Akademia
Sprzedaży
PORADY HANDLOWE
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 2
Skuteczna windykacja
Jak rozmawiać z dłużnikiem, aby rozmowa przyniosła konkretny efekt w postaci
odzyskania należności? Jak stanowczo a jednocześnie nie burząc dobrych stosunków
handlowych skutecznie rozmawiać o długu, kiedy po drugiej stronie „stołu” masz
Klienta, który współpracuje z Tobą długi czas i nie chcesz popsuć Twoich relacji
handlowych?
Żeby dotrzeć do dłużnika, przekonać do rozmowy, a wreszcie przejąć inicjatywę, warto
odpowiednio się przygotować, bowiem nawet osoby o dużym doświadczeniu w odzyskiwaniu
długów zdają sobie sprawę, że aby działać skutecznie należy posiadać odpowiednie
umiejętności.
Skuteczna windykacja wymaga połączenia wiedzy z zakresu negocjacji, prawa i
psychologii. Kojarzy się z trudnymi rozmowami, ze stanowczością, konsekwencją,
panowaniem nad własnymi emocjami oraz rozpoznawaniem gier stosowanych przez
rozmówców.
Cel rozmowy windykacyjnej
Celem rozmowy z Klientem „dłużnikiem” jest przede wszystkim wzbudzenie w nim
określonego stanu psychicznego ,dzięki któremu nabierze on motywacji do zapłaty. Dobrze
wykonana rozmowa to taka, po które dłużnik czuje, że chce, musi bądź powinien
zapłacić.
Należy być świadomym, że ani nie możemy zmusić dłużnika
do zapłaty, ani zrobić tego za niego – on to musi zrobić sam.
Każda rozmowa może być przeprowadzona w sposób
efektywny mimo, że nie każda prowadzi do odzyskania
3.
„O procesie sprzedaży mówimy wówczas, kiedy
za swój towar otrzymujesz zapłatę”.
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 3
bezpośrednio pieniędzy tu i teraz. Tutaj bowiem może wystąpić okoliczność braku możliwości
finansowych w danym dniu.
Twoim zadaniem jako Handlowca „windykatora” jest jednak wzbudzenie
motywacji do zapłaty. A to możliwe jest zawsze.
Sposób, w jaki prowadzisz windykacje, ma decydujące znaczenie, czy zapłacą oni Twojej
Firmie w pierwszej kolejności czy też znajdziesz się na samym końcu listy wierzycieli.
Przygotowanie do rozmowy
Rozmowę windykacyjną ( podobnie jak handlową ) należy konstruować według ściśle
określonego planu. To nie może być swobodna wymiana myśli i poglądów. Brak planu
rozmowy to pierwszy krok do porażki.
Co musisz wiedzieć przed rozmową?
Kwoty, daty, przeterminowanie
Dane formalne dłużnika
Informacje o działalności dłużnika
Czy i kiedy były wcześniejsze rozmowy/ ustalenia
Z kim rozmawiać?
Nikt nie planuje swojej przegranej, natomiast wielu przegrywa dlatego, że nie
planują swoich działań. Właśnie dlatego w profesjonalnej rozmowie windykacyjnej warto,
abyś stosował efektywny szablon, który składa się z sześciu następujących po sobie faz.
Faza I. Otwarcie ( wejście )
Ukształtowanie pozycji stron, wytworzenie dla nas korzystnej atmosfery wywołania u
dłużnika pożądanych przez nas reakcji
Struktura rozmowy
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 4
Wyraźne podkreślenie statusu rozmówcy:
Jest Pan naszym
dłużnikiem, Zalega Pan, Jest Pan na
liście dłużników, Jest Pan w zwłoce,
itd….
Ustawienie płatnika w pozycji „winowajcy daje psychologiczną przewagę „windykatorowi”
w dalszych rozmowach.
Przedstawienie sprawy ( faktów ) – bardzo ważne jest jasne przedstawienie sprawy z
podaniem konkretnych informacji dotyczącym wierzytelności
Podawanie szczegółowych informacji sprawia wrażenie profesjonalizmu i poważnego
podejścia do tematu.
Na dzień dzisiejszy kwota Pańskiego
zadłużenia wynosi ( bez odsetek )
1534 zł, 14 dni po terminie płatności.
Posługuj się konkretnymi liczbami. Zamiast np. dwa tygodnie po terminie – lepiej
14 dni po terminie. Zamiast „ok. 1500 zł – lepiej dokładna kwota. Wrzucenie do
„gry” odsetek z kolei powoduje, że dłużnik może skupić się właśnie na tym elemencie,
wzbudzić w sobie instynkt negocjacyjny i nabrać chęci „do ugrania” ( darowania odsetek
).
Można to też zaostrzyć w niektórych sytuacjach:
Wierzytelność bez odsetek i kosztów
sądowych na dziś wynosi….
Przyzna Pan, że kwota nie jest wysoka
i nie ma sensu rozbijać jej na raty
–
kierujemy uwagę na kwestię rozbijania na raty a nie na sam fakt spłaty. Jeżeli dłużnik
stwierdzi, że jednak chce rozbijać spłatę to znaczy, że w ogóle chce płacić a o to
przecież chodzi.
Ponieważ do tej pory nigdy nie
spóźniał się Pan z płatnościami
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 5
przyjmuję, że nie będzie problemu z
szybkim uregulowaniem tej należności
– ze zdaniem tego typu bardzo trudno polemizować a pozostaje tylko doprecyzować
słowo „szybkie” ale to jest już szczegół.
Otwarcie kończy się przekazaniem „pałeczki” dłużnikowi tzw. „przebiciem piłki” czyli
konkretnym pytaniem skierowanym do dłużnika.
Przykłady pytań otwierających:
Czy zaczął już Pan zastanawiać się nad terminem
spłaty?
Którą fakturę woli Pan uregulować dzisiaj?
Czy będzie Pan tak miły i zaproponuje najbliższy z
możliwych termin zapłaty w tym tygodniu?
Czy wie Pan już czy zapłaci Pan całość do końca
tygodnia czy tylko połowę a resztę w przyszłym
tygodniu?
Czy chciałby Pan abyśmy w tej chwili wstrzymali
naliczanie odsetek i ustalili termin spłaty?
Czy chciałby Pan abyśmy zaczęli od dzisiaj naliczać
odsetki czy też woli Pan zapłacić nam już teraz?
Kiedy dokładnie chciałby Pan dzisiaj rozliczyć się z
długu?.....
Pytania, które zadajesz klientowi muszą być konkretne. Dobrze jest aby po ich usłyszeniu
dłużnik nie miał cienia wątpliwości, że sprawa jest dla niego poważna oraz zdawał sobie sprawę
z konsekwencji braku spłaty.
Podczas rozmowy używaj takich słów jak: wierzytelność, należność, dług, dłużnik
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 6
Faza II. Wysłuchanie argumentacji ( wymówki )
Ta faza rozmowy występuje bardzo często. Zamiast odpowiedzieć na Twoje pytanie dłużnik
może zacząć podawać wymówki. To nic złego. Oznacza to, że Klient sam poczuł się już źle w
roli dłużnika i szuka wyjścia w postaci usprawiedliwienia.
Wymówka to nic innego jak sposób na usprawiedliwienie swoich działań a raczej
zaniechań.
Należy dokładnie zapamiętać ( zanotować ) każdą wymówkę po to, aby nie pozostawić
żadnej bez reakcji. Pamiętaj, że musisz odbić każda piłkę!
Dobrze jest wychwytywać wszelkie nielogiczności, sprzeczności i krętactwa w
stwierdzeniach dłużnika.
Faza III. Reakcja na argumentację
Nie można dopuścić do tego, aby dłużnik poczuł się usprawiedliwiony. Tak naprawdę w
obrocie gospodarczym nie ma takiej przyczyny, która usprawiedliwiałaby zwłokę. Każdy więc
Klient, który kupił towar musi za niego zapłacić.
W odpowiedzi na wymówki nie chodzi o to, aby wykazać dłużnikowi, że nie ma racji,
udowodnić mu, że się myli. Zamiast negować jego argumenty należy wywołać przekonanie,
że nie są one wystarczającym powodem aby usprawiedliwić brak zapłaty. Argumenty są
prawdziwe ale co z tego?
Najczęściej stosowaną efektywną metodą reakcji na wymówki jest „kasownik”, czyli
konstrukcja zdania połączonego ze spójnikiem „ale”. Pierwsza część zdania to
powtórzenie wymówki a druga to konsekwentne wyrażenie stanowiska lub sugestia
sposobu
zapłaty.
Rozumiem, że ……… ale
…faktem jest, że na dziś kwota
Pańskiego zadłużenia wynosi….
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 7
lub
Rozumiem, że ……… ale …ustalmy
więc
konkretny
termin
zapłaty,
ponieważ…
Odwracanie wymówki –
Właśnie dlatego, że……
powinien Pan jak najszybciej zacząć
spłatę. Proponuję więc…..
Złapanie na głupiej wymówce –
Rozumiem, że jedynym
powodem
zwłoki,
jest
awaria
komputera.
Im tym –
Im więcej mówisz mi wymówek,
tym bardziej widzę, że chcesz mi
zapłacić, że Cię to męczy.
Faza IV. Zapowiadanie sankcji
Dłużnik nie powinien bać się handlowca windykatora ale grożących mu konsekwencji.
Np: utraty kredytu kupieckiego, naliczenia odsetek, umieszczenia na liście dłużników,
zlecenia windykacji, dodatkowych kosztów itd.
Powiem Ci o czym Ci nie powiem
Nie chciałbym dziś
rozmawiać o sposobie naliczania
przez nas odsetek …
lub
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 8
Nie
chciałbym
poruszać
tematu
odsetek sądowych …
lub
Wolałbym uniknąć dziś rozmowy na
temat
dodatkowych
kosztów
związanych
z
przeterminowanymi
płatnościami….
Prośba o pomoc
Jeżeli chce Pan uniknąć…..,
musi Pan mi pomóc i zapłacić
dzisiaj…
Faza V. Dokonanie ustaleń
Faza negocjacji polega na dokładnym ustaleniu konkretnych terminów, formy i
kwot spłat należności. Na tym etapie powinieneś zaplanować wspólnie z dłużnikiem
harmonogram spłat. Siłą rat jest zasada zaangażowania dłużnika w proces spłat. Pamiętaj
również, że odroczenie jest ustępstwem z Twojej strony.
Postaram się zapłacić do końca
tygodnia – „Postaram się”
to nie to samo co
„Zapłacę”
Pisemne uznanie przez dłużnika zobowiązania – sformalizowanie ustaleń.
Proszę
zatem
podpisać
aktualny
harmonogram spłat.
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 9
Faza VI. Zakończenie
Jest to ostatnia i bardzo ważna faza rozmowy windykacyjnej. Od niej zależy końcowy efekt.
Przecież chodzi o to, co zostanie dłużnikowi w głowie po zakończeniu rozmowy.
Podsumowanie
ustaleń
przez
dłużnika
Czy może Pan
powtórzyć co ustaliliśmy, ponieważ
chciałbym mieć pewność, że jesteśmy
zgodni.
Zagranie na emocjach Klienta
Ufam, że można na Panu
polegać
Zapowiedź monitorowania spłat
Wszystkie wpływy na
nasz
rachunek
będą
przez
nas
monitorowane.
Typy ( gierki ) dłużników
W zależności od osobowości i predyspozycji interpersonalnych możesz się spotkać z różnymi
typami dłużników. Dobrze jest poznać ten podział aby móc dostosować własne reakcje i
metody postępowania podczas rozmowy.
Typ Uległy
Celem takiego dłużnika jest wywołanie pozytywnych emocji w Tobie i zaprzyjaźnienie się.
Niezależnie od Twojej rozmowy zgodnie z wyżej opisanymi fazami radą z taką osobą może
być dodatkowa gra na emocjach w stylu
Jeśli jesteś takim dla
mnie przyjacielem, to zobacz jakie mam
przez Twoje opóźnienia kłopoty.
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 10
Typ Choleryka
Jego celem jest wyprowadzić Cię z równowagi i zdenerwować. Taki dłużnik atakuje Cię
personalnie. Sposobem na rozmowę z takim człowiekiem jest przede wszystkim
opanowanie. Ważne aby uspokoić rozmowę. Dać się mu wygadać a następnie bardzo jasno i
konkretnie bronić własnych interesów.
Tutaj pomoże ścisłe trzymanie się faz rozmowy opisanych powyżej.
Typ Pechowca
Jego głównym celem jest wzbudzić w Tobie współczucie. Taki dłużnik w fazie wymówek
często wymyśla „wszelkie kataklizmy, które zwaliły mu się na głowę. Ważne abyś nie zważał
na te często „głupie i nierealne” wymówki i nie pozwolił na wciągnięcie się w te „historie”.
Bądź asertywny oraz tutaj również ściśle trzymaj się faz rozmowy.
Typ Cwaniaka
Dłużnik Cwaniak chce Cię przestraszyć i pokazać, że konsekwencjami braku spłat w ogóle się
nie przejmuje. Niezależnie od Twojej asertywności oraz trzymania się ściśle struktury
rozmowy windykacyjnej „przerzucić część rozmowy” na tor uczciwości i honoru.
Kluczowe błędy podczas windykacji
Brak przygotowania do rozmowy
Nie trzymanie się opisanych powyżej struktur i faz
Brak konsekwencji i konkretnych uzgodnień z dłużnikiem
Zbyt szybkie zakończenie rozmowy
Profesjonalna Obsługa Klienta – Porady Handlowe
Copyright © 2010 Jarosław Sikorski - Dział Szkoleń Firmy Opoltrans
Strona 11
Używanie tzw. „samobójów” podczas rozmowy w
stylu:
Dlaczego Pan nie zapłacił?
Uwierz mi, że mówię prawdę …
o tych odsetkach
Nie masz racji.
Spróbujesz zapłacić?
Nie zapomnij!
Choć każda rozmowa windykacyjna będzie inna a okoliczności braku spłat od Klientów
różne Twoim zadaniem jest pilnowanie tego kluczowego aspektu w biznesie. Handel na
uczciwych zasadach bowiem to przede wszystkim terminowe spłaty.
„Algorytm” rozmowy windykacyjnej opisany powyżej z pewnością usprawni Twoje
działania w tym obszarze.
Życzymy samych sukcesów