Windows PE - płyta ratunkowa dla twojego systemu

21 kwietnia 2011 19:57 - Robert Szyszka

Masz kłopoty z uruchomieniem systemu operacyjnego? Potrzebujesz narzędzi do diagnostyki i naprawy Windows? Przygotuj sobie Windows PE
- system, który startuje z CD lub napędu USB.

Polecamy: Ostatnia deska ratunku - oficjalna płyta ratunkowa Microsoftu do Windows XPTajna centrala bezpieczeństwa
Windows
Zobacz także:
45 trików oszczędzających twój czas
Do pobrania: Windows AIK dla Windows Vista Windows AIK dla Windows 7Knoppix LinuxBartPeUltimate Boot CDDaemonTools
Poważna awaria systemu operacyjnego może uniemożliwić uruchomienie komputera. Reinstalacja oznacza utratę wszystkich programów,
czasami danych i stratę mnóstwa czasu. Zanim zapadnie decyzja o konieczności ponownego wgrywania Windows warto spróbować najpierw
naprawy. Tylko jak do niej przystąpić skoro pecet nie chce wystartować? Z pomocą przychodzą różne dyskietki startowe, konsole odzyskiwania
i płyty ratunkowe. W Viście i Windows 7 do tego celu przeznaczone jest środowisko Windows PE. Można je uruchomić z płyty CD
lub napędu USB. Wersja 3.0 ułatwia wdrażanie i instalację, odzyskiwanie i naprawę Windows 7. Aby jednak stworzyć startową
wersję Windows PE trzeba ją najpierw odpowiednio przygotować.

Niewielki rozmiar Windows PE umożliwia załadowanie go w całości do pamięci operacyjnej. W RAM-ie tworzony jest ram dysk s wirtualnym
systemem plików, na nim zapisywany i z niego uruchamiany systemu operacyjny. Dzięki takiemu rozwiązaniu użytkownik ma dostęp do
napędu CD komputera, może przeprowadzać operacje na twardych dyskach, formatować je, poddawać partycjonowaniu. Dodatkową zaletą
Windows PE jest możliwość dodania do niego dowolnych sterowników, dzięki czemu powinien działać bez problemu, bez względu na to, jakie
urządzenia są obecne w komputerze. W podobny sposób można uzupełniać system dodatkowymi aplikacjami i potrzebnymi do pracy
narzędziami.

Do pracy Windows PE wymaga 32- bądź 64-bitowego procesora Intel lub AMD, ewentualnie jednostki opartej na procesorze Itanium. Potrzebna
jest także odpowiednia ilość pamięci operacyjnej. Domyślna instalacja oczekuje przynajmniej 512 MB. W przeciwnym razie komputer nie
uruchomi się. Jeżeli standardowy obraz przenośnego systemu został uzupełniony dodatkowymi sterownikami bądź programami to komputer
musi mieć przynajmniej 100 MB więcej pamięci niż wynosi rozmiar pliku systemu. W uproszczeniu proces przygotowania własnego obrazu
przenośnej wersji Windows polega na rozpakowaniu obrazu domyślnego, dodaniu do niego niezbędnych pakietów, uzupełnieniu instalacji o
niestandardowe sterowniki, dodatkowe pliki i narzędzia, a następnie na ponownym zapisaniu obrazu.

Proces tworzenia i dostosowywania Windows PE do własnych wymagań, Źródło: Microsoft

1 / 6

Instalator AIK zajmuje ponad gigabajt danych. Razem z programem dostępna jest dokumentacja

Tworzenie struktury katalogów środowiska Windows PE

Polecenie mapujące obraz Windows PE do katalogu Mount na dysku

Przygotowanie środowiska

Aby rozpocząć pracę musisz mieć Windows 7 oraz zainstalowany w nim zestaw narzędzi do automatyzacji instalacji, tak zwany Windows AIK.
Za jego pomocą przygotujesz obraz z Windows PE do modyfikacji.

1. AIK zapisany jest w postaci obrazu ISO. Przed uruchomieniem instalatora trzeba więc przenieść go na płytę lub podłączyć za pomocą
programu do obsługi obrazów, na przykład DaemonTools. Wygodniej i szybciej będzie skorzystać z obrazu. Kliknij ikonę DaemonTools
prawym przyciskiem myszy, wybierz Napędy wirtualne i Urządzenie 0. Po rozwinięciu listy użyj polecenia Zamontuj obraz. Kliknij dwukrotnie
plik obrazu i po chwili wystartuj instalację wybierając Uruchom: StartCD.exe z okna dialogowego bądź startując plik instalacyjny z wirtualnej
płyty. W oknie instalatora użyj łącza Instalacja zestawu AIK. Na koniec kliknij Zamknij

2. Abu uruchomić AIK rozwiń menu startowe i wybierz kolejno wszystkie programy i Microsoft Windows AIK i Wiersz polecenia narzędzi
wdrażania. Zwróć uwagę, że w tym samym menu dostępna jest także dokumentacja do programu. Narzędzie powinno być uruchomione z
prawami administratora więc jeżeli konto, z którego korzystasz nie ma takiego statusu kliknij łącze do programu prawym przyciskiem myszy i
w menu kontekstowym wskaż Uruchom jako administrator.

3. Stwórz na dysku odpowiednią strukturę katalogów i skopiuj do niej potrzebne plik. Zrobisz to automatycznie za pomocą skryptu
copype.cmd W oknie konsoli wpisz polecenie:

copype.cmd x86 c:\winpe

gdzie x86 oznacza 32-bitowa architekturę przygotowywanego systemu, a c:\winpe katalog, w którym zostaną zapisane pliki. Katalogu tego nie
powinno być na dysku, zostanie on wygenerowany. Jeżeli chcesz korzystać z architektury 64-bitowej, zamiast parametru x86 umieść parametr
amd64 (ewentualnie ia64 dla procesorów Itanium). Po wykonaniu polecenia, na dysku pojawi się nowy katalog, a w nim dwa podkatalogi o
nazwach ISO oraz Mount.

4. Skopiuj domyślny obraz Windows PE do katalogu c:\winpe\ISO\sources i zmień jego nazwę, na przykład na boot.wim Domyślny obraz ma
nazwę winpe.wim Operację tę wykonasz za pomocą jednego polecenia. Wpisz w oknie konsoli komendę:

copy c:\winpe\winpe.wim c:\winpe\ISO\sources\boot.wim

5. Aby można było modyfikować zawartość domyślnego obrazu i dodawać do niego pakiety funkcji trzeba go zmapować jako katalog lokalny.
Operację tę przeprowadzisz za pomocą polecenia:

Dism /Mount-Wim /WimFile:C:\winpe\ISO\sources\boot.wim /index:1 /MountDir:C:\winpe\mount

Podłącza ono obraz do folderu Mount.

Windows PE - rozbudowa

Domyślne środowisko Windows PE można rozbudowywać i uzupełniać własnymi elementami. Modułowa budowa pozwala dodawać pakiety
narzędzi, elastyczność zwiększa się dzięki niestandardowym sterownikom i aplikacjom. Umieszcza się je w obrazie po jego rozpakowaniu.
Zobacz, jak dołączać pakiety narzędziowe, sterowniki i programy

Dodawanie pakietów narzędziowych i językowych do obrazu Windows PE

2 / 6

Tworzenie dodatkowych katalogów w obrazie systemu i kopiowanie do nich dowolnych plików

Własny Shell

Aby dodać do Windows PE własną powłokę trzeba odpowiednią informację zapisać w obrazie. W przeciwnym razie domyślnym shellem będzie
konsola tekstowa. Niezbędne parametry wpisuje się w pliku winpeshl.ini, który umieszcza się w katalogu Windows\System32 obrazu Windows
PE. Zamknięcie powłoki bądź konsoli tekstowej powoduje restart Windows PE.
Plik .ini musi do prawidłowego funkcjonowania mieć odpowiednią strukturę. Do wykorzystania są dwie sekcje:

[LaunchApp]
AppPath = %SYSTEMDRIVE%\powloka.exe

[LaunchApps]
%SYSTEMDRIVE%\mydir\program.exe, {parametr}

Sekcja [LaunchApp] określa ścieżkę do pliku wykonywalnego uruchamiającego powłokę. %systemdrive% to na przykład
Windows\System32\powloka.exe. W ścieżce tej mogą być wykorzystywane zmienne systemowe, na przykład %systemroot%.
Sekcja [LaunchApps] pozwala startować aplikacje z parametrami. Sekcja ta może mieścić wiele różnych programów uruchamianych w
kolejności ich umieszczenia na liście
1. Uruchom konsolę Windows AIK i wpisz w niej polecenie:

Dism /image:C:\winpe\mount /Add-Package /PackagePath:"C:\Program Files\Windows
AIK\Tools\PETools\x86\WinPE_FPs\winpe-wmi.cab"

Przełącznik /add-package służy do dodawania pakietów. Powyższe polecenie uzupełni twój Windows PE o zestaw funkcji diagnostycznych.
Znajdują się one w pliku winpe-wmi.cab (patrz ramka Pakiety Windows PE). Zwróć jeszcze uwagę na folder x86 użyty w ścieżce - jeżeli
tworzysz środowisko 64-bitowe, wpisz w tym miejscu amd64. Pamiętaj, by jednocześnie z pakietem narzędziowym, dodać do obrazu
odpowiadający mu polski pakiet językowy. Znajduje się on w podkatalogu pl-pl. Użyj więc polecenia:

Dism /image:C:\winpe\mount /Add-Package /PackagePath:"C:\Program Files\Windows
AIK\Tools\PETools\x86\WinPE_FPs\pl-pl\winpe-wmi_pl-pl.cab"

Powtórz zestaw poleceń dla każdego pakietu, który chcesz zainstalować. Na przykład dla narzędzi konsoli odzyskiwania - WinPE-SRT.cab. Na
koniec sprawdź, czy wszystkie potrzebne paczki zostały zainstalowane. Zrobisz to za pomocą komendy: Dism /image:c:\winpe_x86\mount
/Get-Packages, zbędny dodatek usuniesz korzystając z parametru /Remove-Package.

1. W podobny sposób dodaje się wersje językowe. Różnica jest taka, że zawierające je paczki przechowywane są w innym katalogu. Aby
dołączyć obsługę języka polskiego użyj następującej komendy:

Dism /image:C:\winpe\mount /Add-Package /PackagePath:"C:\Program Files\ Windows AIK
\Tools\PETools\x86\WinPE_FPs\pl-pl\lp_pl-pl.cab"

Pozostaje jeszcze ustawić język domyślny. Służy do tego parametr /Set-AllIntl. Aby zweryfikować wybrany język należy posłużyć się /Get-Intl
. Odpowiednie polecenie ustawiające język polski wygląda tak:

Dism /image:C:\winpe\mount /Set-AllIntl:pl-pl

3. Zaletą Windows PE jest możliwość dodania do niego niestandardowych sterowników. Dzięki temu będzie działał na każdym sprzęcie, do
którego drivery posiadasz. Wpisz w konsoli:

Dism /image: C:\winpe\mount /Add-Driver /Driver:c:\katalog\sterownik.inf

gdzie c:\katalog\sterownik.inf jest ścieżką do katalogu, w którym przechowywany jest sterownik o nazwie sterownik. Jeżeli chcesz w
przenośnym systemie umieścić dodatkowe narzędzia lub pliki po prostu skopiuj je do katalogu obrazu i dowolnego podkatalogu. Za pomocą
komendy md C:\winpe\mount\Narzedzia stwórz najpierw odpowiedni katalog w obrazie systemu (w przykładzie ma on nazwę Narzedzia).
Następnie posłuż się poleceniem:

xcopy c:\katalog\Narzedzia\*.* c:\winpe\mount\Narzedzia\*.* /e /y

które przenosi wszystkie pliki z katalogu źródłowego na dysku C, do katalogu obrazu i podkatalogu o tej samej nazwie. W ten sam sposób
możesz umieszczać również dodatkowe biblioteki i programy w katalogu systemowym System32. Pamiętaj jednak, że zbyt duża liczba
dodatków może powodować kłopoty bądź wręcz uniemożliwić uruchomienie przenośnego systemu. Warto dodać na przykład dowolny,
okienkowy menedżer plików, który ułatwi obsługę systemu.

Parametry polecenia dism
DISM, Deployment Image Servicing and Management, to narzędzie do instalacji, konfiguracji i aktualizacji obrazów środowiska Windows PE.
Dostępne polecenia o opcje tego narzędzia zależą od wersji systemu, która jest serwisowana. Aby polecenia działały obraz musi być
zamontowany.

/Mount-Wim - służy do podłączania obrazu, używa takich argumentów, jak /WimFile: < ściezka_do_pliku.wim >, /Name: <nazwa_obrazu >,
/MountDir: <ścieżka_do katalogu_montowania>

/Commit-Wim - akceptacja wprowadzonych do obrazu zmian (argument:
/MountDir: < ścieżka_do katalogu_montowania >)

/Unmount-Wim - odłączanie obrazu. Argument /MountDir wskazuje ścieżkę, /Commit potwierdza wprowadzone zmiany, /Discard odrzuca je

3 / 6

/Remount-Wim - podłącza z katalogu /MountDir obraz, który stał się niedostępny

/Cleanup-Wim - kasuje wszystkie zasoby związane z podłączonym obrazem

/Get-WimInfo - wyświetla informacje o obrazie umieszczonym w pliku wskazanym argumentem /WimFile:

/Get-MountedWimInfo - wyświetla informacje o podłączonych obrazach i parametry każdego z nich

Windows PE - nośnik startowy

Zapisywanie zmian w obrazie i odinstalowywanie obrazu Windows PE

Skasowanie pliku bootfix.bin spowoduje wyłączenie komunikatu ostrzegawczego w trakcie

uruchamiania systemu z płyty CD

Przygotowywanie obrazu do wypalenia na płycie CD

Sprawdzenie numeru dysku do formatowania

Zmiana kolejności startowej urządzeń w BIOS-ie komputera

1. Przed przystąpieniem do pracy należy zapisać wszystkie zmiany dokonane w systemie i zamknąć jego obraz. Operacje te wykonuje się za
pomocą jednego polecenia. Wpisz do konsoli:

Dism /unmount-Wim /MountDir:C:\winpe\mount /Commit

Zwróć uwagę, żeby pozamykać katalogi z plikami instalacyjnymi systemu i obrazem, o ile przeglądasz akurat ich zawartość. Otwarty katalog
może spowodować błędy w odinstalowywaniu obrazu.

2. Zaczniemy od wersji na płycie. W pierwszej kolejności musisz odpowiedzieć sobie na pytanie, czy w trakcie startu chcesz, by na ekranie
wyświetlany był komunikat Wciśnij dowolny klawisz, by uruchomić z płyty CD. Zabezpiecza on przed przypadkowym załadowanie Windows PE
ale opóźnia nieco start. Jeżeli chcesz pozbyć się komunikatu otwórz katalog z obrazem (w naszej wskazówce jest to winpe) i kolejno
podkatalogi ISO oraz boot. Skasuj umieszczony tam plik bootfix.bin.

Wpisz w oknie konsoli następujące polecenie:

oscdimg -n -bC:\winpe\etfsboot.com C:\winpe\ISO C:\winpe\winpe_x86.iso

gdzie pierwszy katalog traktowany jest jak parametr, drugi zawiera pliki źródłowe, a trzeci gotowy plik obrazu o nazwie winpe_x86.iso. Jeżeli
wypalisz ten plik na płycie CD i uruchomisz z niej komputer będzie on pracował pod kontrolą Windows PE.

3. Start komputera z dysku USB wymaga najpierw odpowiedniego przygotowania tego nośnika. Trzeba to zrobić za pomocą polecenia diskpart.
Zwróć jedynie uwagę, że nie wszystkie pamięci zewnętrzne pozwalają na zarządzanie zapisanymi na nich partycjami. Takie nie nadają się na
nośnik naszego systemu. Uruchom diskpart z poziomu konsoli. Obsługa narzędzia polega na wydawaniu mu kolejnych poleceń. Zacznij od
sprawdzenia wszystkich napędów zainstalowanych w komputerze. Użyj do tego komendy list disk. Odszukaj na liście pamięć flash, która
posłuży jako nośnik i zanotuj jej oznaczenie wyświetlone w kolumnie Nr dysku. W naszym przypadku jest to Dysk 1. Kolejne operację będą

4 / 6

wykonywane właśnie na nim więc wybierz go poleceniem select disk 1.

4. Usuń z nośnika wszystkie ewentualne pliki, które się na nim znajdują. Wpisz w tym celu komendę clean, a następnie utwórz na całej
powierzchni partycję podstawową - create partition primary. Wskaż ją komendą select partition 1, by kolejne polecenia odnosiły się do
niej, i aktywuj wpisując active. Sformatuj nową partycję w systemie plików fat32. Zrobisz to za pomocą polecenia format fs=fat32. Po
zakończeniu operacji przypisz dyskowi literę. Użyj komendy assign. Zakończ pracę diskpart za pomocą exit.

5. Przenieś na nośnik pliki potrzebne do uruchomienia Windows PE. Strukturę katalogów możesz stworzyć ręcznie i samodzielnie umieścić w
nich wszystkie pliki ale lepszą metodą jest użycie poleceni xcopy, które przeniesie pliki wraz z katalogami. Wpisz:

xcopy C:\winpe\iso\*.* /e X:\

Katalog winpe\iso to źródło potrzebnych plików, a X oznacza literę napędu zewnętrznego

6. Aby udało się uruchomić system z obydwu przygotowanych nośników trzeba jeszcze ustawić odpowiednie opcje w BIOS-ie komputera.
Pamiętaj, że w każdym modelu niezbędne opcje mogą być inne. Wystartuj komputer i wejdź w ustawienia BIOS. W tym celu czasami trzeba
trzymać wciśnięty klawisz [CTRL], w innych przypadkach wcisnąć [DEL]. Odpowiednia informacja jest z reguły wyświetlona na ekranie. W
przykładowym BIOS-ie American Megatrends, po jego uruchomieniu przejdź na kartę Boot i wybierz polecenie Boot Device Priority. Zaznacz
parametr 1st Boot Device i korzystając z klawiszy + i - zmień wartość [Hard Drive] na [CDROM] lub [USB]. Pomiędzy parametrami przemieścisz
się za pomocą klawiszy strzałek góra i dół. Wciśnij klawisz [F10], by zapisać zmiany, wyjść z BIOS-u i zrestartować komputer. Jeżeli w trakcie
uruchamiania w napędzie CD będzie płyta z obrazem bądź odpowiedni dysk podpięty do portu USB komputer zostanie z niego uruchomiony.

Środowiska alternatywne

Windows PE nie jest oczywiście jedynym środowiskiem, które pozwala uruchomić komputer z płyty CD czy napędu USB. Mimo że ma pewne
zalety w stosunku do innych rozwiązań (pozwala na przykład dodawać sterowniki różnych urządzeń, umożliwia naprawę Windows) to wielu
przypadkach wykazuje wiele wad.

Dla przykładu trudno się konfiguruje i obsługuje, ma mały zestaw wbudowanych narzędzi, środowisko konfiguracyjne zajmuje bardzo dużo
miejsca.

Alternatywne środowiska startowe

Bart PE Builder do wygenerowania obrazu korzysta z okienkowego kreatoraJeżeli nie chcesz

korzystać z rozwiązań Microsoftu możesz na przykład użyć uruchamianego z płyty CD Knoppiksa. Knoppix do dystrybucja Linuksa oparta na
Debianie. Działa bez instalacji. Jego ogromną zaletą jest graficzne środowisko użytkownika. Sporą popularnością cieszy się także Bart PE. To
Windows uruchamiany z płyty CD. Aby go przygotować trzeba posiadać Windows XP i bezpłatny program Bart PE Builder. Przenośny Windows
w tej postaci również jest wersją okienkową.

Gdy szukasz rozwiązania serwisowego i zależy ci na rozbudowanym zestawie narzędzi, które po uruchomieniu środowiska systemowego
pozwolą ci na przeprowadzenie wielu różnych operacji na BIOS-ie, dyskach czy systemie stacjonarnym zainstaluj Ultimate Boot CD. To płyta
startowa umożliwiająca naprawę, odzyskanie i diagnostykę Windows. Wszystkie zawarte na niej programy są bezpłatne. Znajdziesz wśród nich
testery CPU, menedżery startowe, narzędzia do zarządzania i diagnostyki dysków, do odzyskiwania i kasowania danych. Można też
przygotować wersję Ultimate Boot do uruchamiania z napędu USB.

Obsługa wpeutil
System Windows PE bez zewnętrznego, okienkowego menedżera plików to system tekstowy. Aby wykonać w nim jakąś operację trzeba
korzystać z komend wiersza poleceń. Do dyspozycji użytkownika jest jednak wiele różnych narzędzi. Jednym z bardziej przydatnych,
ułatwiających konfigurację systemu jest wpeutil. W połączeniu z odpowiednimi parametrami może włączać i wyłączać zaporę, ustawiać język,
zapisywać profile. Komendy wpisuje się bez żadnych znaków dodatkowych, na przykład wpeutil shutdown zamyka system. Oto pika
przydatnych przełączników.
CreatePageFile [/path=<ścieżka>] [/size=<rozmiar>] - tworzy w podanej ścieżce plik wymiany o określonych rozmiarach.
DisableFirewall - wyłącza zaporę
EnableFirewall - włącza zaporę
InitializeNetwork - inicjalizuje składniki i sterowniki sieciowe
ListKeyboardLayouts <LCID> - wyświetla dostępne układy klawiatury dla danego języka. Dla języka polskiego LCID wynosi 0415
Reboot - restartuje sesje systemu operacyjnego
Saveprofile - zapisuje profil użytkownika. Umożliwia również podanie własnej nazwy profilu
SetKeyboardLayout <LCID> - ustawia układ klawiatury
SetMuiLanguage <nazwa> - ustawia język
Shutdown - zamyka system
UpdateBootInfo - aktualizuje informacje o starcie systemu
WaitForRemovableStorage - wstrzymuje start systemu do chwili inicjalizacji portów USB

5 / 6

Kopiowanie, reprodukcja, retransmisja lub redystrybucja jakichkolwiek materiałów zamieszczonych w serwisie
PC World w całości lub w części, w jakimkolwiek medium lub w jakiejkolwiek formie bez oficjalnej zgody
wydawnictwa jest stanowczo zabronione. © copyright 1999-2014 IDG Poland S.A.

6 / 6