ORGANY KONTROLI PRZESTRZGANIA PRAWA:
prokuratura, rzecznik praw obywatelskich, NIK, krajowa rada radiofonii i TV;
PROKURATURA: strzeże praworządności i ścigania przestępstw. Od 1990 prok.
generalnym jest minister sprawiedliwości. Podlegają mu inni prokuratorzy. Oni
nadzorują postępowanie przygotowawcze w sprawach karnych, a później wyst. jako
oskarżyciele publiczni. PRZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH - jest nim prof. Adam
Zieliński, wybierany przez sejm za zgodą senatu na 5 lat, musi być osobą
apolityczną. Stoi na straży wolności i praw człowieka, urząd ten powstał w
1987r., jest to jednoosobowy organ kontroli, podejmuje działanie na podstawie
skargi lub samodzielnie, może odmówić podjęcia sprawy bez podania przyczyny,
nie jest ogranem rozstrzygającym, może upomnieć urząd, może wnieść o rewizję
nadzwyczajną wyroku wyroku, rzadko porusza się jednak prawa człowieka, skargę
do rzecznika może skierować nawet cudzoziemiec. NIK - jest naczelnym organrm
kontroli państwowej, podlega państwu i działa na zasadzie kolegialności.
Kieruje tym urzędem prezes wybierany na 6 lat (max. 2 kadencje) przez sejm za
zgodą senatu. Kontroluje prawidłowość wydawania państwowych pieniędzy, może
ingerować w zakłady prywatne, które wyk. zlecenia dla rządu, kontroluje org.
adm. centralej i organy samorządu terytorialnego. Prezes ma immunitet. KRRiTV -
chroni wolności słowa, prawa do informacji, interesu publicznego. Jest powołana
przez sejm i senat oraz prezydenta, jej członkowie nie mogą należeć do partii,
zapewnia pluralistyczny charakter TV i radia.