ZASADY BEZPIECZNEJ JAZDY

1. Ubiór nie krępujący ruchów

Ubiór, który nie zapewnia niezbędnej swobody ruchów (szczególnie ramion i nóg) może w sytuacji
awaryjnej przyblokować kierowcę utrudniając i opóźniając lub wręcz uniemożliwiając odpowiednią
reakcję i przyczynić się tym samym to spowodowania zagrożenia na drodze.

2. Czyste szyby, lusterka i światła

Czystość szyb, lusterek i świateł warunkuje dobrą widoczność drogi (z przodu i z tyłu pojazdu) oraz jej
otoczenia, co jest niezbędne dla bezpiecznego wykonywania manewrów na drodze. Jest to
szczególnie istotne wtedy, gdy widoczność jest ograniczona z powodu złej aury (np. mgła, burza) oraz
podczas jazdy nocą.

3. Prawidłowa pozycja za kierownicą

Nie za blisko, nie za daleko od kierownicy. Plecy powinny zawsze spoczywać na oparciu fotela. Ręce
spoczywające na kierownicy w pozycji "za piętnaście trzecia" powinny być lekko ugięte w łokciach,
natomiast nogi - w kolanach.

Kierowanie samochodem na wyprostowanych nogach lub rękach (kończyny zablokowane w stawach)
grozi poważnymi złamaniami i urazami stawów nawet w przypadku niewielkiej stłuczki. Ponadto w
sytuacji awaryjnej (np. ominięcie dziecka, które niespodziewanie wbiegło na ulicę) kierujący na
wyprostowanych rękach będzie musiał oderwać plecy od fotela by wykonać gwałtowny manewr. Jego
reakcja będzie opóźniona o ułamki sekund - to może być decydujący czas dla zdrowia lub życia
uczestników ruchu.

Z kolei kierowanie "z nosem na szybie" nie tylko naraża kierowcę na uszkodzenia twarzy przy
wybuchu poduszki powietrznej (a to może nastąpić nawet w przypadku drobnej stłuczki parkingowej),
ale także utrudnia szybkie wykonanie manewru w przypadku nietypowej sytuacji na drodze.

4. Obowiązkowo zapięte pasy bezpieczeństwa

Poduszki powietrzne chronią kierowcę tylko pod warunkiem, że ma on zapięte pasy bezpieczeństwa.
Wówczas, w momencie zderzenia, napinacze pasów przyciągają kierującego do fotela a poduszka
powietrzna amortyzuje uderzenie głową. Jeśli natomiast kierowca nie ma zapiętych pasów, jego głowa
z dużą prędkością wędruje w kierunku kierownicy i w tym momencie otrzymuje uderzenie napełniającą
się z dużym ciśnieniem poduszką powietrzną. W skrajnych wypadkach może skończyć się to
złamaniem karku.

5. Poprawne trzymanie i kręcenie kierownicą

Prawidłowe trzymanie kierownicy oraz technika kręcenie nią, podobnie jak poprawna pozycja za
kierownicą, istotnie wpływa na zdolność do szybkiego i skutecznego wykonania nieplanowanych
manewrów, która w dużym stopniu warunkuje bezpieczeństwo na drodze.

Należy pamiętać o tym, by ręce lekko ugięte w łokciach spoczywały na kierownicy w pozycji "za
piętnaście trzecia". Należy unikać:

•

prowadzenia pojazdu jedną ręką

•

trzymania jednej ręki na dźwigni zmiany biegów (w sytuacji awaryjnej ręka odruchowo zaciska

się na dźwigni, przez co zmuszeni jesteśmy wykonać trudny i nieplanowany manewr jedną ręką)

•

tzw. "dojenia krowy" czyli ciągłego wykonywania drobnych ruchów w jedną i drugą stronę oraz

przekładania kierownicy z ręki do ręki

•

puszczania kierownicy (także przy wychodzeniu z zakrętu)

•

chwytania koła kierownicy od środka przy wykonywaniu skrętów, itp.

W sytuacji awaryjnej reagujemy odruchowo. Jeśli wyrobiliśmy sobie złe nawyki, nasza reakcja będzie
opóźniona lub nieprecyzyjna, co może być tragiczne w skutkach.

6. Odpowiednia odległość od pojazdu, za którym jedziemy

"Trzymanie się na zderzaku" pojazdu, który jedzie przed nami może mieć fatalne skutki w przypadku
ostrzejszego hamowania. Należy pamiętać, że nasza reakcja jest opóźniona w stosunku do reakcji
kierowcy jadącego przed nami nawet o ok. 1 sekundę (czas potrzebny na: zarejestrowanie przez
mózg faktu hamowania, reakcję wciśnięcia pedału hamulca i reakcję układu hamulcowego na
wciśnięty hamulec).

W ciągu 1 sekundy przy prędkości 90 km/h pojazd przejedzie 25 metrów! Oznacza to, że przy
prędkości 90 km/h bezpieczny odstęp wynosi co najmniej 30 m (przy założeniu, że mamy w pełni
sprawne i co najmniej tak dobre hamulce jak pojazd, który jedzie przed nami!). Niektórzy doradzają
nawet, by zachować odstęp w metrach odpowiadający połowie prędkości z jaką jedziemy, czyli dla
100 km/h - 50 m.

Na śniegu i oblodzonej powierzchni należy zachować odstęp ok. 3 razy większy niż na powierzchni
suchej.

7. Swoim zachowaniem starajmy się zawczasu manifestować swoje zamiary - używajmy

kierunkowskazów do sygnalizacji zamiaru nie faktu wykonania manewru. Pamiętajmy o regule

ograniczonego zaufania.

Z jednej strony polscy kierowcy nagminnie zapominają o sygnalizacji zamiaru wykonania manewru na
drodze - sygnalizują dopiero fakt jego wykonania, jeśli w ogóle. Powoduje to trudności z interpretacją
ich zamiarów. Z drugiej strony kierowcy często wprost interpretują zamiary innych kierowców,
zapominając o regule ograniczonego zaufania.

Nieprawidłowa sygnalizacja zamiarów z jednej strony i lekceważenie reguły ograniczonego zaufania z
drugiej powodują, że dochodzi do niebezpiecznych sytuacji na drodze.

8. Płynna jazda - bezzasadne zwolnienie czy zatrzymanie oraz gwałtowne manewry mogą być

przyczyną kolizji lub wypadku

Mimo tego, że obowiązuje reguła ograniczonej odpowiedzialności, większość kierowców oczekuje od
nas, że nie zmienimy nagle prędkości oraz toru, z jakim się poruszmy. Dlatego każde bezzasadne i
niesygnalizowane manewry, w tym zwolnienie lub zatrzymanie pojazdu, może zaskoczyć innych
kierowców i doprowadzić do niebezpiecznej sytuacji na drodze, również do kolizji lub wypadku.

9. Nie przecenianie swoich umiejętności

Poruszanie się po suchej, równej i pustej drodze nawet z dużą prędkością nie wymaga większych
umiejętności - większość kierowców radzi sobie z tym świetnie. Większość z nich sądzi, że równie
dobrze będzie sobie radzić na gorszej nawierzchni i przy większym natężeniu ruchu, dlatego
lekceważy ograniczenia prędkości, ma złą pozycję za kierownicą, nie trzyma odstępu, itd.

Niestety, im większe natężenie ruchu, tym więcej nieprzewidzianych sytuacji na drodze i częstsza
konieczność wykonywania nieplanowanych manewrów - z tymi kierowcy radzą sobie znacznie gorzej.
W sytuacji awaryjnej kierowca reaguje bowiem odruchowo. Jeśli nie wytrenował prawidłowych
odruchów, np. na placu treningowym, prawie na pewno nie zareaguje odpowiednio. Większość
kierowców w sytuacji awaryjnej nie wie jak się zachować, więc albo nie robi nic albo odruchowo
wciska pedał hamulca, co nie raz może tylko pogorszyć sytuację.

10. Stosowanie się do znaków drogowych i przepisów ruchu

Przepisy ruchu drogowego oraz sygnalizacja zostały tak skonstruowane, by zapewnić bezpieczeństwo
oraz płynność ruchu (uwzględniając jakości nawierzchni i natężenie ruchu). Spełniają one dobrze
swoją funkcję tylko wtedy, gdy wszyscy uczestnicy ruchu się do nich dostosowują. Kierowcy
przekraczający przepisy ruchu, nie reagujący na znaki drogowe wprowadzają do ruchu
nieprzewidywalność, a w efekcie stwarzają sytuacje potencjalnie niebezpieczne.