Zawód: technik bezpieczeństwa i higieny pracy
symbol cyfrowy: 315[01]
numer zadania: 1
Czas trwania egzaminu: 180 minut
ARKUSZ EGZAMINACYJNY
EGZAMINU POTWIERDZAJ
CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE
listopad 2009
Egzamin próbny
E T A P P R A K T Y C Z N Y
Instrukcja dla zdajÄ…cego
1. Materiały egzaminacyjne obejmują: ARKUSZ EGZAMINACYJNY z treścią zadania
i dokumentacją, zeszyt ze stroną tytułową KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ.
2. Sprawdz
, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 10 stron. Sprawdz
, czy materiały
egzaminacyjne są czytelne i nie zawierają błędnie wydrukowanych stron.
Ewentualny brak stron lub inne usterki w materiałach egzaminacyjnych zgłoś
przewodniczącemu zespołu nadzorującego etap praktyczny.
3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ:
" wpisz swojÄ… datÄ™ urodzenia,
" wpisz swój numer PESEL.
4. Zapoznaj się z treścią zadania egzaminacyjnego, dokumentacją załączoną do zadania,
a następnie przystąp do rozwiązywania zadania.
5. Rozwiązanie zadania obejmuje opracowanie projektu realizacji prac określonych w
treści zadania.
6. Zadanie rozwiÄ…zuj w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na
czysto. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., jeżeli nie należą do pracy, obwiedz
liniÄ…
i oznacz słowem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie będą
oceniane.
7. Po rozwiÄ…zaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie
rozpocznij od strony, na której jest miejsce do zapisania tytułu pracy. Wszystkie
materiały, które załączasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL w prawym
górnym rogu.
8. Na stronie tytułowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ wpisz liczbę
stron swojej pracy i liczbę sztuk załączonych materiałów.
9. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ przekaż zespołowi nadzorującymi
etap praktyczny.
Powodzenia!
strona 1 z 10
Zadanie egzaminacyjne
W pomieszczeniu o wymiarach 10m × 10m i wysokoÅ›ci 5m znajduje siÄ™
magazyn wyrobów ze stali nierdzewnej. Przechowywany materiał to
drobne elementy, takie jak: śruby, wkręty,nakrętki, osprzęt żeglarski
w opakowaniach o wadze do 10kg oraz szpule z nawiniętymi łańcuchami
ważące do 25kg. W magazynie zatrudnionych jest dwóch pracowników
wykonujących te same czynności. Pracują oni w systemie
jednozmianowym od 7.00 do 15.00. Do obowiązków pracowników należy
układanie towaru przywiezionego od producenta oraz wydawanie towaru
według zamówienia kupujących. Magazyn nie jest wyposażony w wózki
widłowe. Najwyższe półki znajdują się na poziomie 2,7m i pracownicy
muszą korzystać z przenośnej rozstawnej drabiny o wysokości 2,5m.
Do odcinania łańcucha posługują się elektryczną cierną przecinarką
kÄ…towÄ….
Wykonaj analizÄ™ i ocenÄ™ stanowiska pracy magazyniera w pomieszczeniu
magazynowym pod względem spełnienia wymagań bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz ryzyka zawodowego.
Projekt realizacji prac powinien zawierać:
1. Tytuł wynikający z treści zadania.
2. Założenia do projektu, czyli dane niezbędne do wykonania zadania
wynikające z treści zadania i załączonej dokumentacji.
3. Wymagania wynikające z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
dla pomieszczeń magazynowych i stanowiska pracy magazyniera.
4. Ocenę stanowiska pracy magazyniera pod względem spełnienia
wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
5. Wykaz zagrożeń, ze wskazaniem czynników szkodliwych
i niebezpiecznych dla zdrowia, występujących na stanowisku pracy
magazyniera w pomieszczeniu magazynowym z uwzględnieniem ich
z
ródeł.
6. OcenÄ™ ryzyka zawodowego na stanowisku pracy magazyniera
metodą Wstępnej Analizy Ryzyka PHA (formularz karty analizy
ryzyka zawodowego na stanowisku pracy według metody PHA
zamieszczono w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ).
7. Wykaz działań prowadzących do likwidacji zagrożeń oraz
zmniejszenia ryzyka zawodowego na stanowisku pracy
magazyniera.
Do opracowania projektu realizacji prac wykorzystaj:
" Wyniki pomiarów i oględzin wykonanych na stanowisku pracy
magazyniera - Załącznik nr 1.
" Norma PN-84/E-02033 Oświetlenie wnętrz światłem elektrycznym
(wyciąg)  Załącznik nr 2.
strona 2 z 10
" Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r.
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst
jednolity: Dz.U.z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) (wyciąg)  Załącznik nr 3,
" Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach
transportowych. (Dz. U. Nr 26, poz. 313)  Załącznik nr 4.
" RozporzÄ…dzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w
sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z
narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. z dnia 19 sierpnia
2005 r. nr 157, poz. 1318)  Załącznik nr 5.
" Stopnie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy - Załącznik 6.
oraz
" formularz karty analizy ryzyka zawodowego na stanowisku pracy
według metody PHA zamieszczony w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ
Załącznik nr 1.
Wyniki pomiarów i oględzin dokonanych w pomieszczeniu pracy
na stanowisku pracy magazyniera
1. Natężenie oświetlenia / wskaz
nik równomierności 175 lx / 0,70
2. Pyły nie występują
3. Poziom natężenia dz
więku:
a) podczas pracy przecinarki - L = 95 dB
A,x
b) w odniesieniu do 8 godzin ekspozycji - L = 65 dB
EX,8h
4. Oświetlenie mieszane: naturalne (3 świetliki w stropie o wymiarach
1,5m×3m), sztuczne
5. Temperatura pomieszczenia pracy 180C
6. Powierzchnia podłogi gładka, równa, nieśliska
Załącznik nr 2.
Wyciąg z normy PN-84/E-02033 Oświetlenie wnętrz światłem
elektrycznym
Najmniejsze
dopuszczalne
średnie
Rodzaje czynności lub pomieszczenia
natężenie
oświetlenia
E [lx]
min
10 Ogólna orientacja w pomieszczeniach
Orientacja w pomieszczeniach z rozpoznaniem cech średniej wielkości, jak
np. rysów twarzy ludzkiej oraz:
20
" piwnice i strychy,
" składowanie materiałów jednorodnych lub dużych.
strona 3 z 10
Najmniejsze
dopuszczalne
średnie
Rodzaje czynności lub pomieszczenia
natężenie
oświetlenia
E [lx]
min
Krótkotrwałe przebywanie połączone z wykonywaniem prostych czynności,
np.:
" urządzenia produkcyjne bez obsługi ręcznej,
" przygotowanie pasz,
oraz
50
" korytarze i schody,
" sale kinowe podczas przerw,
" magazynowanie towarów różnych, przy których zachodzi
konieczność poszukiwania.
Praca nieciągła i czynności dorywcze przy bardzo ograniczonych
wymaganiach wzrokowych, np.:
" urządzenia technologiczne sporadycznie obsługiwane, obsługa
kotłów centralnego ogrzewania,
100 " miejsce obsługi codziennej, mycie i czyszczenie samochodów w
garażach
oraz
" pomieszczenia sanitarne,
" hole wejściowe.
Praca przy ograniczonych wymaganiach wzrokowych, np.:
" mało dokładne prace ślusarskie prace na obrabiarkach do metali,
" wyrób akumulatorów, kabli, nawijanie cewek grubym drutem,
oraz
200
" jadalnie, bufety i świetlice,
" sale gimnastyczne, aule, sale zajęć ruchowych w szkołach,
" portiernie (& ).
(& )
2.1.2. Równomierność świetlenia na płaszczyz
nie roboczej przy pracy ciągłej powinna wynosić
co najmniej 0,65, a przy pracy krótkotrwałej oraz w strefach komunikacyjnych  co najmniej
0,4 (...)
strona 4 z 10
Załącznik nr 3.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września
1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
(tekst jednolity: Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) (wyciÄ…g)
Dział III
Pomieszczenia pracy
Rozdział 1
Przepisy ogólne
(...)
ż16.1. W pomieszczeniach oraz na drogach znajdujących się w obiektach
budowlanych podłogi powinny być stabilne, równe, nieśliskie, niepylące i
odporne na ścieranie oraz nacisk, a także łatwe do utrzymania w czystości.
(...)
ż19.1. Powierzchnia i wysokość pomieszczeń pracy powinny zapewniać
spełnienie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem rodzaju
wykonywanej pracy, stosowanych technologii oraz czasu przebywania
pracowników w tych pomieszczeniach.
2. Na każdego z pracowników jednocześnie zatrudnionych w
pomieszczeniach stałej pracy powinno przypadać co najmniej 13 m3 wolnej
objętości pomieszczenia oraz co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podłogi (nie
zajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.).
ż20.1. Wysokość pomieszczenia stałej pracy nie może być mniejsza niż:
1) 3m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe
dla zdrowia;
2) 3,3m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu prowadzone są prace
powodujące występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia.
Rozdział 3
Ogrzewanie i wentylacja
ż30. W pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do
rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do
jej wykonania) nie niższÄ… niż 14°C (287 K), chyba że wzglÄ™dy technologiczne
na to nie pozwalajÄ….
W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna
i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18°C.
DZIAA
IV
Procesy pracy
Rozdział 2
Organizacja stanowisk pracy
strona 5 z 10
(& )
ż50.1. Stosowane w zakładach pracy drabiny przenośne powinny spełniać
wymagania określone w Polskich Normach.
2. Drabiny przenośne powinny być stosowane zgodnie z ich
przeznaczeniem, w sposób niestwarzający zagrożeń dla ich użytkowników i
osób przebywających w pobliżu. Wymagania bezpieczeństwa przy stosowaniu
drabin są określone w przepisach w sprawie minimalnych wymagań
dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn
przez pracowników podczas pracy.
2.1. Przy używaniu drabin przenośnych niedopuszczalne jest w
szczególności:
1) stosowanie drabin uszkodzonych;
2) stosowanie drabiny jako drogi stałego transportu, a także do
przenoszenia ciężarów o masie powyżej 10kg;
3) używanie drabiny niezgodnie z przeznaczeniem;
4) używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej;
5) ustawianie drabiny na niestabilnym podłożu;
6) opieranie drabiny przystawnej o śliskie płaszczyzny, o obiekty lekkie
lub wywrotne albo o stosy materiałów niezapewniające stabilności
drabiny;
7) stawianie drabiny przed zamkniętymi drzwiami, jeżeli nie są one
zamknięte na klucz od strony ustawianej drabiny;
8) ustawianie drabin w bezpośrednim sąsiedztwie maszyn i innych
urządzeń  w sposób stwarzający zagrożenia dla pracowników
używających drabiny;
9) wchodzenie i schodzenie drabiny plecami do niej;
10) przenoszenie drabiny o długości powyżej 4mprzez jedną osobę.
2.2. Drabina przystawna powinna wystawać ponad powierzchnię, na
którą prowadzi, co najmniej0,75m, a kąt jej nachylenia powinien wynosić
od 650 do 750.
(& )
Rozdział 4
Transport wewnętrzny i magazynowanie
ż62.1. Pracodawca powinien zapewnić zastosowanie odpowiednich rozwiązań
organizacyjnych i technicznych, zwłaszcza w zakresie wyposażenia
technicznego, w celu wyeliminowania potrzeby ręcznego przemieszczania
ciężarów.
2. Jeśli nie ma możliwości uniknięcia ręcznego przemieszczania ciężarów,
należy podjąć odpowiednie przedsięwzięcia, w tym wyposażyć pracowników w
niezbędne środki w celu zmniejszenia uciążliwości i zagrożeń związanych z
wykonywaniem tych czynności.
ż63.1. Ręczne przemieszczanie i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej
ustalone normy jest niedopuszczalne.
strona 6 z 10
2. Szczegółowe wymagania dotyczące ręcznego transportu określają przepisy
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach
transportowych oraz przepisy o pracach wzbronionych kobietom i
młodocianym.
ż68.1. Materiały i inne przedmioty, zwane dalej  materiałami , powinny być
magazynowane w pomieszczeniach i miejscach do tego przeznaczonych.
Pomieszczenia magazynowe powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa,
stosownie do rodzaju i właściwości składowanych w nich materiałów.
2. Przy składowaniu materiałów należy:
1) określić dla każdego rodzaju składowanego materiału miejsce, sposób i
dopuszczalną wysokość składowania,
2) zapewnić, aby masa składowanego ładunku nie przekraczała
dopuszczalnego obciążenia urządzeń przeznaczonych do składowania
(regałów, podestów itp.),
3) zapewnić, aby masa składowanego ładunku, łącznie z masą urządzeń
przeznaczonych do jego składowania i transportu, nie przekraczała
dopuszczalnego obciążenia podłóg i stropów, na których odbywa się
składowanie,
4) wywiesić czytelne informacje o dopuszczalnym obciążeniu podłóg,
stropów i urządzeń przeznaczonych do składowania.
ż69.1. Regały powinny mieć odpowiednio wytrzymałą i stabilną konstrukcję
oraz zabezpieczenia przed ich przewróceniem się.
2. Szerokość odstępów między regałami powinna być odpowiednia do
stosowanych środków transportowych oraz powinna umożliwiać bezpieczne
operowanie tymi środkami i ładunkami.
ż70.1. Przedmioty łatwo tłukące się, substancje i preparaty sklasyfikowane
jako niebezpieczne oraz materiały o największej masie powinny być
składowane na najniższych półkach regałów.
2. Przedmioty łatwo tłukące się, niebezpieczne substancje i preparaty
chemiczne oraz materiały o największej masie powinny być składowane na
najniższych półkach regałów.
ż71.Przedmioty, których wymiary, kształt i masa decydują o ich indywidualnym
sposobie składowania, powinny być ustawiane lub układane stabilnie, z
uwzględnieniem położenia ich środka ciężkości, tak aby zapobiec ich
wywróceniu się lub spadnięciu.
strona 7 z 10
Załącznik nr 4.
ROZPORZ
DZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOA
ECZNEJ
z dnia 14 marca 2000 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach
transportowych.
(Dz. U. Nr 26, poz. 313) (wyciÄ…g)
(& )
Rozdział 3
Przemieszczanie przedmiotów przez jednego pracownika
ż 13.1. Masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez jednego
pracownika nie może przekraczać:
1) 30 kg - przy pracy stałej,
2) 50 kg - przy pracy dorywczej.
2. Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie
przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 4 m lub na odległość
przekraczajÄ…cÄ… 25 m.
(& )
Załącznik nr 5.
ROZPORZ
DZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY
z dnia 5 sierpnia 2005 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z
narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne
(Dz. U. z dnia 19 sierpnia 2005 r. nr 157, poz. 1318) (wyciÄ…g)
(...)
Załącznik
wartości progów działania dla wielkości charakteryzujących hałas i
drgania mechaniczne w środowisku pracy
1. W przypadku hałasu:
1) dla poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do 8-godzinnego
dobowego wymiaru czasu pracy lub poziomu ekspozycji na hałas
odniesionego do tygodnia pracy  wartość progu działania wynosi 80 dB,
2) dla szczytowego poziomu dz
więku C  jako wartość progu działania
przyjmuje się wartość NDN wynoszącą 135 dB.
(& )
strona 8 z 10
Załącznik 4.
Stopnie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy
Dokonując oceny zidentyfikowanego zagrożenia, należy zadać dwa podstawowe
pytania wynikajÄ…ce z definicji ryzyka:
" Jakie skutki, wypadkowe lub chorobowe, mogą powstać pod wpływem
zagrożenia?
" Jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia rozpoznanych skutków
wypadkowych lub chorobowych?
Ocena ryzyka zawodowego na danym stanowisku pracy w oparciu o metodÄ™
Wstępnej Analizy Zagrożeń (PHA Preliminaty Hazard Analysis) polega na
zidentyfikowaniu zagrożeń, sytuacji i zdarzeń niebezpiecznych mogących
powstać we wszystkich składnikach rozpatrywanego systemu. Metoda
identyfikuje możliwości oraz podaje jakościową ocenę stopnia możliwego urazu
lub utraty zdrowia.
Szacowanie stopnia szkód S
Uwaga: Poziom 1-5 dotyczy oceny stopnia szkód i prawdopodobieństwa szkód
dla zdarzeń na terenie zakładu, poziom 6  poza terenem zakładu.
strona 9 z 10
Szacowanie prawdopodobieństwa szkód zdarzenia P
Po oszacowaniu parametrów ryzyko wartościowane jest na podstawie matrycy
ryzyka
Poziom ryzyka R = S stopieÅ„ szkód × P prawdopodobieÅ„stwo
Wartościowanie ryzyka metodą PHA
R (od 1 do 4)  ryzyko małe - oznacza poziom ryzyka do zaakceptowania
bez dokonywania zmian,
R (od 5 do 9)  ryzyko średnie - oznacza poziom ryzyka do przyjęcia po
weryfikacji, na stanowisku pracy należy dokonać zmiany,
R (od 10 do 36)  ryzyko duże - oznacza poziom ryzyka nie do przyjęcia.
Uwaga: Wartość wskaz
nika ryzyka poniżej 25 dotyczy szacowania stopnia
szkód dla szkód na stanowiskach pracy na terenie zakładu.
strona 10 z 10