Imiê i nazwisko .......................................................................
....................................................................................................
Adres:.....................
.............................................................................
................................................................................................................
.........................................................................................................
Wiek: ............. lat
Wykszta³cenie:
podstawowe
o
rednie
o
wy¿sze
o
Czy jest Pan(i) prenumeratorem ReAV?
tak
o
nie
o
Propozycja tematu, który nale¿a³oby omówiæ w ReAV.
.....................................................................................................
................................................................................................................
......................................................................................................
12. AD629 _ wzmacniacz ró¿nicowy o du¿ym wejciowym napiêciu wspó³bie¿nym ........
13. Wspó³praca LOGO! z rzutnikiem do slajdów ..........................................................
14. Pomiary owietlenia (1) ...........................................................................................
15. Pomiar natê¿enia pr¹du multimetrem w zakresie 0,2
÷
2 A .....................................
16. Proste wzmacniacze mostkowe ma³ej mocy ............................................................
17. Warsztatowy uniwersalny zasilacz du¿ej mocy .....................................................
18. Wzmacniacze PM 7000/PM 8000 firmy Marantz ...................................................
19. Skaner t³umacz¹cy ..................................................................................................
20. CorelDRAW 9 _ pakiet graficzny ...............................................................................
21. Program do optycznego rozpoznawania znaków ....................................................
22. Aktualnoci .................................................................................................................
23. Przenone odtwarzacze kasetowe ............................................................................
24. Car Audio Show 2000 _ wra¿enia z wystawy ..........................................................
25. D-ILA _ nowa technika w projektorach optycznych ..................................................
26. Excellence _ nowe zestawy g³onikowe z Tonsilu ............................................................
27. Kamera wideo Hi8 Samsung VP-L550 ....................................................................
28. Magnetowid VR20D firmy Philips .............................................................................
29. Fale radiowe ..............................................................................................................
30. Sygna³y wizyjne (2) ...................................................................................................
9
ielokrotnie w mojej praktyce,
gdy robi³em uk³ady lub prze-
prowadza³em dowiadczenia,
pojawia³ siê problem dostarcza-
nia ró¿nych napiêæ sta³ych i stosunkowo du¿e-
go pr¹du. Opisany zasilacz jest dowodem roz-
wi¹zania mojego problemu. Za³o¿enia kon-
strukcyjne zasilacza by³y nastêpuj¹ce:
q
napiêcie wyjciowe regulowane p³ynnie
od 0
÷
50 V,
q
ci¹g³y pr¹d pobierany z zasilacza
≤
10 A.
q
brak ograniczenia pr¹du wyjciowego, aby
mo¿na by³o w razie potrzeby przeci¹¿yæ chwi-
lowo zasilacz,
q
ogranicznik pr¹du zwarcia wykonany jako
rezystor szeregowy bardzo du¿ej mocy, który
jednoczenie przejmuje czêæ mocy cieplnej
wydzielaj¹cej siê podczas pracy zasilacza
z nominalnym pr¹dem, tj. 10 A, odci¹¿aj¹c
jednoczenie tranzystory wyjciowe.
Opis uk³adu
Jest to typowy uk³ad zasilacza o p³ynnie regu-
lowanym napiêciu wyjciowym, z rozbudowa-
nym stopniem mocy.
Transformator sieciowy o napiêciu wtórnym
40 V, ma odczep 24 V. Prze³¹czanie uzwojenia
wtórnego odbywa siê za pomoc¹ przekanika
Pk1. Na transformator z odczepem zdecydowa-
no siê z dwóch powodów. Napiêcie przemien-
ne 24 V, w warsztacie mo¿e byæ bardzo przy-
datne. Je¿eli zasilacz bêdzie musia³ pracowaæ
w skrajnych warunkach, np. rezystancja urz¹-
dzenia lub elementu zasilanego bêdzie równa
1
Ω
, a pr¹d potrzebny do zasilania 10 A (za³o-
¿ony maksymalny), który pop³ynie przy 10 V na-
piêcia wyjciowego, to przy zasilaniu uk³adu
zasilacza ca³ym napiêciem uzwojenia wtórne-
go, moc wydzielana w tranzystorach wyjcio-
wych bêdzie wynosiæ oko³o 250 W.
Po w³¹czeniu odczepu uzwojenia wtórnego
o napiêciu 24 V, moc wydzielana w tranzysto-
rach wyjciowych zmniejszy siê do oko³o 80 W.
Mostek prostowniczy ma obci¹¿alnoæ 50 A, po-
niewa¿ w chwili przypadkowego zwarcia wyjcia
zasilacza, przy maksymalnym napiêciu wyj-
ciowym, pr¹d p³yn¹cy bêdzie mia³ wartoæ
25
÷
30 A. Kondensator filtruj¹cy C1 ze wzglêdu
na du¿¹ wartoæ pr¹du wyjciowego (10 A)
musi mieæ doæ du¿¹ pojemnoæ, rezystor Rx
ograniczaj¹cy pr¹d zwarcia ma obci¹¿alnoæ
WARSZTATOWY
UNIWERSALNY
ZASILACZ DU¯EJ MOCY
200 W. Przy pr¹dzie wyjciowym 10 A moc
wydzielana w nim bêdzie równa 100 W
(10 V x 10 A), ale przewidziano tu rezerwê.
Mo¿na u¿yæ np. dziesiêciu rezystorów 10
Ω
/20
W po³¹czonych równolegle. Potencjometr P1
i uk³ad dwóch tranzystorów T1 i T2 s³u¿¹ do ste-
rowania bazami tranzystorów wyjciowych.
Tranzystor T2 to Darlington o du¿ym wzmocnie-
niu. W stopniu koñcowym pracuje 8 tranzysto-
rów po³¹czonych równolegle. Rezystory R
E
wyrównuj¹ rozp³yw pr¹du miêdzy poszczegól-
nymi tranzystorami stopnia mocy.
Wszystkie tranzystory s¹ w obudowie TO-3, aby
u³atwiæ monta¿, gdy¿ tranzystory steruj¹ce i wyj-
ciowe umieci³em na wspólnych radiatorach.
Radiator, oczywicie ¿ebrowany, powinien od-
prowadziæ ok. 150 W mocy cieplnej. Do po³¹-
czeñ pr¹dowych nale¿y u¿yæ grubego przewo-
du o przekroju ok. 3 mm i zastosowaæ odpowie-
dnie zaciski wyjciowe.
Trzeba zachowaæ ostro¿noæ przy korzystaniu
z tego zasilacza, bowiem przy jego mo¿liwo-
ciach napiêciowo-pr¹dowych zapala siê ³uk
podczas zwarcia.
Wa¿niejsze elementy
V _ woltomierz o zakresie ok. 60 V
A_ amperomierz o zakresie ok. 20 A
Pk1 _ przekanik na napiêcie 220 V o obci¹-
¿alnoci zestyków min. 20 A.
n
Krzysztof Powierza
Schemat
warsztatowego
zasilacza
du¿ej mocy
!
H
OD i DO CZY
TELNIKÓW