GIMP cwiczenia praktyczne Wydanie II

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu
niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą
kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym,
magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi
bądź towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce
informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich
wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub
autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej
odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych
w książce.

Redaktor prowadzący: Ewelina Burska
Projekt okładki: Maciej Pasek
Materiały graficzne na okładce zostały wykorzystane za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: helion@helion.pl
WWW: http://helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://helion.pl/user/opinie?cwgim2
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

Materiały do książki można znaleźć pod adresem:
ftp://ftp.helion.pl/przyklady/cwgim2.zip

ISBN: 978-83-246-7896-9

Printed in Poland.

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

Spis treĂci

Rozdziaï 1. Podstawy pracy w GIMP-ie

Instalacja GIMP-a

Informacja o Êwiczeniach

Interfejs programu

Konfigurowanie zawartoĂci przybornika

Sterowanie widokiem obrazu

Wielokrotne widoki obrazu

Tworzenie nowego obrazu

Formaty plików graficznych i zapisywanie obrazu

Kolory

Palety kolorów

Dodawanie okien dialogowych w przyborniku

Odczyt poïoĝenia kursora

Prowadnice i siatka

Praca w trybie jednego okna

Rozdziaï 2. Selekcja

Wizualne przedstawienie selekcji

NarzÚdzia selekcji

Przeksztaïcanie selekcji

Suma, róĝnica i czÚĂÊ wspólna zaznaczeñ

Zapisywanie i przywracanie selekcji

Opcje narzÚdzi do zaznaczania

Precyzyjne wykonywanie zaznaczeñ

Rozdziaï 3. Warstwy

KolejnoĂÊ warstw

Wymiary warstw

Tworzenie nowych warstw

100

Kup książkę

Poleć książkę

GIMP • mwiczenia praktyczne

Oderwane zaznaczenia

107

WidocznoĂÊ i krycie

113

Kanaï alfa

115

Blokada pikseli i przezroczystoĂci

117

Tryb

119

Rozdzielanie i ïÈczenie warstw

124

Konwersja warstwy na zaznaczenie

128

Warstwa i selekcja

131

Tekst

132

Grupowanie warstw

134

Rozdziaï 4. NarzÚdzia do rysowania

139

Opcje narzÚdzi do rysowania

143

Malowanie szybkiej maski

150

Gradienty i maskowanie warstw

154

Rozdziaï 5. ¥cieĝki

165

Dodawanie i usuwanie wierzchoïków oraz krawÚdzi

169

Wyginanie Ăcieĝek

175

Rozdziaï 6. Przeksztaïcenia

185

Grupowanie warstw

202

Rozdziaï 7. Korekta fotografii

207

Modyfikacja kolorystyki caïej fotografii

208

Modyfikacja fragmentów zdjÚÊ

219

Usuwanie plam

222

Korekta perspektywy

224

Filtry poïówkowe

225

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdziaï 3. • Warstwy

119

Po wïÈczeniu opcji Blokuje kanaï alfa zablokowane zostajÈ przezroczy-
ste piksele warstwy. MalowaÊ moĝemy wyïÈcznie po pikselach, które
nie sÈ przezroczyste.

m W I C Z E N I E

3.13

Wpïyw blokowania pikseli oraz przezroczystoĂci
na wypeïnianie warstwy kolorem

Sprawdě wpïyw blokowania pikseli oraz blokowania przezroczysto-
Ăci na dziaïanie operacji wypeïniania kolorem pierwszoplanowym.
Wykorzystaj obraz z rysunku 3.28.

RozwiÈzanie

Otwórz obraz cw-03-13-start/swinki.xcf, a nastÚpnie:

WyïÈcz widocznoĂÊ wszystkich warstw oprócz warstwy
przedstawiajÈcej profil Ăwinki.

Wybierz warstwÚ przedstawiajÈcÈ profil Ăwinki jako aktywnÈ.

WïÈcz przycisk Blokada pikseli dla aktywnej warstwy.

Spróbuj wypeïniÊ warstwÚ kolorem pierwszoplanowym — obraz
nie ulegnie zmianie.

NastÚpnie:

WyïÈcz przycisk Blokada pikseli i wïÈcz przycisk Blokuje kanaï
alfa. Operacje te wykonaj dla tej samej warstwy co poprzednio.

Wypeïnij warstwÚ kolorem pierwszoplanowym (skrót Ctrl+,).

Otrzymasz obraz przedstawiony na rysunku 3.32.

Tryb

W wykonywanych dotychczas Êwiczeniach warstwy leĝÈce wyĝej
przysïaniaïy to, co znajdowaïo siÚ pod nimi. WykorzystujÈc kanaï alfa
oraz suwak Krycie, regulowaliĂmy stopieñ przysïaniania. Èczenie
warstw moĝe przebiegaÊ w znacznie bardziej skomplikowany sposób.

Kup książkę

Poleć książkę

120

GIMP • mwiczenia praktyczne

Rysunek 3.32. Wynik wykonania Êwiczenia 3.13

O tym, jak piksele warstwy modyfikujÈ wyglÈd obrazu, decyduje
bowiem parametr Tryb, który moĝe przyjmowaÊ wartoĂci widoczne
na rysunku 3.33.

W zaleĝnoĂci od wybranego trybu krycia wpïyw warstwy na wyglÈd
warstw znajdujÈcych siÚ poniĝej bÚdzie inny. Na przykïad parametr
MiÚkkie Ăwiatïo daje efekt delikatnego rozĂwietlenia zdjÚcia, jeĂli zaĂ
Tryb ustawisz na Kolor, to warstwa bÚdzie modyfikowaïa kolorystykÚ
warstw niĝszych.

m W I C Z E N I E

3.14

Badanie trybu krycia warstw

Sprawdě dziaïanie wszystkich moĝliwych wartoĂci parametru Tryb.
Wykorzystaj do tego obraz cw-03-14-start/las.xcf. Obraz testowy zawiera
zdjÚcie lasu oraz warstwÚ, na której znajduje siÚ kilka rozmytych pro-
stokÈtów w róĝnych kolorach. Rysunek 3.34 przedstawia wyglÈd obrazu
po ustaleniu trybu Przesiewanie i krycia 80.

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdziaï 3. • Warstwy

121

Rysunek 3.33.
WartoĂci
parametru Tryb

Rysunek 3.34. Wynik ustalenia trybu przesiewanie i krycia 80

Kup książkę

Poleć książkę

122

GIMP • mwiczenia praktyczne

RozwiÈzanie

Otwórz obraz cw-03-14-start/las.xcf i przejdě do okna warstw. Wybierz
warstwÚ o nazwie test i ustal jej tryb na drugÈ dostÚpnÈ wartoĂÊ:
Przenikanie. Przyjrzyj siÚ uwaĝnie zmianom, które zaszïy w obrazie.
Spróbuj takĝe suwakiem Krycie zmniejszyÊ stopieñ widocznoĂci war-
stwy test.

W identyczny sposób przeanalizuj dziaïanie pozostaïych trybów krycia:

Zwykïy,

Przenikanie,

Tylko jaĂniejsze,

Przesiewanie,

RozjaĂnianie,

Suma,

Tylko ciemniejsze,

Mnoĝenie

itd.

m W I C Z E N I E

3.15

Modyfikacja kolorystyki zdjÚcia

WykorzystujÈc tryb krycia warstwy, zmodyfikuj zdjÚcie liĂci tak, by
miaïo monochromatyczne ĝóïte zabarwienie.

RozwiÈzanie

Otwórz obraz cw-03-15-start/liscie.jpg i przejdě do okna warstw. Dodaj
do obrazu nowÈ warstwÚ i wypeïnij jÈ kolorem ĝóïtym. Zmieñ tryb
krycia warstwy ĝóïtej na Kolor. Otrzymasz obraz przedstawiony na
rysunku 3.35.

m W I C Z E N I E

3.16

Selektywne doĂwietlanie i przyciemnianie zdjÚcia

WykorzystujÈc tryb krycia warstwy, rozjaĂnij ciemne partie na zdjÚ-
ciu Doliny PiÚciu Stawów. ZdjÚcie poddawane przeksztaïceniu jest
widoczne na rysunku 3.36.

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdziaï 3. • Warstwy

123

Rysunek 3.35. Tryb Kolor powoduje nadanie fotografii jednolitej barwy,
która wypeïnia najwyĝszÈ warstwÚ

Rysunek 3.36.
ZdjÚcie,
w którym naleĝy
rozjaĂniÊ ciemne
partie

RozwiÈzanie

Otwórz zdjÚcie cw-03-16-start/dolina-pieciu-stawow.jpg, przejdě do
okna warstw i wykonaj duplikat warstwy tïo. NowÈ warstwÚ przeksztaïÊ
kolejno filtrami:

Kup książkę

Poleć książkę

124

GIMP • mwiczenia praktyczne

Kolory/JasnoĂÊ i kontrast — oba parametry, tj. jasnoĂÊ i kontrast,
ustaw na 70;

Kolory/Desaturacja z opcjÈ jaskrawoĂÊ;

Kolory/Progowanie z parametrem 150;

Filtry/Rozmycie/Rozmycie Gaussa z parametrem 50;

Kolory/Inwersja.

Otrzymasz obraz widoczny na rysunku 3.37. Obraz ten zawiera jasne
plamy w obszarach, które na zdjÚciu 3.36 sÈ zbyt ciemne.

Rysunek 3.37.
Biaïe obszary
to fragmenty,
które
na oryginalnym
zdjÚciu naleĝy
doĂwietliÊ

Na zakoñczenie zmieñ tryb warstwy z rysunku 3.37 na MiÚkkie Ăwiatïo.
Otrzymasz obraz taki jak na rysunku 3.38. W obrazie tym najciem-
niejsze partie zdjÚcia z rysunku 3.36 zostaïy rozĂwietlone. JeĂli chcesz
otrzymaÊ bardziej delikatny i mniej zauwaĝalny efekt, to zmniejsz sto-
pieñ krycia warstwy z rysunku 3.37 do 75.

Rozdzielanie i ïÈczenie warstw

Warstwy obrazu moĝemy ïÈczyÊ i rozdzielaÊ. Operacja ïÈczenia prze-
ksztaïca dowolnÈ liczbÚ warstw w pojedynczÈ warstwÚ. W wyniku
operacji rozdzielania z jednej warstwy tworzymy dwie warstwy. Ope-

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdziaï 3. • Warstwy

125

Rysunek 3.38.
ZdjÚcie
z rysunku 3.36
po doĂwietleniu
obrazem
z rysunku 3.37

racja ïÈczenia jest dostÚpna w menu jako Obraz/Spïaszcz obraz oraz
Obraz/PoïÈcz widoczne warstwy (skrót Ctrl+M). OperacjÚ rozdzielania
jednej warstwy na dwie warstwy wykonujemy, wykorzystujÈc operacje
Wytnij i Wklej lub operacjÚ odrywania zaznaczenia.

Naleĝy pamiÚtaÊ, ĝe ïÈczenie warstw jest operacjÈ destrukcyjnÈ: czÚĂÊ
pikseli obrazu zostaje bezpowrotnie utracona. Dlatego przed wyko-
naniem ïÈczenia warto utworzyÊ duplikaty ïÈczonych warstw i pozo-
stawiÊ je w obrazie, wyïÈczajÈc ich widocznoĂÊ.

m W I C Z E N I E

3.17

Rozdzielanie warstwy

Rysunek 3.39 przedstawia zdjÚcie nurkowanie.jpg. Na zdjÚciu tym
znajduje siÚ jedna warstwa. PrzeksztaïÊ zdjÚcie tak, by maska do nur-
kowania znajdowaïa siÚ na jednej warstwie, a woda — na drugiej.
Zadanie wykonaj, stosujÈc operacje Wytnij i Wklej.

RozwiÈzanie

Otwórz zdjÚcie cw-03-17-start/nurkowanie.jpg i wykorzystujÈc narzÚ-
dzie do odrÚcznego zaznaczania obszarów oraz odejmowania zazna-
czeñ, wykonaj selekcjÚ, która obejmie maskÚ i bÚdzie miaïa wyciÚte
dziury przy pasku. Selekcja, którÈ naleĝy utworzyÊ, jest widoczna na
rysunku 3.40.

Kup książkę

Poleć książkę

126

GIMP • mwiczenia praktyczne

Rysunek 3.39.
ZdjÚcie,
na którym
wykonamy
operacjÚ
rozdzielania
warstwy

Rysunek 3.40.
Selekcja
z wyciÚtymi
dziurami
przy pasku

Otrzymane zaznaczenie zmiÚkcz o 5 pikseli. NastÚpnie dodaj kanaï
alfa dla warstwy tïo, po czym wykonaj operacje: Edycja/Wytnij i Edy-
cja/Wklej. WyciÚtÈ maskÚ umieĂÊ na nowej warstwie. W ten sposób
warstwa tïo zostaïa przeksztaïcona w dwie osobne warstwy. Jedna
z nich zawiera wodÚ, a druga — maskÚ. JeĂli Êwiczenie wykonasz,
pomijajÈc dodawanie kanaïu alfa dla warstwy tïo, to po wykonaniu
operacji Wytnij w tle pojawi siÚ biaïa maska. Dzieje siÚ tak dlatego,
ĝe wycinanie fragmentu warstwy, która nie zawiera kanaïu alfa, powo-
duje wypeïnienie wycinanego fragmentu kolorem tïa. PrzekonaliĂmy
siÚ o tym w Êwiczeniu 3.8 (rysunek 3.21).

Kup książkę

Poleć książkę

Rozdziaï 3. • Warstwy

127

PostaÊ warstwy tïa po wyciÚciu maski jest widoczna na rysunku 3.41.

Rysunek 3.41.
Warstwa tïa
po wykonaniu
operacji
Edycja/Wytnij

mwiczenia 3.8 oraz 3.17 demonstrujÈ wykonanie identycznej operacji,

która polega na przeniesieniu czÚĂci pikseli warstwy na nowÈ warstwÚ.
Jak widzisz, zadanie to moĝesz wykonaÊ, wykorzystujÈc zarówno odrywanie

zaznaczeñ, jak i operacje kopiowania i wklejania.

m W I C Z E N I E

3.18

Èczenie warstw

Wykonaj jednowarstwowy obraz przedstawiony na rysunku 3.42. Do
zdjÚcia woda.jpg wklej dziewiÚÊ kopii maski wyciÚtej w poprzednim
Êwiczeniu.

RozwiÈzanie

Otwórz pliki cw-03-18-start/maska.xcf oraz zdjÚcie cw-03-18-start/woda.
jpg. W obrazie maska.xcf wykonaj operacjÚ Edycja/Kopiuj. Skopio-
wanÈ maskÚ wklej do zdjÚcia woda.jpg. Wklejony obiekt umieĂÊ na
nowej warstwie. Wykonaj osiem kopii wklejonej maski. DziewiÚÊ
masek rozïóĝ tak jak na rysunku 3.42. NastÚpnie poïÈcz wszystkie war-
stwy otrzymanego obrazu. W tym celu wykonaj operacjÚ Obraz/PoïÈcz
widoczne warstwy (skrót Ctrl+M).

Kup książkę

Poleć książkę

128

GIMP • mwiczenia praktyczne

Rysunek 3.42.
Obraz
z Êwiczenia 3.18

Otrzymany w ten sposób obraz jest jednowarstwowy. Nie moĝesz
w nim przesuwaÊ masek. Co wiÚcej, obraz zawarty pod maskami zostaï
bezpowrotnie utracony. Nawet jeĂli maski wytniesz i umieĂcisz na
nowych warstwach, to pozostanÈ pod nimi dziury. Pikseli, które zostaïy
utracone, nie da siÚ odzyskaÊ inaczej niĝ operacjÈ Edycja/Cofnij.

JeĂli obraz wykonany w programie GIMP wyeksportujesz do jednego

z formatów: JPG, BMP lub PNG, wówczas podczas zapisywania warstwy
obrazu zostanÈ poïÈczone. Formaty JPG, BMP oraz PNG
sÈ jednowarstwowe.

Konwersja warstwy na zaznaczenie

Operacje Kopiuj i Wklej konwertujÈ zaznaczenie na warstwÚ. Wykonu-
jÈc Êwiczenie 3.17, najpierw zaznaczyliĂmy fragment zdjÚcia, a nastÚp-
nie zaznaczenie przeksztaïciliĂmy w warstwÚ, na której zostaï umiesz-
czony przedmiot objÚty zaznaczeniem. Bardzo przydatna jest operacja
odwrotna, przeksztaïcajÈca obraz zawarty na warstwie w zaznacze-
nie. Jest to przeksztaïcenie kanaïu alfa warstwy w selekcjÚ. OperacjÚ
tÚ znajdziesz w menu Warstwa/PrzezroczystoĂÊ/Kanaï alfa na zazna-
czenie. DziÚki niej masz dostÚp do ksztaïtu wyznaczonego przez nie-
przezroczyste piksele warstwy.

Kup książkę

Poleć książkę