95

murator 8

1997

Stropy filigran*, pomimo wielu za-
let, ciàgle sà jeszcze w Polsce ma∏o
znane i stosunkowo rzadko stoso-
wane, zw∏aszcza w domach jedno-
rodzinnych. Mimo to znalaz∏y
swoje miejsce w naszym przeglà-
dzie stropów, który zamieÊciliÊmy
w „Muratorze” nr 10/96. Przedsta-
wiliÊmy tam stropy kilku krajowych
producentów, które zgrupowaliÊmy
pod wspólnà nazwà filigran, ponie-
wa˝ byliÊmy przekonani, ˝e jest
ona powszechnie u˝ywana dla te-
go rodzaju stropów

. Bardzo

nas zatem zaskoczy∏o, gdy jeden
z producentów – firma Baumat
z Bydgoszczy – napisa∏ do nas, ˝e
ma w Polsce wy∏àcznoÊç na u˝y-
wanie tej nazwy.
Poniewa˝, jak sprawdziliÊmy, ˝a-
den z pozosta∏ych producentów
oficjalnie nie u˝ywa∏ nazwy fili-
gran dla swojego stropu, nie pozo-
sta∏o nam nic innego jak zamieÊciç
– czego domaga∏a si´ firma – sto-
sowne sprostowanie.
Tymczasem w kilka miesi´cy póê-
niej na targach Budma ’97 natrafi-
liÊmy na stoisko firmy FILIGRAN
POLSKA Spó∏ka z o.o. CoÊ tu w ta-
kim razie si´ nie zgadza∏o: z jednej
strony nazwa filigran zastrze˝ona
przez firm´ Baumat, a z drugiej –
zarejestrowana w Polsce spó∏ka
o tej samej nazwie, b´dàca filià
niemieckiej firmy Filigran Träger-
systeme.

Wkrótce sprawa si´ wyjaÊni∏a: na
wniosek firmy Filigran Trägersys-
teme, która w niemieckim urz´dzie
patentowym pod koniec lat pi´ç-
dziesiàtych uzyska∏a ochron´ na
znak towarowy FILIGRAN, Kole-
gium Orzekajàce Urz´du Patento-
wego uniewa˝ni∏o prawo rejestra-
cji tego znaku, nale˝àcego do spó∏-
ki Baumat Geber. Teraz jedynym
dysponentem tego znaku na tere-
nie Polski jest wspomniana ju˝ fir-
ma FILIGRAN POLSKA i, jak zapew-
nia nas jej prezes Jörg Weiler,
ch´tnie – po podpisaniu z firmà
stosownej umowy – udzieli zezwo-
lenia wszystkim polskim producen-
tom tego typu stropów na u˝ywa-
nie tej nazwy.
Zanim jednak zosta∏a podj´ta
przez Urzàd Patentowy decyzja
dotyczàca prawa do znaku FILI-

GRAN, próbowaliÊmy sami wyja-
Êniç spraw´ nazwy tego typu stro-
pów. Pomóg∏ nam w tym wspo-
mniany ju˝ prezes firmy FILIGRAN
POLSKA Jörg Weiler, wnuk twórcy
wielu patentów z dziedziny bu-
downictwa oraz za∏o˝yciela firmy
FILIGRAN.
Tak poznaliÊmy histori´ stropów
FILIGRAN, w której wyst´pujà tak-
˝e stropy znane i stosowane obec-
nie pod innymi nazwami.

1

* Stropy, o których tutaj piszemy b´dziemy
– tak jak to zrobiliÊmy w przeglàdzie stro-
pów („Murator” 10/96) – nazywaç filigran,
gdy˝ taka nazwa przyj´∏a si´ w polskim
Êrodowisku budowlanym, o czym mogliÊmy
si´ przekonaç, zbierajàc materia∏y do wspo-
mnianego przeglàdu. Nie nale˝y tego uto˝-
samiaç ze znakiem handlowym FILIGRAN,
który jest prawnie chroniony, o czym pisze-
my w artykule (

red.)

1

Cienkie prefabrykowane p∏yty

stropowe ze zbrojeniem kratownicowym,

uzupe∏niane na budowie – po u∏o˝eniu

na Êcianach lub belkach – betonem

monolitycznym, przyj´∏o si´ w Polsce

nazywaç stropami typu filigran

1

fot. Filigran T

rägersysteme

Stropy
filigran

S t r o p y t y p u f i l i g r a n , s k ∏ a d a j à c e s i ´

z c i e n k i e j p r e f a b r y k o w a n e j p ∏ y t y

˝ e l b e t o w e j i w a r s t w y b e t o n u u k ∏ a d a n e g o

n a b u d o w i e – w p r z e c i w i e ƒ s t w i e

d o w i ´ k s z o Ê c i s t r o p ó w s t o s o w a n y c h

w b u d o w n i c t w i e j e d n o r o d z i n n y m – m a j à

g r u b o Ê ç d o s t o s o w a n à d o o b c i à ˝ e ƒ

i w y m i a r ó w p r z e k r y w a n e g o p o m i e s z c z e n i a .

budowa i eksploatacja

96

murator 8

1997

Twórcà systemu budowlanego
FILIGRAN by∏ Stefan Keller,
autor ponad 40 patentów doty-
czàcych elementów konstrukcji
budowlanych, technologii
ich wytwarzania oraz maszyn do
ich produkcji. Urodzony w 1905
roku na W´grzech, koƒczy stu-
dia in˝ynierskie. W 1933 roku
razem ze wspólnikiem zak∏ada
przedsi´biorstwo produkujàce
sklejki i okleiny. Pod koniec
Drugiej Wojny Âwiatowej ucie-
ka wraz z ˝onà i dzieçmi przed
Armià Czerwonà, pozostawiajàc
na W´grzech ca∏y swój majàtek.
Po kilku miesiàcach tu∏aczki
dociera do Monachium. Po
zakoƒczeniu wojny przez trzy
lata pracuje w zak∏adzie ob-
róbki metali. JednoczeÊnie,
majàc przed oczami zniszczony
wojnà kraj, w którym dominujà-
cym widokiem sà domy ze spalo-
nymi dachami, wymyÊla swoje
pierwsze dêwigary kratownico-
we, mogàce
zastàpiç drewniane wi´êby
dachowe.

■

Lekkie dêwigary dachowe
FILIGRAN

W roku 1948 patentuje lekkie,
du˝ej noÊnoÊci dachowe dêwi-
gary stalowe, które – od w∏o-
skiego s∏owa

filigraneri

oznaczajàcego coÊ bardzo
delikatnego i finezyjnego –
zaczyna nazywaç „dêwigarami
FILIGRAN”. W tym samym
roku zak∏ada w∏asnà firm´
FILIGRANBAU KELLER K.G.

■

Stropy g´sto˝ebrowe
FILIGRAN

W 1949 roku rozpoczyna pierw-
sze próby z dêwigarami kratow-
nicowymi z dolnà stopkà beto-
nowà, a w 1950 – z ca∏ym stro-
pem betonowym FILIGRAN,
sk∏adajàcym si´ z lekkich be-
lek betonowych ze zbrojeniem
kratownicowym, ceramicznych
i betonowych pustaków stropo-

2

3

4c

4b

4a

Krótka historia stropów FILIGRAN

97

murator 8

1997

Twórca systemu FILIGRAN Stefan Keller na modelu swojego stropu

˝elbetowego wykonanego nad wejÊciem do firmy

Belka stropowa FILIGRAN ze stopkà betonowà

oraz p∏askim pr´towym zbrojeniem kratownicowym

z górnym pasem z kàtownika stalowego

Wykonywanie cz´Êciowo prefabrykowanych belek stropowych

FILIGRAN w wytwórni Stefana Kellera w po∏owie lat pi´çdziesiàtych.

W bardzo podobny sposób wykonuje si´ równie˝ obecnie

takie belki w ma∏ych polskich wytwórniach

a – ustawianie prowadnic, w których formowana jest stopka betonowa

b – wype∏nianie formy betonem za pomocà

specjalnego zasobnika na kó∏kach

c – zag´szczanie betonu stopki za pomocà specjalnego wibratora

po w∏o˝eniu kratownicy stalowej

Prze∏om lat pi´çdziesiàtych i szeÊçdziesiàtych.

Wykonywanie stropów g´sto˝ebrowych z cz´Êciowo prefabrykowanych

belek stropowych z ró˝nymi rodzajami pustaków betonowych

Belka stropowa ze stopkà formowanà w kszta∏tkach ceramicznych

Poczàtek lat szeÊçdziesiàtych. Strop g´sto˝ebrowy

z pustakami ceramicznymi ró˝nych typów

Reklama z lat szeÊçdziesiàtych doskona∏ego systemu stropów

FILIGRAN z postacià robotnika z wczeÊniejszego zdj´cia

11

10

9

8

7

6

5

4

3

2

wych i uk∏adanego na budowie
betonu. Strop ten szybko zy-
ska∏ popularnoÊç w ubogich
w kapita∏, za to bogatych
w si∏´ roboczà powojennych
Niemczech – strop mog∏y wyko-
naç dwie osoby bez jakichkol-
wiek urzàdzeƒ technicznych
i nazywany zaczà∏ byç w Êrodo-
wisku budowlanym „Systemem
dwóch ludzi” („Zwei-Mann-Sys-
tem”). Z∏o˝ony w 1951 roku
wniosek o udzielenie patentu
na belk´ betonowà FILIGRAN,
zosta∏ przyznany rok póêniej.
Równolegle z rozwojem produk-
cji dêwigarów, w zak∏adach ma-
szynowych Kellera rozpocz´to
wytwarzanie automatów nie-
zb´dnych do produkcji lekkich
kratownic stalowych. W 1953
roku w zak∏adach FILIGRAN KEL-
LER K.G. uruchomiono pierwszà
na Êwiecie w pe∏ni zautomaty-
zowanà lini´ do wytwarzania
dêwigarów kratownicowych ze
zwojów pr´tów i taÊm stalo-
wych. Rozwiàzanie to uzyska∏o
patent w 1960 roku.

■

P∏ytowy prefabrykat
stropowy FILIGRAN

Wyst´pujàcy pod koniec lat
pi´çdziesiàtych masowy rozwój
budownictwa i tendencje do je-
go uprzemys∏awiania sk∏aniajà
Stefana Kellera do poszukiwa-
nia rozwiàzaƒ stropów, które
w wi´kszym stopniu by∏yby
przygotowywane w wytwórniach.
Tak powsta∏ lekki p∏ytowy pre-
fabrykat stropowy FILIGRAN,
swoim wyglàdem bardzo zbli˝o-
ny do stosowanych obecnie
stropów tego typu.
Pierwsze prefabrykaty p∏ytowe
przygotowywane by∏y na placu
budowy z belek, pustaków i be-
tonu. Masowa produkcja to go-
towe, wykonane w betoniarni,
p∏yty prefabrykowane zbrojone
dêwigarkami kratownicowymi,
przewo˝one na plac budowy,
gdzie po u∏o˝eniu na Êcianach
lub belkach i dodaniu zbroje-
nia podporowego oraz ewentu-
alnym podparciu monta˝owym,

7

8

5

10

9

6

11

zwi´kszano ich gruboÊç (do
projektowanej) przez u∏o˝enie
betonu monolitycznego.
W porównaniu ze stropami ˝el-
betowymi ca∏kowicie prefabry-
kowanymi sà l˝ejsze, majà
gruboÊç lepiej dostosowanà
do wymiarów przekrywanego po-
mieszczenia i warunków zamo-
cowania, ∏atwiej te˝ mo˝na
w nich wykonywaç nietypowe
otwory. Natomiast w porówna-
niu z wykonywanymi na budowie
stropami ca∏kowicie monoli-
tycznymi nie wymagajà pe∏nego
deskowania i g´stego stemplo-
wania oraz monta˝u na budowie
ca∏ego zbrojenia.
Stropy te zosta∏y wprowadzone
na rynek w latach 1964-1965
i po trudnych poczàtkach sta∏y
si´ jednym z wa˝niejszych sys-
temów stropowych w niemieckim
budownictwie mieszkaniowym.

■

Elementy Êcienne FILIGRAN

W kilka lat póêniej firma FI-
LIGRAN wprowadzi∏a na rynek
betonowe pó∏fabrykaty Êcienne
i Êciany a˝urowe, których za-
sada wykonywania jest podobna
jak w stropach FILIGRAN: wy-
tworzony przemys∏owo prefa-
brykat uzupe∏niany jest na
miejscu budowy betonem mono-
litycznym.

Jak wynika z tej, opowiedzia-
nej w du˝ym skrócie historii,
nazwa FILIGRAN zwiàzana jest
nie tylko z kojarzonym w Pol-
sce z tà nazwà p∏ytowym stro-
pem ˝elbetowym, ale z ca∏ym
systemem elementów budowla-
nych, poczynajàc od dêwigarów
dachowych, przez stropy g´-
sto˝ebrowe, na Êcianach ˝el-
betowych koƒczàc.

Histori´ systemu FILIGRAN

opisano na podstawie materia∏ów,

dokumentów i zdj´ç dostarczonych

z rodzinnego Archiwum

przez pana Jörga Weilera.

budowa i eksploatacja

98

murator 8

1997

13

14

16

15

12

Fragment pierwszej przestrzennej kratownicy z krzy˝ulcami

z kawa∏ków pr´tów wygi´tych w kszta∏cie odwróconego V.

Ju˝ wkrótce kratownice b´dà produkowane automatycznie

z krzy˝ulcami z ciàg∏ych pr´tów odwijanych ze zwojów.

Ten typ kratownic produkowany jest wspó∏czeÊnie i stosowany

w ró˝nego typu stropach ˝elbetowych

Pierwsza p∏yta stropowa FILIGRAN wykonana na budowie

z po∏àczonych betonem belek i pustaków

Lata szeÊçdziesiàte.

Monta˝ ˝elbetowych prefabrykatów p∏ytowych FILIGRAN

16

15

14

13

12

■

Konstrukcja stropu

Przygotowywane w zak∏adzie pro-
dukcyjnym prefabrykowane cien-
kie p∏yty ˝elbetowe, b´dàce cz´-
Êcià zespolonego stropu ˝elbeto-
wego, majà gruboÊç 4,5-7 cm.
Zbrojone sà stalowymi kratowni-
cami przestrzennymi oraz dodat-
kowymi pr´tami uk∏adanymi rów-
nolegle oraz prostopadle do kra-
townic (

✏

1). Ze wzgl´dów

konstrukcyjnych (gruboÊç p∏yty
oraz wysokoÊç dêwigarów krato-
wych) ca∏kowita wysokoÊç stropu
∏àcznie z warstwà nadbetonu nie
mo˝e byç mniejsza ni˝ 12 cm. Kra-
townice stalowe usytuowane sà
równolegle do d∏u˝szego boku
p∏yty w rozstawie nie wi´kszym
ni˝ 0,75 m. W monolitycznej war-
stwie betonu – na budowie –
uk∏ada si´ zbrojenie dodatkowe,
na przyk∏ad zbrojenie przy podpo-
rze. Zespolenie dwóch warstw
stropu – prefabrykowanej i mono-
litycznej – zapewniajà cz´Êciowo
zabetonowane w stropie stalowe
kratownice przestrzenne oraz
chropowata powierzchnia p∏yt
prefabrykowanych. Kratownice
stalowe nadajà p∏ytom prefabry-
kowanym odpowiednià sztywnoÊç
w czasie transportu oraz podczas
wykonywania stropu.
Kszta∏t p∏yt, a tym samym kszta∏t
stropu mo˝e byç zupe∏nie dowol-
ny: prostokàtny, trójkàtny, trape-
zowy, pó∏kolisty, ∏ukowy, nieregu-
larny, itp. W p∏ytach uwzgl´dnia
si´ równie˝ wszystkie niezb´dne
otwory i wyci´cia na kraw´dziach
p∏yt przewidziane w dokumenta-
cji, na przyk∏ad otwory na kominy.
Równie˝ dowolnie przyjmuje si´
wymiary p∏yt prefabrykowanych.
Jednak ze wzgl´du na transport
(dopuszczalne maksymalne szero-
koÊci przewo˝onych transportem
ko∏owym elementów) przyjmuje
si´ d∏ugoÊç p∏yt od 2,40 do 7,80 m,
a szerokoÊç od 0,60 do 2,50 m.
Maksymalna szerokoÊç p∏yt to
2,70, a d∏ugoÊç mo˝e wynosiç
nawet 12,00 m.

■

Projektowanie i produkcja

P∏yt prefabrykowanych nie produ-
kuje si´ na zapas i nie sk∏aduje
w magazynie. Wykonuje si´ je wy-
∏àcznie na konkretne zamówienie.
Produkcj´ poprzedza opracowanie
projektu konstrukcyjnego, w któ-
rym dobiera si´ rozk∏ad poszcze-
gólnych p∏yt w stropie, ich kszta∏t
oraz – zale˝nie od wielkoÊci, ro-
dzaju obcià˝enia i sposobu podpar-
cia – okreÊla si´ zbrojenie stropu.
Na tym etapie projektanci wspo-
magani programami komputero-
wymi majà mo˝liwoÊç maksymal-
nego zredukowania kosztów – to
jedna z wa˝niejszych zalet tego
stropu.
W gotowym projekcie oprócz obli-
czeƒ konstrukcyjnych znajduje si´
równie˝ rysunek przedstawiajàcy
rozk∏ad p∏yt stropu (z zaznaczony-
mi numerami przyporzàdkowany-
mi ka˝dej p∏ycie) oraz szczegó∏owe
rysunki konstrukcyjno-monta˝owe
poszczególnych p∏yt. W projekcie
okreÊlony jest równie˝ rozstaw
podpór monta˝owych, który w za-
le˝noÊci od gruboÊci konstrukcji
wynosi od 1,70 do 2,10 m, a w kie-
runku podparcia oko∏o 1 m.
Prefabrykaty przygotowuje si´
w zak∏adzie produkcyjnym na sto-
∏ach monta˝owych z betonu klasy
minimum B25.
Ca∏y proces – od dostarczenia pro-
jektu architektonicznego, a˝ do

chwili dostarczenia p∏yt na budo-
w´ nie trwa d∏ugo: wykonanie pro-
jektu stropu dla domu jednoro-
dzinnego – 1 dzieƒ, produkcja p∏yt
– oko∏o 3-4 dni (stosuje si´ pod-
grzewane sto∏y monta˝owe).
Po tym czasie p∏yty mogà byç
ju˝ przewo˝one na budow´
i montowane.
Podstawowà ofertà producentów
jest: projekt konstrukcyjny, pro-
dukcja p∏yt oraz ich transport na
plac budowy. Niektórzy oferujà
równie˝ monta˝, oraz u∏o˝enie
warstwy nadbetonu wraz ze
zbrojeniem.

■

Monta˝

P∏yty przewozi si´ na budow´
i tam – zgodnie z za∏àczonymi do
projektu rysunkami monta˝owymi
– montuje dêwigiem. Jednym sa-
mochodem przewozi si´ oko∏o
150 m

2

p∏yt. Koszt projektu oraz

koszt transportu zawarte sà w ca∏-
kowitym koszcie stropu. Dostaw´
p∏yt prefabrykowanych mo˝na
zamówiç na konkretnà godzin´,
tak wi´c mo˝na, ale nie trzeba ich
sk∏adowaç na budowie – mo˝na je
montowaç prosto „z kó∏”. Ci´˝ar
1 m

2

p∏yty gruboÊci 5 cm wynosi

oko∏o 125 kg, czyli p∏yta o wymia-
rach 2,50x6,00 m wa˝y oko∏o
1875 kg.
Przed monta˝em p∏yt trzeba przy-
gotowaç podpory monta˝owe:

✏

1 Konstrukcja stropu typu filigran

99

murator 8

1997

Stropy typu filigran dzisiaj

uk∏adana na budowie

warstwa nadbetonu

p∏yta prefabrykowana

zbrojenie styku

p∏yt

stalowe kratownice

przestrzenne

rys. Mar

ek Ster

nicki

ustawiç je w rozstawie okreÊlonym
w projekcie i wypoziomowaç

.

Na podporach sta∏ych (na przyk∏ad
Êcianach) uk∏ada si´ warstw´ za-
prawy cementowej gruboÊci 2 cm.
Niektórzy producenci dopuszczajà
(je˝eli g∏´bokoÊç oparcia p∏yty na
podporze jest mniejsza ni˝ 4 cm)
uk∏adanie p∏yt bezpoÊrednio na
podporze.
Na tak przygotowanych podporach
sta∏ych i monta˝owych uk∏ada si´
p∏yty. Montujà je trzy osoby: jedna
obs∏uguje dêwig, a dwie korygujà
u∏o˝enie p∏yt na podporach. Nu-
mer przyporzàdkowany ka˝dej
p∏ycie u∏atwia jej lokalizacj´.
Nast´pnie zbroi si´ wieƒce oraz
uk∏ada dodatkowe zbrojenie war-
stwy monolitycznej przewidziane
w projekcie

. Otwory w stropie

zabezpiecza si´ przed wype∏nie-
niem mieszankà betonowà: mniej-
sze otwory – styropianem, a wi´k-
sze – deskami

. Kratownice

przechodzàce przez Êwiat∏o otwo-
ru pozostawia si´ w prefabrykacie
a˝ do czasu usuni´cia podpór mon-
ta˝owych, a nast´pnie wycina.
Po zakoƒczeniu monta˝u zbroi si´
te˝ pod∏u˝ne styki p∏yt siatkà lub
pr´tami (minimalne zbrojenie: pr´-
ty Êrednicy 6 mm, d∏ugoÊci 0,48 m
w rozstawie 0,30 m)

. Zbrojenie

to zapobiega klawiszowaniu, czyli
nierównomiernemu odkszta∏caniu
si´ poszczególnych fragmentów
stropu.
Na tak przygotowanà konstrukcj´
uk∏ada si´ warstw´ betonu klasy
minimum B20, wykonujàc jedno-
czeÊnie wieƒce na Êcianach oraz
podciàgi. Âciany wy˝szej kondy-
gnacji mo˝na budowaç zanim strop
– po 28 dniach – uzyska pe∏nà
wytrzyma∏oÊç.

■

Zalety

Strop typu filigran ∏àczy w sobie
zalety stropów prefabrykowanych
oraz mo˝liwoÊci konstrukcyjne
stropów monolitycznych:

+

skrócenie czasu wykonywania
stropu na budowie; na budow´
przywozi si´ gotowe prefabry-
katy, w których znajduje si´
zbrojenie dolne stropu; na miej-

20

19

18

17

budowa i eksploatacja

19

17

18

100

murator 8

1997

fot. Beata K

er

ntopf

-Âlusar

czyk

fot. Beata K

er

ntopf

-Âlusar

czyk

fot. Beata K

er

ntopf

-Âlusar

czyk

101

murator 8

1997

21

scu uk∏ada si´ tylko zbrojenie
na styku p∏yt, miejscowe zbro-
jenie górne oraz uk∏ada war-
stw´ betonu monolitycznego;
strop powierzchni 300 m

2

mo˝-

na u∏o˝yç w dwa dni;

+

eliminacja deskowania; war-
stw´ betonu uk∏ada si´ na p∏y-
tach prefabrykowanych, które
b´dàc elementem konstrukcji
sà jednoczeÊnie deskowaniem
traconym;

+

nieskomplikowany monta˝;
konstrukcja stropu nie wymaga
wykonywania ˝eber rozdziel-
czych, a ewentualne wzmocnie-
nie stropu (na przyk∏ad pod
ci´˝szà Êciank´ dzia∏owà) mo˝-
na wykonaç ju˝ w zak∏adzie
produkcyjnym, zag´szczajàc
zbrojenie (kratownice);

+

ograniczenie iloÊci prac wy-
koƒczeniowych; powierzchnia
p∏yt od strony sufitu jest bardzo
g∏adka; nie wymaga wyrówny-
wania i tradycyjnego tynkowa-
nia; specjalnie ukszta∏towane
styki p∏yt wystarczy zaszpa-
chlowaç, a powierzchni´ p∏yt
pomalowaç farbà lub po∏o˝yç
tapet´; w p∏ytach prefabryko-
wanych ju˝ w zak∏adzie pro-
dukcyjnym mo˝na umieÊciç
puszki elektryczne, a przed
u∏o˝eniem warstwy nadbetonu
na powierzchni p∏yt roz∏o˝yç
kable elektryczne;

+

bardzo du˝e mo˝liwoÊci kon-
strukcyjne: du˝e rozpi´toÊci –
nawet do 12 m, oparcie stropu
bezpoÊrednio na s∏upach, wy-
konanie belek ukrytych w gru-
boÊci stropu i w efekcie otrzy-
manie g∏adkiej p∏aszczyzny su-
fitu

; projektanci wybierajà

najbardziej korzystny schemat
pracy konstrukcji i optymalnie
dobierajà zbrojenie stropu oraz
jego gruboÊç; projektowanie
stropu i jego optymalizacj´ naj-
lepiej rozpoczàç ju˝ na etapie
wykonywania projektu archi-
tektonicznego;

+

dowolny kszta∏t stropu; ca∏y
strop – ∏àcznie z p∏ytami balko-
nowymi – mo˝na wykonaç
w jednej technologii; praktycz-

nie nie ma ograniczeƒ wynika-
jàcych z kszta∏tu stropu

.

■

Wady

Niewàtpliwie wadà stropu typu fi-
ligran – przy zastosowaniu ich na
budowie domu jednorodzinnego
– jest koniecznoÊç monta˝u dêwi-
giem. Koszt wypo˝yczenia dêwigu
nie jest jednak du˝y – od 30 do
40 z∏ za godzin´ (trzeba uwzgl´d-
niç równie˝ czas dojazdu), a osz-
cz´dnoÊç czasu znaczna.
Strop typu filigran wymaga bardzo
precyzyjnego wykonania Êcian
– muszà byç one pionowe i usytu-
owane dok∏adnie w zaprojektowa-
nych osiach, gdy˝ p∏yty prefabry-
kowane produkowane sà z du˝à
dok∏adnoÊcià i nie ma mo˝liwoÊci
korygowania ich wymiarów na
budowie.

Beata Kerntopf-Âlusarczyk
Wies∏aw Rudolf

23

22

21

P∏yty prefabrykowane uk∏ada

si´ na podporach sta∏ych

i monta˝owych

Po u∏o˝eniu p∏yt zbroi si´

wieƒce oraz uk∏ada si´ górne

zbrojenie stropu

Przewidziane w projekcie

otwory w stropie zabezpiecza si´

przed wype∏nieniem betonem.

Mniejsze wype∏nia si´

styropianem, wi´ksze

– deskowaniem skrzynkowym

zabezpiecza si´ deskami

Styki p∏yt zbroi si´ siatkà
lub pr´tami Êrednicy 6-8 mm

Konstrukcja tego typu

stropów umo˝liwia schowanie

podciàgów w gruboÊci stropu

i w efekcie otrzymanie g∏adkiej

p∏aszczyzny sufitu

P∏yty montujà trzy osoby:

jedna obs∏uguje dêwig, a dwie

korygujà u∏o˝enie p∏yt.

Kszta∏t stropu mo˝e byç

zupe∏nie dowolny. Mo˝e to byç

nawet pó∏kolisty

balkon wspornikowy

23

22

21

20

19

18

17

20

22

23

fot. Baumat

fot. Baumat

fot. Beata K

er

ntopf

-Âlusar

czyk

fot. Beata K

er

ntopf

-Âlusar

czyk