Instalacja oprogramowania











 






 
Instalacja
oprogramowania
W tym artykule
postaram się opisać jak instalować oprogramowanie na działającym
systemie za pomocą Red Hat Package Menedżera (rpm) oraz to co
sprawia użytkownikom najwięcej problemów: instalacja ze
źródeł.
RPM
Rpm jest menedżerem
pakietów (pakiet to archiwum plików, wraz z opisem i wersją
pakietu), za pomocą, którego możemy szybko i bezproblemowo dodawać
nowe oprogramowanie. Pakiety oprogramowania dzielą się na: binarne,
które zostały już wcześniej skompilowane i od razu nadają się do
uruchomienia, oraz źródłowe, które sami musimy skompilować, by potem
móc odpowiednio wygenerowane programy zainstalować na dysku. Pakiety
źródłowe mają wielką zaletę: są zgodne z systemem, na którym zostały
skompilowane, ale czasami mogą przysporzyć problemów.
Na początek zajmiemy
się instalacją gotowych, binarnych pakietów rpm. Operacja ta nie
jest trudna, wystarczy, że na konsoli wpiszemy:




rpm -i nazwa.pakietu.rpm

i po chwili programy
zawarte w pakiecie powinny się znaleźć na naszym dysku gotowe do
uruchomienia! Aby wiedzieć jak przebiega proces instalacji można
skorzystać z innych opcji: -v podaje nazwę instalowanego
aktualnie pakietu, co w przypadku instalacji tylko jednego jest
zbędne, natomiast -h za pomocą znaczka # wskazuje nam postęp
instalacji. Opcje -v i -h powinny być wydawane razem z
-i w postaci:




rpm -ivh nazwa.pakietu.rpm

Czasami zdarza się,
że chcemy uaktualnić pakiet znajdujący się na naszym dysku. Nie
musimy najpierw usuwać starego (system nie pozwoli nam na
instalowanie nowej wersji na starszej!), możemy jednak skorzystać z
funkcji Upgrade, która sama usunie poprzednie wersję i zainstaluje
nowe. Aby zainstalować nowy pakiet na istniejącej starszej wersji
wystarczy wydać polecenie:




rpm -U nazwa.pakietu.rpm

Możemy tutaj
korzystać także z opcji -v i -h.
Odinstalowywanie
pakietów:
Tak samo łatwo jak
instalowanie programów odbywa się ich usuwanie. Wydajemy
komednę:




rpm -e nazwa.pakietu.rpm

i już nie mamy na
dysku niechcianego programu. Czasami zdarza się, że rpm nie chce
usunąć nam pakietu gdyż istnieją zależności pomiędzy programem do
odinstalowania, a innymi programami. Nie należy odinstalowywać
programów, które są wymagane, ale czasmi zdarza sie, że musismy to
zrobić. Wystarczy do opcji odinstalowania dodać argument
--nodeps, który nie pozwoli rpm`owi szukać
zależności.




rpm -e --nodeps
nazwa.pakietu.rpm

To byłyby wszystkie
najważniejsze informacje potrzebne do rozpoczęcia korzystania z
pakietów. Jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę, bądź podstawowe
argumenty Ci nie wystarczają zajrzyj do manuala wpisując man
rpm.
Pakiety
źródłowe.
Oprócz gotowych do
zainstalowania pakietów binarnych istnieją także gotowe zestawy ze
źródłami noszące rozszerzenie *.src.rpm. Przed ich zainstalowaniem
należy je skompilować. Cała operacja jest bardzo prosta, jednak
wymaga, aby w naszym systemie były odpowiednie biblioteki,
kompilatory. Zazwyczaj są to: make, bin86, egcs oraz glibc-devel.
Konieczne mogą okazać się także pakiety kernel-headers oraz
kernel-source. Jeśli wszystkie wymagane pakiety mamy w swoim
systemie czas przejść do kompilacji. Najpierw kopiujemy
pakiet.src.rpm do katalogu /usr/src/redhat/SOURCE. Następnie
wchodzimy do tego katalogu i wydajemy polecenie




rpm --rebuild
nazwa.pakietu.src.rpm

Teraz należy odczekać
trochę czasu (w zależności od wielkości programu i szybkości naszego
komputera). Na naszym ekranie będą pojawiać się różnego rodzaju
komunikaty podawane najpierw przez komendę ./configure,
następnie już komunikaty kompilacji. Podczas tego procesu nie
powinien wystąpić żaden błąd! Kompilacja kończy się komunikatem
+exit 0. Jeśli doszedłeś do tego momentu, gratuluję. Skompilowałeś
właśnie swój pakiet, który leży teraz w katalogu
/usr/src/redhat/RPMS/i386 (czasami może to być i586, i686).
Wystarczy go tylko zainstalować, jak to zrobić czytaj wyżej
:-)
ps. rozmieszczenie
katalogów typowe dla redhat`a, inne dystrybucje np. suse powinny
mieć podobnie, ale tego nie wiem :-)
Instalowanie
programów źródłowych!
Instalowanie
programów ze źródeł to metoda wymagająca od uzytkownika znacznie
więcej wiedzy i zaparcia niż rpm`y. Bardzo często wyskakują
komunikaty o błędzie, ale nie z winy programistów lecz z winy
użytkowników, którzy zazwyczaj nie posiadają odpowiednich bibliotek
oraz nie czytają zbyt dokladnie dokumentacji dostarczanej wraz z
programem. Dochodząc do wprawy i zbudowania odpowiednio
przystosowanego systemu kłopoty te znikają. Ale wszystko po kolei.
Mamy sobie program spakowany do archiwum z rozszerzeniem *.tar.gz,
aby go rozpakować wydajemy polecenie:




tar -zxvf program.tar.gz

Następnie wchodzimy
do katalogu z rozpakowanymi plikami i czytamy wszsytkie pliki, które
mogą zawierać przydatne podczas instalacji informacje. Najczęściej
nazywane są one INSTALL lub README. Warto także
przejrzeć dokumentacje jeśli takowa istnieje. Jeśli w plikach tych
nie wyczytamy żadnych informacji, które nakazują nam ustawienie
jakichś parametrów (np. katalogu gdzie się będzie program
znajdował), możemy uruchomić skypt, który za nas sprawdzi czy
wszystkie potrzebne programy i biblioteki mamy zainstalowane. W tym
celu wydajemy polecenie:




./configure

Na ekranie pojawiają
się komunikaty, jeśli wszystkie warunki zostaną spełnione configure
tworzy pliki Makefile, dzięki którym będziemy mogli skompilować nasz
program. Gdy configure zakończy działanie (oczywiście nie powinno
być żadnych błędów), możemy przejść do kompilacji. Wydajemy
polecenie:




make

i czekamy, czekamy
... (od czego zależy ile będzie tych czekamy już napisałem
:-))
Tak samo jak w
przypadku configure także polecenie make nie powinno zwrócić nam
żadnego błędu. Jeśli wszystko przebiegło bez zakłóceń możemy
zainstalować program w systemie kopiując jego pliki w odpowiednie
miejsca poleceniem:




make install

Co robić gdy
dostajemy błędy? Przede wszystkim nie załamywać się :-) Na początek
sprawdzić czy wszystkie wymagane programy i biblioteki mamy na
dysku. Bardzo często zdarza się, że wybija nam się błąd, że plik
jakistam.h nie znaleziony. Należy wtedy sprawdzić czy na pewno mamy
zainstalowane pliki nagłówkowe kernela oraz jego źródła! Jeśli to
nie pomoże należy jeszcze raz przeczytać dostarczone z programem
opisy instalacji, w ostateczności można napisać do autora programu
:-).
Przegląd nakładek
graficznych na menedżer RPM:
GnoRPM - jest
to jeden z najładniejszych frontedów dla rpm`a. Współpraca z tym
programem jest bardzo przyjazna, szczególnie wtedy gdy chcemy
poprzeglądać zainstalowane pakiety. Program pozwala na omijanie
powiązań, a główną zaletą jest eleganckie wyświetlanie szczegółowych
informacji o pakietach. GnoRPM pozwala także na wyszukiwanie plików
(lokalnie i w internecie) oraz na ich instalowanie wprost z
netu!.
Kpackage -
jest to program napisany dla środowiska KDE, występujący w polskiej
wersji językowej pod bardzo fajną, lecz trochę dziwną nazwą: pakiety
:-). Jego GUI nie jest może, aż tak miłe dla oka jak GnoRPM, ale
program prezentuje się całkiem przyzwoicie. Po kilknięciu na pakiet
pojawia się jego dokładny opis, a po wybraniu zakładki Lista plików
program przedstawia wszystkie pliki wchodzące w skład
pakietu.
ScreenShot`y -
kliknij aby zobaczyć więcej!
     
     
 











2k Artur Pęczak
[e-mail]

18.03.2000
11:00