Tact SDAI 2175

Wzmacniacz cyfrowy

HI-FI

luty 2005

TacT SDAI 2175

Cyfrowa

analogia

Kiedy w roku 1998 Peter Lyngdorf zaprezentowa³
Millennium, zrobiliœmy du¿y krok w stronê œwiata wzmacniaczy
cyfrowych. Ale przed nami do przebycia jeszcze bardzo d³uga droga.
Millennium by³ pierwszym w pe³ni cyfrowym wzmacniaczem audio.
Ze wzglêdu na swoj¹ rolê prekursora nowej techniki, musia³ staæ siê urz¹dzeniem
stricte hi-endowym, bowiem nie ¿a³owano pieniêdzy na badania, kosztowne
podzespo³y, itp. Ale od pocz¹tku wiadomo te¿ by³o, ¿e docelowo wzmacniacze
cyfrowe musz¹ staæ siê tañsze, aby mo¿na by³o mówiæ o nowej
erze dla wszystkich, a nie tylko
dla garstki.

Powsta³ wiêc wzmacniacz

S2150, równie¿ oparty o modu³ Equibit,

modulator PWM (Pulse Width Modulation), czyli serce ca³ego

uk³adu, przygotowany przez niewielk¹ firmê Toccata Technology. Jednak

nawet i on, chocia¿ kosztuj¹cy o po³owê mniej, wci¹¿ by³ “zabawk¹”

bardzo kosztown¹. Okaza³o siê, ¿e zasadê dzia³ania

Millennium trudno

przenieœæ do urz¹dzeñ jeszcze tañszych. Wtedy narodzi³ siê pomys³ na

wzmacniacz “pó³cyfrowy” -

SDAI 2175.

Poziom sygna³u wyjœciowego

podawany jest przez du¿e i czytelne

wyœwietlacze diodowe.

CYFROWY CZY NIE?

Test nowego TacTa to dobra okazja, by nie-

co uporz¹dkowaæ teminologiê, “rozchwian¹”
poprzez zamienne u¿ywanie pojêæ: ‘klasa D’
i ‘wzmacniacz cyfrowy’. Dawno przyjête okre-
œlenia zak³adaj¹, ¿e tranzystor wzmacniacza pra-
cuj¹cego w klasie D albo jest w³¹czony na “fula”,
albo jest wy³¹czony. Mamy wiêc do czynienia tyl-
ko z dwoma stanami: w³¹czonym i wy³¹czonym.
Aby jednak uzyskaæ niskie zniekszta³cenia i od-
twarzaæ pe³ne pasmo, przed wzmocnieniem na-
le¿y sygna³ odpowiednio zmodulowaæ. W prak-
tyce spotyka siê dwa sposoby: PDM (Pulse Den-
se Modulation) oraz PWM (Pulse Width Modula-
tion). W niemal wszystkich wzmacniaczach do-
stêpnych na rynku (poza Sharpem) jest to PWM,
w którym zmienia siê szerokoœæ impulsu. Aby
uzyskaæ z “tego” sygna³ muzyczny, nale¿y na wy-
jœciu umieœciæ filtr dolnoprzepustowy, nazywany
te¿ “rekonstrukcyjnym”. Jest to krytyczny punkt

wzmacniacza, poniewa¿ od jego jakoœci bezpo-
œrednio zale¿y jakoœæ dŸwiêku. Opis ten dotyczy
wszystkich wzmacniaczy pracuj¹cych w klasie D,
i zarazem wszystkich wzmacniaczy cyfrowych –
bowiem wszystkie wzmacniacze cyfrowe wyko-
rzystuj¹ ten sposób pracy koñcówki mocy. Jednak
nie wszystkie wzmacniacze pracuj¹ce w klasie D
automatycznie s¹ wzmacniaczami cyfrowymi.

Wzmacniaczem, o którym bez wahania mo¿na

powiedzieæ: “cyfrowy”, jest Millennium TacT-a.
To urz¹dzenie w pe³ni cyfrowe, poniewa¿ wy-
starczy dostarczyæ do niego cyfrowy sygna³ PCM
(z transportu CD lub DVD), i nigdzie po drodze,
a¿ do filtrów wyjœciowych, sygna³ ten nie jest za-
mieniany na postaæ analogow¹! Sercem uk³adu
Millennium jest modu³ Toccaty o nazwie Equibit,
co mo¿na prze³o¿yæ jako ‘idealne odwzorowanie
bitowe’. Jest to uk³ad DSP o wysokiej mocy obli-
czeniowej, gdzie dokonuje siê przekszta³cenia
sygna³u PCM na PWM. Poniewa¿ uk³ad potrafi

wygenerowaæ skoñczon¹ liczbê “szerokoœci” im-
pulsu (tutaj jest to 256), sygna³ musi byæ zamie-
niony na postaæ niskobitow¹, a co za tym idzie,
trzeba odfiltrowaæ powstaj¹cy przy tym szum.
Wydawa³oby siê, ¿e inni szybko pójd¹ w œlady
duñskiej firmy i rynek zalej¹ przeró¿ne konstruk-
cje wykorzystuj¹ce tak¹ zasadê dzia³ania. Tak siê
jednak nie sta³o. Dlaczego? Dwa lata temu Peter
Lyngdorf – “mózg” TacT-a mówi³ tak:

“Przewidujê, ¿e segment wzmacniaczy cyfro-

wych doœæ szybko siê podzieli: bêdziemy mieli
ca³kowicie cyfrowe wzmacniacze w przedziale
hi-endowym i top high-endowym oraz semi-cyf-
rowe (“semi-digital”) w przedzia³ach œrednich
oraz niedrogich urz¹dzeñ. Podzia³ ten wynika
z doœæ prostej przyczyny. W tej chwili znacznie
trudniej i po prostu dro¿ej jest wykonaæ wzmac-
niacz ca³kowicie cyfrowy ni¿ hybrydowy. Z tego
te¿ powodu ró¿nica jakoœciowa pomiêdzy tanim
wzmacniaczem cyfrowym i drogim wzmacnia-
czem cyfrowym musia³aby byæ znacznie wiêksza
ni¿ miêdzy tanim wzmacniaczem analogowym
i drogim wzmacniaczem analogowym. Mo¿na
jednak wykonaæ niedrogi, prosty wzmacniacz se-
mi-cyfrowy, w którym wejœcie bêdzie wykonane
w technice analogowej, wyjœcie w cyfrowej, zaœ
ca³¹ tajemnic¹ bêdzie sprzê¿enie zwrotne, które
bêdzie sterowa³o prze³¹czaniem tranzystorów
wyjœciowych. Mo¿na to zrobiæ w ca³kiem niez³y

Wzmacniacz cyfrowy

luty 2005

HI-FI

Z ty³u TacT
przypomina znacznie
dro¿sze konstrukcje.

Quasi-radiatory

s³u¿¹ usztywnieniu

konstrukcji.

Interfejs u¿ytkownika

jest przejrzysty i logiczny.

sposób za naprawdê niewielkie pieni¹dze i bê-
dzie to dotyczyæ równie¿ urz¹dzeñ o wysokiej
mocy. Po drugiej stronie skali s¹ ca³kowicie cyf-
rowe wzmacniacze, które musz¹ byæ wykonane
z ekstremalnie wysok¹ jakoœci¹. Mam na myœli na
przyk³ad bardzo rozbudowane zasilanie, co jest
bardzo kosztowne w wykonaniu. [...] W przypad-
ku w pe³ni cyfrowych wzmacniaczy, ich g³ówn¹
zalet¹ jest ca³kowite pominiêcie sekcji przed-
wzmacniacza, jak równie¿ sekcji koñcówki mo-
cy. Wzmacniacz cyfrowy tego typu jest mianowi-
cie przetwornikiem cyfrowo-analogowym o du-
¿ej mocy, pod³¹czonym bezpoœrednio do g³oœni-
ków. Tak wiêc w ³añcuchu sygna³owym, przed
wzmacniaczem cyfrowym, nie bêdziesz potrze-
bowa³ niczego. Jedyne, co bêdziesz musia³ mu
zapewniæ, to cyfrowy sygna³. Omijamy wiêc
w ten sposób wszystko, co mog³oby zniszczyæ
sygna³, wnieœæ zniekszta³cenia, takie jak na
przyk³ad szum. Oczywiœcie mówimy o wzmacnia-
czu, który jest bardzo dobrze wykonany.”

Ale nie wszyscy podzielaj¹ ten punkt widze-

nia – przecie¿ nie ka¿dy wzmacniacz musi byæ
tak dobry, jakby sobie tego Lyngdorf i inni audio-
file ¿yczyli... dla wielu firm idea wzmacniacza
cyfrowego otworzy³a mo¿liwoœci produkowania
tanich, chocia¿ z punktu widzenia jakoœci dŸwiê-
ku bardzo s³abych urz¹dzeñ. Tanich, bo scalak,
na którym opiera siê zasada dzia³ania, jest tani jak
barszcz, a wysoka sprawnoœæ pozwala zaoszczê-
dziæ na wydajnoœci zasilacza. S³abych brzmienio-
wo, bo odpowiednie oprogramowanie wymaga
najwy¿szych umiejêtnoœci konstruktora, a wyko-
nanie wszystkich elementów wzmacniacza nie
odpowiada wysokim wymaganiom stawianym
przez cyfrowy sposób przetwarzania sygna³u.

“pó³cyfrowy”. Sugeruje to, i¿ czêœæ uk³adu jest
analogowa, czêœæ zaœ cyfrowa. “Wchodzimy” do
uk³adu sygna³em analogowym, który jest nastêp-
nie traktowany jak w zwyczajnym wzmacniaczu,
a wiêc buforowany, wzmacniany, przeprowadza-
na jest regulacja poziomu g³osu (rzecz we
wzmacniaczach cyfrowych nies³ychanie k³opotli-
wa). Sygna³ jest nastêpnie przesy³any do uk³adu
steruj¹cego “kluczami” na wyjœciu. Mo¿e to byæ
zarówno uk³ad cyfrowy, jak i analogowy. Nie jest
ca³kowicie jasne, czy nale¿y ten etap traktowaæ
jako cyfryzacjê, czy tylko jako specyficzne stero-
wanie sygna³em, dlatego te¿ nie da siê ca³kowicie
odrzuciæ twierdzenia o “semi-cyfrowej” naturze

tego typu wzmacniaczy.

jako urz¹dzeñ cyfrowych przekonuje z kolei Bru-
ce Candy – cz³owiek odpowiedzialny za powsta-
nie wzmacniaczy Halcro, a który ostatnio opra-
cowa³ wzmacniacz pracuj¹cy w klasie D o na-
zwie Lyrus. W czasie rozmowy kilkakrotnie po-
prawia³ mnie, kiedy wspomina³em o Lyrusie jako
o wzmacniaczu cyfrowym, mówi¹c, i¿ jest to
“wzmacniacz analogowy pracuj¹cy w klasie D”.

Nie rozstrzygaj¹c, kto ma racjê, mo¿na

stwierdziæ, ¿e nazywanie wszystkich wzmacnia-
czy pracuj¹cych w klasie D “cyfrowymi” czy “se-
mi-cyfrowymi” nie jest do koñca prawid³owe.
Zreszt¹, nawet TacT nie jest chyba do koñca pe-
wien, jak powinna brzmieæ nazwa tego wzmac-
niacza.

Na œciance przedniej znajdziemy bowiem na-

pis: “Digital amplifier”, skrót SDAI oznacza: “Se-
mi Digital Amplifier-Integrated”, zaœ na p³ytce
g³ównej wytrawiona zosta³a jeszcze inna nazwa,
która chyba najlepiej opisuje tego typu konstruk-
cjê: “Integrated analog switch-mode amplifier”.
I rzeczywiœcie – jedn¹ z nazw, którymi okreœla
siê pracê w klasie D jest “switch-mode”.

Tak wiêc, mo¿na wyprodukowaæ cyfrowe by-

le-co, ale nie da siê zaprojektowaæ supertaniego
TacTa. Lyngdorf poszed³ sugerowan¹ przez sie-
bie œcie¿k¹ i skonstruowa³ wzmacniacz, o któ-
rym mówi “semi-digital”. Mamy w nim do czy-
nienia do czynienia nie z modu³em Equibit, ale
Equilog (na wzór s³owa ‘analog’), co oznacza
‘idealne odwzorowanie sygna³u’. I tutaj zaczyna
siê problem z nazewnictwem. Przyjmuje siê, ¿e
aby wzmacniacz mo¿na by³o nazwaæ “cyfrowym”
sygna³ musi byæ jednak zamieniony na sygna³
PCM i odpowiednio “obrobiony” w uk³adach
DSP. Daje to, jak ju¿ wspominaliœmy, okreœlone
korzyœci. “Semi-digital” mo¿na prze³o¿yæ jako

Poniewa¿ jednak nigdzie po drodze
sygna³ nie jest zamieniany na “cyfrê”, mo¿na
wiêc za³o¿yæ, i¿ w istocie mamy do czynienia ze
wzmacniaczem analogowym, pracuj¹cym w mo-
dulowanej PWM klasie D. TacT mówi wprawdzie
o klasie AD, jednak chodzi o to, ¿e czêstotliwoœæ
prze³¹czania jest sta³a (st¹d “A”) i nie maleje na-
wet przy pe³nym wysterowaniu (w innych kon-
strukcjach mo¿e ona zmaleæ nawet do 100kHz,
co przy ustawieniu filtra na 60kHz powoduje, ¿e
du¿a czêœæ szumów zostanie wzmocniona).
O tym, ¿eby tego typu urz¹dzeñ nie traktowaæ

HI-FI

luty 2005

Wzmacniacz cyfrowy

BUDOWA

Obudowa z³o¿ona zosta³a w ca³oœci z nie-

magnetycznego materia³u, jakim jest aluminium -
pocz¹wszy od grubego panelu przedniego, po-
przez grub¹, bo 4 mm “pod³ogê” i równie gruby,
profilowany panel tylny. Boki nie odstaj¹ od ca-
³oœci, gdy¿ s¹ to polakierowane na czarno, ma-
sywne panele, imituj¹ce radiatory. Dlaczego
“imituj¹ce”? Rzeczywisty radiator SDAI 2175
mo¿e byæ bowiem malutki. Obs³uguje cztery pa-
ry (po dwie na kana³) tranzystorów typu MOS-
FET, sterowanych przez cztery “drivery” IR2113
International Rectifier. S¹ to wysokiej jakoœci
scalaki, prze³¹czaj¹ce pomiêdzy +3,3 i –3,3 V.
Innych wartoœci koñcówka nie potrzebuje, po-
niewa¿ pracuje w modulowanej klasie D. W filt-
rze “rekonstruuj¹cym” sygna³ analogowy zasto-
sowano cztery kondensatory polipropylenowe
Wimy oraz cztery cewki z rdzeniem. Tutaj widaæ
pierwszy znak, ¿e na czymœ musiano oszczêdzaæ.
W Millennium w tym miejscu znajduj¹ siê bo-
wiem kondensatory olejowe i taœmowe cewki
powietrzne. W czêœci wejœciowej koñcówki SDAI
znajdziemy natomiast bardzo dobre, o ultra-
niskich zniekszta³ceniach, nale¿¹ce do presti¿o-
wej serii SoundPlus Burr-Browna, koœci OPA
2134 oraz niskoszumne scalaki NE5534. Modula-
tor pracuje z czêstotliwoœci¹ 400kHz. Ca³a ta
sekcja zosta³a zmontowana na osobnej p³ytce.

Druga p³ytka zawiera uk³ady wejœciowe oraz

zasilanie. Do wyboru mamy szeœæ wejœæ niezba-
lansowanych RCA oraz jedno wejœcie zbalanso-
wane XLR. To ostatnie powinno byæ dla nas
zreszt¹ najwa¿niejsze, poniewa¿ uk³ad, od po-
cz¹tku do koñca, jest symetryczny. Wejœcia ob-
s³uguj¹ wspomniane ju¿ scalaki Burr-Browna
oraz koœci NE5532. Poniewa¿ wejœcie wzmacnia-
cza jest analogowe, regulacja g³oœnoœci mog³a zo-
staæ przeprowadzona w “klasyczny” sposób,
w sterowanej cyfrowo, analogowej drabince,
“zapakowanej” w uk³ad scalony Burr-Browna
PGA2310. Uk³ad ten umo¿liwia p³ynn¹ re-
gulacjê g³oœnoœci w 99 krokach co 0,5
dB. Ta czêœæ zosta³a zmontowana
w technice monta¿u powierzch-
niowego (SMD).

formator, poniewa¿ efektywnoœæ wzmacniaczy
pracuj¹cych w klasie D wynosi oko³o 92-94%,
a wiêc ca³a jego moc mo¿e zostaæ “prze³o¿ona”
na czyst¹ moc. Na tym oczywiœcie zasilanie siê
nie koñczy, poniewa¿ na obydwu p³ytkach zna-
jdziemy wiele lokalnych stabilizatorów i filtrów.
Równie¿ napiêcie sieciowe, tu¿ za gniazdem IEC,
filtrowane jest w ³adnym filtrze typu

ΠΠΠΠΠ

. Warto

jeszcze dodaæ, ¿e w SDAI 2175 zastosowano
sprytne sprzê¿enie zwrotne (o g³êbokoœci 30dB),
obejmuj¹ce równie¿ zasilanie, w którym wzmoc-
nienie jest niezale¿ne od czêstotliwoœci, co czêœ-
ciowo uniezale¿nia konstrukcjê od obci¹¿enia.

Poniewa¿ SDAI 2175 (Semi Digital Amplifier-

Integrated) jest ultra-nowoczesnym urz¹dze-
niem, mamy wiêc mo¿liwoœæ nadania wejœciom
w³asnych nazw, wyregulowania ich czu³oœci (co
0,1dB) oraz “zgrubnego” jej prze³¹czania 0/6dB.
Z ty³u znajdziemy zreszt¹ gniazda CAT-5 obs³u-
guj¹ce po³¹czenie RS232, którymi bêdziemy
mogli w przysz³oœci “upgreadowaæ” software.
Ustawienia mo¿na zapisaæ w menu. Do pe³nego
obrazu nale¿y dodaæ jeszcze tylko wyjœcia z przed-
wzmacniacza – zbalansowane i niezbalansowane
oraz pêtlê magnetofonow¹. Ca³oœæ sprawia bar-

W œrodku na
pierwszy plan
wysuwa siê
ogromny transforma-
tor. Po prawej stronie
widaæ modu³
koñcówki.

Modu³ koñcówki –

na pierwszym planie kondensatory Wimy

i cewki, stanowi¹ce elementy filtru

wyjœciowego. Po prawej stronie koœæ

modulatora PWM.

Zasilacz jest bardzo porz¹dny, co nie po-

winno dziwiæ, jako ¿e od niego zale¿y poprawne
dzia³anie uk³adu. Jego podstaw¹ jest bardzo du-
¿y, nawet jak na deklarowan¹ moc, transforma-
tor toroidalny Holmgren, z wieloma uzwojenia-
mi wtórnymi oraz bateria oœmiu kondensatorów
o ³¹cznej pojemnoœci 37600

F, co wraz z 5000

umieszczonymi tu¿ przy tranzystorach wyjœcio-
wych daje ca³kiem spor¹ pojemnoœæ. Warto
zwróciæ uwagê na ów ponadwymiarowy trans-

dzo dobre wra¿enie. Szko-
da wiêc, ¿e pilot zdalnego sterowa-
nia jest tak tragiczny (plastikowy, brzydki
i nieergonomiczny), zaœ wszystkie gniazda RCA
s¹ niez³ocone.

Na p³ytce koñcówki swój “podpis”
z³o¿y³a firma Texas Instruments, bêd¹ca
w³aœcicielem firmy TacT.

HI-FI

Wzmacniacz cyfrowy

luty 2005

O D S

C H

O D S £ U C H

SDAI 2175

Cena [z³]

7300

Dystrybutor

TRIMEX

konanie i komponenty

Znakomita obudowa i dobre elementy we-
wn¹trz. Bardzo ³adne zasilanie. Gniazda RCA
niez³ocone, “nieprzyjazny” pilot.

ocena

bardzo dobra

Funkcjonalnoœæ
Bardzo wysoka moc, wysokie szumy - ale ju¿
poza pasmem akustycznym.

ocena

dobra+

Brzmienie
G³adkie, koherentne, ze znakomitym basem.
Trochê przypomina najlepsze dokonania techni-
ki lampowej, ale bas ma jak z tranzystora.

ocena

bardzo dobra

ocena wa¿ona

(4,9) bardzo dobra

Love In Nicka Cave’a (Mute, CD Stumm 123)
przyda³oby siê nieco wiêcej “szaleñstwa” i – tak,
tak – ostroœci. Równie¿ wspomniane lekkie fa-
woryzowanie czêœci œrednicy powodowa³o, ¿e
TacT brzmia³ nieco zachowawczo. Nie zawsze,
ale co jakiœ czas, hamowa³o to nieco motorykê
utworów, u³adzaj¹c je i uspokajaj¹c. Wzmacniacz
znacznie lepiej gra w trybie zbalansowanym.
Trzeba mu wiêc zapewniæ Ÿród³o z takim wyj-
œciem, o co w tej cenie nie bêdzie tak ³atwo.

£y¿ka dziegciu nigdy nie zaszkodzi, a prze-

cie¿ miodu mamy potê¿n¹ bekê. TacT-a ods³u-
chiwa³em bowiem w dobranym towarzystwie
Meridiana G51 oraz Musicala Fidelity A5, urz¹-
dzeñ znacznie dro¿szych. TacT stanowi po³¹cze-
nie bardzo g³adkiej i “analogowej” prezentacji
Cyrusa 8 vs (z zasilaczem), dok³adnoœci Meridia-
na oraz potêgi Musicala. TacT nieczêsto prezen-
tuje nowe urz¹dzenia. Kiedy to jednak robi, robi
siê gor¹co.

Wojciech Pacu³a

zmacniacz SDAI2175 gra dŸwiêkiem

pe³nym, piêknie skupionym wokó³
œrednicy. Doœæ szybko na myœl przy-

chodz¹ wzmacniacze lampowe, g³ównie poprzez
ow¹ intensywnoœæ i namacalnoœæ dŸwiêków. Za-
raz jednak okazuje siê, ¿e SDAI ma lepsz¹ roz-
dzielczoœæ ni¿ wiêkszoœæ z nich. G³osy œpiewa-
ków z p³yty Ottavo Libro dei Madrigali z utwora-
mi Monteverdiego (Opus 111, OPS 30-187) by³y
bardzo dobrze rozseparowane i dok³adnie osa-
dzone na g³êbokiej scenie. Szczególne wra¿enie
robi³ g³os basu, który mia³ charakterystyczn¹ dla
siebie barwê i nigdy nie udawa³ tenora, co nie-
rzadko przez inne wzmacniacze jest uskutecznia-
ne. Mo¿na by³o niemal “zobaczyæ”, jak przy ni¿-
szych partiach wokalista pochyla g³owê, ¿eby je
wydobyæ. Artykulacja – pierwsza klasa! Nie ma
jednak przy tym równie¿ œladów pogrubienia,
charakterystycznego dla “lampowców”.

W brzmieniu viola da gamby Jordi Savalla

z p³yty Les Voix Humaines (Alia Vox, AV9803) na
pierwszy plan wysuwa³ siê jej œredni zakres,
ciep³y, nieco chrapliwy, czyli to, co odró¿nia ten
instrument od wiolonczeli. Mo¿na zreszt¹ zary-
zykowaæ stwierdzenie, ¿e jest to zakres szcze-
gólnie przez TacT-a “dopieszczany”, poniewa¿
np. orkiestra towarzysz¹ca Magdzie Kalmár w In
Furore Vivaldiego (Hungaroton Classic MCD
11632) by³a g³adka i jedwabista. Tak te¿ by³o
z orkiestr¹ w brawurowy sposób wykonuj¹c¹ Al-
legro z Symfonii No 10 Szostakowicza (Chandos,
CHAN 8630), gdzie skrzypce mia³y tê sam¹ g³ad-
koœæ. To tutaj w pe³ni mo¿na by³o doceniæ dyna-
mikê urz¹dzenia w skali makro – potê¿ne ude-

rzenia kot³ów z mocn¹ sekcj¹ blach wprawia³y
w ruch nie tylko moje w³osy, ale i fili¿anki w kre-
densie (zazwyczaj towarzysz¹ce ods³uchom doœæ
obojêtnie). Fantastycznie zabrzmia³y instrumenty
dête, pe³ne blasku i zaciêcia.

Tê sam¹ uwagê mo¿na by³o przypisaæ do pu-

zonów z p³yty Miles Ahead Milesa Davisa +19
(Sony Records [Japan], SRCS 9106, Master Sound),
gdzie mocne i k¹œliwe dêciaki orkiestry Gila
Evansa stanowi³y kapitalny kontrapunkt dla sto-
nowanej, granej delikatnie tr¹bki lidera. Zale¿-
noœæ ta zosta³a piêknie uchwycona, pokazuj¹c
Davisa ustawionego poœrodku, w oddaleniu od
mikrofonu, otoczonego przez pó³okr¹g “in-
truzów”, z którymi prowadzi dialog.

I tak dalej, i tak dalej... S³uchaj¹c TacTa,

mo¿na by³o przez chwilê pomyœleæ, ¿e s³uchamy
wzmacniacza lampowego typu SET – dobra roz-
dzielczoœæ, sporo powietrza wokó³ wykonaw-
ców i specyficzna “szybkoœæ” drobnych wyda-
rzeñ, pozwalaj¹ca zachowaæ integralnoœæ w na-
wet najbardziej “zat³oczonych” utworach. Jed-
nak to by³aby tylko czêœæ historii. Jej drug¹ po³o-
wê stanowi bowiem mocarny, dynamiczny i o
dobrej rozdzielczoœci bas, wprawiaj¹cy w zak³o-
potanie wiêkszoœæ wzmacniaczy z tego przedzia³u
cenowego. Niezale¿nie od tego, czy byli to Rolling
Stonesi z p³yty Bridges to Babylon (Virgin 44909-2)
czy mocniejsze uderzenia gitary basowej Janerki,
bas by³ piêknie kontrolowany i mocny.

Mo¿na by wiêc pomyœleæ, ¿e mamy oto idea³...

Jednak nie do koñca. S³uchaj¹c TacT-a ma siê
wra¿enie, ¿e urz¹dzenie wszystko z góry kalku-
luje, oblicza i dopiero podaje. Dzieje siê tak, po-
niewa¿ dŸwiêk jest nieco wyg³adzony i zaokr¹g-
lony (chodzi o atak). Przy p³ytach z rodzaju Let

luty 2005

HI-FI Wzmacniacz cyfrowy

Wzmacniacz cyfrowy

L A B O R A T O R I U M

Moc znamionowa (1% THD+N, 1kHz) [W]
Obciążenie [

Ω

] Wysterowanie (K −kanały)

1 K

2 K

200

192

361

118

Czułość (dla maks. mocy) [V]

0,98

Stosunek sygnał/szum (filtr A−ważony, w odniesieniu do 1W) [dB]

Dynamika [dB]

101

Zniekształcenia THD+N (1W, 8

Ω

, 1kHz) [%]

0,12

Współczynnik tłumienia (w odniesieniu do 4

Ω

)

Rys. 3. Moc

Rys. 2. Zniekształcenia harmoniczne

Rys. 1. Pasmo przenoszenia

Pasmo przenoszenia (rys. 1) rozci¹-

ga siê od 10Hz z minimalnym spadkiem -

0,2dB do 31kHz (-3dB). Widaæ wzbudze-

nie w okolicach 20kHz, dla 8

Ω

jest ono wiêk-

sze i siêga 0,5dB. W ogólnym bilansie systemu au-

dio to niewiele, lecz w samej elektronice ju¿ sporo. To

te¿ pochodna konwersji C/A, powy¿ej pewnej czêstotliwoœci (po³owy
czêstotliwoœci próbkowania) charakterystyki gwa³townie opadaj¹.

Analiza spektrum (rys. 2) wykazuje tylko jedn¹ harmoniczn¹

o znacz¹cym poziomie, jest ni¹ trzecia przy -80dB. Druga i czwarta
lokuj¹ siê odpowiednio przy -93 i -102dB, a pozosta³e widoczne pa-
rzyste oscyluj¹ ju¿ w bezpiecznych granicach -105dB.

Zniekszta³cenia w funkcji mocy (rys. 3) maj¹ doœæ nietypowy prze-

bieg. THD+N maleje a¿ do 5W/8

Ω

i 6W/4

Ω

gdzie wystêpuj¹ lokalne

minima o wartoœci 0,04% dla 8

Ω

i 0,035% dla 4

Ω

. Nastêpnie znie-

kszta³cenia rosn¹, by powy¿ej 40W znów opadaæ. THD+N przybiera
najni¿sze wartoœci dla 120W/8

Ω

(0,014%) i 250W/4

Ω

(0,016%).

Chc¹c poruszaæ siê w obszarach najni¿szych zniekszta³ceñ trzeba by,
zupe³nie niepraktycznie przyj¹æ, i¿ najlepiej TacTa s³uchaæ albo bardzo
cicho (korzystaj¹c z mocy kilku wat) albo bardzo g³oœno.

Patrz¹c na wyniki pomiarów mocy wyjœciowej widaæ, jaka si³a drze-

mie w amplifikacji zrealizowanej w klasie D. Wysoka sprawnoœæ
wzmacniacza gwarantuje wysok¹ moc, ciep³o wydzielane jest w bardzo
ograniczonym zakresie. Moc wynosi a¿ 200W/8

Ω

dla jednego kana³u,

i spada tylko do 192W w trybie stereofonicznym. SDAI bez problemu
pracuje z obci¹¿eniem 4

Ω

, wtedy niemal podwaja moc, do 361W

i 349W odpowiednio w mono i stereo. Trzeba jednak zauwa¿yæ, ¿e
takie rezultaty (przy pokrêtle, a raczej klawiszach regulacji g³oœnoœci na
maksimum) uzyskamy dopiero doprowadzaj¹c do wejœcia sygna³ o po-
ziomie niemal 1V. Czu³oœæ nie jest wiêc zbyt wysoka, trzeba liczyæ siê
z tym, ¿e wiêkszoœæ odtwarzaczy CD na cicho nagranych p³ytach nie
bêdzie w stanie dostarczyæ wystarczaj¹cego sygna³u, by w pe³ni wyste-
rowaæ wzmacniacz. Pozostaje nam rozejrzeæ siê za Ÿród³em o wy¿szym
znamionowym poziomie sygna³u lub pogodziæ siê z t¹ sytuacj¹. Wszak
200W/8

Ω

czy 361W/4

Ω

to rezerwy mocy, których najczêœciej praw-

dopodobnie i tak byœmy nie wykorzystali.

Poziom szumów wzmacniacza to 74dB, a wiêc delikatnie mówi¹c,

rezultat œredni. Tutaj sytuacja jest jednak wyj¹tkowa. Próbuj¹c “na
ucho” wybadaæ szumy tego wzmacniacza dojdziemy do sprzecznych
z wynikami laboratorium wniosków. Otó¿ w cichych fragmentach TacT
niemal w ogóle nie wydaje z siebie szumu czy przydŸwiêku. Paradoks
polega na tym, i¿ wiêkszoœæ “œmieci” zarejestrowanych przez nasz sys-
tem pomiarowy objawia siê w pasmie daleko powy¿ej 22kHz, których
nie sposób us³yszeæ. Id¹c dalej napotykamy na dynamikê, która powi¹-
zana z wskaŸnikiem S/N nie mo¿e osi¹gn¹æ wysokich pu³apów, i wynosi
101dB. Wspó³czynnik t³umienia to 43, doœæ niski wynik prawdopodob-
nie z uwagi na filtr wyjœciowy.

Uk³ady wejœciowe,
najbli¿ej koœæ Burr-

Browna z drabink¹

rezystorow¹.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
2175
2175
2175
001 Wahadlo fizyczne opisid 2175 (2)
2175
2175
2175
2175 Odbiornik nasluchowy FM 2m
mikroprzycisk tact switch przycisk gps k028

więcej podobnych podstron