27.06.2012

R 29 1946 rok

1/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

Zatwierdzona zarządzeniem M.K. z dnia 18 września 1946 r. Nr R. T. 3/15/46 (Dz. U. M.K. Nr 11 poz

169)

INSTRUKCJA DLA KIEROWNIKA BIURA WAGONOWEGO NA STACJI

CZĘŚĆ I.

POSTANOWIENIA OGÓLNE.

§ l

Zakres działania i obowiązki Kierownika biura wagonowego.

Do zakresu działania Kierownika biura wagonowego należy:
1. prowadzenie gospodarki wagonowej na stacji,
2. pouczenie pracowników biura wagonowego, sprawdzanie ich wiadomości fachowych oraz egzaminowanie
ze znajomości przepisów i instrukcji,
3. przechowywanie ksiąg, wykazów i innych dokumentów, przewidzianych przepisami gospodarki wagonami
towarowymi.

§2.

Zwierzchnicy Kierownika biura wagonowego.

Kierownik biura wagonowego na stacji podlega bezpośrednio Zawiadowcy stacji.

§ 3.

Znajomość przepisów.

1. Kierownik biura wagonowego obowiązany jest znać Regulamin pracy stacji oraz następujące przepisy i
instrukcje:
(1) przepisy gospodarki wagonami towarowymi,
(2) umowy z zarządami kolei obcych o wzajemnym używaniu wagonów towarowych,
(3) umowę graniczną, jeżeli stacja jest graniczną,
(4) przepisy o zamawianiu i podstawianiu wagonów pod węgiel, koks i brykiety, jeżeli stacja znajduje się w
Zagłębiu Węglowym,
(5) umowę i warunki włączania wagonów prywatnych do taboru P.K.P.,
(6) wykaz największych dopuszczalnych rozstępów nieprzesuwnych osi wagonów i nacisku kół na szyny na
P.K.P, i w komunikacji z kolejami obcymi,
(7) tabelę ograniczeń używania wagonów towarowych,
(8) umowę o wydzierżawianiu wagonów,
(9) przepisy ruchu,
(10) przepisy zestawiania i kursowania dalekobieżnych pociągów towarowych i towarowych pośpiesznych
oraz wydany przez D.O.K.P., plan zestawienia pociągów towarowych (dodatek do służbowego rozkładu
jazdy pociągów. Cz. II, Zał. 2),
(11) przepisy kierunkowe dla ruchu towarowego P.K.P.,
(12) listę kolejności ładunków,
(13) ogólne warunki utrzymania i eksploatacji prywatnych bocznic kolejowych oraz ogólne warunki najmu
placów, magazynów i t.p. składowisk kolejowych,
(14) instrukcje prowadzenia raportu z jazdy, w części dotyczącej prowadzenia wykazów wagonowych R-3 i
R-4.

27.06.2012

R 29 1946 rok

2/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

2. Ponadto obowiązuje Kierownika biura wagonowego znajomość przepisów w części, dotyczącej
gospodarki wagonowej, regulaminów przewozów przesyłek w komunikacji wewnętrznej i z kolejami obcymi,
taryfy towarowej P.K.P., taryfy wojskowej, instrukcji Nr H-2, przepisów służbowych o ładowaniu,
przewozie i wyładowaniu przesyłek drobnych, instrukcji o zasadach postępowania celnego w ruchu
kolejowym - jeżeli na stacji jest ajencja celna, przepisów rachunkowych dla kas biletowych, bagażowych i
towarowych, przepisów o przewozie przesyłek gospodarczych (służbowych).

C Z Ę Ś C II.

SZCZEGÓŁOWE OBOWIĄZKI KIEROWNIKA BIURA WAGONOWEGO.

§ 6.

Rejestracja wagonów.

1. Znajomość dokumentów i nalepek-rejestracyjnych.
Kierownik biura wagonowego obowiązany jest znać wszystkie dokumenty, które służą do rejestracji
wagonów towarowych na stacji, niezależnie od tego, jaka jednostka służbowa sporządza te dokumenty. W
szczególności powinien znać:
(1) Wykazy i książki, dotyczące rejestracji numerycznej:
a) Wykaz wagonów należących do składu pociągu R-3 i R-4.
b) Zlecenie na wagony przeznaczone do

podstawienia z

/

włączenia do

pociągu R-5.

c) Polecenie podstawienia wagonów R-12.
d) Zawiadomienie o wagonach gotowych do zabrania R-13.
e) Książkę gruntową obrotu wagonów na torach ładunkowych R-9a.
f) Książkę obrotu wagonów R-9.
g) Książkę kontroli postoju wagonów ładownych na stacji R-39a.
h) Zawiadomienie o wyłączeniu z ruchu wagonów uszkodzonych M-49.
j) Zawiadomienie o naprawieniu wagonów M-50.
k) Książkę wagonów uszkodzonych R-17a.
l) Wykaz wagonów towarowych wyłączonych z ruchu R-24e
m) Wykaz przekazanych urządzeń wagonowych oraz przyrządów ładunkowych i oświetleniowych R-43a.
(2) Wykazy i książki, dotyczące rejestracji ilościowej:
a) Dziennik ruchu R-l.
b) Sprawozdanie o ładowaniu i wyładowaniu R-15 i R-15a.
c) Rachunek wagonów wyłączonych z ruchu z powodu uszkodzeń R-19.
d) Rejestr wagonów przybyłych i wysłanych R-20.
e) Rachunek przejścia wagonów R-21.
f) Rejestr wagonów ładownych pozostałych na stacji do wysłania R.18.
g) Raport o pracy wagonów R-24b, c.
(3) Wykazy i książki, dotyczące służby handlowej i rachunkowej :
a) Zamówienie wagonów R-22a.
b) Księgę zamówień wagonów R-22.
c) Obwieszczenie o wagonach, które będą podstawione do naładowania R-22b.
d) Książkę magazynową przybycia H-221.
e) Książkę magazynową nadania H-207.
f) Wykaz ładunkowy H-217.
g) Wykaz oddawczy H-219.
h) Wykaz wagonów podstawionych lub zwróconych z bocznicy F-129.
i) Wykaz postojowego F-74.

27.06.2012

R 29 1946 rok

3/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

k) Kwity różnych wpływów F 100.
1) Podręczną książkę sald gotówkowych na rachunkach otwartych nadawców i odbiorców przesyłek.
Ponadto Kierownik biura wagonowego powinien znać wszelkie druki, na których sporządzają się spisy
numeryczne i ilościowe oraz poszukiwania wagonów.
(4) W ruchu z kolejami obcymi obowiązuje Kierownika biura wagonowego znajomość rejestracji,
przeprowadzanej na stacjach granicznych oraz rejestracji obcych wagonów na stacjach w przypadkach, gdy
wagony są wyłączone z ruchu do naprawy.
(5) Kierownik biura wagonowego powinien wiedzieć, jakie nalepki i przez kogo mogą być umieszczane na
wagonach (patrz zal. Nr 1).
(6) Co się tyczy rejestracji przyborów ładunkowych, Kierownik biura wagonowego powinien posługiwać się
nie tylko wykazami i dokumentami przewidzianymi w przepisach gospodarki wagonowej, lecz również
ustalonymi w umowach, zawartych z zarządami kolei obcych, oraz w umowach granicznych.
2. Rejestracja przybycia i odejścia wagonów ze stacji - wykazy R-3 i R-4.
(1) Kierownik biura wagonowego obowiązany jest zwracać uwagę, aby przyjmowanie i oddawanie
wagonów drużynie konduktorskiej odbywało się jednocześnie przez odprawiaczy pociągów i służbę
mechaniczna (rewidenci wagonów) i aby czas wyznaczony w regulaminie stacyjnym na przyjęcie pociągu nie
był przekraczany. Jeżeli zaś czas ten zostanie przekroczony - należy wpisać powód przekroczenia do książki
raportów służbowych. Kierownik biura wagonowego sprawdza, czy wykazy R-3 prawidłowo są
sporządzane, czy podpisy Kierownika pociągu i odprawiacza pociągu są umieszczane pod stemplem stacji;
czy należycie są broszurowane (oddzielnie z przybycia i odejścia oraz według kierunku) i przechowywane.
(2) Kierownik biura wagonowego ma nadzór nad przekazywaniem dowodów przewozowych do ekspedycji
towarowej i z ekspedycji: czy przesyłanie odbywa się za pisemnym potwierdzeniem odbioru i bez zbędnego
przetrzymywania i czy dowody na wagony, podlegające wysłaniu są należycie przechowywane w biurze
ruchu przez odprawiacza pociągów.
3. Rejestracja podstawienia i zabrania wagonów - z miejsc ładunkowych.
Kierownik biura wagonowego powinien sprawdzić:
(1) Czy zeszyty poleceń R-12 i zawiadomień R-13 oznaczone są kolejnym numerem wykazu miejsc
ładunkowych, czy umieszczona jest na okładce nazwa punktu ładunkowego, godziny ustalonej obsługi
planowej oraz czy jest należyta ilość poleceń w zeszycie; czy karty w zeszycie zleceń R-5 zostały oznaczone
kolejnymi numerami (jednym numerem dwie karty);
(2) czy zlecenia R-5, polecenia R-12 i zawiadomienia R-13 są przepisowo sporządzane;
(3) czy przybyłe wagony ładowne (loco) są wyznaczone w zleceniu R-5 do właściwych miejsc
wyładunkowych i odpowiednio okredowane;
(4) czy zawiadomienia R-13 prowadza wszystkie miejsca ładunkowe i doręczają je stacji o czasie; czy
notowana jest na zawiadomieniach godzina doręczenia oraz data i godzina faktycznego zabrania wagonów;
(5) czy wagony ładowne, przybyłe do wyładowania, zostały na właściwy czas podstawione do miejsc
wyładunkowych (tory ładunkowe , rampy, place i t.p.), zgodnie z wydanym poleceniem R-12 oraz przy
zachowaniu godzin, przewidzianych planem obsługi tych miejsc.
(6) czy wagony próżne były zgodnie z zapotrzebowaniem i rozdziałem wagonów podstawione w czasie
właściwym do stacyjnych miejsc ładunkowych, na bocznice, place składowe i t.p.
4. Rejestracja wagonów wyłączonych z ruchu.
(1) Kierownik biura wagonowego powinien dbać, aby prowadzenie w biurze wagonowym książek wagonów
uszkodzonych R-17a i wykazów wagonów wyłączonych z ruchu (R-24e i R-19) było bieżące i dokładne,
zawsze oparte na dokumentach M-49, M-50 i innych danych, na podstawie których wagony zostały
wyłączone z ruchu.
(2) Kierownik biura wagonowego obowiązany jest w szczególności:
a) w stosunku do wagonów odstawionych do rezerwy:
1) dopilnować, aby otrzymywane zarządzenia, dotyczące odstawienia wagonów do rezerwy lub wyłączenia
wagonów z rezerwy, były należycie oraz we właściwym czasie wykonywane, a odstawione do rezerwy

27.06.2012

R 29 1946 rok

4/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

wagony były uprzednio zbadane przez rewidenta wagonów i uznane jako zdatne do ruchu;
2) mieć nadzór nad prowadzeniem dokładnej rejestracji wagonów odstawionych do rezerwy;
3) sprawdzać na gruncie, czy stan rezerwy według wykazów odpowiada rzeczywistemu ilostanowi oraz czy
zgłaszane w raporcie o sytuacji i pracy taboru dane o ilostanie rezerwy wagonowej są zgodne z
rzeczywistością; czy są wyłączane wagony, którym do następnej rewizji okresowej pozostało 3 miesiące i
mniej; oraz te wagony, które. przestały w rezerwie 6 miesięcy.
4) spowodować, ażeby stan wagonów w rezerwie był badany przez pracowników Służby mechanicznej
przynajmniej raz na miesiąc, z tym, aby wagony w rezerwie były zdatne do natychmiastowego uruchomienia.
b) W stosunku do wagonów, wyłączonych z ruchu do przewozów gospodarczych kolei, na mieszkanie,
składy i t.p.;
1) dopilnować przygotowania w terminie zarządzonej ilości wagonów roboczych i wskazanych serii do
zestawienia pociągów gospodarczych;
2) brać udział w protokolarnym przekazywaniu (zwracaniu) wagonów (składów) Służbie drogowej przy
udziale Służby mechanicznej, po uprzednim sprawdzeniu należytego wyposażenia ich, w myśl otrzymanego
zarządzenia;
3) zwracać uwagę, aby pociągi gospodarcze były używane do przewozów wskazanych w dyspozycji oraz,
aby ładowność wagonów była całkowicie wykorzystana;
4) dopilnować, aby odebrane protokolarnie składy pociągów gospodarczych zostały przekazane Służbie
mechanicznej do oględzin (zdjęcia fartuchów maźniczych), a po zwrocie były oddane do ruchu, lub
odstawione do rezerwy, zgodnie z otrzymanym zarządzeniem;
5) mieć nadzór, aby wydzielanie wagonów towarowych na mieszkanie, składy, do przewozu podróżnych i
t.p. odbywało się w myśl zarządzeń Dyrekcji, otrzymanych przez Oddział ruchowo - handlowy, zaś po
upływie terminu, na który było wydane zezwolenie, wagony zwracano do ruchu po zbadaniu przez Służbę
mechaniczną;
(6) aby na mieszkanie, składy do pociągów roboczych i t.p. były przydzielane tylko wagony wskazanej w
zarządzeniu serii.
c) W stosunku do wagonów zakwalifikowanych do naprawy:
1) Zwracać uwagę, czy wagony zakwalifikowane do naprawy i okartkowane nalepkami "niezdatny do ruchu
M-53" są terminowo podstawiane na tory naprawcze; czy naprawa wagonów ładownych nie jest
dokonywana przewlekle, czy wagony uszkodzone podlegające wysłaniu do warsztatów, nie doznają
zbędnego przetrzymania;
2) czy wagony specjalne, przydzielone do danej stacji macierzystej są w terminie odsyłane do rewizji
okresowej.

§7

Nadzór na gruncie nad wagonami w miejscach ładunkowych.

Kierownik biura wagonowego powinien możliwie częściej sprawdzać na gruncie miejsca ładunkowe
(bocznice, place składowe, tory ogólne ładunkowe i t.p.), w celu stwierdzenia:
1. Czy wagony są podstawiane zgodnie z napisami kredowymi i przy użyciu poleceń R-12, prócz punktów,
które prowadza książkę gruntową R-9a;
2. czy rzeczywisty stan (ilość i rodzaj) wagonów na tych punktach jest zgodny z danymi książki gruntowej R-
9a, względnie z danymi poleceń R-12, czy zabieranie wagonów odbywa się przy użyciu zawiadomień R-13;
3. czy wyładowanie - naładowanie odbywa się z zachowaniem obowiązujących terminów ulgowych i jeżeli
nie, to czy zaliczane jest i pobierane należne postojowe;
4. czy opróżnione wagony są czyszczone (myte), czy są właściwie kwalifikowane do odkażania, czy luźne
części wagonów są zakładane na właściwe miejsca, czy wagony nie zostały uszkodzone, czy są usuwane
nalepki nieważne oraz zbędne napisy kredowe, czy w odpowiednich przypadkach zalicza się i pobiera opłaty
taryfowe za czyszczenie, mycie, odkażanie, za uszkodzenie wagonów lub ich części oraz za założenie luźnych

27.06.2012

R 29 1946 rok

5/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

części;
5. czy zalicza się opłaty za ważenie wagonów na żądanie stron, za zajęcie torów stacyjnych, przewoźne
stacyjne, opłaty za podstawienie zabranie i przestawienie wagonów;
6. czy podstawianie i zabieranie wagonów z bocznic odbywa się do i od punktów zdawczo-odbiorczych,
ustalonych w umowach bocznicowych i od tych punktów;
7. czy nie przetacza się na bocznicy parowozem ponad czas potrzebny do manipulacji kolei i czy pobierane
są za tę pracę opłaty;
8. czy należności przewozowe, ciążące na wagonach ładownych podstawionych na bocznice miały pokrycie
gotówkowe na rachunku otwartym posiadacza bocznicy,

§8.

Kontrola postoją wagonów w miejscach ładunkowych na podstawie dokumentów.

Kierownik biura wagonowego powinien mieć nadzór:
1. ażeby wydane w danym dniu zlecenia R-5 i polecenia R-12 były najpóźniej w dniu następnym wszystkie
zebrane i sprawdzone, czy zawierają adnotacje o podstawieniu wagonów i czy są odpowiednio
przechowywane;
2. powyższe dotyczy również zawiadomień R-13, w których prócz sprawdzenia wykonania należy:
sprawdzić dane rubryk 3-5 (czas podstawienia wagonów), czy są zgodne z takimi danymi, oznaczonymi w
poleceniach R-12;
3. czy ujawnione rozbieżności i niedokładności odnośnie zestawienia oraz wykonania zleceń R-5, poleceń R-
12 i zawiadomień R-13 np. nie całkowitego wykonania lub wykonania z opóźnieniem są wyjaśniane i
usuwane; czy w potrzebnych przypadkach są żądane od zainteresowanych pracowników usprawiedliwienia
na piśmie, które podlegają decyzji Zawiadowcy stacji odnośnie ukarania winnych pracowników; czy na
zleceniach R-5, poleceniach R-12 i zawiadomieniach R-13 umieszcza się w tych przypadkach stosowną
adnotację;
4. czy polecenia R-12 i zawiadomienia R-13 po wstępnym sprawdzeniu są przekazywane ekspedycji w celu
wpisania kwot, pobranych tytułem opłat dodatkowych; czy zwrócone z ekspedycji polecenia R-12 i
zawiadomienia R-13 są dorywczo sprawdzane, odnośnie prawidłowego obliczenia i pobrania opłat
dodatkowych, uwidocznionych w tych wykazach; czy stwierdzone niedokładności zostały wyjaśnione, a
stwierdzone niedobory zanotowane czerwonym atramentem na poleceniach R-12 i zawiadomieniach R-13,
czy zostały wyrównane w czasie najkrótszym przy pośrednictwie ekspedycji towarowej ;
5. w razie niewyrównania niedoborów, wymienionych w punkcie 4-ym w okresie dni 14-tu od daty ich
stwierdzenia, kierownik biura wagonowego powinien sporządzić uwierzytelniony odpis zakwestionowanych
poleceń R. Nr 12, zawiadomień R. Nr 13 i przedstawia je przy raporcie zawiadowcy stacji, który po
dołączeniu pisemnego wyjaśnienia pracownika, odpowiedzialnego za niedobór, przedstawia cały materiał ze
swoim wnioskiem do W-łu Ruchu za pośrednictwem Oddziału ruchowo-handlowego, w celu spowodowania
wystawienia w razie potrzeby monitów przez Biuro Kontroli Dochodów.

§9

Nadzór nad postojem wagonów ładownych.

1. Kierownik biura wagonowego lub w jego zastępstwie inny wyznaczony pracownik powinien dwa razy na
dobę, o godzinie 9 i 18 przeglądać wszystkie dowody przewozowe na wagony oczekujące wysłania; jako
dowód kontroli umieszcza na cedule stempel kontrolny danej stacji "Kontrola wagonów st. ........" (nazwa
stacji). Stemple umieszcza się na cedule przy każdorazowej kontroli dowodów, co daje możność określić,
jak długo wagon oczekuje wysłania na stacji.
2. Ujawnione przy kontroli zatrzymane wagony ładowne, Kierownik biura wagonowego lub wyznaczony do
tego pracownik rejestruje w książce kontrolnej (Książka kontroli postoju wagonów ładownych R-39a),

27.06.2012

R 29 1946 rok

6/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

mianowicie: Nr. wagonu i cechę, nazwę st. przeznaczenia, rodzaj ładunku i rodzaj przesyłki, datę, godzinę,
numer pociągu przybycia (lub datę naładunku, o ile dotyczy własnego naładowania)., datę, godzinę i numer
pociągu, w którym wagon wysłano w drogę, postój na stacji w godzinach, przyczynę zatrzymania. W rubryce
"przyczyna zatrzymania" notuje się przy wagonach oddanych do naprawy - datę podstawienia na tory
naprawcze i datę oddania do ruchu; to samo dotyczy wagonów zatrzymanych do poprawienia ładunku lub
przeładunku.
UWAGA: Przy kwalifikowaniu wagonów do liczby zatrzymanych, należy brać pod uwagę ustalone
maksymalne terminy dopuszczalnego postoju wagonu na stacji w oczekiwaniu włączenia do planowego
pociągu dalekobieżnego, które zostały podane w przepisach o zestawianiu i kursowaniu pociągów
towarowych daleko, bieżnych.
3. W książce kontrolnej należy rejestrować (używając ołówka chemicznego):
(1) Wagony ładowne przechodzące, które nie zostały wysłane właściwym najbliższym pociągiem planowym
(lub dodatkowym).
UWAGA: Planowe przejście wagonów z pociągu na pociąg zamieszczone jest w wydawanym przez
D.O.K.P. dodatku do służbowego rozkładu jazdy pociągu (Cz. II, zał. 2).
(2) Wagony ładowne, zatrzymane w drodze z przyczyny naprawy, poprawienia i przeładowania ładunku, do
zważenia i t.p., jeżeli nie mogły być wysłane dalej najbliższym właściwym pociągiem (planowym).
(3) Wagony ładowne przechodzące, oddane z naprawy, poprawienia ładunku i przeładowania, z przeważania
i t.p., które nie zostały wysłane najbliższymi pociągami planowymi właściwego kierunku,
(4) Wagony przybyłe do wyładowania (loco), których nie podstawiono do miejsc wyładunkowych we
właściwym terminie.
4. Po wpisaniu do książki kontrolnej wagonów zatrzymanych, Kierownik biura wagonowego lub wyznaczony
do tego pracownik sporządza na te wagony zlecenie R-5, polecenie R-12 w trzech egzemplarzach, w celu
spowodowania włączenia ich do najbliższego właściwego pociągu planowego, podając numer pociągu, w
którym przewiduje się wysłanie wagonów; na wagony podlegające podstawieniu do naprawy, do wyładunku
i t.p. sporządza się oddzielne polecenia według miejsc podstawienia. Dwa egzemplarze zlecenia lub polecenia
otrzymuje za pokwitowaniem Dyżurny ruchu (Dyżurny nadzorczy), z których jeden wręcza za
potwierdzeniem odbioru ustawiaczowi, a drugi zatrzymuje u siebie, czuwając nad wykonaniem polecenia.
UWAGA: Sporządzając zlecenie na wysłanie zatrzymanych wagonów, oraz przy zestawianiu pociągów
należy brać pod uwagę:
(1) Datę przybycia ładunku na stację lub datę własnego nadania,
(2) rodzaj przesyłki (pośpieszna - zwykła),
(3) ubezpieczony termin dostawy (deklarowana wartość dostawy),
(4) rodzaj towaru: żywy, ulegający prędkiemu zepsuciu, drobnica, cenny i t.p.
5. Kierownik biura wagonowego powinien sprawdzać:
(1) Czy wydane zlecenie R-5 oraz polecenia R-12 na wysłanie wagonu lub podstawienie wagonu do
właściwych punktów zostały w terminie wykonane;
(2) czy pisemne usprawiedliwienia pracowników w przypadkach niewykonania zleceń R-5 i poleceń R-12 są
przedstawiane do decyzji Zawiadowcy stacji;
(3) czy książka kontroli postoju wagonów przedstawiana jest do wglądu Zawiadowcy stacji;
(4) czy notuje się w książce kontroli dane o wszczętym dochodzeniu i jego wyniku oraz decyzje Zawiadowcy
stacji (Nr dochodzenia, nazwisko winnego pracownika i wymiar kary).

§ 10.

Nadzór nad sporządzaniem: rejestru wagonów przybyłych i wysłanych rachunku przejścia wagonów

R-21, sprawozdań miejsc ładunkowych R-15 i R-15a i raportu o pracy wagonów R-24b.

Kierownik biura wagonowego powinien mieć nadzór:
1. Nad prawidłowym sporządzaniem rejestru wagonów przybyłych i wysłanych i rachunku przejścia

27.06.2012

R 29 1946 rok

7/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

wagonów, sprawdzając:
(1) czy rejestr R-20 oraz rachunek R-21 za każdą dobę sprawozdawczą prowadzi się bieżąco i obejmuje
wszystkie przybyłe oraz wysłane pociągi, w skład których wchodziły wagony towarowe i czy dane te są
zgodne z danymi wykazów R-3 i dziennikiem ruchu R-1, czy dane poszczególne rubryk rachunku, tak pod
względem przynależności wagonów, jak i ich rodzaju są zgodne z danymi wykazów R-3; czy zgłaszanie
danych rachunków do Oddziału ruchowo - handlowego jest dokonywane bez opóźnienia; czy po
zakończeniu doby sprawozdawczej jest podsumowana w rejestrze R-20 ilość, wagonów przybyłych i
wysłanych i czy wyprowadza się należycie obliczony ilostan ogólny wagonów na stacji;
(2) czy w dekadowym rachunku zostały omówione rozbieżności w stosunku do dziennych sprawozdań, jeżeli
takie były ujawnione i zgłoszone w swoim czasie telefonicznie do Oddziału ruchowo-handlowego.
2. Czy sprawozdanie o ładowaniu i wyładowaniu R-15 jest sporządzane przez wszystkie miejsca ładunkowe
i zawiera dane zgodne z rzeczywistością.
3. Nad prawidłowym sporządzeniem raportu o pracy wagonów (R-24b) oraz ogólnego sprawozdania o
naładowaniu, sprawdzając:
(1) czy ilość przybyłych i wysłanych wagonów towarowych w ciągu doby sprawozdawczej jest dokładnie
obliczona i zgodna z danymi wykazów R-3;
(2) czy określona ogólna pozostałość wagonów towarowych na stacji (ilostan ogólny) jest zgodna ze stanem
rzeczywistym, na gruncie;
(3) czy dane tego raportu są zgodne ze sprawozdaniami R-15a rachunkiem wagonów wyłączonych z ruchu
do naprawy R-19 i danymi wykazów numerycznych R-24e o wagonach wyłączonych z ruchu; czy
współczynnik pracy wagonów jest należycie obliczany;
(4) czy raport jest w terminie zgłaszany do Oddziału ruchowo-handlowego;
(5) czy należycie jest sporządzane sprawozdanie o naładowaniu,, czy zgłaszane dane są zgodne z danymi
raportu o pracy taboru oraz danymi magazynowej książki nadania (H-207).

§11

Nadzór nad prowadzeniem książki obrotu wagonów.

Kierownik biura wagonowego obowiązany jest:
1. Mieć siały nadzór nad bieżącym i prawidłowym prowadzeniem książki obrotu wagonów P.K.P. oraz
oddzielnie książki obrotu wagonów obcych (R-9) i (R-9a);
2. porównywać zapisy w książkach obrotu wagonów z danymi wykazów R-3, zleceń R-5, poleceń R- 12 i
zawiadomień R-13;
3. sprawdzać, czy zawiadomienie o nadejściu przesyłek oraz podstawienie wagonu odbywa się we
właściwym czasie, czy opłaty postojowego, za zajęcie toru oraz za podstawienie, przestawienie i zabranie
wagonów są prawidłowo obliczane i pobierane;
4. badać, czy postój wagonów jest usprawiedliwiony, mimo, że postojowego nie pobrano;
UWAGA: Postanowienia p. 1 i 2, 3 i 4 dotyczą również sprawdzenia książki obrotu wagonów na lorach
ładunkowych (R-9a).
5. przeprowadzać miesięczna kontrole książek gruntowych obrotu wagonów na torach ładunkowych (R-9a).

§12

Nadzór i współudział przy liczeniu wagonów oraz ustalaniu ilostanu rozporządzalnego i zestawianiu

raportów o sytuacji wagonowej.

Kierownik biura wagonowego powinien:
1. Codziennie osobiście nadzorować, ażeby sytuacja wagonowa była ustalana na oznaczoną godzinę za
pomocą liczenia wagonów na gruncie przez wyznaczona ilość pracowników, stosownie do podziału stacji na
rejony, dokładny wynik liczenia winien być notowany w oddzielnych książkach gruntowych z oznaczeniem

27.06.2012

R 29 1946 rok

8/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

serii wagonów iloslanu rozporządzalnego;
2. prowadzić osobną książkę zbiorową, do której powinien przenosić codziennie sumy ilostanu
rozporządzalnego z poszczególnych książek rejonowych, doliczając wagony zgłoszone do ruchu przez
warsztaty, odkażalnie oraz przewidywany dopływ wagonów próżnych, ustalać ilostan rozporządzalny stacji,
który należy podać w raporcie o sytuacji łącznie z danymi o ilostanie rozporządzalny m przyborów
ładunkowych;
3. troszczyć się, aby zapotrzebowanie wagonów było na czas otrzymane od Zawiadowcy stacji, lub od
Kierownika ekspedycji (na piśmie) i wpisane do raportu o sytuacji.

§ 13.

Nadzór nad pokryciem zapotrzebowania wagonów.

1. Posiłkując się danymi rozdziału wagonów miedzy nadawcami, obwieszczeniem serii R Nr 22b
(obwieszczenie o wagonach, które będą podstawione do naładowania), Kierownik biura wagonowego
powinien sprawdzić, czy zostały wydane w porę polecenia co do podstawienia przydzielonych próżnych
wagonów do właściwych miejsc ładunkowych zgodnie z zapotrzebowaniem.
2. Kierownik biura wagonowego powinien mieć nadzór:
(1) czy używa się do ładowania właściwych rodzajów i serii wagonów;
(2) czy nie zachodzą przypadki niewykorzystania wagonów pod względem ładowności, pojemności i
długości;
(3) czy bada się stan wagonów przydzielanych na naładunku;
(4) czy przydzielone do naładunku wagony w zależności od stacji przeznaczenia ładunku odpowiadają
wymaganiom przepisów W.R.O.

§ 14

Nadzór nad wykonaniem dyspozycji.

Kierownik biura wagonowego powinien sprawdzić:
1. Czy telegramy, fonogramy i kartogramy, dotyczące rozdziała wagonów i dyspozycji wagonowych są
rejestrowane i przechowywane zgodnie z wymaganiem obowiązujących przepisów;
2. czy otrzymane dyspozycje wagonowe są wykonywane w całości i w nakazanym terminie, czy o odejściu
wagonów dysponowanych lub o niemożności ich odesłania podawane są zgłoszenia przepisowe;
3. (1) czy nie są zbędnie przetrzymywane próżne węglarki, zwracane automatycznie do kopalń;
(2) czy zwrotne próżne wagony kolei obcych nie doznają przetrzymania w oczekiwaniu wysłania we
właściwym kierunku;
(3) czy próżne wagony, opatrzone napisami o wydzieleniu do turnusowych przewozów oraz przydzielone do
stacyj macierzystych, są w terminie zwracane do oznaczonej na wagonie stacji macierzystej;
(4) czy wagony próżne, przeznaczone do rewizji okresowej - (zaopatrzone w nalepki koloru zielonego M-
51), które nie mogą być wykorzystane do naładunku z przeznaczeniem w kierunku warsztatów
macierzystych, są wysyłane w drogę do właściwych miejsc rewizyjnych.

§15

Nadzór nad należytym używaniem wagonów obcych.

Kierownik biura wagonowego powinien mieć nadzór:
1. Czy wagony obce są używane zgodnie z obowiązującymi umowami i przepisami wykonawczymi do tych
umów;
2. czy w okresie ogłoszonego braku wagonów, są przydzielane pod naładunek przesyłek, adresowanych za
granice wagony obce wzamian brakujących rodzajów wagonów P.K.P.;
3. czy w razie ujawnienia wagonu obcego bez nalepek przejścia R-11, wagon jest zaopatrywany w nalepkę

27.06.2012

R 29 1946 rok

9/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

przynależności, należycie wypełnioną w myśl obowiązujących przepisów oraz wysłany w drogę we
właściwym kierunku;
4. czy na wagony obce wyłączone z ruchu do naprawy zestawia się raport o naprawach obcych wagonów
towarowych, na podstawie danych książki R-17a.

§ 16.

Nadzór nad stosowaniem środków w celu polepszenia obrotu wagonów w okresie braku oraz nad

wykonaniem ograniczeń podstawiania wagonów do naładowania.

Przy ogłoszonym ogólnym braku lub braku poszczególnych rodzajów wagonów, należy przedsiębrać
wszystkie możliwe środki do polepszenia obrotu wagonów. W tym celu Kierownik biura wagonowego
powinien mieć szczególny nadzór:
1. Czy zostały wywieszone na stacji i ekspedycji ogłoszenia o braku wagonów;
2. czy liczenie wagonów oraz ustalanie ich ilostanu rozporządzalnego jest wykonywane z całą dokładnością;
3. czy stała oraz wprowadzona dodatkowo obsługa miejsc ładunkowych, t.j. podstawianie i zabieranie
wagonów jest rzeczywiście dokonywana w przewidzianych terminach;
4. czy przystąpienie do wyładunku nie doznaje opóźnienia z przyczyny nie doręczenia odbiorcom na czas
zawiadomień o przybyciu ładunku;
5. czy nie doznaje opóźnienia wysyłanie wagonów ładownych w związku z późnym sporządzeniem dowodów
przewozowych i późnym doręczeniem ich przy odprawie pociągów;
6. czy wagony nie są niepotrzebnie przetrzymywane w oczekiwaniu na dokonanie oczyszczenia, mycia i
odkażania;
7. czy stosuje się zastępcze użycie wagonów wzamian brakującej serii;
8. czy należycie jest przestrzegane wprowadzone ograniczenie, co do 'zakazu używania określonego rodzaju
(serii) wagonów pod naładunek niektórych towarów;
9. czy zostało wstrzymane podstawienie wagonów do naładunku towarów tych kolejności, których przewóz
podlega ograniczeniu;
10. czy nie są przetrzymywane wagony, znajdujące się w naprawie na torach stacyjnych;
11. w przypadkach opieszałego wyładunku wagonów przez odbiorców, Kierownik biura wagonowego
powinien dbać:
(1) aby przynaglano odbiorców przesyłek służbowych, co do terminowego opróżniania wagonów,
podstawionych do wyładunku;
(2) aby ekspedycja towarowa wpływała na odbiorców prywatnych, co do przyśpieszenia opróżnienia
wagonów oczekujących wyładunku na lorach wyładunkowych.

§ 17

Nadzór nad rejestracją, znakowaniem, przechowywaniem, używaniem i obrotem przyborów

ładunkowych.

Kierownik biura wagonowego powinien sprawdzić:
1. czy znajdujące się w obrocie przybory ładunkowe są ocechowane w myśl obowiązujących przepisów;
2. czy są one rejestrowane i użytkowane zgodnie z przepisami;
3. czy podawany ilostan rozporządzalny, zdatnych do użytku, przyborów ładunkowych, jest zgodny z
rzeczywistością;
4. czy przechowywanie przyborów ładunkowych jest należyte, czy mokre opony są suszone, przewietrzane,
a uszkodzone przybory, czy są przekazywane lub wysyłane do naprawy;
5. czy opony i inne przybory ładunkowe są wysyłane, zgodnie z wydaną dyspozycją, względnie, jeżeli
należące do innych macierzystych stacji - kolei obcych - czy są terminowo zwracane;
6. czy zalicza się opłaty taryfowe za przetrzymywanie przyborów ładunkowych.

27.06.2012

R 29 1946 rok

10/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

§ 18.

Nadzór nad urządzonymi wagonami do przewozu transportów wojskowych.

Kierownik biura wagonowego powinien mieć nadzór:
1. czy należycie są numerowane i sporządzane wykazy R Nr 43a na wagony urządzone do przewozu
transportów wojskowych, czy oznacza się w tych wykazach dzień, miesiąc, godzinę i Nr pociągu, wysłania
wagonów ze stacji oraz przybycie na stację;
2. czy, urządzone, lecz niezaładowane transportami wojskowymi, wagony, są zaplombowane przed
wysłaniem ich do stacji przeznaczenia;
3. czy, na przybyłe na stacje urządzone wagony (na czasowy postój lub do załadowania), otrzymano 3
egzemplarze wykazów R Nr 43a i czy wagony są zaplombowane;
4. czy w aktach stacji przechowują się egzemplarze wykazów R Nr 43a na wagony urządzone i czy są
zaopatrzone w podpis zawiadowcy stacji oraz dowódcy transportu, w razie wysłania wagonów z
transportem wojskowym;
5. czy w razie wyładowania transportów wojskowych i oddania wagonów do ruchu usunięto z opróżnionych
wagonów urządzenia i załadowano je do oddzielnych wagonów oraz czy skierowano je do najbliższej
składnicy głównej z urządzeniami wagonowymi;
6.. czy o pozostałych na stacji urządzeniach wagonowych i przyrządach ładunkowych, po zakończeniu
przewozu transportów wojskowych, powiadomiono Oddział ruchowo - handlowy oraz czy otrzymana
dyspozycja Oddziału ruchowo - handlowego została całkowicie wykonana.

§ 19.

Przeprowadzanie zarządzonego spisu oraz liczenia wagonów.

1. Kierownik biura wagonowego organizuje i przeprowadza za rządzony spis lub liczenie wagonów na stacji
w tym celu:
(1) poucza wyznaczonych przez Zawiadowcę stacji pracowników, jak należy spisywać wagony, kierując się
zarządzeniem Dyrekcji;
(2) zaopatruje pracowników w potrzebne druki i materiały (ołówki, kredę i t.p.);
(2) wyznacza każdej grupie pracowników rejon do spisywania, według ustalonego podziału stacji na rejony
spisowe;
(4) powoduje zaopatrywanie w druki spisowe kierowników tych pociągów, które będą w czasie spisu w
drodze;
(5) nadzoruje osobiście przebieg spisu w obrębie stacji.
2. Po ukończeniu spisu (liczenia), Kierownik biura wagonowego obowiązany jest:
(1) otrzymać od wszystkich spisujących obydwa egzemplarze druków, które powinien porównać z ilością
wydanych wykazów; to jest ustalić, czy wszystkie wykazy zostały zwrócone;
(2) sporządzić sprawozdanie, zgodnie z zarządzeniem Dyrekcji i przedstawić je do podpisu Zawiadowcy
stacji;
(3). dopilnować terminowego zgłoszenia ilościowego wyniku spisu, w myśl otrzymanych zarządzeń;
(4) dopilnować poprawienia ilostanu ogólnego wagonów na stacji, na podstawie wyniku spisu (liczenia) i o
tym powiadomić Oddział ruchowo-handlowy;
(5) dopilnować na stacjach, gdzie prowadzi się rachunek R-21 przejścia wagonów, ażeby w dniu spisu
zamknąć rachunek przejścia w dwu okresach, zarządzonych przez Dyrekcję.
3. Przy zarządzonym liczeniu wagonów, Kierownik biura wagonowego postępuje jak wyżej, z tą różnicą, że
wagonów nie spisuje się numerycznie do wykazów. W tym przypadku Kierownik biura wagonowego
powinien stosować się, do otrzymanych w tym względzie wskazówek ,zawartych w zarządzeniu, według
którego Tną być przeprowadzone liczenie wagonów.

27.06.2012

R 29 1946 rok

11/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html

§20.

Nadzór nad wykonaniem zarządzeń w sprawie poszukiwania wagonów.

Kierownik biura wagonowego powinien mieć nadzór:
1. aby akta poszukiwanych wagonów prowadzone były należycie;
2. aby poszukiwanie wagonów odbywało się na gruncie i w zapiskach wagonowych, głównie w
dokumentach zdawczo-odbiorczych na stacjach granicznych;
3. aby odnalezione wagony były zaopatrywane w nalepki R-36a;
4. aby postępowano z odnalezionymi wagonami w myśl wskazówek, zawartych w wykazie wagonów
poszukiwanych, względnie w otrzymanym zarządzeniu, zgodnie z przepisami G.W.T..

§ 21.

Czynny nadzór nad gospodarką wagonową.

1. Kierownik biura wagonowego powinien dążyć do spowodowania niezwłocznego usuwania zauważonych
nieprawidłości podczas badania gospodarki wagonowej, tak na podstawie dokumentów, jak na gruncie;
2. W tym celu Kierownik biura wagonowego porozumiewa się bezpośrednio z pracownikiem kierującym
pracą manewrową (dyżurnym nadzorczym), -dyżurnym ruchu, Kierownikiem ekspedycji oraz z jednostkami
służbowymi w rejonie stacji, Wydawane polecenia służbie manewrowej za pośrednictwem dyżurnego ruchu
(dyżurnego nadzorczego) powinien notować w oddzielnym zeszycie zleceń R-5.
3. O wszelkich zauważonych nieprawidłościach i uchybieniach, zwłaszcza takich, które wpływają ujemnie na
gospodarkę wagonowa, lub usunięcie których wymaga interwencji Zawiadowcy stacji, Kierownik biura
wagonowego obowiązany jest zgłaszać na piśmie Zawiadowcy stacji, w celu wydania poleceń, względnie
spowodowania decyzji właściwej Władzy służbowej Kierownik biura wagonowego powinien dopilnować
wykonania w terminie poleceń, wydanych przez Zawiadowcę stacji.,
4. Kierownik biura wagonowego prowadzi oddzielną książkę raportów służbowych, do której wpisuje swoje
raporty i oznacza je kolejnymi numerami oraz datą i godziną wpisania.
Zawiadowca stacji na każdym raporcie umieszcza swój podpis na dowód przyjęcia treści do wiadomości.

§ 22.

Pouczenie pracowników.

Kierownik biura wagonowego poucza pracowników biura wagonowego, dokonuje okresowego
sprawdzania ich wiadomości fachowych, oraz na polecenie Zawiadowcy stacji egzaminuje ich ze znajomości
przepisów i instrukcji w zakresie ich obowiązków służbowych.
Kierownik biura wagonowego poucza na polecenie Zawiadowcy stacji innych pracowników stacyjn3rch
(ekspedycji), co do prowadzenia gospodarki wagonami towarowymi.

§ 23.

Przechowywanie ksiąg, wykazów i innych dokumentów, dotyczących gospodarki wagonami

towarowymi.

Kierownik biura wagonowego ma nadzór nad segregowaniem, broszurowaniem i należytym
przechowywaniem, w ciągu 3 lat, ksiąg, wykazów i innych dokumentów, przewidzianych przepisami o
gospodarce wagonami towarowymi oraz przepisami wykonawczymi do umów, zawartych z kolejami obcymi.

Załącznik Nr 1 WYKAZ NALEPEK WAGONOWYCH

Krok w tył

27.06.2012

R 29 1946 rok

12/12

covalus.ovh.org/r291946/1.html