Imiê i nazwisko .......................................................................

....................................................................................................

Adres:.....................

.............................................................................

................................................................................................................

.........................................................................................................
Wiek: ............. lat
Wykszta³cenie:

podstawowe

o

œrednie

o

wy¿sze

o

Czy jest Pan(i) prenumeratorem ReAV?

tak

o

nie

o

Propozycja tematu, który nale¿a³oby omówiæ w ”ReAV”.
.....................................................................................................
................................................................................................................
......................................................................................................

12. AD629 _ wzmacniacz ró¿nicowy o du¿ym wejœciowym napiêciu wspó³bie¿nym ........



13. Wspó³praca LOGO! z rzutnikiem do slajdów ..........................................................



14. Pomiary oœwietlenia (1) ...........................................................................................



15. Pomiar natê¿enia pr¹du multimetrem w zakresie 0,2

÷

2 A .....................................



16. Proste wzmacniacze mostkowe ma³ej mocy ............................................................



17. Warsztatowy uniwersalny zasilacz du¿ej mocy .....................................................



18. Wzmacniacze PM 7000/PM 8000 firmy Marantz ...................................................



19. Skaner t³umacz¹cy ..................................................................................................



20. CorelDRAW 9 _ pakiet graficzny ...............................................................................



21. Program do optycznego rozpoznawania znaków ....................................................



22. Aktualnoœci .................................................................................................................



23. Przenoœne odtwarzacze kasetowe ............................................................................



24. Car Audio Show 2000 _ wra¿enia z wystawy ..........................................................



25. D-ILA _ nowa technika w projektorach optycznych ..................................................



26. Excellence _ nowe zestawy g³oœnikowe z Tonsilu ............................................................



27. Kamera wideo Hi8 Samsung VP-L550 ....................................................................



28. Magnetowid VR20D firmy Philips .............................................................................



29. Fale radiowe ..............................................................................................................



30. Sygna³y wizyjne (2) ...................................................................................................



9

ielokrotnie w mojej praktyce,

gdy robi³em uk³ady lub prze-

prowadza³em doœwiadczenia,

pojawia³ siê problem dostarcza-

nia ró¿nych napiêæ sta³ych i stosunkowo du¿e-

go pr¹du. Opisany zasilacz jest dowodem roz-

wi¹zania mojego problemu. Za³o¿enia kon-

strukcyjne zasilacza by³y nastêpuj¹ce:

q

napiêcie wyjœciowe regulowane p³ynnie

od 0

÷

50 V,

q

ci¹g³y pr¹d pobierany z zasilacza

≤

10 A.

q

brak ograniczenia pr¹du wyjœciowego, aby

mo¿na by³o w razie potrzeby przeci¹¿yæ chwi-

lowo zasilacz,

q

ogranicznik pr¹du zwarcia wykonany jako

rezystor szeregowy bardzo du¿ej mocy, który

jednoczeœnie przejmuje czêœæ mocy cieplnej

wydzielaj¹cej siê podczas pracy zasilacza

z nominalnym pr¹dem, tj. 10 A, odci¹¿aj¹c

jednoczeœnie tranzystory wyjœciowe.

Opis uk³adu

Jest to typowy uk³ad zasilacza o p³ynnie regu-

lowanym napiêciu wyjœciowym, z rozbudowa-

nym stopniem mocy.

Transformator sieciowy o napiêciu wtórnym

40 V, ma odczep 24 V. Prze³¹czanie uzwojenia

wtórnego odbywa siê za pomoc¹ przekaŸnika

Pk1. Na transformator z odczepem zdecydowa-

no siê z dwóch powodów. Napiêcie przemien-

ne 24 V, w warsztacie mo¿e byæ bardzo przy-

datne. Je¿eli zasilacz bêdzie musia³ pracowaæ

w skrajnych warunkach, np. rezystancja urz¹-

dzenia lub elementu zasilanego bêdzie równa

1

Ω

, a pr¹d potrzebny do zasilania 10 A (za³o-

¿ony maksymalny), który pop³ynie przy 10 V na-

piêcia wyjœciowego, to przy zasilaniu uk³adu

zasilacza ca³ym napiêciem uzwojenia wtórne-

go, moc wydzielana w tranzystorach wyjœcio-

wych bêdzie wynosiæ oko³o 250 W.

Po w³¹czeniu odczepu uzwojenia wtórnego

o napiêciu 24 V, moc wydzielana w tranzysto-

rach wyjœciowych zmniejszy siê do oko³o 80 W.

Mostek prostowniczy ma obci¹¿alnoœæ 50 A, po-

niewa¿ w chwili przypadkowego zwarcia wyjœcia

zasilacza, przy maksymalnym napiêciu wyj-

œciowym, pr¹d p³yn¹cy bêdzie mia³ wartoœæ

25

÷

30 A. Kondensator filtruj¹cy C1 ze wzglêdu

na du¿¹ wartoœæ pr¹du wyjœciowego (10 A)

musi mieæ doœæ du¿¹ pojemnoœæ, rezystor Rx

ograniczaj¹cy pr¹d zwarcia ma obci¹¿alnoœæ

WARSZTATOWY

UNIWERSALNY

ZASILACZ DU¯EJ MOCY

200 W. Przy pr¹dzie wyjœciowym 10 A moc

wydzielana w nim bêdzie równa 100 W

(10 V x 10 A), ale przewidziano tu rezerwê.

Mo¿na u¿yæ np. dziesiêciu rezystorów 10

Ω

/20

W po³¹czonych równolegle. Potencjometr P1

i uk³ad dwóch tranzystorów T1 i T2 s³u¿¹ do ste-

rowania bazami tranzystorów wyjœciowych.

Tranzystor T2 to Darlington o du¿ym wzmocnie-

niu. W stopniu koñcowym pracuje 8 tranzysto-

rów po³¹czonych równolegle. Rezystory R

E

wyrównuj¹ rozp³yw pr¹du miêdzy poszczegól-

nymi tranzystorami stopnia mocy.

Wszystkie tranzystory s¹ w obudowie TO-3, aby

u³atwiæ monta¿, gdy¿ tranzystory steruj¹ce i wyj-

œciowe umieœci³em na wspólnych radiatorach.

Radiator, oczywiœcie ¿ebrowany, powinien od-

prowadziæ ok. 150 W mocy cieplnej. Do po³¹-

czeñ pr¹dowych nale¿y u¿yæ grubego przewo-

du o przekroju ok. 3 mm i zastosowaæ odpowie-

dnie zaciski wyjœciowe.

Trzeba zachowaæ ostro¿noœæ przy korzystaniu

z tego zasilacza, bowiem przy jego mo¿liwo-

œciach napiêciowo-pr¹dowych zapala siê ³uk

podczas zwarcia.

Wa¿niejsze elementy

V _ woltomierz o zakresie ok. 60 V

A_ amperomierz o zakresie ok. 20 A

Pk1 _ przekaŸnik na napiêcie 220 V o obci¹-

¿alnoœci zestyków min. 20 A.

n

Krzysztof Powierza

Schemat

warsztatowego

zasilacza

du¿ej mocy

!

H

OD i DO CZY

TELNIKÓW