ciąg dalszy na stronie 4
Rozliczając koszty z przełomu roku, należy
pamiętać o zasadzie memoriału
Jeśli jednostki oświatowe lub wychowawcze ponoszą koszty, które dotyczą przy-
szłych okresów sprawozdawczych, powinny rozliczać je w czasie i prezentować
jako rozliczenia międzyokresowe. Wydatki, niezależnie od rocznego charakteru
budżetu ujmowane są natomiast w planie tego roku, w którym faktycznie
powstały, a więc w momencie rozchodu środków z kasy lub rachunku.
Specyfika gospodarki finansowej jednostek oświatowych i wychowawczych powoduje,
że w stosunku do jednej operacji gospodarczej mogą mieć zastosowanie różne zasady
dotyczące momentu ujmowania jej w księgach rachunkowych. Dotyczy to zwłaszcza
kosztów i wydatków ponoszonych na przełomie roku.
grudzień 2014
12
issn 2299-9698
i wychowawczych
P r a k t y c z n e r o z w i ą z a n i a d l a s ł u ż b f i n a n s o w o - k s i ę g o w y c h
inanse
jednostek oświatowych
F
AKTUALNOŚCI
Przekształcenie oddziałów przedszkolnych
– dodatkowe wydatki samorządów
1
MEN o wpłatach za zniszczony
podręcznik
2
ZNP żąda uregulowania sytuacji
asystentów nauczyciela
3
Koniec z podatkiem od imprez
integracyjnych
3
RACHUNKOWOŚĆ,
SPRAWOZDAWCZOŚĆ, KLASYFIKACJA
TEMAT MIESIĄCA:
Rozliczenie kosztów
z przełomu roku
1
RIO o stosowaniu konta 740
w jednostkach oświatowych
7
Inwentaryzacja pomocy dydaktycznych
7
Ewidencja opłat za posiłki
wydawane przez stołówkę
8
Budowa nowego wejścia na potrzeby
6-latków – księgowanie
8
Rozliczenie wynagrodzenia
z grudniowych zleceń
9
PODATKI
PIT od paczek świątecznych
dla pracowników
11
Ingerencja w program
do fakturowania
11
GOSPODARKA FINANSOWA
RIO o finansowaniu dowozu
dzieci do szkoły
12
Rozliczenie darowizny otrzymanej
przez dom dziecka
12
Kontrola poprawności wykorzystania
dotacji dla przeszkoli
13
KADRY I PŁACE
Dwoje rodziców w jednej szkole
– czy należą się dwie paczki?
14
Dodatek stażowy dla nauczyciela
w stanie nieczynnym
15
Wynagrodzenie za zajęcia pozalekcyjne
a potrącenia komornicze
16
Częstotliwość zwoływania
komisji socjalnej
16
w n u m e r z e m . i n . :
TEMAT MIESIĄCA
ciąg dalszy na stronie 2
NOWE E-BOOKI DLA PRENUMERATORÓW
Co miesiąc na portalu SerwisRB znajdziesz e-booki przygotowane
tylko dla stałych klientów miesięcznika. Kolejna propozycja z serii to:
„Zamknięcie ksiąg rachunkowych JSFP za 2014 r.”
Dla prenumeratorów dostęp do portalu jest bezpłatny
Organy przekształcające oddziały
przedszkolne poniosą dodatkowe wydatki
Do września 2016 roku organy prowadzące przedszkola powstałe w wyniku
przekształcenia oddziału zorganizowanego przy szkole podstawowej muszą
dostosować lokale do nowych przepisów przeciwpożarowych. Resort edu-
kacji przewiduje, że koszt adaptacji jednej szkoły do nowych wymagań to
ok. 2.425 zł brutto. W placówkach wymagających wykonania dodatkowego
wyjścia ewakuacyjnego koszt ten może wzrosnąć do ok. 17.000 zł.
Od września 2016 roku oddziały przedszkolne zorganizowane w szkołach podstawowych
przekształcą się w przedszkola funkcjonujące w ramach zespołów szkolno-przedszkolnych.
W związku z tym zaistniała konieczność opracowania formalnych procedur dotyczących
ochrony przeciwpożarowej w tego rodzaju placówkach. Zgodnie z projektem rozporzą-
dzenia ministra edukacji narodowej w sprawie wymagań ochrony przeciwpożarowej
lokal, w którym znajduje się przedszkole, będzie musiał spełniać wymagania takie
jak w przypadku budynków przeznaczonych do użytku ludzi o ograniczonej zdolności
poruszania się (tzw. kategoria ZL II).
Aktualności
Szanowni Czytelnicy,
jednostki sektora budżeto-
wego, oprócz szczególnych
zasad rachunkowości, muszą
także stosować ogólne zasady prawa bilansowego.
Na przełomie roku szczególnego znaczenia na-
bierają zasady memoriału oraz istotności. Pierw-
sza z nich powoduje, że w swoich księgach ra-
chunkowych jednostki publiczne muszą
ewidencjonować wszystkie osiągnięte, przypada-
jące na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty
związane z tymi przychodami dotyczące danego
roku obrotowego. Jest tak niezależnie od tego, w
którym momencie nastąpiła zapłata.
W niektórych przypadkach jednostka może sto-
sować w ramach przy jętych zasad rachunkowo-
ści uproszczenia polegające na odnoszeniu nie-
których kwot w ciężar kosztów miesiąca, w
którym nastąpiła wypłata. Należy jednak pa-
miętać, że uproszczenia takie nie mogą dotyczyć
wypłat należnych za ostatni miesiąc roku.
Ten sam przelew, ale rozpatrywany od strony
rozliczenia się jednostki z organem wyższego
stopnia, wymaga zastosowania zasady kasowej
uzależniającej przypisanie danego wydatku do
konkretnego roku budżetowego od terminu za-
płaty. Może się więc okazać, że na daną opera-
cję będzie trzeba spojrzeć inaczej od strony
rozliczenia pod kątem rachunkowym, a inaczej
pod kątem rozliczenia z budżetem.
redaktor prowadzący
Organy przekształcające oddziały przedszkolne działające przy szkołach
podstawowych poniosą dodatkowe wydatki na adaptację pomieszczeń
ciąg dalszy ze strony 1
Jak przewiduje ministerstwo edukacji,
w większości przypadków nie będzie koniecz-
ności przeprowadzania dużych prac budow-
lanych dostosowujących konstrukcję ścian
do wymogów przeciwpożarowych. W znacz-
nej części placówek ściany są murowane lub
żelbetowe i spełniają proponowane warunki.
Z koniecznością poniesienia dodatkowych
wydatków będą się musieli natomiast liczyć
przedstawiciele jednostek, w których ścianki
zbudowane są np. z płyt gipsowo-kartono-
wych. Duże koszty wiązać się mogą także
z koniecznością wykonania dodatkowych
wyjść ewakuacyjnych. Według resortu koszt
wykucia jednego wyjścia będzie wynosił
ok. 15.000 zł.
Problem z parterem
Kłopotem dla szkół może być także obo-
wiązek zorganizowania lokalu, w którym
znajduje się przedszkole, oraz stołówki dla
przedszkolaków na parterze. Aktualnie wiele
placówek swoje oddziały ma usytuowane
na piętrach w celu unikania nadmierne-
go kontaktu przedszkolaków z uczniami.
Problem interpretacyjny może sprawiać
także proponowany przepis wskazujący,
że okna parterowe mogą stanowić wyjście
ewakuacyjne. W wielu jednostkach nie są
one zrównane z poziomem gruntu.
omawianych kosztów. Jak wskazuje resort,
w przypadku jednostek publicznych mogą
one pochodzić z dotacji celowej, o której
mowa w art. 14d ust. 1 ustawy o systemie
oświaty (organy inne niż JST będą musiały
znaleźć dodatkowe środki w ramach uzyski-
wanych dochodów). Kłopot jednak w tym, że
z przepisu tego nie wynika możliwość finan-
sowania tego typu przedsięwzięć z dotacji,
a nawet jeśli tak by było, otrzymywane środki
będą niewystarczające na pokrycie wszyst-
kich niezbędnych wydatków.
ETAP LEGISLACYJNY:
Projekt rozporządzenia ministra edukacji naro-
dowej w sprawie wymagań ochrony przeciw-
pożarowej, jakie musi spełniać lokal, w którym
jest prowadzone przedszkole utworzone
w wyniku przekształcenia oddziału przedszkol-
nego zorganizowanego w szkole podstawowej
po konsultacjach i uzgodnieniach.
Ustawa z 13 czerwca 2013 r. o zmianie usta-
wy o systemie oświaty oraz niektórych innych
ustaw (Dz.U. z 2013 r. poz. 827 ze zm.).
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 256,
poz. 2572 ze zm.).
oprac. Karol Zawadzki
specjalista ds. finansów publicznych
Spora część jednostek oświatowych – jak
bowiem szacuje resort, ma to dotyczyć
ok. 90% szkół publicznych oraz 70% nie-
publicznych – będzie musiała nabyć drzwi
o odpowiedniej klasie odporności ogniowej
z samozamykaczem. Szacunkowy koszt takiej
wymiany wynosi od 2.000 do 2.500 zł. Znacz-
na część placówek będzie również musiała
zaopatrzyć się w gaśnice proszkowe o masie
środka gaśniczego 4–6 kg. Według mini-
sterstwa średni koszt jej nabycia to 175 zł.
Niedoszacowane koszty
Zdaniem ministra edukacji ogólny koszt
ewentualnego dostosowania jednej szkoły
podstawowej do wymagań projektu rozpo-
rządzenia wyniesie ok. 2.425 zł brutto.
W przypadku konieczności wykonania
wyjścia ewakuacyjnego wielkość tę należy
powiększyć o ok. 15.000 zł brutto.
Samorządowcy konsultujący projekt mają
wątpliwości, co do zasadności stosowania
przedstawionych przez resort kwot, a także
zasięgu, jaki obejmą nowe przepisy. W wielu
przypadkach w szkołach niezbędny będzie
np. zakup co najmniej dwóch par drzwi prze-
ciwpożarowych. Reprezentanci samorządów
widzą także problem w samym sposobie
wskazania źródła finansowania pokrycia
Wpłatę za zniszczony podręcznik należy odprowadzać na konto MEN
Koszt każdej z części „Naszego elementarza” to 4,34 zł i tylko takiej kwoty
można żądać od rodziców uczniów, którzy uszkodzili, zniszczyli lub nie zwrócą
podręcznika do klasy I – przypomina resort edukacji. Wpłat należy dokonywać
na konto ministerstwa.
Zgodnie z art. 22ak ust. 3. i 4 ustawy
o systemie oświaty, w przypadku uszko-
dzenia, zniszczenia lub niezwrócenia pod-
ręcznika szkoła podstawowa może żądać od
rodziców ucznia zwrotu kosztu podręcznika
do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej,
matematycznej, przyrodniczej i społecznej
w klasach I–III szkoły podstawowej. Kwota
zwrotu stanowi dochód budżetu państwa.
W przypadku uszkodzenia, zniszczenia lub
niezwrócenia podręcznika do klasy I szkoła
może żądać od rodziców ucznia zwrotu kwo-
ty 4,34 zł za jedną część „Naszego elemen-
tarza”. Wpłaty dokonuje rodzic ucznia na
rachunek dochodów Ministerstwa Edukacji
Narodowej obsługiwany przez Narodowy
Bank Polski Oddział Okręgowy w Warsza-
wie, numer rachunku: 59 1010 1010 0031
2822 3100 0000. W treści przelewu nale-
ży wpisać: „zwrot za podręcznik część …”,
podając numer jednej z czterech części.
PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy
o systemie oświaty i niektórych innych ustaw
(Dz.U. z 2014 r. poz. 811).
Anna Trochimiuk
prawnik, specjalista
ds. prawa oświatowego
Aktualności
Związek Nauczycielstwa Polskiego żąda uregulowania sytuacji prawnej
pracowników zatrudnionych jako asystenci nauczyciela
Status asystentów nauczycieli jest niejasny, a ministerstwo pracy odmówiło
dodania ich do listy stanowisk niepedagogicznych w szkołach. W takim stanie
prawnym asystent nauczyciela pozbawiony jest prawa do dodatku stażowego
i nagrody jubileuszowej. ZNP szuka pomocy u Premier Ewy Kopacz.
Od września 2014 roku szkoły mogą zatrud-
niać osoby wspierające nauczycieli klas I–
III i wychowawców świetlic w ich pracy. Od
początku pomysł ten budził kontrowersje, m.in.
dlatego że asystent nauczyciela musi posiadać
kwalifikacje takie jak nauczyciel, choć nie jest
zatrudniany na podstawie Karty Nauczyciela
i nie posiada wynikających z niej przywilejów.
Zgodnie z art. 5d ustawy o systemie oświa-
ty status prawny pracowników niebędących
nauczycielami zatrudnionych w szkołach
prowadzonych przez jednostki samorządu
terytorialnego określają przepisy o pracowni-
kach samorządowych. I choć asystent nauczy-
ciela nauczycielem nie jest i jest zatrudniany
wyłącznie w szkołach prowadzonych przez JST
– pracownikiem samorządowym być nie może.
Dlaczego? Asystent nauczyciela nie został
wymieniony w wykazie stanowisk stanowiącym
załącznik do rozporządzenia płacowego pra-
cowników samorządowych. W konsekwencji
przepisy ustawy o systemie oświaty oraz tegoż
rozporządzenia są rozbieżne.
Pomoc nauczyciela
kontra asystent
Już w kwietniu bieżącego roku Związek
Nauczycielstwa Polskiego zaapelował do
ówczesnego Premiera Donalda Tuska
z prośbą o uregulowanie statusu prawnego
asystentów nauczycieli. Sprawa ta została
przekazana do ministra pracy, który po pół
roku konsultacji z ministrem edukacji narodo-
wej oraz ministrem administracji i cyfryzacji
odmówił zmiany przepisów, „gdyż pracow-
ników tych (...) zatrudnia się na zasadach
określonych w Kodeksie pracy (…)”. Ta nie-
korzystna interpretacja przepisów prowadzi
do sytuacji, w której osoba zatrudniona na
stanowisku pomocy nauczyciela jest pracow-
nikiem samorządowym z prawem do dodatku
stażowego i nagrody jubileuszowej, a asystent
nauczyciela już nie.
Potrzebna rzetelna
wykładnia przepisów
Zdaniem ZNP wykładnia przepisów, zarów-
no ustawy o systemie oświaty, Kodeksu
pracy oraz ustawy o pracownikach samo-
rządowych prowadzi do wniosku, że w szko-
łach samorządowych osoby niebędące
nauczycielami są pracownikami samo-
rządowymi, a zwrot „zatrudniani zgodnie
z przepisami Kodeksu pracy” nie może
pozbawiać asystentów nauczycieli tego
szczególnego statutu i wynikających z nie-
go uprawnień.
„Związek Nauczycielstwa Polskiego ocze-
kuje, że Prezes Rady Ministrów zobowią-
że ministra pracy i polityki społecznej do
ponownego, tym razem rzetelnego rozpa-
trzenia sprawy w oparciu o wykładnię obo-
wiązującego prawa, nie zaś o pozbawioną
merytorycznych treści opinię resortu, który
nie posiada przecież żadnych kompetencji
w omawianej sprawie”.
Źródło: www.znp.edu.pl
PODSTAWA PRAWNA:
Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 256,
poz. 2572 ze zm.).
Ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczy-
ciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 191).
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
(tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94
ze zm.).
Rozporządzenie Rady Ministrów z 18 marca
2009 r. w sprawie wynagradzania pracow-
ników samorządowych (tekst jedn.: Dz.U.
z 2013 r. poz. 1050 ze zm.).
oprac. Anna Trochimiuk
specjalista ds. prawa oświatowego
Występując o interpretację w sprawie opodatkowania imprez
integracyjnych, można powoływać się na wyrok Trybunału
Przy organizacji imprezy integracyjnej dla pracowników nie trzeba odprowadzać
zaliczek na podatek dochodowy. Przedstawiciele jednostek, którzy chcą uzyskać
potwierdzenie poprawności takiego działania, wnioskując o interpretację
podatkową, mogą powoływać się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego.
Zagadnienia związane z rozliczaniem nie-
odpłatnych świadczeń przyznanych pra-
cownikom od lat budzą ogromne problemy
interpretacyjne. Ten stan pogłębiały niejasne
interpretacje organów podatkowych. Przy-
kładowo, dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi
w interpretacji nr IPTPB1/415-687/13-4/
DS uznał, że organizując imprezę integracyj-
ną dla nauczycieli, szkoła powinna pobrać
i odprowadzić podatek dochodowy, nawet
gdy zorganizowano tzw. szwedzki stół.
Korzystny wyrok Trybunału
Konstytucyjnego
Sprawę rozwiązał wyrok Trybunału Konsty-
tucyjnego (sygn. akt K 7/13). Sędziowie
uznali w nim, że aby powstał przychód
z tytułu nieodpłatnego świadczenia, nie
wystarczy samo udostępnienie takiego
świadczenia – pracownik musi faktycznie
z niego skorzystać. Trudno utrzymywać, że
przychodem pracownika z umowy o pracę
czy stosunku służbowego jest możliwość
okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy
kolacji, a wartość zjedzonych przez niego
potraw i wypitych napojów wyznacza pod-
stawę opodatkowania.
Nie potrzebna
ingerencja NSA
Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się
dość szczegółowo w sprawie imprez inte-
gracyjnych, wyłączając je z podstawy opo-
datkowania (przychodu) – twierdzi Krzysztof
Klimek
, konsultant podatkowy. Niemal w tym
samym czasie toczyły się również sprawy
w podobnym przedmiocie przed Naczelnym
Sądem Administracyjnym z wniosku Proku-
ratora Generalnego i Rzecznika Praw Oby-
watelskich. W obydwu przypadkach jednak
NSA r. odmówił podjęcia uchwał, wskazując,
że w świetle orzeczenia Trybunału Konstytu-
cyjnego kwalifikacja podatkowa świadczeń
szkoleniowo-integracyjnych nie powinna
budzić już wątpliwości – nie stanowią one
w ogóle, ze względu na brak przysporzenia,
przychodu.
Podatnicy, którzy chcą uzyskać korzyst-
ną interpretację w podobnych sprawach,
powinni powoływać się wprost na orzeczenie
Trybunału Konstytucyjnego. Z drugiej strony
należy spodziewać się, że organy podatkowe
będą poszukiwały wpływów podatkowych
gdzie indziej, co może przełożyć się na szcze-
gółową analizę wydatków na integrację po
stronie kosztów pracodawcy.
Emilia Wawrzyszczuk
specjalista
ds. prawa pracy
PRENUMERATA 2015
cok@wip.pl