(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
=ZLHU]WD]Uy*Q\FKVWURQZLDWD
A:
W\JU\VOHJZDQ]LHORQ\VáRDIU\NDVNLDUD*yáWRVNU]\GáDRUNDNDQJXU
B:
QRVRUR*HFF]DUQ\SDQGDSLQJZLQFHVDUVNLUHNLQ*DUáDF]MDJXDUNURNRG\O
C:
QLHG(ZLHG(SRODUQ\OHZVáRLQG\MVNLNDPHOHRQSRVSROLW\OLV]HEUD
D:
QLHG(ZLHG(EUXQDWQ\IRNDV]DUDERDGXVLFLHOVWUXDIU\NDVNLMH*WXNDQ
E:
*yáZUyG]LHPQRPRUVNLLEHU\MVNLSDQWHUDQLH*QDZLONQDMH*NDRU]HáG]LN
F:
GHOILQEXWORQRV\U\UXG\*\UDIDNROLEHUNRDODKLSRSRWDP
1DOH*\Z\FLüNDUWRQLNLLSRG]LHOLüQD]HVWDZ\RG$GR+
6áRDIU\NDVNL
grupa A
6áRLQG\MVNL
grupa C
Panda
grupa B
[A]
:\PLDU\GáXJRüVDPFDP
Z\VRNRüGRPPDVDGRWRQ
Samica nieco mniejsza.
[C]
:\PLDU\Z\VRNRüGRPPD
PQLHMV]HXV]\QL*MHJRDIU\NDVNLEUDW
:D*\GRWRQ6DPLFHQLHPDM
ciosów.
[B]
:\PLDU\PZD*\RGGR
kg.
6LHGOLVNRODVEDPEXVRZ\JVW\L
wilgotny na wys. 2500-3500 m n.p.m.
[A]
Siedlisko: sawanna, lasy
[C]
Siedlisko: lasy
:\VWSRZDQLH,QGLH,QGRFKLQ\
Cejlon, Sumatra
[B]
3URZDG]LJáyZQLHQRFQ\WU\E*\FLD:
FLJXGQLDNU\MHVLQDGU]HZDFKZ
UR]SDGOLQDFKVNDOQ\FKLMDVNLQLDFK)\MH
w ukryciu
[A]
:\VWSRZDQLH$IU\NDQDSRáXGQLHRG
Sahary
[C]
0DPRFQWUENWyUSRWUDIL
XG(ZLJQü]QDF]Q\FL*DUGODWHJRV
wykorzystywane do pracy. Potrafi
SU]HQRVLüQDGáXJLFKRGOHJáRFLDFKGR
500 kg, w krótszej trasie uniesie
]QDF]QLHZLFHM
[B]
:\VWSRZDQLHWUXGQRGRVWSQH
SDVPDJyUVNLHZURGNRZ\FK&KLQDFK
[A]
5R]PQD*DQLHVDPLFDURG]LMHGQR
PDáHNWyUHFKRG]LZNUyWFHSR
urodzeniu. Przy porodzie asystuje kilka
VDPLFNWyUHSRPDJDMRF]\FLü
QRZRURGNDLFKURQLRERMHSU]HG
DWDNDPLGUDSLH*QLNyZ
[C]
5R]PQD*DQLH&L*DWUZDPLHVLF\
URG]LVLMHGQRPDáHNWyUHZD*\
NJ'RMU]DáRüRVLJDMZZLHNX
ODWD*\MODW
[B]
5R]PQD*DQLHURG]LVLGRWU]HFK
PDá\FKNWyUHSRXURG]HQLXV
PDOHNLHOHSHLEH]EURQQH3U]H*\ZD
zazwyczaj jedno z nich
[A]
3R*\ZLHQLHOLFLHSG\JDá]NL
RZRFHNRUDGU]HZ6SG]DJRG]LQ
QDGREQDV]XNDQLXSR*\ZLHQLD
[C]
3R*\ZLHQLHOLFLHáRG\JLJáOLFLH
bambusa, figowca, bananowca, kora,
owoce. Zjada 300-350 kg pokarmu i
pije 2 razy dziennie po 100 litrów wody.
[B]
3R*\ZLHQLHJáyZQLHEDPEXVF]DVHP
LQQHUROLQ\LSDGOLQD3RQLHZD*SG\
EDPEXVyZPDMQLHZLHONZDUWRü
RG*\ZF]PXV]]MHüRNNJ
SR*\ZLHQLDG]LHQQLHGODWHJR*HUXM
JRG]LQQDGRE
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[A]
1DMZLNV]\]HVVDNyZOGRZ\FK
[C]
3RWUDILGRVNRQDOHSá\ZDüELHJDüL
ZVSLQDüVLSRJyUDFKFKWQLHNSLH
VLZEáRWQLVW\FKVDG]DZNDFK
[B]
To niezwykle rzadkie
FKDUDNWHU\VW\F]QH]ZLHU]HZ\VWSXMH
na bardzo ograniczonym obszarze.
[A]
)\MHZVWDGDFKQDF]HOHNWyU\FKVWRM
VDPLFH*G\VWDGRPDV]HUXMHPDáH
]JDQLDQHVZJUXSNWyUDRSLHNXM
VLGRURVáH&KURQLWDN*HFKRUHLVáDEH
RVREQLNXSRPDJDMVRELHQDZ]DMHP
[C]
)\MHZVWDGDFKRVREQLNyZQD
F]HOHNWyU\FKVWRMVDPLFH=D]Z\F]DM
WU]\PDMVL]QDQHJRWHUHQXLQLH
ZGUXMGDOHNR1DRWZDUW\PWHUHQLH
SRUXV]DMVLEH]V]HOHVWQLHSRG
stopami maja poduszeczki.
[B]
Liczba osobników liczy obecnie tylko
ok. 1000 sztuk. Jest symbolem
PLG]\QDURGRZHMZDONLRRFKURQ
]ZLHU]W]DJUR*RQ\FKZ\JLQLFLHP
3U]\SRPLQDSOXV]RZHJRQLHG(ZLDGND
[A]
&KáRG]LVLZDFKOXMFVLGX*\PL
XV]DPLNWyUHVVLOQLHXQDF]\QLRQHR
NU*FDZQLFKNUHZPR*HRGGDZDü
FLHSáR
[C]
1LHPDMJUXF]RáyZSRWQ\FKZLF
SRV\SXMVLSLDVNLHPLNSL*Dá]L
WU]\PDQDWUERGJDQLDMRZDG\
[B]
1DW\OQ\FKNRF]\QDFKZ\NV]WDáFLáVL
u niej dodatkowy „szósty palec”,
]ZLNV]DMF\LFKFKZ\WQRüL
SR]ZDODMF\QDGRVLJQLFLHPáRG\FK
SGyZEDPEXVD
[A]
6WDGDSU]HPLHU]DMRJURPQH
RGOHJáRFLZSRV]XNLZDQLXZRG\L
SR*\ZLHQLD%DUG]ROXELVLNSDü
[C]
0DMVáDE\Z]URNDOHGRVNRQDá
SDPLüRUD]GREU\ZFKLVáXFK
%DUG]RPDáRSL6ERMD(OLZH
]DJUR*HQLHPGODOXG]LPRJE\üW\ONR
NDUPLFHVDPLFH'RURVáH]ZLHU]QLH
ma naturalnych wrogów.
[B]
0DF]DUQRELDáHXEDUZLHQLHXV]\áDSNL
RUD]REZyGNLZRNyáRF]XVF]DUQH
UHV]WDQLH*QRELDáD
[A]
1DSLHUDMFF]RáHPSRWUDILSU]HZUyFLü
GU]HZRE\SRWHPRJRáRFLüMH]
MDGDOQ\FKF]FL8*\ZDMWUE\WDNMDN
OXG]LHUNGRZNáDGDQLDSR*\ZLHQLD
:RGZWU\VNXMVRELHGRS\VND
[C]
0DMV]HüJHQHUDFML]EyZZ*\FLX
,QQLFKFHFKVFLRV\F]\OL
SU]HNV]WDáFRQHJyUQHVLHNDF]HNWyUH
URVQGRFPURF]QLHLRVLJDMP
6áX*GRU\FLD]LHPL]U\ZDQLDNRU\]
drzew i do obrony
[B]
-HVW]ZLHU]FLHPQD]LHPQ\P3RG
VWRSDPLPDSRGXV]HF]NLDOHSRWUDILWH*
ZVSLQDüVLQDGU]HZD
Lew
grupa C
Tygrys
grupa A
1LHG(ZLHG(
brunatny
grupa D
[C]
:\PLDU\GáPZ\VRNRüZ
NáELHPRJRQFPPDVD
kg. Samica mniejsza.
Siedlisko: otwarte tereny trawiaste,
VWHS\LVDZDQQ\REU]H*DSXVW\
:\VWSRZDQLH$IU\NDQDSGRG
Sahary i pn.-zach. Indie.
[A]
:\PLDU\GáPRJRQFP
NJ1DMZLNV]\]GX*\FKNRWyZ
[D]
:\PLDU\GáPVDPLFHSyáPHWUD
NUyWV]H:D*GRNJ
[C]
'\PRUIL]PSáFLRZ\6DPLHFPDJU]\Z
]DZV]HFLHPQLHMV]RGFLDáD-HVW
]QDF]QLHZLNV]\RGVDPLF\0DV\ZQD
EXGRZDXWUXGQLDSRJRGODWHJR
]D]Z\F]DMSROXMZVWDGDFK3ROXM]
]DVDG]NLQLHF]DWXMOHF]NU*5]XFDM
VLQDRILDUSRW*Q\PVNRNLHP
[A]
6LHGOLVNRWHUHQ\PUR(QHMDNLWURSLNL
WUXGQRGRVWSQHODV\]DUROD
WU]FLQRZHLEDPEXVRZHSRUDVWDMFH
brzegi rzek
[D]
Siedlisko: lasy
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[C]
6DPFHEURQLWHU\WRULXPLVDPLFSU]HG
LQQ\PLVDPFDPL6DPLFH]DMPXMVL
áRZDPLSRGF]DVJG\VDPFH]DMPXM
VLPáRG\PL
[A]
:\VWSRZDQLH$]MD,QGLH3áZ
0DODMVNLSG6\EHULL0DQG*XULD
[D]
:\VWSRZDQLHSQ]DFKUHMRQ\
Stanów Zjednoczonych, Europa, Rosja,
Azja
[C]
5R]PQD*DQLH6DPLFDURG]LZPLRFLH
PáRGH5R]PQD*DMVLRND*GHM
SRU]HURNX0DáHPDMDZLHONRüNRWD
GRPRZHJRVEDUG]RQLHSRUDGQH
XF]VLFKRG]LüSRGZyFKPLHVLFDFK
[A]
5R]PQD*DQLHVDPLFDURG]LPáRGH
NWyUHZD*J0DáHGRW\J
QLHZ\FKRG]]JQLD]GDDOH]DOH*QH
RGPDWNLVGRURNX*\FLD)\MGR
ODW2MFLHFQLH]DMPXMHVLSRWRPVWZHP
[D]
5R]PQD*DQLHZLRVQVDPLFDURG]L
PDáHNWyUHVOHSHLQLH]GDUQH6WDM
VLVDPRG]LHOQHSRODWDFK)\MH
40 lat.
[C]
3R*\ZLHQLHJD]HOHDQW\ORS\]HEU\
*\UDI\EDZRá\1LHSROXMHQDVáRQLH
KLSRSRWDP\*\UDI\LQRVRUR*FHJG\*
QLHGDáE\LPUDG\:SRU]HJáRGXMHG]
MDV]F]XUNLLP\V]\LSDGOLQ
[A]
3R*\ZLHQLHMHOHQLHG]LNLEDZRá\
DQW\ORS\JG\MHVWJáRGQ\SROXMHWH*QD
SWDNLJU\]RQLH*DE\PDáS\DQDZHW
RZDG\3RWUDILáRZLüU\E\
[D]
3R*\ZLHQLHEXOZ\MDJRG\LLQQH
RZRFH*RáG]LHJU]\E\PLyGODUZ\
RZDGyZJU\]RQLHU\E\PáRGHMHOHQLH
padlina.
[C]
%DUG]RGX*RRGSRF]\ZDJRG]LQQD
GRE-HVWDNW\ZQ\ZF]HVQ\P
UDQNLHPLSy(Q\PSRSRáXGQLHP1LJG\
nie atakuje w porze wypoczynku.
3RWUDILZVSLQDüVLQDGU]HZDLF]VWR
Z\OHJXMVLQDJDá]LDFK
[A]
)\MHVDPRWQLHZSDU\áF]\VLW\ONRZ
RNUHVLHJRGRZ\PQDGQL.D*G\
RVREQLNPDZáDVQ\WHUHQáRZLHFNLNWyU\
systematycznie patroluje. Terytorium
ma do 300 km
2
.
[D]
-HVLHQLSU]\JRWRZXMHVLGRVQX
]LPRZHJRUREL]DSDV\REMDGDMFVL±
]ZLNV]DVLMHJRWNDQNDWáXV]F]RZD
3U]\JRWRZXMHWH*OHJRZLVNRJG]LHSL
RGOLVWRSDGDGRNRFDOXWHJR
[C]
6DPLFHZVSyOQLHSROXMRWDF]DML
SRGFKRG]RILDUEá\VNDZLF]QLH
GRSDGDML]DELMDM:XF]FLHELHU]H
XG]LDáFDáDJUXSD
[A]
1RFLRZLFLHVDPRWQLHSDWUROXMH
UR]OHJáHWHUHQ\ZSRV]XNLZDQLXRILDU
Poluje z zasadzki lub z podchodu. Ma
W\SRZHSDVLDVWHGREU]HPDVNXMFHZ
lesie futro.
[D]
-HVWGX*\PQLH]Z\NOHVLOQ\P
]ZLHU]FLHP0R*HV]DU*RZDü]
SUGNRFLGRNPKL]DELü]ZLHU]
ZLHONRFLáRVLD3RPLPRZLHONRFLMHVW
QLHXIQ\LSáRFKOLZ\
[C]
)\MZJUXSDFKVSRNUHZQLRQ\FK
samic i ich potomstwa oraz jednego lub
GZyFKVDPFyZ=DMPXMWHUHQRG
do 400 km
2
.
[A]
0R*HELHF]H]QDF]QSUGNRFL
GREU]HVLWH*ZVSLQD-HVW
]QDNRPLW\PSá\ZDNLHP
[D]
-HVWDNW\ZQ\ZFLJXGQLDVWDOH
SRV]XNXMSRNDUPX-HVW]UF]Q\P
U\EDNLHPZLHWQLHSá\ZDLELHJD
[A]
6GUDSLH*QLNDPLRPDV\ZQHMEXGRZLH
i stosunkowo krótkich, ale bardzo
PXVNXODUQ\FKQRJDFK0DGáXJLHL
ostre pazury oraz równie
QLHEH]SLHF]QHNá\
[D]
3RGQRVLVLLSRWUDILLüQDGZLHáDS\
JG\FKFHSU]HVWUDV]\üZURJDOXE
VLJQüSR*\ZLHQLH3RWUDILZVSLQDü
VLQDGU]HZD
[D]
0DMEU]RZHIXWURVLOQHX]ELHQLH
przystosowane jest zarówno do
SRNDUPX]ZLHU]FHJRMDNLUROLQQHJR
0DGREU]HUR]ZLQLW\ZFK
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
Kameleon
pospolity
grupa C
)\UDID
grupa F
1RVRUR*HF
czarny
grupa B
[C]
:\PLDU\GáFP]F]HJRSRáRZD
to ogon
6LHGOLVNR]DGU]HZLHQLDVXFKH]DUROD
tereny trawiaste
[F]
:\PLDU\GáPZ\VRNRüGR
PPHWURZ\RJRQ]DNRF]RQ\NLWQD
JáRZLHPDMDGZDSDURVWNLZD*GR
1200 kg
[B]
:\PLDU\GáXJRüPP
Z\VRNRFL
Siedlisko: sawanna, tereny
zadrzewione
[C]
:\VWSRZDQLHSyáQRFQD$IU\ND
5R]PQD*DQLHVDPLFDURG]LGR
PáRG\FK*\ZRURGQRü
[F]
Siedlisko: sawanna (trawiaste równiny i
SRURQLWHáNDPLSRGQy*DJyU1LH
SRMDZLDMVLQDWHUHQDFKSRGPRNá\FK
lub zbyt piaszczystych.
[B]
Towarzyszy mu zazwyczaj stado
PDá\FKSWDNyZJG\]DF]\QDM
RND]\ZDüQLHSRNyM]DF]\QDZV]\ü
VNG]EOL*DVLZUyJLSU]\JRWRZXMHVL
do ataku.
[C]
3R*\ZLHQLHRZDG\2ILDU\FKZ\WD
GáXJLPOHSNLPM]\NLHPNWyU\P
VWU]HODMZNLHUXQNXRILDU'áXJRüLFK
M]\NDDPR*HGRUyZQ\ZDüGáXJRFL
LFKFLDáD
[F]
:\VWSRZDQLH$IU\NDQDSRáXGQLHRG
Sahary
[B]
:\VWSRZDQLH$IU\NDQDSRáXGQLHRG
Sahary
[C]
Jest to nadrzewna jaszczurka. Jest
bardzo powolny. jest to zwierze
FLHSáROXEQH
[F]
5R]PQD*DQLH5RG]LVLMHGQRPDáH
PDQLHFDáHPZ]URVWXLZD*\
NJ=DQLPRVLJQLHGRMU]DáRüURQLH
10 lat.
[B]
5R]PQD*DQLH5RG]LVLMHGQRPáRGH
NWyUHPR*HFKRG]LüZNUyWFHSR
urodzeniu.
3R*\ZLHQLHOLFLHSF]NLSG\
[C]
&HFK\PDVNXMFHWHMMDV]F]XUNL
SRZVWDá\ZFHOXXQLNQLFLDDWDNX
ZURJDMDNWH*RV]XNDQLDSRWHQFMDOQHM
ofiary.
[F]
3R*\ZLHQLHOLFLHSF]NLRZRFH
8ZLHOELDMDNDFMLPLPR]5DF]HMQLH
VFK\ODMVLGRWUDZ\ERWR
QLHZ\JRGQH1LHPXV]DNRQNXURZDüR
SRNDUP]LQQ\PLPLHV]NDFDPL
sawanny.
[B]
3URZDG]VDPRWQLF]\WU\E*\FLDW\ONR
ZF]DVLHUXL]DVDPLFSRG*DNLONX
U\ZDOLNWyU]\VWDF]DMPLG]\VRE
]DFLHNáHZDONL
[C]
-HVWPLVWU]HPNDPXIOD*X=PLHQLDVZH
XEDUZLHQLH]PQLHMV]DMFEG(
]ZLNV]DMF]DZDUWRüSLJPHQWXZ
komórkach skóry
[F]
3RPLPRG]LZDF]QHJRZ\JOGXPRJ
ELHFEDUG]RV]\ENRNPKLGáXJR
]ZáDV]F]DJG\XFLHNDMSU]HG
GUDSLH*QLNDPL
[B]
0DPDV\ZQHJUXEHFLDáRLNUyWNLHQRJL
DOHMHVW]DVNDNXMFR]ZLQQ\,FKVNyUD
MHVWQLH]Z\NOHJUXEDLQLHRZáRVLRQD
[C]
6VDPRWQLNDPLDZUF]GRURVá\
RVREQLN]WUXGHPWROHUXMHREHFQRüZ
SREOL*XGUXJLHJRRVREQLND
Ma chwytny ogon, ale w
SU]HFLZLHVWZLHGRLQQ\FKMDV]F]XUHN
QLHUHJHQHUXMHVLZSU]\SDGNX
oderwania.
[F]
6QDMZ\*V]\PL]ZLHU]WDPLOGRZ\PL
FKRüPDEDUG]RGáXJV]\MVNáDGDVL
RQDMDNXZLNV]RFL]VVDNyZ]
NUJyZ
[B]
0DGáXJVSLF]DVWR]DNRF]RQL
U\FKOLZMDNVáRQLRZDWUEDZDUJ
JyUQ]DNRF]RQSDOF]DVW\P
Z\URVWNLHP8*\ZDWHMZDUJLGR
]U\ZDQLDOLFL]GU]HZLWUDZ
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[C]
=U]XFDVNyUZRNUHORQ\FKRGVWSDFK
F]DVXVNyUDSR]U]XFHQLXF]VWRE\ZD
zjadana.
[F]
'áXJLPLM]\NDPLFKZ\WDMJDá]LH
RJDáDFDMFMH]OLFL]DSRPRF]EyZ
6SU]H*XZDF]DPL
[B]
&KURQLFVLSU]HGSDOF\PVáRFHP
]D*\ZDMEáRWQ\FKNSLHOL=DVFKQLW\
PXáFKURQLWH*SU]HGRZDGDPL
[C]
Ma bardzo chwytne stopy, którymi
REHMPXMHJDá]LH'ZDSDOFHV
VNLHURZDQHGRZHZQWU]DWU]\QD
]HZQWU]MHVWWRFHFKD
przystosowawacza do nadrzewnego
WU\EX*\FLD
[F]
)\MZPDá\FKVWDGDFK
osobników, przewodnikiem jest samica.
0áRG\PLRSLHNXMVLRERMHURG]LFHD
WDN*HFDáDJUXSD
[B]
6VDPRWQLNDPL-HVWGRüDJUHV\ZQ\
QLHSURZRNRZDQ\DWDNXMH]ZLHU]WD
NWyUH]ZV]\áOXE]REDF]\á]GDOHND
[C]
-HJRRF]\REUDFDMVLQLH]DOH*QLHRG
VLHELHZLFPR*HRQSR]RVWDZDüZ
EH]UXFKXSRGF]DVJG\UR]JOGDVLZH
wszystkie strony.
[F]
:\VRNLZ]URVWLGRVNRQDá\Z]URN
SR]ZDODMGRVWU]HFQLHEH]SLHF]HVWZR
z daleka. Jest nieagresywna, ucieka.
0R*HVLEURQLüFHOQ\PLLPRFQ\PL
kopniakami
[B]
0DJáRZL]GZRPDURJDPLGáGRP
GUXJLRSRáRZNUyWV]\VáX*F\PLGR
REURQ\LWZDUGSR]EDZLRQZáRVyZ
VNyU
[F]
0R*HGáXJRRE\ZDüVLEH]ZRG\GR
SyáURNX']LNLGáXJLHMV]\LVLJD
SRNDUPXQDZHWGRPQDG]LHPL
[B]
1LHPDQDWXUDOQ\FKZURJyZJG\*
GUDSLH*QLNXQLHGRVLJDMGRMHMV]\L
%DUG]RF]VWRZL*VL]HVWDGNDPL
innych gatunków np. z zebrami,
DQW\ORSDPLVáRQLDPLSHáQLIXQNFM
obserwatora
3DQWHUDQLH*QD
grupa E
5\UXG\
grupa F
Foka szara
grupa D
[E]
:\PLDU\GáXJRüPGáRJRQD
GRPHWUDPDVDFLDáDGRNJ
[F]
:\PLDU\GáXJRüGRPQDMPQLHMV]\
ZUyGNUHZQLDNyZPDNUyWNLRJRQ
(do 18 cm) i uszy ozdobione
SG]HONDPL:D*\GRNJ
[D]
:\PLDU\GáXJRüP1DOH*\GR
VVDNyZSáHWZRQRJLFK
[E]
Siedlisko: lasy i górskie zbocza 2000-
5500 m n.p.m.
[F]
6LHGOLVNRODV\]DURODSyáSXVW\QLH
WHUHQ\SRGPRNáHUHMRQ\JyUVNLH
[D]
6LHGOLVNRPRUVNLHZRG\SU]\EU]H*QH
[E]
:\VWSRZDQLH+LPDODMHQDZVFKyG
D*SR&KLQ\
[F]
:\VWSRZDQLHRGSRG.DQDG\GRSG
Meksyku
[D]
:\VWSRZDQLHSyáQRFQ\$WODQW\N
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[E]
5R]PQD*DQLHZLRVQNLHG\MHVW
QDMZLFHMSR*\ZLHQLDVDPLFDURG]L
PáRGH
[F]
5R]PQD*DQLHVDPLFDURG]LRGGR
NRFLW
[D]
5R]PQD*DQLHSRUyGRGE\ZDVLQD
OG]LHVDPLFDURG]LMHGQRPDáH
[E]
3R*\ZLHQLHVVDNLZW\PNRS\WQHL
JQLH*G*FHQD]LHPLSWDNLXSRORZDQ\
MHGHQMDNZ\VWDUF]DQDW\G]LH
[F]
3R*\ZLHQLH]DMFHNUyOLNLDWDN*H
gryzonie, jelenie i ptaki
[D]
3R*\ZLHQLHU\E\NDáDPDUQLFH
RPLRUQLFHVNRUXSLDNL
[E]
)\MHQDZLNV]\FKZ\VRNRFLDFKQL*
jakikolwiek inny kot.
[F]
Ma wielu krewniaków: m.in.
HXURSHMVNLHJRDPHU\NDVNLHJR
[D]
=QDNRPLFLHSá\ZDLQXUNXMHPR*H
SR]RVWDZDüSRGZRGGRPLQXW
[E]
Latem przebywa na wysokogórskich
áNDFK]LPSROXMHQL*HMZODVDFK
[F]
3RWUDILV]\ENRELHJDüLZVSLQDüVLQD
GU]HZD6á\QLH]GUDSLH*QRFL
[D]
:\FKRG]LQDEU]HJZLRVQOXEODWHP
tylko na krótko w celach rozrodu.
JURPDG]VLZyZF]DVOLF]QHVWDGD
[E]
*UXEHGáXJRZáRVHFWNRZDQHIXWUR
]DEH]SLHF]DSU]HGFKáRGHPDV]HURNLH
VWRS\]DSRELHJDM]DSDGDQLXVLZ
QLHJ
[F]
-HJRFWNRZDQHIXWURPDVNXMHJR
znakomicie na tle piargów (zbocza
SRNU\WHOX(Q\PLVNDáDPLOXEODVXL
SR]ZDODSRGNUDüVLGRRILDU\
3URZDG]LVDPRWQ\LQRFQ\WU\E*\FLD
[D]
1DOG]LHSRUXV]DVL]WUXGQRFL
X*\ZDMFSU]HGQLFKSáHWRZDW\FK
NRF]\Q0DRSá\ZRZ\NV]WDáWFLDáDL
JUXEZDUVWZL]ROXMFHJRWáXV]F]X
-HVWSU]\VWRVRZDQ\GR*\FLDZ
morzach.
[E]
6ZLHWQLHSU]\VWRVRZDQHGR*\FLDZ
ZRG]LHPDMZU]HFLRQRZDWHFLDáR
NRF]\Q\SU]HNV]WDáFRQHZSáHWZ\
zamykane otwory nosowe, i uszne oraz
JUXEZDUVWZWáXV]F]XFKURQLFD
SU]HGXWUDWFLHSáD
[F]
=LPORNDOL]XMHRILDUQSP\V]
QDVáXFKXMFG(ZLNyZZ\GDZDQ\FK
SU]H]QLSRGQLHJLHPDQDVWSQLH
chwyta gryzonia.
[D]
0DV]DUHFWNRZDQHIXWURSU]H]FR
SDGDRILDUP\OLZ\FKSLQDNUDFK
ORGRZ\FKLZ\VHSNDFKXQLNDMFZWHQ
sposób ataku orki czy rekina.
Legwan zielony
grupa A
Wilk
grupa E
Boa dusiciel
grupa D
[A]
Wymiary: do ok. 2 m
[E]
Wymiary: dl. 1-1,7 m, ogon 30-50 cm,
Z\VRNRüZNáELHGRFPZD*GR
80 kg. Ubarwienie od czarnego przez
V]DU\GRELDáHJR
[D]
:\PLDU\GáGRPOXEZLFHM
1DOH*\GRQDMZLNV]\FKZ*\ZLDWD
FKRüQLHFRPQLHMV]HRGNX]\QyZ
pytonów.
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[A]
6LHGOLVNRODV\ZSREOL*XU]HN
[E]
Siedlisko: lasy, step, tundra, góry
[D]
Siedlisko: obszary tropikalne, bujnie
zalesione
[A]
:\VWSRZDQLH$PHU\NDURGNRZD
SQF]ü$PHU\NL3RáXGQLRZHM
Floryda
[E]
:\VWSRZDQLH$PHU\ND3Q(XURSD
wsch., Azja. W Polsce strona
wschodnia.
[D]
:\VWSRZDQLH$PHU\ND3RáXGQLRZD
[A]
5R]PQD*DQLH6DPLFD]DJU]HEXMHGR
MDMZOX(QLHMJOHELHPáRGH
Z\NOXZDMVLSRW\JRGQLDFKLV
]GROQHGRVDPRG]LHOQHJR*\FLD
[E]
5R]PQD*DQLHVDPLFDURG]LZLRVQZ
QRU]HV]F]HQLWX]\VNXMRQH
VDPRG]LHOQRüSRODWDFK2SLHNXMH
VLQLPLPDWNDRMFLHF]D]GRE\ZD
SR*\ZLHQLHSy(QLHMRSLHNSRGHMPXM
WH]LQQLF]áRQNRZLHVWDGD)\MODW
[D]
5R]PQD*DQLHVMDMR*\ZRURGQHW]Q
MDMDSR]RVWDMZFLHOHVDPLF\D*GR
PRPHQWXZ\NOXFLDVLSRWRPVWZD
NWyUHZSHáQLZ\NV]WDáFRQHRSXV]F]D
FLDáRPDWNL
[A]
3R*\ZLHQLHOLFLHLSF]NLUROLQPáRGH
RG*\ZLDMVLWH*RZDGDPL
[E]
3R*\ZLHQLHMHOHQLHUHQLIHU\P\V]\
SWDNLODWHPWDN*HMDMDSWDNyZLMDJRG\
&RG]LHPXVL]MHüRGGRNJ
PLVD
[D]
3R*\ZLHQLHSROXMHQDSWDNLLVVDNL
]ZáDV]F]DQDNUHW\LMDMDSWDVLHQLH
JDUG]LWDN*HSDGOLQ
[A]
7DGX*DMDV]F]XUNDZLNV]RüF]DVX
VSG]DQDGU]HZDFKOHF]MHVW
SU]\VWRVRZDQDWDN*HGRZRGQHJR
WU\EX*\FLD&]VWRZLGXMHVLMH
ZLV]FHQDJDá]LQDGZRGGRNWyUHM
ZVNDNXMZUD]LHQLHEH]SLHF]HVWZD
[E]
Ten inteligentny przedstawiciel
GUDSLH*QLNyZ*\MHZZDWDKDFK
]áR*RQ\FKQDZHW]RVREQLNyZ
/DWHP*\MZPQLHMV]\FKJUXSDFK
URG]LQQ\FK]LPáF]DVLZZLNV]H
grupy.
[D]
-HVWQLHMDGRZLW\]DELMDMVZRMHRILDU\
RZLMDMFVLZRNyáQLFKLVWRSQLRZR
]DFLVNDMFVSORW\FLDáDD*GR
XGXV]HQLD]GRE\F]\1LH*XMOHF]
SU]Há\NDMSRNDUPZFDáRFL
[A]
&]VWRXNáDGDVLZ]GáX*JDá]LPD
GáXJLHFKZ\WQHSDOFH
[E]
W watadze istnieje dobrze utrwalona
KLHUDUFKLDVRFMDOQD]GRPLQXMF\PL
VDPFHPLVDPLF7RRQL]Z\NOHPDMD
potomstwo.
[D]
3RUXV]DVLSRZROLDOHPDZLHWQLH
XPLQLRQHFLDáR:VSLQDMVLSR
GU]HZDFKFRXPR*OLZLDLPNUyWNL
FKZ\WQ\RJRQ:LGDüXQLFKZ\UD(QLH
V]F]WNLNRF]\QW\OQ\FK
[A]
0DJU]HELHSRGREQ\FKGR]EyZ
áXVHNLGáXJLZ\VPXNá\RJRQZ
SDVLDVWHSODP\3RPLPRJUR(QHJR
Z\JOGXMHVWUROLQR*HUF
[E]
=DMPXMUR]OHJáHUHZLU\RSRZLHU]FKQL
do 1000 km
2
, podczas jednej nocy
PR*HSU]HE\üGRNP
[D]
-HVWWRMHGHQ]QDMSLNQLHMV]\FKZ*\]
EODGRUy*RZVNyUDNWyUHMGHVH
WZRU]SRSU]HF]QHFLHPQHVPXJR
áF]FHVL]SRGáX*QSUJRUD]
GX*HRZDOQHSODP\]MDVQ\PURGNLHP
[A]
-HVW]PLHQQRFLHSOQ\Z\JU]HZDVLZ
VáRFX3RGREQLHMDNNDPHOHRQSRWUDIL
]PLHQLDüEDUZFLDáD
[E]
&]áRQNRZLHJUXS\ZVSyáG]LDáDMSU]\
WURSLHQLXRVDF]DQLXR]DELMDQLXGX*\FK
RILDUWDNLFKMDNNDULEXF]\áR3ROXM
QRF:\WUHQRZDá\Uy*QHWHFKQLNL
SRORZDZ]DOH*QRFLRGRILDU\F]\
warunków.
[D]
3Rá\NDMRILDU\ZFDáRFLSRF]\QDMFRG
JáRZ\3U]\SRá\NDQLXRILDU\LFKNRFL
*XFKZ\SU]HVXZDMVLS\VNVWDMHVL
wówczas bardzo szeroki.
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[A]
0DFLDáRSRNU\WHGUREQ\PLáXVNDPLQD
JáRZLHZLNV]H:]GáX*V]\LLJU]ELHWX
ELHJQLHJU]HELH]áR*RQ\]PLNNLFK
kolców.
[E]
Jest przystosowany do biegu i
polowania w odkrytym terenie. Jest
Z\WU]\PDá\LFLHUSOLZ\0R*HELHF
NPK3RWUDILSá\ZDü
[D]
:FLJXGQLSRJU*RQ\MHVWZOHWDUJX
SRGF]DVNWyUHJRWUDZLSR*\ZLHQLH
[E]
%DUG]RGREU]HSRUR]XPLHZDMVL
PLG]\VRE]DSRPRF]DSDFKX
ZL]XDOQLHLJáRVHP-HJRZ\FLHVá\FKDü
]RGOHJáRFLNP
[D]
1DOH*\GRGUDSLH*QLNyZSVRZDW\FKL
MHVW]QLFKQDMZLNV]\=QDMGXM
SR*\ZLHQLHG]LNL]QDNRPLWHPX
VáXFKRZLLZFKRZLDWDN*HRVWUHPX
wzrokowi.
1LHG(ZLHG(SRODUQ\
grupa C
Delfin butlonosy
grupa F
1DMH*ND
grupa E
[C]
:\PLDU\GáP
Siedlisko: kry lodowe, brzegi morza
[F]
:\PLDU\GáP
[E]
:\PLDU\GáFP
[C]
:\VWSRZDQLH0RU]H$UNW\F]QH
[F]
6LHGOLVNRPRUVNLHZRG\SU]\EU]H*QH
[E]
6LHGOLVNRUDI\NRUDORZHSá\WNLHZRG\
[C]
3R*\ZLHQLHIRNLU\E\SWDNL]DMFH
ELHODNLOLV\NDULEX:UyGVZ\FKEUDFL
MHVWMHG\Q\PZ\áF]QLHPLVR*HUQ\P
[F]
:\VWSRZDQLHRFHDQ\VWUHI\
XPLDUNRZDQHMLWURSLNDOQHMQDFDá\P
ZLHFLH
[E]
:\VWSRZDQLHWURSLNDOQHZRG\
Atlantyku, Pacyfiku i Oceanu
Indyjskiego
[C]
5R]PQD*DQLHZJUXGQLXOXEVW\F]QLX
VDPLFDURG]LPáRGHZQLH*Q\FK
MDPDFKZNWyU\FKXNáDGDMVLGRVQX
]LPRZHJR-DPDVNáDGDVL]GáXJLHJR
NDQDáXLNRPRU\OHJRZLVND0DáHWU]HED
FKURQLüSU]HGRMFHPJG\*MHDWDNXMH
[F]
5R]PQD*DQLHVDPLFDURG]LMHGQRPDáH
ZLRVQOXEODWHPSU]\SRURG]LH
WRZDU]\V]MHMGZLHVDPLFHNWyUH
KROXMQRZRURGNDQDSRZLHU]FKQLDE\
]DF]HUSQáSRZLHWU]D
[E]
5R]PQD*DQLHVDPLFDVNáDGDZLHOH
XQRV]F\FKVLZZRG]LHMDMPáRGH
Z\OJDMVL]GDODRGUDI\NRUDORZHM
[C]
-HVWWRQDMZLNV]\OGRZ\VVDN
GUDSLH*Q\3ROXMHVDPRWQLH
SU]HPLHU]DMFSRQDGNPG]LHQQLH
0DJUXEHMDVQHIXWURPDVNXMFHFKURQL
JRWDN*HSU]HGVXURZ\PNOLPDWHP
okolic bieguna.
[F]
3R*\ZLHQLHU\E\LVNRUXSLDNL
[E]
3R*\ZLHQLHPLF]DNLNUDE\MH*RZFH
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[C]
-HVWGRVNRQDá\PSá\ZDNLHPNPK
nurkuje (do 2 minut) w lodowatej
ZRG]LHSRV]XNLZDQLXSR*\ZLHQLD-HJR
SDOFHVF]FLRZRVSLWHVNyUFR
XáDWZLDSá\ZDQLH
[F]
6SUDZQLHRULHQWXMVLZPWQHMZRG]LH
LZ\QDMGXMRILDU]DSRPRF
HFKRORNDFML3á\ZDMLSROXMZJUXSDFK
rodzinnych.
[E]
Stosuje podwójne zabezpieczeni przed
GUDSLH*QLNDPLZQLHEH]SLHF]HVWZLH
SURVWXMHNROFHRUD]QDG\PDFLDáR
SRZLNV]DMFWU]\NURWQLHVZRM
REMWRü
[C]
0DEDUG]LHMZ\GáX*RQLVPXNOHMV]
V\OZHWNZSRUyZQDQLX]HVZ\PL
EUDüPLZL*HVLWR]ZRGQ\PWU\EHP
*\FLD
[F]
To bardzo inteligentne, towarzyskie i
OXELFH]DEDZ]ZLHU]WD*\MZ
VWDGDFKSRUR]XPLHZDMVL]DSRPRF
G(ZLNyZ
[E]
&LDáRSRNU\WHMHVWSU]HNV]WDáFRQ\PLZ
NROFHáXVNDPL
[C]
2GG\FKDMSRZLHWU]HP
DWPRVIHU\F]Q\PZLFPXV]Sá\ZDü
EOLVNRSRZLHU]FKQLZRG\*G\SLFR
VHNXQGRGUXFKRZRSRUXV]DM
RJRQHPSR]ZDODWRQDXQLHVLHQLHVL
GRJyU\L]DF]HUSQLFLHSRZLHWU]D
[F]
)\MZVWDGDFKPDMSU]HZRGQLNyZL
XVWDORQDKLHUDUFKL*G\MHGHQ]QDMG]LH
VLZQLHEH]SLHF]HVWZLHZV]\VWNLH
VSLHV]PX]SRPRFSRWUDIL
RGSG]LüRUNF]\UHNLQD
[E]
0D]E\RVDG]RQHQDGZyFKSá\WNDFK
XPLHV]F]RQ\FKZREXV]F]NDFK
]URQLW\FKZPRFQ\QLHPDOSWDVL
dziób.
)yáZ
UyG]LHPQRPRUVNL
grupa E
Pingwin cesarski
grupa B
6WUXDIU\NDVNL
grupa D
[E]
:\PLDU\GáFP
[B]
:\PLDU\GáGRPHWUD
Siedlisko: morza i lodowce
[D]
Wymiary: wys. do 2,5 m, waga do 150
NJ7RQDMZLNV]\QDZLHFLHSWDN
[E]
Siedlisko: suche, silnie
QDVáRQHF]QLRQHF]VWRNDPLHQLVWH
tereny.
[B]
6ZLHWQLHSU]\VWRVRZDQHGRQLVNLFK
WHPSHUDWXUPDMJUXEHL
QLHSU]HPDNDOQHXSLHU]HQLHJUXE
ZDUVWZL]ROXMFHJRWáXV]F]XDWDN*H
QLHZLHONLHZSRUyZQDQLXGRFLDáD
NRF]\Q\LJáRZFRSR]ZDOD
RJUDQLF]\üXWUDWFLHSáD
[D]
6LHGOLVNRSXVW\QLHLSyáSXVW\QLH
[E]
:\VWSRZDQLHRNROLFH0RU]D
UyG]LHPQHJR
[B]
:\VWSRZDQLH$QWDUNW\GD
[D]
:\VWSRZDQLH$IU\ND
[E]
5R]PQD*DQLHVMDMRURGQH:
F]HUZFXVDPLFH]DJU]HEXMMDMDZ
GRáNDFKZVLOQLHQDVáRQHF]QLRQ\P
WHUHQLHOXEPDá\FKZ\NOXZDVLZH
ZU]HQLX3RZ\NOXFLXLFKSDQFHU]MHVW
MHV]F]HPLNNL)\MGRODW
[B]
5R]PQD*DQLHVDPLFDVNáDGDZ
OLVWRSDG]LHMHGQRMDMRQDSRF]WNX
wysiaduje samiec, który nic wtedy nie
MH6DPFHVNXSLDMVLZVWDGDGOD
RFKURQ\SU]HG]LPQHP3y(QLHM
Z\VLDGXMQD]PLDQVDPLHF]VDPLF
5R]PQD*DMVLZGX*\FKNRORQLDFK
[D]
5R]PQD*DQLHVDPLHFZ\JU]HEXMH
GRáHNGRNWyUHJRVDPLFHVNáDGDM
MDMGáFPNJ-DMDZ\VLDGXM
QD]PLDQVDPLHFLQDMVLOQLHMV]D
VDPLFD3RZ\NOXFLXPDáHPDMRN
FP3RURNXRVLJDMZ]URVW
GRURVáHJRRVREQLND)\MGRODW
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[E]
3R*\ZLHQLHáRG\JLNZLDW\OLFLH
RZRFHF]DVDPLG*G*RZQLFHLOLPDNL
[B]
3R*\ZLHQLHU\E\LNU\O
[D]
3R*\ZLHQLHOLFLHNZLDW\QDVLRQD
WDN*HRZDG\LGUREQHNUJRZFH
[E]
3U]HVWUDV]RQ\ZFLJDNRF]\Q\L
JáRZGRF]DUQREU]RZR*yáWHM
VNRUXS\WZDUG\PLNRF]\QDPL
]DNU\ZDMRWZRU\ZSDQFHU]X
[B]
*\FLDVSG]DZZRG]LHQDOG
wychodzi tylko w celach rozrodu. Jest
nielotnym ptakiem przystosowanym do
*\FLDZFKáRGQ\FKZRGDFKPRUVNLFK
[D]
-HVWSUDZGRSRGREQLHQDMV]\EV]
GZXQR*QLVWRWSRWUDILELHFGR
km/h.
[E]
1LHRGG\FKDMDNLQQH]ZLHU]WDOHF]
SRá\NDSRZLHWU]H6SUDZLHFDáNLHP
JáXFKHDOHPDM]QDNRPLW\ZFKL
wzrok.
[B]
ZLHWQLHSá\ZDLQXUNXMHSRUXV]DMVL
UHGQLR]SUGNRFLNPKDOHZ
UD]LH]DJUR*HQLDRVLJDMQDZHW
NPK1XUNXMFSRWUDILZVWU]\PDü
oddech nawet na 18 minut.
[D]
1LHSRWUDILODWDüZPRPHQFLH
]DJUR*HQLDXFLHNDQDVZ\FKGáXJLFK
mocnych nogach. Stopy maja tylko 2
palce.
[E]
-HJRFLDáRXNU\WHMHVWZSDQFHU]X
VNáDGDMFHJRVL]F]FLJU]ELHWRZHML
EU]XV]QHM3DQFHU]MHVW]URQLW\]
NUJDPLWXáRZLD*HEUDPLL
RERMF]\NDPL2JRQZLHF]\URJRZ\
kolec.
[B]
0áRGHSRSLHUZV]\PRNUHVLH
VSG]RQ\PW\ONR]URG]LFDPLSy(QLHM
VSG]DGQLHZW]ZSU]HGV]NRODFKSRG
RSLHNNLONXGRURVá\FKSRGF]DVJG\
URG]LFH]DSHZQLDMLPSR*\ZLHQLH
[D]
6SG]DM*\FLHZJUXSDFKZRNUHVLH
OJRZ\PG]LHOVLQDW]ZKDUHP\
VNáDGDMFHVL]MHGQHJRVDPFDLNLONX
samic.
[E]
*DG\WHPDMDEH]]EQV]F]N
SRGREQGRG]LRED]RVWU\PL
NUDZG]LDPL
[B]
,FKEDUG]RVLOQHVNU]\GáDV
]UHGXNRZDQHLSU]HNV]WDáFRQHZ
URG]DMZVNLFKSáHWZSRNU\W\FK
áXVNRZDW\PLSLyUDPL:ZRG]LHVWHUXM
krótkim ogonem i krótkimi nogami. Ich
SDOFHVSLWHVEáRQDSáDZQ
[D]
0DEDUG]RGREU]HUR]ZLQLW\Z]URNL
VáXFK2VWU]HJDSU]HG
QLHEH]SLHF]HVWZHPLQQH]ZLHU]WD
[E]
6QLH]Z\NOH*\ZRWQHGRVNRQDOH
]QRV]ZV]HONLHZDUXQNL
DWPRVIHU\F]QH]Z\MWNLHP]LPQD
SRWUDILRE\ZDüVLEDUG]RGáXJREH]
SR*\ZLHQLH3URZDG]QRFQ\WU\E*\FL$
[B]
0DMFKDUDNWHU\VW\F]QHXSLHU]HQLHIUDN
F]DUQHOXEJUDQDWRZHQDZLHU]FKXLELDá\
EU]XFK.RORU\WH]DSHZQLDMLPGRVNRQDá\
NDPXIOD*ZZRG]LH2JOGDQHRGVSRGX
JLQQDMDVQ\PWOHQLHEDDREVHUZRZDQH
RGJyU\]OHZDMVL]WáHPFLHPQHJR
SRGáR*DOXEWRQLZRGQHM
[D]
0DMEDUG]RGáXJLHMHOLWRPRUD]
F]WHURNRPRURZ\*RáGHNSR]ZDODMF\
VWUDZLüVXFKLWZDUGUROLQQRü%\
XáDWZLü*RáGNRZLUR]GUDEQLDQLH
SRNDUPXá\NDMNDP\NL
$UD*yáWRVNU]\GáD
grupa A
Koliber
grupa F
Rekin
)DUáDF]
grupa B
[A]
:\PLDU\GáGRFP-HVWWRMHGQD]
QDMZLNV]\FKSDSXJQDZLHFLH
[F]
:\PLDU\GáFP
[B]
:\PLDU\GáPZD*\QDZHW
tony
Siedlisko: otwarty ocean
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[A]
Siedlisko: lasy tropikalne
[F]
Siedlisko: tereny zadrzewione i
SRGPRNáH
[B]
1LHPDMDSFKHU]DSáDZQHJR
]DSHZQLDMFHJRVWDáJáERNRü*HE\
QLHXWRQüPXV]FLJOHSá\ZDü
3á\ZDMZ\NRQXMFZLMFHUXFK\W\OQ
F]FLFLDáDLPRFQRXGHU]DMF
ogonem.
[A]
:\VWSRZDQLH$PHU\NDURGNRZDL
WURSLNDOQHUHMRQ\$PHU\NL3RáXGQLRZHM
[F]
:\VWSRZDQLH$PHU\ND3yáQRFQDL
URGNRZD
[B]
:\VWSRZDQLHPRU]DFLHSáHLVWUHI\
XPLDUNRZDQHMQDFDá\PZLHFLH
[A]
5R]PQD*DQLHJQLD]GDZG]LXSODFK
VDPLFDVNáDGDMDMDPáRGH
Z\NOXZDMVLSRGQLDFKVSRG
RSLHNURG]LFyZMHV]F]HRN
PLHVLF\
[F]
5R]PQD*DQLHVDPLFDVNáDGDMDMD
PáRGHZ\NOXZDMVLSRGQLDFK
[B]
5R]PQD*DQLH]]DSáRGQLRQHJRMDMD
PDáHZ\NOXZDVLZHZQWU]FLDáD
VDPLF\NWyUDQDVWSQLHMHURG]L
*\ZRURGQRü0DáHSRXURG]HQLXV
samodzielne.
[A]
3R*\ZLHQLHRZRFHOLFLHQDVLRQD
GX*HRU]HFK\]GRE\ZDQHZ\VRNRZ
konarach drzew.
[F]
3R*\ZLHQLHQHNWDULVRNLUROLQQH'OD
SLVNOWWH*RZDG\)HUXMF\NROLEHU
VLJDJáERNRGRZQWU]DNZLDWX
GáXJLPG]LREHP
[B]
3R*\ZLHQLHGX*HU\E\IRNLOZ\
morskie. Jest samotnikiem i tylko w
RNUHVDFKJáRGX]ELHUDMVLZ
niewielkie grupy.
[A]
5]DGNRPR*QDM]REDF]\üQLVNRQDG
]LHPL:ORFLHZ\GDMHJáRQH
VNU]HF]FHG(ZLNL0DGRNRQDá\
Z]URNZLG]LRNRáRREUD]yZQD
VHNXQGUR]Uy*QLDNRORU\WDNMDN
ludzie.
[F]
,FKVNU]\GáDSRUXV]DMVLGRUD]\QD
VHNXQGZ\WZDU]DMFSU]\W\PFLFK\
EXF]F\G(ZLN3RWUDILXQRVLüVLSU]H]
GáXJLF]DVZMHGQ\PPLHMVFXLOHFLHüGR
W\áXOXEZERNMDNKHOLNRSWHU/DWD]
SUGNRFLGRNPK
[B]
0DWZDUGPLJDZNRZSRZLHN
FKURQLFRF]\SU]HGXV]NRG]HQLHP
Ma szkielet zbudowany z elastycznej
WNDQNLFKU]VWQHM
[A]
-HVWWRZDU]\VND*\MHZSDUDFKOXE
PDá\FKJUXSNDFKGRRVREQLNyZ
[F]
Buduje gniazdo z porostów, mchów i
QLFLSDMF]\FK
[B]
-HVWQDMZLNV]PLVR*HUQU\EQD
ZLHFLHSRPLPRVZHMZLHONRFLMHVW
EDUG]RV]\ENL$WDNXMHRILDURGGRáX
WUyMNWQ\PL]EDPL
[A]
2GáRZ\GRKRGRZOLLZ\UE\ODVyZ
VSUDZLD*HMHVWJDWXQNLHPFRUD]
rzadszym.
[F]
Pilnuje swego terytorium przed
NRQNXUHQWDPLRGSG]DPRW\OH
SV]F]Rá\LLQQHRZDG\
[B]
0DGREU]HUR]ZLQLW\ZFKLVáXFK
Z\F]XZDWH*SROHHOHNWURPDJQHW\F]QH
FRXáDWZLDPX]QDOH]LHQLHRILDU\
[A]
Jest bardzo kolorowo ubarwiona,
F]HUZRQDJáRZDLF]HüRJRQD
QLHELHVNLHL*yáWHVNU]\GáDLWXáyZ%LDáD
REZyGNDZRNyáRND
[F]
-HVWQLHVWUXG]RQ\PORWQLNLHP]LP
VSG]DZ$PHU\FHURGNRZHMDODWRZ
SQ.DQDG]LHSU]HE\ZDZLFNP
[B]
6LHGOLVNR]DGU]HZLHQLDVXFKH]DUROD
tereny trawiaste
(EG4D3FK'5:DA@3:G?3@;F3D@3LI;7DL3F
2URGHN']LDáD(NRORJLF]Q\FKÄ'UyGáD´àyG(XO:LFNRZVNLHJRZZZ]URGODRUJ
0DWHULDá\SURMHNWXHGXNDF\MQHJRÄ3VXEUDW\±RFKURQDKXPDQLWDUQD]ZLHU]W´]ZLHU]HWD]URGODRUJ
[A]
-HMVWRS\]DRSDWU]RQHVZGZDSDOFH
VNLHURZDQHGRSU]RGXLGZDGRW\áXFR
]DSHZQLDPRFQ\FKZ\W0DSRW*Q\
]DNU]\ZLRQ\G]LyENWyU\WDN*HSRPDJD
ZHZVSLQDQLXQDGU]HZDVáX*WDN*H
GRUR]áXS\ZDQLDRU]HFKyZ
=ZLHU]WDGRGDWNRZH±GODXWUXGQLHQLD]DGDQLD
Orka
grupa A
Jaguar
grupa B
Lis
grupa C
Kangur
grupa A
Krokodyl
grupa B
Zebra
grupa C
-H*
grupa D
2U]Há
grupa E
Koala
grupa F
Tukan
grupa D
Dzik
grupa E
Hipopotam
grupa F