J. K. Rowling
Joanne K. Rowling urodziła się w 1965 r. w Chipping Sodbury w Anglii. Z
wykształcenia jest filologiem klasycznym, a jej prawdziwe nazwisko to Murray
(Rowling to jej nazwisko panieńskie, które przyjęła za pseudonim artystyczny -
pod tym nazwiskiem zaczynała pisać powieści o Harrym Potterze). Oprócz cyklu
powieściowego o Harrym Potterze napisała jeszcze dwie powieści, z których
żadna nie ukazała się drukiem.
Książka Harry Potter i Kamień Filozoficzny ukazała się w 1997 r. i od razu
zdobyła wielką popularność. Na podstawie historii o Harrym powstają gry komputerowe i seria
filmów kinowych. Cykl został zakończony w 2007 r., po siedmiu tomach, powieścią Harry Potter i
Insygnia Śmierci.
Harry Potter i Kamień Filozoficzny
Gatunek i narracja
Jest to powieść, należy do gatunku literatury fantastycznej. Świadczy o tym pojawianie się w niej
czarów, magicznych miejsc i baśniowych stworzeń. Narracja prowadzona jest w trzeciej osobie, a
narrator jest wszechwiedzący.
Czas i miejsce akcji
Czas akcji nie jest dokładnie określony, ale są to czasy współczesne. Akcja dzieje się w Londynie
(ulica Pokątna, peron dziewięć i trzy czwarte) i w małym miasteczku Little Whinging, gdzie
mieszkają Dursleyowie, a także w Szkole Magii i Czarodziejstwa Hogwart, która
prawdopodobnie znajduje się gdzieś w Szkocji. Fabuła trwa około dwunastu lat - od śmierci
rodziców Harry’ego do ukończenia przez niego pierwszego roku nauki w Hogwarcie. Akcja
natomiast rozgrywa się w czasie roku szkolnego, w którym Harry przebywa w szkole czarodziejów.
Harry’ego poznajemy jeszcze w wakacje w domu Dursley’ów. Autorka stworzyła bardzo ciekawą
rzeczywistość, w której elementy magiczne współistnieją z realnym i nakładają się na nie - świat
przedstawiony jest częściowo fikcyjny, a częściowo fantastyczny.
Bohaterowie
Harry Potter - jedenastoletni czarodziej, sierota, syn Lily i Jamesa Potterów, przeżył atak Lorda
Voldemorta, choć nikt nie wie, jak to było możliwe. Po tym ataku została mu na czole
charakterystyczna blizna w kształcie błyskawicy. Został przekazany pod opiekę swojej jedynej
rodzinie - Dursley’om. Niski, chudy, nosi ciągle połamane okulary. Ma wiecznie zmierzwione,
bujne, czarne włosy, które bardzo szybko mu odrastają, i intensywnie zielone oczy. Rozumie mowę
węży, przejawia, początkowo nieświadomie, zdolności magiczne. Dowiaduje się, że jest
czarodziejem, zostaje przyjęty do Hogwartu - szkoły dla czarodziejów. Jest chłopcem pogodnym i
radosnym, mimo iż opiekunowie często karzą go bez powodu zamknięciem w komórce pod
schodami, nie kupują mu nowych rzeczy i wyszydzają go. Odziedziczył po rodzicach duży majątek,
jednak jest rozsądny i oszczędny. Zaprzyjaźnia się z Hagridem, Ronem i Hermioną, jest ufny,
lojalny i koleżeński. Ma także dość lekceważący stosunek do szkolnych regulaminów. Szybko
przekonuje się, że dzięki temu, że przeżył atak Valdemorta, jest bardzo sławny. Nie wykorzystuje
tego jednak, zachowuje się jak zwykły chłopiec. Jest bardzo dobry w sporcie - w quidditchu. Jego
największymi wrogami są uczeń Draco Malfoy i profesor eliksirów Severus Snape.
Ron Weasley - najbliższy przyjaciel Harry’ego, poznają się w pociągu do Hogwartu.
Płomiennorudy, wysoki, chudy i piegowaty. Jest najmłodszy spośród pięciu braci, ma młodszą
siostrzyczkę. Pochodzi z ubogiej rodziny, nie stać go było na sowę, dlatego dostał w spadku po
bracie starego szczura Parszywka. Jest bardzo ambitny, porywczy, nadwrażliwy na swoim
punkcie i boi się, że nie dorówna swoim braciom. Koleżeński i uczynny, bardzo kocha swoją
rodzinę.
Neville Longbottom - kolega ze szkoły Harry’ego, młody czarodziej. Wyjątkowo niezdarny
chłopiec, wciąż gubi swoją ropuchę Teodorę, pakuje się w najróżniejsze kłopoty. Bojaźliwy, uległy,
niezbyt dobrze się uczy, dobry jest tylko z zielarstwa, zupełnie nie radzi sobie z lataniem na miotle.
Niewysoki, gruby, z pyzatą, wiecznie zatroskaną buzią.
Draco Malfoy - zarozumiały młody czarodziej. Ma bardzo jasne włosy, jest arogancki i
niegrzeczny. Jego ojciec pracuje w Ministerstwie Magii. Przyjaźni się z Crabbem i Goylem,
osiłkami, których traktuje jak swoich go ryli. Początkowo chciał zaprzyjaźnić się z Harrym, jednak
gdy Harry odrzucił jego propozycję, stał się jego zaciekłym wrogiem.
Hermiona Granger - najbliższa przyjaciółka Harry’ego i Rona. Pochodzi z rodziny mugoli (nikt z
rodziny nie był czarodziejem). Ma gęste brązowe włosy i wystające przednie zęby. Mądra,
rozsądna i bardzo pilna dziewczynka. Bardzo dobra uczennica, ma najlepsze stopnie ze
wszystkich przedmiotów, każdej nowej rzeczy uczy się jako pierwsza. Przed rozpoczęciem nauki
zna wszystkie podręczniki na pamięć. Wymądrza się i popisuje swoją wiedzą, ale jednocześnie
jest także bardzo uczynna i przyjacielska. Zaprzyjaźnia się również z Hagridem.
Lord Voldemort - potężny czarnoksiężnik, dawny uczeń Hogwartu. Zamordował rodziców
Harry’ego, nie udało mu się jednak zabić małego dziecka. Stracił swą moc i zniknął w
niewyjaśnionych okolicznościach, ale jednak nie umarł. Usiłuje powrócić do życia i zemścić się
na Harrym.
Severus Snape - nauczyciel w Hogwarcie, uczy eliksirów. Ma czarne oczy i czarne, tłuste włosy
sięgające ramion, a także haczykowaty nos i ziemistą cerę. Zawsze ubiera się na czarno, nosi
długą pelerynę. Jest niemiły, cyniczny i złośliwy, nie cierpi Harry’ego i zawsze stara się mu
dogryźć.
Minerwa McGonagall - profesorka w Hogwarcie, zastępczyni dyrektora, uczy transmutacji
(zamieniania jednych przedmiotów lub stworzeń w inne); potrafi zamieniać się w burą kotkę.
Wysoka, chuda, ma czarne włosy, zawsze uczesana w kok, nosi okulary. Bardzo zasadnicza,
zdecydowana, zachowuje się sztywno i nieprzystępnie, ale jest ze wszech miar godna zaufania.
Bardzo lubi Harry’ego, choć raczej tego nie okazuje.
Rubeus Hagrid - gajowy, mieszka na skraju Zakazanego Lasu w Hogwarcie. Ponieważ nie
ukończył nauki w Hogwarcie, złamano mu różdżkę, ale wciąż ma jej kawałki i posługuje się nimi
potajemnie. Ponad dwa razy wyższy od zwykłego człowieka i niebywale silny, ma gęstą brodę i
długie, splątane włosy. Jest dość naiwny i prostoduszny, ale uczciwy. Jego obsesją są dzikie
zwierzęta i potwory, marzy o wyhodowaniu smoka. Jest bezgranicznie oddany Dumbledore’owi.
Zaprzyjaźnia się z Harrym, Ronem i Hermioną.
Albus Dumbledore - stary, bardzo mądry i potężny czarodziej, dyrektor Hogwartu. Ma długie
siwe włosy i brodę do pasa, nosi okulary-połówki, zza których widać przenikliwe, mądre oczy.
Uczniowie bardzo go szanują, ponieważ jest sprawiedliwy i tolerancyjny. Opiekuje się Harrym i
zawsze mu pomaga.
Lily Potter - mama Harry’ego, oddała za niego życie podczas walki z Voldemortem. Po jej
śmierci powierzono opiekę nad Harrym jej siostrze Petunii, która nie posiada zdolności
magicznych. Pojawia się tylko we wspomnieniach bohaterów.
James Potter - ojciec Harry’ego, zginął razem z żoną podczas walki z Valdemortem. Cieszył się
wielkim szacunkiem, był poważany i lubiany. Pojawia się tylko we wspomnieniach bohaterów.
Vernon Dursley - mugol (osoba niepotrafiąca czarować); gruby mężczyzna z sumiastymi wąsami,
pracuje jako kierownik fabryki świdrów. Boi się magii, nie pozwala nawet o niej wspominać w
swojej obecności. Prowadzi normalne, nudne życie, ma nieznośnego syna, którego rozpieszcza i
pozwala na wszystko. Ciągle narzeka, jest rozgoryczonym, znudzonym życiem człowiekiem,
zawistnym i zazdrosnym.
Petunia Dursley - siostra pani Potter, mamy Harry’ego; mugolka (osoba niepotrafiąca czarować),
mieszka w mieście Little Whinging w hrabstwie Surrey w Anglii przy Privet Drive 4. Ma męża
Vernona i syna Dudleya. Drobna, chuda blondynka z długą szyją. Udaje, że nie miała nigdy
siostry. Nie lubiła Potterów i nie utrzymywała z nimi kontaktu, nie znosi Harry’ego. Rozpieszcza
swojego syna, pozwala mu na wszystko, jest całkowicie bezkrytyczna w stosunku do jego
zachowań. Boi się czarodziejów, nie pozwala nawet wspominać o magii w swojej obecności,
prowadzi nudne życie mieszczanki, zajmuje się domem i synem. Jest zazdrosna, zawistna,
nietolerancyjna i ograniczona. Lubi podglądać i krytykować, czuje się lepsza od wszystkich
innych.
Dudley Dursley - syn Petunii i Vernona Dursleyów. Niebywale rozpieszczony, otyły chłopiec,
uwielbia gry komputerowe i oglądanie telewizji. Głupi i bezczelny, jest pozbawiony ambicji i
szacunku do innych. Często naśmiewa się z Harry’ego i bije go, wykorzystując swoją pozycję w
domu.
Plan Wydarzeń
1. Dziwne wydarzenia w mieście.
2. Pogłoski o rodzinie Potterów.
3. Podrzucenie Harry’ego Pottera do domu Dursley’ów.
4. Urodziny Dudleya i wyprawa do zoo.
5. Zniknięcie szyby w terrarium.
6. Ukaranie Harry’ego zamknięciem w komórce.
7. Nadejście wakacji i pierwszy list do Harry’ego.
8. Kolejne listy do Harry’ego.
9. Ucieczka wuja Vernona przed listami.
10. Nocleg na wyspie.
11. Pojawienie się Rubeusa Hagrida.
12. Prawda o pochodzeniu Harry’ego.
13. Zakupy na ulicy Pokątnej.
14. Pierwsze spotkanie z Draco Malfoyem.
15. Wizyta w banku Gringotta i tajemnicza paczka.
16. Różdżka dla Harry’ego.
17. Podróż pociągiem do Hogwartu - poznanie Rona, Hermiony i Neville’a.
18. Drugie spotkanie z Draco Malfoyem.
19. Ceremonia przydziału.
20. Pierwsze lekcje z profesorami Snape’em i Quirrellem.
21. Włamanie do banku Gringotta.
22. Pierwsza lekcja latania na miotłach.
23. Harry - szukającym Gryffindoru.
24. Wyzwanie na pojedynek.
25. Nocna ucieczka i znalezienie Puszka.
26. Troll w Hogwarcie.
27. Walka w damskiej toalecie i początek przyjaźni z Hermioną.
28. Pogryzienie Snape’a przez wielkiego psa.
29. Mecz i próba morderstwa.
30. Zagadka z Nicolasem Flamelem.
31. Gwiazdkowy prezent - peleryna-niewidka.
32. Zwierciadło Ain Eingarp.
33. Kłótnia Snape’a z Quirrellem.
34. Prawda o Nicolasie Flamelu.
35. Smok Hagrida.
36. Przyłapanie przez profesor McGonagall.
37. Zadanie w Zakazanym Lesie.
38. Martwy jednorożec i straszna postać.
39. Ratunek ze strony centaura.
40. Sposób na Puszka.
41. Pokonanie czterech zaklęć.
42. Spotkanie Harry’ego z profesorem Quirrellem.
43. Znalezienie kamienia filozoficznego przez Harry’ego.
44. Ujawnienie się Lorda Voldemorta.
45. Walka na śmierć i życie.
46. Ratunek i szczęśliwe zakończenie.
Streszczenie
1. Chłopiec, który przeżył
Vernon Dursley, wychodząc do pracy, zobaczył kota studiującego mapę. Potem zauważył, że po
ulicy chodzi mnóstwo dziwnie ubranych ludzi w kolorowych pelerynach. Zdenerwował się jednak
dopiero, gdy usłyszał, jak wszyscy ci ludzie rozmawiają o małżeństwie Potterów i ich synu, Harrym
- a takie nazwisko nosiła po ślubie dziwna siostra jego żony, z którą nie utrzymywali kontaktu.
Postanowił zapytać Petunię o siostrę i zapomniał na resztę dnia o całej sprawie. Wieczorem
dowiedział się od żony, która bardzo się zdenerwowała rozmową, że ich siostrzeniec rzeczywiście
ma na imię Harry. Nie uspokoiło go to.
Kiedy Dursleyowie poszli już spać, na ulicy pojawił się wysoki, chudy człowiek z długą, siwą
brodą - Albus Dumbledore. Niedługo potem nadszedł widziany przez Vernona kot, który zmienił się
w kościstą kobietę w okularach - Minerwę McGonagall. Zaczęli rozmawiać o tajemniczym
zniknięciu złego czarnoksiężnika, Lorda Voldemorta, i o niedawnej śmierci Jamesa i Lily Potterów.
Najbardziej zajmowało ich to, że czarnoksiężnik zniknął po nieudanej próbie zabicia synka
Potterów, Harry’ego. Niedługo po rozmowie po jawił się ogromny, zarośnięty mężczyzna, Rubeus
Hagrid, na latającym motorze. Przywiózł ze sobą śpiące niemowlę z blizną w kształcie
błyskawicy na czole. Był to właśnie Harry Potter. Zostawiono go na schodach pod drzwiami
Dursleyów, kładąc przy nim list do krewnych, po czym cała trójka odeszła.
2. Znikająca szyba
Harry Potter miał już jedenaście lat. Nie był lubiany przez wuja, ciotkę ani kuzyna Dudleya, który
ciągle mu dokuczał. Myślał, że jego rodzice zginęli w wypadku samochodowym, bo tak powiedzieli
mu wuj i ciotka. Tego dnia były urodziny Dudleya i okazało się, że Harry musi jechać z całą
rodziną do zoo, ponieważ nie ma go u kogo zostawić. Harry obiecał, że będzie grzeczny, ale nikt
mu nie wierzył, ponieważ cały czas przytrafiały mu się dziwne rzeczy. W zoo przyglądał się
wielkiemu wężowi, którego drażnili Dudley i jego kolega. Nagle zrozumiał, że może z nim
rozmawiać, i wąż poskarżył się na swoją niewolę. W następnej chwili szyba terrarium zniknęła i
wąż błyskawicznie z niego uciekł, po drodze gryząc lekko Dudleya w pięty. Po powrocie do domu
Harry został za karę zamknięty bez jedzenia w komórce pod schodami, w której mieszkał.
3. Listy od nikogo
Nadeszły wakacje, po których Harry miał iść do nowej szkoły. Zapisano go do najgorszego
gimnazjum w mieście, Dudleya - do najlepszego, mimo że Harry uczył się dobrze, a jego kuzyn
okropnie. Tego ranka Harry dostał pierwszy w życiu list, ale wuj nie pozwolił mu go przeczytać.
Zamiast tego kazał Harry’emu przenieść się z komórki pod schodami do pokoju na piętrze.
Następnego dnia przyszedł kolejny list, kolejnego już trzy, potem dwanaście, dwadzieścia cztery...
Dostawały się one do domu w przedziwne sposoby, na przykład ukryte w jajkach, ponieważ wuj nie
odbierał poczty. W niedzielę listów było około czterdziestu, wleciały przez komin. Wuj Vernon
kazał rodzinie się spakować i wywiózł ich do hotelu poza miastem. Następnego ranka do recepcji
dostarczono ponad sto listów do Harry’ego. Wuj Vernon omal nie oszalał - tym razem wywiózł
wszystkich na samotną wyspę na morzu, gdzie stała tylko mała drewniana chatka. Harry’ego
najbardziej dziwiło, że nadawca listów wie zawsze, gdzie on się znajduje, rozmyślał też o tym, że
jutro są jego urodziny. Chwilę przed północą, gdy wszyscy poza Harrym już spali, rozległo się
głośne walenie w drzwi.
4. Strażnik kluczy
Drzwi wyleciały z zawiasów i do chatki wszedł potężny mężczyzna z gęstą, czarną brodą. Wszyscy
się przerazili, ale Harry z jakiegoś powodu się go nie bał. Olbrzym przedstawił się jako Rubeus
Hagrid, gajowy ze Szkoły Magii i Czarodziejstwa Hogwart. Dał też Harry’emu wielki tort
urodzinowy. Kiedy okazało się, że Harry nie wie nic o Hogwarcie ani o swoich rodzicach, Hagrid
strasznie się zdenerwował i zaczął krzyczeć na Dursleyów, po czym powiedział Harry’emu, że
jest czarodziejem, i opowiedział mu, jak jego rodzice zginęli w walce z najpotężniejszym
czarnoksiężnikiem wszech czasów. Okazało się także, że znał ich osobiście i bardzo miło
wspomina. List, który miał ze sobą, był zawiadomieniem o przyjęciu do pierwszej klasy magicznej
szkoły. Wuj Vernon zaczął protestować i upierać się, że Harry do żadnego Hogwartu nie pójdzie, ale
gdy nazwał dyrektora szkoły, Dumbledore’a, głupcem, Hagrid dorobił Dudleyowi czarami świński
ogonek. Potem kazał Harry’emu iść spać i sam ułożył się na nocleg w chacie.
5. Ulica Pokątna
Rano Hagrid zabrał Harry’ego do Londynu, na ulicę Pokątną, gdzie znajdowały się czarodziejskie
sklepy i bank. Harry dowiedział się, że istnieje nawet Ministerstwo Magii. Na ulicę Pokątną
wchodziło się przez podwórze brudnego, nieciekawego pubu „Dziurawy Kocioł”, gdzie trzeba było
przekręcić odpowiednie cegły w ścianie. Harry był niezwykle zdziwiony tym, że mnóstwo osób go
rozpoznaje i podchodzi, aby się z nim przywitać. Zrobili zakupy, odwiedzili też Bank Gringottta, w
którym okazało się, że Harry jest bardzo bogaty, ponieważ rodzice zostawili mu ogromną ilość
pieniędzy. Przy okazji Hagrid zabrał jakąś tajemniczą paczkę i nie chciał powiedzieć Harry’emu,
co się w niej znajduje. Podczas kupowania szat do szkoły Harry spotkał bladego chłopca z jasnymi
włosami, który bardzo się wymądrzał i nie spodobał się Harry’emu, który żałował tylko, że nie
rozumie, o czym chłopiec mówi. Dowiedział się potem od Hagrida, że uczniowie są przydzielani do
czterech domów, w których mieszkają, i że domy te nazywają się Gryffindor, Ravenclaw,
Hufflepuff i Slytherin. Hagrid kupił też Harry’emu w prezencie urodzinowym piękną białą sowę,
którą chłopiec nazwał Hedwiga. Na końcu odwiedzili sklep z różdżkami, gdzie Harry wybrał
sobie różdżkę. Nie było to takie proste, ponieważ musiał wypróbować ich wiele, nim znalazł tą
właściwą - wtedy dowiedział się, że pióro feniksa, które znajduje się w jego różdżce, i pióro feniksa
w różdżce Lorda Voldemorta pochodzą od tego samego ptaka. Wydało mu się to niepokojące.
Rozstał się z Hagridem na peronie, gdzie ten wręczył mu jeszcze bilet do Hogwartu i kazał się
informować, gdyby wuj lub ciotka byli jeszcze dla niego niemili.
6. Peron numer dziewięć i trzy czwarte
Pierwszego września wuj Vernon wraz z żoną i synem odwiózł Harry’ego na dworzec. Bardzo się z
niego śmiali, gdy zobaczył, że nie ma tu peronu dziewięć i trzy czwarte, z którego miał odjeżdżać
pociąg do Hogwartu. Harry przestraszył się i zdenerwował, ale zobaczył rudą panią otoczoną
grupką rudych dzieci, którzy mieli ze sobą sowę i rozmawiali o Hogwarcie. Pomogli mu dostać się
na peron - trzeba było wejść w barierkę między peronami dziewiątym i dziesiątym. Wysoki i chudy
rudy chłopiec w wieku Harry’ego nazywał się Ron Weasley i też zaczynał w tym roku naukę w
szkole. Jego starsi bracia, bliźniacy Fred i George, okazali się, podobnie jak Ron, bardzo
sympatyczni, i Harry od razu wszystkich polubił.
Harry i Ron usiedli razem w przedziale. Podczas drogi poznali bardzo zarozumiałą i niezbyt ładną
dziewczynę z mugolskiej rodziny, która nazywała się Hermiona Granger. Pojawił się też chłopiec ze
sklepu z szatami, który przedstawił się jako Draco Malfoy i zaczął obrażać Rona; Harry go nie
polubił i wiedział już, że będą wrogami.
Po dotarciu do końcowej stacji wszyscy nowi uczniowie popłynęli do szkoły przez wielkie jezioro
magicznymi łódkami, kierowanymi przez oczekującego na nich Hagrida.
7. Tiara Przydziału
W holu szkoły na uczniów oczekiwała profesor McGonagall, która zaprowadziła ich do Wielkiej
Sali. Pomieszczenie było ogromne, bogato udekorowane, płonęły w nim dziesiątki świec i siedziało
tam mnóstwo uczniów ze wszystkich lat. Miała się tu odbyć ceremonia przydziału do
poszczególnych domów - mężnych i odważnych do Gryffindoru, przebiegłych i sprytnych do
Slytherinu, rozsądnych i sprawiedliwych do Hufflepuffu, pracowitych i wytrwałych do
Ravenclawu. Harry bardzo się denerwował, ale pocieszyło go trochę to, że nie tylko on jeden.
Okazało się, że ceremonia polega na założeniu na głowę starej, wystrzępionej tiary, która rozmawia
z uczniem w jego głowie. Harry’ego chciała przydzielić do Slytherinu, ale poprosił ją o przydział
do Gryffindoru (w którym, jak się dowiedział, byli jego rodzice) i Tiara się zgodziła. Do
Gryffindoru trafili także Ron Weasley, Hermiona Granger i mały pyzaty chłopiec, Neville
Longbottom, którego Harry poznał, gdy szukał po całym pociągu zaginionej ropuchy. Draco
Malfoy został przydzielony do Slytherinu i był z tego bardzo zadowolony.
Po przydziale rozpoczęła się uczta, która upłynęła w bardzo przyjemnej atmosferze. Zakłóciło ją
tylko jedno wydarzenie - kiedy od stołu nauczycielskiego spojrzał na Harry’ego nieprzyjemnie
wyglądający nauczyciel o tłustych włosach i ziemistej cerze, chłopiec poczuł nagły ból w czole, w
miejscu blizny. Okazało się, że ten nauczyciel to Severus Snape, który uczy eliksirów i podobno zna
się na czarnej magii. Harry odniósł wrażenie, że profesor Snape go nie lubi.
8. Mistrz eliksirów
Harry poznawał nowe przedmioty, nauczycieli i życie szkoły. Wszystko bardzo mu się podobało,
zauważył też, że wielu uczniów tak jak on nie miało wcześniej pojęcia o istnieniu Hogwartu.
Zawiodła go tylko obrona przed czarną magią, na którą wszyscy niecierpliwie wyczekiwali.
Uczył jej wiecznie przestraszony profesor Quirrell, zawsze chodzący w turbanie na głowie, który
okazał się nudny i podejrzewano go, że kłamie na temat swoich wielkich dokonań. Najbardziej
nieprzyjemnym przeżyciem były lekcje eliksirów z profesorem Snapem, który nie przepuszczał
żadnej okazji, aby dokuczyć Harry’emu i upokorzyć go. Było to tym bardziej przykre, że lekcje
były wspólne ze Ślizgonami (uczniami ze Slytherinu), więc był na nich także Draco Malfoy,
ulubieniec profesora.
Pewnego dnia razem z Ronem odwiedzili Hagrida w jego chatce pod lasem. Harry poskarżył się na
profesora Snape’a, ale Hagrid uznał, że tylko mu się wydaje. Dowiedzieli się też, że nastąpiło
niesłychane wydarzenie - ktoś włamał się do banku Gringotta. Chciał coś ukraść, ale tego czegoś
już nie było, bo zostało wcześniej zabrane. Harry skojarzył, że właśnie w dzień włamania był z
Hagridem w banku, ale olbrzym nie chciał kontynuować tego tematu. Wydawało mu się również, że
Hagrid wie coś, o czym nie chce mówić - zarówno o włamaniu, jak i o profesorze Snapie.
9. Pojedynek o północy
Uczniowie mieli odbyć pierwszą lekcję latania na miotłach. Wszyscy, którzy wcześniej nie latali, w
tym Harry, Neville i Hermiona, bardzo się tym denerwowali. Rzeczywiście Neville natychmiast
spadł z miotły i złamał sobie nadgarstek. Kiedy nauczycielka poszła z nim do pielęgniarki, Draco
Malfoy zabrał magiczną przypominajkę chłopca i postanowił schować ją na drzewie. Harry nie
chciał do tego dopuścić, wsiadł na miotłę i poleciał za Malfoyem, którego bardzo to zaskoczyło.
Wyrzucił więc magiczną kulkę daleko przed siebie, a Harry, niewiele myśląc, poleciał z całą
prędkością i udało mu się ją złapać. Natychmiast został zawołany przez wyraźnie wściekłą profesor
McGonagall, która widziała wszystko z okna. Zabrała Harry’ego wraz z uczniem starszej klasy,
Oliverem Woodem, do pustej klasy. Harry był przerażony, że wyrzucą go ze szkoły, ale okazało się,
że właśnie wykazał niezwykły talent do sportu czarodziejów, zwanego quidditchem, i został
zaangażowany do drużyny Gryffindoru na stanowisko szukającego, co polegało na łapaniu
malutkiej fruwającej piłeczki. Oliver Wood był kapitanem drużyny. Harry dowiedział się wtedy, że
jego ojciec też grał na tej samej pozycji.
Tego samego dnia Draco Malfoy, rozczarowany, że Harry’ego nie wyrzucono, wyzwał go na
pojedynek o północy. Hermiona chciała powstrzymać Harry’ego i Rona, który postanowił
towarzyszyć przyjacielowi, ale kazali jej się nie wtrącać. Okazało się, że był to podstęp Malfoya i
że poinformował on szkolnego woźnego, że ktoś kręci się w nocy po szkole (co było surowo
zakazane). Uciekali we czworo, ponieważ był z nimi Neville, który zapomniał hasła do pokoju i nie
mógł wejść, oraz Hermiona, która się uparła. Chcieli się schować, ale zamiast do bezpiecznego
miejsca wpadli do opustoszałego korytarza, w którym znajdował się ogromny trójgłowy pies. W
ostatniej chwili udało im się uciec i wrócić do swojej sypialni. Tam Hermiona zwróciła im uwagę
na to, że pies pilnował klapy w podłodze, a Harry pomyślał, że musi tam być tajemnicza paczka,
którą Hagrid zabrał z Hogwartu.
10. Noc Duchów
Harry dostał nową miotłę. Był to najnowszy dostępny model. Tego wieczoru odbył się jego
pierwszy trening, którym kapitan Wood był zachwycony.
W szkole wydano wielką ucztę z okazji Nocy Duchów. Podczas tej uczty przerażony profesor
Quirrell przyniósł wiadomość, że do szkoły wdarł się bardzo niebezpieczny troll. Uczniowie
zostali ewakuowani, ale Harry i Ron przypomnieli sobie, że na jednym z korytarzy w toalecie
została Hermiona, która poszła się tam wypłakać po tym, jak na ostatniej lekcji nazwali ją
„koszmarną”, ponieważ popisywała się wiedzą. Postanowili po nią pójść. Po drodze zauważyli
trolla, który właśnie wchodził do jednej z toalet, i zamknęli go w środku. Po chwili zorientowali
się, że to w tej toalecie jest Hermiona! Rzucili się ją ratować, Ronowi udało się wypowiedzieć
zaklęcie lewitujące i znokautował trolla jego własną maczugą. Wtedy wpadli profesorowie
McGonagall, Snape i Quirrell. Byli bardzo źli na Harry’ego i Rona, którzy mogli zginąć, ale
niespodziewanie Hermiona powiedziała, że sytuacja jest jej winą. Opowiedziała, że poszła
szukać trolla, bo była przekonana, że sobie z nim poradzi, a chłopcy jej szukali. Tylko ona została
ukarana, ale od tego dnia Harry i Ron zaczęli się z nią przyjaźnić.
11. Quidditch
Nadszedł dzień meczu Gryffindoru ze Slytherinem, w którym po raz pierwszy miał wystąpić
Harry. Tego samego dnia profesor Snape zabrał Harry’emu książkę, a gdy Harry poszedł do pokoju
nauczycielskiego ją odzyskać, natknął się na woźnego Filcha bandażującego nogę Snape’a, który
narzekał na niemożność uniknięcia „trzech głów naraz”. Książki nie odzyskał, ale dało mu to do
myślenia - Ron zgadzał się z nim, że Snape chce wykraść paczkę, której pilnuje pies, ale Hermiona
uważała, że to niemożliwe.
Podczas meczu nagle miotła Harry’ego odmówiła posłuszeństwa. Zamiast szukać piłeczki-
znicza, musiał starać się nie spaść, gdyż wtedy z pewnością by się zabił. Na widowni Ron i
Hermiona zobaczyli, że na Harry’ego patrzy profesor Snape i recytuje jakieś zaklęcia. Hermiona
postanowiła podpalić mu szatę i przepchnęła się do niego, przewracając profesora Quirrella. Snape
zaczął wrzeszczeć, a Harry odzyskał panowanie nad miotłą. Mimo tego incydentu drużyna
Gryffindoru odniosła spektakularne zwycięstwo.
Wieczorem trójka przyjaciół odwiedziła Hagrida. Zapytali go o gigantycznego psa i powiedzieli mu
o profesorze Snapie. Hagrid nie uwierzył ani w próbę wykradnięcia tego, czego pilnuje pies, ani w
rzucanie uroków na Harry’ego, a wyprowadzony z równowagi krzyknął, że cała sprawa dotyczy
tylko profesora Dumbledora i Nicolasa Flamela.
12. Zwierciadło Ain Eingarp
Harry, Ron i Hermiona szukali cały czas informacji o Nicolasie Flamelu, ale nic nie mogli
znaleźć. Tymczasem nadeszło Boże Narodzenie, które chłopcy mieli spędzić w Hogwarcie. Harry
dostał kilka prezentów, w tym bardzo cenną rzecz - pelerynę-niewidkę. Była do niej doczepiona
informacja, że kiedyś należała do jego ojca. Nocą Harry wybrał się, pod osłoną peleryny, do
biblioteki, aby poszukać informacji w książkach z działu ksiąg zakaza nych. Jednak musiał stamtąd
uciekać, gdyż omal nie został zauważony przez woźnego, a ten natychmiast zawiadomił profesora
Snape’a. Uciekając, wbiegł do dziwnej komnaty pełnej starych i zniszczonych przedmiotów.
Znalazł tam dziwne lustro, w którym zobaczył swoją rodzinę - rodziców, dziadków i innych
krewnych, którzy już dawno nie żyli. Spędził tam mnóstwo czasu, przyglądając się im, a oni
machali do niego i uśmiechali się. W końcu wrócił do sypialni. Opowiedział o wszystkim Ronowi,
który też chciał zobaczyć rodzinę Harry’ego, ale zobaczył tylko siebie, trzymającego mnóstwo
odznak za zasługi. Żaden z nich nie rozumiał, jaka jest wobec tego natura zwierciadła i co ono
pokazuje. Harry’emu wyjaśnił to profesor Dumbledore, który trzeciej nocy oczekiwał go w
komnacie z lustrem. Powiedział, że lustro pokazuje najgłębsze pragnienie patrzącego, i poprosił,
by Harry nigdy nie szukał zwierciadła, które nazajutrz zostanie zabrane w inne miejsce.
13. Nicolas Flamel
Drużyna Gryffindoru dowiedziała się, że podczas następnego meczu sędzią będzie profesor Snape.
Po południu Harry dostał od Neville’a kartę z postaciami czarodziejów, które znajdowały się w
słodyczach, „czekoladowych żabach”, i znalazł na niej informację o Nicolasie Flamelu. Okazało
się, że Flamel jest twórcą kamienia filozoficznego - służy on do zamieniania metalu w złoto, ale
przede wszystkim za jego pomocą można produkować Eliksir Życia, czyniący nieśmiertelnym
tego, kto regularnie go pije. Przyjaciele domyślili się wtedy, czego może pilnować pies, nazywany
przez Hagrida Puszkiem.
W dniu meczu Gryffindor po raz kolejny odniósł zwycięstwo dzięki Harry’emu.
Wieczorem Harry zobaczył profesora Snape’a zmierzającego ku Zakazanemu Lasowi otaczającemu
Hogwart. Zaciekawiony, wsiadł na miotłę i poleciał go śledzić. Udało mu się podsłuchać rozmowę
z profesorem Quirrellem, z której wynikało, że Quirrell miał na polecenie Snape’a wymyślić sposób
na ominięcie Puszka, ale cały czas zwlekał. Natychmiast podzielił się tymi informacjami z Ronem i
Hermioną; razem doszli do wniosku, że Quirrell nie da rady oprzeć się groźbom profesora Snape’a.
14. Norweski smok kolczasty
Ku zdziwieniu przyjaciół Quirrell nadal się opierał. Pewnego dnia cała trójka została zaproszona
przez Hagrida na herbatkę, podczas której dowiedzieli się, że oprócz Puszka dostępu do kamienia
strzegą cztery potężne zaklęcia rzucone przez profesorów, w tym także profesora Snape’a i
profesora Quirrella. Pod koniec pobytu w chatce zauważyli, że Hagrid ogrzewa w kominku
smocze jajo. Powiedział im, że wygrał je w karty od jakiegoś nieznajomego. Olbrzym był
zachwycony, ponieważ zawsze marzył o własnym smoku, ale Harry i jego przyjaciele byli
przerażeni jego lekkomyślnością. Kiedy smok się wylągł, okazał się z dnia na dzień coraz bardziej
niebezpieczny, a Hagrid bardzo szybko stracił nad nim kontrolę. Ron wymyślił, że skontak tuje się
ze swoim starszym bratem Charliem, który studiuje smoki i na pewno chętnie zabierze małego
Norberta. Udało im się wysłać smoka w specjalnej klatce, zabrali go w środku nocy przelatujący
przyjaciele Charliego. Po drodze widzieli profesor McGonagall krzyczącą na Malfoya, który
podsłuchał ich rozmowę i usiłował powiedzieć jej o smoku. Jednak schodząc z wieży, wpadli prosto
na woźnego i okazało się, że na szczycie zostawili pelerynę.
15. Zakazany Las
Zostali zaprowadzeni do pokoju profesor McGonagall. Harry bardzo ją lubił i szanował i nie chciał
jej zawieść, więc był zrozpaczony. Bał się także wyrzucenia ze szkoły. Tymczasem profesor
McGonagall pojawiła się w pokoju, prowadząc Neville’a. Na szczęście nie uwierzyła w istnienie
smoka, o którym powiedział jej Neville, i doszła do wniosku, że wymyślili to, aby sprowokować
Malfoya do chodzenia w nocy po szkole. Surowo ich ukarała, odbierając Gryffindorowi punkty,
służące do ustalania pod koniec roku, który dom był najlepszy. Postanowili więcej nie wtrącać się w
cudze sprawy, ale tydzień przed egzaminami Harry usłyszał krzyk profesora Quirrella, który po
chwili uciekł z najbliższej klasy i wyglądał na bardzo przerażonego. Chłopiec był przekonany, że
oznacza to, iż Quirrell się poddał i zdradził swoje zaklęcie profesorowi Snape’owi, który może teraz
pójść po kamień filozoficzny. Powiedział o tym przyjaciołom, ale doszli do wniosku, że i tak nikt
im nie uwierzy.
Przyszedł czas odbycia kary, wyznaczonej przez woźnego za chodzenie nocą po szkole. Mieli iść
nocą do Zakazanego Lasu. Byli z nimi także Malfoy i Neville, prowadził ich Hagrid. Okazało się,
że ich zadaniem jest znalezienie rannego jednorożca, ukrywającego się gdzieś między drzewami.
Po drodze spotkali centaura Ronana, jednego z mieszkańców lasu; zapytali go o jednorożca, ale
powiedział tylko: „Mars jasno płonie tej nocy” i nie chciał udzielić innej odpowiedzi. Poszli dalej,
na polecenie Hagrida rozdzielili się na dwie grupy. Harry został z Malfoyem.
Wkrótce zobaczyli martwego jednorożca. Gdy chcieli zawołać Hagrida, z lasu wynurzyła się
zakapturzona postać, przyklękła przy zwierzęciu i zaczęła pić jego krew. Malfoy uciekł z
wrzaskiem, a Harry skamieniał ze strachu i bólu, gdy nagle rozbolała go blizna. Nagle zza jego
pleców pojawił się inny centaur, Firenzo, i przegonił potworną postać. Następnie powiedział
Harry’emu, że sprzeciwił się przywódcy centaurów, Zakale, aby go uratować. Wytłumaczył mu też,
że nadchodzi wielkie niebezpieczeństwo. Krew jednorożca zapewnia życie każdemu, nawet gdyby
był na wpół martwy, ale sprowadza jednocześnie przekleństwo na głowę mordercy zwierzęcia.
Harry domyślił się, że jedyną osobą, która może potrzebować kamienia filozoficznego i krwi
jednorożca, jest Lord Voldemort, który chce wrócić do życia. Potem opowiedział wszystko
Ronowi i Hermionie, ale ci mieli wątpliwości i uspokajali go, że nawet gdyby to była prawda, to w
Hogwarcie pod opieką Dumbledore’a nic mu nie zagraża. Tej samej nocy ktoś zwrócił Harry’emu
pelerynę-niewidkę.
16. Przez klapę w podłodze
Nadszedł czas egzaminów. Harry poradził sobie z nimi, ale cały czas myślał o sprawie Puszka i
kamienia. Wpadł w końcu na pewien pomysł i pobiegł do Hagrida. Okazało się, że gajowy
opowiedział osobie, od której nabył smocze jajo, o Puszku i o tym, że można go uśpić graniem na
jakimś instrumencie. Harry, Ron i Hermiona czym prędzej pobiegli do zamku. Chcieli
porozmawiać z profesorem Dumbledorem, ale go nie było, postanowili więc sami pilnować
Snape’a. Nie udało się jednak, a wtedy Harry zdecydował, że w nocy pójdzie i zabierze kamień.
Przyjaciele postanowili mu towarzyszyć. Neville chciał ich zatrzymać, ale unieszkodliwili go
zaklęciem.
Klapa była otwarta. Grając na flecie, minęli Puszka. Udało im się pokonać pierwszą przeszkodę -
była nią roślina zwana diabelskimi sidłami, która dusiła każdego, kto jej dotknął. Potem musieli
odszukać i złapać latający klucz do drzwi pośród chmary innych kluczy. Następnie czekała ich
partia gigantycznych szachów, podczas której Ron pozwolił się zbić i pozostał na szachownicy,
aby Harry i Hermiona mogli iść dalej. Zobaczyli martwego trolla, którego pokonał ten, kto
przechodził przed nimi. Potem znaleźli stół z kilkoma eliksirami i zagadką, mówiącą, który
należy wypić, aby bezpiecznie przejść dalej. Hermiona rozwiązała zagadkę i na prośbę Harry’ego
zawróciła po Rona, a Harry poszedł dalej.
17. Człowiek o dwóch twarzach
W ostatniej komnacie znajdował się profesor Quirrell. Powiedział Harry’emu, że na meczu
próbował go zabić, a podejrzewany przez niego profesor Snape ratował mu życie. Harry zauważył,
że za plecami Quirrella stoi zwierciadło Ain Eingarp. Quirell stwierdził, że jest ono kluczem do
odnalezienia kamienia filozoficznego. Mówił też o posłuszeństwie względem swojego pana, ale
Harry nie słuchał go, tylko zastanawiał się, jak zdobyć kamień. W końcu stanął tak, by odbić się w
lustrze, a w następnej chwili jego odbicie wyciągnęło kamień z kieszeni i znowu tam włożyło.
Wtedy kamień rzeczywiście znalazł się w kieszeni chłopca. Nie powiedział o tym Quirrellowi,
choć ten pytał, a wtedy profesor rozwiązał swój turban i Harry zobaczył, że zamiast tyłu głowy ma
drugą twarz - z czerwonymi oczami i szparkami jak u węża zamiast nosa. Była to twarz Lorda
Voldemorta, który kazał Quirrellowi zabić Harry’ego. Quirrell strasznie cierpiał, kiedy go dotykał,
ponieważ coś paliło jego skórę żywym ogniem, ale prawie mu się udało. Harry zemdlał, myśląc, że
umiera.
Obudził się w łóżku w skrzydle szpitalnym w szkole. Był przy nim Dumbledore, który uspokoił go,
że kamień został zniszczony. Powiedział mu też, że tym, co paliło Quirrella, była miłość matki
Harry’ego, która oddała za niego życie i tym zapewniła mu ochronę przed dotknięciem Voldemorta.
Gdy Harry wyzdrowiał, odbyło się uroczyste zakończenie roku szkolnego, na którym Gryffindor
został ogłoszony najlepszym wśród domów.
Problematyka
Powieść Harry Potter i Kamień Filozoficzny mówi o sile przyjaźni i miłości. Jej bohaterowie,
połączeni więzami przyjaźni i zaufania, dokonują czynów, które w pojedynkę nie byłyby możliwe.
Co ważne, ich przyjaźń opiera się tylko na przymiotach charakteru - nie ma znaczenia, że Ron jest
biedny, Hermiona pochodzi z mugolskiej rodziny (czyli dla wielu gorszej), a Harry jest sierotą i
podrzutkiem. Nikomu nie imponuje wspaniałe pochodzenie Draco Malfoya, który jest
niesympatyczny, zarozumiały i uwielbia się wywyższać. Także dorośli bohaterowie często są
dowodem na to, że nikogo nie warto sądzić po pozorach - Rubeus Hagrid, pozornie przerażający,
okazuje się być bardzo sympatyczny i szczerze oddany przyjaciołom, a zasadnicza i niezbyt
czasami miła profesor McGonagall jest osobą ze wszech miar godną zaufania. Autorka sugeruje, że
najważniejsza w życiu jest wierna przyjaźń, a największym i najszlachetniejszym uczuciem
jest miłość. To dzięki miłości mamy, która oddała za niego życie, Harry uzyskał najsilniejszą
możliwą ochronę przed Voldemortem, który nie może nawet go dotknąć.
http://polski.opracowania.pl/gimnazjum/harry_potter_i_kamie
%C5%84_filozoficzny_j_k_rowling/
oraz
http://polski.opracowania.pl/autorzy/Joanne_K_Rowling/
Układ graficzny inspirowany serią „Ściąga” wydawnictwa GREG.