Bezpieczeństwo użytkowania kombajnów ziemniaczanych
Dokument ten został przetłumaczony i zaadoptowany za zgodą Health and Safety Executive (HSE), z oryginału
opublikowanego przez ww. instytucję i dostępnego na stronie internetowej:
http://www.hse-databases.co.uk/pubns/ais13.pdf .
http://www.hse.gov.uk/pubns/ais13.pdf
Tłumaczenia dokonano uwzględniając uwarunkowania krajowe, należy się jednak upewnić, czy odpowiednie
polskie prawodawstwo, normy i wymagania zostały w pełni uwzględnione.
Przytaczanie informacji zawartych w dokumencie jest dozwolone pod warunkiem powołania się na tłumaczenie
i oryginał.
Autorzy zarówno oryginalnego dokumentu, jak i tłumaczenia, nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie
informacji w nim zawartych.
Wstęp
Niniejsza informacja dotyczy głównych zagrożeń, typowych przy użytkowaniu większości
kombajnów ziemniaczanych. Zawiera również podstawowe nakazy i zakazy niezbędne do
zapewnienia bezpieczeństwa obsługi tych maszyn.
Z badań wypadków prowadzonych przez HSE (Health and Safety Executive) wynika, że
w latach 1988 1996 podczas pracy z kombajnami ziemniaczanymi w Wielkiej Brytanii 11
osób uległo wypadkom śmiertelnym, a 121 osób wypadkom ciężkim.
5 osób zmarło, a 7 zostało ciężko rannych wskutek przejechania przez kombajn
ziemniaczany.
97 osób doznało urazów rąk lub nóg wskutek pochwycenia przez łęciny lub mechanizmy
czyszczące. Wypadki te często prowadziły do amputacji.
Aby chronić się przed wypadkami i ciężkimi urazami, wszyscy użytkownicy kombajnów
ziemniaczanych powinni wiedzieć o występujących przy tej pracy zagrożeniach, znać
dokładnie obsługę tych maszyn i stosować metody bezpieczeństwa pracy.
Główne zagrożenia
Ciężkie urazy przy obsłudze kombajnów ziemniaczanych spowodowane są najczęściej:
" pochwyceniem przez łęciny lub mechanizmy czyszczące
" przejechaniem przez kombajn lub ciągnik
" upadkiem z drabinki lub podestu
" pochwyceniem przez przenośnik lub podnośnik łańcuchowy
" pochwyceniem przez mechanizmy napędowe
" owinięciem wokół wału odbioru mocy (WOM)
" nieodłączeniem od wszystkich z
ródeł zasilania
1
" niewłaściwym lub nieuważnym przenoszeniem skrzynek z ziemniakami
" niewłaściwą pozycją podczas pracy, powodującą nadmierne obciążenie kręgosłupa
itp.
Nakazy i zakazy
Nakazy:
" Upewnij się, że wszyscy pracujący przy kombajnie rozumieją wymagania
bezpieczeństwa zapisane w instrukcji obsługi.
" Dostarcz operatorowi czytelną instrukcję bezpieczeństwa przy czyszczeniu
kombajnu z łęcin, chwastów, kamieni, ziemniaków itp.
" Uzgodnij system porozumiewania się pomiędzy obsługą kombajnu a traktorzystą,
np. naciśnięcie klaksonu przed włączeniem silnika, uruchomieniem napędów lub
biegu wstecznego.
" Sprawdz
, czy wszystkie rolki czyszczące z łęcin, grud ziemi itp. są właściwie
osłonięte. Jeżeli można ich dotknąć ręką lub nogą z jakiejkolwiek pozycji, należy
wyposażyć maszynę w dodatkowe osłony uniemożliwiające ten dostęp.
W doposażeniu maszyny w dodatkowe osłony może pomóc jej producent.
" Wyposaż podest roboczy w urządzenie alarmowe lub do zatrzymania.
" Upewnij się, że ty i twoi pracownicy, pomocnicy kierowcy i dostawcy są właściwie
wyszkoleni w zakresie bezpieczeństwa obsługi kombajnu ziemniaczanego
i przeczytali niniejszą informację.
" Pamiętaj, że wysprzęglenie wału odbioru mocy (WOM) nie odłącza zasilania
hydraulicznego niektórych elementów wykonawczych.
" Szczególnie uważaj podczas używania biegu wstecznego; upewnij się, że widzisz, co
jest za tobą lub znajdz
pomocnika, jeśli nie masz pełnej widoczności.
" Zanim przejdziesz do pracy przy kombajnie ziemniaczanym, wyłącz silnik ciągnika
i schowaj kluczyk do kieszeni.
" Przed rozpoczęciem pracy upewnij się, że wszystkie osłony znajdują się na swoich
miejscach i są dobrze przymocowane.
" Nim wyjaśnisz przyczynę zacięcia się mechanizmu, wyłącz silnik.
" Zatrzymaj ciągnik, aby umożliwić wejście ludzi na kombajn lub zejście
z niego.
2
Zakazy:
" Nie podchodz
do kombajnu ziemniaczanego, zanim nie zatrzymają się wszystkie
jego mechanizmy napędowe.
" Nie wspinaj się na kombajn.
" Nie wskakuj na kombajn i nie wyskakuj z kombajnu podczas jazdy.
" Nie opuszczaj stanowiska kierowcy podczas jazdy ciągnika lub przy pracującym
silniku.
" Nie pracuj pod skrzynią bez odpowiednich wsporników podtrzymujących odkręcane
podzespoły.
" Nie prowadz
prac konserwacyjnych przy uruchomionym silniku ciągnika.
" Nie parkuj i nie prowadz
konserwacji pod linią wysokiego napięcia lub w jej pobliżu.
" Nie uruchamiaj kombajnu przy zdjętych lub uchylonych osłonach.
" Nie pozwalaj dzieciom na wchodzenie lub zbliżanie się do kombajnu.
Zasady ogólne
Zwracaj szczególną uwagę na bezpieczeństwo podczas pracy w trudnych warunkach lub 
gdy występują problemy związane z chwastami i łęcinami  nie przeciążaj maszyny.
Pamiętaj, że łatwiej jest unikać zacinania mechanizmów niż je potem usuwać. Jeśli
maszyna ma taką możliwość, steruj przenośnikiem i stosuj powrotny ruch mechanizmów,
aby zoptymalizować warunki zbierania ziemniaków.
Wykorzystaj kursy prowadzone przez producentów i przedstawicieli handlowych. Pomogą
ci one upewnić się, jak prawidłowo, bezpiecznie i efektywnie użytkować twój kombajn
ziemniaczany.
Informacje dodatkowe
Niniejszy materiał zawiera uwagi na temat dobrych praktyk, które nie są obowiązkowe,
ale które mogą być pomocne w określeniu tego, co należy zrobić.
Dokument oryginalny:
Agriculture Sheet No 13, Health & Safety Executive, UK
http://www.hse-databases.co.uk/pubns/ais13.pdf
Tłumaczenie z języka angielskiego:
Mariusz Dąbrowski
[e-mail]
3