziewanego ukoñczenia studiów (jeĂli to CiÚ dotyczy),

9

osiÈgniÚcia i nagrody,

9

ogólne cele,

9

krótkie podsumowanie (patrz ramka „Nowe narzÚdzie: branding brief”
pod koniec tego rozdziaïu).

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie…

219

Przykïadowe autoreklamy

Osoba majÈca wkrótce ukoñczyÊ wyĝszÈ uczelniÚ i starajÈca siÚ o pracÚ dla internetowego
portalu z wiadomoĂciami mogïaby powiedzieÊ coĂ takiego:

Wasza potrzeba znalezienia kogoĂ, kto bÚdzie w stanie redagowaÊ wiadomoĂci, tak by
pojawiaïy siÚ jak najszybciej, jest zgodna z tym, czego chcÚ i do czego mam kwalifikacje.
’Èczenie peïnoetatowej pracy z naukÈ nauczyïo mnie organizacji czasu i ustalania
priorytetów — bez tego nie odniósïbym sukcesu. BiorÈc pod uwagÚ wymagania terminowoĂci,
uwaĝam, ĝe umiejÚtnoĂÊ radzenia sobie z wieloma zadaniami równoczeĂnie jest bardzo
waĝna w zawodzie dziennikarza.

W maju skoñczÚ studia na wydziale nauk politycznych i dziennikarstwa na Uniwersytecie
Poznañskim, uzyskujÈc stopieñ magistra. Wspóïpracowaïem przy tworzeniu studenckiej
strony internetowej i gazety. Mógïbym zajmowaÊ tam stanowisko redaktora, jednak przez
caïy okres studiów musiaïem samodzielnie siÚ utrzymywaÊ. Mimo to udaïo mi siÚ uzyskaÊ
wysokÈ ĂredniÈ ocen, spodziewam siÚ wiÚc, ĝe ukoñczÚ studia z wyróĝnieniem.

DoĂwiadczony menedĝer mógïby tymczasem skupiaÊ siÚ w swojej autoprezentacji na
osobistych osiÈgniÚciach i doĂwiadczeniach, na przykïad:

Jestem menedĝerem posiadajÈcym duĝe doĂwiadczenie w budowaniu zespoïu. Zajmowaïem siÚ
koordynacjÈ projektów grupowych oraz motywowaniem ludzi do pracy. Mam teĝ umiejÚtnoĂci
w zakresie rekrutowania i zwalniania pracowników.

Udaïo mi siÚ wdroĝyÊ nowe technologie w poprzednim miejscu pracy, mimo ĝe wymagaïo
to przeprowadzenia intensywnego przeszkolenia pracowników.

Lista moich osiÈgniÚÊ zawodowych obejmuje teĝ przygotowanie waĝnych prezentacji dla
klientów, które doprowadziïy do 87-procentowego wzrostu sprzedaĝy od momentu, gdy siÚ
tym zajÈïem.

PodsumowujÈc, sÈdzÚ, ĝe mam wymagane umiejÚtnoĂci i doĂwiadczenie, jakiego szukacie
u osoby na tym stanowisku. Posiadam teĝ odpowiedniÈ wiedzÚ technicznÈ i pozytywne
nastawienie do zmian. Czy moje doĂwiadczenie pañstwu odpowiada?

Moĝesz przygotowaÊ jednÈ gïównÈ autoreklamÚ (szkielet obejmujÈcy najwaĝniejsze
umiejÚtnoĂci) i odpowiednio jÈ przeksztaïcaÊ na gorÈco w zaleĝnoĂci od potrzeb
stanowiska, o które siÚ ubiegasz.

JeĂli — tak jak ja — nie bardzo radzisz sobie z wprowadzaniem poprawek „na ĝywo”,
przygotuj sobie kilka autoprezentacji na potrzeby zbliĝonych, lecz odmiennych
stanowisk. Dostosuj odpowiedniÈ wersjÚ i przeÊwicz jÈ przed kaĝdÈ rozmowÈ.

Mogïoby siÚ wydawaÊ, ĝe ta wskazówka nie jest zbyt odkrywcza, jednak rekruterzy
mówiÈ, ĝe zaskakujÈco niewiele osób, planujÈc rozmowÚ kwalifikacyjnÈ, przygotowuje
odpowiedniÈ autoreklamÚ.

Postaraj siÚ napisaÊ osobistÈ reklamÚ. Opisz swoje doĂwiadczenie, kompetencje
i umiejÚtnoĂci odnoszÈce siÚ do stanowiska, którego pragniesz. Spraw, by informacje
te podane byïy w interesujÈcy sposób, i pamiÚtaj, ĝe musisz siÚ sprzedaÊ, a nie tylko
opowiedzieÊ pracodawcom o tym, co masz i dlaczego powinni tego chcieÊ.

220

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania

Pytania

Czytelnicy poprzednich wydañ tej ksiÈĝki mówili mi, ĝe potrzebujÈ wiÚcej pomocy
przy odpowiedzi na dwa pytania: o najwiÚksze sïaboĂci i o to, dlaczego pracodawca
miaïby ich zatrudniÊ. W tym wydaniu poĂwiÚciïam im wiÚc wiÚcej uwagi.

Poniĝej znajdziesz przykïady odpowiedzi oznaczonych jako „Dobre posuniÚcia”,
które Ci siÚ przysïuĝÈ, i oznaczonych jako „Wpadki”, których powinieneĂ unikaÊ.

Jakie jest pañskie najwiÚksze osiÈgniÚcie?

Dobre posuniÚcia

9

Przytoczone osiÈgniÚcie powinno mieÊ bezpoĂredni zwiÈzek z posadÈ, o którÈ siÚ
starasz.

9

Przedstaw jak najwiÚcej szczegóïów, tak jakbyĂ opowiadaï ciekawÈ historiÚ.

9

Opisz rezultaty, jakie udaïo Ci siÚ osiÈgnÈÊ.

Wpadki

9

Daj mglistÈ i maïo precyzyjnÈ odpowiedě.

9

Podaj osiÈgniÚcie niemajÈce nic wspólnego z pracÈ, o którÈ siÚ starasz.

9

Omów obowiÈzki zamiast osiÈgniÚÊ.

Gdzie pan widzi siebie za piÚÊ lat? W jaki sposób ta praca wpisuje siÚ w pañskie
dïugoterminowe cele zawodowe?

Dobre posuniÚcia

9

Powiedz, ĝe masz nadziejÚ, iĝ Twoja ciÚĝka praca pozwoli Ci wspiÈÊ siÚ wyĝej na
drabinie kariery.

9

Odpowiedz realistycznie: biorÈc pod uwagÚ zmiany na rynku pracy, które
sprawiajÈ, ĝe trzy lata mogÈ siÚ wydawaÊ dïugoterminowym zatrudnieniem,
opowiedz o koniecznoĂci ustawicznego doksztaïcania siÚ, co pozwala dotrzymaÊ
kroku zmianom w branĝy i braÊ sprawy we wïasne rÚce.

9

Opisz krótkoterminowe, osiÈgalne cele i opowiedz o tym, w jaki sposób mogÈ Ci
one pomóc osiÈgnÈÊ cele dïugofalowe.

9

Opowiedz, w jaki sposób ta praca pozwoliïaby Ci siÚ zbliĝyÊ do Twoich celów.

9

Postaraj siÚ wyjĂÊ na osobÚ ambitnÈ, ale nie zanadto, tak by nie stanowiÊ
zagroĝenia dla kogoĂ, kto podejmuje decyzjÚ o Twoim zatrudnieniu.

Wpadki

9

Powiedz, ĝe chciaïbyĂ zajÈÊ miejsce swojego rozmówcy.

9

Opisuj nierealistyczne cele.

9

Opowiedz o celach, które nie sÈ spójne z potrzebami firmy lub których nie jest
ona w stanie zrealizowaÊ.

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie…

221

Jaka jest pana najsilniejsza strona?

Dobre posuniÚcia

9

Przygotuj siÚ do rozmowy o swoich piÚciu najsilniejszych stronach, jak na przykïad:
x

umiejÚtnoĂÊ organizacji pracy,

x

chÚÊ do wykonywania dodatkowej pracy,

x

szybkoĂÊ uczenia siÚ,

x

umiejÚtnoĂÊ przewidywania i zapobiegania problemom,

x

umiejÚtnoĂÊ budowania zespoïu,

x

zdolnoĂci przywódcze,

x

zachowanie zimnej krwi w trudnych sytuacjach.

9

Omów tylko zalety majÈce odniesienie do pracy na stanowisku, o które siÚ
ubiegasz.

9

Wykorzystaj przykïady, by zilustrowaÊ swoje silne strony. Moĝesz podeprzeÊ siÚ
danymi statystycznymi lub referencjami.

Wpadki

9

Mów o silnych stronach niezwiÈzanych z pracÈ, o którÈ siÚ ubiegasz.

9

Graj na zwïokÚ, mówiÈc, ĝe gïupio Ci siÚ chwaliÊ.

9

Dla kobiet: powiedz, ĝe jesteĂ przewodniczÈcÈ rady rodziców w przedszkolu
swojego dziecka (o ile nie starasz siÚ o pracÚ w hurtowni materiaïów szkolnych).
Dyskryminacja? Tak, ale badania wskazujÈ, ĝe matki sÈ postrzegane jako mniej
zaangaĝowane w pracÚ niĝ kobiety bezdzietne lub mÚĝczyěni (niezaleĝnie od
tego, czy majÈ dzieci, czy nie).

Przekorny ekspert o silnych stronach

Neil P. McNulty, ekspert w dziedzinie poĂrednic-
twa pracy z Virginia Beach w stanie Wirginia, za-
uwaĝa, ĝe wiÚkszoĂÊ ekspertów radzi, by mieÊ na
podorÚdziu przynajmniej dwa lub trzy osiÈgniÚcia,
o których moĝesz opowiedzieÊ, najlepiej w formie
minihistoryjki.

„To wartoĂciowa informacja”, mówi McNulty,
„jednak w tej sytuacji zupeïnie pomija siÚ fakt, ĝe
wiÚkszoĂÊ osób na rynku pracy to po prostu prze-
ciÚtni, ciÚĝko pracujÈcy ludzie, którzy nie dokonali
niczego wyjÈtkowego. UczÚ moich klientów od-
powiadaÊ na takie pytania w nastÚpujÈcy sposób:

Zrobiïem wiele rzeczy, które uwaĝam za waĝne,
jednak nic takiego, co zmieniïoby oblicze Ăwiata
biznesu. Jestem jednak osobÈ zorganizowanÈ,
nastawionÈ na uzyskiwanie dobrych rezultatów,
obdarzonÈ duĝÈ energiÈ i takÈ, która potrafi do-
prowadzaÊ rozpoczÚte zadania do koñca i potrafi
wykonaÊ je dobrze. Zawsze terminowo koñczÚ
swojÈ pracÚ, jest ona dobrej jakoĂci, a jeĂli pañ-
stwo mnie zatrudniÈ, moĝecie siÚ po mnie spo-
dziewaÊ wïaĂnie takich rezultatów, niezaleĝnie od
powierzanych mi zadañ”.

Moje trzy grosze: Rzadko zdarza siÚ, by na jakieĂ
pytanie istniaïa tylko jedna wïaĂciwa odpowiedě.
DziÚkujÚ Neilowi za nowatorskie spojrzenie na to
zagadnienie.

222

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania

Jaka jest pañska najwiÚksza sïaboĂÊ?

Dobre posuniÚcia

9

Opowiedz, ĝe udaïo Ci siÚ przeksztaïciÊ poczÈtkowÈ sïaboĂÊ w swojÈ mocnÈ
stronÚ. Poniĝej trzy przykïady:
x

Gdy zaczÈïem pracowaÊ na stanowisku menedĝera, nie zawsze wiedziaïem, co robiÚ.
Zapisaïem siÚ wiÚc na internetowy kurs zarzÈdzania, czytaïem ksiÈĝki poĂwiÚcone tej
tematyce i przyglÈdaïem siÚ, jak pracujÈ menedĝerowie, których podziwiaïem. W rezultacie
zwracam szczególnÈ uwagÚ na jakoĂÊ wskazówek, których udzielam moim podwïadnym
przed rozpoczÚciem projektu. Nie jestem doskonaïy i moĝe nigdy nie bÚdÚ — sam jestem
swoim najsurowszym krytykiem — jednak moje zdolnoĂci przywódcze znaczÈco siÚ
poprawiïy, wpïywajÈc na produktywnoĂÊ i osiÈgniÚcia zespoïu.

x

Nie mam naturalnej smykaïki do techniki, kiedy wiÚc po raz pierwszy przyszïo mi
pracowaÊ z nowym oprogramowaniem X, kiepsko sobie radziïem. Zapisaïem siÚ na
kurs obsïugi tego programu w czasie wolnym i teraz jestem najlepszym asystentem
administracyjnym w biurze.

x

W przeszïoĂci miewaïem problemy z zapamiÚtaniem wszystkich terminów spotkañ,
gdy musiaïem siÚ przemieszczaÊ z prÚdkoĂciÈ Ăwiatïa z jednego spotkania na drugie
na róĝnych koñcach miasta. Jednak udaïo mi siÚ rozwiÈzaÊ ten problem dziÚki temu
doskonaïemu urzÈdzeniu elektronicznemu — proszÚ pozwoliÊ, ĝe je panu zademonstrujÚ.
Od czasu, gdy z niego korzystam, nie zapomniaïem o niczym.

9

Postaraj siÚ zrównowaĝyÊ sïaboĂÊ innymi zaletami. Poniĝej trzy przykïady:
x

Nie mam zdolnoĂci myĂlenia globalnego. Jednak z uwagi na umiejÚtnoĂÊ dostrzegania
szczegóïów jestem idealnym dopeïnieniem dla kogoĂ, kto potrafi zobaczyÊ szerszy obraz.

x

Nie udajÚ, ĝe jestem doskonaïym prawnikiem procesowym. Jednak moja wiedza
prawnicza, szczególnie w zakresie form prawnych spóïek, sprawia, ĝe mogÚ konturowaÊ
z innymi prawnikami w mieĂcie.

x

Jako osoba nowa w tym mieĂcie nie mogÚ poszczyciÊ siÚ wïasnÈ klientelÈ, jednak jako
osoba obdarzona talentem do publicznych prezentacji mogÚ szybko sobie jÈ zdobyÊ.
Mój plan zakïada przyciÈgniÚcie klientów poprzez wystÈpienia na spotkaniach
lokalnego klubu oraz podczas imprez organizowanych w mieĂcie.

Wpadki

9

Z brutalnÈ szczeroĂciÈ opowiedz o swoich oczywistych wadach, na przykïad ĝe
jesteĂ trudnym wspóïpracownikiem, ïatwo siÚ nudzisz, nie dogadujesz
z przedstawicielami mniejszoĂci, masz sïabÈ pamiÚÊ albo stres CiÚ wykañcza.

9

Ucieknij siÚ do banaïów, na przykïad powiedz, ĝe jesteĂ pracoholikiem
(„Mój szef musiaï mnie dosïownie wyganiaÊ z pracy kaĝdego wieczoru”)
czy perfekcjonistÈ („Diabeï tkwi w szczegóïach, a ja naprawdÚ je dopieszczam”).
Jednak nawet takie oklepane zwroty mogÈ zadziaïaÊ w przypadku bardzo
mïodych kandydatów.

9

Powiedz, ĝe nie masz ĝadnych sïaboĂci.

9

Przyznaj siÚ do istotnych wad, które mogïyby pozostaÊ niezauwaĝone w procesie
podejmowania decyzji o zatrudnieniu.

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie…

223

Jakie sÈ pañskie pozazawodowe zainteresowania, wïÈczajÈc w to sport?
Czy korzysta pan z komunikatorów internetowych? Jakie ksiÈĝki (czasopisma,
blogi) czytuje pan ostatnio? Jakie filmy pan obejrzaï w ostatnim czasie?

Dobre posuniÚcia

9

BÈdě entuzjastyczny.

9

Opowiedz o tym, dlaczego lubisz robiÊ to, co robisz.

9

Skup siÚ na aktywnych hobby, najlepiej zespoïowych — raczej sportach niĝ
czytaniu.

9

JeĂli to moĝliwe, pokaĝ, w jaki sposób Twoje hobby lub lektury wiÈĝÈ siÚ z pracÈ.

9

Skup siÚ na tym, jak tradycyjne lub nowoczesne media pozwalajÈ Ci siÚ rozwijaÊ.

Wpadki

9

Powiedz, ĝe nie masz ĝadnych zainteresowañ poza pracÈ.

9

Omów ekstremalne sporty, uprawiane indywidualnie (chyba ĝe majÈ one
zwiÈzek z posadÈ, o którÈ siÚ starasz).

9

Wspomnij o prozie wampirycznej, horrorach lub filmach peïnych przemocy
(albo trzymaj siÚ wyïÈcznie biznesu i wiadomoĂci).

Czy woli pan pracowaÊ z innymi, czy sam? A jak z pracÈ w zespole?

Dobre posuniÚcia

9

Opowiedz o swojej umiejÚtnoĂci adaptacji i zdolnoĂci do pracy zarówno
samodzielnej, jak równieĝ z innymi — i to zarówno w roli lidera, jak i podwïadnego.

9

Podawaj konkretne przykïady.

9

PodkreĂl, jak waĝny jest wkïad kaĝdego czïonka zespoïu.

Wpadki

9

Pozwól, by Twój rozmówca myĂlaï, ĝe jesteĂ ofiarÈ wykonujÈcÈ caïÈ robotÚ za
innych czïonków zespoïu, którzy to wykorzystujÈ.

9

Powiedz, ĝe nie lubisz pracowaÊ w zespole.

Inne dobre odpowiedzi na pytanie o sïabe strony

WiÚcej sugestii dotyczÈcych odpowiedzi na róĝne
pytania moĝesz znaleěÊ na stronie www. rozmo-
wakwalifikacyjna.com. Po lewej stronie znajdziesz
zakïadkÚ „CzÚsto zadawane pytania” — po jej
klikniÚciu zobaczysz podziaï na poszczególne dziaïy.
W dziale „Cechy osobowoĂci” znajdziesz miÚdzy
innymi pytanie: „Jakie sÈ Twoje najwiÚksze sïabo-
Ă

ci/wady?”. Na stronie znajdziesz teĝ wskazówki,

jak odpowiadaÊ na takie pytania, jak:

9

Co powiedziaïby o Tobie Twój poprzedni pra-
codawca?

9

Dlaczego odszedïeĂ z poprzedniej pracy?

9

Dlaczego do tej pory nie znalazïeĂ pracy?

9

Czy to moĝliwe, ĝe masz zbyt wysokie kwalifi-
kacje na to stanowisko?

224

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania

Jaka jest pañska definicja sukcesu? A poraĝki?

Dobre posuniÚcia

9

Powiedz, ĝe wedïug Ciebie sukces oparty jest na równowadze pomiÚdzy ĝyciem
zawodowym i osobistym.

9

OdnieĂ pojÚcie sukcesu do stanowiska, o które siÚ starasz.

9

JeĂli musisz mówiÊ o poraĝce, zrób to w sposób pozytywny, opowiadajÈc, jak
udaïo Ci siÚ przeksztaïciÊ poraĝkÚ w sukces lub czego nauczyïeĂ siÚ z tego
doĂwiadczenia.

9

Zaprezentuj siÚ jako szczÚĂliwa osoba, która uwaĝa, ĝe Ăwiat jest raczej dobry niĝ zïy.

Wpadki

9

PoĂwiÚÊ duĝo czasu na mówienie o poraĝce.

9

Powiedz, ĝe nigdy nie popeïniasz bïÚdów i nigdy nie poniosïeĂ poraĝki.

9

Opisz sukces jako uwieñczenie brutalnej walki, w której nie bierze siÚ jeñców.

W jaki sposób radzi pan sobie ze stresujÈcymi sytuacjami?

Dobre posuniÚcia

9

Daj przykïady tego, jak w przeszïoĂci radziïeĂ sobie ze stresem.

9

Omów to, co robisz, by siÚ zrelaksowaÊ, odĂwieĝyÊ i naïadowaÊ akumulatory.

9

Daj pozytywne przykïady tego, jak stres sprawiï, ĝe pracowaïeĂ ciÚĝej i bardziej
wydajnie.

Wpadki

9

Powiedz, ĝe unikasz stresu („Co, ja miaïbym siÚ martwiÊ?”).

9

Zasugeruj, ĝe stres zwykle jest wynikiem braku przygotowania i wiedzy.

Czy jest coĂ jeszcze, co powinienem o panu wiedzieÊ?

Dobre posuniÚcia

9

Omów wszystkie swoje zalety, których rozmówca nie odkryï w dotychczasowej
rozmowie, i odnieĂ je do pracy, o którÈ siÚ starasz.

9

Powtórz te atuty, które juĝ omówiïeĂ, i przypomnij rozmówcy, dlaczego jesteĂ
najlepszym kandydatem na to stanowisko.

Wpadki

9

Powiedz „nie” i nie mów potem ani sïowa.

9

Powiedz, ĝe potrzebujesz pierwszych dwóch tygodni czerwca wolnych,
poniewaĝ wtedy masz dostÚpny domek w systemie timeshare.

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie…

225

Dlaczego powinienem Pana zatrudniÊ?

To zarazem najgorsze i najlepsze z moĝliwych pytañ.

Najgorsze, poniewaĝ wielu (a moĝe nawet wiÚkszoĂÊ) kandydatów jest na nie zupeïnie
nieprzygotowanych i kompletnie je zawala, mówiÈc idiotyzmy w rodzaju: Bo blisko
mieszkam albo banaïy: Poniewaĝ jestem uczciwy i zawsze przychodzÚ do pracy.

Najlepsze, poniewaĝ jest to zaproszenie do powtórzenia informacji o Twoich mocnych
stronach i innych czynnikach, które robiÈ z Ciebie idealnÈ osobÚ na to stanowisko.

Co wiÚcej, poniewaĝ zwykle jest to ostatnie pytanie, Twoja odpowiedě naprawdÚ moĝe
utkwiÊ rozmówcy w pamiÚci.

Twoja odpowiedě powinna wiÈzaÊ Twoje dotychczasowe doĂwiadczenia z pracy lub
szkoïy z pracÈ, którÈ miaïbyĂ wykonywaÊ. Powinna opisywaÊ wyjÈtkowÈ kombinacjÚ
Twoich umiejÚtnoĂci, wiedzy (wïÈczajÈc w to wyksztaïcenie i szkolenia) i doĂwiadczenia.
Przygotuj siÚ dziÚki poniĝszym czterem krokom:

1. Przypomnij sobie zgromadzone informacje na temat firmy (patrz

rozdziaï 6.) oraz na temat stanowiska, o które siÚ starasz.

JeĂli brakuje Ci jakichĂ informacji, zapytaj: Czy moĝe mi pan powiedzieÊ, jakie
problemy obecnie musicie rozwiÈzaÊ? Czego oczekujecie od osoby, którÈ zatrudnicie na tym
stanowisku, w ciÈgu pierwszych 6 miesiÚcy jej pracy?

2. Pokaĝ, w jaki sposób praca, którÈ wykonywaïeĂ do tej pory, wiÈĝÚ siÚ z pracÈ

na tym stanowisku, lub — jeĂli jesteĂ nowicjuszem albo zmieniasz zawód —
w jaki sposób moĝesz przenieĂÊ do niej swoje dotychczasowe umiejÚtnoĂci.

WyjaĂnij, w jaki sposób Twoje wyksztaïcenie sprawia, ĝe masz odpowiednie
kwalifikacje. Opowiedz to jako historyjkÚ, dziÚki czemu informacje te bardziej
zapadnÈ w pamiÚÊ Twojemu rozmówcy (patrz rozdziaï 5.). Przywoïaj swojÈ
autoreklamÚ lub podsumowanie (branding brief omawiam pod koniec tego
rozdziaïu).

3. Wspomnij o wspólnych wartoĂciach, opierajÈc siÚ na reputacji i motcie

firmy.

Caïkowicie siÚ zgadzam ze zdecydowanym stanowiskiem firmy, jeĂli chodzi o sprzeciw
wobec zastawiania puïapek kredytowych na najbiedniejszych pracowników.

4. Potwierdě swoje zainteresowanie pracÈ.

Oto trzy przykïady tego, jak mógïbyĂ sformuïowaÊ swojÈ odpowiedě:

9

W waszym ogïoszeniu o pracÚ przeczytaïem, ĝe szukacie osoby na stanowisko asystenta
administracyjnego, która zapewni sprawne funkcjonowanie wydziaïu informatycznego.
WïaĂnie tym siÚ zajmowaïem przez wiÚkszÈ czÚĂÊ mojego ĝycia zawodowego, co oznacza,
ĝe mam 12 lat doĂwiadczenia na takim stanowisku. Dobrze znam oprogramowanie,
zagadnienia kontroli umów, jak równieĝ potrafiÚ wyĂledziÊ obszary problemowe i poradziÊ
sobie z nimi. Zarówno moi poprzedni, jak i obecny pracodawca podkreĂlajÈ, ĝe kaĝdego
roku pomagaïem im rozwijaÊ ich firmy. Jestem pewien, ĝe potrafiÚ to zrobiÊ równieĝ dla
waszej firmy.

226

CzÚĂÊ IV: ¥wiatïa, kamera, akcja! Odpowiadanie na pytania

9

Powiedziaï mi pan wczeĂniej, ĝe najwaĝniejszym wymaganiem na to stanowisko jest to, by
menedĝer obsïugi klienta poprawiï komunikacjÚ z klientami. MogÚ to zrobiÊ. Podczas staĝu
w firmie X i Y nauczyïem siÚ kilku technik, które byÊ moĝe zechcieliby pañstwo wdroĝyÊ
w waszej firmie. Na przykïad (tu wymieñ przykïady tych technik). Ich stosowanie wiÈĝe
siÚ ze wzrostem satysfakcji klientów i ich przywiÈzania do firmy o 14%.
Co wiÚcej, moje studia w dziedzinie zarzÈdzania (podaj szczegóïy) daïy mi wiedzÚ, dziÚki
której mogÚ wykonywaÊ tÚ pracÚ lepiej niĝ przeciÚtny kandydat. Udowodniïem teĝ swoje
zdolnoĂci przywódcze, pracujÈc jako sekretarz i przeprowadzajÈc restrukturyzacjÚ biura
mojej uczelni. Ponadto byïem jednym z piÚciu studentów ostatniego roku, którzy wygrali
plebiscyt majÈcy na celu wskazanie absolwentów z najwiÚkszym prawdopodobieñstwem
odniesienia sukcesu w biznesie. ChcÚ tej pracy i mam nadziejÚ, ĝe daïem pañstwu doĂÊ
powodów, by mnie zatrudniÊ.

9

O ile dobrze rozumiem pañstwa potrzeby, poszukujecie prawnika, który moĝe zajÈÊ siÚ
obsïugÈ prawnÈ klie–nta prowadzÈcego sieÊ aptek. Mam piÚcioletnie doĂwiadczenie w pracy
w znanych kancelariach prawnych, a moja pomoc prawna w sprawie Excalibur przeciwko
Marston byïa opisywana w czasopismach branĝowych jako kluczowa dla zwyciÚstwa
mojego klienta.
Podzielam pañstwa entuzjazm i dÈĝenie do tego, by zrobiÊ wszystko, aby zapewniÊ klientowi
najwyĝszej jakoĂci usïugi prawne, obejmujÈce obsïugÚ bieĝÈcÈ i dïugoterminowÈ. Bardzo
mnie interesuje praca w pañstwa kancelarii. Jak oceniacie pañstwo moje szanse w tej chwili?

StarajÈc siÚ opracowaÊ swojÈ odpowiedě, moĝesz czasem byÊ zmuszony do szybkiego
myĂlenia, jeĂli pracodawca zaskoczy CiÚ jakimiĂ nowymi faktami lub zada pytanie
dotyczÈce umiejÚtnoĂci, jakiego siÚ nie spodziewaïeĂ. W miÚdzyczasie powinieneĂ
jednak dobrze opanowaÊ podstawy tego, jak odpowiadaÊ na pytanie: „Dlaczego
powinienem pana zatrudniÊ?”.

Czy powinieneĂ pokazaÊ na rozmowie kwalifikacyjnej

swój arkusz oceny pracownika?

„Zdradzanie arkusza oceny pracownika na rozmo-
wie kwalifikacyjnej jest ryzykowne z dwóch po-
wodów”, mówi James M. Lemke, dyrektor dziaïu
rozwoju w organizacji Opportunity International i re-
daktor techniczny tej ksiÈĝki.

Po pierwsze, zwykle jest on uwaĝany za wïasnoĂÊ
firmy. Po drugie, rzadko zdarza siÚ, by pracownik
otrzymywaï wyïÈcznie dobre oceny, a prawo
Murphy’ego („JeĂli coĂ moĝe siÚ nie udaÊ, na
pewno siÚ nie uda”) czÚsto przypomina o sobie
podczas rozmów kwalifikacyjnych.

„WiÚkszoĂÊ arkuszy ocen pracownika zawiera
sugestie obszarów, które moĝna poprawiÊ, na
przykïad umiejÚtnoĂci organizacji lub pisemnej

komunikacji”, mówi Lemke. „JeĂli prawo Mur-
phy’ego zadziaïa w dniu twojej rozmowy kwalifi-
kacyjnej, to moĝesz straciÊ szanse na pracÚ, po-
dajÈc zbyt wiele informacji na swój temat”.

Oto lepszy sposób na to, ĝeby siÚ sprzedaÊ. Spo-
rzÈdě listÚ cytatów, w której zawrzesz najbardziej
pochlebne zdania z arkuszy ocen pracownika. Pocze-
kaj z pokazaniem ich, aĝ rozmowa bÚdzie siÚ zbli-
ĝ

aÊ do koñca. Nie musisz zdradzaÊ szczegóïów na

temat ěródïa cytatów. Po prostu zapytaj: „A moĝe
chcieliby pañstwo wiedzieÊ, co sÈdzili o mnie moi
dotychczasowi przeïoĝeni?”. Dobrze przygotowany
zestaw cytatów moĝe pozwoliÊ Ci zyskaÊ kilka
dodatkowych punktów pod koniec rozmowy.

Czytaj dalej...

Rozdziaï 18: ProszÚ opowiedzieÊ coĂ o sobie…

227

Nowe narzÚdzie: branding brief

Kathryn Kraemer Troutman, doradca zawodowy i prezes
The Resume Place, Inc. (www.resume-place.com)
w Baltimore, sugeruje, by kandydaci poszukujÈcy pracy
przygotowali sobie krótkÈ autoprezentacjÚ, którÈ na-
zywa branding brief. Powinna ona trwaÊ 20 – 30
sekund lub skïadaÊ siÚ z okoïo 100 sïów.

Podobne podsumowania bywajÈ teĝ okreĂlane jako
mowa koñcowa, reklama typu elevator speech, oso-
biste podsumowanie czy krótki profil. Niezaleĝnie od
nazwy chodzi o TwojÈ historiÚ w piguïce, dostoso-
wanÈ do potrzeb danego pracodawcy. Takie podsu-
mowanie powinno byÊ krótsze niĝ autoreklama, którÈ
opisywaïam we wczeĂniejszej czÚĂci tego rozdziaïu.

Zastanów siÚ, czy nie warto zawrzeÊ takiego podsu-
mowania w Twojej jedno- czy dwuminutowej auto-
prezentacji; moĝesz teĝ uĝywaÊ go jako samodzielne-
go tekstu, zwïaszcza na portalach biznesowych.

Dobre podsumowanie streszcza to, z czego jesteĂ
znany. OkreĂla Twoje osobiste cechy i osiÈgniÚcia,
które mogÈ byÊ interesujÈce dla pracodawcy. Mo-
ĝ

esz je wykorzystaÊ, by uïatwiÊ ludziom zapamiÚtanie

CiÚ i podkreĂlenie, dlaczego warto o Tobie pamiÚtaÊ
i skontaktowaÊ siÚ z TobÈ.

„TworzÈc osobiste podsumowanie, opisz swoje najlep-
sze cechy i to, jak mogÈ siÚ one przyczyniÊ do reali-
zacji misji firmy, o pracÚ w której siÚ starasz” —
wyjaĂnia Troutman. Oto kilka przykïadów:

9

Jako dziecko sïuchaïem programów radiowych,
miÚdzy innymi „Zagadkowej niedzieli”… To wïa-
Ă

nie wtedy zaczÚïa siÚ moja wielka miïoĂÊ do ra-

dia. Dzisiejszy rynek mediów jest bardzo zïoĝony,
jednak moĝecie liczyÊ na to, ĝe jako sprawdzony
menedĝer programowy dotrÚ do szerokiego grona
odbiorców. Posiadam wyjÈtkowe umiejÚtnoĂci
w zakresie marketingu i sprzedaĝy, dziÚki czemu
mogÚ konkurowaÊ z najlepszymi. PracujÈc jako dy-
rektor programowy, rozwinÈïem mnóstwo umiejÚt-
noĂci, takich jak negocjowanie kontraktów i umów,
jak równieĝ technicznych i dotyczÈcych odbiorców.
Krótko mówiÈc, mam nadziejÚ, ĝe zgodzicie siÚ, ĝe
wiem wiÚcej niĝ radiowi idole mojej mïodoĂci…
chociaĝ oni wiedzieli naprawdÚ duĝo.

9

Nazywam siÚ Agnieszka Brzozowska, wczeĂniej
uczyïam jÚzyka polskiego w szkole Ăredniej. Opra-
cowaïam teĝ spoïeczny program majÈcy na celu

nauczenie cudzoziemców mówienia i pisania po
polsku. Fakt, ĝe jestem dwujÚzyczna, moĝe okazaÊ
siÚ uĝyteczny w mojej pracy jako asystentki w biurze
poselskim.

9

Nazywam siÚ Joanna Kowalska i jestem infor-
matykiem przyjaznym dla ludzi. MogÚ zaoferowaÊ
usïugi konsultingowe dla pañstwa pracowników,
dotyczÈce opracowania systemów zarzÈdzania
danymi, z których bÚdziecie mogli byÊ dumni.
PomyĂlcie o mnie, gdy bÚdziecie potrzebowali
profesjonalisty, który potrafi wyjaĂniÊ skompliko-
wane sprawy prostym jÚzykiem. Zawsze uwaĝaïam,
ĝ

e bycie geekiem jest super. Zatrudnijcie mnie i po-

zwólcie mi to udowodniÊ, a nie poĝaïujecie.

9

Jestem specjalistÈ od kosmosu. Po zarzÈdzaniu
dziaïaniami operacyjnymi na wahadïowcach na
orbicie przez 16 lat posiadam odpowiednie kwa-
lifikacje, by przyczyniÊ siÚ do sukcesu dziaïañ
Stacji Kosmicznej. Moim celem numer jeden bÚdzie
efektywne, oszczÚdne zarzÈdzanie zasobami, które
umoĝliwi nam zbudowanie nowego wahadïowca
przed 2015 rokiem.

9

16 lat mojej pracy dla NASA obejmowaïo kie-
rowanie wydziaïem inĝynierii kosmicznej, zarzÈdza-
nie zespoïem inĝynierów i techników, jak równieĝ
przeprowadzanie pomiarów osiÈgów. NaprawdÚ
chciaïbym z caïÈ pasjÈ zaangaĝowaÊ siÚ w sukces
obecnych i przyszïych misji Stacji Kosmicznej.

9

Jako bibliotekarka w bibliotece miejskiej odno-
siïam sukcesy, takie jak na przykïad tworzenie
udanych prezentacji multimedialnych, organizowa-
nie spotkañ z ciekawymi luděmi, przygotowywanie
materiaïów do konkretnych publikacji.

9

Po szeĂciu latach pracy w bibliotece zdecydowaïam
siÚ ukoñczyÊ studia bibliotekoznawcze, by posze-
rzyÊ swojÈ wiedzÚ zawodowÈ i umiejÚtnoĂci. Je-
stem gotowa, by rozpoczÈÊ pracÚ ïÈczÈcÈ archiwi-
zacjÚ, usïugi biblioteczne i najnowsze technologie
w skutecznych i przystÚpnych programach, które
przyciÈgnÈ czytelników i sponsorów.

9

Moja kariera jako specjalisty od logistyki — czy
teĝ, jak nazywajÈ to niektórzy, „specjalisty od za-
rzÈdzania ïañcuchem dostaw” — daje mi duĝÈ
satysfakcjÚ, poniewaĝ moim zadaniem jest
upewnienie siÚ, ĝe odpowiednie materiaïy dotrÈ
na czas w odpowiednie miejsce. Moja kandyda-
tura to doskonaïy wybór na to stanowisko w pañ-
stwa firmie, gdzie mógïbym wykorzystaÊ swoje
umiejÚtnoĂci, obsïugujÈc pañstwa klientów —
prowadzÈc inwentaryzacjÚ, rozprowadzajÈc towary
i monitorujÈc ich jakoĂÊ.