bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

26

Jak przygotować przedszkolaka do szkoły?

Beata Bielska

szkoła już blisko!

spotkania przed szkołą w przedszkolu

Jeszcze troszeczkę lata
i już – troszeczkę jesieni.
Jeszcze zielenią się liście,
lecz kilka już się czerwieni...

Ryszard Przymus

„Jeszcze troszeczkę lata” (fragment)

P

ostacią wiodącą w prezentowanych artykułach bę-

dzie fantastyczny motyl Ikar. Kontakt z Ikarem

może być sygnałem dla dzieci do spotkania, na

przykład raz w tygodniu, z bajką relaksacyjną i od-

poczynkiem. Czas relaksu określa nauczyciel i dostosowuje

do potrzeb dzieci. Zajęcia tego typu wyzwalają inicjatywę

oraz sprzyjają otwartości. Wspólna cisza i spokój to nie tylko

podróż w wyobraźni, ale również rodzaj spotkania integra-

cyjnego w zespole. Bajkowe opowiadania motylka Ikara są

także wstępem do nauki tworzenia obrazów w wyobraźni,

czyli wizualizacji. Pod wpływem słuchanych opowiadań,

mali odbiorcy rozwijają myślenie twórcze i fantazję. Uczą się

odbierać świat wszystkimi zmysłami. Osoba prowadząca

może wzbogacić ćwiczenia o aromaterapię i muzykotera-

pię. Nauczyciel czyta lub opowiada wraz z sympatycznym

motylkiem Ikarem, którego przypina do ubrania lub tablicy.

Na zakończenie proponujemy dzieciom wspólne zabawy, na

przykład w zespołach.

WSPółPRaCuJę W gRuPie i JeSTeM WRażliWy

Na POTRZeBy iNNyCh

przystosowanie psychiczne i społeczne dziecka

do nowego środowiska

Pierwsze spotkanie z motylkiem Ikarem: Drogie Dzieci! Wi-

tajcie w świecie bajek. Motylek Ikar zaprasza Was na relaksacyjne

spotkanie.

Dotyk motyla: zamknij oczy i spróbuj się przenieść do miejsc,

o których będę opowiadał. Jesteś teraz spokojny, wypoczęty

i bezpieczny. Czujesz ciepły dotyk moich błękitnych skrzy-

deł na swoich włosach, policzkach, uszkach. Wyobraź sobie

piękną wyspę, otuloną szumem fal. Delikatny podmuch wia-

tru kołysze kielichami cudownych, barwnych kwiatów. Ich

kształty przypominają dzwoneczki. Dzyń... dzyń... dzyń...

Zatrzymujesz się i podziwiasz rozgrzaną słońcem przyrodę.

Czujesz zapach roślin, owoców i muzyki. Niezwykły i bar-

wny... Złote promyczki tańczą z tobą i z liśćmi. Przytulasz

się do marzeń. Malujesz błękitnymi farbkami swoje szkolne

życzenia. Czujesz je wszystkimi zmysłami. Możesz z nimi na-

wet rozmawiać. Śnisz o miejscu, w którym niedługo spotkasz

tylu nowych przyjaciół. Opowiesz im bajkę o tajemniczej wy-

spie, na której można się razem bawić i odpoczywać. A teraz

otwórz oczy. Gdy policzę do pięciu, weź głęboki oddech i wy-

prostuj ramiona. Jeden... dwa... trzy... cztery... pięć...

Aktywność intelektualna dziecka w wieku 5-6 lat łączy się

nierozerwalnie z jego rozwojem ruchowym i postrzega-

niem zmysłowym otaczającej rzeczywistości. W tym okre-

sie, przedszkolak jest twórczym badaczem i aktywnym ob-

serwatorem, zadającym mnóstwo pytań. Zainteresowania

zjawiskami przyrodniczymi i społecznymi są bardzo szero-

kie i żywiołowe. Chociaż ulubioną formą spędzania wolne-

go czasu jest nadal zabawa, to dziecko staje się już bardziej

samodzielne i przystosowane do pracy zespołowej. Rozwój

motoryczny charakteryzuje się także większą harmonijnoś-

cią. Coraz większego znaczenia nabierają czynności inten-

cjonalne, które są wykonywane z większą świadomością

oraz odpowiedzialnością.

Od zabaw indywidualnych i samotnych dzieci przechodzą

do zabaw zespołowych; bawią się w grupie, ucząc się stop-

niowo podporządkowywać swe życzenia i chęci projektom

i postępowaniu innych dzieci oraz przyjętym z góry regu-

łom i zasadom wspólnej zabawy.

Maria Przetacznikowa

Dzieci chętniej i częściej podejmują zabawy tematyczne, w któ-

rych bierze udział coraz więcej osób. Ma to związek z natu-

ralnym poszerzaniem kontaktów społecznych. Tematyka jest

związana z życiem domowym oraz zdarzeniami na przykład

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

26

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

27

z bajek czy filmów. Czynności stają się bardziej urozmaicone

i sensowne. Powszechniejsza jest bajka i symbolika przedmio-

tów wykorzystywanych w zabawie. Dotyczy to również za-

baw konstrukcyjnych. Dziecko tworzy z wyobraźni, co nie jest

pozbawione planu i systematyczności. Z przyjemnością po-

dejmowana jest także twórczość artystyczna. Prace plastyczne

i techniczne wykonywane są z dużym rozmachem i fantazją.

Wzrasta także wrażliwość postrzegania zmysłowego oraz

rozwój pamięci, mowy, zdolności komunikacyjnych i myśle-

nia. Rozwój mowy dialogowej prowadzi do współdziałania.

Wychowankowie potrafią także dłużej skupić się na jednej

czynności oraz poleceniach wychowawcy. Życie uczuciowe

i emocjonalne jest również niezwykle bogate i zróżnicowa-

ne. Dziecko nie tylko bardzo przeżywa określone sytuacje,

ale również ustosunkowuje się do nich. Formy reakcji stają

się mniej afektywne i zmieniają się z czasem. Racjonalizacji

sprzyja uspołecznienie i tym samym przygotowanie do włą-

czenia w szerszą społeczność szkolną.
Wpływ na kontakty społeczne mają rodzice, opiekunowie

oraz rówieśnicy i zaspokojona potrzeba poczucia bezpieczeń-

stwa. Dlatego tak istotna jest zabawa wspólna, zespołowa,

kształtująca osobowość i sprzyjająca zaspokojeniu potrzeb

o charakterze psychologicznym. Samodzielność sprzyja przy-

stosowaniu oraz preferowaniu wspólnych działań. Dzieci

rozumieją wówczas konieczność przestrzegania reguł i za-

sad współżycia w grupie przedszkolnej. Zdają sobie sprawę

ze skutków działań. Wypracowanie więc efektywnych form

współpracy z domem rodzinnym oraz innymi placówkami

kształtującymi rozwój jest niezbędne. Nauczyciel w znacznej

mierze kreuje środowisko wychowawcze oraz tworzy atmo-

sferę emocjonalną w grupie. Warto pokazać dziecku różne

sposoby zdobywania wiedzy oraz poznawania otoczenia.
Wspomaganie rozwoju emocjonalnego i społecznego po-

winno ułatwić przedszkolakom:

o

naukę zasad współpracy w zespole;

o

radzenie sobie w sytuacjach konfliktowych;

o

komunikację w różnych grupach;

o

nabycie poczucia własnej wartości;

o

zrozumienie zasad efektywnej współpracy i zdrowej

rywalizacji;

o

panowanie nad emocjami;

o

uwrażliwienie na potrzeby innych osób;

o

umiejętne wyrażanie emocji;

o

szanowanie norm i obowiązków oraz praw.

Cechy te wpłyną na osiągnięcie dojrzałości szkolnej i przy-

stosowania się do warunków życia w klasie. Aby pomóc

dzieciom zachować wewnętrzną równowagę, warto rów-

nież zaproponować im spokojne i odprężające ćwiczenia

relaksacyjne. Przedstawione niżej propozycje ćwiczeń i za-

baw mają na celu:

o

ułatwienie integracji z zespołem;

o

dokładniejsze poznanie potrzeb i możliwości dzieci;

o

wdrożenie przyszłych uczniów do efektywnego współ-

działania;

o

ograniczanie niezdrowej rywalizacji na rzecz współpracy;

o

urozmaicenie zajęć przedszkolnych;

o

przybliżenie dzieciom zagadnień szkolnych w sposób

humorystyczny i atrakcyjny.

ĆWiCZeNia WSPOMagaJĄCe ROZWóJ

eMOCJONalNy i SPOłeCZNy W PRZedSZkOlu

W zajęciach mogą wziąć udział także rodzice, celem włącze-

nia się w przygotowanie dziecka do roli ucznia.

o

Czarodziejskie słowa.

Pogadanka na temat słów proszę,

dziękuję, przepraszam, dzień dobry i ich znaczenia. Dlaczego

są czarodziejskie?

o

Przysłowia.

Wyjaśnianie przysłów na przykład: Przyjaciół

poznaje się w biedzie, Nie śmiej się dziadku z czyjegoś wypadku.

o

Mój wymarzony plac zabaw.

Malowanie farbami.

o

Moje obowiązki domowe.

Dłuższe wypowiedzi dzieci

poparte tematyczną historyjką obrazkową.

o

Drzewko genealogiczne.

Uzupełnianie drzewka zdjęcia-

mi oraz rysunkami.

o

Zabawa z farbą.

Malowanie palcami – odciski palców

moje i kolegi:

o

Kolorowanie słoneczek.

Wesołe i smutne buźki:

o

Projekt własnego kącika (pokoju) zabaw.

o

Wesoły czy smutny?

Malowanie swojego aktualnego na-

stroju:

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

27

blizejprzedszkola.pl

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

28

Jak przygotować przedszkolaka do szkoły?

o

Wywiad z kolegą.

Wywiad kierowany pytaniami: Jak

masz na imię?, Czym się interesujesz?, Co lubisz najbardziej

robić?, Jaka jest twoja ulubiona potrawa?

o

Ćwiczenia ekspresji.

Dorosły wypowiada tekst, dziecko

naśladuje patrząc w lusterko i robiąc odpowiednie miny.

Na przykład: Rodzice wyszli z domu – Jesteś bardzo smut-

ny; Chce ci się płakać. Pani w szkole zaprasza do wspólnej

zabawy – Śmiejesz się radośnie; Wybuchasz śmiechem; Masz

uśmiechnięte oczy i usta. Czytasz tekst z tablicy – Masz sze-

roko otwarte oczy i poruszasz ustami; Jesteś spokojny i uważ-

nie patrzysz.

o

Życzenia urodzinowe.

Składamy sobie życzenia – dzieci

improwizują różne sytuacje, na przykład swoje urodziny

i składają sobie serdeczne życzenia. Zabawa może być

poprzedzona pogadanką na temat formy i treści życzeń.

ĆWiCZeNia WSPOMagaJĄCe ROZWóJ

eMOCJONalNy i SPOłeCZNy W dOMu

Dziecko w wieku pięciu lat zaczyna w coraz większym zakre-

sie rozwijać się społecznie. Jednak rodzina nadal pozostaje

tym środowiskiem, od którego zależy zaspokajanie wszyst-

kich potrzeb malucha. Ponieważ bawi się chętniej w grupie

rówieśniczej, zaczyna się porównywać i rywalizować. Aby

nauczyć dziecko panować nad emocjami i umiejętnie rozwią-

zywać konflikty, stopniowo należy przede wszystkim w śro-

dowisku rodzinnym ograniczać jego egocentryzm. Jakie za-

bawy możemy zaproponować dziecku w domu? Z pewnoś-

cią takie, na które będzie miało ogromną ochotę.
Oto propozycje:

o

Bajki.

Opowiadamy lub czytamy dziecku bajki. Następnie

prosimy o przedstawienie przez dziecko fragmentu utwo-

ru, tylko za pomocą ruchów, gestów i mimiki. Takie sytuacje

uczą dziecko właściwego i czytelnego okazywania emocji:

o

Wspólne rysunki.

Razem z dzieckiem ilustrujemy koloro-

wankę. W trakcie pracy opowiadamy o wykorzystanych

barwach. Osoba dorosła mówi, dlaczego na przykład

użyła koloru żółtego. Podobnie wypowiada się dziecko.

Uczymy w ten sposób wyrażania swoich emocji, nastroju

za pomocą barw.

o

Twarze.

Wycinamy z czasopism różne twarze: wesołe,

smutne, zdziwione itp. Dziecko losuje kilka i rozkłada

przed sobą. To samo robi osoba dorosła. Następnie, tylko

za pomocą mimiki, każdy przedstawia wybraną przez sie-

bie postać. Zadanie drugiej osoby polega na odgadnięciu,

jakie emocje zostały zaprezentowane. Dziecko uczy się na-

zywać różne stany i uczucia. W zabawach tego typu mo-

żemy się wspólnie zastanowić, w jakich sytuacjach ludzie

robią właśnie takie miny i tak się czują.

o

Zabawy z pacynką.

Osoba dorosła wciela się w rolę pacyn-

ki, na przykład Misia, który rozmawia z dzieckiem o sytu-

acjach trudnych i problemowych, wymagających rozwią-

zania. Przykłady: Krzyś nie chce grać z dziećmi w piłkę. Jak

można go zachęcić? Jak sądzisz?; Zosia skaleczyła się w kolano.

Jak można jej pomóc? Co trzeba zrobić?

o

Wspólna gimnastyka z rodzicami.

Osobą prowadzącą jest

dziecko, które proponuje krótki zestaw ćwiczeń dla doro-

słych.

o

Gry planszowe z rodzicami.

o

Idę do szkoły.

Przygotowanie razem z dzieckiem miej-

sca (kącika) do nauki. Wspólne zakupy przyborów do

przedszkola i do szkoły. Próba samodzielnego wyboru

przyborów przez dziecko przy sugestii rodziców.

o

Prawa ucznia.

Wyjaśnienie i omówienie przez opiekunów

obowiązków i praw ucznia.

ZaBaWy adaPTaCyJNe W ZeSPOle

Dzieci tuż przed szkolnym startem charakteryzują się innym

stopniem uspołecznienia. W niwelowaniu różnic zasadniczą

rolę odgrywa umiejętna współpraca w zespole, która rozwi-

ja umiejętność współdziałania i wypowiedzenia własnego

zdania. Możliwość nawiązania bliższych kontaktów niewąt-

pliwie wpłynie na dobre samopoczucie w zespole klasowym.

Stwarzajmy także jak najwięcej możliwości do wzajemnego

poznania. Prezentowane zabawy z pewnością ułatwią dzie-

ciom nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami. Jednakże nie

możemy zapominać o tym, co najważniejsze, a więc na dostar-

czaniu radości maluchom i naturalnej potrzebie zabawy. Jeśli

dzieci poczują się zmęczone, postawmy na swobodę, sponta-

niczność, a przede wszystkim uznanie dla ich możliwości.

o

Nasze imiona.

Dzieci kłaniają się w kręgu, wychodzą

krok do przodu i mówią swoje imię.

o

Miłe słowa na powitanie.

Każde dziecko mówi coś miłe-

go osobie stojącej obok w kręgu.

o

Nasze ręce.

Dzieci obrysowują swoje dłonie na jednym

arkuszu papieru. Następnie wieszają na widocznym

miejscu.

o

Nasze wizytówki.

Dzieci, pod kierunkiem nauczyciela,

wykonują swoje wizytówki.

o

Wspólny pociąg.

Nauczyciel zaprasza dzieci do ustawie-

nia się jedno za drugim. W rytm melodii dzieci wspólnie

podróżują po sali, zatrzymując się w różnych miejscach,

o których opowiada osoba dorosła.

o

Zabawa z piłką.

Dzieci stoją w kręgu. Do środka wcho-

dzi chętne dziecko i wypowiada imię swojego kolegi,

któremu podaje piłkę.

o

Zabawy w odbijanie.

Dzieci parami lub trójkami podają

(odbijają) baloniki lub piłki.

o

Taniec dwójkami.

Dzieci słuchają muzyki i tworzą w pa-

rach ruchowe improwizacje.

o

Nasze wyliczanki.

Chętne dzieci prezentują kolegom

swoje ulubione wyliczanki. Następnie próbują wszystkich

nauczyć krótkiej rymowanki na pamięć.

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

28

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

29

R

E

K

L

A

M

A

o

W lustrze.

Naśladowanie ruchów kolegi – w parze.

o

Spotkania z poezją.

Uczestnicy słuchają znanych wier-

szy, na przykład Jana Brzechwy. Następnie w małych ze-

społach przygotowują do nich krótkie inscenizacje.

o

Gry i zawody sportowe z przyborami.

Nauczyciel dzie-

li dzieci na dwie grupy, które współzawodniczą ze sobą

w różnych działaniach sportowych.

o

Mind Mapping

(mapa pamięci). Dzieci w zespołach projek-

tują pamięciową mapę skojarzeń. Przebieg zajęć:


nauczyciel podaje słowo kluczowe, na przykład SZKO-

ŁA i prosi dzieci o podanie skojarzeń do tego słowa;



każdy zespół wyszukuje ilustracje związane ze SZKOŁĄ

w czasopismach, gazetach i rozkłada je wokół napisu, tak

aby można je było poszerzyć i rozbudować;



uczestnicy dokonują klasyfikacji, na przykład: dzieci

– w ławkach, bawiące się, tablica – różne rodzaje tablic

w klasie, książka – podręczniki, bajki, wiersze, przybory

– kredki, długopisy, ołówki.

o

Mówimy w tym samym czasie.

Uczestnicy zabawy, w pa-

rach, na sygnał mówią jednocześnie (w tym samym cza-

sie) na przykład o swoich ulubionych zajęciach. Następnie

opowiadają, co zapamiętały.

o

Dobieramy się grupami.

Osoba prowadząca wydaje po-

lecenia: Łączymy się w grupy: dzieci w niebieskich bluzach,

dzieci z zielonymi oczami, dzieci z czerwonymi skarpetkami

itp.

o

Nasze marzenia.

Każde dziecko otrzymuje kartkę podzie-

loną na cztery – sześć pól. W każdym polu rysuje swoje

marzenie. Nauczyciel zbiera kartki i zaprasza wszystkich

do kręgu. Następnie prezentuje rysunki, a dzieci starają

się odgadnąć, czyje to mogą być marzenia.

o

Przewidywanie.

Dzieci dyskutują w kręgu na temat proble-

mów przedstawianych przez nauczyciela: Za tydzień wyru-

szamy na wycieczkę. Jak się przygotujemy do wyprawy?, Zbliża

się nowy rok szkolny. Co zabierzecie do swoich plecaków?

WyChOWaNie aRTySTyCZNe OkaZJĄ

dO NaWiĄZyWaNia

BliżSZyCh kONTakTóW W ZeSPOle

Zajęcia artystyczne dają możliwość wzajemnego tworzenia,

obserwacji, porównywania oraz współpracy. Staje się to oka-

zją do wzajemnego udziału wszystkich dzieci we wspólnej za-

bawie. Rodzi się w ten sposób również ochota na podzielenie

się swoimi pomysłami oraz osiągnięciami. Integracji grupy

sprzyja również wspólne wyjście do muzeum, planetarium

czy na koncert. Alternatywną formą kontaktu ze sztuką może

być urządzenie kącika artystycznego czy muzycznego w sali.

Wychowanie artystyczne daje więc nie tylko możliwości ko-

munikowania się i poznawania, ale wzbogaca wiedzę oraz za-

interesowania przyszłych uczniów. Poprzez prace plastyczne

wychowankowie przekażą nam wiele informacji związanych

z ich stanem emocjonalnym. Można zatem zaproponować

zajęcia, tak aby wychowankowie wykonywali wspólnie rysu-

nek czy projekt. Dzieci, inspirowane przez nauczyciela, chęt-

nie podejmują również formy aktywności muzycznej, które

przyczyniają się do rozwoju i społecznego. Nasze różnorodne

pomysły powinny być zbieżne z jednym kręgiem tematycz-

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

0

Jak przygotować przedszkolaka do szkoły?

nym, aby dzieci mogły wszechstronnie poznać dany problem

czy zjawisko. Przykłady zajęć artystycznych:

o

Obraz.

Oglądanie obrazu i wypowiadanie się na jego te-

mat. Następnie namalowanie w parach fragmentu, który

najbardziej podobał się dzieciom.

o

Galeria.

Zorganizowanie wystawy prac plastycznych dzie-

ci. Każdy rysunek jest podpisany i oprawiony. Swobodne

wypowiedzi uczestników na temat dzieł artystycznych

kolegów. Na wystawę można także zaprosić rodziców.

o

Pomysł na szkołę.

Uczestnicy pracują w grupach i rysują

szkołę swoich marzeń.

o

Plastelinowy prezent.

Dzieci lepią dla swojego kolegi

jego ulubione zwierzątko.

o

Malowanie z zamkniętymi oczami.

Dzieci malują ręka-

mi na wspólnym, dużym arkuszu. Każdy maluje to, co

chce. Oczy są zasłonięte. Wspólne dzieło z pewnością

okaże się bardzo humorystyczne.

o

Nasza grupa – collage.

Dzieci w zespołach tworzą obrazy

przedstawiające wspólne zabawy. Do pracy wykorzystują

gotowe elementy wycięte z gazet i czasopism. Następnie

tworzą wystawę.

o

Ciąg dalszy nastąpi.

Wychowawca czyta dzieciom frag-

ment opowiadania. Zadanie polega na narysowaniu w pa-

rach dalszego ciągu słuchanej wcześniej historii.

o

Zabawy ruchowe przy muzyce.

Śpiew i słuchanie muzyki

– zabawy powinny być urozmaicone i różnorodne. Może

to być śpiewanie znanych i lubianych piosenek, słucha-

nie muzyki, wspólny taniec, improwizacje ruchowe oraz

z wykorzystaniem instrumentów.

o

Nasze odciski palców.

Dzieci moczą palce w farbach i od-

ciskają je na jednym arkuszu. Następnie rozmawiają z na-

uczycielem na temat linii papilarnych oraz różnic w wy-

glądzie i zachowaniu ludzi. Cechą wspólną odbitych pal-

ców jest wspólne tło oraz otoczenie ich jedną linią przez

nauczyciela i utworzenie zbioru. W ten sposób zostaje

zaakcentowane, że dzieci stanowią jeden zespół.

o

Jestem jak drzewo...

Prowadząca prosi wszystkich o za-

mknięcie oczu i wyobrażenie sobie drzewa, w które każdy

chciałby się zamienić, gdyby został zaczarowany. Każdy

uczestnik rysuje drzewo, w które chciałby się zmienić. Po

zakończeniu zajęć dzieci prezentują i omawiają swoje pra-

ce. Wyjaśniają, dlaczego takie drzewo wybrały. Omawianie

staje się okazją do wzajemnego poznania.

PRZykładOWy SCeNaRiuSZ ZaJęĆ



Temat dnia:

Zabawy na powitanie



Cele ogólne:



kształcenie umiejętności wyrażania swoich emocji w for-

mie plastycznej;



ćwiczenie umiejętności przeliczania;



kształtowanie umiejętności współpracy i współdziała-

nia w grupie;



wzbogacanie słownika, rozwijanie spostrzegawczości.



Przewidywane osiągnięcia dzieci:



wyraża swoje emocje, ilustrując różne nastroje ruchem;



interpretuje muzykę barwą;



wypowiada się na temat ilustracji;



przelicza coraz sprawniej przedmioty;



potrafi współdziałać w grupie.



Obszary aktywności:

społeczna, muzyczna, językowa,

matematyczna, ruchowa, plastyczna.



Przebieg zajęć:

o

Zabawy ruchowe na dobry początek:



Nasze powitanie.

Dzieci stoją w kręgu, kolejno podają so-

bie ręce i przedstawiają się z uśmiechem.



Dla każdego coś miłego.

Uczestnicy zabawy poruszają się

swobodnie po sali, przy cichej muzyce, podchodzą do

siebie i starają się powiedzieć każdemu coś miłego.

o

Zabawa z imionami.

Nauczyciel prezentuje litery druko-

wane, które dzieci nazywają głośno. Następnie, w trakcie czy-

tania, wstaje osoba, której imię zaczyna się wskazaną głoską.

o

Rozmowa o wakacjach.

Pantomimiczne przedstawianie

wakacyjnych przygód. Dzieci wypowiadają się na temat

spędzonych wakacji. Następnie chętne osoby przedstawia-

ją mimiką i gestem swoje przeżycia.

o

Wakacyjne skarby.

Ćwiczenia w przeliczaniu: uczestnicy

opowiadają o swoich wakacyjnych pamiątkach. Nauczyciel

rozdaje na przykład muszelki, widokówki, kamyczki, któ-

re dzieci przeliczają razem w parach.

o

Spotkanie z wierszem.

Nauczycielka czyta fragment wier-

sza „Jeszcze troszeczkę lata” Ryszarda Przymusa. Dzieci słu-

chają fragmentu utworu oraz omawiają jego treść.

Jeszcze troszeczkę lata

i już – troszeczkę jesieni.

Jeszcze zielenią się liście,

lecz kilka już się czerwieni...
Pożegnaliśmy bociany

i w lesie jest coraz ciszej.

Tylko leszczyna szeleści,

bo do niej rudy gość przyszedł...

Propozycje pytań do wiersza: Jaką porę roku rozpoznajecie

w wierszu?, Kim jest tajemniczy „rudy gość”?, Dlaczego wrze-

sień możemy nazwać miesiącem pożegnań i powitań?

o

Zabawy grafomotoryczne.

Propozycje zabawa w zespo-

łach 2-3-osobowych:



Malujemy obraz do wiersza.

Dzieci przy muzyce malują rę-

kami ilustrację do wysłuchanego wiersza.



Kolorowa wiewiórka.

Wydzieranka z kolorowych papierów.

Zabawa jest dla dziecka podstawową formą działalności i to w niej kształtują
się konkretne stosunki społeczne między jej uczestnikami. Ta wielostronna for-
ma aktywności dzieci zawiera w sobie czynności typowe dla dorosłych: uczenie
się, pracę, działalność społeczną (W. Okoń, 1987) .
W niej uczą się reguł i norm postępowania przenosząc te doświadczenia na
inne sytuacje społeczne, a rzeczywisty układ stosunków, jaki spostrzegają wo-
kół siebie, jest z kolei odtwarzany w zabawie.
Ta dwukierunkowość wymiany i przetwarzania informacji jest źródłem rozwo-
ju i kształtowania się społecznego dzieci (D. B. Elkonin, 1984).

„Wybrane problemy wczesnej edukacji. Część I. Adaptacja w przedszkolu”

J. Lubowiecka, M. Suświłło

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

0

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

1



Jesienny parasol.

Malowanie parasola, łączenie barw.



Liście.

Odbijanie pomalowanych farbami liści na arku-

szach papieru.



Las jesienią.

Rysowanie pastelami.



Jesienne wzory.

Projektowanie materiału na suknię dla Pani

Jesieni. Rysowanie kredkami świecowymi.



Szal dla wiewiórki.

Uzupełnianie różnymi wzorami wzoru

szala dla wiewiórki. Rysowanie mazakami.

o

Muzyka.

Jak może wyglądać jesienna muzyka? Malowa-

nie farbami swoich wyobrażeń.

o

Omówienie prac i wystawa.

o

Spotkanie z motylkiem Ikarem

– bajka relaksacyjna.

*

Zabawa zespołowa przyczynia się do pomyślnego rozwoju

społeczno-emocjonalnego. Dzieci poznają siebie nawzajem,

swoje uczucia. Sprzyja to wyładowaniu nadmiaru napięć

emocjonalnych, jednocześnie ucząc kompromisu i opano-

wania. Potrzeba uznania i akceptacji rówieśników jest na

tyle silna, że redukuje afektywność. Propozycje nauczy-

ciela powinny pozostawiać dzieciom możliwość wyboru

i zachęcać swoją otwartością do współpracy i wzajemnego

zaangażowania.
Gdy dzieci otrzymają odpowiednio duże wsparcie, gotowość

do podjęcia nauki w szkole pojawi się samoistnie. Zatem tak-

że rodzice powinni okazać wiele wyrozumiałości oraz ser-

decznego wsparcia. Pamiętajmy o tym, że dzieci uczą się

przez naśladowanie. Najchętniej czynią to w stosunku do

osób, z którymi mają dobry kontakt emocjonalny. Dlatego

właściwa postawa opiekunów może okazać się początkiem

drogi do sukcesu. Aby pomóc pokonać tak wysoki próg,

jakim jest szkoła, spróbujmy dziecko sukcesywnie wzmac-

niać, szanować i podkreślać te najsilniejsze atuty osobowo-

ści, wypływające nierzadko z zainteresowań. Celebrujmy to,

podobnie jak szczególne dni w życiu naszych pociech, na

przykład urodziny czy imieniny, które należy zaakcentować

w domu i w klasie. Z pewnością ulubiona maskotka także

pomoże łatwiej przeżyć pierwszy stres. Proponuję urozma-

icenie i wzbogacenie zajęć o relaksację i wizualizację, która

na stałe zagościła już w wielu podręcznikach w klasie pierw-

szej.



Beata Bielska – nauczycielka nauczania zintegrowanego, terapii

pedagogicznej z elementami logopedii oraz tyflopedagogiki – spec-

jalność orientacja przestrzenna.
Autorka licznych publikacji na temat terapii zabawowej z szerokim

gronem dzieci i dorosłych.

Bibliografia:

Bielska B., Będę uczniem. Zabawy wspomagające rozwój dziecka sześcioletniego,

„Bliżej Przedszkola” nr 10.109 październik 2010.
Bielska B., W krainie bajkowych pór roku. Przewodnik metodyczny, Warszawa

2011.
Chauvel D., Noret Ch., Zabawy relaksujące dla przedszkolaków, Warszawa

2000.
Dymara B., Bliżej integracji osoby dziecka, „Bliżej Przedszkola” nr 6.117 czer-

wiec 2011.
Friedl J., Moje dziecko idzie do przedszkola, Kielce 2001.
Guillaumond F., Nauka komunikowania się w grupie przedszkolnej, Warszawa

2000.
Janiszewska B., Mam 6 lat i idę do szkoły, Warszawa 2010.
Jąder M., Efektywne i atrakcyjne metody pracy z dziećmi, Kraków 2009.
Karolak W., Mapping w twórczym samorozwoju i arteterapii, Łódź 2006.
Klim-Klimaszewska A., Witamy w przedszkolu. Wspomaganie procesu adapta-

cji dziecka do środowiska przedszkolnego, Warszawa 2010.
Lenkiewicz K., Wybór wierszy okolicznościowych dla klas I – III, Warszawa

1990.
Lubowiecka J., Suświłło M., Wybrane problemy wczesnej edukacji. Część I.

Adaptacja w przedszkolu, Olsztyn 1997.
Rojewska J., Grupa bawi się i pracuje. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psycholo-

gicznych. Część II, Wałbrzych 2000.
Stasica J., Pierwsze dni w szkole uczniów klasy pierwszej. Konspekty zajęć, Kra-

ków 2000.
Stasica J., Rozwijanie fantazji, zainteresowań i zdolności uczniów. Zajęcia relak-

sujące. 160 pomysłów w nauczaniu zintegrowanym w klasach I – III, Kraków

2003.
Żebrowska M. [red.], Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa

1982.

?

Jak przygotować dziecko
do pierwszych kontaktów z zespołem klasowym?



Z pewnością warto skorzystać z dni otwartych i zabrać dziecko na

spacer po nowej szkole.



Wspólnie z innymi dziećmi i ich opiekunami wybrać się na zakupy –
niech przyszły uczeń sam wybierze sobie plecak i przybory szkolne.



Dziecko powinno odrabiać lekcje pod kontrolą opiekunów. Ale to nie
znaczy, że należy je wyręczać i że powinno zawsze odrabiać je samo
– niektóre zadania może wykonywać wspólnie z kolegą i wzajem-
nie je sprawdzać.



W przezwyciężeniu stresu najlepiej pomogą spokojne rozmowy
z małym uczniem.



Dziecko musi mieć także czas na zabawę i odpoczynek na świeżym

powietrzu z rówieśnikami.



Nauka powinna mieć stałą ustaloną porę, np. 16.00 - 17.00



Warto uzbroić się w cierpliwość i nie podawać dziecku gotowych
rozwiązań w przypadku konfliktów z kolegą. Można odwołać się do
przykładów z literatury (bajki) oraz do przygód bohaterów telewi-
zyjnych.



Pierwszak powinien stopniowo przyzwyczajać się do nowych obo-
wiązków poprzez pełnienie dyżurów także w domu i wypełnianie
w ten sposób podstawowych obowiązków.

W następnym numerze:

Chętnie komunikuję się z rówieśnikami i dorosłymi.

Wspomaganie rozwoju mowy.

bliżej przedszkola  9.120 wrzesień 2011

1

blizejprzedszkola.pl